Het voorjaar gevangen%JP
in frisse salades 4
IB
In memoriam dr. Johannes Leimena
Wetsontwerp inzake
investeringsrekening
voorlopig in de ijskast
Italianen ontduiken
verbod vogelvangst
Bericht over Roolvink
wekt verontwaardiging
Weinig geaborteerde
vrouwen langer dan
drie maanden zwanger
Besneeuwde
Keukenhof
open
*1
Raad van commissarissen:.
Twee weken cel leden Volksunie
Uit alle lagen bevolking
Vervoersfederatie
wil Goudsmit als
KLM-commissaris
CAO-akkoord in
vleeswarenindustrie
Snelle daling
abortussen
VOENSDAG 30 MAART 1977
BINNENLAND
T rouw/Kwartet9
Van een onzer verslaggevers
LISSE De Keukenhof, interna*
innaai vermaard als Nederlands
lentewonder, is in weerwil van een
ragfijne sneeuw garnering gisteren
geopend in de verwachting van on
geveer een miljoen bezoekers. Me
vrouw C. B. Blei-Strijbos, vice-
presidente van de Nederlandse
Vrouwenraad heeft de unieke voor-
;g J jaarstuin in een hooggestemde toe
spraak in een van de volop bloeien
de kassen voor geopend verklaard.
Dit gebeurde nadat de burgemees
ter van Lisse, drs A. J. Berends,
tevens voorzitter van het Keuken-
hofbestuur. een woord van deernis
Eli»,.
■om
n
Jf
1*
en medeleven had geuit aan het
adres van de nabestaanden van de
slachtoffers van de vliegramp.
De zachte winter en het milde
voorjaar hebben gunstig gewerkt
op de vijf miljoen bolgewassen die
vooral de fleurige representatie
van deze bloemententoonstelling
rot* vormen, die vorig jaar ongeveer
900.000 kijklustigen trok. Verbou-
eU Iwingcn en uitbreidingen leiden er
toe dat men de nationale en inter
nationale belangstelling die in de
transportsector wordt geraamd op
11.000 autobussen en 130.000 perso
nenauto's weer vlot kan opvangen.
Ruim negentig bollcnkwekers heb
ben hun beste produkten inge
stuurd, werk van negentig
beeldhouwers wordt geëxposeerd.
Speciale educatieve exposities zijn
die van rijkswaterstaat het
4 Moerdijkproject alsmede een re-
Z presentatie van de Federatie Goud
Zty en Zilver.
vet
De 28ste Keukenhof is dagelijks
geopend van 8 tot 22 uur. In weer
wil van de inflatie heeft de Keu
kenhof haar prijzen niet verhoogd.
Foto: de eerste toeristen op de
Keukenhof.
De voorjaarsgroenten zijn
in aantocht. Komkommers,
kropsla en radijs zijn al best
betaalbaar. Het ziet ernaar
uit dat de tomaten vrij
gauw goedkoper worden.
Spinazie en andijvie zijn er
volop, evenals raapsteel-
tjes. Raapsteeltjes zijn een
van de eerste voorjaars
groenten. Ze worden meest
al per bosje verkocht. Al
leen de jonge scheuten wor
den gegeten. Ze bevatten
veel vitaminen en minera
len. Ook het jonge blad van
de Chinese kool wordt wei
eens onder de naam raap
stelen verkocht. De groente
wordt meestal tot stamppot
verwerkt en met een meik
of kaassausje opgediend.
Maar nu is het voorjaar en
daarom willen we ons tot de
rauwe groentesalades be
perken.
Rekbare naam
„Salade" is een vrij rekbare
naam. Een salade kan met
aardappelen en rijst ge
mengd als een volledige
maaltijd beschouwd wor
den. Het kunnen echter ook
„slechts" met ei of garnalen
gevulde tomaten zijn. Of
een gewone kropsla, die met
olie. azijn, wat melk. een
beetje suiker, zout en peper
bij de warme maaltijd gege
ten wordt. Het is allemaal
een salade.
Men kan een heel simpele
salade maken. (Die heet in
het Frans „salade simple").
Deze salade bestaat uit
slechts één groente, bij
voorbeeld gesneden uitte
kool of komkommer, veld
sla. witlof en ook paprika.
Maar bij andere salades ko
men er meer groenten aan
te pas. Dat zijn de ge
mengde salades.
Gemengd
„Salades meleés" worden
die in de Franse keuken ge
noemd. Kropsla of een van
de andere reeds genoemde
slasoorten dienen als basis.
Bij die basis worden de
meest verschillende groen
ten gevoegd, die als het heel
ingewikkeld en lekker ge
maakt moet worden, alle
maal afzonderlijk in een
sausje worden aangemaakt,
zodat ze hun eigen smaak
behouden. Ze worden wel
gezamenlijk op een bed van
slabladeren gepresenteerd.
Zo n salade kan bestaan uit
schijfjes tomaat, schijfjes
komkommer, geraspte of
heel fijn gesneden knolsel
derij, geraspte peentjes en
schijfjes hardgekookt ei.
Een slaatje van komkom
mer, rauwe spinazie en ge
schaafde goudrenetten is
ook een goede combinatie.
Wil men zoet. zuur en bitter
bij elkaar hebben, neem
dan sla, witlof, andijvie, spi
nazie, veldsla en tuinkers
(meestal in bakjes te koop.)
De juiste groentencombina-
tie kan een sla iets heel fris
geven. Maar ook het aan
maken van de salade speelt
een rol
Sausjes
Het makkelijkst kan men
een salade aanmaken met
vinaigrettesaus, die is kant
en klaar te koop. Neemt
men citroensap, dan blijft
de sla langer vers en komt
er een extra stoot vitamine
C bij. Een mengsel van olie.
azijn, wat melk, room of zu
re room, wat peper en zout
en een snuifje suiker is voor
bijna elke salade geschikt.
We kunnen bij het sausje
wat kruiden toevoegen.
Daar zal de salade lekker in
zwemmen. Maar niet altijd,
het is wel even oppassen.
Kruiden
Verse tuinkruiden (in het
Frans ..fines herbes") zijn
o.a. kervel, bieslook, dra
gon, basilicum, dille, marjo
lein. pepermunt, pimpernel,
tijm. venkel, selderij en pe
terselie. Maar we moeten ze
wel verantwoord gebruiken.
Kervel, bieslook en dragon
willen zich wel bij zowat el
ke groente aanpassen en de
salade een verfijnder smaak
geven. De andere hebben
een eigen willetje en willen
graag overheersen. Maar
ook hier geldt zoveel hoofd
en zoveel smaken. De een
zal zo'n eigenzinnige salade
wegschuiven en bij de an
der zal ze uitstekend in de
smaak vallen.
Composeés
„Salades composeés" zijn
samengestelde salades, die
behalve met groenten ook
met stukjes kip. aardappe
len. aspergepunten, dop
erwten. gekookte rijst, stuk
jes vlees (goed om de restjes
van de vorige dag op te ma
ken) of stukjes vis gemengd
zijn. Er mag van alles in.
Zo'n samengestelde salade
is een volledige maaltijd en
smaakt ook koud lekker.
Met stokbrood erbij, een
heldere soep vooraf en een
toetje toe is het een fris
voorjaarseten. licht verteer
baar en het ziet er kleurrijk
uit. Gameer de schotel met
slablaadjes, wat radijsjes,
reepjes rode en groene pa
prika en leg er wat schijfjes
tomaat op.
Americain
Amerikaanse salades ..sala
des americaines" bestaan
ook. Daar worden meestal
vruchten bij gebruikt. Voor
de „Waldorf-salad" wordt
knol of bleekselderij ge
bruikt met gesneden ap
pels. bananen, walnoten en
stukjes kip. Dit slaatje
wordt met mayonaise aan
gemaakt
De „Kentucky-salad" be
staat uit blokjes komkom
mer. ananasstukjes, partjes
mandarijn en een beetje ci
troensap. Aanmaken met
slasaus (uit de fles of zelfge
maakt). De ..Miami-salad"
wordt gemaakt van kropsla,
mandarijn, tomaat en dun
ne schijfjes citroen. Als
saus wordt vinaigrette ge
bruikt. Salades maken is
niet moeilijk. Wie er mee
begint zal spoedig de smaak
te pakken hebben en heel
eigen creaties op tafel
brengen.
Van onze soc.-economische redactie
TILBURG De raad van commissarissen van de wolspinnerij
Swabo in Tilburg heeft met verbazing en verontwaardiging
kennis genomen van het bericht dat de ondernemingsraad van
Swabo zijn vertrouwen heeft opgezegd in commissaris Roolvink.
In een brief aan het Tweede-
I Kamerlid Roolvink schreven de on
dernemingsraadsleden vorige week
■dat het de afgelopen jaren heeft ont-
broken aan een goede communicatie
tussen hem en de 130 werknemers.
W De raad van commissarissen zegt nu
des te meer verbaasd te zijn, omdat
de heer Roolvink wegens het berei
ken van de in de statuten vastgestel
de leeftijdgrens al op 11 januari
heeft laten weten dat hij per 1 maart
niet meer in functie zou zijn.
Zowel de overblijvende commissaris
sen als de ondernemingsraad heb
ben de heer Roolvink toen verzocht
te willen aanblijven als adviseur, tot
dat in zijn opvolging zou zijn voor
zien. Vooral de ondernemingsraad
was volgens de raad van commissa
rissen van mening dat. gezien de
kennis die de heer Roolvink van de
Swabo heeft en hetgeen hij daarvoor
heeft gedaan, zijn steun en medewer
king bij de overgang moeilijk kon
worden gemist. De heer Roolvink
heeft na ampele overweging daarin
toegestemd. De raad van commissa
rissen veronderstelt daarom dat de
door de ondernemingsraad geschre
ven brief aan de heer Roolvink op
een misverstand moet berusten.
Deze laatste suggestie wordt door de
districtsbestuurder van de Indus
triebond NKV, H. de Jong van de
hand gewezen. Volgens hem is het
bekend dat de ondernemingsraad al
jaren problemen had met de heer
Roolvink. „Daarbij was nietzijn des
kundigheid in het geding, maar een
gebrek aan communicatie. Vooral in
moeilijke situaties was er naar de
mening van de ondernemingsraad te
weinig contact," aldus De Jong, die
er op wijst, dat de brief aan de heer
Roolvink een initiatief van de onder
nemingsraadsleden en niet van de
Industriebond NKV is.
Van een verslaggever
ROTTERDAM Zeven leden van
de Nederlandse Volkunie, variërend
in leeftijd van 19 tot 53 jaar, zijn in
Rotterdam veroordeeld tot twee we
ken onvoorwaardelijke gevangenis
straf. Een van hen is de 48-jarige
Haagse boekhouder Joop G., poli
tiek leider van de NVU.
Alle verdachten werden schuldig be
vonden aan het verspreiden van
pamfletten in Schiedam, tijdens de
Turkenrellen van voorig jaar zomer,
met een beledigende, discrimineren
de en tot haat aanzettende inhoud.
In zes van de zeven gevallen had de
officier van justitie aanzienlijk lage
re. namelijk voorwaardelijke, ge
vangenisstraffen geëist plus boetes
van duizend gulden. Alleen tegen
Joop G. was een maand onvoor
waardelijk geëist, mede omdat hij
nog in een proeftijd liep van een
straf wegens een soortgelijk delict
van het hof in Amsterdam.
In het pamflet, dat in Schiedam was
verspreid, stond dat het Neder
landse volk „allang genoeg heeft
van de aanwezigheid van honder
dduizenden Surinamers, Turken en
andere zogenaamde gststarbeiders."
Voorts vermeldde het vlugschrift
dat de Nederlandse Volksunie, zo
dra zij de politieke macht heeft,
ervoor zou zorgen dat alle niet-
Europeanen uit Nederland gezet
zouden worden. De officier van Jus
titie had het de verdachten zeer
kwalijk genomen, dat zij hun actie
hadden ondernomen terwijl de situ
atie in Schiedam zeer gespannen en
licht ontvlambaar was. In de dagen
daarvoor waren grote groepen men
sen, voornamelijk jongeren, tierend
en vernielend door de Turkse buurt
optrokken, naar aanleiding van het
feit dat een jongen op de kermis
door een Turk was doodgestoken.
Van een onzer verslaggevers
HEEMSTEDE Van de Nederlandse vrouwen, die een abortus
laten plegen, is maar een heel klein gedeelte (zes procent) langer
dan drie maanden zwanger. De gemiddelde zwangerschapsduur
bij deze vrouwen, die voor een groot deel in de Bloemenhove-
kliniek in Heemstede worden behandeld, is 14.4 weken. Bij
minder dan één procent van de vrouwen wordt een zwan
gerschap boven de achttien weken afgebroken.
Voor de ingang van het ge
rechtsgebouw werd een demon
stratie gehouden tegen de
Volksunie.
door prof. dr. J. Verkuyl
Gisteren bereikte ons uit Jakarta het bericht, dat dr. Johannes Leimena is overleden. Juni vorig
jaar bracht hij nog met zijn vrouw een bezoek aan zijn vele vrienden in Nederland. Ieder die hem
ontmoette, wist. dat dit een afscheidsbezoek was. Zijn gezondheidstoestand was toen al zeer
fragiel.
los. Sjahrir zei me eens: „Als Leime
na het oneens is met de president,
gaat hij niet in de oppositie, zoals ik
als politicus zou doen, maar dan
blijft hij als pastor en als geweten
functioneren. Daarin is hij een echte
christen-Molukker." En soms luister
de Soekamo.
Leimena was een van de meest mar
kante christen-leiders in Indonesië.
Hij werd in 1905 geboren op Ambon.
In 1939 studeerde hij af aan de me
dische hogeschool in Jakarta, waar
hij later promoveerde in de interne
geneeskunde.
In zijn studententijd was Leimena
een van de kernleden van de Java-
CSV, die door dr. en mevrouw Van
Doom in het leven was geroepen. De
christen-studenten beweging was
voor hem een oefenplaats in inter-
Aziatische en wereldwijde oecume
nische oriëntatie. Daar leerde hij
John Mott kennen en Visser 't Hooft
en M. M. Thomas, om slechts enkele
namen te noemen.
Toen hij in Bandoeng zendingsarts
Van onze soc.-economische redactie
UTRECHT De fractie van de Ver
voersfederatie NW/NKV in de on
dernemingsraad van de KLM wil
dat de o.r. het voormalig Tweede
Kamerlid voor D'66 mr. Anneke
Goudsmit kandidaat stelt voor het
lidmaatschap van de raad van com
missarissen. Volgens de vervoersfe
deratie heeft zij zich bereid ver
klaard de plaats in te nemen van
oud-KLM-directeur dr. G. van der
Wal, die het commissariaat gaat
neerleggen wegens het bereiken van
de 72-jarige leeftijd. Mede-bepalend
voor de keuze van de vertegenwoor
digers van de vervoersfederatie in
de ondernemingsraad was dat dé
raad van commissarissen van de
KLM tot dusver uitsluitend uit man
nen bestaat.
Van een onzer verslaggevers
ZANDVOORT De in Zandvoort
gevestigde stichting Mondiaal Alter
natief heeft in een petitie aan de
Europese organisaties gewezen op de
manier waarop de Italianen het ver
bod op het vangen van trekvogels
ontduiken. De nieuwe Italiaanse
wetgeving verbiedt voor geheel Ita
lië de vogelvangst, hetgeen be
antwoordt aan artikel acht van de
ontwerp-richtlijn van de Raad van
de Europese Gemeenschappen.
In diezelfde Italiaanse jachtwet is
echter een artikel opgenomen, waar
in aan regionale besturen de be
voegdheid wordt verleend daarvan
af te wijken. Volgens artikel 9 van de
Simpkins
ontwerp-richtlijn kunnen ontheffin
gen worden verleend voor we
tenschappelijke doeleinden.
Met het oog op deze mogelijkheid
wordt in Italië nu gewerkt aan de
oprichting van een Ornithologisch
Genootschap voor Wetenschappelij
ke Doeleinden, waarvan alle bonden
van vogelvangers lid kunnen wor
den. Onder het mom van „we
tenschappelijke doeleinden", waar
voor immers ontheffing van de wet
kan worden verleend door de regio
nale besturen, kan de jacht dan ge
woon doorgaan. Mondiaal Alterna
tief heeft er bij de Europese commis
sie, bij het Europese parlement, bij
de raad van de Europese Ge
meenschappen en bij de lid-staten
op aangedrongen de ontwerp
richtlijn zónder uitwijkmogelijkhe
den te aanvaarden.
ZEIST Werkgevers en werkne
mers in de vleeswarenindustrie heb
ben in beginsel overeenstemming
bereikt over een CAO voor 1977. Het
overeengekomen pakket van ar
beidsvoorwaarden bevat behalve de
automatische prijscompensatie een
verwerking van de dertig gulden
bijslag op grond van de loonmaatre
gel in 1976 en een loonsverhoging
van één procent per 1 januari jl. en
één van 0,7 procent per 1 juli aan
staande. In de vleeswarenindustrie
verdienen ongeveer 15.000 werkne
mers hun dagelijks brood.
werd aan het Immanuel-ziekenhuis,
leerde hij de groep rondom ir. Soe
kamo kennen. Hij wist vanaf het
begin, dat het zijn taak was, de chris
tengemeenschap te helpen haar
plaats op verantwoorde wijze in te
nemen in de nationale zelfexpressie
van Indonesië. Toen de reppbliek
werd geproclameerd, in 1945, werd
hij minister van volksgezondheid.
Toen Nederlandse militairen Djokja
bezetten, werd hij ook gevangen ge
nomen. Maar hij was de eejste, die
weer betrokken werd bij het op gang
brengen van de onderhandelingen.
In 1949 maakte hij deel uit van de
republikeinse delegatie naar de Ron
de Tafel Conferentie.
Na de soevereiniteitsoverdracht was
hij herhaaldelijk minister van
volksgezondheid en later, tot het ein
de van het Soekarno-regime, vice-
premier. Er bestond tussen Leimena
en Soekamo een unieke relatie. Hij
was het vaak in het geheel niet eens
met Soekamo. Maar hij liet hem niet
Wending
Bij de mislukte coup van 1965 was
Leimena op het vliegveld. Hij was
het, die Soekamo weerhield, zich
naar Djokja te laten brengen. Hij
bracht hem naar Bogor en vandaar-
uit voltrok zich de wending.
Ook in de periode na Soekamo bleef
Leimena een zeer gerespecteerde fi
guur. zowel in de christelijke ge
meenschap, waar hij de grijze emi
nentie was. als in het Indonesische
volksleven als geheel.
Hij was een priesterlijk en profetisch
man. M. M. Thomas zei eens: „Alleen
participanten kunnen profeten zijn."
Dat gold van deze merkwaardige Je-
remia-figuur.
De Indonesische christenge
meenschap verliest in Joop Leimena
een vaderfiguur en het Indonesische
volk als geheel verliest in hem een
priesterlijk en profetisch dienaar
van het volk.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De Tweede Kamer doet voorlopig niets meer aan de wet
investeringsrekening (miljarden voor gerichte subsidies voor investeringen).
De Kamercommissie die het wetsontwerp in behandeling heeft, heeft
hiertoe gisteren besloten.
In de Kamer is vrijwel zeker een
meerderheid onder meer CDA,
PvdA en PPR die had gewild dat
de commissie de schriftelijke behan
deling van het wetsontwerp zou
voortzetten. Voorstanders van dit
standpunt waren echter onvoldoen
de aanwezig op hun commissieverga
dering. zodat de tegenstanders
onder meer VVD en DS'70 in de
commissie in de meerderheid waren.
Overigens zou de Kamer het wets
ontwerp toch niet meer voor de ver
kiezingen hebben afgehandeld. De
regeringsgezinde fracties zouden dat
nog wel willen, maar andere fracties
vinden de investeringsrekening een
politiek omstreden onderwerp, en al
leen onomstreden zaken worden nog
behandeld nu er slechts een demissi
onair kabinet is.
Commissievoorzitter Van Houwelin-
gen (ARP) wil nu snel na de verkie
zingen de dan nieuw gevormde
commissie voorstellen onmiddellijk
de behandeling van het wetsontwerp
weer te hervatten. Anders zou het
wel eens ver in het najaar worden
voordat de Kamer aan afhandeling
toekomt.
Bijna de helft van de vrouwen, die
een vergevorderde zwangerschap la
ten onderbreken, is tussen de vijf
tien en de negentien jaar. Zij komen
uit alle lagen van de bevolking en
voornamelijk uit Brabant en Lim
burg (33 procent). Deze vrouwen blij
ken voor de abortus een bijzonder
gebrekkige manier van anti
conceptie toegepast te hebben: bijna
zeventig procent gebruikte zelden of
nooit betrouwbare anti-conceptie,
elf procent gebruikte de pil (onregel
matig) en negen procent condooms.
Deze gegevens zijn afkomstig uit het
proefschrift van dr A. S. van den
Bergh, medisch leider van de Bloe-
menhovekliniek, die gisteren aan de
universiteit van Utrecht gepromo
veerd is. In dit proefschrift wordt
ingegaan op de gegevens van 135
Nederlandse vrouwen, die door Van
den Bergh zelf behandeld werden.
Aan allen werd gevraagd, waarom zij
niet eerder naar de dokter waren
gegaan.
Jonge meisjes
Twintig procent zei het „thuis niet te
hebben durven vertellen". Dit waren
vaak onervaren jonge meisjes, die te
kampen hadden met puberteitspro-
blemen. De verhouding met hun ou
ders was zo moeizaam, dat ze het
probleem van hun zwangerschap
niet met hen durfden te bespreken.
Niet wetend wat te doen. deden ze
maar niets, totdat de waarheid bij
toeval aan het licht kwam. 22 pro
cent is niet eerder naar de dokter
gegaan omdat ze regelmatig te ma
ken hebben met onregelmatige of
geheel wegblijvende menstruatie.
Daardoor heeft men te laat ontdekt
dat er sprake was van een zwan
gerschap. Hetzelfde geldt voor vrou
wen. bij wie de menstruatie al zo
lang is weggebleven, dat zij meenden
helemaal niet meer vruchtbaar te
zijn.
Voor achttien procent van de vrou
wen was het idee zwanger te zijn zo
bedreigend dat zij het totaal ver
drongen hebben (niet tot zich wilden
laten doordringen). Zij klampten
zich vast aan gedachten als „er is
vast niets aan de hand" of „het zijn
allemaal maar zenuwen". Pas toen
de tekenen van zwangerschap over
duidelijk waren geworden, drong het
besef door dat ze al veel eerder naar
de dokter hadden moeten gaan.
Al ver
Zestien procent van de vrouwen, die
pas laat geaborteerd werden, wisten
wel al geruime tijd, dat ze zwanger
waren, maar konden niet besluiten
of zij het kind nu wel of niet wilden
hebben. Toen zij tenslotte tot het
besluit kwamen, dat ze het toch ei
genlijk niet wilden laten komen, was
de zwangerschap al vergevorderd.
Dr Van den Bergh meent, dat het
deze vrouwen zijn. die vaak om hulp
vragen bij hun besluitvorming. In
soms lange gesprekken worden met
deze vrouwen andere mogelijkheden
dan een abortus besproken.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het aantal abortussen
onder Nederlandse vrouwen daalt
snel. Waren dit er in 1975 nog 15.000,
vorig jaar is naar schatting bij 10.000
Nederlandse vrouwen een abortus
uitgevoerd. Dit zei prof. dr. A. A.
Haspels, hoogleraar verloskunde in
Utrecht, gisteren op een persconfe
rentie over het proefschrift ,,De me-
thode-Finks en alternatieve technie
ken voor therapeutische zwanger
schapsafbreking in het tweede tri
mester van de graviditeit (zwan
gerschap red.)" van dr. A. S. van de
Bergh, medisch coördinator van de
Blocmenhovekliniek.
Prof. Haspels, de promotor van dr.
Van den Bergh, schrijft de snelle
daling toe aan betere anticonceptie.
Een „ideale" toestand is bereikt, als
er per jaar nog maar duizend of twee
duizend abortussen nodig zijn, zo zei
hij, en voegde eraan toe. dat de illega
le abortuspraktijk in Nederland is
„uitgestorven". „Vroeger moesten
wij in ons ziekenhuis gemiddeld nog
tien vrouwen per week opnemen in
verband met complicaties van illegale
abortus".
Voor twaalf procent van de vrouwen
werd de zwangerschap pas later on
gewenst, omdat zij plotseling alleen
kwamen te staan, als gevolg van
verlating of overlijden van de
partner. Verscheidene malen werd
een zwangerschap ongewenst omdat
de echtgenoot omkwam bij een ver
keersongeluk. Deze vrouwen ver
keerden bijna alle in een depressieve
toestand en hadden behalve een ab
ortus ook psychische hulp nodig.
De arts
Een niet onbelangrijk aantal vrou
wen (dertien procent) was zelf wel
.tijdig n-ar de dokter gegaan, maar
werd door de arts zodanig behan
deld. dat het beste tijdstip voor een
abortus onbenut voorbijging. In vijf
van de zeventien gevallen waarin dit
voorkwam, betrof het domweg ver
geetachtigheid, slordigheid of op va
kantie gaan van de arts zonder de
patiënte goed over te dragen pan een
vervanger. In twaalf gevallfen was
volgens dr. Van den Bergh opzet in
het spel. De vrouwen werden aan het
lijntje gehouden, voor onderzoek
naar ziekenhuizen gestuurd, afge
poeierd met zenuwstillende tablet
ten en geruststellingen. Het ging hier
om artsen die tegen abortus waren
Oelukkig, volgens dr. Van den
Bergh. handelden evenzoveel artsen,
die eveneens tegen abortus waren,
anders. Zij lieten hun patiënten niet
de dupe worden van hun levensover
tuiging, maar verwezen door naar
een collega.
