Geschil Washington- Bonn loopt hoog op Geen Palestijnse vlag in Cairo Geweld in Baskenland Handtekeningen voor Zuid-Amerika Libanese troepen naar zuiden Chileense regering verbiedt alle partijen Twee Westduitse ministers naar VS Naleving mensenrechten in meeste landen onvoldoende Congres PLO in Egypte begonnen Ondanks verruiming amnestie door Spaanse regering Christen-democratische samenzwering' kunnen blijven in Zwitserland Italiaanse studenten rebelleren BUITENLAND Trouw/Kwartet BONN (DPA, UPI) Twee Westduitse ministers zullen deze week in Washington proberen de hoog opgelopen geschillen tussen West-Duitsland en de Verenigde Staten te beslechten. Minister van buitenlandse zaken Hans-Dietrich Genscher vloog gisteren naar.de VS om over de kerncentrales voor Brazilië te praten. Hij zal worden gevolgd door minister van defensie Georg Leber die zal proberen de samenwerking bij het bouwen van legertanks te redden. Minister Genscher zal zijn Ameri kaanse collega Cyrus Vance zeer waarschijnlijk nog eens uitleggen dat West-Duitsland er niets voor voelt het verdrag met Brazilië over je levering van kerncentrales te her- ien. De VS zijn tegen die levering, omdat Brazilië daardoor waarschijn lijk de kans krijgt zelf atoombom men te gaan produceren. En Brazilië heeft het verdrag tegen de versprei ding van kernwapens niet onderte kend. De nieuwe Amerikaanse rege ring heeft West-Duitsland daarom gevraagd het verdrag met Brazilië te herzien. Bonn voelt daar niets voor. Het verdrag met Brazilië bevat vol gens de Westduitsers voldoende ga ranties dat het materiaal voor de kerncentrales alleen voor vreedzame doelen zal worden gebruikt. Deze kwestie is door de VS en West- Duitsland al uitvoerig besproken, maar de standpunten zijn op het oog niet veranderd. Vorige week vertrok de Amerikaanse onderminister War- Christopher zonder enig resul taat uit Bonn. De reis van Genscher naar Washington kwam dit weekein-1 de als een verrassing. Tanks De zaak die minister van defensie Leber in Washington gaat bespre ken ligt al net zo gevoelig. De Westduitsers vinden dat de Ameri kanen zich niet houden aan de af spraken ovér samenwerking bij de bouw van een nieuwe tank. In 1974 BQROET (UPI. AP) President toad van Syrië en president Sar kis no Libanon hebben een akkoord bereikt over de manier waarop een öste moet worden gemaakt aan de geveshten in het zuiden van Liba- floalr zal een Libanese legermacht Mar toegestuurd worden die wordt uitrust met Syrfsch materieel. Na het bekend worden van dit nieuws laaiden in het zuiden van Libanon de gevechten tussen de christelijke een heden en de Palestijnse en linkse milities weer op. De overeenstem ming tussen Assad en Sarkis zou bereikt zijn toen beide presidenten Torige week deelnamen aan de Ara- blsch-Afrikaanse topconferentie in Cairo. Libanon heeft gisteren de perscen- m weer ingesteld, 24 uur nadat deze was opgeheven. Een reden voor te herinstelling van de censuur ls wt gegeven. De Arabische landen zijn nogal ach terop geraakt met de betaling van hun bijdragen aan de Arabische vre desmacht die sedert de burgeroorlog In Libanon gelegerd is. Machmoed Rlaad, secretaris-generaal van de Arabische Liga verklaarde dat een verlenging van het mandaat van de vredesmacht niet mogelijk is als de financiële achterstand niet wordt in gehaald. kwamen beide landen overeen dat met uitvoerige tests zou worden uit gemaakt wat de beste tank was voor gebruik ln West-Europa: de Duitse Leopard of de Amerikaanse XM. De logica van deze overeenkomst leek dat beide landen de beste zou den nemen. Die zou dan naar alle waarschijnlijkheid ook door andere NAVO-landen worden aangeschaft. De Amerikanen lieten al snel mer ken deze afspraak wat ongemakke lijk te vinden. De onderhandelingen werden heropend en in 1976 leidde dat tot een nieuw akkoord. Daarbij werd afgesproken dat beide landen ieder hun eigen tank zouden bouwen, maar dat belangrijke on derdelen gelijk zouden zijn. Zo zou den de XM en de Leopard met de zelfde motoren en dezelfde kanon nen worden uitgerust. Op die ma nier zou er toch iets terecht komen van het streven naar gelijke bewa pening binnen de NAVO. Vorige week kwam het Amerikaanse ministerie echter met de medede ling dat de XM in alle opzichten beter was dan de Leopard. Het ge meenschappelijke Westduits- Amerikaans .project ls daarmee weer op losse schroeven komen te staan. Het Amerikaanse oordeel over de Leopard ls ln West- Duitsland zeer slecht gevallen. Bo vendien hecht Bonn erg aan het streven om meer eenheid ln de NA- VO-bewapening te krijgen. WASHINGTON (UPI, AP) Van de 82 landen, die op één of andere manier profiteren van Amerikaanse militaire hulp, komen maar 28 de rechten van de mens op voldoende wijze na. Dit blijkt uit een studie van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken. Het rapport is ter beschikking gesteld aan de Se naat. Officieel is het nog niet open baar, maar veel Amerikaanse kran ten publiceerden gisteren de conclu sies al. Tot de landen, die zijn onderzocht, behoren niet alleen de staten, die rechtstreeks militaire hulp krijgen. Ook de landen, die profiteren van de aanwezigheid van Amerikaanse ba- ses of met de Verenigde Staten in een bondgenootschap zitten zijn be keken. Tot de 28 goede landen beho ren bijvoorbeeld alle leden van de NAVO. Van de 54 landen waarop wat aan te merken is vallen 29 in de categorie „twijfelachtig of net niet voldoende" terwijl 25 als geheel on voldoende kunnen worden aange merkt. Tot die laatste groep behoren bijvoorbeeld Argentinië en Urugu ay. Tot de „gedeeltelijk vrije' landen worden gerekend: Thailand, Indone sië, India en Zuid-Korca. Alle be trokken landen zijn op de hoogte gebracht van het oordcel van het Amerikaanse ministerie over hun gedrag. Het onderzoek heeft al ge leid tot een krachtige reactie van Brazilië, dat vorige week het verdrag voor militaire hulp met de Verenigde Staten verbrak. Overigens viel het oordeel over Brazilië nogal mee. Het wordt eigenlijk alleen maar beschul digd van „gevallen van willekeurige aanhouding en opsluiting" en „par tijdige berechting" van politieke ge vangenen. In rapporten, die voor dc Verenigde Naties zijn uitgebracht, wordt Brazi lië beschuldigd van stelselmatige martelingen van gevangenen. Het Amerikaanse onderzoek naar de toepassing van de rechten van de mens is een gevolg van een besluit van de Senaat. Dc Senaat bepaalde vorig jaar dat van elk land dat Ame rikaanse militaire hulp krijgt een rapport moet worden uitgebracht over de toepassing van dc mensen rechten. door James Dorsey CAIRO. De Egyptische autoriteiten proberen de belangstel ling voor de dertiende zitting van het Palestijnse Nationaal Congres, dat zaterdagavond in Cairo is begonnen, binnen de perken te houden. Desondanks benadrukte president Sadat van Egypte tijdens zijn openingstoespraak dat de Palestijnen zelf over alles wat met hun toekomst verband houdt moeten be slissen. MADRID (UPI, DPA, Reuter) Ondanks de vrijdag afgekondigde amnestie voor een groot deel van de politieke gevangenen ls het gisteren in Spaans Baskenland weer bijzonder onrustig geweest. Een lid van de Guardia Civil werd door Baskische nationalisten doodgeschoten. In de industriestad Mondragan, veertig kilometer ten zuidwesten van San Sebastian openden twee onbekend gebleven schutters het vuur op een voertuig van de para militaire politie. Daarbij kwam een 21-jarig lid van de Guardia Civil om het leven. Twee anderen werden ern stig gewond. voorzitter van de Europese afdeling daarvan, de Brit Arthur Gold. Positief De partijen van de Spaanse opposi tie hebben gisteren positief gerea geerd op de vrijdag door de Spaanse regering afgekondigde-amnestie. Si mon Sanchez Montero, een vooraan- In San Sebastian namen duizenden demonstranten onder het schreeu- wen van „lang leve vrij Baskenland" 1 1 bezit van het sportstadion, waar de I TG Cf O V» npi fi PY*C Europese indoor-atletiek kampi- UL/iUL/i O oenschappen aan de gang waren. De ze moesten tijdelijk onderbroken worden. De demonstranten, onder wie veel vrouwen, kondigden aan niet te zullen vertrekken voordat de inmiddels gearriveerde politie zou vertrekken. In de talen van de ver schillende deelnemende landen- maakte de nationalisten hun eisen bekend. Na uitvoerige onderhandelingen met de demonstranten en de met machi nepistolen gewapende politie wer den de betogers naar buiten geleid door de Nederlandse voorzitter van de Internationale Amateur Atletiek Federatie, ir. Adriaan Paulen en de SANTIAGO (AP, Reuter) De militaire regering van Chili heeft ligelopen zaterdag alle politieke partijen ln het land verboden, iet verbod kwam na een eerdere mededeling van een ontdek- ig van een samenzwering van de christen-democratische par tegen de regering van generaal Pinochet. k militaire Junta beschuldigde de tristen-democraten er vorige week rui plannen te hebben opgesteld BERN (UPI, DPA) Het aantal buitenlanders dat ln Zwitserland woont en werkt zal niet dratisch worden ingekrompen. Een voorstel om dat wel te doen ls zondag bij een volksstemming met grote meerder heid verworpen. De Zwitsers moes ten stemmen over een voorstel om het totale aantal buitenlanders in hun land terug te brengen tot maxi maal 12,5 procent van de hele bevol king. Momenteel ls dat percentage ongeveer zestien. Bij aanvaarding van het voorstel hadden ongeveer 240.000 buitenlanders het land bin nen drie Jaar moeten verlaten. Deze maatregel zou vooral de Spaanse en Italiaanse gastarbeider ln Zwitser land hebben getroffen. Bij de volksstemming van dit weekeinde werd het voorstel echter met onge veer zeventig procent van de stem men verworpen. staand lid van de Spaanse commu nistische partij zei: „Ik hoop dat de toepassing van de amnestie zo ruim zal zijn dat niemand in de gevange nis blijft". Een woordvoerder van de PSOE verklaarde dat de regering onder de nu afgekondigde maatregel in feite alle politieke gevangenen kan vrijlaten. Op grond van de vrijdag afgekondig de amnestie zullen gevangenen, die niet direct bij gewelddadige acties betrokken waren, worden vrijgela ten. Anderen krijgen een aanzienlij ke strafvermindering, wat voor dege nen die al langere tijd hebben vastgezeten zal kunnen neerkomen op onmiddellijke invrijheidstelling. De rest van de gevallen zal door de regering afzonderlijk worden beke ken. De amnestie leek vooral be doeld ofn in Spaans Baskenland de druk van de ketel te halen. De mees te politieke gevangenen zijn Basken. In totaal worden nog een kleine tweehonderd politieke gevangenen vastgehouden. De Spaanse politie maakte gistera vond bekend dat zes mensen gear resteerd zijn in verband met de op 24 januari gepleegde moord op vijf communistische advocaten in Ma drid, die in koelen bloede tijdens een vergadering werden neergeschoten. De moord markeerde het begin van een week van politiek geweld ln de Spaanse hoofdstad. Na de ernstige ongeregeldheden van afgelopen zaterdag in de Italiaanse hoofdstad, waarbij vijftien mensen ernstig gewond werden, heeft het ministerie Van binnenlandse zaken alle openbare manifestaties in Ro me tot nader order verboden. Premier Andreottl had gisteren een onderhoud met president Leone, waarna hij de ministe ries van onderwijs en binnen landse zaken opdracht gaf een onderzoek in te stellen na de oorzaak van de ontevredenheid onder de studenten die de aan leiding tot de rellen van de afge lopen dagen was. Afgelopen za terdag kwamen in Rome 50.000 studenten uit het hele land bij een om te demonstreren tegen de regering (foto). Er werden brandbommen gegooid naar het kantoor van de christen democratische partij, het blad U Populo en de Chileense ambas sade. Een begin van brand in het laatste gebouw kon snel ge blust worden. De politie heeft talrijke arrestaties verricht. Gisteravond kwam het in Bolog na tot nieuwe ongeregeldheden tussen studenten en politie na dat de politie de universiteit met pantservoertuigen had bezet. Opvallend was dat Sadat in zijn toe spraak met geen woord repte over een mogelijke band tussen de toe komstige Palestijnse staat en Jorda nië. Wel gaf Sadat duidelijk te ver staan, dat de Arabische wereld geen afstand zou doen van zelfs maar een millimeter van het sinds 1967 door Israël veroverde gebied. Waarschijn lijk ten onrechte meenden sommige Palestijnse raadsleden dat het feit dat Sadat had nagelaten over een band met Jordanië te spreken een vermindering van de Egyptische druk op de Palestijnse bevrijdings organisatie (PLO) zou kunnen bete kenen. Vlag ISLAMABAD (AP) De Pakistaan se regering heeft zaterdag aange kondigd dat alle schol ten voor onbe paalde tijd gesloten zullen blijven. De regering nam dit besluit ln ver band met de vrees voor ordeversto ringen, Het ls ln Pakistan de afgelo pen dagen onrustig geweest doordat de oppositie de uitslagen van de net gehouden verkiezingen betwist. Vol gens de oppoistie ls er met de uitsla gen geknoeid door de regeringspar tij. Behalve Sadat hielden ook Machmoed Rlaad, secretaris generaal van de Arabische Liga en Chaled al Fachoem, voorzitter van de Palestijnse Nationale Raad een toespraak tot het congres. Kenmer kend voor de Egyptische houding tegenover de conferentie is het feit dat buiten het gebouw van de Ara bische Liga, waar de vergadering plaats vindt, alleen maar de Egyp tische vlag wappert. Eerder deze week, tijdens de topconferentie van Afrikaanse en Arabische leiders hing de Palestijnse vlag er nog. Een ander opvallend gegeven is het feit dat alle faciliteiten voor de pers die in het gebouw van de Arabische Liga aanwezig waren tijdens de Afro- Arabische topconferentie, inmiddels zijn verwijderd. De verslaggeving over de Palestijnse conferentie wordt daardoor bemoeilijkt. Tijdens de eerste zittingsdag van de Palestijnse Nationale Raad werd Chaled Fachoem tot voorzitter van de raad herkozen. Hij kreeg 172 van de 291 stemmen. Zijn tegenkandi daat, Bachgat Aboe Garbijah, van wie wordt beweerd dat hij nauwe banden onderhoudt met het Pales tijnse verwerpingsfront, elke vreed zame oplossing van het Midden- Oosten conflict afwijst, kreeg slechts 69 stemmen. 21 stemmen waren on geldig. De herverkiezing van Fachoem vond plaats onder zware druk van Syrische zijde. Het is bekend dat Fachoem, die formeel onafhankelijk is en geen banden onderhoudt met enige Palestijnse organisatie, dicht staat bij het regiem van de Syrische president Assad. De pro-Syrlsche guerrilla-organisatie Al Saika dreig de gisteren de nationale raad te ver laten wanneer Fachoem niet herko zen zou worden. De meerderheid van de Palestijnen stemden voor Fachoem „om de eenheid van de Palestijnse nationale raad" te handhaven, aldus een van de voor aanstaande Palestijnse guerillalel- ders, die daaraan toevoegde dat dit de laatste concessie" was die het Palestijnse verzet aan de reactionai re Arabische regiems zou doen. Gevraagd naar het Arabische land dat de meeste druk op de PLO uitoe fende, antwoordde deze Palestijnse leider, dat dat Syrië was. „Het zijn tenslotte onze buren. Zij staan met hun tanks en soldaten het dichtst bij ons", voegde hij eraan toe. Gistermiddag werd verder de agen da voor de conferentie goedgekeurd en werden er soUdariteitstelegram- men voorgelezen onder meer van de Joegoslavische president Tito en van de Volksrepubliek China. Geen verandering Mohammed Laboedl, hoofd van de Informatie-afdeling van de PLO, be vestigde gisteren de algemene ver wachting dat de PLO geen princi piële veranderingen in haar beleid zal aanbrengen. Hij stelde uitdruk kelijk dat er van een verandering van het nationale handvest geen sprake zal zijn. Over wijzigingen ln het politieke programma hield La boedl zich echter op de vlakte. Hij meende dat dit programma, dat op de laatste zitting van de Palestijnse Nationale Raad ln 1974 werd aange nomen „ln grote lijnen" ge handhaafd zou worden. Hoewel er tijdens de raadszittingen over de vorming van een Palestijnse regering in ballingschap vermoede lijk wel gesproken wordt, stelde La boedl dat een dergelijke regering nog niet in zicht is. Laboedl herhaalde ook het standpunt van de PLO over een eventuele band met Jordanië. Hiero ver kan pas na de stichting van de Palestijnse staat worden gesproken. Een uitvoerig, maar zeer duister ge schreven verhaal ln de vooraan staande Egyptische krant Al Achram wist echter gisteren al te melden dat de meerderheid van de leden van de Palestijnse Nationale Raad Voorstander is van een grondwettelijke .band met Jordanië. Zou zouden echter hieraan de voor waarde verbinden van een onafhan kelijke Palestijnse identiteit. 'oor een terugkeer van Chili naar de tonocratie binnen twee Jaar. In die Jannen wordt opgeroepen tot open- 'Jke kritiek op het huidige bewind n tot het opstellen van een altema- fiel programma, aldus de regering. Zalvidar, voorzitter van Chileense christen- inocraten. Afgelopen vrijdag verlengde de rege ring de staat van beleg met drie maanden en ze verklaarde dat de orde „met alle macht" zal worden gehandhaafd. Volgens een woordvoerder van de regering waren de belangrijkste fi guren achter de christen democratische samenzwering Andres Zalvidar en Tomas Reyes, respectievelijke voorzitter en vice- voorzitter van de Chileense christen democraten. De christen democraten zouden van plan ge weest zijn samen te werken met ver boden marxistische groeperingen, aldus de regeringswoordvoerder. Hij voegde daaraan toe dat de christen democraten misbruik hadden ge maakt van de welwillendheid van de regering. VN Na de staatsgreep tegen de regering van president Allende ln 1973 ver boden de militairen alle partijen die Allende gesteund hadden. De overi ge partijen, waaronder de christen democratische werden „bulten wer king" verklaard. Vorige week vrijdag trok Chili zijn afvaardiging terug van de zitting van de commissie van de Verenigde Na ties voor mensenrechten, die ln Ge- nêve bijeen was, vanwege „de leu gencampagne" ln deze commissie. De commissie deed een beroep op de militaire leiders de rechten van de mens ln Chili te herstellen en een einde te maken aan de golf van ar restaties. Op het Latljnsamerikaanse continent maken militaire regeringen de dienst uit. Ar gentinië, Bolivia, Brazilië, Chili, Paraguay, Peru en Uruguay ln vrijwel alle landen van Latijns- Amerlka heeft de bevolking te lijden van terreur en on derdrukking. De gemiddel de Nederlander staat voor zijn gevoel nogal machte loos tegenovef al deze ellen de. Toch zijn er tal van ma nieren om je stem te ver heffen. CLAT-Nederland, de solida riteitsbeweging met de de mocratische en onafhanke lijke vakbeweging in Zuid- Amerika, is deze maand het tweede deel begonnen van haar strijd tegen het toene mend fascisme in Latijns- Amerika. CLAT voert een handtekeningenactie om druk uit te oefenen op de Nederlandse regering voor een kritische politiek ten opzichte van die Zuidameri- kaanse landen die zich schuldig maken aan de schending van de mensen rechten. Deze actie gaat vergezeld van een financiële actie voor het solidari teitsfonds van CLAT. Uit dit fonds krijgen familiele den van de slachtoffers van de militaire regeringen steun om in hun levenson derhoud te kunnen voor zien. Haïti Vroeg CLAT-Nederland in een eerdere actie aandacht voor de situatie in Guate mala en Colombia, ditmaal wordt de schijnwerper ge richt op de toestanden ln Haïti, Argentinië en Bolivia. Volgens het christelijk vak verbond op Haïti heerst er op dit deel van het eiland Hispaniola al meer dan achttien Jaar een slavenre- glme, dat van het hele land een concentratiekamp heeft gemaakt. Meer dan 350.000 mensen zijn hierbij al om het leven gekomen. De situatie in Argentinië ls zo ernstig dat het zelfs de Amerikaanse regering te bont ls geworden. Politieke willekeur en terreur vieren hier hoogtij. Wat betreft Bolivia richt de CLAT-actle zich op de ar beiders ln de tinmijnen, die vorig Jaar gestaakt hebben, waarna ze door het leger omsingeld werden. De Boli viaanse regering deporteer de de stakingsleiders daar na naar afgelegen delen. Voor de handtekeningen en kaartenactie kan men te recht bij CLAT-Nederland, Nieuwegracht 47, Utrecht. Tel. 030-319675. Wegens de grote belangstelling is een tweede druk uitgekomen van de brochure Fascisme in Latijns-Amerika. In deze brochure staat nu ook een artikel over de ideologie van de nationale veiligheid, zoals die door militaire regi mes ln Latijns-Amerika ge hanteerd wordt. Chili De Chill-comltés in Neder land hebben ln samenwer king met de stichting Om budsman een brochure uit gegeven over de vermisten in dat land. Vele politiek andersdenkenden ln Chili blijken soms zo maar te ver dwijnen zonder dat ze een spoor achterlaten. Ook ln deze krant hebben verhalen gestaan over mensen die ln de vroege ochtenduren door militairen van de Chileense Junta werden opgepakt en van wie de familie nooit meer iets hoorde. Tijden la ter werd dan het lijk van het slachtoffer gevonden, dat ln vele gevallen deerlijk ver minkt was door de marte lingen. Wie meer over deze praktijken wil weten kan de brochure Vermisten ln Chili bestellen bij het Chili- comité Nederland, Mlna- hassastraat 1, Amsterdam. Tel. 020-936050. Brazilië Op 25 Januari van dit jaar hebben 1046 Braziliaanse schrijvers, Journalisten en kunstenaars een pro testbrief aangeboden aan de Braziliaanse minister van Justitie Armando Fal- cao om te protesteren tegen de censuur ln dat land. Ze eisen vrijheid van menings uiting. Sinds 1970 zijn door de Braziliaanse regering maar liefst 57 toneelstuk ken verboden. Alleen al ln 1976 werden 6 films, 29 to neelstukken, 74 boeken en talloze liederen taboe ver klaard ln Brazilië. Boven dien leidden deze regerings maatregelen ertoe dat tal van bladen ln de dagelijkse praktijk tot zelfcensuur zijn overgegaan en bij voorbaat alles wat de regering onwel gevallig ls, niet afdrukken. Het Brazillë-comlté dat de ze praktijken aan de kaak wil stellen geeft elke twee maanden het blad Brasll uit. Voor tien gulden per Jaar kan men zich op de hoogte laten houden van de situatie ln dat land. Het adres van het Brazillë- comlté ls postbus 11.420 ln Amsterdam. Tel. 020- 188671. Griekenland Het zich „radicaal- pacifistisch" noemende maandblad Vredesactie klaagt deze maand Grie kenland aan wegens dè be handeling van dienstweige raars aldaar. Grieken, die militaire dienst weigeren, worden meestal veroor deeld tot vrij lange gevan genisstraffen. Boven een lijst van veroordeelde wei geraars zet Vredesactie als kop zelfs: „Griekse dienstweigeraars le venslang ln militaire ker kers". Dat blijkt sterk over dreven want bij de vermel de vonnissen hebben wij er niet één levenslange bij ge zien. De zwaarste opgelegde straf is twintig Jaar, maar dat blijkt ln hoger beroep verminderd te zijn tot twee. Onder de lijst staat gebie dend in grote letters: „Deze mannen moeten vrij". Maar, al weer afgaande op de gegevens die Vredesactie zelf verschaft, blijkt dat ze ker de helft van de genoem de veroordeelden al op vrije voeten is, Nu wordt wel ge zegd dat velen al voor de tweede of derde keer voor hetzelfde feit zijn veroor deeld. Maar deze opzienba rende mededeling wordt verder niet toegelicht. Wat meer Informatie had ln dit als „extra" aangekondigde nummer geen kwaad gekund. (Vredesactie is het orgaan van de Algemene Neder landse Vredesactie (ANVA), Postbus 385, Amsterdam)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5