\min ontbiedt
merikanen in
leganda bij zich
Botsing Rabin-Dajan
arter, de dissidenten en de klassenstrijd
leen top
dn Praag
Onrust in
Portugal
Strijd bij grens Zuid-Afrika
Belgische vakbonden:
Staking groot succes
Jerenigde Staten ongerust
.Duiven' winnen op congres Arbeiderspartij Israël
Gromiko ziek?
Indonesië
arresteert
350 moslems
Brits kabinet in de minderheid
ÏTERDAG 26 FEBRUARI 1977
BUITENLAND
(Trouw/Kwartet
AIROBI (Reuter, UPI, AP) Ondanks een ge-
iststelling van president Idi Amin maakt de regering
in de Verenigde Staten zich ernstig ongerust over
eidpt lot van de Amerikanen in Oeganda. Alle Ameri
kaanse staatsburgers die in Oeganda werken, zijn
nd aandag bij Amin ontboden.
est
rdt
00-.
fsident Amin heeft de Aiperika-
in zijn land verboden voor de
eenkomst van aanstaande maan-
Deganda te verlaten. Het Witte
gaf gisteren een verkiaring uit
arin stond dat West-Duitsland,
?e de Amerikaanse belangen in Oe-
pda behartigt, alles zal doen om de
ïerikanen te beschermen. De Ver-
;de Staten sloten in 1973 hun
«^.jbassade in Kampala uit protest
R,.Jen de schending van de rechten
-Qiy de mens in Oeganda. Het Ameri-
^jeljanse ministerie van buitenlandse
zij Jcen ontbood gisteren de Oegande-
ensetzaa^selastigde in Washington om
eun ongerustheid van de regering ter
eme mis van Oegandese autoriteiten
De brengen. Het hoofd van de Oegan-
#pe missie bij de Verenigde Naties
rklaarde dat alle Amerikanen die
t willen Oeganda zullen mogen
rlaten. maar dat ze ook best mo-
scl
kJlAAG (UPI, Reuter) - Het
tjechoslowaakse ministerie
in buitenlandse zaken heeft
steren berichten tegenge-
iroken dat vertegenwoordi
gers van Oosteuropese regerin-
BnJn dit weekeinde in Praag bij-
Lefn zouden komen om te spre-
irisien over de problemen die de
tssidenten de regeringen van
ost-Europa bezorgen.
ir h^richten hierover verschenen eer-
eke ïr deze week in westerse kranten.
bijen woordvoerder van de Tsjechos-
2iub»waakse regering noemde deze be-
RivChten absolute nonsens. De berich-
L^n waren in de wereld gekomen in
fbeVband met de voorbereidingen
Le*n de negenentwintigste verjaar-
van de communistische
htsovername in Tsjechoslowa-
Gewoonlijk komen all Oosteu-
se regeringen het jubilerende
id met zoiets feliciteren. Een
loie gelegenheid voor overleg, zo
lende men.
nt tt orgaan van de Praagse commu-
itische partij, Roede Prawo h aal-
gisteren weer hard naar het Wes-
uit. Het Westen schendt zelf de
toten van de mens door zich erbij
»r te leggen dat er achttien mil-
n werklozen zijn. terwijl de ver
ing van de rechten van de mens
recht op werk garandeert. Ver-
besteedt Roede Prawo aandacht
het Berufsverbote in West-
litsland en de politieke gevange-
in GrootrBrittannië.
malrik
It Russische persbureau Tass
eft gisteren met instemming mel-
Dg gemaakt van de houding van
Franse regering tegenover de
issische dissident Andrej
palrik.
I Franse president weigerde
rder deze week Almarik te ontvan-
n. Tass bericht dat de
iraatschenderijen van deze acvon-
fier en zijn onbeschaamde pogin-
p binnen te dringen in de residen-
van het staatshoofd'' door de
Bnse openbare mening en offiecië-
kringen ten scherpste zijn veroor-
fcld. De Fransen zijn nu de ogen
Jen gegaan voor Almarik, voor zie
'vroeger sympathie hadden, zo be
nt Tass.
gen blijven als ze dat willen, na de
ontmoeting met president Amin.
Bezoek
In een boodschap aan president Car
ter heeft Amin de Amerikaanse in
lichtingendienst CIA ervan beschul
digd betrokken te zijn bij een sa
menzwering tegen zijn regering.
Amin deed Carter voorts een aantal
aanbevelingen over de manier
waarop hij zijn land het beste kan
besturen. Hij adviseerde Carter de
CIA en Israel onder de duim te hou
den. Oeganda betitelde Amin als een
Afrikaanse supermogendheid. De
Oegandese president nodigde
zichzelf verder uit voor een bezoek
aan Carter.
Politieke waarnemers beschouwen
het verbod dat Amin de Amerika
nen opgelegd heeft als een vergel
ding voor de Amerikaanse reactie
op de gebeurtenissen in Oeganda.
President Carter verklaarde afgelo
pen woensdag dat de gebeurtenis
sen in Oeganda hem met afschuw
vervulden. Amin vindt dat Carter op
geruchten is afgegaan, zonder een
onderzoek in te stellen.
Amin zal de 200 in Oeganda levende
Amerikanen, die voornamelijk
werkzaam zijn bij missie en zending,
maandagmorgen in het conferentie
centrum in Kampala ontvangen. Al
le bestuurders van Oeganda moeten
de bijeenkomst bijwonen. Zij moe
ten een lijst meenemen met de na
men van alle Amerikanen in hun
district en daarbij vermelden hoe
lang ze in Oeganda vertoeven. Ook
moeten ze een lijst overleggen van
alle goederen die de Amerikanen
bezitten, inclusief de aantallen kip
pen, geiten, varkens en andere die
ren, zo heeft dictator Amin bevolen.
Blijven
LISSABON (Reuter. AP) - De mili
taire commandant voor midden-
Portugal heeft gisteren verklaard,
dat In zijn barakken een etwerk van
communistische cellen is opgerold.
De commandant, brigade-generaal
Hugo dos Santos zei in een vraagge
sprek met het in Coimbra verschij
nende dagblad Jornal de Noticias
dat de militairen zijn aangehouden
en mogelijk uit het leger worden
verwijderd. Dos Santos wilde niet
zeggen om hoeveel militairen het
ging en wat hun namen en rang
waren.
Het blad meldt dat de ongeregeldhe
den van vorige week op de tankbasis
Estremoz in het zuiden van het land
en waarbij een cofficier en acht sol
daten werden aangehouden voort
komen uit een sterke linkse infiltra
tie. Door het leger is meegedeeld dat
de incidenten geen verband hielden
et politieke opvattingen maar met
klachten over het eten. Bovendien
zouden aanhangers van de uiterst
linkse majoor Carvolho opruiende
geschriften hebben uitgegeven.
Jornal de Noticias schrijft dat er
over de hele linie moimenteel gepro
beerd wordt onrust te zaaien in het
leger om otetreding van Portugal
tot de Europese Gemeenschap te
blokkeren en de toenemende rol van
het land in de Navo te verminderen
Aanhangers van Carvalho, de voor
malige president Gongalves en ex-
minister van buitenlandse zaken
Antunes zouden enkele weken gele
den een links manifest hebben aan
geboden aan Portugals president
Ramalho Eanes, waarin deze ervan
wordt beschuldigd ten onrechte niet
te zijn Ingegaan op toenaderingspo
gingen van de komecon. de Oosteu
ropese tegenhanger van de Eg en
Portugal onder een burgerlijk be
stuur te plaatsen. Een woordvoerder
van Eanes heeft de berichten ont
kend en volgens Westerse diploma
ten zouden er geen geregelde acties
tegen het Eg-lidmaatschap
plaatshebben.
TEL AVIV (Reuter, UPI) Het congres van de Israëlische Arbeiderspartij heelt zich gisteren
uitgesproken voor teruggave van een deel van de westelijke Jordaanoever in ruil voor een
vredesovereenkomst. Deze beslissing viel gisteren na een hard gevecht tussen de duiven onder
leiding van preier Rabin en de haviken onder aanvoering van de vroegere minister van defensie
Mosje Dajan.
In Lalouvrière, nabij de Frans-Belgische grens kwamen de werknemers voor
een demonstratie bij elkaar.
BRUSSEL. (ANP) Naar raming ruim 400.000 van de ongeveer
2,5 miljoen georganiseerde Belgische werknemers hebben giste
ren, gevolg gevend aan een oproep van de twee voornaamste
Belgische vakbonden gestaakt.
ds jfk
Van hun kant moeten de Amerika
nen een memorandum opstellen of
ze in Oeganda al of niet lastig zijn
gevallen. Ze moeten ook zeggen of
ze in Oeganda willen blijven of naar
de Verenigde Staten willen terugke
ren. „Zij die willen bliiven, mogen
dat gerust", zei radio Oeganda.
Het Britse voorstel om de commis
sie voor de mensenrechten in Genè-
ve een onderzoek te laten instellen
naar de gebeurtenissen in Oeganda
is, nadat het door de Verenigde Sta
ten was ondersteund, gisteren ook
door West-Duitsland gesteund. Of
Oeganda een eventuele commissie
van onderzoek zal toelaten is maar
de vraag. De VS hebben de beschik
king over zeven oorlogsschepen in
de Indische Oceaan, maar daarop
zitten volgens het Pentagon te wei
nig mariniers voor een succesvolle
bevrijding van de Amerikanen in
Oeganda.
PARIJS (AP) Het Franse dagblad
Le Monde meldde gisteren van Rus
sische en westerse zegslieden te heb
ben vernomen dat de Sowjet-
minister van buitenlandse zaken,
Andrej Gromiko, na een hartaanval
in een Mopskous ziekenhuis is opge
nomen.
In een bericht van de Moskouse cor
respondent van het blad werd ge
zegd dat de 69-jarige Gromiko voor
het laatst op 19 januari in het open
baar is opgetreden.
Die staking bedoelde een protestac
tie te zijn tegen het economisch en
sociaal beleid van de christen
democratisch/liberale regering-
Tindemans.
Volgens een berekening van het ACV
(het Belgisch Algemeen Christelijk
Vakverbond) hebben in de provincie
Westvlaanderen 80.000 werknemers
in een totaal van ruim 200 grote en
kleinere ondernemingen het werk
neergelegd. In de (Waalse) provincie
Henegouwen waren 150.000 werkne
mers van hun werk weggebleven. In
de lokale en gewestelijke admini
straties van beide provincies staak
ten ongeveer 100.000 werknemers.
Bij de Belgische spoorwegen (in het
gehele land reden er gisteren geen
treinen) staakten nog eens 53.000
werknemers. In en rond Luik (waar
men nog niet eens aan de beurt was
voor een staking) legden een 20.000-
tal werknemers pontaan het werk
neer.
Overal in het land bestond grote
belangstelling voor bijeenkomsten
van stakers, waar vakbondsverte
genwoordigers het „waarom" van de
staking uiteenzetten. De staking is
over het algemeen rustig verlopen.
Slechts hier en daar deden zich inci
denten voor, als stakers trachten de
(overigens gering in aantal) werkwil
ligen te beletten bedrijven binnen te
gaan.
De Antwerpse haven was volledig
lamgelegd. Er kon geen schip de
haven in of uit omdat de toegangs-
sluizen niet bediend werden. De bur
gemeester van de voornaamste ha
venstad van België, mevrouw
Schroyens, vond het „mammer" dat
de haven door de staking getroffen
werd „omdat de stad de kosten moet
betalen". Maar. aldus deze vrouwelij
ke burgemeester, „de verlangens van
de vakbonden zijn gerechtvaar
digd".
Volgens sommige politieke waarne
mers zou oud-minister Dajan over
wegen zich uit de Arbeiderspartij
terug te trekken na de beslissing die
de partij gistgeren nam met betrek
king tot de Westbank. Dajan keerde
zich fel tegen een aanbod zo lang er
nog geen concreet voorstel voor een
vredesregeling met Jordanië op tafel
ligt. HIJ verloor echter de stemming
over deze kwestie op het partij
congres met 53 stemmen verschil.
Ook in 1973 kwam het partijcongres
van de Arbeiderspartij overeen dat
een territoriale regeling mogelijk zou
moeten zijn In ruil voor een vredesre
geling. Toen werd echter niet de
Westbank met name genoemd om
dat men vreesde dat dit vele Israëli's
tegen de haren in zou strijken. Giste
ren besloot de Arbeiderspartij bereid
te zijn tot territoriale concessies aan
Egypte. Jordanië en Syrië. Daarmee
dient de Arbeiderspartij zich onder
Rabins leiding duidelijk aan als een
partij van de vrede.
PLO
De deelnemers aan het partijcongres
keurden een voorstel om onderhan
delingen te beginnen met de Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie PLO
ook, wanneer deze Israël zou er-
kenne, af. De Palestijnse kwestie
moet opgelost worden in het kader
van een regeling met Jordanië, zo
oordeelde het congres. De onderhan
delingen in Oenève moeten door sta
ten gevoerd worden. Shlomo Avineri,
directeur-generaal van het ministe
rie van buitenlandse zaken, bestreed
op het congres de idee van een Pales
tijnse staat op de westelijk Jordaa
noever en de Gazastrook. Hij noem
de een dergelijke staat een onmoge
lijkheid.
PRETORIA (Reuter, UPI, AP) Voor het eerst In bijna twee jaar zijn Zuidafrikaanse troepen in
de strook van Caprivi tussen Angola en Botswana slaags geraakt met zwarte guerrillastrijders. Dit
heeft een woordvoerder van de Zuidafrikaanse strijdkrachten in Pretoria meegedeeld.
CAIRO (UPI) De Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie gaat akkoord met
de vestiging van een onafhankelijke
Palestijnse staat op de westelijke oever
van de Jordaan en in de Gaxastrook.
Maar de PLO beschouwt een dergelij
ke staat als overgangsoplossing. De
PLO weigert de grenien van Israël te
erkennen. Dexe verklaring werd gis
teravond afgelegd door het hoofd van
het politieke bureau van de PLO, Fa-
roek Kaddoemi in een gesprek met de
redactie van het Egyptische blad Al
Achram. De PLO wil internationale
waarborgen voor een dergelijke staat
en denkt daarbij dan vooral aan de
Verenigde Staten. Een Palestijnse staat
sou bindingen moeten hebben met Jor
danië. maar wel een eigen leger, re
gering, parlement en diplomatieke ver
tegenwoordigers moeten hebben. Kad
doemi staat echter op xelfstandige deel
name van de PLO aan het overleg in
Genêve.
Terwijl de geruchten aanhouden dat
de spanning in het zuiden van Liba
non toeneemt door de aanwezigheid
van een groeiend aantal Palestijnse
guerrillastrijders, ontving de Liba
nese president Sarkis Druzen uit het
zuiden van Libanon die hem vroe
gen Libanese veiligheidsfunctiona
rissen naar dit gebied te zenden die
loyaal zijn aan de regering in Bei
roet. De afgelopen dagen zouden In
het zuiden van Libanon herhaalde
lijk gevechten hebben plaats gevon
den tussen Palestijnen en linkse
moslims enerzijds en christelijke
milities anderzijds. Israëlische mili
tairen zouden de christelijke mili
ties Indirect steunen in hun strijd
om op die manier de streek in het
zuiden van Libanon, die bekend
staat als Fatachland, vrij te houden
van Palestijnse guerrillastrijders.
Geen akkoord
De leider van de Palestijnse delega
tie die de algelopen week met de
Jordaanse regering sprak over ver
betering van de onderlinge betrek
kingen, heeft gisteren verklaard dat
er geen enkel akkoord is gesloten
Hij zei dat er bij de drie gevechten,
die eerder deze week werden gele
verd, 12 guerrillastrijders zijn ge
sneuveld. Drie Zuidafrikaanse mili
tairen zouden verwondingen hebben
opgelopen.
De strook van Caprivi die deel uit
maakt van Namibië (Zuidwest-
Afrika) ligt tussen Angola en
Botswana en loopt naar het oosten
door tot aan de Zambiaanse grens.
In het begin van de Jaren zeventig
werd in deze strook vaak gevochten
tussen guerrillastrijders van de Swa-
po (Zuidwest-Afrikaanse volksorga-
nisatle) en Zuidafrikaanse eenheden.
De Swapo wil het Zuidafrikaanse
bewind ln het gebied omverwerpen.
Brigade-generaal Earp zei op een
persconferentie in Pretoria dat men
nog niet weet of de guerrillastrijders
uit Zambia of uit Angola kwamen.
Mogelijk, aldus Earp, is de Swapo
bezig een nieuw front te openen na
zo weinig succes te hebben gehad
met haar jongste acties in Ovambo-
land.
De Rhodesische eerste minister lan
Smith is gisteren scherp gekriti
seerd voor wat wordt genoemd on
voldoende maatregelen tegen de
rassenpolitiek in het land. Met name
betreft het hier het besluit van de
regering om de rassenscheiding op
de openbare scholen, de staatszie-
kenhuizen en in de woongebieden te
handhaven. Smith had eerder deze
week ingrijpende voorstellen ge
daan voor bewoning en eigendom
van alle grond voor mensen van
iedere huidskleur. De voorstellen
waren bedoeld om een brug te slaan
naar dc gematigde zwarte leiders in
Rhodesië. Het dagblad The Rhode-
sian Herald zei dat de voorstellen
van Smith revolutionair zijn maar
dat het zeer de vraag is of de buiten
wacht en vooral de zwarte Rhode-
siërs er net zo over denken. Het is
onbegrijpelijk aldus de Herald dat
Smith bij zijn voorstellen de scho-
len, ziekenhuizen en woongebieden overschreden nebben.
buiten beschouwing heeft gelaten.
In verband met de guerilla in Rho
desië is de spanning tussen dit land
en Botswana verder toegenomen.
President Seretse Khama van
Botswana". Een Rhodesische rege
ringswoordvoerder sprak dit met
nadruk tegen. De Rhodesische rege
ring, zo zei hij. wil juist dat de be
trekkingen tussen beide landen be
ter worden.
De blanke minderheidsregering var
Ian Smith liet tevens weten dat ge
wapende guerillastrijders woensdag
30 leerlingen van misschiescholen
en tien boerenarbeiders naar
Botswana hebben ontvoerd om daar
een militaire opleiding te volgen.
De regering van Rhodesië heeft de
vorige week voor het eerst toegege
ven dat Rhodesische eenheden bij
tussen de PLO en de Jordaanse re
gering. Ook zou niet gesproken zijn
over de door de Egyptische presi
dent geopperde gedachte van een
federatie tussen Jordanië en een op
de Westbank te stichten Palestijnse
staat. De PLO hoopte weer militaire
basis in Jordanië te mogen vestigen,
maar daar bestaat geen kans op.
In Damascus hebben vertegenwoor
digers van de PLO gesproken met
de Syrische president Assad, maar
over dit overleg Is alleen bekend
gemaakt dat het „positief en con
structief" was. In Syrië zijn deze
week een aantal Palestijnse kampen
gesloten, zulks tot ongenoegen van
de PLO
JAKARTA (AFP. AP) - De Indone
sische strijdkrachten hebben de af
gelopen twee maanden op oost-Java
meer dan 350 moslems aangehou
den, die van plan zouden zijn ge
weest de verkiezingen van mei te
saboteren en een moslemstaat op
Java te vestigen. De berichten over
dc arrestaties zijn bekendgemaakt
door generaal Wltarmln. de bevel
hebber van het oostelijk deel van
Java. De groep moslems zou beho
ren tot de anti-regeringsgezinde
groep „Komando Djihad" (heilig
commando). De Indonesische
strijdkrachten hebben bovendien de
aanhouding bekend gemaakt van
een aantal tegenstanders van de re
gering op Bali. Volgens berichten uit
Indonesië heeft de regering in Ja
karta een groeiende angst voor de
sterk toegenomen Invloed van mos
lemgroeperingen. De leiders van de
drie groeperingen, die aan de verkie
zingen van mei mogen meedoen
moeten bijvoorbeeld de officiële In
donesische staatsftlosofie onder
schrijven en het aanmoedigen van
het stichten van een moslemstaat
zou een rechtstreekse aanslag op die
filosofie betekenen.
de achtervolging van guerillastrij
ders ook de grens met Botswana
nebl
LONDEN (Reuter) - De Briutse La
bo urregering is gistereen in een min
derheidspositie geraakt doordat een
tussentijdse verkiezing in Londen
door de conservatieven werd gewon
nen. Labour kan nu rekenen op 314
zetels, terwijl de gezamenlijke oppo
sitie er 315 heeft. De Conservatieve
kandidaat Peter Brooks boekte een
grote overwinning op zijn rivalen,
van wie met name de Liberaal veel
minder stemmen kreeg dan werd
verwacht.
In Groot-Brittannië staan binnen
kort nog vier tussentijdse verkiezin
gen op het programma onder meer
om de vacante zetels van deoverle-
den minister Anthony Crosland en
de naar Brussel vertrokken Roy
Jehkins en zijn medewerker David
Marquand. De vierde zetel is die van
een Conservatief. De Tories worden
geacht drie van de vier zetels te
winnen; alleen de zetel van Mar
quand ls bijna zeker veilig.
De Amerikaanse journalist Mark
Hosenball, die in Engeland woont en
gevaar loopt door de Britse regering
te worden uitgewezen wegens het
publiceren van vertrouwelijke infor
matie mag van een rechtbank tegen
het voornemen van de regering in
beroep gaan. De zaak komt half
maart weer voor. Eerder deze week
werd een verweer van een tweede uit
te wijzen Amerikaan, de voormalige
CIA-agent Philip Agee afgewezen
lebror
CraiM
erg. IC
Strel.
Geref-
ulzebo
or Victor Zorza
veronderstelling van het Witte Huis dat de steun van president Carter aan de Russische
sidenten te vergelijken valt met de steun van het Kremlin aan de Amerikaanse communisten
t oppervlakkig gezien heel mooi maar onjuist. De perssecretaris van het Witte Huis, Jody
veil herinnerde eraan dat Breznjew de Amerikaanse communistenlelder Gus Hall ontving en
de Prawda Angela Davis tijdens haar proces steunde. Maar deze daden gaven geen steun en
"fipathie aan de Amerikaanse communisten op de manier waarop Carters verklaringen steun
en aan de Russiche dissidenten en hen aanmoedigde.
tterk.
Meyi
traatk
«Aio. 9
SShl
sburg
Stlvi
«Dit.
drrvel li
Bro j
Jiftng. f«
ft 6.301 e'
HJk 0<
Noord
marxistische regiems zoals in
Angola.
Overwinning
'1 het Kremlin als het Witte Huis
:ennen dat hun activiteiten een
lenging in de binnenlandse aan-
;enheden van het andere land
Wat betreft het effect van de
viteiten is deze ontkenning van
Kremlin goed onderbouwd. Rus-
he steun aan de Amerikaanse
imunisten heeft geen meetbaar
tiek effect ln de Verenigde Sta-
Maar Carters steun aan de Rus-
le dissidenten heeft een groot
c|>leem voor het Kremlin gescha-
en daarom komt het objectief
n neer op inmenging in de bin-
landse aangelegenheden van de
'Jet-Unie. Dit is zelfs juist ook al
t Kremlin zelf de schuldige om-
het het effect van de inmenging
Carter had kunnen beperken
t zijn woorden te negeren.
Sneeuwbal
Maar de veronderstelling dat het
Kremlin de inmenging zou hebben
kunnen negeren is een miskenning
van de politieke realiteit. Het ge
bruik dat de dissidenten al van Car
ter's steun hebben gemaakt laat zien
dat met elke nieuwe verklaring uit
Washington hun campagne binnen
de Sowjet-Unie aan het rollen zullen
houden tot dat het punt is bereikt
waarop zij een werkelijke gevaar
voor het communistische regiem
kan worden.
Het is zeker waar dat geen belangrij
ke politieke verandering in een land
als de Sowjet-Unie mogelijk is door
inspiratie of hulp van buitenaf. Maar
het ls ook waar dat bij een gegeven
combinatie van omstandigheden, zo
als een crisis over de opvolging van
een leider of een tekort aan voedsel
na een slechte oogst, degenen die het
regiem zouden willen uitdagen aan
gemoedigd zullen worden door de
wetenschap of het geloof dat de dis
sidenten door de Amerikaanse presi
dent worden gesteund.
Op precies dezelfde manier zouden
de Russische steunverklaringen aan
de opstandelingen ln Angola in het
verleden of in zuidelijk Afrika op dit
moment of in andere landen in o
toekomst niet op zichzelf een over
winning van de opstandelingen kun
nen bewerkstelligen. Maar bij de
juiste combinatie van omstandighe
den kunnen ze een factor zijn die van
gewicht is bij de stichting van
Het Kremlin gelooft dat de stichting
van dergelijke regiems bijgedragen
heeft aan de „herstructurering van
het internationale economische sys
teem", een proces dat naar hun me
ning het „imperialistische" we
reldsysteem ondermijnt. Het Krem
lin verklaart dat de Sowjet-Unie de
„legitieme verlangens van de jonge
staten ondersteunt", die in het verle
den geleld hebben tot een „hele
groep van nieuwe landen" die „hun
socialistische oriëntatie" onderstre
pen. Nikolai Inozemstew, een van
Kremlins belangrijkste strategen op
het gebied van het buitenlands be
leid meent dat dit een „grote morele
en politieke overwinning voor het
wereldsocialisme is".
De overwinning als zodanig is niet
het gevolg van de verklaringen van
Breznjew Er waren ook kleinighe
den zoals de wapenleveranties aan
\ngola en de Cubaanse troepen
macht, om maar te zwijgen over het
onderdrukkende Portugese kolonia
le bestuur dat het verzet gedurende
vele jaren aanmoedigde. Maar
Breznjews verklaringen maken deel
uit van een veel grotere en doelbe
wuste Inspanning om de „politieke
overwinning van het wereldsocialis
me" veilig te stellen. HIJ weigert om
dezelfde redenen over dit onderwerp
te zwijgen net als Carter weigert
over de mensenrechten te zwijgen.
„Wij verbergen onze opvattingen
niet" zegt Breznjew. Hij houdt vol
dat de Sowjet-Unie de „volkeren die
strijden voor hun vrijheid" zal blij
ven steunen omdat „ons revolutio
nair geweten en onze communis
tische overtuigingen ons dat ge
bieden".
Klassenstrijd
Maar als dat zo ls, waarom zou hij
zich keren tegen Carters inzet voor
de mensenrechten, toch iets dat de
Westerse traditie van humanistisch
geweten en overtuiging gebiedt?
Waarom zou Breznjew mogen doen
wat Carter verboden is? Omdat, vol
gens Jmoeri Andropow, hoofd van
de Russische geheime politie, de ac
tiviteiten van Moskou deel uitma
ken van de klassenstrijd tussen de
kapitalistische en de communis
tische systemen. Deze strijd, zo ver
klaart hij, ls voorgeschreven door de
wetten van de geschiedenis en daar
om „geloven de communisten dat
niemand dit kan vermijden". Andro
pow gelooft dat de wereld in twee
systemen met tegengestelde sociale
structuren is ongedeeld. Dit feit
leidt tot een „strijd van ideeën" tus
sen hen. Hij voegt hier aan toe dat
deze ideeën een weerspiegeling zijn
van de tegengestelde belangen en
opvattingen van de klassen die deze
twee wereldsystemen beheersen.
Andropow trekt hieruit de conclusie
dat juist omdat deze belangen en
overtuigingen tegenstrijdig zijn, de
ideologische strijd onvermijdelijk
is.
Dus vanuit de analyse van het
Kremlin moeten Carters opvattin
gen over mensenrechten gezien wor
den als het natuurlijke gevolg van
zijn overtuigingen, die op hun beurt
bepaald worden door de econo
mische en politieke structuur van
het westerse systeem. Carter kan er
net zo weinig aan doen dat hij steun
en sympathie verleent aan de Rus
sische dissidenten als het Kremlin
er iets aan kan doen dat het steun
met inbegrip van wapens, verleent
aan die krachten wier succes een
„grote morele en politieke overwin
ning voor het wereldsocialisme
vormt.
Een cynicus zou kunnen stellen dat
het plotseling enthousiasme van de
nieuwe regering in Washington voor
de mensenrechten in de Sowjet-
Unie slechts een teken voor het
Kremlin is dat iedere „morele en
politieke overwinning van het we
reldsocialisme" ln de toekomst be
taald zal moeten worden Kortom
om dat dit een spel is. dat door twee
kan worden gespeeld
Na verloop van tijd zal het enthousi-
sasme voor de mensenrechten van
de nieuwe regering zeker afnemen,
ofschoon er wel belangstelling zal
blijven bestaan. Maar de huidige
tactiek kan men niet blijven hante
ren al was het alleen omdat zij min
der effectief zou worden bij voortdu
rende herhaling.
Maar de dialectische analyse van
het Kremlin zou veronderstellen dat
het Witte Huls alleen maar met suc
ces een geheim politiek wapen heeft
getest dat het nu ln reserve zal hou
den. Het wapen zal worden gehan
teerd telkens wanneer de wetten
van de geschiedenis de Sowjet-
leiders voorschrijven iets te doen
wat zij toch willen doen.
