Hartploeg in voetbalstadion i r tekening van een lezer VERDER ommentaar t hemd en de rok (1) I et hemd en de rok (2) Stichting wil mensen vertrouwd maken met voorkomen hartinfarct Koudegolfje voorbij oi 't dorp van Peter, Joop en Ien niks aan de hand informatie gewaarschuwd memKSi ÉNSDAG 30 MAART 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet onderzoek van de Europese ^^meenschap heeft aange- jond, dat de inwoners van de A?|gen landen van de ge- 'T' tenschap als geheel tussen 'ipO en 1976 een stuk bezadig- |r zijn geworden in hun soci- ^-|l-politieke opstelling; meer 005 richt op een .houden wat je 20Ls ft" en .zachtjes aan, dan jesu eekt het lijntje niet" dan op n radicale hervorming van de atschappij. aar tegelijk ook toont het on- fiirzoek aan, dat op dit punt de jfiwoners van de noordelijke en jidelijke landen steeds meer uit kaar groeien. In Frankrijk en ftker - de meerderheid van de ropese Gemeenschap wordt ormd door voorzichtige men- voorstanders van stap-voor- ip hervormingen. Met elkaar irmen ze zo'n zestig procent, laar hun aantal is toch opmer- ilijk gedaald: in zes jaar tijd in derland met negentien pro mt en in Duitsland met fchttien procent. iet andere woorden: rondom verkleinend midden groeien twee uitersten. Dat is een dat wij in Nederland vrij lang kennen (en zelfs al i :n beetje mee hebben leren ttEi ven), maar dat in de veel gro- aar :re Europese verhoudingen ge- n Dmpliceerd wordt door de regi- nale verschillen die er dwars mei oor heen lopen. Er ontwikke- rgei :n zich in Europa middelpunt- *gyJ liedende krachten en dat op ei J en ogenblik dat er feitelijk en diefri het besef van de mensen nog J o' het geheel geen sprake is van enheid. Lllll )at is een vervelende ontwikke- Italië steeg het percentage radi cale (zelfs revoluttionaire) her vormers van de maatschappij tussen 1970 en 1976 aanzienlijk. In cijfers: in Frankrijk van vijf naar dertien procent; in Italië van zeven naar dertien procent. door Kees de Leeuw Daarentegen steeg het aantal ge harnaste tegenstanders van her vormingen in de maatschappelij ke organisatie in Duitsland tus sen 1970 en 1976 van twintig naar 39 procent; een stijging waar ook ons land opvallend in meedoet (want hier ging het per centage in zes jaar omhoog van vijftien naar 32). DEN HAAG/ROTTERDAM Plotselinge dood. Op straat, in huis, op het werk of tussen het hevig met de thuisclub meeleven de publiek in een voetbalstadion. De praktijk wijst uit, dat het elke dag voorkomt. Dagelijks sterven mensen plotseling als gevolg van een hartaandoening en elke dag weer blijkt achteraf, dat een aantal van deze mensen getroffen door een infarct nog had kunnen worden gered. Als er maar op tijd. dat wil zeggen: op het laatste nippertje hulp was geweest. ling; vooral voor die inwoners van de Europese Gemeenschap die denken dat de EG er niet alleen maar is als een motor tot nog hogere prestaties en cijfers in de statistiek, maar haar ook zien als een middel tot een rechtvaardiger herverdeling van wat wij gezamenlijk hebben en die bij voorbeeld best over de brug willen komen om een land als Portugal er boven op te hel pen - een land, dat toch maar het wonder heeft laten zien van de onbloedige omwenteling van een benauwende en ouderwetse dictatuur naar een open demo cratie in een zo korte spanne tijds. Het is te hopen dat volgend jaar met de verkiezingen voor het Europese parlement de Europe se politici er in slagen tijdens hun campagne de kiezers ervan te overtuigen dat het - juist in deze grote verbanden - niet een keuze moet worden voor wat het naast is. Er zijn belangrijker zaken aan de orde dan het hemd of de rok. Naar schatting overlijden in Neder land jaarlijks 20.000 mensen aan een acuut verschijnsel, dat alles te ma ken heeft met de ziekte van de kransslagaderen, zo heeft de Neder landse Hartstichting berekend. On geveer 12.000 van hen sterven binnen de vijftien minuten. Dit betekent, dat binnen dat kwartiertje nog kan worden ingegrepen, in ieder geval nog een poging kan worden onderno men om iemand uit de crisis-situatie te halen. De ervaring heeft geleerd, dat de patiënt en zijn omgeving doorgaans te laat reageren op de voortekenen van een hartinfarct. Die voortekenen zijn een hevig samentrekkende pijn middenvoor in de borst, waarbij de pijn ook als men rustig zit of ligt, langer dan vijf minuten aanhoudt. Verder kunnen transpireren en on rust. misselijkheid en braken voor komen en kan de pijn uitralen naar hals, rug of armen. De Hartstichting, die dit jaar de strijd heeft aangeboden tegen de acute hartdood, wil via voorlichting iedereen met deze voortekenen ver trouwd maken, omdat daarmee al veel kan worden gewonnen. Daar naast streeft de stichting ernaar zo veel mogelijk mensen te trainen in de techniek van hartmassage, ge combineerd met mond-op- mond be ademing. Uit een onderzoek in Enge land is gebleken, dat van de 226 patiënten, die binnen 24 uur overle den te snel om door een arts te zijn onderzocht er 54 procent thuis overleed. Dat zou betekenen, dat er in ieder huisgezin, waarin een man van pak weg boven de veertig en een vrouw van boven de 55 jaar woont, iemand aanwezig zou moeten zijn, die kan hartmasseren en beademen. Opleiding Dit houdt in, dat er zo'n twee miljoen mensen een opleiding moeten heb ben en dat is voorlopig een vrijwel •onbegonnen zaak. Er moet dus een keuze worden gemaakt voor mensen, die het eerst voor een dergelijke op leiding in aanmerking komen. Daar bij denkt de Hartstichting aan poli tiemensen en brandweerpersoneel. maar ook aan leden van bewakings diensten in supermarkten, waren huizen, winkelstraten, luchthavens, grote bedrijven en stadions. Vooral voetbalstadions spelen daarbij een rol. Niet alleen omdat daar zeer veel mensen dicht bijeen zijn, maar met name ook omdat er aanwijzingen zijn, dat het risico van de toeschou wers voor een infarct per uur tien keer zo hoog is als buiten de wed strijd om. Eén van de stadions, waar men al enkele jaren over deskundige hulp beschikt is de Rotterdamse Kuip. Bij elke wedstrijd staat een groot aantal mensen van het Rode Kruis, één of twee hart-specialisten en spe ciaal daarvoor opgeleide verpleeg kundigen klaar om slachtoffers van het „edele voetbalspel" onder het publiek op te vangen. En ook al lijkt' het een druppel op een gloeiende plaat, de resultaten zijn zeer de moeite waard: van de zeven slachtof fers worden er vijf gered. Kransslagaderen Onder de hartaandoeningen komt de ziekte van de kransslagaderen het meeste voor. De slagaderen slib ben als het ware dicht, waardoor de bloedsomloop vermindert of op een kwaad moment stopt. Sommige mensen hebben slechts in geringe mate verstopte slagaderen en voe len dan bij extra inspanning pijn in de borst. Anderen lijden aan een langzaam voortschrijdend verlies van hartweefsel, krijgen al dan niet een hartinfarct en komen in een steeds slechtere toestand. Mensen met zieke kransslagaderen kunnen echter ziek zijn zonder dat zij daar ooit iets van hebben gemerkt. Wan neer de slagaderen in een deel van het hart zo te kort schieten, kan het komen tot een storing van het nor male hartritme. De spierwanden van het hart maken dan een soort wriemelende beweging, die in me dische termen „het kamer- fibrilleren" wordt genoemd. De hartkamers, die normaal als pomp functioneren, trekken niet meer nor maal samen en door gebrek aan bloedcirculatie en zuurstof raken mensen bewusteloos. Risico in een stadion per uur tien keer zo hoog dan daarbuiten tijdens een voetbalwedstrijd. Als op zo'n moment niet onmiddel lijk wordt ingegrepen, gaat iemand dood. Bovendien moet die hulp uitwendige hartmassage en beade ming liefst binnen één minuut, maar maximaal binnen vier tot zes minuten beginnen om te voorko men, dat het hersenweefsel onher stelbaar wordt beschadigd. Het komt vooral op die eerste minuten aan. Door ervoor te zorgen, dat er weer bloed en zuurstof naar de her senen stromen, kan tijd worden ge rekt, totdat andere nog betere hulp ter plaatse is. Het heeft bij stilstand van de bloedsomloop geen enkele zin alleen zuurstof toe te die nen zonder uitwendige hartmassa ge. Het bloed, dat in de longen van zuurstof wordt voorzien, moet naar de hersenen worden gebracht. Die wriemelende bewegingen van de hartwand, kunnen uiteindelijk wor den opgeheven door gebruik van een „ontwriemelaar" of met een moeilijk woord: de defibrillator. Dit apparaat, dat de Nederlandse Hartstichting enkele jaren geleden aan een paar voetbalstadions heeft geschonken, geeft een kortdurende stroomstoot van enkele duizenden volt. Daarmee wordt het kamer- fibrilleren tot staan gebracht en krijgt het hart de gelegenheid weer te functioneren. Eén van de leden van de ploeg voor medische bijstand, die tijdens wed strijden in het Feijenoord-stadion mensenlevens probeert te redden, is dr. A. de Nee ling. Hij is als hartspe cialist verbonden aan het Rotter damse Clara-ziekenhuis. Over de re sultaten daarvan is hij zeer te spreken. „Als je een hartstilstand goed be handelt, kunt je iemand in leven houden. Vooral in Amerika is men erg kien op die eerste hulp bij een acute situatie, maar ook hier begint het nu aardig op gang te komen", aldus dr De Nee ling. Met een korte cursus kan iemand al worden ge leerd. hoe hij in een geval van hartstilstand moet handelen. Het is niet te realiseren om iedereen bij die hulp in te schakelen. Meestal zal de familie van iemand, die al eens een hartinfarct heeft gehad, willen we ten wat op een gederlijk moment gedaan moet worden. Het kamer- fibrilleren komt namelijk ook wel voor na een hartinfarct. De hulp in de vorm van hartmasseren en mond-op-mond beademing is ei genlijk heel eenvoudig, maar je moet wel je best doen tot het mo ment dat er andere hulp is." Dat snel ingrijpen mensenlevens kan redden, blijkt uit de ervaringen in De Kuip. In de tijd dat er nog geen hulppost was voor acute hart aandoeningen overleden er geduren de wedstrijden regelmatig mensen. Voordat ze met een ambulance in het ziekenhuis aankwamen, waren ze al overleden. In 1972 nog werden drie supporters door een plotselinge dood overvallen. In datzelfde jaar voerde de Hartstichting actie voor het gebruik van de defibrillator en kreeg ook het stadion in Rotterdam zo'n apparaat aangeboden. Hulpteam Dr. De Neeling: „Omdat we met het Clara-ziekenhuis op een steenworp afstand van het stadtion zitten, be sloten we met mensen en middelen daar post te vatten. Het hulpteam bestaat uit twee hartspecialisten. speciaal daartoe opgeleide verpleeg kundigen en maar liefst veertig Ro- de-Kruis-mensen. Die veertig staan klaar om meteen in te grijpen en de slachtoffers naar de hulppost te ver voeren. Je moet je voorstellen, dat er tientallen wedstrijden per jaar zijn en dat bij één zo'n wedstrijd de bevolking van een hele stad bij el kaar zit. Als je bedenkt hoeveel mensen in een gewone stad een hart aandoening krijgen. kuU je er zeker van zijn dat dat in het stadion zeker niet minder is." Van mei 1972 tot december 1976 bezochten ruim vier miljoen mensen het Feijenoord-stadion en had de medische ploeg bij elke grote wed strijd dienst. Van de negen mensen, die op weg naar of in de hulppost een hartstilstand kregen, konden er vijf worden gered dank zij de defi brillator en twee op een andere ma nier. Daarnaast waren er twaalf mensen met een hartinfarct, die di rect konden worden geholpen. „Hoewel het aantal geredde levens niet van doorslaggevende betekenis voor de statistieken zal zijn", aldus hartspecialist De Neeling, „is het zeer de moeite waard een goede eerste hulp op poten te zetten. Zeker op plaatsen waar zoveel mensen bij elkaar komen, moet je zorgen voor medische opvang. Van de mensen die binnen het kwartier overlijden, heeft ongeveer eenderde zelfs nooit iets van hun kwaal gemerkt." Vier schakels Op de kaderdag van de Vrienden van de Hartstichting onlangs in Lei den merkte de cardioloog dr. E. Dek ker op, dat de sterfte aan een acuut hartinfarct een van de allergrootste problemen van de volksgezondheid is, maar dat er nauwelijks iets aan gebeurt. Hij pleitte daar voor het opzetten van een net van hartbewa- kingseenheden (dat op de meeste plaatsen is gerealiseerd), het vroeg tijdig opnemen in een dergelijke eenheid van alle patiënten met een vers hartinfarct, een goed functione rende hartambulance en daaraan gekoppeld re-animatie: hartmassa ge en mond-op-mond-beademing. .Alleen met een dergelijke keten van vier schakels kan men per jaar toch een aantal levens redden van mensen, die anders zeker de hart dood zouden zijn gestorven", aldus dr. Dekker. Wie het werk van de Nederlandse Hartstichting wil steunen kan dit doen door geld over te maken op giro 204050 t.g.v. de Nederlandse Hartstichting Den Haag of te ge ven aan de collecte, die in de Hartweek wordt gehouden Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, |ury politieke prent. Postbus 859. Amsterdam. Naam en adres aan oe achterzijde vermelden. enl >se' hij ewo jor iet HET WEER door Hans de Jong Weerrapporten De mini-winter zal vandaag de geest geven. Er zijn twee dagen met sneeuwbuien geweest en verder heeft de thermometer twee nachten achtereenlaten zien dat maart niet opziet tegen een kwikdaling tot min vijf min zes graden (De Bilt sprak gisteren zelfs van min negen). Het was tenslotte ook arctische lucht (van de Noordpool) die hier gearriveerd was. En wan neer deze lucht opdroogt en de wind het opgeeft, behoort mati ge vorst tot de mogelijkheden. In Frankrijk weten ze sinds gis teren ook wat die noordpool aan restanten te bieden heeft. Om één uur 's middags was het in Perpignan in het uiterste zuid oosten niet warmer dan vijf gra den Celsius bij een harde west- noordwesten wind. Acht graden voor Marseille is ook maar niks en hetzelfde geldt voor de negen graden van Ajaccio. Valladolid in Noord-Spanje gaf ook slechts vijf graden bij noordoosten wind. Saragossa bleef hier met één graad zelfs beneden. Het dauwpunt was min elf graden. Clermont Ferrand in oost- Frankrijk bakte het ook bruin met slechts plus één graad na een sneeuwbui en het vliegveld Kloten bij Zürich zag de kwikdraad op hetzelfde moment zelfs iets onder nul staan. Bern meldde nul graden, op de berg Gutsch (2284 meter), waar het kortgeleden betrekkelijk zacht was, gaf de thermometer gister middag min elf graden aan. Enkele mensen uit noord- Nederland belden mij gisteren op met de mededeling, dat de winter daar nou toch wel hele maal een dieptepunt bereikte. Er vielen aanhoudend sneeuw- buiten en Stiens meldde midden op de dag een temperatuur van maar 0,2 graden Celsius. Bij sneeuwbuiten in de stad Gro ningen verdampte de sneeuw voor ze de grond bereikte. Die was vooraf flink verwarmd door de zon (waarneming Henk Sik- kens). De relatieve vochtigheid was dan ook zeer gering gisteren (Roosendaal 33 procent). Ik heb een opbeller uit noord-Friesland gezegd, dat die sneeuw in feite het begin van het koude einde was. Het betrof hier veel minder actieve buien dan daags tevo ren, alleen dreven ze veel langza mer voorbij. Een uit het noorden naderende hogedrukuitloper van het ten zuidwesten van Ier land aangekomen maximum legde de wind meer en meer aan banden. Boven de Shetlands was de noordwesten wind dinsdagmiddag op vijfduizend meter hoogte niet sneller meer dan dertig kilometer per uur, op twaalfduizend zeventig kilo meter. De tweede helft van deze week zal het geleidelijk warmer wor den. Vandaag al loopt het kwik op tot circa acht graden en wat verder op in de week zal de tem peratuur wel tien twaalf gra den kunnen bereiken. Een en ander houdt verband met een doorkomende west- tot zuidwes ten wind. Een warmtefront tus sen IJsland en Schotland vor dert steeds meer in oostelijke tot zuidoostelijke richting. Dat het de warmere kant uit gaat, is ook gekomen door het naar het zuiden wegzakken van het IJs landse hogedrukgebied. dat in eerste aanleg ons de kou op de hals had doen halen. Op IJsland waar de temperatuur gisteren nog zes tot acht graden boven nul was, viel in de nacht van maandag op dinsdag een be langrijk koudere luchtsoort bin nen, vergezeld van sneeuwval. Prompt begon het in de noorde lijke gebieden weer bijna streng te vriezen (min negen graden Celsius) en ook in Reykjavik keerde de winter terug. In Fins Lapland is het opnieuw kouder geworden met min 32 graden tegenover min 30 een etmaal eerder. In Oostenrijk viel veel sneeuw: 15 tot 25 cm. Joegosla vië was gistermiddag een ther misch verdeeld land met plus één graad en sneeuw in Ljublja na tegenover circa achttien gra den in het uiterste zuidoosten. Ook in Zagreb viel sneeuw (tien mm) bij plus drie graden Celsius. Weerrapporten van gisteren 19 ur «tanon weer temp onbewolkt De Bilt onbewolkt Q Eclde sneeuwbui onbewolkt licht bew licht bew licht bew Vlunngcn licht hr w onbewolkt Zd Limburg 4 Aberdeen tl Athene licht bew 19 12 Berlijn onbewolkt 3 half bewolkt 7 onbewolkt licht bew geheel bew o Helsinki onbewolkt 4 Kopenhagen onbewolkt 3 onbewolkt regen 7 licht bew licht bew 2 onbewolkt 9 Malag.i licht bew 18 II sneeuw 0 Nice iwair bew 12 Otlo 2 Parijs licht bew 7 motregen i; geheel bew 17 /waar bew sneeuwbui 1 17 licht bew 21 huif bewolkt 20 Tunis rrgenbui 19 0.2 Hoogwater, donderdag 31 maart Vllwln- gen I1.1S—23.42. Haringvlleuiuizen 11 23—23.58: Rotterdam 0 38—13 24. Sche venlngen 12 31Umulden 0 43-13 10. Den Helder 3 48-1615. Harllngen 6.31—16.46; Delfzijl 8.33-20 55 onder redactie van Loes Smit Op de hierbij afgebeelde tekening zien we burgemeester Joop en zijn huishoudster Ien. die hem in huis voortdurend voor de voeten loopt en hem dag en nacht ongevraagde adviezen geeft. Hij wordt er wel eens op aangekeken dat hij dat mens niet allang buiten de deur heeft gezet. ..Ze bedoelt het goed is eigenlijk het enige dat hij tot haar verdediging kan aanvoeren. Het hindert burgemeester Joop overi gens behoorlijk dat juffrouw Ien zo dol is op het weggelopen hondje Bas. dat zich nooit koest kan hou den. Hij moet aan de ketting!, heeft de burgemeester ten slotte gezegd en dat heeft juffrouw Ien toen maar gedaan Deze tekening liets verkleind) plus de bijbehorende bijzonderheden halen u e uit ..Bij ons in het dorp een nieuw boek van tekenaar Peter van Straaten. zónder vader Sc zoon en bedoeld voor jong en oud. ter gelegenheid van de komende ver kiezingen. De omtrekken van het dorp. waarvan Joop burgemeester is. vertonen opmerkelijk veel gelij kenis met die van ons vaderland, zoals we direct voorin het boek kunnen waarnemen. Eigenaardig in dit dorp is dat de veldwachter en de pastoor één en dezelfde per soon zijn. Hij vervult deze gecom bineerde functie met grote vaar digheid als hij op pad is om de zedelijkheid te behoeden, maar 't was wel een beetje raar dat hij die juwelendief liet lopen De veldwachter verdedigde zich toen nogal hulpeloos en gek. dat be zorgde hem juist veel aanhanke lijkheid. In de klas bij bovenmeester Anne zit Hansje, die op een buiten woont met tante Haya en oom Harm Hansje haalt veel kwajongensstre ken uit. hij kladt op de schutting dat burgemeester Joop weg. en het roer om moet. Bij hem in de klas zitten ook Frans. Wim en Dirk. Die hebben met z'n drieën een club. ..De zwarte hand". Die club is ei genlijk bedacht door een jongetje, dat merkwaardig genoeg rooie Piet wordt genoemd en niet eens bij meester Anne op school gaat. Hansje heeft ..De zwarte hand" eens bij zich gevraagd, maar hij kreeg Frans. Wim en Dirk niet mee toen hij voorstelde om de burge meester te pesten De pastoor kwam ook een keertje bij de be schaafde mensen van het buiten en, zoals we in het boek mogen zien en lezen, de pastoor smulde van Haya's kletskoek. Enfin, zo gebeurt er van alles bij ons in 't dorp. in afwachting van het grote dorpsfeest, dat je bijvoor beeld stoelendans zou kunnen noe men. Burgemeester Joop zal blij zijn als de schade beperkt zou blij ven, maar juffrouw Ien zei tegen haar hondje Bas dat ze ze wel eens een poepje zouden laten ruiken. Dit alles en nog veel meer in „Bij ons in het dorp", dat uitgeverij Van Gennep in Amsterdam voor vijf rijksdaalders aan de man brengt. Wees niet bang: wie een nijlgans ontwaart, ziet ze daarom nog niet vliegen. De nijlgans een groot soort beige gans met bruin-oranje vleugels en een bruine vlek op de borst, anders dan andere dus die vorige week enige opschudding in het Gelderse Aalten veroorzaakte en daarna weer even zó vrolijk opsteeg om zich een soortgenoot van de andere sekse te verschaffen, kan overal in het land zitten, hoe wel hij daar inderdaad in feite niet thuishoort. Nijlganzen horen te broeden in de Nijldelta en nog ver der in het Midden-Oosten, maar sinds we van de Nederlandse orni thologische unie weten dat bij wij ze van experiment een paar jaar geleden wat nijlganzen in ons land zijn uitgezet, weten we dus ook dat er niets aan de hand is. Een heel speciale markt is er zater dag in Utrecht, links onder het stadhuis (Stadhuisbrugi: de vrou wen-informatiemarkt. waar tussen tien en vier uur kraampjes staan met alle mogelijke informatie over vrouwen en hun maatschappelijke positie. Over werkloosheid, her-, om- en bijscholing, aanvullende werkprojecten en het bestaande ei senpakket voor verbetering van de arbeidsomstandigheden van vrou wen. De vele vrouwengroepen en -organisaties die de markt op poten hebben gezet, hebben er ook voor gezorgd dat het Gewestelijk Ar beidsbureau er met de vacature bank is. dat er films over Ot en Sien gedraaid kunnen worden, dat er om twee uur een forum is met PvdA. CDA, WD en CPN en dat Harriët Freezer om half vier nog een praa tje houdt. Moeders met kleine kin deren kunnen ook komen, want voor opvang van de kinderen is gezorgd. De laatste maanden hebben de bij Heemaf werkende leden van de be- drijfsledengroepen van de FNV (een hele mond vol, maar zo heten ze nou eenmaal) in het perso neelsblad Heemafheden herhaalde lijk een ..veiligheidsbulletin" ge plaatst, vol adviezen over de veilig heidsmaatregelen in het bedrijf. Een gewaarschuwd mens telt voor twee, laat staan degene die de waarschuwing uitgeeft. Maar laat nu het eerste bedrijfsbrandje sinds die bulletins uitgerekend uitbreken in het kantoor van die waarschu were zelf! De oorzaak: een asbak met blijkbaar nog niet geheel ge doofde sigarettenpeuken, die in een plastic vuilnisbak werd leegge- klept. Een veelvoorkomende oor zaak van branden, want in ons land worden dagelijks weet het perso neelsblad ongeveer 45 miljoen sigarettenpeukjes weggegooid MEM ZE6T... .6at dromen noat J langer duren dan 2 of 3 sekonden. Onjuist Oe laatste order roe. kinoen hebben uitge. weien dal dromen waak veel Unger duren dat een baby de nog n»et loop», geen schoe nen mag dragen Just Schoenen hinderen de normale antvt/khelrtg v2i/> voetjes Vtölen sokken fijn beter dat men een bloeden dal jodium eer goed middel is om brandwonden legen nfectie te behoeden Onjuist Nood odium of iets dergekiks op brandwonden Qat maakt het maar erger de vwndraet moet ut. wassen Juist Het stromende bloed2e» desinfecteert op de beste manier Met «as sen zou men hoogstens bacterieen inde wond kunnen brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5