Dr. Potter: Godsdienstvrijheid
verbonden met andere rechten
E vangelisatiebladen
gaan fusie aan
Meer vraag naar
oudeliedboeken
Kerkelijk beroep op
regering van VS
VANDAAG li
OPEN DEVR
Goede tijding
Kerken vergelijken
Zuid-Afrika met
Nazi-Duitsland
Ego vraagt stappen
tegen de IKON
Vredesweek over
militarisme
WAAR VERKRIJGBAAR??
GRATIS PROEFNUMMER!!
BON. Stuur mij gratis proefnummer van Beestenspul
Kerken doen FBI
proces aan
VOORBUGANGEI
51
r;
WOENSOAG 23 MAART 1977
KERK
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Tijdens het
internationale congres over
godsdienstvrijheid, dat van
daag in Amsterdam wordt be
sloten. heeft de secretaris gene
raal van de wereldraad van ker
ken. dr. Philip Potter gisteren
er de nadruk op gelegd dat je
godsdienstvrijheid niet kunt
scheiden van andere mensen
rechten.
Dr Potter sprak samen met de toe
komstige Nederlandse directeur van
de VN-commissle voor de mensen
rechten. BI) het overzien van de
godsdienstvrijheid in de wereld den
ken velen aan de gevallen waarin
bepaalde soorten eredienst en
godsdienstonderwijs beperkt wor
den, waar het volgen van voorge
schreven rituelen of oude gebruiken
bedreigd wordt. Dr. Van Boven
noemde deze soorten van schending
van de godsdienstvrijheid onaan
vaardbaar. Maar hij voegde er aan
toe dat in veel landen met zoge
naamde christelijke tradiUe en met
machthebbers die het christelijk ge
loof aanhangen het christendom met
zijn politieke en sociale uitwerking
ernstig bedreigd wordt. De Neder
lander noemde landen in Zuid-
Amerika, Zuidelijk-Afrika en Oost-
Azië, waar tegen christenen die wer
ken aan maatschappelijke gerech
tigheid. die optreden als verdedigers
van de onderdrukten en de ver
volgden helpen vaak streng wordt
opgetreden. „Zij riskeren hun leven
en vrijheid. Velen van hen worden
gearresteerd en gemarteld. Zij kun
nen het land uitgezet worden of ver
dwijnen en vermoord worden."
Dr. Van Boven merkte op dat de
machthebbers in zulke landen vaak
graag de steun genieten van de kerk
als verdediger van de bestaande or
de. maar zij nemen maatregelen te
gen diegenen die zich losmaken van
de kerk en kriUek hebben op het
regime en het oproepen tot maat
schappelijke gerechtigheid.
Brazilië
Secretaris-generaal dr Potter sprak
over hetzelfde onderwerp. Hij noem
de als concreet voorbeeld het lot van
de Braziliaanse en Zuldkoreaanse
christenen en dat van aartsbisschop
Luwum in Oeganda. Hij weer erop
dat men licht geneigd is ln de eerste
plaats de schending van
godsdienstvrijheid en andere men
senrechten aan de kaak te stellen ln
andere landen dan het eigen land.
Dr Potter zette uiteen dat de oecu
menische beweging steeds meer
gaat Inzien dat het haar taak is niet
slechts oproepen aan de autoritei
ten te rechten voor godsdienstvrij
heid, maar zelf op te staan voor het
opeisen van vrijheid en gerechtig
heid voor alle leden van de maat
schappij. afgezien van ras. geslacht
of godsdienst. „Deze uitoefening
van vrijheid in Christus, deze be
trokkenheid terwille van gerechtig
heid leidt heden ten dage niet zelden
regelrecht naar het kruis."
Dr Potter hekelde wat hij noemde
de benadering van „wat-is-er-elders-
niet-ln-orde". In het begin kwamen
de leden van de wereldraad in meer
derheid uit de westerse, geïndustria
liseerde wereld. De raad is nu echter
een organisatie waar ongeveer 290
kerken uit de hele wereld lid van zijn
en de kerken leren daardoor meer
zelfkritiek te oefenen.
Illusie
De wereldraadsecretaris noemde
het een illusie te menen dat men de
rechten van de mens individueel
kan beleven. Hij zei: „Christus heeft
ons niet bevrijd om in individueel
isolement te leven, maar hij wil ons
vereniging ln zijn dienst aan de ar
me, de verdrukte, aan de gevangene,
aan hen die honger en dorst lijden
omwille van de gerechtigheid."
Het internationale congres over
godsdienstvrijheid heeft ongeveer
300 deelnemers, die voor een derde
uit de Verenigde Staten afkomstig
zijn. De organisatoren komen daar
ook vandaan. Het is de international
religious liberty association, een
groep, die krachtig gesteund wordt
vanuit de zevende-dags adventisten
en zuidelijke baptisten in de V.S. In
Nederland bestaat sinds enige tijd
ook een afdeling. Het is de stichting
ter verdediging van godsdienstvrij
heid met een secretariaat ln Bosch
en Duin.
Prijzen
De sprekers tijdens het congres
kwamen uit 30 verschillende landen.
Gisteravond kwamen de deelne
mers in een besloten zitting bij el
kaar om speciale gevallen van de
schending van godsdienstvrijheid te
bespreken. Vanavond komen de
deelnemers aan een banket bijeen,
dat net als de rest van het congres,
gehouden wordt ln het Hilton-hotel.
Tijdens dit banket zullen twee prij
zen gegeven worden, een posthuum
aan een persoon en de andere aan
een organisatie, die zich bijzonder
voor de realisering van
godsdienstvrijheid hebben inge
spannen. De man die de internatio
nale prijs toegewezen heeft gekre
gen Is de enkele weken geleden over
leden vroegere minister van buiten
landse zaken van Spanje, dr. Fer
nando Maiz, die zich volgens de or
ganisatoren van het congres zeer
verdienstelijk heeft gemaakt voor
de religieuze vrijheid.
VOLMAAKTHEID
Voor veel mensen is het begrip „vol
maaktheid" in de eerste plaats eenfan 01
negatief begrip. Volmaakt betekent M„T
voor hen: alles wat verkeerd is, b-
chamelijk en moreel, ontbreekt. Eenilbeda
volmaakte wereld is een wereld zon-ian he
der aardbevingen en andere rampenjestaai
en ook zonder zonde. Een volmaakt^ ka
mens is iemand zonder pijn en ziek-,.
!hil Vi
g di
was
ind:
issen
oo rz
jl van
itste 1
de be
jhappij
die
Dr. Philip Potter
DRIEBERGEN De evangeli
satiebladen „Open Deur" en
„De Goede Tijding" gaan in
septembe- samen. Vanaf die
maand gaat „Open deur/Goede
tijding" verschijnen, een oecu
menisch maandblad met een
evangeliserend karakter.
-* s
JOHANNESBURG - De Zuidafri
kaanse raad van kerken vindt dat de
regering in Pretoria met de voorge
nomen beperking van de per*vrij
heid de kant opgaat van nazi-
Duiisland De pers is in Zuid-Afrika
tot duiver een bolwerk geweest te
gen de opdringende tirannie van de
regering. Zij is voor de kerken on
misbaar in haar strijd voor gerech
tigheid Aantasting van de persvrij
heid zou volgens de raad van kerken
aantasting zijn van de
godsdienstvrijheid. De raad verwijt
aan de regering dat tl) de steeds
moeilijker wordende militaire situa
tie voor de publieke opinie wil ver
bergen.
De redacties en uitgevers kwamen
de laatste jaren steeds vaker tot de
ontdekking, dat hun bladen erg veel
op elkaar leken. De keuze van the
ma's en schrijvers bleek soms de
zelfde. de inhoud kwam nogal eens
op hetzelfde neer.
Daarbij kwam. dat in het plaatselij
ke evangelisatiewerk steeds meer sa
mengewerkt wordt door mensen uit
verschillende kerken. Vandaar dat
regelmatig door de verspreiders van
de beide bladen gevraagd werd. of er
geen einde kon komen aan het naast
elkaar verschijnen. Ook landelijk
groeit de samenwerking, zoals tus
sen het gereformeerd Evangelisatie-
centrum te Leusden en de afdeling
Evangelisatorisch werk van de her
vormde stichting Kerk en Wereld te
Driebergen. Samen willen deze belde
instanties de verspreiders intensief
gaan begeleiden.
Kosten
Een hard argument voor de fusie was
ook. dat de uitgevers (Boeken
centrum. Den Haag/Kerk en Wereld
voor Open Deur en Meinema, Delft
voor De Goede Tijding) in de toe
komst financiële problemen zagen
komen.
Als voorproefje zal het paasnummer
al gemeenschappelijk zijn. Met in
gang van september verschijnt
..Open deur/Goede tijding" elke
maand met zestien pagina's. Elk
nummer stelt een thema zo breed
mogelijk aan de orde. Daarnaast zul
len er vaste rubrieken zijn: een kort
verhaal, een kinderpagina, boeken
nieuws. een gedicht of gebed. In een
brief aan de medewerkers en ver
spreiders van beide bladen zeggen
de redacties, dat de nieuwe redactie
zich er voortdurend op zal toeleggen,
de blijde boodschap te vertalen voor
mensen van vandaag, in zo eenvou
dig mogelijke taal.
Kerk en Wereld en gedrukt door Mei
nema. Het administratie- en bestel
adres wordt postbus 5176 te Den
Haag.
De Goede Tijding, nu bezig met de
55e jaargang, is ontstaan ln gerefor
meerde kring en vindt vooral ook
daar de plaatselijke verspreiders. De
andere fusiepartner is in 1934 als
plaatselijk evangelisatieblaadje ln
Deventer begonnen en het werd al
gauw een landelijke uitgave. Sinds
1942 werd de redactie gevoerd door
ds. G. P. Klijn, hervormd predikant,
na zijn dood opgevolgd door Jac.
Roos. In 1948 had Kerk en Wereld de
verantwoordelijkheid voor Open
Deur overgenomen. In 1959 besloot
de Lutherse kerk medeverantwoor
delijkheid te dragen. In 1967 bracht
de gereformeerde stichting Lectuur-
arbeld te Harderwijk haar blad On
derweg ln bij de Open Deur en kwa
men er ook gereformeerde redacteu
ren. In 1969 werden ook rooms-
katholieke redacteuren aangetrok
ken.
SCHIEDAM Het Oud Strijders
Legioen (OSL), waar P.J.GA Ego
voorzitter van is, heeft ln een brief
aan de minister van CRM om
stappen gevraagd tegen de IKON,
de kerkelijke zendgemachigde. Vol
gens de door de heer Ego onderte
kende brief kenmerken de uitzen
dingen van de IKON zich door een
onverhuld marxistische inslag. In de
behoefte aan dit soort uitzendingen
wordt door de VARA en de VPRO
reeds voorzien, zodat de IKON op
dit punt een doublure vormt. Boven
dien vindt het OSL dat deze uitzen
dingen niet kerkelijk zijn. De oud-
strii Iers menen dat de minister met
twee maten meet en bijvoorbeeld de
Tros aan haar toekomende zendtijd
onthoudt. De heer Ego is op dit
ogenblik voor een oriëntatiereis in
Zuid-Afrika.
Rectificatie De eerste alinea van
de brief van prof. I. A. Diepenhorst
in de krant van dinsdag bevatte een
storende fout. Prof. Diepenhorst be
doelde, dat de oorzaak van de door
hem gesignaleerde misverstanden
niet in de laatste plaats bij leidende
instanties te zoeken is.
AMSTERDAM Liederen,
mystiek en eigen historisch
verleden zijn de drie tonen, die
de muziek maken in de wereld
van het theologische boek. Dit
constateert de Amsterdamse
antiquair Ton Bolland, die vol
gende week weer theologische
werken veilt.
Bolland is de enige antiquair, die
twee keer in het jaar in protestants-
kerkelijk Nederland uitsluitend the
ologische werken in veiling brengt.
Die boeken komen hoofdzakelijk uit
domineesbibliotheken: boekenver
zamelingen van overleden hoogle
raars en predikanten. Ook ziet Bol
land kans boeken uit kloosters ln
Frankrijk en Duitsland te vellen.
Bolland meent de herleefde belang
stelling vooral voor de vijftiende en
zestiende eeuwse psalm- en ge
zangboeken te kunnen verklaren uit
de invloed van de liturgische bewe
ging. Er is een hang zo zegt hij
naar de zuivere en oorspronkelijke
zeggingskracht van'de liederen, die
in woelige tijden geboren zijn.
Bevinding
(ADVERTENTIE)
Informatiedag
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westbtaak 9 Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN.
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel. 05200-17030
Komende zaterdag wordt op Kerk
en Wereld te Driebergen een landelij
ke Informatiedag gehouden voor de
medewerkers en verspreiders van
beide bladen. Met hetzelfde doel
worden in april en mei zeven regio
nale informaUeavonden gehouden.
Het nieuwe blad wordt uitgegeven
door de combinatie Boekencentrum/
DEN HAAG - Het Interkerkelijk
Vredesberaad vraagt in de vredes
week van dit Jaar speciale aandacht
voor het militarisme-vraagstuk, toe
gespitst op de kernwapens en de
vermilitarisering van de eigen sa
menleving. Het IKV maakt dit be
kend ln het zojuist verschenen num
mer van IKV-berichten. Door het
thema militarisme' heen wordt de
kwestie van de selectieve veront
waardiging aan de orde gesteld.
De jaarlijkse vredeskrant zal wat
'gerichter* zijn dan vorig Jaar en
bovendien wat minder omvangrijk.
Naast de vredeskrant werkt het IKV
aan enkele mini-brochures over se
lectieve verontwaardiging, (tac
tische) kernwapens, sociale verdedi
ging en kernenergie Verder is een
cahier ln voorbereiding met artike
len over 'de kern van de bewape
ning*. 'Vrede, een weg vol hindernis
sen'. een project voor het onderwijs
over vooroordelen, wordt herdrukt
en er komt tenslotte nog een infqr-
maUeblad voor het zelf opzetten van
onderwijsprojecten. Aan het begin
van de Vredesweek wordt de kerken
ter gelegenheid van het tienjarig be
staan van het IKV een bundel arti
kelen aangeboden, die ln de afgelo
pen periode verschenen zijn.
BEESTENSPUL
Het maandblad voor Dierenvrienden, 72 pagina's
dik en vol informatie.
Fijne verhalen en prachtige foto's, waarvan veel in
kleur. Een blad voor het hele gezin.
Beestenspul Is overal los verkrijgbaar voor 3,- of
per postabonnement 33,- per jaar.
Wilt U kennismaken met dit fijne dierenblad, vul
dan onderstaande bon duidelijk in en doe deze
samen met een postzegel van 0,55 in een
enveloppe, die U stuurt naar:
BEESTENSPUL, POSTBUS 285,
ZOETERMEER.
NAAM
ADRES
WOONPLAATS
Deze bon met postzegel van 0,55 in enveloppe sluiten en zenden aan Beestenspul,
Postbus 285, Zoetermeer.
Ook bespeurt de Amsterdamse anti
quair een groeiende vraag naar mys
tiek en bevinding, zowel in de
kringen van de charismatische be
weging als onder reformatorische
christenen. Werken van de Nadere
Reformatie (17e en 18e eeuw) en van
Kohlbrugge zijn momenteel veel ge
vraagd.
Misschien als reactie op de oecume
nische beweging is er ook een groei
ende belangstelling voor perioden
als Reformatie en Afscheiding (res
pectievelijk 16 en 19e eeuw) waar te
nemen.
Bollands veilingcatalogussen leve
ren ook veel bestellingen op uit Zuid-
Afrika en Noord-Amerika. De kerken
daar van Nederlandse afkomst zijn
behoudender dan in het moederland
en kopen vaak de werken op, die in
het progressievere Nederland min
der gangbaar zijn geworden.
WASHINGTON - Verschillende
kerken en kerkelijke groeperingen
in de Verenigde Staten hebben een
proces aangespannen tegen de FBI.
teneinde deze geheime dienst te
dwingen zijn dossiers over de activi
teiten van kerkelijke personen af te
geven.
De Amerikaanse minister van justi
tie heeft de FBI daartoe al uitdruk
kelijk opdracht gegeven, maar de
FBI heeft hieraan slechts zeer be
perkt gevolg gegeven. Uit een onder
zoek van de senaat is gebleken, dat
de FBI vooral de laatste tien jaar
kerkelijke groeperingen scherp in
het oog heeft gehouden. Vooral die
kerken en groeperingen, die zich be
zighielden met de strijd voor de bur
gerrechten. met protesten tegen de
oorlog in Vietnam en met de strijd
voor sociale gerechtigheid.
te en ook zonder ongerechtigheid.]
Zo menen zij het 't beste te kunnei
omschrijven. In veel mystieke g<
schriften kunnen we de gedacfr
tegenkomen dat we daarnaar mi
ten streven. Natuurlijk zet men d:
al gauw die lichamelijke volmaak)
heid tussen haakjes (behalve Chris
tian Science). Maar is dat andei
dan wel bereikbaar? Iedereen die di
bijbel een beetje kent, herinnei
zich hier al gauw het woord vi
Jezus: Gij dan zult volmaakt zijl
gelijk uw hemelse Vader volmaakt
is (Mattheus 5, vers 48). Maar het!:
woordje „volmaakt" betekent hier:
allerminst een toppunt van zedelij-L J?'
ke perfectie. Jezus was geen perfec
tionist. Het woord „volmaakt" zieLw a,|
op wat eraan voorafgaat. Zoals d«r,
Vader steeds maar verder gaat mer
zijn liefde, zo moeten wij dat oolfc.
doen. Volmaakt betekent hierzoiettLi
als: geheel, niet gedeeld. Vlak hieK
aan vooraf gaat het woord over het
groeten: indien gij alleen uw broe
ders groet, wat doet ge dan m^et
dan het gewone? We moeten verdei
gaan dan wat gebruikelijk is. Gev_ frt
bruikelijk is misschien alleen j£eten
vrienden lief te hebben, op een goe-r,_a_
de manier te behandelen. Maar Go<
doet zijn zon schijnen over bozen ei f ..b
goeden. Zo is de hemelse Vader. Nie
karig met het goede. Hij trekt nleLru:t„,
voor. Er is bij Hem geen aanzien dec?.,
persoons. Hij laat geen mensen valT: bij
lea Nu, dat is al heel wat, als er dair J'
staat: wees op die manier zoals j^D^E
hemelse Vader. Dus geen streven*'* *-
naar iets dat boven de wolki
zweeft en wat we ons nauwelijl
kunnen voorstellen, maar iets dal
heel dichtbij is. Dit is één van dii
woorden die niet d&érom moeilijl
zijn (moeilijke teksten!) omdat ze
zwaar zijn om uit te leggen, ma;
omdat ze iets concreets van ons
gen. We weten precies waarom
gaat. Dat kan het moeilijke zijn.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK {N HA.
Beroepen. Te Strijen: M. Verduin teni,e]e
Brakel; te Holten (toez.) J. R. Smi
te Harlingen.
Aangenomen naar Harderwijk' (bi
teng.wijkgem.; toez.): H. Zwiers
Leeuwarden.
Bedankt voor Wezep (buiteni.
wijkgem. in wording; toez.; nadei
beslissing); G. Zonneberg te Heerd
voor Roodeschool (toez.): S. Jansf
kand. te Hilversum.
Beroepbaar: J. Muis, Van Limbi
Stirumstraat 3. Utrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Gorinchem: K.D. vj
Kampen te Abcoude: te Veendai
Wildervank: H. Eendebak
Dalfsen; te Zwaagwesteinde drs
C. de Bildt aldaar, die dit berol
heeft aangenomen te Monster: J.
Kievit te Stellendam en Ouddorp;
Steenwijk: J. Huizebosch te Wo
brugge; te Ridderkerk: L. J. Boun
te Zoutkamp; te Klazienaveen: J.
Sonneveld te Scheemda.
Beroepbaar: drs A C. de Bildt
Zwaagwesteinde; J. J. A. Doolaaqj!
Randweg 9 a te Ens.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Eindhoven: M. Brani
te Ermelo; te Groningen-N. J.
man te Dalfsen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Middelburg:
Mondria te Waardenburg.
Jerleden
ze cris
>rden.
itatie d
opsteli
ken.
ItndT
n, maa
k in rui
op h
mmige
m rond
ntjes,
voi
ir zorgd"
de D
die
de g
'Jfcpeld, i
door
PvdA.
breuk i
indier
doen, 1
„dond
verklaa
Irukkel
>inet ui
ongen
zaken
?k tas
trderhe
de lijn
en zij
tiek dei
tdoek
NEW YORK In een vergade
ring van een 80-tal An erikaan-
se en Zuidafrikaanse kerklei
ders zijn de „toenen ende
wreedheid en de duivelse on-
derdrukkingsn ethoden, die
blanke racistische minderhe
den de grote zwarte n eerder
heid in Zuidelijk Afrika aan
doen" veroordeeld.
De kerkelijke autoriteiten vroegen
de Amerikaanse regering om hulp
aan M ozan bique en Angola. De con
ferentie werd gehouden onder ver
antwoordelijkheid van de Aneri-
kaanse raad van kerken en de rooms
katholieke conferentie. Onder de
aanwezigen waren de anglicaanse
bisschop van Lesotho, Desn ond Tu
tu, de nieuwe secretaris-generaal
van de Zuidafrikaanse raad van ker
ken. John F. Thome, ds E. T. S Buti
sr., de voorzitter van de zwarte Ne
derduits gereformeerde kerk, aarts
bisschop Dos Santos van VI aputo en
de methodistische bisschop van An
gola En ilio de Carvalho. Verder was
aanwezig Sally Motlana, de Zuidafri
kaanse n edewerkster van de
missie van kerken van geheel Afi
Volgens de conferentiegangers
ben de VS nog de n ogelijkheii
handen, mee te werken aan het
stel van de n enselijke waardigi
in Zuidelijk Afrika. Zij dienen
grenzen open te stellen voor Z\
afrikaanse ballingen en een emba
te leggen op de verkoop van wai
en militaire uitrusting aan Zi
Afrika. De Verenigde Staten n
voorts verhinderen dat Amerikaa
burgers als huurling ln dienst
in het Rhodesische leger.
mier E
eringsvi
onkelijk
ndpoliti
kabint
id gehe
Sngsplar
februa
itie de i
het we
Iner zou
Den U
minis ti
lnetsbei
'erp vi
•r niet
rde Vai
üd te 2
•ntwer
digen.
van De
:elijkhe<
r samei
- woon
voor zo
£fdbaar c
echter
De bijeenkomst werd toegespi
door de An erikaanse ondem
van buitenlandse zaken, Willi an
Ednonson, die hen uiteenzette
de Amerikaanse regering neul
staat tegenover investeringei
Zuid-Afrika, maar afwijzend
tegenover investeringen in Nan
De Amerikaanse regering oi
zoekt op het ogenblik of het wel
is dat Amerikaanse bedrijven ln
n iblê belastingfaciliteiten
vangen.
^oop
«lotte hi
•tsmei
de p:
een vc
Uyl, dat
lar het
bevre
'eede
Dat be:
ing zo
wetsoi
nteigeni
de gebn
te vorr
r0 Inet!
lini r
nfen b
s*TVei
1 Da