Belangrijke voorstellen van het kabinet 'onrijp' Samenwerkingsschool' zeer beslist afwijzen Meningen botsen over klasse justitie' Philips batterijen die gaan lang mee. iUbbers zou beslissing gasboring in Waddenzee jrdoor willen drukken' doe er wat aan Botsing op weg naar de kerk: vier doden Terlouw: grondpolitiek en VAD onvoldoende doordacht beschuldiging van vereniging L. Kalsbeek tot Unie School en Evangelie: PHILIPS Reformatorische Politieke Federatie is vóór de VAD Prof. Jongman en dr. Buikhuisen in discussie in Groningen Verspringer kiest Hella. Onderzoek moet over" VVD-voorzitter: samenwerking met PvdA onmogelijk MAANDAG 14 MAART 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet Jan Terlouw Van onze parlementsredactie UTRECHT Dr J. Terlouw, lijsttrekker van D'66, heeft za terdag op een congres van zijn partij in Utrecht „minstens twee" van de vier bekende her vormingsvoorstellen van het kabinet Den Uyl „onrijp" en „onvoldoende doordacht" ge noemd. Hij doelde op de wets ontwerpen inzake de grondpo litiek en de vermogensaanwas- deling. Terlouw zei zijn hart vast te houden voor de technische moeilijkheden die hij ook bij de behandeling van de VAD zag opdoemen. Hij betreurde het dat de vier hervormingsvoorstel' len behalve de grondpolitiek en de VAD ook die inzake de onderne mingsraden en de investeringsreke ning moeten worden geregeld in een sfeer van wantrouwen. Terlouws verwachting was dat de be langrijkste functie van de vier „uit gemergelde, onbevredigende en he- ftfan een onzer verslaggevers lMSTERDAM De landelij ke vereniging tot behoud van "Ie Waddenzee vreest dat spoe- tjlg toestemming zal worden - erleend aardgas in de Wad enzee te winnen. De Wadden- ereniging beschuldigt minis- er Lubbers ervan een beslis- tng over de aanvraag tot win- Ing van aardgas in de westelij- e Waddenzee van de Frans1 ederlandse maatschappij Pe- roland te willen forceren, te en de door de regering ge- hafoaakte afspraken in. >nder het deel van de Waddenzee 'aar Petroland aardgas wil winnen »et zuldwal-veld), bevindt zich on- eveer dertig miljard kubieke meter hrdgas. Een beslissing over de win- '®Jng van dit gas is onder invloed van •"conomische zaken buiten de beslis- g over de regeringsnota over de iddenzee gehouden. Deze nota loopt een uitgebreide in- ak procedure ministerraad heeft in de herfst i vorig Jaar afgesproken gelijktij- g te beslissen over de aanvraag van oland en over de nota Inzake de denzee. Volgens de Waddenver- ilglng probeert minister Lubbers }der deze afspraak uit te komen en i korte termijn een beslissing over winning op het zuidwal-veld te men. Tegen de winning van het rdgas bestaan uit het oogpunt van tuurbehoud ernstige bezwaren, dermeer van de zijde van het Rljk- i istituut voor Natuurbehoud, dat een rapport heeft gewezen op de stige aantasting van het Wadden- iied die zal ontstaan als de aan- ig van Petroland wordt verleend. lisgeboorte" at de Waddenvereniging vorige (ek in een brief aan de minister- heeft aangedrongen de voorge- •n boring niet toe te staan, be kte de voorzitter van de Wad- ivereniging. Jan Dogterom. zater- op de in Amsterdam gehouden ergadering dat minister Lub- een beslissing wil doordrukken. Dogterom zei dat Economische ^*en het behoud van de Wadden- frustreert en van de nota over de ^Jddenzee „een misgeboorte heeft jjiaakt". Economische Zaken wil nelijk zo weinig mogelijk hinder inkomen op haar weg naar ^loitatle van de Waddenzee, aldus Dogterom, die voorts zei dat bnomlsche Zaken ook probeert ft gemeentelijke indeling van het >rJddengebied te voorkomen. Hler- lei r door zouden geen problemen kun nen ontstaan met bestemmingsplan nen en vergunningen die zijn vereist volgens de hinderwet. Op de jaarvergadering besloot de Waddenvereniging de statuten zoda nig te wijzigen dat het hele gebied van Noordzee tot het werkterrein behoort. Dit vanwege het feit dat het Noordzeelmilieu van wezenlijke be tekenis is voor het Waddengebied en dat de Noordzee van vele kanten wordt bedreigd. Dodelijke val op schip ROTTERDAM Een opvarende van het Griekse zeeschip Saronicos is in een acht meter diep ruim geval len en in een Rotterdams ziekenhuis overleden. Het slachtoffer, de der tigjarige matroos Levinus Dadiara, viel toen hij over een luik liep dat niet goed gevestigd was. vig omstreden wetten" zal blijken te zijn dat zij de sfeer hebben verpest. De lijsttrekker van D'66 zei dat er de afgelopen kabinetsperiode tussen PvdA en KVP te veel achterdocht is geweest. Terlouw gewaagde voorts van „een gevoel van bevrijding" bij D'66. nu deze partij zonder afspraken met de PvdA de verkiezingen Ingaat. Hij viel uit naar minister Van Agt, wie hij „hovaardij van de moraal" ver weet. Tegen het CDA zei Terlouw dat wie pleit voor de waarde van het gezin, ook moet opkomen voor de rechtspositie van andere samenle vingsvormen. Het regeerakkoord tussen PvdA en PPR achtte hij van weinig betekenis, al zag hij er wel een basis in om met PvdA, PPR en CDA een nieuw kabinet te vormen. Aangehouden Het congres van D'66 was bedoeld om het belelds- en verkiezingspro gramma van de partij af te maken, maar dat is opnieuw niet gelukt. Van het beleidsprogramma werden de hoofdstukken mediabeleid en kunstbeleid wegens onrijpheid aan gehouden en het ontwerpverkle- zingsprogramma werd wegens tijd nood voor definitieve vaststelling naar het hoofdbestuur terugver wezen. In het beleidsprogramma werd een notitie opgenomen met een pleidooi voor versterking van de positie van minderheden. Daarbij werd met na me op de Zuidmolukkers gedoeld, wier perspectief op een eigen Zuid- molukse republiek volgens D'66 niet kan worden verzwegen, al wordt dit perspectief niet reëel geacht. Vluchtelingen Staatssecretaris Zeevalklng heeft zich op het congres krachtig gekeerd tegen de opvatting als zou er onder zijn bewind sprake zijn geweest van een verenging van het vluchtelingen beleid. Volgens zijn gegevens zijn er in de Jaren 1973 tot en met 1976 respectievelijk 45, 410, 485 en 829 vluchtelingen toegelaten. Zeeval klng zei dat het kabinet heeft beslo ten dat Jaarlijks gemiddeld 750 vluchtelingen naar ons land mogen komen. Voor 1977 komt dit aantal nog hoger, namelijk op 1150 omdat vierhonderd orthodoxe christenen uit Turkije toestemming is verleend zich in ons land te vestigen. De conclusie van Zeevalking was, kort om, dat wie hem verenging van het vluchtelingenbeleid verwijt „de grootst mogelijke onzin uitkraamt". Het wrak van de auto, waarin vier mensen om het leven kwamen GRONINGEN Tijdens dich te mist zijn zondagmorgen op de Groningen Delfzijl vier In zittenden van een personen auto omgekomen toen ze op de. verkeerde weghelft terecht kwamen en frontaal tegen een bus botsten. De slachtoffers, die op weg waren naar de kerk, zijn de 65-Jarlge D. van Os uit Loppcrsum, zijn 59-Jarige vrouw G. J. van Os-Blom, hun zoon, de 21 jarige dienstplichtig militair S. C. van Os, en diens verloofde, de 23-Jarige J. J. H. Wleringa uit Leer mens. Acht buspassagiers raakten bij de botsing gewond. ROTTERDAM Zondag bezweek de 30 Jarige G. van Renterghem uit Bergschenhoek aan zijn verwondin gen die hij opliep toen de auto waar in hij meereed op de Bergsedreef uit, de bocht vloog en over de kop sloeg. Met een schedelbaslsfractuur was' hij naar het ziekenhuis vervoerd (AOVERTENTIE) AOVERTENTlEt ROOD NORMAL OUTY. GOUD: HEAVY OUTY. ZWARTDOU81E OUTY Van onze onderwijsredactie UTRECHT De tot nu-toe voorgestelde samenwerkings school moeten wij zeer beslist afwijzen. Na deze te hebben gewikt en gewogen kan de slot conclusie niet anders zijn dan dat christen-ouders bij goede voorlichting zullen inzien dat nog altijd de school met de bijbel het beste aansluit bij hun eigen opvoeding. Tot deze conclusie komt L. Kalsbeek in zijn zaterdag gepresenteerde boekje „een school met of zonder bijbel?" Tijdens een vergadering van de „Unie School en Evangelie" zei Kalsbeek, dat we wel in gesprek moeten blijven met de voorstanders van de samenwerkingsschool (een school onder verantwoordelijkheid van en voor protestanten, katholie ken en humanisten). De afwijzing door Kalsbeek van de samenwerkingsschool berust op een aantal redenen. „Men denkt onder wijs en opvoeding in deze school te kunnen bouwen op een grondslag, die voor alle deelnemers, hetzij chris tenen, humanisten of nog anders denkenden, aanvaardbaar zou zijn." Volgens Kalsbeek is dat echter on mogelijk. „Immers, tussen reforma torisch christelijk geloof en huma nistisch geloof gaapt een niet te overbruggen kloof, die ook leidt tot een niet te verdoezelen verschil ln mensbeschouwing", aldus Kalsbeek ln zijn boekje. AVRO herkiest Keyzer HILVERSUM In een buitengewo ne algemene vergadering te Hilver sum heeft de AVRO de heer M. J. Keyzer uit Den Haag voor drie Jaar tot voorzitter van de AVRO herko zen. De herbenoeming gaat ln op 11 september. Mr R. A. Gonsalves te Almelo is aangewezen tot onder voorzitter, als opvolger van mr W. Hoekstra te Joure. Een ander bezwaar, dat hij tegen de voorgestelde samenwerkingsschool heeft is dat er van de onderwijsge venden wordt verwacht dat zij res pect tonen voor (en hun leerlingen zullen bijbrengen) opvattingen die van de hunne afwijken. „Waar het hier over meningen kan gaan, die de één de meest natuurlijke zaken ter wereld acht, terwijl de ander daarin slechts een uiting van diep geestelijk en zedelijk verderf kan zien, is het teveel gevraagd van de laatste te verwachten dat hij desondanks daarvoor respect heeft en dit ook aan zijn leerlingen zou kunnen in boezemen", aldus Kalsbeek. Zijn derde bezwaar betreft het vak „kennis van geestelijk leven". Het voorstel om door middel van dat vak reeds op de bassisschool de ontmoe ting tussen kinderen van verschillen de levensovertuiging tot stand te brengen, moet volgens ^Calsbeek zonder meer van de hand worden gewezen. „De kinderen zijn daarvoor te Jong en de verwachting dat deze daardoor tot een besliste eigen over tuiging zouden komen, rust nergens op. De mogelijkheid dat zij ln ver warring geraken, ligt meer voor de hand." Wereldverkenning Een tweede boekje dat zaterdag tijdens de vergadering van de Unie ln Utrecht werd gepresenteerd is dat van H. Stolk: Gesprekspunten over wereldverkenning en christelijk on derwijs. Dit boekje bestaat uit een entwintig discussiepunten, die ge bruikt kunnen worden en ook al gebruikt zijn ln lerarenvergaderin gen, ouderbij eenkomsten en be stuursvergaderingen. De gesprekspunten zijn heel stel lig geformuleerd. Stolk heeft dat met opzet gedaan om de discussie gemakkelijker te maken. „Het inne men van een (voorlopig) standpunt is een dienst aan degenen die er nog geen hebben en het maakt het ge sprek boelend met degenen die er wel een hebben. Het standpunt is niet zo belangrijk, maar de argu menten." De jaarlijkse Uniecollecte heeft nu reeds 2,15 miljoen gulden opgele verd. Dat ls nu al meer dan de bijna twee miljoen, die vorig Jaar werd opgehaald, terwijl de collecte pas eind Juni wordt afgesloten. (De boekjes van H. Stolk: „Ge sprekspunten over wereldverken ning en christelijk onderwijs" en L. Kalsbeek: „Een school met of zon der bijbel?" zijn ln de serie „cahiers voor het christelijk onderwijs" uit gegeven door Kok in Kampen.) 380 ontwikkelingsprojekten VASTENAKTIE giro 5850 te utrecht otwel rabobank zeist nr 162101864 Van onze parlementsredactie PUTTEN De Reformato rische Politieke Federatie is een warm voorstander van de vermogensaanwasdeling (VAD). Dit ls één van de punten uit het zaterdag ln Putten ge presenteerde verkiezingspro gram van de RPF. Werknemers kunnen slechts ten vol le bij de onderneming betrokken zijn als ook door hen persoonlijk in de winst wordt gedeeld, aldus de RPF. Het liefst ziet de RPF de winstuitke ring in de vorm van aandelen of spaarregelingen. Kritiek was er op het congres te horen over het feit dat de leden en kiesverenigingen bij de totstandko ming van het verkiezingsprogramma geen inspraak- en amenderingsmo gelijkheden gehad hebben. Volgens het bestuur kan dit momenteel nog niet omdat de RPF een federatie is van verschillende groepen die elk zo hun wensen hadden. Het ls echter wel de bedoeling na de verkiezingen door Leo Kleyn GRONINGEN „Is er klassejustitle ln Nederland?". Die vraag stond centraal op een zaterdag gehouden symposium dat was georganiseerd door het Studium Generale van de Rijksuniversiteit ln Groningen. De vele belangstellenden waren vermoedelijk vooral afgekomen op de confrontatie tussen de Groningse hoogleraar dr. R. W. Jongman, die geneigd ls de vraag met „ja" te beantwoorden, en dr. W. Buikhuisen, algemeen adviseur van het ministerie van juetltle, die een onverbiddelijk „nee" laat horen. Maar wie van de twee nu gelijk heeft, was na afloop van de bijeenkomst nog steeds niet erg duidelijk. Moveerfwriei ^oe verdei hoe beter rede ?ert hij. Ook als hij autorijdt bij icht Daarom laat hij natuu l'ïk 'ella halogeen vèrstralers onteren. 'Hg om gratis produktan folder cartoon-sticker 1uyterb v - 'nciscusdraef 40 i Op grond van een onderzoek naar het straftoemetingsbe leid van de rechter kwam Jongman eind vorig Jaar tot de conclusie dat Jongeren uit de lagere milieu's door de rechter minder mild behan deld worden dan Jongeren uit welgestelde milieus. Buikhui sen, zijn voorganger als hoog leraar ln Groningen, sprak onmiddellijk schande van dat onderzoek en voerde aan dat een studie, verricht door het wetenschappelijk onder zoek- en documentatie centrum van het ministerie van ustitie tot een andere conclusie leidde. Broederlijk naast zijn oppo nent gezeten, preciseerde Buikhuisen zaterdag zijn be zwaren. Hij vocht de door Jongman (en diens mede- onderzoek Taco Schilt) ge hanteerde methode van on derzoek aan, bestreed het ge mak waarmee zijns inziens onvergelijkbare groepen met elkaar vergeleken waren, en betoogde dat de Groningse onderzoekers niet voldoende waarborgen hadden inge bouwd om storende factoren uit te schakelen. Lichtvaardig Dat laatstgenoemde bezwaar lichtte hij met een voorbeeld toe. Jongman en Schilt ves tigden er de aandacht op dat Surinamers zwaarder ge straft worden dan Nederlan ders: zij bleken veel vaker een onvoorwaardelijke ge vangenisstraf opgelegd te krijgen. Geen wonder, vond Buikhuisen: er was geen re kening mee gehouden dat de overgrote meerderheid van de Surinamers berecht wordt door de rechtbanken in Amsterdam en Rotterdam, die er juist om bekend staan ln het algemeen het strengst te straffen. Als belangrijkste bedenking tegen het door hem gewriak- te onderzoek voerde Buikhui sen aan dat daarin nogal lichtvaardig met het begrip „klasse" ls omgesprongen. De door Jongman en Schilt ten tonele gevoerde „Jonge ren uit welgestelde milieus" zijn volgens hem tn werke lijkheid scholleren en studen ten, die ook uit de lagere mi lieus afkomstig zijn. De rech ter, zei hij met andere woor den, kijkt niet naar de klasse waaruit de verdachte af komstig is, maar naar diens maatschappelijke omstan digheden. Ongelijkheid Daarmee was Buikhuisen aangeland bij zijn stelling dat binnen de rechtspraak „noch gelijke monniken noch gelijke kappen" onderschel den kunnen worden. Er ls in Nederland, zei hij, rechtson gelijkheid. maar die ls niet altijd ongewenst. HIJ maakte een onderscheid tussen wat hij noemde „verwijtbare" en „functionele" rechtsongelijk heid. Met betrekking tot dat laatste begrip merkte hij op dat het een Illusie zou zijn te menen dat bijvoorbeeld een gevangenisstraf van drie maanden ledereen ln gelijke mate treft. Een moeder met Jonge kinderen of een kleine zelfstandige, aldus Buikhui sen, wordt daarmee zwaarder gestraft dan een werkloze. Dat een werkloze vaker een onvoorwaardelijke straf krijgt opgelegd dan Iemand die werkt, zoals uit het Gro ningse onderzoek blijkt, ls volgens Buikhuisen dan ook geen symptoom van klasse justitle. Wel merkte hij op: „Ik zou willen dat de rechter de middelen had om de werkloze geen gevangenis straf te geven. Hij zou alter natieve sancties moeten kun nen opleggen". Jongman leek alle verwijten van Buikhuisen naast zich neer te leggen. Wel wilde hij toegeven dat het door Schilt en hem verrichte onderzoek „oppervlakkig" genoemd mag worden. HIJ kondigde aan dat het door nadere on derzoeken gevolgd zal wor den, waarbij hij er niet aan leek te twijfelen dat hij dan alsnog gelijk zal krijgen. Overigens, en dat maakt de discussie nog schimmiger, wees Jongman erop dat hij het woord „klassejustitle" nooit gebruikt heeft. Wel ls er volgens hem sprake van „on gelijke kansen ln de rechtsgang". De vraag ln hoe verre hij dan eigenlijk van mening verschilt met Buik huisen, die erkent dat er van „verwijtbare rechtsongelijk heid" gesproken mag wor- Nog voordat hij zijn bevindin gen op papier had gezet, liet Rlekent Jongman eind vorig jaar weten dat een door hem Taco Schilt verricht onderzoek had uitgewezen dat jongeren uit lagere milieus strenger worden gestraft dan hun leef tijdgenoten uit hogere mi lieus. Ministeriëel adviseur W. Buikhuisen bestreed (on der meer in deze krant) die stelling. In het zaterdag ver schenen februarinummer van het Tijdschrift voor Crimino logie (waarin ook Jongman en Schilt de resultaten van het onderzoek publiceerden) schrijven twee medewerkers van het Wetenschappelijk on derzoek en documentatie centrum van het ministerie van justitie dat uit een door hen ingesteld onderzoek niet blijkt dat er verband bestaat tussen de sociale klasse van de verdachte en de beslissing van jde rechter. In datzelfde num mer worden de conclusies van Jongman en Schilt ook aan gevochten door twee Amster damse criminologen. Op een zaterdag in Groningen gehou den symposium stelde Buik huisen: ,,De enige conclusie die men kan trekken uit het recente onderzoek van Jongman en Schilt is, dat het over moet." den, kwam niet aan de orde. In zekere zin concreter waren de twee andere deelnemers aan de forumdiscussie, me vrouw mr. E. Jessurun d'Oll- velra-Prakken, mede werkster aan het Willem Pompe-instituut ln Utrecht, en mr. B. J. Asscher, vice- president van de rechtbank ln Zutphen. De eerste stelde onomwonden dat ln een klas senmaatschappij klassejusti tle onvermijdelijk is. Asscher gaf aan wat er schort aan de rechtsgang ln Nederland, overigens zonder met zoveel woorden te zeggen dat de rechter zich aan klassejusti tle schuldig maakt. HIJ pleit te voor een betere selectie van rechters, voor een min der onafhankelijk optreden van officieren van Justitie en voor een betere toegang tot de rechtshulp. Met zijn plei dooi voor een betere selectie van rechters bleek hij niet in de eerste plaats te bedoelen dat rechters ook uit de „lage re milieus" gerecruteerd moeten worden. Wel zou hij graag zien dat uit de „dunne' maatschappelijke laag die rechters voortbrengt, diege nen worden gekozen die kri tisch naar zichzelf durven kijken." de organisatie van de RPF beter op poten te zetten, aldus het bestuur. Op een vraag uit de zaal wat nu eigenlijk het verschil ls tussen het GPV en de RPF, behalve dan dat het GPV een strikt kerkelijke partij (vrijgemaakt gereformeerd) is kon zo snel geen antwoord gegeven worden. Overigens vond men de vraag vanuit het bestuur niet zo relevant: „Het- GPV zal Immers de kerkelijke deur niet zo snel van het slot doen" Duidelijker kon men de grens- afschelding met de SGP maken. On- - der applaus maakte het congres dui delijk dat de RPF ln tegenstelling tot de SGP een sterk voorstander voor actief en passief vrouwenkies recht is. Ook zegt de RPF uitdrukke lijk Ja tegen een medium als tele- vlsle. AMSTERDAM WDvoor- zitter Korthals Altes heeft zich zaterdag nadrukkelijk afgezet tegen de gedachte dat samen werking tussen PvdA en VVD een reële mogelijkheid is. Deze gedachte was gelanceerd door de voorzitter van de Jongeren organisatie Vrijheid en Demo cratie op het congres van deze organisatie. Volgens de VVD-voorzitter zijn er enkele duidelijke raakvlakken met de socialisten, bijvoorbeeld op het stuk van de zedelijkheidswetgeving en een deel van de buitenlandse politiek. Zo verdient minister Van der Stoel alle hulde voor zijn optre den ln Praag. Maar de socialistische opvattingen over de NAVO en de sociaal-economische politiek zijn zo verschillend dat redelijkerwijs over samenwerking niet valt te praten. De socialistische politiek leidt tot steeds grotere macht bij de over heid, aldus Korthals Altes. Het hoofdbestuur van ae jongeren organisatie vroeg het congres in een motie de uitspraak te doen dat het op langere termijn toch mogelijk, moet zijn dat PvdA en VVD geza- menlijk regerlngsverantwoordelij k- held dragen. In de motie wordt op zowel PvdA als WD een beroep gedaan de gedachtenwlsseling hier-1 over te stimuleren en er ln hun poll- - tieke opstelling rekening mee te - houden. Verder stelt het hoofdbestuur voor de uitspraak te doen dat de WD en het CDA. gelet op de overeenkomst in programma's, voor de komende: kabinetsformatie een stembusak koord dienen te sluiten. In een uit werking staat het ontwerp- verkiezlngsprogram van de VVD na melijk dichter bij dat van het CDA dan bij het PvdA-program Rectificatie Tot onze spijt zijn de- onderschriften bij de foto's van del twee nieuwe hoofdredacteuren van het Friesch Dagblad ln onze krant." van zaterdag verwisseld. Onder de foto van ds. Y. Schaaf werd de naam vermeld van dr. 8. Faber en omge keerd. Onze excuses aan de betrok kenen en aan onze lezers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3