Verlegenheid met langere leerplicht (tot 18 jaar) EJ tekening van een lezer Commentaar jeerplicht Akkoord over CAO in horecasector V.AGT'5 ONVR(JWTLI°GE EXAMEN Eerst zon Wegens inbraak 2V2 geëist de straatmuziek ontwaakt boomfeest pleingeit stuur 'n brief kïERDAG 26 MAART 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet Jtet is nog niet zo lang geleden dat anderen van veertien jaar als goed- cope arbeidskrachten werden los gelaten op het bedrijfsleven. Nu er gidruk gesproken wordt over een leerplicht tot achttien jaar, kan het ;een kwaad er nog eens aan te lerinncren, dat het voorwaardelijk irbeidsverbod voor veertienjarigen >as in 1965 van kracht werd. Dc negenjarige leerplicht (zes jaar lagere school en drie jaar voortge- tet onderwijs) volgde in 1971. Nog baar twee jaar geleden ging het barlement akkoord met een tienja rige leerplicht. Toch lijkt het anno .1977 de gewoonste zaak van de gereld, dat alle kinderen na de lagere school nog tenminste vier ^aar voortgezet onderwijs volgen. (Sinds de totstandkoming van de leerplichtwet in 1900 is de verlen ing van de leerplicht steeds in liscussie geweest. De term ,,ar- idsverbod" herinnert aan de tijd *an de kinderarbeid en steeds is de ischerming van het kind een be- ingrijk motief geweest. Allengs ingen ook de onderwijskundige ar- ;umenten zwaarder wegen. Naar- nate de wereld ingewikkelder j, verd, ging de schoolse voorberei ding op de intrede in de maatschap- )ij meer tijd vergen. De kunst van iet lezen, schrijven en rekenen was niet meer genoeg. Steeds meer vak- "*ken verschenen op de lesroosters van het schoolkind. De term ,,le- venslang leren" is al gevallen. Daarnaast was het ideaal van de gelijke kansen altijd een belangrijk 'ëil, °t motief. Achttien procent van de H jongeren mag na zijn achttiende op staatskosten doorstuderen. Een nog ;oo|steeds groeiende meerderheid van de jeugd blijft tot haar achttiende op school. Dan gaat het niet aan een klein deel van de jongeren de kans op een goede ontwikkeling te zeeonthouden. En dus kwam er een tweedaagse leerplicht voor zestien jarigen. En dus pleit nu de Algeme ne Bond van Onderwijzend Perso neel voor een elfjarige leerplicht in 1978 en voor een twaalfjarige rplicht in 1980. bond bevindt zich met dit plei- ooi op eenzame hoogte in het toch Fal eens zweverige debat over onder wijs. Het is waar dat vele anderen in het verleden ook geloofden in een leerplicht tot achttien jaar. Minister Van Kemenade was een van hen. Maar zelfs de minister schijnt een beetje van deze gedachte terug te komen en te spelen met de gedachte dat leerplicht tot zeventien wel vol doende is. Dat zou kunnen als de middenschool driejarig wordt en de beroepsopleiding vervolgens tot twee jaar beperkt blijft. Het voornaamste argument tegen verdere verlenging van de leerplicht is dat men bijna volwassen jongeren niet kan dwingen tegen hun zin op school te blijven. Het is ondoenlijk gebleken zestienjarige werkende jongeren te overtuigen van het be lang van twee dagen onderwijs en vorming. Zij ontduiken de gedeel telijke leerplicht op grote schaal. Wil men de wetgeving in het alge meen en de leerplichtwet in het bijzonder niet tot een aanfluiting maken, dan moet van verdere wet telijke dwang worden afgezien. Maar niet alleen het gezag van dc wet is in het geding. Veel belangrij ker is dat de drang naar vrijheid en zelfstandigheid bij jongeren wordt gerespecteerd. Ouders die ervaring hebben met kinderen die 'school- moe* zijn weten hoe moeilijk het is een jonge volwassene van zeven tien, achttien jaar te overreden op school te blijven. Voor je bestwil, voor later, niet voor je ouders, maar voor jezelf. Op een gegeven moment helpt dat niet meer en moet men jonge, bijna kiesgerech tigde'burgers het recht op een eigen keus gunnen. Misschien hebben ze er later spijt van, misschien komen ze na een jaar op school terug. Maar die ervaring mag men jonge ren niet onthouden. Dit alles betekent niet dat we met de armen over elkaar kunnen gaan zitten. Het streven moet blijven om de school aantrekkelijker te maken voor de kleine groep die voortijdig de school verlaat. En voor de oude ren die reeds van school zijn moet er een wettelijk gegarandeerde mo gelijkheid komen om educatief ver lof op te nemen, zodat zij met behoud van loon de schade kun nen inhaleit op een moment dat zij wel gemotiveerd zijn. Besluit onderwijsbond bijna fifty-fifty door Plet Hagen AMSTERDAM Met krappe meerderheid heeft de Algemene Bond van Onderwijzend Personeel (35.000 leden) zich uitgespro ken voor leerplicht tot 18 jaar vanaf 1980. Een zeer omstreden beslissing, zowel binnen deze bond als daarbuiten. Als we daags na deze uitspraak praten met ABOP-voorzltter Jan van den Bosch blijkt ook wel dat hij niet goed weet wat hij aan moet met het besluit van de algemene vergadering. Een paar Jaar geleden leek Neder land nog probleemloos af te steve nen op leerplicht tot achttien jaar. Maar de laatste tijd is dat veranderd. De abominabele ervaringen met de tweedaagse leerplicht voor zestienja rigen hebben twijfel doen rijzen aan de mogelijkheid jongeren van deze leeftijd (en nog ouderen) onder dwang van het onderwijs te laten „genieten". Om die reden werd de leerplicht tot achttien geschrapt uit het ontwerp beginselprogramma van de Partij van de Arbeid. Zelfs minister Van Kemenade lijkt bereid genoegen te nemen met een leerplicht tot zeventien. Een van de voornaamste redenen voor het besluit van de Algemene Bond van Onderwijzend Personeel is Juist het falen van de gedeeltelijke leerplicht voor werkende jongeren. Vooral de sectie vormingswerk heeft zich hard opgesteld. De vormings werkers in de ABOP geloven niet meer in het part-time onderwijs. Doek de zaak maar op, zeggen ze, en zorg dat werkende Jongeren zo gauw mogelijk lerende Jongeren worden. En dus: leerplicht tot achttien jaar, waarbij dan wel verondersteld wordt dat het voortgezet onderwijs in 1980 zodanig is ingericht dat alle Jongeren het naai hun zin zullen hebben. Onder de Indruk van deze redene ring heeft het hoofdbestuur toen maar gekozen voor haastige invoe ring van de leerplicht tot achttien. Men zag gewoon geen andere oplos sing voor het probleem van de wer kende Jongeren. En zo verdedigde bestuurder Van Capelleveen in de vergadering de leerplicht als een middel om de overheid te dwingen het voortgezet onderwijs te verbe teren. Verzet Daartegen rees wel verzet. Niet al leen uit de genoemde sectie van mavo - havo - vwo die niet gelooft in dwang van (bijna) volwassen Jonge ren. Maar bijvoorbeeld ook vanuit de sectie van het beroepsbegelei dend onderwijs (leerlingstelsels), waar men toch ook de nodig eerva ring heeft met part-time onderwijs. Het resultaat van de discussie was dat Nederlands grootste onderwijs bond zich met 190 tegen 181 stem men uitsprak voor leerplicht tot achttien per ingang van 1980. Vooral met de toevoeging van dat jaartal is de ABPO bezig minister Van Keme nade aardig te dwarsbomen. Want Van Kemenade wil wel verlenging van de leerplicht, maar dan veel geleidelijker. Hij wil meer tijd heb ben om het bestaande part-time on derwijs voor wekende jongeren uit te bouwen. Pas als er een ontwik keld systeem is van onderwijs, vor ming en werkstages. kan men de werkende jongeren dc status van leerling geven, vindt hij. Als je nu half over kop het part-time onder wijs om zeep helpt, zal Je er nooit in slagen de verworvenheden van het vormingswerk en van het be roepsbegeleidend onderwijs in de traditionele school over te planten. En als dat niet lukt, blijf je zitten met een schoolse school, waarvan de Jongeren om wie het gaat al lang balen. Zoals men ziet, een niet onin teressant meningsverschil tussen de minister en de geestverwante vakbond. Jan van den Bosch, voorzitter van de Algemene Bond van Onderwijzend Personeel. In zijn hotelkamer met uitzicht op de Dam (het ABOP congres wordt gehouden in Kras) zit de voorzitter van die bond, Jan van den Bosch een beetje met de handen in het haar. Natuurlijk staat hij achter het genomen besluit. Maar hij erkend dat he met zo'n fifty-flfty-beslult met een verschil van slechts negen stemmen weinig kan beginnen. Misschien wordt nog schriftelijk herstemd en wiebelt de weegschaal nog wat verder naar deze of gene zijde. Dat maakt echter weinig ver schil. Het feit van de verdeeldheid ligt er en op grond van de gebleken tegenstellingen kun je moeilijk har de acties ondernemen vóór leerplicht tot achttien. Van den Bosch: „Wij zien ook wel dat de leerplicht moet worden waar gemaakt door de leraren op school. Als zo'n belangrijk deel van hun vertegenwoordigers twijfelt, geeft dat Je wel te denken. We moeten ons terdege bezinnen op de betekenis van het nu genomen besluit". Vreest Van den Bosch niet dat de problemen die nu al bestaan met de gedeeltelijke leerplicht (de helft van de betrokkenen ontduikt of spijbelt) in verhevigde vorm terugkomen bij een volledige leerplicht voor nog ou dere Jongeren? Van den Bosch: „El ke keer dat de leerplicht verlengd is, gaf dat problemen. Maar naderhand bleek het uiteindelijk resultaat steeds positief. We bedoelen ook niet dat Je Jongeren met behulp van de sterke arm moet dwingen naar school te gaan. We zien de leerplicht veel meer als een verplichting aan de overheid om te zorgen voor goed onderwijs." Tendens Van den Bosch erkent wel dat ver lenging van de leerplicht Ingaat te gen de algemene tendens om Jonge ren steeds eerder verantwoordelijk heid te geven (kiesrecht vanaf achttien), maar hij vindt dat de school dan maar zoveel ruimte moet bieden dat de leerling zijn eigen verantwoordelijkheid binnen de school kan beleven. En als een zeventienjarige het dan toch vertikt om naar school te gaan net zoals sommige jongeren op die leeftijd ook het ouderlijk huls verla ten (en geen rechter dwingt hen dan thuis te blijven), wat dan? In dat geval hangt volgens de voorzitter van de ABOP alles af van een goede begeleiding. Op die manier (meer ruimte in de school en meer begelei ding) hoopt hij de overgrote meer derheid van jongeren op school te houden. Steeds meer Jongeren kie zen zelf al voor volledig dagonder wijs. Die ontwikkeling tekent zich nu al af. Een langere leerplicht is slechts een middel om ook die groep die nu nog „kiest" voor de veronder stelde vrijheid van een werkende jongere over de streep te halen. Het is een middel om werkende jongeren die af en toe een dag leren te veran deren in lerende Jongeren die af en toe een poosje werken (in de vorm van stages). Dan zal er wel een groepje overbUjven die echt niet wil. Maar nu gebeurt het ook dat leerplichtige kinderen (met goedvin den van hun ouders) wegblijven. Zulke uitzonderingen bepalen ech ter niet de regel, zegt Van den Bosch DEN HAAG Werknemers en werkgevers in de horeca-sector heb ben overeenstemming bereikt over een CAO voor vijftigduizend werknemers in de horeca. De over eenkomst loopt van 1 Januari 1977 tot 1 april 1978. In het arbeidscon tract zijn tijdelijke toeslagen van 45 en 30 gulden in verband met loon maatregelen uit 1975 en '76 verwerkt in de loon- en garantie-inkomens- tabellen. Voorts wordt per Januari. Juli en Januari 78 een prijscompen satie uitgekeerd met minimumbe dragen van rond de tweehonderd gulden per procent prijsverhoging Tenslotte voorziet de CAO in een werkelijke loonsverhoging van één procent per 1 april en één procent per 1 oktober en wordt de vakantie toeslag opgetrokken tot acht pro cent, met een minimum van 1.650 per jaar. Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859. Amsterdam. Naam en adres aan oe achterzijde vermelden. HET WEER door Hans de Jong Het wordt dit weekeinde na een sombere vrijdag met 's middag om één uur geen hogere tempe ratuur dan acht A negen graden, dit weekend gelukkig weer wat fleuriger. De zon laat zich zien, vooral aanvankelijk en onge twijfeld zal de natuur er bij de te verwachten zuidoostenwind vandaag middagwaarden van vijftien A zeventien graden uit kunnen persen. Die zuidoostelij ke wind kan zich ontplooien nu een hogedrukgebiedje van 1028 millibar van het zuidwestelijk deel van de Noordzee naar Duitsland is gegaan en een de pressie bij Ierland is aangeko men. Alleen met hulp van een föhnachtige wind zal het kwik in het zuiden en midden een tem peratuur van twintig graden kunnen bewerkstelligen. Bij twee eerdere warmtegolfjes in deze maand is dat föhneffect er ook geweest. Ais ik me goed herinner overschreed de reële temperatuur eenmaal de ver wachte met drie tot vier graden. Aan de westelijke rand van een continentaal hogedrukgebied spelen er niet zelden föhnvloe den mee. De luchtstroming uit zuidoost of zuid daalt en al da lende wordt de lucht steeds dro ger en door het meer en door „in elkaar drukken" wordt die lucht warmer. Mogelijk hield de hoge temperatuur op de Zwitserse berg Gutsch (2284 meter), te we ten vier graden Celsius (dauw punt -7) bij zuidoostelijke wind, in wezen een belofte in. Dc ben er overigens gisteren wel een beet je aan gaan twijfelen of het kwik wel zo hoog zou komen en dit vooral in verband met de kracht van een zuidwestelijke hoogte stroming boven de Golf van Bis kaje en West-Frankrijk. Boven Brest bijvoorbeeld werd op 9000 meter hoogte gisteren een windsnelheid van honderd km per uur waargenomen. Bij een dergelijke situatie is er weinig voor nodig om storingen uit Zuidwest-Europa naar de La ge Landen te krijgen. Ondanks die opdringerigheid van de sto ringen voorzie ik toch niet voor zondagmiddag of -avond het be gin van een wat onbestendiger periode met de mogelijkheid van regen en helaas.weer wat lagere temperaturen. Zuid- en midden-Enge land en ook west- Frankrijk zagen gistermiddag de bewolking vooral in de hoge re niveaus flink toenemen. Ver scheidene stations meldden cir rus en clrrostratus en op iets lager niveau altocumulus (schaapjeswolken). De depressie zelf bleef nog op vrij grote af stand: het weerschip Romeo ten westen van Bretagne gaf giste ren de hele dag nog steeds een zuidoostelijke wind door. Zeer fraaie temperaturen wer den gemeld uit Oost-Europa. In zuidoost-Polen, Hongarije. Ro- menië en het oosten van Tsje- choslowaklje liep het kwik op tot 20 k 24 graden. Wat meer naar het westen was het een stuk frisser: Praag maximaal 13 graden maar ook Graz in Oos tenrijk deed het best met 23 graden, Klagenfurt 21 graden celsius. In Neurenberg bleef het kwik steken op 16 graden en dit station was daarmee een van de warmste van Duitsland. In Scandinavië doet zich een fikse kouinval voor. Poollucht wordt daarin zuidelijke richting aan gevoerd. Stations aan de westkust van Noorwegen meldden gistermiddag zelfs sneeuwbuien en tot in Denemar ken wordt het effect van die koudere lucht verwacht. Naar alle waarschijnlijkheid zullen wij daar geen pijn van krijgen. Na de superwarme maart van 1957 was de erop volgende april maand veel te droog. We beleef den toen de droogste gras maand in 64 Jaar. Maar de reke ning werd gepresenteerd één week voor de IJshelllgen (rond 5 mei), toen het ging sneeuwen en er een vernietigende nachtvorst optrad. A8SEN Twee jaar en zes maan den met aftrek heeft de officier van Justitie bij de rechtbank te Assen geëist tegen de 27-jarige sloper C H. uit Dordrecht wegens diefstal met braak in vereniging gepleegd In de nacht van 11 Januari werd hij in Klazienaveen door de politie aan gehouden na een inbraak in een kledingmagazijn. Zijn metgezel ont kwam. Verdachte ontkende voor de rechtbank iets met de inbraak te maken te hebben gehad. Hij zou na een feestje in Amsterdam door vier anderen naar Klazienaveen zijn meegetroond. HIJ was zwaar onder Invloed van alcohol en drugs ge weest en kon zich van de toedracht vrijwel niets meer herinneren. Vol gens de politie zijn er slechts twee mannen aan het werk geweest ln Klazienaveen die nacht. De officier van Justitie, mr, A.O. de Visser, zei van het verhaal van H - niets te geloven. „Deze verdachte hoort niet tot de allergrootsten ln deze wereld van misdaad, maar hij blaast een stevig partijtje mee". De raadsman, mr. M. Moszkowicz uit Maastricht, noemde het verhaal van zijn cliënt „Inderdaad fantas tisch". maar dat van de politie is volgens hem ook ongeloofwaardig De raadsman vroeg vrijspraak. Uit spraak 21 april. onder redactie van Loes Smit Een Rotterdamse jongen wordt wakker. Hij rekt zich uit, verheft zich van zijn sponde, pakt zijn trompet en blaast, nog gehuld in nachtgewaad, slaapmuts en bed- sokken, de reveille. Op zijn nachtkastje staan een wekker en een schemerlampje, achter hem het Rotterdamse stadhuis. Kort om: een plechtige gebeurtenis, waarmee hij het startsein geeft voor alle Rotterdammers die tus sen 1 april en 1 oktober muziek willen maken op straat. In die (proef-)periode mogen ze dat op al le werkdagen zonder eerst een ver gunning te vragen. De reveilleblazer, symbool van de ontwaakte straatmuziek in de Maasstad, is met trompet, nacht hemd en al vereeuwigd en op een poster afgedrukt met de tekst „De straatmuziek ontwaakt". In de af gelopen nacht zijn vele tientallen exemplaren op vitale punten in de stad opgehangen om iedere Rotter dammer er op te attenderen dat het volgende week echt mag. En wie mocht denken dat het dus wel een één aprll-grap zal zijn: zaterdag 2 april wordt de eerste officiële straatmuziekdag, die burgemees ter Van der Louw beloofd heeft persoonlijk open te „blazen" op het Lijnbaanplein, waarvoor hij een nog onbekend muziekinstrument zal gebruiken. De hele gebeurtenis is een groot succes voor de organisatoren, die zich samen de RIR richting Irreële reclame noemen. Een groep van zes Jonge Rotterdam mers, die steeds meer volgelingen achter zich verzamelen. Hun Ideeën spreken veel stadgenoten niet het minst burgemeester Van der Louw aan: meer vriendelijkheid tegenover elkaar, meer levendig heid ln de binnenstad. De eerste keer verrasten ze hun stadgenoten vorig Jaar februari met een poster, waarop onder hun hoofden „gefeli citeerd" stond, een hartelljkheidje dat de praktijk uit te proberen, en on danks het natte weer waren er die dag heel wat muzikanten op straat. Burgemeester Van der Louw, zelf enthousiast voor de vrije muziek, besprak het plan verder op het stadhuis, waarop deze beslissing uit de bus kwam: één zomer probe ren, alleen op de werkdagen, en daarna nog eens met de winkeliers praten of die er ook zoveel voor voelen. Voorlopig kan het in Rotterdam dus een vrolijke boel worden, kan iedereen er musiceren of achter de muziek aan. De RIR blijft In elk geval niet werkeloos toekijken. De zes irreële reklamanten kondigen nu al aan dat ze binnenkort met weer een totaal ander idee op de proppen zullen komen. Iedereen op zichzelf kon toepassen, en een poster die nu nog naast de werkkamer van de burgemeester hangt Een tijdje later stonden RIR-aanhangers met kramen op het Beursplein, waar ze voorbijgan gers een drankje aanboden, ln ruil waarvoor de gasten zwart op wit opschreven, waarmee zij hun stad opgevrolijkt wilden zien. Eén wens was wel heel duidelijk: er moest meer muziek op straat komen. De RIR kreeg één dag vrij musiceren van de gemeente los om die wens in ditmaal de 21ste keer was, dat kin deren zich overal in het land aan het planten zetten. Het ging dus om de 21ste nationale boom feestdag en dan kan niet van die vroege boomfeesten gezegd wor den. Die vonden incidenteel ergens in het land plaats en van een natio nale manifestatie was nog geen sprake. Zo herinnert de heer Wiggers uit Holten zich nog de boomplantda- gen in onder meer de staatsbos- wachterij „Gees", ln de gemeente Oosterhesselen, en twee coupletten van een boomplantlied. dat de scholieren na het planten zongen. Dat ging zo: „Gij boompjes nu door ons geplant groeit op tot forse bomen. Dan zal uit 't werk van kinderhand een statig woud voorkomen". En het tweede cou plet: „Zo God wil heerst na Jaar en dag alom hier 't groene lover En spreidt zijn schaduw over de plek waar eens het heiveld lag". Twee lezers zijn over de jonge bo men gevallen, die op de laatste nationale boomfeestdag geplant zijn. Niet letterlijk, maar alleen over de berichtgeving ln deze hoek van de krant. Want, schrijven ze beiden, zeker vijftig Jaar geleden had Je ook al boomplantdagen. In derdaad. ze hebben allebei gelijk. Maar let op de fijne nuance: in het gewraakte bericht stond, dat het Waar de geit thuis hoorde was een raadsel, maar een feit was dat ze zich als „pletngeit" uitstekend op haar gemak voelde. Het dier had zich ln een dolle bul naar een druk kruispunt ln het Limburgse Brunssum begeven, waar het ijve rig doende was het verkeer te (ont)regelen. Een kwartier lang heeft volgens De Limburger de po litie tussen de auto's achter de geit aan moeten Jagen, voordat ze zich liet vangen. Daarna liet ze zich ge willig ter ontnuchtering naar het bureau afvoeren om op haar baas te wachten. Volgens ooggetuigen werd Daniel Esquivel uit Paraguay met twee bij hem logerende landgenoten ln de vroege ochtend van 1 februari door onbekenden uit Esquivels woning in de Argentijnse hoofdstad Bue nos Aires gesleurd en onder trap pen en slaan ln wachtende auto's geduwd. Na twee dagen kwamen twee van de drie thuis; ze vertelden vreselijk gemarteld te zijn en steeds maar weer ondervraagd over hun activiteiten ln de kerkelijke gemeente. Esquivel was niet bij hen; sinds zijn ontvoering heeft niemand meer iets over hem ge hoord. Deze 33-jarige Paraguay- aanse boer kwam naar Argentinië in de hoop daar werk ln een fabriek te vinden. In zijn vrije tijd doet hij veel aan kerkewerk, vooral voor de immigranten in de gemeente waar hijzelf bU hoort. Zlin hulp varieert van praktische adviezen tot de or ganisatie van gebeds- en bijbelstu diesamenkomsten en huisvesting van daklozen Al enkele malen Is Esquivel met de dood bedreigd en heeft hij moeten onderduiken. Am nesty International Is er van op de hoogte, dat hij al sinds zijn vroege Jeugd borstklachten heeft en nooit al te gezond Is geweest. Als daar ook nog martelingen bij komen, moet het ergste voor hem worden gevreesd. Wie een brief wil schrijven, zou daarin ln beleefde bewoordingen kunnen vragen of de ver blijfplaats van de heer Esquivel bekend wordt gemaakt, of de auto riteiten kunnen garanderen dat de gevangene ln goede gezondheid verkeert en dat men duidelijk maakt waarvan hij beschuldigd wordt of wel hem onmiddellijk vrij laat. Die brieven kunnen gericht worden aan: Oenerai Roberto Vlo- la. Jefe del Estado Mayor Co- mando Oeneral del EJerclto Azo- pardo 270 Buenos Aires. Argenti na; aan Exmo. Sr. Presidente. Oe- neraJ Jorge Rafael Vldela Casa de Goblerno Buenos Aires, Ar gentina; en/of aan de ambassadeur in ons land: Z.E Rafael M. Vaz quez. Javastraat 20. Den Haag En we herhalen het nog maar eens: een luchtpostblad (75 cent) is ln alle gevallen voldoende gefrankeerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5