wil zich verzoenen met rivaal Oppositie achter slot in Pakistan Radicale Palestijnen pessimistisch Derde wereld liet de vogels over het net vliegen „DDR houdt reizigers tegen; Bonn moppert Amin sust onrust in buitenlandse kolonies foor linkse partijen 52 procent Betogingen uiteen gedreven Matigende geluiden van Volksfront-man Proces in Leningrad Castro bezoekt Ethiopië I (unnen kleine, gelijkgezinde landen helpen? ,'S ii SDAG 15 MAART 1977 BUITENLAND Trouw/Kwartet J' 'ARIJS (Reuter, UPI) De gaullistische kandidaat oor het burgemeesterschap van Parijs, oud-premier acques Chirac en zijn giscardistische rivaal Michel 'Ornano zullen vandaag bespreken hoe zij een een heidsfront kunnen vormen tegen de linkse tegenstan- J ers in de hoofdstad. fcirac maakt de meeste kans na de Dp eslissende tweede ronde van de ge- •nteraadsverkiezingen in Frank- Pfijk tot burgemeester van de hoofd daad te worden gekozen. Chirac heeft sp 'Ornano voorgesteld elkaar te steu- cn bij de verkiezingen van komen- zondag. ;ns officieuze resultaten heeft linkse blok ban socialisten, com- nisten en linkse radicalen zondag 52 procent van it totale aantal stemmen behaald en 46 procent voor de partijen i de regeringsmeerderheid (gis- ardisten, gaullisten en centristen). linkse partijen hebben in 31 ge- enten met meer dan 30.000 inwo- ers de meerderheid van de raadsze- op de regeringspartijen veroverd, chts in drie steden moest de ieerderheid aan het niet-linkse blok voorden afgestaan. socialistische leider Francois iterrand en zijn communistische ïufollega Georges Marchais hebben ch zeer verheugd vertoont over het oor hem gunstige resultaat van de erste ronde van de verkiezingen. Zij tellen dat de uitslagen aantonen de regering de steun van de eerderheid van het Franse volk Jeeft verloren. Beide linkse leiders ebben huiv aanhang dringend ge- ^-°«»d kov.iènde zondag massaal Franse premier Raymond Barre heeft de regeringspartijen opgeroe pen hun vetes te begraven en samen de strijd aan te binden met links. Volgens Barre hebben de linkse par tijen wel gewonnen maar lang niet zoveel als hij had verwacht. Vooral in de kleine en middelgrote steden zullen wij ons kunnen handhaven, aldus Barre. Zijn minister van bin nenlandse zaken Michel Ponia- towski liet zich in ongeveer dezelfde bewoordingen uit. De ecologen, zoals de verenigde mi lieubeschermers worden genoemd, die voor het eerst aan de verkiezin gen meededen, hebben een verras send goed resultaat behaald. In sommige delen van Parijs wisten zij zelfs veertien procent van het totale aantal stemmen te vergaren. ISLAMABAD (UPI, AP( In Pakistan is gisteren een aantal oppositieleiders gearresteerd omdat zij deelnam aan demonstra ties tegen de regering. De overheid had alle betogingen verboden na de nogal roerig verlopen verkiezingen van vorige week. Ondanks dat verbod werd er giste ren toch in verscheidene gTote ste den gedemonstreerd. Dat leidde hier en daar tot ongeregeldheden door dat de politie en militairen de beto gers trachtte te verspreiden. Bij die botsingen tussen politie en betogers vielen ook gewonden. Tot de tientallen gearresteerden be hoort Moefti Machmoed. de leider van de Pakistaanse Nationale Alli antie (PNA). In deze alliantie zijn negen oppositiepartijen verenigd. Toch leed de PNA bij de algemene verkiezingen van ruim een week ge leden een gevoelige nederlaag De Volkspartij van premier Zoelfikar Bhoetto won 155 van de 191 zetels in de nationale vergadering. De opposi tie heeft nu de regeringspartij be schuldigd van knoeierijen bij de ver kiezingen. De PNA had gisteren een nationale compagne willen beginnen om de uitslagen ongeldig verklaard te krijgen. De regering had echter vantevoren alle openbare demon straties verboden en al voor- zorgdmaatregelen genomen, zoals sluiting van alle scholen en statione- reing van veel troeDen in de steden Zeker 6000 linkse jongeren hebben gisteren deelgenomen aan de begrafenisplechtigheid van een student, die het afgelopen weekeinde bij ongeregeldheden in de Italiaanse stad Bologna om het leven kwam. De begrafenis verliep zonder incidenten. Na de rellen van zondag heeft de politie in Bologna 41 arrestaties verricht. De arrestanten worden beschuldigd van illegaal wapenbezit, geweldpleging, verzet tegen de politie, brandstichting en plundering van winkels. De Italiaanse minister van binnenlandse zaken Cossiga heeft de mogelijkheid opengelaten dat de regering de noodtoestand uitroept als de studentenonrust toeneemt. NAIROBI (Reuter, UPI) De Oegandese president Idi Amin heeft gisteren geprobeerd de Amerikaanse en Britse kolonies in zijn land gerust te stellen na de dreigende uitspraken van het afgelopen weekeinde. aar de stembus te gaan. Volgens litterrand en Marchais zullen de e Igemene verkiezingen van volgend n aar een linkse overwinning laten ien, waardoor het linkse blok aan de lacht komt. Franse president Giscard d'Es- nd tóing heeft tot nu toe geen verkla- aj ring over de voor zijn regeringspar- irij tijen en in Parijs voor zijn eigen 3 onafhankelijke republikeinen te- ïrstellende eerste ronde afgelegd, ürac en zijn woordvoerders heb- '^Iben gesteld dat de regeringspartijen iet best uit de bus kwamen waar de jaullisten het sterkst waren. De Van een onzer verslaggevers CAIRO De radicale Palestijnse groeperingen voelen zich niet op hun gemak op de vergadering van de Palestijnse Nationale Raad (het „parlement" van de PLO) in Cairo. Gisteren dreigden ze zelfs te vertrekken als hun politieke wensen niet worden ingewilligd. Aan de andere kant lijken ze te beseffen dat ze de stroom niet mee hebben en laten ze wat matiger geluiden horen. Zo verklaarde Bassam Aboe Sjarif, woordvoerder van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina gis teren tegenover ons dat zijn organi satie zich niet langer verzet tegen de stichting van een Palestijnse staat op een gedeelte van het oorspronke lijke Palestina. Wel moet deze Pales tijnse mini-staat gezien worden als een eerste stap naar de stichting van een „seculiere democratische staat voor joden, christenen en moslims". Totnutoe heeft het volksfront zich altijd vereet tegen stichting van een Palestina naast Israël. De Palestijn se staat zou volgens het volksfront alleen in plaats van Israël kunnen komen. Toch Genève Ook over de mogelijkheid om als Palestijnen deel te nemen aan de vredesconferentie in Genève had het volksfront een hele duidelijke me ning: de PLO zou onder geen enkele omstandigheid aan die conferentie mogen mee doen. Maar ook daarover liet Sjarif zich gisteren wat voorzich tiger uit. Hij verklaarde dat het Volksfront zich tegen deelname door Palestijnen aan „Genève" niet zal verzetten als dat maar geen erken ning van de staat Israël zal inhou den. Wel waarschuwde Sjarif dat de radicale organisaties de PLO defini tief zullen verlaten als het Palestijn se verzet in ruil voor de stichting van een mini-staat Israël zou erkennen. Dit dreigement staat ook in een no ta van twintig pagina's waarin de radicalen hun politieke eisen nog eens hebben samengesteld. De kans dat al die eisen worden ingewilligd lijkt niet zo groot. De stemming onder de radicale Palestijnen werd aardig weer gegeven door Nassif Awad, vertegenwoordiger van het door Irak gecontroleerde „Ara bische bevrijdingsfront". „Wat moet ik hier", verzuchtte Awad, „de wind waait in de richting van Jasser Ara fat en de zaal is volgepakt met zijn aanhangers." En Arafat is voor de radicalen de leider die de PLO naar gematigde koers tracht te bewegen. Uitstoting ^JJONN (UPI, DPA) De Westduitse regering heeft gisteren eprotesteerd bij Oost-Duitsland over de moeilijkheden die jJfestduitse reizigers het afgelopen weekeinde bij de grens heb ei en ondervonden. De regering in Bonn liet echter weten dat het aifij dit protest zal blijven. Er komen geen tegenmaatregelen van 'est-Duitsland. g Ie wrijvingen tussen West- fe luitsland en de DDR ontstonden <x fgelopen weekeinde toen ongeveer JU londerd inwoners van West- aü luitsland die de jaarbeurs in Leipzig •i filden bezoeken bij de grens werden lö Iruggestuurd. De meesten van hen waren vroegere inwoners van de DDR of mensen met verwanten in de DDR, die om een uitreisvisum hebben gevraagd De Westduitse oppositiepartijen, de CDU en de CSU, hebben het incident onmiddellijk aangegrepen om het Oostduitse regime en de eigen rege ring aan de wand te nagelen. De CDU sprak van „communistische pogingen" om de „tweedeling van Duitsland" te versterken en eiste van de regering van Helmut Schmidt tegenmaatregelen. De regering werd een veel te lakse houding verweten. De woordvoerder van de Beierse CSU, Richard Jager, eiste stopzet ting van alle Westduitse econo mische hulp aan de DDR. „Wij Duit sers in de bondsrepubliek worden verondersteld de nodige econo mische hulp te verstrekken zodat Honecker (de Oostduitse leider) zijn doel kan bereiken," aldus Jager. De Westduitse regering liet het ech ter bij mondelinge protesten. Minis- U r Jürgen Wischnewski. in de kanse larij belast met buitenlandse zaken, stond de Oostduitse vertegenwoor diger in Bonn te woord. Hij bracht hem onder de aandacht dat het ver velende gedrag van de Oostduitse grenswacht niet bevorderlijk is voor de goede betrekkingen. Op de zitting van de Nationale raad van gisteren pakte Faroek Kaddoe- ml. hoofd van de politieke afdeling van de PLO, nog wel uit. Hij zei dat de PLO alles in het werk zal stellen om de staat Israël politiek en diplo matiek te isoleren. Verder zal de PLO de Arabische staten ervan pro beren te overtuigen dat „Israël uit de Verenigde Naties moet worden gestoten." Zo'n offensief tegen Israël lijkt weinig kans van slagen te hebben. Het valt hier op hoe weinig beteke nis Egyptische waarnemers hechten aan de vergadering van de Nationa le Raad van de Palestijnen. Zij moti veren hun houding met de stelling i Iedereen, die zich netjes en rustig gedraagt, heeft niets te vrezen. Al leen zij, die leugens verspreiden over Oeganda worden uitgewezen, aldus Amin, die Amerikaanse en Britse technici en leraren opriep naar zijn land te komen. Amin is nog steeds van plan de beide kolonies toe te spreken maar in een verklaring voor radio-Oeganda gaf hij weer geen pre- ciese datum op. De Anglicaanse bisschoppen in Ke nia hebben gepleit voor het statione ren van een internationale politie macht in Oeganda om zo èen einde te maken aan de terreur en slachtpartijen tegen christenen en leden van de Acholi- en Langistam. De bisschoppen hebben bij de Orga nisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAEi en de Verenigde Naties ge vraagd om de politiemacht te vor men. Volgens hem zou dezelfde pro cedure kunnen worden gevolgd als destijds bij de Kongo. De Afrikaanse raad van kerken heeft gisteren opge roepen tot een diplomatiekei boycot van Oeganda. dat de werkelijke beslissingen toch elders worden genomen. Said Jas- sin, directeur van het Instituut van Strategische Studies dat aan de gro te Egyptische krant Al Achram is verbonden, liet zich gisteren tegeno ver ons in die zin uit. Met andere woorden: voor de Palestijnen zit er niets anders op dan maar aan de leiband te lopen van de Arabische staatshoofden, die duidelijk aanstu ren op een vreedzame regeling van het conflict in het Midden-Oosten. Festo Kivengere. één van de vier Anglicaanse bisschoppen die Oegan da zijn ontvlucht, wil dat de Ameri kanen. de Arabische landen en de christenheid luider protesteren te gen de terreur en executies in Oe ganda. Hij voegde er aan toe dat de missionarissen in Oeganda zelf zich beter kalm kunnen houden. Kiven gere zei Oeganda te zijn ontvlucht omdat hij boven aan Amins doden lijst stond. Volgens de bisschop heeft Amin in zijn bewind zeker tiendui zend mensen om het leven laten brengen. LENINGRAD (AP) In Leningrad is gisteren het proces begonnen te gen Oleg Volkow en Joeli Ribakow. die worden beschuldigd van straatschenderij en het beschadigen van regeringseigendommen. Het tweetal heeft leuzen gekalt op mo numenten. Volgens westerse ver slaggevers was één van die leuzen. „Jullie houden de vrijheid in een wurggreep maar de ziel van het volk laat zich niet knechten". ADDI8 ABEBA (Reuter) De Cu baanse leider Fidel Castro is giste ren onverwacht in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba aangeko men. Het bezoek was noch door Cu ba noch door Ethiopië aangekon digd. Castro werd op het vliegveld verwelkomd door het huidige Ethio pische staatshoofd Mengistoe Haile- Mariam. <4oor Nico Kussendrager De derde wereld heeft de vogels over het net laten vliegen. De kansen op „succes" ■Jie er na de „olie-crisis" lagen hebben de ontwikkelingslanden niet gegrepen. j oor de verviervoudiging van de 0, leprijzen en de olieboycot waren de ,e industrielanden geschrokken i de.macht" van de derde wereld. (1 meer dan nu leek toen de he lheid te bestaan in te gaan op de [Verlangens van de ontwikkelingslan- Veel meer dan nu bestond er een eenheid binnen de '77', de 3l^oep van inmiddels meer dan hon- n erd derde-wereldlanden (hoewel ^t weer ten goede voor hen aan veranderen is?. „oliecrisis" leidde tot een reeks internationale conferenties: een ^Jondstoffenbijeenkomst, een verga- Ving over een nieuwe economische (meer in het voordeel van de Ikkelingslanden), het Noord- Igesprek (tussen arme en rijke nden). <fe kennelijke macht van de derde ereld plaatste ook vorig jaar de 3 ereldhandelsconferentie Unctad n de Keniase hoofdstad Nairobi) in !d sn ander daglicht. Eindelijk zouden to spijkers met koppen geslagen orden en zouden verlangens van de Tde wereld verwezenlijkt worden. D nctad-4 werd in alle opzichten „be- Issend" genoemd; een mislukking hi de ontwikkelingslanden verbit- ren en leidden tot scherpe strijd de rijke industrielanden. verkeerde schatting: de we- Kfldhandelsconferentie bracht in fei- niets op. de derde wereld kreeg ■r zin niet. maar de aarde draaide Tder, zij het met een groeiende Bof ussen rijk en arm, tussen en Zuid. ■rondstoffenfonds verlangens van de ontwikkelings den komen al jaren op hetzelfde ïr. Het is een misverstand te den- 1 dat op de conferenties over dpondstoffen, een nieuwe econo- ische orde of wereldhandel plotse- ig nieuwe wensen zouden zijn op gedoken. De derde wereld wil eerlij ker handelsverhoudingen, betere prijzen voor de grondstoffen die de ontwikkelingslanden uitvoeren (kof fie, koper, katoen bijvoorbeeld), een regeling voor de bijna niet meer af te betalen schulden van de arme lan den en meer hulp. Nieuw op Unctad-4 was de manier waarop die betere en vooral even wichtiger prijzen voor grondstoffen er zouden moeten komen. Het Unctad-secretariaat onder leiding van Jamani Corea dacht het samen hangend grondstoffenprogramma uit. met daarin een grondstoffen- fonds. De rijke, westerse landen maken de industrieprodukten, de ontwikke lingslanden leveren voor een groot deel de grondstoffen en zijn voor het leeuwedeel van hun inkomsten daar van afhankelijk. De grondstof- fenprijzen schommelen van jaar tot Jaar; het ene jaar bestelt bij voor beeld Zambia in het buitenland tractoren, kunstmest, machines, het andere Jaar levert de Zambiaanse koper zo weinig op dat het bestelde niet betaald kan worden. Daarom willen de ontwikkelingslanden even wichtiger grondstoffenprijzen, en het Is niet alleen in hun belang. Iede re Nederlander zal kunnen beamen dat wat zekerder prijzen voor koffie ook niet weg zouden zijn. Wie zal dat betalen? Zo'n grondstoffenfonds zal wel be taald moeten worden (er moet naar schatting vijftien miljard gulden in), en op dat punt haken eeen aantal rijke landen af. Zij hebben geen zin om kapitalen in zo'n fonds te stop pen, maar komen ook met andere bezwaren. WestrDultsland vindt een grondstoffenfonds een aantasting van de daar zo heilige vrije markt (wat een gotspe mag heten, omdat de Europese Gemeenschap één grote aantasting van de vrije markt is). De Verenigde Staten delen die me ning en hopen zo verluidt in Unctad-kringen bovendien dat af en toe lage prijzen voor grondstof fen, de kleine producerende ontwik kelingslanden uit de markt zullen drukken. En, zou Washington ver moeden, met een paar producenten is het beter kersen eten. Een op zijn minst even vreemde redenering: de olielanden konden juist doordruk ken doordat zij maar met een paar waren, en onderlinge verschillen tot voor kort onder tafel hielden. De houding van met name West- Duitsland en de Verenigde Staten betekende het mislukken van Unctad-4 in Nairobi. Op het punt van de grondstoffen was de enige uitkomst tot niets verplichtend ver der praten, en dat gebeurt tot eind deze maand in Genève. Alleen: blijven praten Er is een sprankje hoop dat de nieu we Amerikaanse regering wat be reidwilliger zal zijn tegenover de derde wereld dan de vorige admini stratie. Ook bestaat in Genève de indruk dat Westduitse ambtenaren steeds meer het belang van een grondstoffenfonds beginnen te zien, ook al omdat West-Europa veel meer van de invoer van grondstof fen afhankelijk is dan de Verenigde Staten. Maar de politici bij onze oosterburen zouden dat nog steeds niet aan hun achterban kunnen en durven verkopen. Tenslotte hebben de over het alge meen weer stijgende prijzen van grondstoffen en de voortdurende economische teruggang in de wereld mensen aan het denken gezet. Die hoge grondstoffenprijzen zouden met een grondstoffenfonds niet no dig zijn. Aan de economische terug gang tenslotte zou mogelijk een ein de kunnen komen ais de ontwikke lingslanden wat meer inkomsten hadden om produkten in de wester se wereld te kopen. Toch zou het zeer verrassend zijn als dat alles in Genève tot succes (een gemeenschappelijk grondstoffen fonds) zou leiden. „Ik heb van deze conferentie niet erg veel verwachtin gen. Een akkoord zit er niet in. Het enige voordeel is dat we blijven pra ten en dat het niet komt tot een breuk tussen arme en rijke landen", meent een vooraanstaande Neder landse afgevaardigde bij het over leg. Eind vorig jaar zei Herbert Wal ker vertegenwoordiger van Ja maica. toch niet één van de tamste ontwikkelingslanden in Trouw dat 't gesprek gaande gehouden moest worden en dat het niet mag komen tot een breuk tussen Noord en Zuid. Er wordt wat gepraat over compro missen. Zo zouden de Westduitsers voelen voor uitbouw van hetstabex- systeem (stabilisering exportin komsten) dat de Europese Ge meenschap heeft met rond vijftig ontwikkelingslanden. Schieten hun uitvoerinkomsten tekort dan past de Europese Gemeenschap bij. Maar de derde wereld voelt er niet voor: het zou te weinig zoden aan de dijk zetten. Ook is er een uit Nairobi afkomstig Frans voorstel om eerst voor een paar grondstoffen overeenkomsten te sluiten. Als die er zijn zou het samenhangende programma van Jamani Corea er moeten komen. Ook daar willen de ontwikkelings landen niet aan. Zij zijn bang dat er dan alleen akkoorden worden geslo ten voor grondstoffen waar de wes terse landen belang bij hebben, en niet voor grondstoffen waar vooral de derde wereld profijt van trekt. Waarom dat falen? Bovendien is het voordeel van een gemeenschappelijk fonds dat de ene grondstof de andere betaalt: levert de koffie meer op, dan kunnen te korten uit koper daarmee gedekt worden (een voorbeeld). In Den Haag dan nog bestaat de schier ijde- le hoop dat een gemeenschappelijk fonds leveranciers van zwakke grondstoffen waar geen toekomst in zit (Tanzanlaanse sisal, jute uit BangladesJ) kan helpen over te Jamani Corea schakelen op voordeliger produk ten. Maar een gemeenschappelijk fonds zit er niet in Het verwachte falen van de voort zetting van Unctad in Genève is voor een deel te wijten aan de onwil lige houding van een aantal rijke landen. Daar komt bij dat de allengs verdeelder derde wereld sinds de „oliecrisis" steeds minder een vuist kan maken. (Hoewel de verrassende overeenstemming tussen Afrikaan se en Arabische landen onlangs in Cairo een belangrijke prikkel kan zijn voor het herwinnen van een heid). Ook is er het voortdurende schuiven tussen Unctad en andere bijeen komsten. zoals het Noord-Zuid ge sprek in Parijs. Daar zitten aanmer kelijk minder arme en rijke landen rond de tafel en stond ook olie op de agenda, een drukmiddel van de der de wereld. De kans op succes leek in Parijs groter, maar het overleg ls op sterven na dood. Oewacht wordt daar op de economische topconfe rentie, In mei, in Londen. Wat zullen de rijke landen daar de derde wereld te bieden hebben? Het Noord- Zuidoverleg zal eventueel pas na de top worden voortgezet. Zelfs wordt met de gedachte ge speeld op een vergadering van de Verenigde Naties eind dit jaar arm en rijk bij elkaar te brengen, en Unctad en het Noord-Zuldgesprek op één lijn te zetten. De gedachten om ln het Parijse overleg ln klein comité te praten UJkt achteraf niet zo verstandig: onderhandelingen hebben elkaar over en weer verlamd. Tenslotte is een oorzaak voor de moeizame gang van zaken bij Unctad nog de onzekerheid over de gevolgen van een gemeenschappe lijk grondstoffenfonds. Met name van Westduitse zijde wordt beweerd dat het vooral zou werken in het voordeel van landen als Australié en Canada (geen ontwikkelingslanden, wél belangrijke grondstoffenleve- ranciers) en ln het voordeel van de grotere derde wereldstaten, niet ln dat van de kleine, arme landen. Een betoog dat door het Unctad secreta riaat wordt bestreden. Het zou aan de uitwerking van het ge meenschappelijke fonds liggen, in wiens voordeel het werkt. Wel kan worden gezegd dat het opduiken van deze kritiek wijst op een onvol doende voorbereiding van de kant van het Unctad-secretariaat. Minister Pronk Een overwegend somber beeld. Voor kleine, rijke landen als Nederland zou dat mogelijk reden kunnen zijn de ontwikkelingslanden dan maar op wat beperkter schaal bij te sprin gen. De kloof tussen arm en rijk kan niet van vandaag op morgen gedicht worden en ook niet van 1977 op 1997, maar er kan een begin gemaakt worden. Aan het slot van Unctad las minister Pronk (ontwikkelingssamenwer king) een verklaring voor van zes tien rijke landen, waaruit teleurstel ling over de gang van zaken bleek. In februari praatten vertegenwoor digers van een aantal kleine 'gelijk gezinde' Industrielanden over eigen initiatieven in Den Haag. Zo'n groep zou kunnen proberen wat waar te maken, bijvoorbeeld ten gunste var de mlnst-ontwlkkelde en meest ge troffen ontwikkelingslanden. Ol steun kunnen geven aan een be scheidener grondstoffenfonds van de derde wereld zelf (dus zonder zeggenschap van de grote indu striestaten). een voorstel van een twee Jaar geleden door Pronk opge zette studiebijeenkomst. Er zal dan tenminste wat beweging komen, en dat ls meer dan op het ogenblik van Unctad en het Noord-Zuidoverleg gezegd kan worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 7