Frère Roger
heeft hekel
aan de
titel prior
Len Munnik is komen aanlopen
Leider van oecumenische
broederschap van Taizé:
VANDAAG»"
Trouw/Kwartet
TEf
In 1940 fietste een jonge Zwitserse theoloog door Frankrijk. In
het Borgondische dorpje Taizé aangekomen zag hij een groot
huls te koop staan. Hij besloot eigenaar van dit huis te worden
en er een oecumenische broederschap te vestigen. Deze jonge
Zwitser heette Roger Schütz. Hij staat nu bekend onder de
naam „frère Roger" en leidt nog steeds de broederschap van
een kleine honderd broeders, van wie er veien over de wereld
verspreid leven.
Maar het centrum la nog steeds Tal-
zé, hoewel het dorp er nu wel een
beetje anders uitziet dan ln 1940.
Toen de oorlog kwam bleef Taizé net
bulten het door de Duitsers bezette
gebied liggen. SchQtz legde zich toe
op het herbergen van vluchtelingen.
Intussen volgde hij een Intens gees
telijk leven Driemaal daags gebe
den, waar hij nooit de vluchtelingen,
meest Joden, bij betrok, omdat hij
proselytlsme schandelijk vindt.
In 1942 trokken de Duitsers verder
en dreigde Schütz te worden gearres
teerd. Iemand waarschuwde hem en
hij vluchtte naar zijn vaderland te
rug. Na de oorlog trok hij weer naar
het dorpje ln Bourgondié, waar nu
ook enkele broeders bij hem
kwamen.
Vanaf de naoorlogse Jaren heeft Tal-
zé mensen aangetrokken, vooral gro
te aantallen Jongeren, die er sinds de
Jaren zestig bij duizenden heen trok
ken Om er een week of langer te
blijven en het Intensieve gebedsle
ven van de broeders te delen. De
inspirator van de Jongeren ls prior
Roger 8chütz, door zijn dagboeken,
die getuigen van grote spiritualiteit',
en door de geest, die hij vla de broe
ders aan de Jongeren blijkt over te
dragen.
Roger Schütz. of zoals hij doorgaans
wordt genoemd, frère (broeder) Ro
ger. was gast tijdens het Tweede
Vaticaanse Concilie, waar hij be
vriend raakte met paus Johannes
XXIII. Ook de opvolger, paus Pau-
lus, behoort tot zijn Intieme ken
nissen.
Sinds het begin van de Jaren zeven
tig is frère Roger de Inspirator (mo
gen we wel zeggen) van een beweging
van Jongeren, die ln een sober leven
van gebed en strijd samen willen
zoeken naar een christelijk bestaan.
Dit „Concilie van de Jongeren" om
vat onder meer reizen naar alle wind
streken. die de deelnemers aan het
concilie ln kennis moeten brengen
met de armste mensen ln de wereld.
Frère Roger maakte verschillende
van deze reizen mee. onder andere
naar Chili en Bangladesh en India.
De laatste twee landen bezocht frère
Roger in de herfst van het vorig Jaar.
Frère Roger ontving mij vorige
maand aan zijn eettafel ln zijn ka
mer ln het grote huls, dat de broe
ders van Taizé herbergt. Frère Roger
bewoont er een vertrek, dat spaar
zaam gemeubileerd ls. De woonka
mer. die tevens slaapkamer ls. heeft
oranje geverfde wanden. Op de plan
ken vloer staan enkele meubelen van
de ln ons land zo gezochte Franse
boeren-antleke stijl zonder tierelan
tijnen. Een bed, twee tafels, een paar
krukken en een klerenkast We eten
adn een kleine ronde tafel. Voor het
eten trekt frère Roger de la een stuk-
Je uit de tafel en haalt uit een blauw
plastic bakje dat ln de lade ligt de
vorken en messen te voorschijn.
Frère Roger is een betrekkelijk klei
ne man, vooral ook doordat hij op
kousevoeten loopt ln zijn kamer. HIJ
draagt een camel-kleurige trui, niet
de bekende witte toga, want die ls
alleen voor tijdens de diensten ln de
honderd meter verder gelegen kerk.
HIJ ls 61 Jaar oud. Herhaaldelijk ver
telt hij met smaak over zijn moeder
eh zijn grootmoeder. Belde Indruk
wekkende en vrome vrouwen. Over
zijn vader hoor ik hem minder. Deze
was predikant ln een Zwitsers dorp.
Frère Roger formuleert zijn zinnen
ln een dichterlijk Frans. Zijn ver
scheidene boeken getuigen van een
literaire aanleg. Sommigen vergelij
ken hem met Albert Schweitzer, die
ook lnzljn Jonge leven kon kiezen uit
meerdere loopbanen, maar ten slotte
die van de christelijke liefde koos.
8chutz had kunnen kiezen tussen
een carrière als schrijver of als theo
loog Hij koos die van monnik, maar
als religieus was hij zowel dichter als
pastor.
Tijdens de grote assemblee van de
wereldraad van kerken in Nairobi
(1975) waren er twee grote afwezigen:
Billy Oraham en Roger Bchutz.
Vooral de afwezigheid van de laatste
was opvallend, omdat velen lange
tijd gehoopt hadden dat Talzés bij
drage aan de oecumenische bewe
ging onder meer zou kunnen bestaan
uit de verzoening van Rome en Qe-
nève Er waren weliswaar twee afge
vaardigden van de communauté van
Taizé ln Nairobi, maar de prior bleef
thuis. In het gesprek dat wij met
hem hadden, vertelde frère Roger
dat het hem achteraf wel heeft ge
speten dat hijzelf niet al was het
maar voor een paar dagen aan de
assemblee heeft deelgenomen. „Ik
hecht veel aan de wereldraad en ik
was dan ook graag uitgenodigd voor
de assemblee ln Nairobi, zoals men
mij ook voor de vorige assemblee ln
Uppsala had uitgenodigd. De uitno
diging ls niet gekomen, en dat zij zo.
De sectie geloof en kerkorde heeft
mij overigens pas uitgenodigd om ln
Lausanne bij het vijftigjarig bestaan
te spreken, Iets waar ik mij op
verheug.
Frère Roger weigert voo~ Taizé de
rol van brug tussen het Vaticaan en
de wereldraad. „Taizé is geen brug.
Die aanspraak maken wij niet. Wij
zijn slechts een kleine communau-
teit, die tracht risico's te nemen,
maar wij voelen ons niet geroepen
tot een brugfunctie."
Ziet u een weg voor Rome en Gc-
nève, hoe zij nader tot elkaar kun
nen komen?
„Ik geloof niet dat zij op het moment
erg hun best doen. Het oecume
nische gesprek ls stil komen staan,
maar de geest van God kan daar zo
Ineens iets ln veranderen, zoals dat
ook gebeurd ls met paus Johannes
xxra."
Zou er een andere paus nodig zijn?
„De wereld verwacht zeker dat er
iets gebeurt Wat mij betreft, geloof
ik ten aanzien van elk mensenleven,
ook voor dat van paus Paulus, dat er
op het laatste moment nog een Inspi
ratie kan komen. Misschien zal hij
op zijn hoge leeftijd nog iets geheel
nieuws voorstellen."
In uw werk legt u sterk de nadruk
op het individu. Als hij maar an
ders gaat leven, komt er een oplos
sing voor de grote problemen van
onze tijd, zoals armoede en de
schending van mensenrechten.
Stelt u niet kleine maatregelen
voor bij grote misstanden?
Bij de mensen zijn twee geestelijke
instellingen. De ene groep wil de
structuren veranderen, de andere wil
een onmiddellijke hulp. Daar ligt
iemand langs de kant van de weg, lk
zorg voor hem, zegt de Samaritaan.
Wij voelen ons door die twee Instel
lingen aangesproken, niet door een
van de twee. Het werken aan de
structuren ls een werk van geduld en
doorzettingsvermogen. De onmid
dellijke hulp ls daar niet mee ln
tegenspraak. Maar vaak wil de aan
hanger van de ene vorm de ander op
een leerstellige manier uitsluiten.
U probeert dus een keus tussen die
twee wegen te vermijden.
De gemeenschap van Taizé kan niet
kiezen. Er was hier vaak een Jonge
christen-marxist, die meende dat de
gemeenschap geen keus diende te
maken. Het was een zeer Intelligente
Jongen, die eerst ln de gevangenis
had gezeten en nu uit zijn land was
gevlucht. Men moet niet vergeten
dat de gemeenschap een mystiek
leven heeft, rond het gemeenschap
pelijk gebed. Deze christen-marxist
zei: er zit ln dit gebed een bron voor
politiek en zelfs revolutionair enga
gement. Maar uit deze zelfde bron
kan men de kracht putten ju&r on
middellijke hulp. als arts of ver
pleegster. Deze man begreejTTOt ook
de korte tijd dat de jongeren hier
zijn, een tijd die vooral aan medita
tie en gebed ls gewijd, de bron kan
worden voor een politieke betrok
kenheid. Je hebt geen angst meer
voor de dood. Je bent niet langer
bang voor Jezelf Je gaat vanwege
Christus en het evangelie tot aan het
einde. Ik geloof dat veel Jongeren dat
zo beleven. ZIJ willen niet langer
aanvaarden dat er uitgebuite en ge
knechte mensen en gebogen slaven
zijn. Dat brengt velen er toe. zich het
onmiddellijke lot van de armen aan
te trekken, door bijvoorbeeld met
hen samen te gaan wonen en hun
leven te delen zonder dat het voor
het oog veel resultaat oplevert. An
deren gaan over tot actie, die vaak
gevaarlijk is. Belde groepen putten
uit dezelfde bron: Christus £D zijn
vangelle. Alle twee merken zll dat
Christus een bron van vernieuwing
ls. die je ln staat stelt risico's te
nemen.
Maar bent u niet geneigd, de kool
en de geit te sparen. Hoe kun je nu
bevriend zijn met de paus en tege
lijk solidair met zijn slachtoffers?
Met onze brief aan het volk van God
hebben we het niet iedereen naar de
zin kunnen maken. Mijn vader zei
altijd: degenen van wie je het meest
verwacht, betekenen vaak tenslotte
het minst voor het koninkrijk van
God en diegenen in wie je ln het
geheel niets ziet, kunnen soms heel
wat voorstellen. Dat weten we pas in
het koninkrijk van God. Misschien
heeft men in de hemel geen enkele
verwachting van wat wij hier op de
heuvel van Taizé doen. Dat hoor lk
dan later wel van God.
U hebt een legion d'honneur aan
geboden gekregen.
en afgewezen!
Het is een indrukwekkende be
scheidenheid. Toch heeft u een
plaats gekregen onder de groten
der aarde. De pers schrijft over u.
Ik vraag God vaak, een beetje Inner
lijke vrijheid ten opzichte van deze
belangstelling. Niet uit minachting
voor de pers.
De mensen verwachten iets van
Taizé en van u.
De mens, de mens alleen, kan niets.
Een voorbeeld: vorig jaar vroeg
een groep Nederlanders door mid
del van een advertentie in Le Mon
de om steun bij het voorkómen
van de levering van een Franse
kerncentrale aan Zuid-Afrika.
Wij hebben niets gezien van dien
aard. Ik heb in het verleden vrij
duidelijk stelling genomen in be
paalde kwesties. Kortgeleden heb lk
nog zonder aarzelen een telegram
gezonden aan een regering. Het ging
om het redden van een mensenle
ven. Maar lk geloof vooral in discre
te stappen waar het Zuld-Afrlka of
Oost-Europa betreft. Wij hebben
vergeefs geprobeerd, een groep
broeders van Taizé naar Zuld-Afrlka
te zenden om er te wonen.
We corresponderen regelmatig met
vrienden in Zuld-Afrlka. die onder
politiebewaking staan. De situatie
ln dat land ls echt onhoudbaar. Wist
lk maar een woord te spreken dat
voor die situatie doeltreffend ls.
De wereldpers heeft u zo pas ge
volgd naar Calcutta. Men zag u,
samen met moeder Teresa bij de
armsten. Hoe heeft u die kennis
making ondergaan?
Het was niet de eerste keer. Toen lk
In Calcutta kwam, werd mij aange
boden te slapen ln het anglicaanse
bisschopshuls. Maar die morgen
hadden de broeders Juist een huls
gevonden waar wij welkom waren ln
een arme buurt. Ik besloot daar met
een heen te gaan. Die eerste nacht
sliep lk niet. Er was een lawaai,
verschrikkelijk. Blaffende honden
enzo. We zijn om vijf uur 's och
tends opgestaan, ook door het la-
waal, om te bidden. Daarna zijn we
onmiddellijk aan het werk gegaan.
Het was verschrikkelijk heet. Ik
werkte ln een leprozerie, alleen. De
jongeren waren ergens anders, om
dat het werk onder melaatsen te
gevaarlijk voor hen was. Daar ont
moette lk Jonge mensen met een
besmettelijke soort lepra. Die had
den geen enkele hoop meer. Net als
sommige jongeren uit het rijke Eu
ropa. die ln de zomer bij ons komen.
Daar In Calcutta had je zichtbare
sterfhuizen, zoals er hier ln Europa
onzichtbare zijn. In de zichtbare
sterfhuizen komen veel mensen om
de stervenden liefde te betonen,
maar wie bekommert zich hier om
het verdriet in de onzichtbare
sterfhuizen? En toen lk terugkeerde
zei lk tegen de broeders: Ik was
daarginds zo gelukkig, lk zou zo
weer terug willen keren, het contact
met deze mensen was zo direct in
Calcutta; 's ochtends vroeg kwa
men de kinderen al naar ons toe en
ze bleven er de hele dag bij het eten
en bij het gebed.
U houdt erg van kinderen, naar
het schijnt.
Ik kom uit een groot gezin en lk vind
dat de mens pas echt tot zijn recht
komt als hij zijn hele leven kind
weet te blijven. Als ik nu mocht
kiezen, zou lk geen moment aarzelen
en gaan leven als een kind. En hoe
ouder lk word, hoe meer lk er naar
verlang. De kinderen in de arme
landen zijn van een buitengewone
zuiverheid. Die weten wat delen is.
Daar kun je nog echt delen, zonder
aanstoot te geven.
Maar romantiseert u die armoede
niet. Het sterven van mensen is
toch niet iets om lyrisch over te
spreken.
Ik heb in de bidonvilles ook ver
schrikkelijke dingen gezien, maar lk
zou toch met die mensen samen
willen leven. In de leprozerie waar lk
werkte, waren de mensen zo besmet
telijk, dat niemand er ooit durfde
komen. Velen hadden lepra plus tu
berculose. Ik nam deze mensen in
mijn armen en lk wist dat het Ko
ninkrijk der hemelen van hen was.
Hetzelfde gevoel lk vaak bij de jon
geren, die hier komen. ZIJ snakken
naar gemeenschap en eenvoud.
Het leven van de broeders van
Taizé is sober, maar toch niet zo
als van de mensen in India.
Het radicale leven in armoede kun
je hier ln Europa niet leven. Alleen
het klimaat maakt dat al onmoge
lijk.
U was in India. Een land, waar de
hindoes in de meerderheid zijn.
Heeft u gemerkt dat Christus ook
verdeeldheid brengt?
Er zijn overal vrienden van Jezus.
Het is schandelijk hen tot proselie
ten te maken. Wij hebben bijvoor
beeld moslims bij ons.
In de gemeenschap van Taizé
moslims?
Niet ln de gemeenschap, maar er
heel dichtbij. Op dit moment woont
hier een jeugdleider, een moslim. Hij
ls nog heel jong en zeer begaafd. HIJ
heeft een heel open hart en een diep
geestelijk leven. Het is een vriend
van Jezus, dat staat vast. Een ander
is hindoe. Hij wist dat wij In Calcut
ta waren en heeft veertien dagen
naar ons gezocht, totdat hij ons
vond in de krottenbuurt waar we
woonden. Hij wilde per se samen
met ons bidden en samen met ons
zoeken. Ook hij ls een vriend van
Jezus. Jezus verdeelt niet. Wij zijn
het die verdeeldheid brengen. Hij is
er voor allen.
Maar ze weten het niet.
Ze weten het niet, maar dat is niet zo
erg.
De gemeenschap in Taizé hangt
voor een groot deel van uw persoon
af. Bent u niet bang dat Taizé
daarmee kwetsbaar wordt?
Zolang de communautelt bestaat
heb ik geweigerd dat men mij
„prior" noemde. Voor mijn broeders
ben ik hun broeder. Bulten de com
munautelt laat men de titel prior
ook dikwijls vervallen en noemt men
mij frère Roger. Dat vind lk prettig,
want het woord prior zou ln de ogen
van bepaalde lieden gezien kunnen
worden als een een soort eer. Welnu,
ln de kerk heeft de herder als enige
taak, dienaar van de gemeenschap
te zijn. HIJ ls er voor om te herstellen
hetgeen los zou kunnen raken. We
gens de vleeswording ls de titel prior
alleen nodig opdat men snel door
heeft wie de herder ls. Soms wordt
mij gevraagd wat ik zou doen als ik
er niet meer ben. Dan zeg ik: Alle
voorwaarden zijn er om door te gaan.
Ik ben niet bang voor de toekomst.
Onder de broeders zijn grote per
soonlijkheden. Ik praat er zonder
schaamte met hen over.
Over uw dood?
Jazeker, ik ben niet zo sterk. Dat heb
lk tenminste gemerkt na de enorme
inspanningen van Azlê.
En hoe staat het met de voortzet
ting van Taizé in de ruimte. Er
worden steeds kleine ge
meenschappen gesticht door broe
ders van Taizé.
In de Derde Wereld ls dat erg moei
lijk, want wij willen geen macht heb
ben. Wanneer er een stuk of vier
broeders bij elkaar zijn ln de derde
wereld, met hun blanke huid, riske
ren zij al een machtspositie te krij
gen. Daarom is de groep van vier ln
Chlttagong ln tweeèn gesplitst.
Twee aan twee zijn de broeders on
dergegaan in de maatschappij van
Bangladesh Het zijn niet langer ani-
mateurs. Ze gaan onder, zoals gist ln
het deeg. Sommigen denken dat je
zo tijd verliest. Ze leven onde^jp
armste mensen, eten zoals zij en<
zetten hun gezondheid op net spet.
Maar een andere weg is er niet. Ze
vertrekken zonder dat we weten voor
hoelang. Het is allemaal voorlopig.
Zodra ze denken dat het niet meer
nodig ls er te blijven, komen ze
terug.
Wat is het toch waardoor u zo
aantrekkelijk bent voor de jeugd.
Ik probeer temidden van de Jonge
ren ln dienst van God een getuige te
zijn. Ik tracht ln hen een zicht op
henzelf wakker te maken, hun pro
blemen te ontrafelen en het beeld
dat zij van zichzelf hebben te relati
veren.
FRÈRE ROGER
we verwachten van
God van tijd tot
tijd een oase.
door
A. J. Klei
De mensen vra
gen soms hoe wij
aan Len Munnik
komen. Ze willen
dat weten omdat
ze zo vaak teke
ningen van hem
aantreffen op de
ze pagina.
Ik heb de neiging te antwoorden, dat
hij eens ls komen aanlopen, maar
dan ls 't net alsof Je het over een
Jonge hond hebt Len Munnik ls ech
ter een eerzaam (voorzover ik dat op
een afstand kan bekijken) huisvader
van 31 jaar, woonachtig te Vlaardin-
gen. belijdend lid van de gerefor
meerde kerk aldaar, éner vrouwe
man (gelijk dat door de apostel Pau
lus als aanbevelenswaardig wordt
omschreven) en vader van twee ge
doopte dochtertjes. Hij verdient de
kost als reclame-ontwerper en ln toe
nemende mate ook met zijn teke
ningen.
Toch ls het waar: hij ls een keer
komen aanlopen. We zeteldéh nog op
de heerlijke N.Z.Voorburgwal en op
een ochtend bevond hij zich ln ons
enigszins morsig spreekkamertje. Ik
had een paar dagen tevoren uit een
Zuidhollands gereformeerd
jeugdblad een grappige cartoon
overgenomen en nu diende de maker
van dat plaatje zich aan. Hij had nog
meer tekeningen vervaardigd en
misschien was er Iets bij voor Trouw.
Len Munnik zat er duidelijk een
beetje mee omhoog om zo met zijn
werk langs de deur te gaan, maar hij
had zijn vrouw Anke bij zich als een
even aantrekkelijke als onwrikbare
steunpilaar.
Inmiddels is de situatie geducht ver
anderd. Len Munnik hoeft niet meer
op pad met zijn tekeningen, hij
wordt gevréftgd. Je kunt tegenwoor
dig geen periodiek, folder of ander
geschrift oppakken, waarin christe
lijke vaderlanders Ijveren vóór vrede
en betere verdeling van de welvaart
en tégen discriminatie en onder
drukking, of er staan cartoons van
Len Munnik in Het Instituut voor
vredesvraagstukken trekt aan zijn
Jasje, het gereformeerd werelddlako-
naat moet weer lets van hem heb
ben, het protestants Jeugdwerk re
kent op hem en ook bulten de refor
matie kloppen ze bij hem aan. Dit
laatste heeft onder meer tot gevolg
dat aanstaande rooms-katholleke
studenten mede door zijn tekenwerk
worden opgewekt zich ln de godge
leerdheid te bekwamen.
De bal ls overigens niet alleen aan
het rollen gebracht door die plaatjes
in het Zuidhollandse Jeugdblad. Aan
de wieg van Lens opmars staat ook
de verjaarskalender die hij voor een
vriend maakte. Deze was dominees
zoon en om dicht bij huis te blijven
bedacht Len voor elke maand een
kerkelijke spotprent. De dominees
zoon op zijn beurt was weer bevriend
met een fotograaf van het Neder
lands bijbelgenootschap en die (de
fotograaf) zag bij de domineeszoon
de verjaarskalender te bestemder
plekke hangen. Deze aanblik heeft
ertoe geleld (en nu maken we een
lang verhaal héél kort) dat tekenaar
Munnik op een gegeven moment in
Genève rondliep als lid van de Ne
derlandse delegatie van een congres
der verenigde bijbelgenootschap
pen, vla hetwelk zijn pennevruchten
onze landsgrenzen overschreden.
BIJ wat er ln de kerk, voor de vrede
en tegen het onrecht gebeurt, voelt
Len Munnik zich nauw betrokken
Toch zijn z'n cartoons eerder prik
ken dan sabelhouwen en dat is,
U stelt veel hoop in de jeugd
Toen Ikzelf Jong was heb lk er erg
naar verlangd dat men zou luisteren
naar wat lk belangrijk vond. Dat
gebeurde te weinig. Men luisterde
naar wat de ouderen te zeggen had
den. Ik was de Jongste van een gezin
van negen. Ik leerde luisteren
En nu hult u uw achterstand in.
Dat wil zeggen, ik probeer de jonge
ren te helpen die paar woorden te
zeggen waar het op aankomt, een
beeld te zijn. Ik probeer niet voor
mijn beurt te praten tegen de jonge
ren. Ik zoek naar de gave van de
Heer in iedereen. Soms doet het
pijn, te ontdekken wat er in Je hart
is. Welnu, huil dan, want deze ont
dekking is als een geboorte, die ook
pijn doet.
Waar gaat het Jongerenconcilie
naar toe?
De brief aan het volk van God was
hun eigen brief. Hij was hun niet
door ons ingefluisterd. We zijn bezig
samen met de jongeren de woestijn
door te trekken.
Als u over een woestijn praat,
denk ik dat er ergens een land van
melk en honing moet liggen.
Oases. We verwachten van God van
tijd tot tijd een oase. Niet elke dag.
We willen risico's nemen. We geven
onze zekerheid op ln naam van
Christus. We hebben geen middelen.
Ik heb in Chlttagong geleerd dat je
met heel weinig toe kunt. In de kerk
laat men het geld een rol spelen, met
collectes en grote hulpacties. Wij
hebben wel eens, in 1962, meege
daan aan een enorme geldactie.
Christus werkt in het verborgene. Ik
heb van paus Johannes XXIII iets
geleerd, dat het belangrijkste is in
onze tijd: dienstbaar zijn zonder
angst voor risico's. Omzichtigheid ls
wel het laatste wat Christus ons
heeft geleerd.
Bestaat er een maatschappijvorm
waarbinnen we onszelf de discipli
ne kunnen opleggen van sober
heid en gemeenschap?
Ik geloof niet in systemen. Het gaat
om een voortdurende persoonlijke
waakzaamheid. Het is een perma
nente schepping samen met God
Maar de mens stut vaak alleen en
voelt zich zwak.
We moeten niet te zwaar tillen. En Je
kunt vaak door de moeilijkheden
heen komen met een lachend hart.
9 Twee werkjes van frère Roger.
Strijd en Aanbidding en De regel
van Taizé, zijn zojuist versche
nen bij uitgeverij Ten Have in
Baam. Strijd en Aanbidding is
het dagboek van Roger Schütz,
geschreven in de Jaren 1970-1972.
De Regel van Taizé is ook een
bundel korte overpeinzingen, in
eerste aanleg bestemd voor de
broeders van Taizé, maar ook
erg leesbaar voor anderen. De
prijs van beide werkjes is resp.
f 23,50 en f6.50.
et
VERLATEN PLEK '^U:
En vroeg, nog diep in de nachts
stond Hij op. ging naar bulten
en begaf zich naar een verlaten
en daar aanbad Hij. SOM
En ze gingen Hem na, luw
Simon en die met hem waren lek I
en ze vonden Hem n H
en zelden tegen Hem: (or e
allen zoeken U ïi g(
(Markus 1, 35, 36) lodu
t dal
De vroegte, de diepe nacht, de vt)uw
ten plek, ze spreken ons gemoedMe
Wij zien Hem daar gaan. Na hste
enerverende avond met al die onorts
lukkigen langs de deur en allst-P>
kracht die HIJ moest afstaan plen
hun noden op zich te nemen.
rusteloze, zo staat Hij diep ln-
nacht op. Hij is leeg. Alles ls
avond gegeven. Alles wat Hij hAT
voor mensen om Hem heen. y
moet er uit. De stilte ln. Daar l
Hij God naderen, neerknielen i Vei
Hem aanbidden. Want zo ls HIJ h—
Wel de rusteloze werker tot lnjf^'
nacht, maar in opdracht. MetLjV{
mand achter zich. Iemand die HiJes
gezonden heeft. Tot wie Hij teruL
keert. Zonder wie Hij niet ls en rfaarv
zijn kan De mensenzoon, met joen,
voorbeeldige mensenleven. Wi
wie kan wel zonder Hem vanL,,*
stilte? Wie hpudt dat uit, dag ln rf-g
uit met mensen bezig te zijn, aLJL,
aan te horen, ook al ls het nletL w
jou gezegd, maar alles aan te hod'n m
in de krant, over de radio, op straLgtp
Al die gedachten. Gezonde en zleLest
Overtuigde en zoekende. En ga 6
maar door Wie houdt dat uit? k
gaat de stilte in... en daar aanlf,
Hij. Daar vond HIJ zijn God, van t
de mensen zijn en hun poden Lip
ziekten, hun verwarring en r~*
Op een stille plek.
ADVERTENTIES
1 49,51
I Ro
OP SPEURTOCHT i™\
MET DE BIJBEL e ve.
Ingei
Dortf
Losbladige bljschrljfbljbel
Bijschrijfbiibel in de NSG-vertallngP,. J.
1951, bestaande uil 36 katemsbijbew1"*
teksl mei bijpassend goed beschrijf*e» 0
baar papier. Compleel met drie grijz«pn
naaldbanden.
•Formaat: 15x22 cm. "SUJl
Prijs - 50
Hulsbijbel met deuterocanonWctlginf
of apocriete boeken Jn" i
Bijbel in de NGB- vertaling 1951 met jet d
de deuterocanonieke of apocriefe u ovt
boeken in een nieuwe vertaling. Qe-ensic
bonden in zwarte balacron band.
Formaat: 15x22 cm. r
p„s 41,25 hlg
Tussen Oud en Nieuw
Een nieuwe vertaling van de deutero-ia
canonieke ol apocriefe boeken.
Formaat: 11x10 cm.
Prijs* 11,40
Prijzen exclusief verzendkosten.
Verkrijgbaar bij de boekhandel en
Nederlands
Bijbelgenootschap
Postbus 620. Haarlem.
Tel 023-259501
dunkt me, omdat hij Inziet dat een
rake prik doeltreffender is dan een
flitsende sabelhouw die nergens te
rechtkomt. Anders gezegd, Len Mun
nik heeft drommels goed ln de gaten
dat Je, als je wat aan iemand kwijt
wilt. Je hem niet meteen moet af
schrikken, maar als 't even kan een
stapje tegemoet moet treden. Van
daar dat hij wel scherp kan zijn,
maar nooit kwetsend is. Hij zal nim
mer proberen hoe ver hijzelf kan
gaan, hij vraagt zich wel altijd al hoe
ver hij de ander krijgen kan. Hij
maakt wel eens, wat Je noemt, een
h&rde cartoon, maar die houdt hij in
portefeuille, 't Is meer een uit
laatklep voor hemzelf.
boekennieuv
José Mifluoz Boni no
THEOLOGIE VAN VERDRUKTEN
160blz M7.90
Een boodschap uit Latijn» Amerika
overzicht van de geschiedenis ven het Chi .mi
tendom daar. een samenvatting van
sociaal-politieke analyse en de visie van
belangriikste Latiins-Amerikune# theo 'ter
geve
OM HET ZWART TE ZEGGEN
134 bU./15.50 sii-l:
Een bundel op stellen over centrale them ■"•y'
in de zwarte theologie, vermeld en inget indS
door Or Allan Boesak. Het boek begint n 1
een toelichting van Prof. Or J. Vetkuyi O
het ontstaan van dit boek.
Prof. Dr. D.J. Bosch
HET EVANGEUE IN AFRIKAANS
GEWAAD
120 blz f 13,50
Het probleem van het kwaad ata
missionair dillemma in Afrika. Een confrtp* 1
l ife met het wezen van de zwarte mana.
Won Ramaker
IK BEN ER GEWEEST
128Nz.M3.95
Zeven gesprekken d« Wim Ramaker voe*»
met Zuidalnkaners die elke dag de gevow6
van de aparthetdpoktiek zien.
Jles 1
ar C
ders
ster
iw
van
en i
i scl
Verkrijgbaar in de boekhandel
In de branding van aktuele vragen....
"Waarheid en Eenheid" is begonnen met een artikelenserie over
(kinder-)doop.
Wilt u deze gehele reeks in uw bezit krijgen, abonneer u dan NUI
(f 18.— per halfjaar).
Vraag gratis proefnummer:
"Waarheid en Eenheid", Boulevard 11, Velp G.