PPR weifelend achter regeerakkoord Redden wat voor boer te redden valt fïïffl Van Agt leidt beslissend overleg over grondpolitiek Philips batterijen die gaan lang mee. doe er wat aan Commentaar Twijfels Kerngroep vindt vijftien hoofdpunten flauwe afspiegeling van eigen verkiezingsprogramma "«Opmerkelijke groei «van aanhang D'66 Twee uitgewezen Chilenen weer terug in ons land Actie voor meer reisjes in Benelux Kabinet komt met compromis-voorstellen verkeersdoden PHILIPS Zoeken naar compromissen inzake grondpolitiek is frustrerend 2& BAANDAG 7 MAART 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet Het politieke bestel van dit land wordt al zo lang door versplintering bedreigd dat hechte samenwerking van partijen het waard is te worden nagestreefd. Maar zo een samen werking moet dan wel overtuigings kracht hebben en de kans bicden op langjarige onderlinge loyaliteit. An ders is zij immers een schadelijke inbreuk op politieke duidelijkheid len stabiliteit. De vraag of het verbond dat PvdA 4ajcn PPR zaterdag hebben gesloten aJaan deze eisen kan voldoen, roept erernstige twijfels op. De kerngroep Ztvan de PPR heeft er namelijk met opzichtig vertoon van weerzin en d%tet een zo benauwde meerderheid rjjmee ingestemd, dat het alvast in de ^verkiezingsstrijd niet of nauwelijks jejkan functioneren. Het is namelijk verniet erg wervend, het programma -ajtot u',voer'ng waarvan men zich ie^heeft verplicht met een lang gezicht Erjaan te prijzen. rhtMaar na de verkiezingen wordt het aat— naar te vrezen valt alleen iafoiaar erger. Het is wel zeker dat bij met het CDA iver het nieuwe regeringsprogram- a de PPR nog meer van de eigen entiteit achter de horizon zal zien vajverdwijnen. Dan volgt ongetwijfeld u pnieuw een moeizame toetsing van iet onderhandelingsresultaat aan eigen verlangens en uitgangspun- len. Misschien dat de kerngroep of jet congres van de PPR het onder 'eel steunen en zuchten kan goed vinden dat bewindslieden uit eigen gelederen in de nieuwe regering mogen neerdalen. Maar dan staan wij natuurlijk weer aan het begin van een hele reeks PPR- vergadcringcn waarop telkens op nieuw onder grote spanning moet worden afgewacht of de PPR meent dat het kabinet nog door de beugel kan of niet. Het is op zichzelf helemaal niet onwaardig dat zo een kleine partij die zichzelf tot voorhoede heeft ge proclameerd. van breekpunt tot breekpunt steeds voortgaat en ware zij het geweten van de natie zonder ophouden worstelt met de keus tussen de vuile en de schone handen, tussen de medeverant woordelijkheid voor het bestuur en de oppositie. Maar op den duur wordt het toch enigszins bespottelijk dat de PvdA er goedmoedig en vroom naar blijft staan kijken en dat zij van de be sluitvorming in PPR-kring zelfs haar eigen positie als regeringspartij min of meer afhankelijk maakt. ..Samenwerking met de progressie ven is voorwaarde voor hervormin gen in dit land", heeft premier Den Uyl zaterdagavond uitgeroepen. Zijn partijpolitieke hobby's zijn hem gegund. Als hij maar bedenkt dat de PvdA voorshands zonder het CDA geen enkele hervorming bin nen bereik kan brengen. Van onze parlementsredactie AMSTERDAM Het regeerakkoord van PvdA en PPR heeft het zaterdag, tijdens vergaderingen van de kaderleden van beide partijen in de Amsterdamse RAI. maar net gehaald. -Ivan onze parlementsredactie DEN HAAG Het CDA en de VVD blijven kiezersaanhang verliezen, de PvdA trekt aan en D'66 vertoont een opmerkelijke groei. Dit blijkt uit het 1!"vierwekelijkse Rooie Haan/NIPO- verkiezingsondenzoek. Vertaald in aantallen Tweede- °e Kamerzetels overigens een in de me'kring der opiniepeilers omstreden ,d werkwijze komen deze uit- adj komsten erop neer dat de PvdA fd sinds de peiling van januari van 41 op 43 zetels zou zijn gekomen tPrecie5 het resultaat van de Kamer van 1972 dat de PPR Van vier tot drie zou zakken en D'66 v ran twee op zes zou komen. Het ?DA zou van zijn 58 zetels in januari jer drie hebben verloren en de VVD arflvan 31 op 27 zijn gekomen. ™fors M. de Hond die van het NIPO ifkomstige onderzoeksgegevens be- Y verkt, meent dat de toeloop van de 'vdA uit naar het CDA stagneert. ti lij verklaart de terugval van het d>DA voorts uit „een duidelijke wei- 'eling" bij de CHU-stemmers om oor de christen-democratische fe- era tie te kiezen. De winst van D'66 komt van alle tanten. Kiezers van PvdA en PPR lie aanvankelijk van plan waren, op 'H CDA te stemmen schijnen nu '66 te prefereren. D'66 lijkt vooral It de PPR op toeloop van enige vang te mogen rekenen. (ADVERTENTIE) Nadat de partijraad van de PvdA het stuk met vijftien hoofdpunten van beleid met 85 tegen 5 stemmen had aanvaard, stemde de kerngroep van de PPR er na een litanie van bezwa- Van een verslaggever ROTTERDAM De twee Chileense vluchtelingen (26 en 34 Jaar) die don derdag door de Rotterdamse vreem delingendienst over de Nederlands- Belgische grens werden gezet, zijn weer terug in ons land. Op het ogenblik lopen ze vrij rond in Rot terdam. opnieuw In afwachting van het beroep dat zij hebben aangete kend tegen de beslissing van het ministerie van justitie dat zij moe ten worden uitgewezen. Volgens een woordvoerder van de Landelijke vereniging voor vluchte lingen, een instelling die zich het lot van de twee Chilenen aantrekt, wer den de vluchtelingen donderdag de grens over gezet met het advies om in België politiek asiel te vragen. Er zouden afspraken zijn gemaakt met de Belgische autoriteiten over de uitwijzing van de twee. Mocht Bel gië besluiten de Chilenen naar hun geboorteland terug te sturen, dan zou daarover contact worden opge nomen met Den Haag. Volgens de Vereniging voor vluch telingen belandden donderdag de Chilenen in een cel op een politiebu reau in Antwerpen en bleek er geen sprake van te zijn dat zij ook maar de mogelijkheid kregen om politiek asiel te vragen. Vrijdagochtend werden zij op een vliegtuig naar Milaan gezet (de twee bereikten Nederland in december vorig jaar via Italië en België). De Italiaanse autoriteiten weigerden de twee en stuurden ze per kerend vliegtuig terug naar Brussel. Vrijda gavond werden zij bij Roosendaal door de Belgen weer over de grens gezet. De twee reisden vervolgens naar Rotterdam, meldden zich bij de politie en verblijven nu weer in de Maasstad onder de hoede van de vereniging voor vluchtelingen. ren maar zuinigjes mee in: 44 tegen 41 stemmen. Bestuurders van beide partijen toonden zich na het be nauwde moment van de stemming bij de PPR opgelucht, maar ook enigszins ontgoocheld. Premier Den Uyl zei na afloop in een toespraak tot de kaderleden van beide partijen dat er geen reden was voor fanfares maar alleen voor vastberadenheid. De lijstttekker van de PPR. me vrouw Ria Beckers, had voor de stemming in de kerngroep laten doorschemeren dat zij bij verwer ping van het akkoord consequenties zou trekken. Zij was evenmin als haar partijgenoten tevreden met het akkoord, maar. zei ze. „ik realiseer me misschien meer dan jullie dat de verhouding PPR-PvdA 1 op 6 is. De vraag is of we nu de tegenstellingen met de PvdA moeten aanscherpen door dit akkoord te verwerpen, of dat we de tegenstelling moeten leg gen waar die werkelijk ligt, namelijk tussen links en rechts in de maat schappij". Den Uyl zei dat de PvdA zich ervan bewust moet zijn dat het regeerakkoord meer van de PPR dan van haanelf vraagt PvdA" er na de verkiezingen toch niets mee doen Van de kant van het bestuur zette mevrouw Ien van den Heuvel zich tegen deze voorstelling van zaken krachtig af „Wij verwachten van ieder dat hij zich aan deze democra tisch genomen besluiten gebonden acht", aldus de PvdA voorzitter Roozemond hield echter vol dat Den Uyl er niet voor te vinden zal zijn om zoals het regeerakkoord verlangt uit de NAVO te stappen, wanneer na vier jaar zou blijken dat geen bijdrage tot ontspanning en ontwa pening kon worden geleverd Rooze mond herinnerde er namelijk aan dat Den Uyl dit in 1972 nog een gewetenskwestie had genoemd Hoewel Roozemond de premier er om vroeg, gaf deze op vragen die hier rijzen geen bescheid Overigens kreeg de betrokken paragraaf bij de PvdA een ruime en bij de PPR een kleine meerderheid Waardering De fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer, drs Ed van Thijn, aan het woord op de katheder van de PPR onder toeziend oog" van PPR-voorzitster Ria Beckers. Vaag In de kerngroep van de PPR was iedereen het er wel over eens dat het akkoord een flauwe afspiegeling van het eigen verkiezingsprogramma was. „Een vaag en slap stuk", oor deelde menige PPR-afgevaardigde. Er bestond duidelijke vrees voor ver lies van eigen identiteit. „Of we wor den met de verkiezingen wegge vaagd, of we her-radicaliseren ons", zo werd gezegd. Nadat het akkoord desondanks was SllCCesjc aanvaard, gaf Ria Beckers toe dat haar partij grote risico's loopt. „Er dreigt vernauwing van de besluitvor ming, waarin we niet meer terugkun- nen. Ik garandeer wel dat wij na de formatie vrij zijn in de beoordeling van het nieuwe kabinet", aldus me vrouw Beckers die „een te knellende omarming van de PvdA zei te vrezen. Vier van de vijftien hoofdstukken van het regeerakkoord werden door de kerngroep van de PPR wegge stemd. te weten die over de econo mische groei, welzijn, justitie en openbare veiligheid en democratise ring van het bedrijfsleven. In die laatste paragraaf zag de PPR een eigen versie (verkiezing van com missarissen door ondernemingsra den) sneuvelen door tegenstemmen van de PvdA. De vier door de PPR verworpen paragrafen uit het ak koord kwamen er uiteindelijk toch in dank zij de zwaarder wegende stem van de PvdA. De PPR haalde wel een succesje, toen het ging over de mogelijkheid van een basis-inkomen voor lede reen, ongeacht of men wel of niet kan of wil werken. Tegen de zin van het PvdA-bestuur kreeg een PPR voorstel om de mogelijkheden van zo n basis-inkomen te onderzoeken, voldoende PvdA-steun om te wor den aanvaard In de partijraad van de PvdA gaf de paragraaf over het veiligheidsbeleid de grootste problemen. De afgevaar digde S. Roozemond bekend als adjunct-directeur van het Instituut voor Vredesvraagstukken noem de de betrokken notitie „goed be doeld kiezersbedrog omdat zij een beetje flink klinkt terwille van de flankdekking naar de PPR terwijl anderzijds ieder kan weten dat Den Uyl en „de andere bonzen in de De partijraad van de PvdA nam voorts nog een motie aan waarin waardering wordt uitgesproken over de wijze waarop minister Van der Stoel in Praag contact had gehad met Jan Patocka als vertegenwoor diger van Charta '77 De motie be tuigt voorts de solidariteit van de PvdA met de dissidenten in Oost Europa. Er is over die motie nog stevig gedis cussieerd met enige afgevaardigden zoals de bekende Van Ekster die waarschuwde voor terugkeer van de koude oorlogssfeer en zei dat kwes ties als die rondom Charta '77 niet essentieel zijn voor de vredespoli tiek. Essentieel achtte hij de overige eisen o.a. tot ontwapening van het akkoord van Helsinki. Van Ekster beschuldigde Van der Stoel er trouwens van dat deze van meet af aan tegen de conferentie van Hel sinki is geweest. Bij de stemming bleek zijn standpunt evenwel zeer geringe aanhang te hebben slechts zes afgevaardigden stemden tegen de motie Van een verslaggever DEN HAAÖ Onder de titel „Bene lux. ons eigen buitenlandje" gaan de nationale toeristenbureaus van Bel gië. Luxemburg en Nederland een actie beginnen om de bewoners van de Benelux attent te maken op de toeristische mogelijkheden van de partnerlanden. Daarbij zal de na druk vallen op de mogelijkheden in de drie landen om in het voor- of naseizoen een korte vakantie, een dagultstapje of een weekeinde bij de Beneluxbuurman door te brengen. De spoorwegmaatschappijen in de drie landen hebben op de actie inge haakt door „bij wijze van proef" een reeds aangekondigd toeristisch trei nabonnement te verkopen, waarop men tien dagen lang in de Benelux per trein kan reizen. Het abonne ment is in Luxemburg ook geldig r de bus. Niet alleen de aanvaarding van het akkoord als zodanig maar ook de vaststelling van de inhoud ervan gaf in de kerngroep problemen. Grote achterdocht bestond erover de kern energie-paragraaf. Het Kamerlid Leo Jansen moest herhaaldelijk verzeke ren dat de vage tekst („Bestaande nationale en internationale kern- energieprojecten krijgen geen ge volg") ook is gericht tegen de omstre den uitbreiding van de UC-fabriek in Almelo. „De PvdA heeft mij verze kerd dat die uitbreiding ook wat haar betreft niet zal doorgaan. Loopt het anders, dan beschouw ik dat als contractbreuk", aldus Jansen. Voor alle zekerheid nam de kerngroep toch maar een motie tegen uitbrei ding van de fabriek in Almelo aan. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Het kabinet legt vandaag in besloten overleg de Tweede Kamerfracties van de PvdA en het CDA compromisvoorstellen voor over de omstreden wetsontwerpen over de grondpolitiek. Het kabinet houdt bij die voorstellen tegen de zin van het CDA vast aan het vergoeden van gebruikswaarde bij onteigening, maar is nu wel bereid om in een beperkte formulering het extra vergoeden van negatieve ontwikkelingsschade in de grondpolitiek wetsontwerpen vast te leggen. ADVERTENTIE an een verslaggever MSTERDAM - De 35-jarige tijde- |k in Landsmeer wonende Ameri George V. Watson uit New .jljprk is zaterdag met een auto op de ^ooiseweg in Amsterdam geslipt en aajn het leven gekomen. De Ameri can haalde, rijdend op de linkerrij strook, een busje in en is toen vol- h)ns de politie met zijn linkervoor- in de berm geraakt. In een reflex t-pk hij het stuur scherp naar rechts. raakte een boom en sloeg en fle malen over de kop. ORN De 48-jarige vrouw A. W. Ionijn-Vos uit Rismalen is in de eg*cht van zaterdag op zondag bij jUn auto-ongeluk in Bom (L.) om het nbken gekomen. Zij zat naast haar in de auto, die met hoge st lelheid van de weg raakte en in de tegen een praatpaal van de reed. M (ADVERTENTIE) Deze actie kan worden gezien als een vervolg op de reeds in 1973 door de drie landen gehouden campagne, toen in een oplage van bijna een half miljoen exemplaren in de landen de brochure „Benelux, grenzeloos vrij" werd verspreid. Van de vijf miljoen Nederlanders, die volgens het Nationaal Bureau van Toerisme vorig jaar hun vakan tie in het buitenland hebben doorge bracht ging tien procent naar België en Luxemburg. De voorkeur van de Nederlanders ging uit naar de Kem pen en de Ardennen. Volgens een onderzoek maakten de Belgen in 1974 900.000 dagtochten in ons land. een aantal dat sindsdien is toege nomen. ROOO NORMAL DUTY.GOUD H£AVY OUlT. ZWART DOUBLE OUT* Eerder had het CDA het vergoeden van die negatieve ontwikkelings schade, de schade die onteigenden soms al ver voor de onteigening kun nen lijden door overheidshandelen, als compromis-mogelijkheid aange dragen. Toen het kabinet dat afwees kwam het CDA afgelopen donder dag bij het begin van het Kamerde bat over de grondpolitiek met het vergaande voorstel om niet langer uit te gaan van de gebruikswaarde, maar van de marktwaarde van de grond bij vergoeding. De PvdA noemde dat onaanvaardbaar, en ziet er een totale ontkrachting in van het kabinetsvoorstel, dat als één van de vier hervormingsvoorstellen van het kabinet Den Uyl is gepresenteerd. Minister Van Agt (justitie) overlegt vandaag met de Tweede Kamerle den Wierenga (PvdA) en De Bekker (CDA) over het mogelijk te sluiten compromis over de grondpolitiek. Direct aansluitend op dat overleg, waarschijnlijk vanavond, komt dan het kabinet bijeen om een definitief standpunt in te nemen, dat minister Van Agt dinsdagmiddag in de Twee de Kamer gaat verdedigen. Vaag Premier Den Uyl sloot vorige week vrijdag na het kabinetsberaad, waar ook uitputtend over de dreigende conflicten is gesproken, niet uit dat hij zelf vandaag of dinsdagochtend de fractievoorzitters van PvdA en CDA zou benaderen om hen voor een verzoenend gesprek rond de tafel te krijgen. Den Uyl bleef vrijdagavond vaag over de inhoud van de compro missen, die het kabinet wil aandra gen. „Er zullen ideeeen getoetst om te zien in hoeverre er over eenstemming mogelijk is", aldus Den Uyl In Den Haag wordt voor dat compro mis geen andere mogelijkheid meer gezien dan het blijven uitgaan van de gebruikswaarde, met daaraan de door prof. mr. P. de Haan Voor iemand die zich inspant om door het zoeken naar redelijke compromiscon structies een oplossing te vinden voor een politiek conflict van verstrekkende betekenis, is het telkens een frustratie te zien, hoeveel misverstanden er omtrent dit conflict nog leven. ag 360 ontwikkehngsprojekten VASTEN AKTIE giro 5850 te utrecht ofwel - rabobank zeist nr 162101864 Voortdurend hoort men pra ten over een keuze die zou moeten worden gemaakt tus sen een vrije marktwaarde, die bij handklap tot stand zou moeten komen en waar bij bepalend zou zijn „wat een gek er voor geeft", en de voorgestelde gebruikswaarde die de gemeenten van deze willekeur zou moeten bevrij den. Gesproken wordt verder over speculanten die de grond voor een zacht prijsje van boeren en middenstan ders zouden opkopen en dan de gemeenten zouden kun nen dwingen een veel te hoge prijs te betalen. De werkelijk heid is een geheel andere Redelijk kopen In werkelijkheid is er met het onteigeningsrecht op het stuk van de waardebepaling, zoals het nu geldt, helemaal niets aan de hand. wat ook maar in de verste verte op het oreren van speculatieve prij zen door de rechter zou lij ken Niet wat een gek er voor geeft, maar wat een redelijk koper rekening houdend met alle kosten die hem van overheidswege in rekening worden gebracht en met alle risico's die hij loopt er voor zou betalen, is uitgangspunt voor de jurisprudentie van rechtbank en Hoge Raad. De onteigeningsjurispruden tie behoort naar algemene overtuiging van de juristen tot het beste wat de Hoge Raad heeft voortgebracht. Ik daag dan ook iedereen uit om mij gevallen te noemen waar in de onteigenlngsrechter speculatiewinst door de ge meente laat uitbetalen Zul ke gevallen zijn er niet. Inte gendeel. eerder loopt een spe culant bij onteigening het ri sico dat hij minder krijgt dan een onteigende boer zou heb ben gekregen. Dit komt, om dat hem en ook de project ontwikkelaar die ik geen spe culant zou willen noemen volgens de Hoge Raad 28 no vember 1973, Nederlandse ju risprudentie 1974, nummer 149 geen bedrijfsvergoeding wordt uitgekeerd, eenvoudig omdat hij bij onteigening de grond niet bedrijfsmatig in gebruik heeft. In het onder havige geval had de ontei gende gekocht voor 300.000 gulden, terwijl hij slechts 100.000 gulden kreeg uitge keerd. Gedwongen Een andere zaak is dat de gemeenten zich soms wel ge dwongen voelen om bij aan koop wat meer te betalen, omdat zij de onteigening niet kunnen afwachten of niet ze ker zijn dat onteigening kan plaats vinden. Maar juist voor zulke gevallen bieden de wetsontwerpen geen afdoen de oplossing. Het voorkeursrecht snijdt wel aan speculanten in een tamelijk laat stadium de pas af. maar tegenover project ontwikkelaars helpt het wei nig. Die kunnen namelijk volstaan met te kopen en de eigendomsoverdracht uit te stellen, tot zij met de ge meente overeenstemming hebben bereikt over de uit voering van het bestem mingsplan. Het voorkeursrecht maakt niet verkoop, doch alleen overdracht aan project ontwikkelaars onmogelijk en dit recht hoeft hen dus niet te raken. Vandaar dat er van mijn kant steeds voor is gepleit de ver houding gemeente- projectontwikkelaars wette lijk te gaan regelen in plaats van zo veel nadruk te leggen op dingen die eigenlijk bui ten de kern van het probleem omgaan. Compromis Waarom wordt dan toch door mij gestreefd naar een compromis, dat, hoe het er ook mag komen uit te zien. altijd slechter zal zijn dan het onteigeningsrecht dat wij nu kennen? Dit is een vraag die mij door juristen niet door politici uiteraard voortdu rend wordt gesteld. In de hele juridische wereld kan men weinig juristen van formaat vinden, die een goed woord voor de gebruikswaarde wil len laten horen. Waarom dan toch een compromis? Daar voor heb ik allereerst twee redenen In de eerste plaats om in deze politieke heksenketel te red den wat er te redden valt voor economisch zwakke boeren en middenstanders, die het slachtoffer dreigen te worden in de zin van onvrij willig werkloosheid tegen een te lage vergoeding. En in de tweede plaats, omdat hier na tionale en politieke belangen op het spel zijn komen te staan, die uitgaan boven dat van een fraaie onteigenings jurisprudentie. Maar zonder spanning met iemands juri dische geweten verloopt zo n politiek proces niet. Struikelblok Er is nog een derde reden waarom een compromis over de gebruikswaarde met de socialisten mij het nastreven waard lijkt Dat betreft de kans om eindelijk een strui kelblok op te ruimen op de weg naar een voor ons land werkelijk van belang zijnde grondpolitiek als basis voor een evenwichtig, ruimtelijk en agrarisch beleid Daartoe behoort zeker ook het opnieuw invoeren van enigerlei vorm van prijsbe- heersing van landbouwgron den, omdat de landbouw nu is overgeleverd aan de grillen van een markt, waar zelfs de meest verstokte liberale eco noom geen goed woord meer over zou kunnen zeggen. Laat staan dat ik dat zou kunnen, die noch liberaal noch econoom is en het ook nooit hoopt te worden Prof. mr P. de Haan doceert burgerlijk en agrarisch recht aan de Technische Hoge school in Delft en administra tief recht en grondgebruik- recht aan de VU. Hij publi ceerde eerder een artikel in Trouw van 26 februari over grondpolitiek: Weg naar compromis nog open. beperkt geformuleerde negatieve ontwikkelingsschade toegevoegd Die negatieve ontwikkelingsschade zou dan in de rechtspraktijk verder moeten worden ontwikkeld Wanneer PvdA en CDA elkaar hier vandaag en morgenochtend niet op vinden, is een fors conflict dinsdag middag in de Tweede Kamer onver mijdelijk. Dan zet de Kamer name lijk de behandeling van de grondpo litiekvoorstellen voort. „Ongeschonden" De partijraad van de PvdA mengde zich zaterdag ook al vast in de poli tiek hete kwestie. Met algemene stemmen werd daar een motie aan genomen waarin staat de de vier hervormingsvoorstellen van het ka binet (grondpolitiek. ondernemings raden. vermogensaanwasdeling en selectieve investeringsregeling! „waarover in het kabinet reeds een uiterst compromis is bereikt, onge schonden door het parlement moe ten worden aangenomen" Partijvoorzitter Ien van den Heuvel zei dat het partijbestuur het met de inhoud van die motie eens is. maar voegde er wel aan toe dat verbeterin gen van de wetsontwerpen door het parlement mogelijk moet blijven (ADVERTENTIE) „Ellen, krijg je nog steeds hef gevoel niet, dal je in Hawaii bent?".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3