Paolo Freire leert Sao
Tomé méér dan het abc
Hervormde best-sellers"
komen uit Driebergen
Augustinus-woordenboek 'waar monnikenwerk'
Bijbelweek voor mensen
die wel en die niet
in de bijbel lezen
Relatie evangelischen"
en joden verbeteren
is
Bijscholingscursus
voor onderwijzers
Ruim een
miljoen uit
de zendingsbus
Amerikaanse Tijdschriften
Hierbij 5.000.-
VANDAAG j
VOORBIJGANG^/
nÜD.
VRIJDAG 18 MAART 1977
KERK
Trouw/KwartetEudj
door C. Michael de Vries
Je verwacht eigenlijk dat hij jiddisch zal spreken zozeer lijkt hij op het gangbare beeld van een
wijze Oosteuropese rebbe. Maar hij spreekt Engels, omdat ik zijn moedertaal, Portugees, niet ken.
Hij doet dat behoedzaam, herhaaldelijk zichzelf verbeterend als hem een betere term te binnen
schiet.
Paolo Freire (35», Braziliaan-in-
ballingschap. heeft zich een we
reldnaam verworden als pedagoog
der onderdrukten. Van Jongs af aan
geïnteresseerd in taal. kwam hij via
de taaifilosofie en de communicatie-
leer terecht in het gebied waar hij nu
als een der grote autoriteiten geldt
het onderwijs ..Autoriteit" is overi
gens een begrip dat hij verafschuw t,
en onderwijs" is bij hem ondubbel-
zinning politiek geladen. De kern
ervan is wat Freire noemt „consclën-
Usatie" (..bewustmaking").
Ook toen ik professor was in de
de nis en de filosofie van het
onderwijs, aan de universiteit van
Recife, heb ik het praktische werk
met de ongeletterde arbeiders en
boeren altijd voortgezet Ik heb veel
van hen geleerd, en alleen op basis
van die ervaring en uitwisseling heb
ik mijn theorie van het onderwijs (hij
gebruikt steeds het woord ..educa
tie". letterlijk „uit leiding", nl. uit
et-n toestand van onbewustheid
CMdeV) kunnen ontwikkelen. Leren
lezen en schrijven kan nooit doel-op-
zichzelf zijn, het gaat er uiteindelijk
om. te Ieren de werkelijkheid om ons
heen te lezen en te analyseren. En
vervolgens, natuurlijk, dat be
wustzijn om te zetten in daden
B«-n je marxist?
..Ik ben geen expert op het gebied
van de marxistische filosofie. Maar
ik heb er niets op tegen, marxist
genoemd te worden in dc zin. dat
mijn benadering van de werkelijk
heid ..dialectisch" is Dat is inder
daad een karakteristiek van het
marxisme Scholen zijn niet los te
denken van het systeem, waarbin
nen ze functioneren. Met andere
woorden hei gaal mij om de
doelstelling van de scholen. Waartoe
leiden ze op? Wat is hun politieke en
ideologische uitgangspunt?
Waarom ben je in 1964 je land uit
gezet?
„Omdat mijn pedagogische ideeën
in praktijk werden gebracht. De Bra
ziliaanse autoriteiten zagen dat met
lede ogen maar ik ben er gelukkig
mee."
Er wordt gezegd, dat je revolutionai
ren kweekt door de mensen te leren,
..de werkelijkheid te lezen".
Daar ben ik blij mee. Natuurlijk:
door degenen dié erop uit zijn. hun
macht te handhaven omdat ze daar
van leven, tegen de belangen van de
meerderheid in, moet mijn methode
wel als subversief ervaren worden.
Je hebt in verschillende werelddelen
gewerkt, maar de laatste tijd vooral in
Afrika
Ja. met name sinds de tweede helft
van 1975. Toen zijn de Wereldraadaf
delingen voor Onderwijs en voor de
Participatie van de kerken in het
ontwikkelingswerk, plus het IDAC
(Instituut voor culturele actie, een
onafhankelijke, in Genevè gevestig
de organisatie CMdeV» gaan sa
menwerken met het Ministerie van
Onderwijs in Guinea-Bissao. In Juni
1976 ben ik voor het eerst naar Sao
Tomé en Principe, de kleine eilanden
voor de kust van Westafrika, gegaan.
Op grond van de daaruit voortge
vloeide overeenkomst tussen de ge
noemde instanties en de regering
van dat gebied hebben we in decem
ber van het vorig jaar op Sao Tomé
gedurende 18 dagen een „seminar"
geleid. (Ik zeg „we", omdat mijn Elsa
meegaat niet omdat ze mijn
vrouw is, maar omdat ze meewerkt
in de projecten). Daar is toen het
eerste nationale team van Sao Tomé t
bekend gemaakt met de technieken
van het volwassenen-onderwijs aan
ongeletterden. Het is de mooiste er
varing geweest, die we ooit gehad
hebben: een optimaal evenwicht van
theorie en praktijk.
Wal is de praktijk?
Om te beginnen doen we ter plaatse,
dus in de streek waar de deelnemers
vandaan komen, een eenvoudig
maar serieus onderzoek naar de
woorden die van lundamenteel be
lang zijn in de dagelijkse onderlinge
communicatie. Daaruit maken we
een keus waarbij we natuurlijk
bepaalde taalkundige normen aan
leggen, naar gelang van de karakte
ristieke moeilijkheden van een be
paalde taal. Maar behalve dat Is er
ook een politiek criterium: we trach
ten de woorden te vinden die het
beste uitgangspunt leveren voor de
discussie met de deelnemers betref
fende de werkelijkheid waarin ze
leven. Ik zal je een voorbeeld geven:
in Sao Tomé was het eerste van de
zestien, zeventien woorden, waar
mee we gewerkt hebben, het woord
„bonitu". In het portugees betekent
dat „mooi". Maar het is ook de naam
van een vis. Taalkundig was het een
erg geschikt woord, omdat het uit
drie lettergrepen bestaat: bo-ni-tu,
vanwaaruit je vijftien verschillende
klanken kunt leren: ba-be-bi-bo-bu.
na-ne-ni-no-nu en ta-te-ti-to-tu. Met
die lettergrepen kan je weer allerlei
combinaties maken, dertig, vijfen
dertig verschillende woorden soms.
Maar al pratende over de situatie,
waarin het woord bonitu gebruikt
wordt, konden we met de ongeletter
de deelnemers tal van problemen
bespreken bv. de wederopbouw
van hun land na het koloniale regi
me en zo begonnen de mensen
allerlei samenhangen te ontdekken,
waarvan ze zich voordien niet be
wust waren.
Gebruik je ook visuele hulpmid
delen?
Nee als je daaronder verstaat een
middel waarmee de leraar zijn „leer
stof" toegankelijker probeert te ma
ken. Ja. als je daaronder verstaat
een middel waarmee „de onderwij
zer" en de „leerlingen" samen een
kritische analyse maken van het on
derwerp. Anders gezegd: een voor
stelling van een bepaalde dimensie
van de werkelijkheid waarin de
mensen leven. In Sao Tomé tekende
een jonge man, een deelnemer, een
stuk strand, vissersboten die de
kust naderden, een paar mensen op
het strand, kokospalmen en een
huis. en een man met een vis zeer
juist: een bonitu! in zijn handen.
Kortom: aspecten van de werkelijk
heid die de mensen dagelijks erva
ren. Wij noemen dat „codificatie",
en die codificatie is een uitdaging
om zowel de „onderwijzer" als de
Paolo Freire is stafmedewerker van de eenheid voor vorming en
vernieuwing van de wereldraad van kerken.
„leerlingen", om die kritisch te ana
lyseren.
Wat was er nu zo uniek aan je werk in
Sao Tomé?
De voorbereiding, het eigenlijke se
minar. en de follow-up. We hadden
van te voren de plannen gecoördi
neerd met de ministers van Onder
wijs, van Landbouw en van Gezond
heid. Geen geïsoleerde projecten
dus, maar van meet af aan de groot
st mogelijke integratie. De mensen
was eerst gevraagd of ze als „leerlin
gen" mee wilden werken aan het
project: de vorming van het eerste
nationale team dat de volwassen
ongeletterden van het eiland zou
gaan leren lezen en schrijven en een
bijdrage te leveren aan de wederop
bouw. van het land. Het seminar zelf
gaf ons dagelijks de gelegenheid,
urenlang met de toekomstige „on
derwijzers" aan de hand van de ge
zamenlijk ervaren praktijk de theo
rie uit te werken. En aan het eind is
er met de deelnemers een plan opge
steld voor de voortzetting en uitbrei
ding van dit werk. Dat plan is, voor
zien van de handtekeningen van de
ministers, ter subsidiëring voorge
legd aan een Canadese instantie.
Dat geld zal er wel komen. Politiek
gezien zijn de omstandigheden in
Sao Tomé vrijwel ideaal: 75.000 in
woners dat kan een prachtige
democratie opleveren, „face to
face"!
DEN HAAG De Centrale voor vormingswerk-Hervormde
vrouwendienst te Driebergen verkocht in de laatste vier jaar
(1973 t m 1976i ongeveer 150.000 brochures Werd in 1973 vooreen
bedrag van 25 645 gulden verkocht, in 1976 steeg dit bedrag tot
ruim 125.000 gulden. Onder de uitgaven waren best-sellers als
„Apartheid hebben wij er part aan?"; „Te gek om 'los' te
lopen", een uitgave van het Toerustingscentrum van de gerefor
meerde kerken en de centrale in verband met de in 1976
gehouden gecombineerde vergadering van de generale synodes
van beide kerken, en „Naar een verantwoord beleid", over de
samenwerking van kerkvoogdij en diakonie in de gemeenten
DEN HAAO - Volgend Jaar begin
nen de eerste cursussen voor de
bijscholing van kleuterleidsters en
onderwijzers zonder hoofdacte. Het
is de bedoeling dat al deze
leerkrachten voor 1983 zo'n cursus
kunnen volgen. Als dan In dat jaar
de nieuwe wet op het basisonderwijs
in werking treedt, zullen alle
leerkrachten In dezelfde sala
risschaal vallen De betrokkenen
gaan er ongeveer tweehonderd gul
den per maand op vooruit.
De bijscholing is nodig omdat kleu
ter- en lager onderwijs te zijner tijd
worden samengevoegd in de nieuwe
basisschool voor vier tot twaalf Jaar.
Dat is althans de strekking van het
wetsontwerp dat minister Van Ke-
menade gereed heeft liggen.
Als die nieuwe basisschool er komt.
zullen alle leerkrachten volgens één
schaal gesalarieerd worden. De op
leidingsscholen voor kleuter
leidsters en onderwijzers zullen wor
den samengevoegd Wel komt er
binnen die ene opleiding een moge
lijkheid tot specialisatie (voor oude
re en jongere kinderen).
In de overgangssituatie zullen er
nog leerkrachten zijn met oude be
voegdheden die alleen gelden voor
óf kleuteronderwijs of lager onder
wijs. Door bijscholingscursussen
kunnen deze leerkrachten zich reeds
bekwamen voor een nieuwe be
voegdheid Kleuterleidsters krijgen
hun salarisverhoging pas als de
nieuwe wet in werking treedt. On
derwijzers zonder hoofdacte die op
een lagere school les geven krijgen
de verhoging zodra ze de cursus vol
tooid hebben
De Centrale voor vormingswerk
geeft voorrang aan het verschaffen
van schriftelijk materiaal voor de
toerusting van gemeenteleden. In
het jaarverslag, dat maandag 28
maart op de voorjaarssynode van de
hervormde kerk in bespreking zal
komen, worden twee taken van de
kerkelijke gemeente welke in el-
kaars verlengde liggen genoemd: de
toerusting en vorming van gemeen
teleden. bijv. voor het werk dat bin
nen de gemeente gedaan moet wor
den. zoals o.a. training van
ambtsdragers voor huisbezoek; én
de toerusting en vorming van ge
meenteleden voor hun taak in de
samenleving, zoals bijv. in de organi
saties. die zich met opvoeding en
vorming bezighouden. Daarbij zal
onderzocht moeten worden in hoe
verre het mogelijk en wenselijk is^
dat kerkelijke gemeenten deelne
men in plaatselijk vormingswerk, zo
dat zij al bij de totstandkoming van
een plan een duidelijke inbreng
hebben.
Vrouwendienst
In het jaarverslag wordt er aan her
innerd dat het nu vijf jaar geleden is.
dat de Centrale voor vormingswerk
fuseerde met de Hervormde vrou
wendienst (HVDi. Wel kan er nog
steeds van twee „werkvelden" ge
sproken worden; het terrein van de
vorming en toerusting van
ambtsdragers en gemeenteleden en
daarnaast het terrein van de vor
ming en toerusting van vooral vrou
welijke gemeenteleden en ambtsdra
gers. Maar juist het bestaan van deze
twee werkvelden heeft allerlei moge
lijkheden van wederzijdse positieve
beïnvloeding en stimulering, het
geen ook op de samenwerking van
beide functionarissen, mevr. M. A. de
Vlieger en dr C. van Gelder een
gunstige invloed heeft. Hier en daar
dagen toenemende activiteiten van
HVD-commissies mannelijke groe
peringen uit tot een grotere betrok
kenheid bij vorming, training en toe
rusting. Een voortgaande integratie
van mannen- en vrouwenarbeid is
vooral daar waarneembaar waar
steeds meer vrouwen zitting hebben
in kerkeraden en zij het in minde
re mate in meerdere vergaderin
gen en daar zeer actief zijn.
OEGSTGEEST In veel her
vormde kerkgebouwen staat of
hangt een bus voor het werk van de
zending. Daarmee is er voor de
kerkgangers yekelijks eenisenvou-
dige ge^ Snheid een bernl? voor
dit werk te staan. Het gaat hierbij
meestal om kleine bedragen, aldus
de hervormde raad voor de zending
te Oegstgeest, „maarvele
kleintjes maken één grote!". Dat
bleek ook voor 1976 te gelden. Een
telling wees uit. dat vorig jaar voor
de eerste keer meer dan een miljoen
gulden uit de bus(sen) is gekomen,
n.l. 1.001.653.59
AMSTERDAM „Bijbel, een boek om te vieren" is het thema
van de Bijbelweek die dit jaar voor het eerst zal worden
gehouden. Dat is van 9 tot en met 15 oktober. Deze week is een
initiatief van de RCOB, de raad voor contact en overleg betref
fende de bijbel. Daarin zijn veertien kerken en geloofsge
meenschappen en een aantal bijbelorganisaties, zoals het Neder
lands Bijbelgenootschap en de Katholieke Bijbelstichting, ver
tegenwoordigd. Ze hebben zich alle achter deze Bijbelweek
gesteld.
WASHINGTON Een hoofdartikel
in het befaamde ..Evangelical" tijd
schrift „Christianity today" (chris
tendom vandaag) bepleit de onmis
kenbare „wazigheid" te halen uit de
betrekkingen tussen „Evangelicals"
(evangelischen) en joden.
In het redactionele stuk onder het
opschrift „Laten we de wazigheid
ophelderen en toch vrienden blij
ven" wordt gezegd dat de joden en in
het bijzonder Israël van de kant van
de evangelischen veel steun hebben
gekregen voor hun zaak. Evange
lischen hebben toerisme naar Israë
bevorderd, zich sinds de stichting
uitgesproken ten gunste van verde
diging van Israël tegen agressie van
buitenaf, zij hebben hun naam laten
gebruiken voor joodse druk voor
maatschappelijk recht in de Sovjet-
Unie en hebben joden geholpen die
van Rusland naar Israël wilden emi
greren.
Maar. aldus Christianity Today,
„niet weinig evangelischen verwar
ren de politieke staat Israël met het
geestelijke Israel
Het blad spreekt de hoop uit „dat
vele Israëli's Jezus zullen leren ken
nen als hun Heiland...' en „de evan
gelische zouden van jun Joodse
vrienden moeten houden en de Jood
se zaak steunen zonder te suggere
ren dat zij Jodendom beschouwen
als een geloof, voldoende om verlos
sing te verkrijgen".Daar wordt aan
teogevoegd„Onze Joodse vrienden
zullen moeten leven met onze over
tuiging. zoals wij hun recht erkennen
om bekeerlingen onder de niet-joden
te maken"
De RCOB dringt er bij de plaatselij
ke kerken en parochies op aan, reeds
nu voorbereidingen te treffen. Deze
Bijbelweek zal voortaan ieder jaar in
oktober worden georganiseerd door
de RCOB. Het is niet de bedoeling
dat alleen in de zondagse ere
diensten aandacht geschonken
wordt aan het thema, maar dat dit
het gespreksonderwerp zal zijn voor
alle catechisaties, bijbelkringen, ge
spreksgroepen en gemeenteavonden
die in die week worden belegd. Uiter
aard kunnen deze activiteiten ook
gezamenlijk worden ondernomen,
bijvoorbeeld in het kader van een
plaatselijke raad van kerken.
Deze bijbelweek wordt georgani
seerd om de leden van de kerken bij
vernieuwing te bepalen bij de waar
de van het boek dat hen vanuit de
eeuwen is overgeleverd. Zij gaan
misschien dagelijks met de bijbel
om, maar zullen toch behoefte heb
ben om eraan herinnerd te worden
(ADVERTENTIE)
voor Nieuwe Testamenten in Brazilië
wow
TCSTANÜ.T
Het is gemakkelijk geven, wanneer we zien wat
de Heere óns geeft. Aldus S. te R. Giro 901.000
t.n.v. Stichting In de Rechte Straat te Velp, met
verm. „N.T.-en Braz."
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
Van een onzer verslaggevers
EINDHOVEN „Tolle. lege"
(neem en lees), het Latijnse
kinderversje, dat zo'n be
langrijke rol heeft gespeeld bij
de bekering van de kerkvader
Augustinus. heeft nieuwe ac
tualiteit gekregen. Dezer da
gen is in Eindhoven het eerste
deel verschenen van een speci
aal Augustinus-woordenboek.
De oplaag bedraagt slechts zeshon
derd exemplaren In totaal zal dit
woordenboek (de Catalogus Verbo-
rutn s »ncti Augustini) circa dertig
c! -i tellen
W:i.ie-er het woordenboek eenmaal
compleet is zullen daarin letterlijk
alle woorden uit alle 122 werken van
Augustinus gecatalogiseerd zijn.
met als enige uitzondering het
woordje 'et' (en). Het initiatief tot
deze uitgave werd tien jaar geleden
genomen door onder andere pater
dr. J. Wilderbeek van het Augustij
nenklooster Mariënhage te
Eindhoven.
Men is uitgegaan van de nieuwe
uitgave van de complete werken van
Augustinus. die verzorgd wordt door
de Belgische firma Breepols Tel
kens als daar een nieuw deel ver
schijnt. worden alle bladzijden gefo
tokopieerd. Van elke pagina worden
dan net zoveel afdrukken gemaakt,
als er woorden op staan. Elk afzon
derlijk woord wordt daarna boven
aan de kopie geschreven Deze fi
ches worden vervolgens per deel al
fabetisch gerangschikt, waarna er
een kaartsysteem ontstaat, aan de
TOUL LIG E 7DUXLCGE
Het wapen van de paters augustij
nen. De tekenen van de bisschoppe
lijke waardigheid rusten met kruis en
doorboord hart (zinnebeeld van de
door genade getroffen Augustinus)
op een boek. Er onder: Tolle lege.
hand waarvan het woordenboek op
het betreffende deel kan worden sa
mengesteld
Het nu verschenen eerste deel van
het woordenboek behandelt zo Au
gustinus' commentaar op het evan
gelie van Johannes. Met behulp van
het woordenboek kan dan snel wor
den nagegaan, op welke bladzijden
een bepaald woord voorkomt. Om
het zoeken te vergemakkelijken,
geeft het woordenboek ook nog aan
op welke regel het woord staat.
Het samenstellen is een waar mon
nikenwerk. volgens pater Wilder
beek. De augustijnen krijgen daar
bij de medewerking van de gemeen
te Eindhoven. De Ergon-bedrijven
(de sociale werkplaats) van de ge
meente zorgen voor het drukken
Vier werknemers van de Ergon-
bedrijven zorgen ook voor het foto-
copiëren van de bladzijden
Op het ogenblik is de heruitgave
Onder de antwoorden die prof
Van Ruller in zijn boek „Wai
zou ik naar de kerk gaan?" gal
ik ook dit; Om weer op toontx
te komen. Ik haal het boek er
bij. Ik weet niet meer wat hij
van zegt. Ik wil er zelf eens even
nadenken. Op toonhoogte, wa
dat kunnen betekenen? Het
met de muziek van ons leve
maken. Wat is dat voor muziek
gaat niet over de melodie, ook
over het ritme. Het gaat ove
toonhoogte. Als je zingt, en v
als je zonder begeleiding kot
zitten, dan loop je de kans te
ken. Natuurlijk zijn er geoel
zangers die daar geen last van
ben, maar huis-tuin-en-kei
zangers zakken een halve toi
meer. En als dan het orgel
piano de melodie overneemt,
merk je het. 't Is geen gehoor,
gen we soms. Vooral als er wel
leiding was en je zakte toch. J«
met je levensmuziek, want
mens geeft toch zoiets als muzi Van
zakken in toon. Je verliest de h< ning.
waarop je begon. Het dreigt
mislukking te worden. Wat zo
en fris begon kan gemakkelijl chain
flater worden. Je gaat naar de wetso
om die toonhoogte weer op te i
Zingen ze daar dan zo goed?
kan best, maar hoeft niet. Mai
het goed is, is daar wel de abs
et w
toon te horen. Ik verlaat het
maar een beetje, daar is wel d<
de melodie te horen. De muzie|6eme(
van je verwacht mag worden,
je welluidend bent. Ik kan ra
antwoord steeds beter indenki
bent gezakt. Waardoor? Dat
van alles zijn. Je was zo druk
Je werd door allerlei andere
geabsorbeerd. Of. je was werl
met iets heel goeds bezig. Je ha
ook in de kerk gehoord en mee
men. Maar toen kwamen d
leurstellingen. Je kan er niet
tegen op. In je werk, in je actie,
gezin, op school. Dat rijtje dat
ger in de kerk altijd genoemd
als een teken dat niemand i
denken dat hij er niet bijhoordi
iedereen kan er weer de hoogt«
gen die bij hem past. Misschi
dat wel de bedoeling. En missi
kunnen wij de toonhoogte niet
den zonder eikaars begeleidin
In c
kabi
ken
197
basis
voork
jaar I
197
aan g
tegen
sontv
tegen
197
197
'har
van d
wat die bijbel ook voor mensen van
vandaag kan betekenen en hoe zij
ermee moeten omgaan. Tevens is het
de bedoeling in die week wegen te
vinden om ook mensen die de bijbel
niet lezen en vaak totaal niet kennen
dit „boek, om te vieren" in handen te
geven.
Voor deze eerste Bijbelweek hebben
werkgroepen van de raad werkmate
riaal verzameld rondom het bijbelge
deelte Nehemia 8 vers: 1-13. In die
tekst wordt verteld hoe Ezra de wet
voorleest, vertaalt en verklaart aan
de mensen die uit de Babylonische
gevangenschap zijn teruggekeerd.
Voor predikanten en ambtsdragers
wordt een werkboekje gereedge
maakt met materiaal dat op tal van
manieren in het kerkelijke werk kan
worden gebruikt.
Teleac bereidt op dit moment een
serie van veertien programma's over
de bijbel voor. Deze televisiecursus
is speciaal bedoeld als een eerste
kennismaking met het boek.
De Evangelische Omroep begint in
mei met een serie van vijftig pro
gramma's gewijd aan de bijbel. Het
zal minstens vijf jaar duren om deze
serie op het scherm te brengen. In de
eerste programma's zal vooral aan
dacht geschonken worden aan de
ontstaansgeschiedenis van de bijbel.
De IKON begint op 16 oktober met
een televisieserie waarin de vraag
wordt behandeld hoe bijbelverhalen
aan kinderen kunnen worden ver
teld, hetzij op school, hetzij in het
gezin.
Beroepingswerk
NED HERV KERK
Aangenomen naar Herwijnen
B. Gijsbertsen kand. te Lunl
het beroep van de gen.syn. tot|
voor buiteng. werkz.
.landmacht): H. Stam, ka
Amersfoort; naar Zwarteb
Terschuur: H. Roseboom, kan
Barneveld. die bedankte voor!
kensgraaf. Haaften. Jaarsvekj
merik, Molenaarsgraaf,
Lekkerland, Oosterwolde
Poederooijen, Schoonrewoerd,U
lendam, Wekerom en Zegveld|
Afscheid op 20 maart van Den|
(zendingspred. te Tomohon, r
sië): drs S. Runia, wegens 1
ming tot wetenschap, medevj
aan de theol. faculteit aan cf
niversiteit te Utrecht; van
rom; A. Beens ber. te Sommef
van Stolwijk: J.M. de Raad,
IJsselmuiden.
Intrede te Nijkerk: J. Vos uit P
te Ballum/Hollum: kand. A. T(
te Arnhem.
ene
Mï\\
tod
kant
rtetl
kar
roor!
irsveld
if. Ni
1de
woerdLw
egveldl
ledevl
tad, h
(Vervol
n de
BI gei
GEREF.KERKEN
Beroepen te Luxemburg (Nei
L^e
die t
den i
wet*
gemeenschap) dr P.K. Piloij®^
bonden geweest aan de The
geschool te Ujungpandang. Iiikf,]iT,
sië; te Sellingen: kand. C. Ki A
hoven aldaar, die dit beroep. de
aangenomen. ,beid
Intrede te Rozendaal: H. Rod dit
Valkenburg (ZH); te Leimuid^et de
A.M. Los. kand. te Kampen. ntal j
-gegaa
D J A 1 de
ber. te Haarlemmermeer Oo^ var
GEREF.KERKEN VRIJG. mmeI
Beroepen te Bunschoten:
okvaa
GEREF.KERKEN VRIJG.B
Afscheid van Assen:
Cnossen te Hoogkerk; te
R.T. Urban te Goes-Brouwen
zich
ltaat
van de werken van Augustinus ge
vorderd tot ongeveer een derde. Van
dit gedeelte hebben zij al twee en
een half miljoen fiches gemaakt.
Wanneer alle boeken van Augusti
nus op deze wijze in woordenboeken
verwerkt zijn. komt er als laatste
deel van de Catalogus Verborum
een lexicon over alle delen samen.
Op deze wijze kan men ook nagaan
welke verschuivingen in het gebruik
van en de betekenis van een bepaald
woord in de loop der jaren in het
denken van Augustinus zijn opge
treden.
Het eerste deel kost zestig gulden en
is te bestellen bij het klooster Ma-
riënhage. Augustijnendreef 15.
Eindhoven
B APT.GEMEENTEN
Intrede te Den Helder: C. Mdr.
uit Makkum. naclr
GEREF.GEMEENTEN J P"1
Intrede op 23 maart te Melifc
Th. van Stuyvenberg uit tee"
lGnoi
Ds. G. Boer boren'
DEN HAAG - Ds G. Boer telpositi'
meer is door het breed modOg vai
van de hervormde kerk perfbond
benoemd tot predikant ten in vol
van de contacten met de ïlizelf
kerkelijke groeperingen. Dirt". Hi
was van 1971 tot en met lb afk<
zendingspredikant van dfhts si
vormde kerk predikant vanferenpt
lukse protestantse kerk te I
en als docent verbonden aai
ologische hogeschool van
Deze benoeming houdt om
nen een informatieve opdrj
teneinde te onderzoeken oj
wijze de hervormde kerk de
groeperingen en de Nederli
menleving van dienst kan zi
hoopt en verwacht dat uit
formatieve opdracht een del
zal voortvloeien. Ds Boer za|
predikant voor buitel
werkzaamheden verbonden]
kerk in haar geheel woi
roepen
Agt
het k
van
»■-
