ïfl overlegt met jregering Jordanië Dissidente naar het Westen planke oppositie Zuid-Afrika onmachtig Italië weet geen raad met studenten Vonnis in fraudezaak Israël v,e9,el,e" Carter ziet niets in afgescheiden Quebec esprek over mogelijke federatie Zf Amerika bouwt grote windmolen Leger Oeganda is onrustig PCI verloor greep op universiteiten Kritiek op Carters brief aan Sacharow Parlement gedomineerd door Vosters bewonderaars NSDAG 23 FEBRUARI 1977 BUITENLAND Trouw/Kwartet ssa|tM! MAN (Reuter,UPI,AP) Vertegenwoordigers van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO n gisteren in de Jordaanse hoofdstad Amman besprekingen begonnen met de Jordaanse regering over normalisering van de onderlinge betrekkingen. Volgens de Egyptische president J*Sadat zijn Jordanië en de PLO bereid weer formele betrekkingen met elkaar aan te knopen. acij eel J. :\vei den •oiitff; De delegatie van de PLO staat onder leiding van Khaled Al-Fachoem, voorzitter van de Palestijnse Natio- lale Raad, het parlement van de in lallingschap levende Palestijnen. •e delegatie heeft gisteren een ;rste open gesprek gehad met de Jordaanse premier Modar Badran. 'Jpe andere delegatieleden zijn Hani Hassan, politiek adviseur van Jas- :r Arafat, leider van de PLO, Aboe lazen, de PLO vertegenwoordiger n Syrië en generaal Abdel Razzak Al lachja, staf-chef van het Palestijnse Bevrijdingsleger. De PLO heeft het besluit om met Jordanië te gaan praten genomen )nder druk van Syrië en Egypte. De luln fordaans-Palestijnse ontmoeting is 1° iet eerste officiële contact sinds het n eger van koning Hoessein in 1970 de ^^Talestijnse guerrillastrijders het iee and uitjoeg. Solidariteit stonBij zijn aankomst in Amman ver- W claarde de Palestijnse delegatielei- is d< Ier Fachoem dat de PLO er op uit is rdaj je onderlinge Arabische solidariteit end«e versterken met het oog op de ig a jevrijding van de door Israël bezette ?w C fcrabische gebieden en het herstel van de nationale rechten van de Pa- estijnen. Onderlinge Arabische ver- ichillen van mening zijn van minder ims DENVER (DPA) - Amerika gaat de komende jaren vier grote windmolens bouwen voor het opwekken van elektri citeit. Het is de bedoeling dat de experimentele windcentra- letjes rechtstreeks worden aangesloten op het elektrici teitsnet. Dit heeft directeur Louis Divone van het Bureau voor energie-onderzoek en -ontwikkeling ERDA aange kondigd. De grootste centrale krijgt een piekvermogen van twee mega watt, goed voor de elektrici teitsvoorziening van een aar dig dorp. Hij wordt aangedre ven door een windmolen met kunststof wieken van honderd meter doorsnee, op een zestig meter hoge toren. Divone ver wacht dat stroom uit wind kracht op korte termijn com mercieel haalbaar zal worden voor afgelegen streken waar aanvoer van elders te duur is. Met de bouw van de experi mentele installaties wil men beter zicht krijgen op de kos ten van nog grotere windcen- trales en op de mogelijkheden voor commerciële toepassing. belang zo lang de zionistische drei ging bestaat, aldus Fachoem Een van de belangrijkste onderwer pen van gesprek zal de mogelijkheid zijn van een formele band tussen Jordanië en een eventueel op de wes telijke Jordaanoever te vestigen Pa lestijnse staat. President Sadat van Egypte verklaarde gisteren dat zo wel Jordanië als de Palestijnen voor stander van een dergelijke band zijn. Koning Hoessein van Jordanië zou de Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Vance, die de afge lopen dagen bezoeken bracht aan diverse landen in het Midden- Oosten. hebben laten weten dat een federatie tussen Jordanië en een Pa lestijnse staat echter alleen mogelijk is als de Arabische staatshoofden het besluit van de conferentie van Rabat van 1974 intrekken. Hier werd bepaald dat de PLO de enige wettige vertegenwoordiger is van het Pales tijnse volk. Voor koning Hoessein was dit toen een weinig aangenaam besluit, omdat in zijn land veel Pa lestijnen wonen. «President Sadat van Egypte ver klaarde gisteren niet te verwachten dat de algemene verkiezingen die in mei in Israël worden gehouden enige verandering zullen brengen in de Israëlische houding ten aanzien van een vredesregeling in het Midden- Oosten. Sadat sprak op een perscon ferentie ter gelegenheid van het be zoek van' de Franse minister van buitenlandse zaken. De Guiringaud, die momenteel een rondreis door het Midden-Oosten maakt. De Guirin gaud zei gisteren van mening te zijn dat de kansen op een vrede in het Midden-Oosten groter zijn dan ooit. Politieke waarnemers zijn van oor deel dat een Palestijnse staat op de westelijke oever van de Jordaan voor Israël aanvaardbaar zou kun- DAR ES SALAAM (UPI, Reuter) Radio Oeganda heeft gisteren toe gegeven dat er in het land ongere geldheden hebben plaats gehad ten gevolge van onenigheid binnen het leger. Daarbij zouden verscheidene doden zijn gevallen. President Amin zou zijn deelneming hebben betuigd aan de nabestaanden van de slacht offers en de hem trouwe officieren hebben geprezen. Vluchtelingen uit Oeganda hebben verteld dat er op grote schaal wordt gemoord onder de Langi en de Acholestam. Amin zou erop uit zijn de leden van de strijdkrachten die tot deze stammen behoren te liquideren en te vervan gen door in Soedan gerekruteerde militairen. Zo zouden afgelopen maandag 700 militairen in Kampala gearresteerd zijn en afgevoerd naar Moebende, waar ze gedood werden. nen zijn, als zo'n staat een nauwe band met Jordanië zcu hebben. In dat geval zou zo'n Palestijnse mini- staat veel minder snel ertoe over gaan tegen Israël acties te onder nemen. Volgens de Israëlische radio zijn in de afgelopen maand 2000 Palestijn se guerrillastrijders teruggekeerd naar hun vroegere bases in het zui den van Libanon Volgens deze be richten zouden de Syrische leger eenheden de Palestijnen ongehin derd doorgang hebben verleend bij hun terugkeer naar het zuiden van Libanon Van officiële militaire zijde in Israël is nog geen commentaar geleverd op de berichten. In het ver leden hebben Israëlische leiders steeds gewaarschuwd dat ze niet zouden toestaan dat er in het zuiden van Libanon weer een situatie zou ontstaan zoals voor het uitbreken van de Libanese burgeroorlog. Pa lestijnse guerrillastrijders onderna men toen vanuit het zuidelijk deel van Libanon dat Fatachland ge noemd wordt, aanvallen op dorpen in het noorden van Israël. WASHINGTON (L'PI) De Amerikaanse president Jimmy Carter ziet weinig in een afscheiding van Quebec van Canada maar vindt wel dat het uiteindelijk aan de Canadezen zelf is om daarover te beslissen. Carter zei dit in een vraaggesprek ter gelegenheid van het beleefdheidsbezoek van de Canadese premier Pierre Trudeau aan de Amerikaanse president. Carter is van plan nauw contact te houden met Canada over het plan om olie en gas vanuit het noorden van Alaska naar de VS te transporteren. „Ik hoop dat iedere beslissing daarover in de toekomst in nauw overleg met en met voorkennis van de Canadese autoriteiten zal worden geno men", aldus Carter, die zei dat de betrekkingen tussen de VS en Canada bij zijn weten nog nooit zo goed zijn geweest als heden ten dage. Volgens de speciale adviseur voor internationale zaken van de Canadese premier, Ivan Head, heeft Trudeau Carter verzekerd dat hij diens bedoelingen ten aanzien van de eerbiediging van de mensenrechten onderschrijft maar er de voorkeur aan geeft rustiger te werk te gaan, zonder daar veel publiciteit aan te geven. Hij deed dit tijdens een eerste onderhoud met de president. Carters adviseur Zbigniew Brzezinski wilde zich niet uitlaten over het gesprek. In de officiële verklaring van het Witte Huis wordt niet gemeld dat over de mensenrechten is gesproken. door J. den Boef „De Revolutie is een feest", kon men vorige week nog op een spandoek lezen, dat door uiterst linkse studenten van de Univer siteit van Rome was gemaakt. Met de leus „De nacht is van ons, bezetten is mooi" werden mannelijke en vrouwelijke studenten geworven voor de „nachtwacht". Er was interesse genoeg, maar er hoeft nu niet meer gewaakt te worden, want de politie heeft een eind aan de bezetting gemaakt. Waarom deze bezetting, niet alleen in Rome. maar ook in de andere Italiaanse universiteiten? Het nage streefde doel is niet duidelijk. Men protesteert tegen de hervormings- maatregelen van de regering, maar ook tegen de voorstellen van de com munistische partij en de socialis tische partij. Voorts zegt men de strijd te hebben aangebonden tegen neo-fascistische groepen en tegen de autoriteiten die zouden proberen, de radicaal-linkse studenten te „crimi naliseren". Tenslotte keert men zich in het „politieke collectief", dat de kern uitmaakt van de studenten revolte. tegen de koers van het chris ten-democratische minderheidskab inet van Giulio Andreotti in het alge meen Een eigen koers ontbreekt echter. Verschil Er is een groot verschil met het stu- dentenverzet van acht jaar geleden, dat toen nog de steun van de com munistische partij had en daardoor meer indruk kon maken. Intussen zitten de demonstranten uit die tijd op de docentenstoelen en worden de MOSKOU. WENEN (Reuter, UPI) Ljoedmila Alexejewa, een van de twaalf oprichters van een groep dissidenten in de Sowjet-Unie die wil nagaan in hoeverre dit land zich houdt aan cje akkoorden van Hel sinki, is gisteren in Wenen aan gekomen. De Russische histo rica, haar man en haar zoon kregen in Moskou een visum voor Israel, maar ze hopen zich in de Verenigde Staten te ves tigen. Bij haar aankomst in Wenen ver klaarde de 49-jarige Ljoedmila Alexejewa dat de onderdrukking in de Sowjet-Unie van dissidenten toe neemt. Onlangs zijn twee andere le den van de Helsinki-groep, de na tuurkundige Joeri Orlow en de dich ter Alexander Glnzboerg, in de ge vangenis gezet. Wladimir Borissow, een Russische dissident die zich eveneens heeft in gezet voor de respectering van de rechten van de mens in de Sowjet- Unie en die twee maanden geleden in een psychiatrische inrichting werd opgenomen, mag geen enkel contact meer met de buitenwereld hebben, zelfs niet met zijn vrouw. Dit heeft zijn echtgenote Irina gisteren aan Westerse verslaggevers verteld. De 33-jarige Borissow heeft in totaal ne gen jaar doorgebracht in psychia trische inrichtingen vanwege zijn ac ties voor de mensenrechten. Sedert 1974 was hij op vrije voeten. Boris sow is enige tijd samen met de be kende Vicor Famberg in hongersta king geweest tijdens een eerdere de tentie De onlangs vrijgekomen Russische dissident Wladimir Boekowsky. die bekendheid heeft gegeven aan het geval Borissow. zal begin volgende week ontvangen worden door de Amerikaanse president Jimmy Car ter. De contacten die president Car ter met Russische dissidenten on derhoudt vallen ook in de Verenigde Staten niet overal in goede aarde. De Republikeinse senator van Tennes see Howard Baker heeft verklaard dat de president er geen goed aan gedaan heeft de vooraanstaande Russische dissident en Nobelprijs winnaar Andrej Sacharow een per soonlijke brief te schrijven. Baker verklaarde de doeleinden van Carter wel te delen. Hij vindt echter dat dergelijke brieven de situatie van de dissidenten eerder bemoeilijken dan verbeteren. linkse partijen tot het establishment van de universiteit gerekend Het is dan ook geen wonder, dat het verzet nu vrijwel uitsluitend door uiterst linkse studentengroeperingen wordt georganiseerd. Zij hebben grote in vloed op talrijke studenten, die niet meer - zoals in 1968 - voornamelijk uit burgerlijke kringen komen en die nu al reden hebben om te vrezen, dat er straks geen werk voor hen zal zijn Voordat tot ontruiming van het uni versiteitsterrein werd besloten, heb ben de communistische partij en de machtige vakbond CGIL onder lei ding van de communist Luciano La ma vergeefs geprobeerd, de revolte rende studenten in te dammen La ma wilde de bezetters vorige week donderdag op eigen terrein toespre ken. Hij werd omringd door de orde dienst van de vakbonden en op de achtergrond door politie-eenheden beschermd Er bleek echter geen di aloog mogelijk. Lama. die erin ge slaagd was. de protestbeweging te gen de versoberingsmaatregelen van Andreotti's regering onder controle te krijgen, moest ijlings een goed heenkomen zoeken, toen woe dende radicale studenten erop los gingen slaan. Er vielen veel ge wonden Voor de rector waren deze gebeurte nissen aanleiding, justitiële stappen tot ontruiming van de universiteit te vragen, omdat de persoonlijke vei ligheid er ernstig in gevaar was ge komen en er zware vernielingen wa ren aangericht De universiteit zal voorlopig wel gesloten blijven, want eerst moet de enorme schade (ge schat op 1 tot 2 miljoen gulden i worden hersteld. Algemeen is nu de vraag, waarom niet eerder werd ingegrepen Het antwoord daarop is duidelijk in re geringskringen ging men er van uit. dat de communistische partij en de vakbonden hun invloed konden aanwenden om een vreedzame op lossing te vinden. TEL AVIV (Reuter, DPA, UPI) - Ascher Jadlin, een vroegere hoge functionaris uit de Israëlische Arbeiderspartij is gisteren wegens corruptie en belastingontduiking veroordeeld tot vijfeneen- halfjaar gevangenisstraf. De 53-jarige Jadlin, die enige tijd geleden nog kandidaat was voor het presidentschap van de Israëlische nationale bank, bekende vorige week schuldig te zijn aan het aanne men van steekpenningen en het in casseren van gelden bij de verkoop van grond. Naar zijn zeggen heeft hij het grootste deel van het onwettig geïnde geld gestort in de partijkas van de Arbeiderspartij Jadlin was directeur van het zieken fonds van de Histadroet, de Israë lische vakbeweging toen het schan daal bekend werd Rabin had hem toen juist kandidaat gesteld voor de post van directeur van de nationale bank Het feit dat Jadlin gerekend wordt tot de medestanders van de huidige premier Rabin zal de verkie zing van de premier tot lijsttrekker van de Israëlische Arbeiderspartij bemoeilijken. De uitspraak van de rechtbank kwam precies op de dag waarop het congres van de Israëlische arbei derspartij begon. Tijdens dit congres zal uitgevochten worden wie lijsttrekker en daarmee mogelijk toekomstig premier wordt: de huidi ge premier Rabin of minister van defensie Peres. De president van de Israëlische rechtbank in Tel Aviv hechtte geen geloof aan Jadlins mededeling dat hij de gelden niet ten eigen bate zou hebben besteed. Behalve een gevan genisstraf heeft Jadlin een boete op gelegd gekregen die het dubbele be draagt van de steekpenningen die hij toegegeven heeft te hebben gein casseerd Jadlins verdediger heeft gezegd dat hij in hoger beroep gaat. Dat dit niet is gebeurd is voor de PCI van Enrico Berlinguer en de CGIL van Lama, maar ook voor de gang van zaken in Italië in het alge meen een veeg teken. Aanvankelijk werd aangenomen, dat de regering in Rome te weinig moeite had ge daan om de studenten duidelijk te maken, wat haar hervormingsplan nen wilden verwezenlijken. Deze te kortkoming blijkt echter niet de be langrijkste oorzaak van het verzet te zijn. Die moet worden gezocht in het uitzichtloze bestaan van honderd duizenden studenten, bepaald niet alleen uiterst linkse, voor wie straks misschien geen werk zal zijn in een land, dat langs de rand van de af grond is gegaan en nu met een zeer strak versoberingsprogram probeert weer vaste grond onder de voeten te krijgen. !J) e 'derli i afeelnoen wpken in het narlemer' sen gd clas e jet jon| jon| door Harm Lamberts Sen op de vier blanke Zuidafrikanen heeft nu een eigen vuurwapen. Om precies te zijn: op 1 anuari van dit jaar waren er 1.205.741 vergunningen voor het in bezit hebben van een geweer of Jistool uitgereikt. Na de opstanden in Soweto en andere steden zijn 157.713 aanvragen ingediend ;n 154.305 vergunningen verstrekt. Nagenoeg iedere blanke die om een wapenvergunning vroeg, ïeeft er ook een gekregen. 30 3eno laag idei gdrai: Jat 1 Na [t zak lts o a egel Ej wer le >udt e n 'erd :rin8 ei enigfce' et bl ei van Uk ide n de «rS heeft de Zuidafrikaanse minis- er van politie, J. Kruger, deze aand geantwoord op schriftelijke •agen van mevrouw Helen Suzman, larlementslid voor de Progressieve lervormingspartij in het blanke irlement. Meer dan de debatten in at parlement weerspiegelen deze 'ifers de huiveringwekkende situa- in Zuid-Afrika De zelfverzekerd- leid van de regering-Vorster en de rrogantie van de Nationale Partij ie tijdens de parlementszitting van afgelopen weken weer ten toon gespreid, is schijn, fluiten in ft donker. De blanke meerderheid wel beter. Zij hebben geweren nder hun bedden en pistolen in hun achtkastjes. De blanken willen hun ^voorrechte posities houden en zijn xeid daarvoor te vechten. feet i omdat de overgrote meerderheid van de blanken de Nationale Partij zal blijven steunen. Met name de blanke arbeiders zijn fervente aan hangers van Vorster. Zij vrezen dat iedere concessie aan de zwarten vooral hun geld gaat kosten Zij zul len werkloos worden en hun lonen zullen dalen als de zwarten op hun arbeidsmarkt zouden meedingen. Daarom steunen ze Vorster. Zij we ten dat ze op den duur hun bevoor rechte positie alleen nog met geweld zullen kunnen verdedigen en ze ho pen dat het hun tijd en die van hun kinderen nog zal duren. Ze vertrou wen op hun wapens. Welgesteld Scheuring n de Zuidafrikaanse kranten is de aatste maanden veel ophef gemaakt in de reorganisatieplannen van de lanke oppositiepartijen. Als de op positiepartijen er in zouden slagen houi en gesioten front te vormen tegen ie,nn|e regerende Nationale Partij, zou er illicht voor het eerst sinds 1948 een 'ine kans zijn op het wisselen van gemje blanke macht. Het bleek een ijde- hoop Niet alleen omdat de pogin- fn te komen tot één oppositiepartij tislukt zijn en alleen maar geleid fbben tot een scheuring in de Ver- de Partij, de grootste van de drie ke oppositiepartijen, maar ook 1 aigde I erwl lm; t, Zl De blanken die de oppositie steunen zijn voornamelijk welgestelde En gelstaligen. Zij vinden het beneden hun standing te stemmen op de par tij van de Boeren, de Nationale Par tij, maar als ze bij verkiezingen Ver enigde Partij, Progressieve Hervor mingspartij of Democratische Partij stemmen de drie blanke oppositie partijen hopen ze diep in hun hart dat de Nationale Partij de teugels weer flink in handen zal krijgen In die partij hebben ze meer vertrou wen als het er om gaat de status quo te handhaven En op een enkele uit zondering na (Beyers Naudé en de mensen van het Christelijk Instituut bij voorbeeld!) willen alle blanken dat het liefste De Verenigde Partij hééft nog 36 zetels in het 171 leden tellende parle ment. De Progressieve Hervormings partij is er met 12 zetels vertegen woordigd. De Democratische partij van Theo Gerdener heeft geen enke le zetel. Gerdener is een voormalig minister uit het kabinet van Vorster. die met de Nationale Partij heeft gebroken en van plan was via het bedrijfsleven veranderingen in Zuid- Afrika te weeg te brengen Hij pro beert het nu weer via de politiek Een commissie uit de drie partijen, onder leiding van rechter Kowie Marais, heeft voorgesteld de drie partijen te verenigen in een nieuwe oppositie partij, die bij de algemene verkiezin gen een werkelijke uitdaging zou kunnen vormen voor de Nationale Partij. Toen de VP in principe ak koord ging het de fusie verliet de rechtervleugel de partij. Onder de naam Onafhankelijke VP vormden zes parlementsleden van de Verenig de Partij een nieuwe fractie. Maar daarmee was het vereet in de VP tegen de samenwerking met de Pro gressieven niet geweken. De Pro gressieve Hervormingspartij ging akkoord met een van de voorstellen van de commissie-Marais, dat op den duur de blanken en zwarten op alle regeringsniveau's de macht zouden moeten gaan delen De VP wilde echter zwart op wit hebben dat dit principe niet zou leiden tot een zwar te meerderheidsregering De rech tervleugel kan weer terugkeren Geharrewar Voor de ontwikkelingen in Zuid- De blanken in Zuid-Afrika weten dat zij hun bevoorrechte positie alleen nog met geweld zullen kunnen verdedigen. Dit bleek toen zwarte scholieren in Zuid-Afrika de straat opgingen om uiting te geven aan hun protest tegen hel apartheidsregime. Afrika is al dat geharrewar nauwe lijks van betekenis. Alleen als de oppositie een radicaal andere poli tiek zou gaan voeren en zou streven naar een echt bondgenootschap met de zwarte bevolking zou wellicht een vreedzame ommekeer mogelijk zijn Maar met een verkiezingsprogram ma dat zo n koers zou uitstippelen zouden ze bij de meeste blanke kie zers geen schijn van kans maken Vandaar dat bij de debatten die de afgelopen weken in het parlement in Kaapstad zijn gevoerd de oppositie geen voorstellen heeft gedaan die de zwarten enthousiast kunnen maken Sir de Villiers Graaft, leider van de VP, meende dat de regering-Vorster moest verdwijnen omdat steeds meer blanken Zuid-Afrika verlaten, blanke soldaten in levensgevaar ver keren aan de grenzen en duizenden mensen door de onlusten hun bezit tingen zijn kwijt geraakt Over af schaffing van de bedriegelijke thuis- landenpolitiek en over een eerlijker verdeling van kennis, machten inko men repte de oppositieleider nauwe lijks Niet de kern De leider van de Progressie ven. Co lin Eghn. stelde drie maatregelen voor. die onmiddellijk van kracht moesten worden volledig bur gerschap voor de kleurlingen, erken ning van de permanente aanwezig heid van zwarten in de steden en nieuwe grenzen voor de thuislanden Maar ook die maatregelen raken niet de kern van de zaak De blanke op positie wil de apartheid menselijker maken; de zwarte meerderheid wil de apartheid afschaffen De Nationale Partij van Vorster heeft niets te vrezen van de opposi tie. De echte confrontatie in Zuid- Afrika is tussen de zwarte meerder heid en de Nationale Partij Een vreedzame oplossing komt er alleen als die partij een radikaal andere politiek gaat voeren en dat zal alleen gebeuren als de mensen veranderen die deze partij steunen. Dat wil zeg gen dat ze bereid moeten worden welvaart en macht te delen Er zijn maar weinig mensen die dat vrijwil lig doen. Daarom kopen ze nu wa pens En daarom zal het geweld in Zuid-Afrika hand over hand toe nemen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 7