Nederlanders leenden vorig
jaar ruim vijf miljard
Geen boter naar Oost-Europa
Weinig kans op slagen
Unctad suikerconferentie
Verhoging
rentetarieven
Rijdende winkel moet prijsaanduiding geven
7%%
7
7n
Financiers niet bang voor Rijkspostspaarbank
Straat- en markthandel niet uitzonderen
Goudprijs
flink omhoog
Nederland voerde
voor 30 miljard uit
naar West-
Duitsland
Uitvoersubsidies voorlopig onmogelijk
V^stelèrmijn
Spaarrekeningen
8
Premie
meteen
ie Spaarbiljetten
en variabele looptijd
6 m
DONDERDAG 3 MAART 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet PS 17/RH 19
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De financieringsmaatschappijen zijn niet bang voor de concurrentie van de
Rijkspostspaarbank nu deze instelling persoonlijke leningen gaat verstrekken. ..Ook de han
delsbanken met hun vele honderden kantoren hebben ons destijds niet belemmerd toen ze met
consumptief krediet begonnen want deze markt groeit nog steeds", meent dr P.O. Vonk, voorzitter
van de Vereniging van financieringsondernemingen in Nederland. Wel kan zijns inziens de komst
van de RPS invloed hebben op de financieringstarieven, die op het ogenblik in beweging zijn.
Het afgelopen jaar is voor con
sumptieve doeleinden aanzienljk
meer geleend dan in 1975. Staken
Nederlanders zich in dat jaar voor
4,19 miljard in de schulden ten
behoeve van de aankoop van auto's,
tv-apparaten. nieuwe keukens of wa-
scombinaties. in 1976 was dat bedrag
gegroeid tot 5.32 miljard. Dat komt
overeen met een stijging van 27 pro
cent wat de groei in 1975 aanzienlijk
overtreft en ook de expansie van het
consumptief krediet in 1974 teboven
gaat.
Het totaalcijfer van 5.32 miljard is
overigens niet eens volledig want
afbetaling via postorderbedrijven
(geschatte omvang 500 miljoen) en
krediet in de detailhandel (ook ge
raamd op 500 miljoen) zijn niet
meegeteld door het Centraal Bureau
van de Statistiek waarvan de cijfers
afkomstig zijn. Ook heeft het CBS
het pand krediet zoals dat nog in
Amsterdam en Den Haag verstrekt
wordt, buiten beschouwing gelaten.
Lenen tegen onderpand van juwelen
of camera's of horloges om enkele
gebruikelijke voorwerpen te noemen
beweegt zich sinds enkele jaren rond
de 25 miljoen.
Geaccepteerd
Waarom er in 1976 zoveel meer ge
leend is, weten dr Vonk en zijn mede
bestuurders niet. Maar zij wijzen er
wel op dat lenen en schulden aan
gaan in steeds bredere kring geac
cepteerd is. Het is zo langzamerhand
wel algemeen bekend, dat rente op
leningen fiscaal aftrekbaar zijn en
ook de inflatie speelt een rol. Drie
jaar sparen voor een auto is nauwe
lijks aantrekkelijk want tegen de
tijd dat de consument voor de aan
koop staat, is het voertuig weer een
stuk duurder geworden.
Dat zijn factoren die natuurlijk al
jaren spelen maar nog niet het ster
ke groeitempo van 1976 verklaren.
Wellicht heeft hier de conjunctuur
een rol gespeeld, merken de be
stuursleden op. In 1975 toen de
slechtere economische toestand
zich aankondigde, deden de mensen
het iets voorzichtiger aan. Nu is men
langzamerhand gewend geraakt aan
de economische slapte.
Doorlopend krediet
De grootste stijging vertoonde vorig
jaar het doorlopend geldkrediet,
waar vorig Jaar voor 1.4 miljard
gebruik van werd gemaakt tegeno-
ver nog maar 800 miljoen in 1975. Bij
deze leenvorm moet de cliënt maan
delijks een bedrag terugbetalen
maar hij is gerechtigd tot een be
paald plafond telkens opnieuw kre
diet op te nemen.
Dr. Vonk is van mening dat doorlo
pend krediet met name geschikt is
voor eenmalige uitgaven. Orote be
stedingen voor bijvoorbeeld een au
to. die ongeveer eens in de drie jaar
terugkomen moeten bij voorkeur
via een persoonlijke lening gefinan
cierd worden, vindt hij. Het gebeurt
wel eens dat mensen hun auto via
doorlopend krediet financieren en
dan op het moment van vervanging
van het vervoermiddel aan hun pla
fond zitten. Bij een persoonlijke le
ning is de schuldenaar echter ver
plicht zijn hele lening af te betalen.
Deze persoonlijke leningen beslaan
overigens nog steeds de helft van
het totale consumptieve krediet met
een totaal van ca 2,65 miljard in
1976. Het financieringskrediet
(huurkoop, afbetaling) nam in abso
lute bedragen nog wel toe maar ver
houdingsgewijs wordt de betekenis
daarvan toch geleidelijk minder. In
1976 werd nog voor 23 procent (v.j.
27) op deze manier geleend. Rood
staan op salarisrekeningen, wat ook
als een kredietvorm wordt be
schouwd, speelt nauwelijks nog een
rol. Het aandeel is beneden de 1
procent gedaald.
Het CB8 vermeldt niet waarvoor het
krediet gebruikt is met uitzondering
van de aanschaf van auto's. Perso
nenwagens. gefinancierd met per
soonlijke leningen, doorlopend kre
diet of huurkoop zijn in 1976 ge
kocht voor een bedrag van ƒ918
miljoen, dat is 90 miljoen meer dan
in het voorafgaande jaar.
Bemiddelaars
De financieringsmaatschappijen
zeggen momenteel nog weinig te
kunnen doen aan het probleem van
de geldbemiddelaars. Deze vervul
len in feite eenzelfde rol als assuran
tietussenpersonen in het contact
tussen cliënten en verzekerings
maatschappijen: zij adviseren de
klant bij welke financiële instelling
zij het beste geld kan lenen. De
financieringsmaatschappijen heb
ben daarom dagelijks contact met
de bemiddelaars.
Ook de geldinstellingen zit het ech
ter dwars dat er bij de bemiddelaars
kaf onder het koren zit, mensen die
met fraaie beloften kleine annonces
in de kranten plaatsen in de geest
van „binnen tien minuten verstrek
ken wij u 20.000 gulden".
Dr. W. D. Voorthuyzen, bestuurslid
van de Vereniging van financie
ringsondernemingen vertelde dat
hij kort geleden met een van de
Kamers van Koophandel contact
heeft opgenomen met het doel tot
een soort examen voor geldbemid
delaars te komen. Tot nog toe kan
iedereen dit beroep uitoefenen.
DEN HAAG De rijdende winkel en de straat- en markthandel
(uitgezonderd de rommelmarkt en de handel in tweedehands
goederen) dienen de consument ook informatie te gaan geven
over de prijzen van de artikelen.
Dit heeft de Commissie Prijsaandui
ding van dè SER, die onder voorzit
terschap staat van prof. dr I. A. Die
penhorst, de minister van Econo
mische Zaken voorgesteld in het gis
teren gepubliceerde advies. De Com
missie Prijsaanduiding heeft een er-
deeld oordeel gegeven over de voor
stellen van de Europese Commissie
met betrekking tot de prijsaandui
ding per standaardhoeveelheid (de
zogenaamde PPS).
De SER-commissie meent namelijk
dat ook voor de markt- en straathan
del, die voor een belangrijk deel be
trekking heeft op levensmiddelen
(waaronder groenten en fruit) en
bloemen en planten, de verplichting
tot prijsaanduiding moet gelden. Uit
een oogpunt van prijsvaststelling
zijn deze vormen van handel verge
lijkbaar met gewone winkels. De
commissie ziet dan ook niet in, waa
rom de consument daar de informa
tie over prijzen van aangeboden goe
deren zou moeten worden ont
houden.
Occasions
Na raadpleging van de organisaties
van de betrokken ondernemers is de
commissie voorts tot de conclusie
gekomen,d at er onvoldoende grond
is voor handhaving van de vrijstel
ling van prijsaanduiding van nieuwe
motorrijtuigen en vaartuigen. De
commissie meent dat de prijsaan
duidingsverplichting ook voor deze
goederen moet gelden. Ten aanzien
van tweedehands motorrijtuigen
dien in de lijst van vrijstellingen
voorkomen onder de categorie ge
bruikte goederen is, naar het oordeel
der commissie, het criterium inzake
LONDEN In Londen, de voor
naamste Europese goudmarkt, is de
prijs van het edele metaal woensdag
sterk gestegen en wel tot 144,90 dollar
per ounce (31,1 gram). Dat is 3,50 dol
lar hoger dan de notering die dinsdag
tijdens de middaghandel uit de bus
kwam. De Londense prijs is sedert 7
november 1975 niet zo hoog geweest.
De handel had een levendig verloop.
Er was vrijwel geen aanbod. De om
vangrijke vraag werd in verband ge
bracht met de goudveiling van het
Internationale Monetaire Fonds
(IMF). Elke eerste woensdag van de
maand biedt het IMF 525.000 ounce
(ruim 16.329 kilo) te koop aan ten bate
van een speciaal fonds voor hulpverle
ning aan de armste ontwikkelings
landen.
Het IMF verkoopt het goud voortaan,
in tegenstelling tot de veilingen van
verleden jaar, tegen de prijzen die
ervoor geboden worden voorzover ze
boven een bepaald minimum liggen.
Verwacht wordt, dat het IMF de mini
mumprijs dit keer boven de 145 dollar
per ounce zal vaststellen.
In Zürich noteerde het goud gisteren
144,50 tot 145.25 dollar (tegen 144 tot
144,75 dollar bij het slot van dinsdag)
en in Parijs 146,92 (144,55) dollar. In
Amsterdam werd gehandeld op 11.400
tot 11.800 gulden per kilo (dinsdag
11.200-11.600).
de „individuele" prijsvorming nog
zodanig van toepassing dat handha
ving van de vrijstelling van deze
goederen gewenst is.
De ontwerp-richtlijn van de Europe
se Commissie voor prijsaanduiding
per meeteenheid, heeft betrekking
op het gehele terrein van de le
vensmiddelen. Daarbij wordt onder
scheid gemaakt tussen los verkoch
te, in variabele hoeveelheden voor
verpakte en in tevoren vastgestelde
hoeveelheden voorverpakte le
vensmiddelen. De Europese Com
missie stelt voor om voor alle drie
groepen een pps-verplichting in te
voeren, al zullen uitzonderingen zijn
toegestaan. Zo wordt voorgesteld
(door de Europese Commissie) om
die levensmiddelen die gewoonlijk
per stuk worden verkocht, vrij te
stellen. Verder wordt voorgesteld
ook levensmiddelen vrij te stellen
die worden aangeboden in ver pak
kingen en standaardhoe veelheden
genormaliseerd op het niveau van
de Europese Gemeenschap.
Meerderheid
Een meerderheid van de SER-
commissie wijst het voorstel van de
Europese Commissie af, omdat zij
dat een volstrekt onvoldoende bij
drage vindt aan de marktdoorzich-
tigheid voor de consument Zij geeft
de voorkeur aan een integrale pps-
verplichting zonder uitzonderingen.
Een minderheid van de commissie
kan in grote lijnen instemmen met
het voorstel van de Europese Com
missie. Eén lid van de SER-
commissie meent dat het voorstel
van de Europese Commissie onvol
doende bijdraagt aan de nodig ge
achte duidelijkheid voor de consu
ment. Dit lid wil er echter niet de
consequentie aan verbinden, dat
moet worden overgegaan tot een
volledige pps-verplichting.
BRUSSEL De Europese Commissie, het „dagelijks bestuur"
van de EG, heeft de export van Europese boter naar Oost-
Europa voorlopig onmogelijk gemaakt. Ze zal geen export
restituties (uitvoersubsidies) meer verlenen voor boter die naar
Oost-Europa dreigt te verdwijnen.
Het besluit volgde, nadat bekend
was geworden dat er toestemming
was gegeven 36.000 ton boter aan
Oost-Europa te leveren. Hierop wa
ren subsidies betaald door de Wes-
teuropese belastingbetalers op te
brengen van 76 miljoen dollar (190
miljoen gulden)
De commissie is van plan wijziging
te brengen in het gehele systeem van
uitvoersubsidies voor boter. Haar
voornemen om voorlopig geen uit
voerrestituties meer te betalen voor
boter, die naar Oost-Europa wordt
geëxporteerd, is een onderdeel
daarvan.
Waarnemers in Brussel zijn ervan
overtuigd, dat de commissie haar
besluit genomen heeft vooral onder
druk van de Britse publieke opinie.
In het Verenigd Koninkrijk is men
van mening, dat de ultvoersubsidie
beter gebruikt kan worden om de
boter in de gemeenschap zelf goed
koper te maken.
Boterberg
(ADVERTENTIE)
Méér vlees in de kuip
metMöiler
voor iedereen die zi|n
vleesverwerkinjj
rendabel wil maken.
molerico
Handel maat tchapfHi Wollef t Co b v
Oude Boekeloseweg 31. Hengelo 10).
Tei 06400-15933' PoslbuilO. T«M«« 4431S
De boteraffaire. die in Brussel veel
stof heeft doen opwaaien, werd actu
eel toen medio vorige week bekend
werd, dat een groot Frans exportbe
drijf. „Inter-agra op het punt stond
contracten met de Sovjet-Unie af te
sluiten voor de levering van in totaal
75.000 ton boter uit de „boterberg"
van de gemeenschap. Deze omvat
ongeveer 200.000 ton.
Vlak nadat dit bedrijf exportsubsi
dies (die overigens al heel lang be
staan) had aangevraagd voor hoe
veelheden van respectievelijk 10.000
en 26.000 ton, besloot de commissie
af te stappen van het systeem van de
zogenoemde „pre-fixatie" van de ex
portrestituties. Die pre-fixatie-
mogelijkheid houdt in. dat een ex
porteur bij de Europese Commissie
kon bedingen dat hij de exportsubsi
die, die bestond bij het afsluiten van
het contract, ook werkelijk zou ont
vangen op het moment, dat de boter
daadwerkelijk geleverd werd. Dit
systeem maakte het een Europese
exporteur mogelijk risico's (bijv. dat
de exportsubsidies gedaald zouden
zijn op het moment van levering) uit
te sluiten.
De exportrestitutie voor de al afge
sloten contracten voor de levering
van de in totaal 36.00 ton, zullen wèl
worden uitbetaald. Dat wil zeggen,
dat deze boter metterdaad naar de
Sovjet-Unie geëxporteerd zal wor
den. De subsidies welke de expor
teur voor deze boter krijgt bedraagt
in totaal 57,5 miljoen europese reke-
neenheden, dat is ongeveer 195 mil
joen gulden.
Drie dagen tijd
De commissie wil voortaan drie da
gen de tijd hebben voordat ze een
gevraagde exportvergunning en de
daarmee gepaard gaande subsidie
toekent of niet. Tijdens die drie da
gen zal ze nagaan, of de behoefte van
het land van bestemming de subsi
die voor de aangevraagde hoeveel
heid boter rechtvaardigt.
Ze kan dan het geheel of een deel
Milieu-aspecten blijven de aandacht van de Centrale Suiker Maatschappij vragen. Op deze foto
geluidsmetingen in de omgeving van de CSM-fabriek in Breda.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Bij de huidige situatie zal het moeilijk zijn tijdens de Unctad-suikerconferentie,
die volgende maand In Geneve wordt gehouden, tot afspraken te komen Deze verwachting sprak
directeur J. Nieuwenhuijse van de Centrale Suiker Maatschappij (CSM) gisteren uit. bij de
toelichting op het jaarverslag van het bedrijf.
De oorzaak is dat de importerende
lar n in het algemeen goedkoop
tei it kunnen op de wereldmarkt,
terwijl de sexporterende landen vér
beneden de kostprijs moeten uitvoe
ren. „Nergens ter wereld kan lonend
suiker worden geproduceerd tegen
de huidige wereldmarktprijzen van
zo'n 55 per 100 kilo," aldus de heer
Nieuwenhuijse. Deze lage prijzen
zouden er overigens wel toe kunnen
lelden, dat weer vrij snel een situatie
van meer evenwicht tussen produk-
tie en verbruik gaat ontstaan.
De laatste internationale suikerove
reenkomst die in feite nauwelijks
heeft gefunctioneerd eindigde al
eind 1973. Los ovan die overeen
komst is er dank zij het Europees
landbouwbeleid voor zowel de bie
tentelers als de suikerindustrie in
ons land „ruimte voldoende", om de
produktie van suikerbieten op peil te
houden.
DEN HAAG - De Nederlandse uit
voer naar de Bondsrepubliek Duits
land heeft, volgens het Duitse bu
reau voor de statistiek, in het afgelo
pen Jaar ruim dertig miljard gulden
bedragen. Nederland was daarmede
verreweg de grootste leverancier
van Duitsland. Op de tweede plaats
staat Frankrijk met een uitvoer van
ruim 26 miljard gulden naar West-
Duitsland. De totale Duitse invoer
steeg, vergeleken met 1975, met 20
procent. De invoer uit Nederland
nam met 19 procent toe en die uit
Frankrijk met 17 procent.
De Duitse uitvoer naar Nederland
breidde zich met 12 procent uit tot
meer dan 25 miljard gulden. Neder
land is de op één na grootste afne
mer van duitse goederen. De groot
ste is Frankrijk, dat in het afgelopen
jaar voor ruim 34 miljard gulden uit
de Bondsrepubliek Importeerde. De
uitvoer naar Frankrijk groeide met
30 procent.
Een kwart van onze uitvoer naar de
Bondsrepubliek bestond in 1976 uit
agrarische produkten. Iets meer dan
een kwart bestond uit aardgas en
olieprodukten.
Overschot
Momenteel bestaan er weer suikero
verschotten in de Europese Ge
meenschap, hetgeen voor een be
langrijk deel te wijten is aan het
stimuleren van de produktie na de
suikertekorten in 1974 en 1975.
Wat ons land betreft is er, aldus de
heer Nieuwenhuijse. ruimte voor
130.000 tot 135.000 hectare bieten.
Dit is ook op langere termijn
waarschijnlijk de oppervlakte die in
de Nederlandse omstandigheden
min of meer het maximale is. (In
1974/'75 was de oppervlakte bieten in
ons land nog 115.700 hectare, in
1975/'76 als 137.000 hectare en in
1976H7 139.100 hectare).
Het thans van kracht zijn de EG-
suikerreglement, dat tot 1 juli 1980
loopt, blijft intussen voor de Neder
landse suikerindustrie een hechte
basis vormen, zo verzekerde de heer
Nieuwenhuijse. De tijd daarna
noemde hij wel een probleem, waar
tegen de CSM echter niet zo somber
aankijkt.
Maissuiker
Hierbij speelt de verwachting, dat de
produktie van isoglucose (suiker uit
grotendeels geïmporteerde
mais) niet verder zal worden uitge
breid, maar eerder zal worden ver
minderd. Deze isoglucose is een
anderhalf procent van de con
sumptie In de Europese Ge
meenschap.
De bietsuiker 2al in de toekomst de
concurrentie met de maissuiker be
ter aankunnen omdat a) de Europese
Commissie per 1 augustus dit jaar de
produktierestitutie voor isoglucose
„een scheve verhouding"geheel zal i
afschaffen en b) omdat erop wordt
vertrouwd dat de Nederlandse rege
ring een einde zal maken aan de
ongelijke fiscale behandeling tussen
suiker (waarop ƒ4.34 per 100 kilo
accijns wordt geheven) en glucose-
stropen (geen heffing)
Hoewel voor het thans lopende boek
jaar gunstige resultaten worden ver
wacht, zal de winst niet hoger uitko
men dan in 1975/'76, toen de winst
18.8 (1974/'75 17.1) miljoen gulden
was. Zoals al eerder werd aangekon
digd wordt het contante dividend
verhoogd tot 3 2.80). terwijl we
derom een belastingvrije agiobonus
wordt gegeven van 10 procent.
DEN HAAG - Twee PvdA-
kamerleden willen dat minister Vor-
rink nu het gebruik van fosfaten in
wasmiddelen verbiedt. De Kamerle
den Dolman en mevrouw Epema
wijzen er in schriftelijke vragen op
dat het rijksinstituut voor de
volksgezondheid nu een middel
heeft onderzocht dat aanmerkelijk
minder schadelijk voor het milieu
zou zijn dan fosfaten, terwijl toch
het zelfde wasresultaat zou worden
bereikt.
(ADVERTENTIE)
van de export onmogelijk maken,
door de subsidie ervoor te weigeren.
De commissie heeft hieraan toege
voegd, dat er voor afzienbare tijd
voorlopig geen exportrestituties
meer gegeven zullen worden voor
boterexport naar Oost-Europa.
Tot nu toe was elke exporteur vrij
om boter uit de gemeenschap te ver
kopen aan wie en waar hij maar
wilde. Hij kon daarbij gebruik ma
ken van de exportsubsidie die de
commissie, uit het Europese
landbouwfonds, verleent om het ver
schil tussen de Europese prijs en de
prijs op de wereldmarkt te over
bruggen.
De commissie overweegt om de afzet
van boter in de EG te verbeteren en
om de voorraad van bijna 200.000 ton
tot redelijke proporties terug te
brengen. De uitvoer van overtollige
boter is hierbij slechts één element.
De voedselhulp in de vorm van zui-
velprodukten zou vergroot moeten
worden terwijl ook de zuivelcon-
sumptie binnen de EG bevorderd
moet worden. Telkens zal er echter
extra geld moeten komen uit het
Europese landbouwfonds, omdat de
zuivelprijs binnen de gemeenschap
(anderhalf keer zo hoog als die op de
huidige wereldmarkt) gehandhaafd
dient te blijvep om de Europese
landbouwers eén behoorlijk inko
men te blijven verzekeren.
Als gevolg van de ontwikkeling op de geld- en kapitaalmarkt zijn
m.i.v. 1 maart 1977 de rentetarieven van de rekeningen met
een vaste looptijd en van de spaarbiljetten aan toonder verhoogd.
m
m
op Spaarrekeningen met een vaste
termijn van 6 jaar (was 8 Vv)'
op Spaarrekeningen met een vaste
termijn van 5 jaar (was 8%)
op Spaarrekeningen met een vaste
termijn van 4 jaar (was 7
op Spaarrekeningen met een vaste
termijn van 1 jaar (was 7'«.
op Spaarrekeningen met een vaste
termijn van 2 jaar (was 6Y-
mop Spaarwinstbiljettcn met een
spaartermijn van 6 jaar (was 8
7 0/ op Spaarwinstbiljcttcn met een
Aspaartermijn van 2 jaar (was 6';
Percentages berekend op basis van rente
op rente.
De renteverhoging op Je Vaste Termijn
Spaarrekeningen geldt alleen voor stortingen
vanaf i maart 1977-
*Voor bijstortingen op reeds eerder
geopende Vaste Termijn Spaarrekeningen
met een looptijd van 7 jaar geldt eveneens
een rente van 8)4%. Nieuwe Vaste Termijn
Spaarrekeningen met een looptijd van
7 jaar worden niet meer geopend.
8 0/ op Premie Spaarbiljetten met een
70 I
7 0/ op Premie Spaarbiljetten met een
70
I looptijd van 5 jaar (was 7
op Premie Spaarbiljetten met een
looptijd van 4 jaar (was 7'a
I looptijd van 1 jaar (was 6Y
7 op Premie Spaarbiljetten met een
2/0 looptijd van 2 jaar (was 6'.
Percentages afgerond cn berekend
op basis van rente op rente.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
