Dierenmishandeling
nog niet strafbaar
Pronk en 't CDA
De tekening v
a
n
een
ez
er
TERDER
3
aste aanstelling voor
evangenispredikant
Kamer neemt het op
voor Ned. Kamerorkest
Commentaar
edenkelijke kant
ornhertliga praat met Zeevalking
Kameragenda
duur eitje
wurgslang
vinden ze die stad terug?
king kong
inhoudend
icht
•■I
iOAG 15 FtBRUARI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
rechtbank in Assen heeft beslist
er een nieuw onderzoek moet
^-r4men in de zaak tegen de amateur-
:heoloog Tjerk Vermaning. Er
£-5 rdt een Duitse hoogleraar specia
al ingeschakeld. De rechtbank kon
liicht moeilijk anders handelen,
iar toch zit er ook aan een nieuw
derzoek een bedenkelijke kant.
et gevaar is niet denkbeeldig dat er
soort scheidsrechterseffect ont-
at. Er wordt een nieuwe speler
gevoerd die het verlossende
lord moet spreken. Die rol be-
echter te worden voorbehou-
n aan de rechtbank zelf.
'-frp rol van de deskundigen in deze
ik is toch al niet erg sterk ge-
Eerst maken de mensen van
biologisch archeologisch insti-
it te Groningen en van enkele
erz<jisea de blunder dat zij archeolo
ge vondsten gedurende meer
n tien jaar niet intensief op hun
itheid onderzoeken. Als één me-
p^werker van dat instituut dan ach-
if tot de conclusie komt dat het
vervalsingen zou gaan, wordt
dat meteen klakkeloos aan-
ird.
De geleerden die eerst Vermanings
vondsten bejubelden hebben tijdens
het proces in Assen in koor be
zongen dat zij zich baseren op de
specifieke deskundigheid van die
ene medewerker.
Ook een derde partij is niet al te
zorgvuldig te werk gegaan. De aan
klacht die heeft geleid tot aanhou
ding en voorgeleiding van Verma
ning is namelijk ingediend door het
provinciaal bestuur (tevens mu
seum-bestuur) van Drente. Men kan
zich afvragen of een verantwoorde
lijke overheid niet al te gamakkelijk
een man, aan wie men eerst een
culturele prijs en geldmiddelen toe
kende voor zijn verdiensten, heeft
laten vallen op grond van een onder
zoek van één wetenschapper.
Het meest belangrijke is wellicht
nog dat Tjerk Vermaning vrijwel
zeker de verliezende partij zal zijn.
Hij blijft het aureool houden van de
vervalser, hoe het definitieve vonnis
ook zal luiden.
Waar blijft Coppes (PPR) met zijn wetsontwerp?
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De PPR heeft de naam voor de rechten van het dier op te komen. Bio industriëlen
en dierenmishandelaars hebben van deze pfttij weinig goeds te verwachten. De partij laat het niet
bij woorden, maar gaat ook tot daden over. Zo kondigt het PPR-Tweede Kamerlid Dolf Coppes op
gezette tijden en bij voorkeur op dierendag sinds mei 1974 aan dat hij met twee initiatief-
ontwerpen zal komen om het dier eindelijk de positie te geven waar het recht op heeft.
een onzer verslaggevers
f >SEN Staatssecretaris
;zi|evalking van Justitie heeft
gevangenispredikant W. W.
Hoekert een vaste aanstel-
l gegeven, maar hij heeft in
midden gelaten waar de
ninee te werk zal worden
gfBteld.
langs ontstond in het Huis van
Tiwaring te Assen onrust toen gede-
eerden er achter kwamen dat di-
:teur H. Nieboer aan de staatsse-
taris had geadviseerd de gevange-
ipredikant geen vaste aanstelling
geven.
»k in kerkelijke kring is aandacht
~br het vraagstuk. Behalve de elf
"edikanten in Assen die vinden dat
positie van de gevangenispredi-
W principieel moet worden beke-
l heeft ook het moderamen van
If Hervormde Kerkvergadering in
i provincie Groningen een brief ge
schreven aan, de staatssecretaris.
„Wij hebben er daarin op gewezen
dat dominee Hoekert verantwoord
pastoraat heeft bedreven in Assen",
aldus dominee F. Mooi te Haren.
De hoofdgevangenispredikant domi
nee C. F. Brüsewitz zal de zaak be
spreken met de interkerkelijke com
missie voor inrichtingen van justitie.
„Wij van onze kant hebben tot nu
toe steeds geprobeerd er geen
conflict tussen kerk en staat van te
maken", aldus dominee Brüsewitz.
Deze haakt hiermee in op de brief die
de elf predikanten in Assen aan de
interkerkelijke commissie hebben
gezonden, waarin zij de principiële
vraag aan de orde stellen wie het nu
eigenlijk voor het zeggen heeft over
het kerkelijk pastoraat, de kerk of
het ministerie van justitie. Dominee
Brüsewitz vindt dat het gevaar be
staat dat de zaak op de spits gedre
ven wordt. Hij meent dat een voor
zichtige benadering op het ogenblik
de beste manier is, „omdat er poli
tiek voor de kerk op het ogenblik in
Nederland weinig te halen valt".
Wijziging van de wet is volgens hem
hard nodig. De mishandeling van
dieren, althans het strafbaar zijn
daarvan, is geregeld in de artikelen
254 en 455 van het wetboek van
strafrecht. Dat is nogal merkwaar
dig, omdat deze artikelen vallen on
der de overtredingen tegen dezeden.
Dat wil zeggen dat de overtreder niet
aangeklaagd en bestraft wordt om
de pijn of het leed die hij het dier
aandeed, maar vanwege het feit dat
andere mensen door de dierenmis
handeling geschokt werden.
Coppes wil de wet nu zo veranderen
dat het mishandelen van het dier op
zichzelf strafbaar wordt. Gemakke
lijk is dat niet want daarvoor moet
het dier juridisch als persoon aange
merkt kunnen worden en dat geeft
dus enige problemen. Behalve de
wijziging van de artikelen uit het
wetboek van strafrecht heeft Coppes
ook aangekondigd een geheel nieu
we wet op de dierenbescherming te
willen indienen. Ook dat is geen ge
makkelijke opgave. De wet zal regels
moeten stellen voor de behandeling
van dieren in asyls, in huis en met
name ook bij de boer en in de bio-
industrie.
Dierenvervoer
Ondanks het feit dat boeren en bio-
industrie financieel belang hebben
bij een redelijke behandeling van
hun vee, bestaat er toch nog veel
dierenleed in die sectoren. Dat blijkt
bijvoorbeeld uit de regelmatige be
richten over varkenssterfte tijdens
het vervoer. Nu behandelt de Kamer
deze week een wetsontwerp om de
controle op dat vervoer te verbete
ren. Tegelijk met een Europese over
eenkomst op internationaal dieren
vervoer, legt de regering de Kamer
een voorstel voor om de vele ver
schillende regelingen voor het die
renvervoer samen te brengen en de
controle op de naleving in handen te
geven van de vee-artsenijkundige
dienst van het ministerie van
landbouw. Paarden, koeien en var
kens zullen, volgens het wetsvoor
stel, voortaan eerst door een arts
gekeurd moeten worden alvorens ze
vervoerd mogen worden.
Slechts kleine stap
pen kleine stap op de goede weg,
maar toch heel wat minder dan Cop
pes wilde. Vandaar gisteren de vraag
aan het PPR-Kamerlid waar hij nu
met zijn voorstellen blijft. De verkie
zingen komen naderbij en Coppes
heeft al aangekondigd niet meer in
de Kamer te willen terukeren. He
laas er is dus haast bij. De vorige
Dierendag (4 oktober) kondigde de
PPR nog aan dat de wetsvoorstellen
zeker voor kerstmis zouden komen,
maar helaas, ook op dit moment
blijkt het Kamerlid nog niet zover te
zijn.
Coppes heeft nog wel goede hoop
voor 25 mei met iets te komen, maar
zijn medewerkers hebben daar wei
nig vertrouwen in. „Er is", zeggen zij,
„de laatste tijd nauwelijks nog aan
deze zaak gewerkt. Ze hadden het
ook zo druk met alle moeilijkheden
rond de PvdA-PPR samenwerking
en de uitbreiding van de ultra centri
fuge fabriek in Almelo. De dierenbe
scherming is daardoor op de priori
teitenlijst gezakt. Misschien iets
voor de volgende dierendag?
Van een verslaggever
DEN HAAG De cassatiebehande
ling door de Hoge Raad van de zaak
tegen de tot levenslange gevange
nisstraf veroordeelde 58-jarige fa
brieksarbeider en ex-SS'er L. uit
Horn zal dinsdagmorgen 26 april be
ginnen. Dan houden de twee
raadslieden hun pleidooien.
Het midden in de Nederlandse politiek moet door midden.
Die stelling verdedigde minister Pronk van ontwikkelings
samenwerking zondag op een discussiemiddag in de Popu
lier in Amsterdam.
Dat midden van de christen
democratische partijen moet je,
aldus Pronk, 'klein en verdeeld'
houden. Met die hoop is hij vier
jaar geleden in het kabinet-Den
Uyl gestapt. Maar zijn hoop werd
beschaamd. Weliswaar werd de
CHU geïsoleerd van KVP en ARP,
maar een scheiding der geesten
dwars door de confessionele par
tijen heen bleef uit. Het CDA
kwam tot stand en daarmee leek
het tegendeel bereikt van wat
Pronk gehoopt had.
Pronk zou best voelen voor een
nieuwe ambtstermijn in een twee
de kabinet-Den Uyl. Om hem dat
lukt is zeer de vraag, want er zijn
meer gegadigden voor die acht
progressieve zetels in het volgen
de kabinet. In ieder geval konden
we zondag constateren dat
Pronks ambitie om zijn beleid
voort te zetten niet zover gaat,
dat hij zijn kritiek op het CDA
voor zich houdt. Hij blijft hopen
op een breuk binnen het CDA. Hij
gelooft zelfs dat een coalitie tus
sen de progressieven en het CDA
vanzelf zal leiden tot onderlinge
verdeeldheid binnen het christen
democratische blok.
De uitspraken van Pronk over de
'splijting' van het CDA leken niet
helemaal in overeenstemming
met zijn oordeel over de samen
werking binnen het kabinet in de
afgelopen jaren. Pronk getuigde
dat hij vaak meer steun had ge-
Minister Pronk
kregen van de confessionele mi
nisters dan van zijn progressieve
collega's. En dat zal wel kloppen,
want met name minister Van der
Stoel (buitenlandse zaken) en
Duisenberg (steun via IMF en We
reldbank aan Chili) hebben Pronk
nog wel eens de voet dwars gezet.
Wat Pronk dan kan bewegen om
de confessionelen zo tegen zich in
het harnas te Jagen, is daarom een
raadsel.
De Tweede Kamer begint deze week
met een interpellatie van de WD
over het vak maatschappijleer. Ver
volgens zet de Kamer de behande
ling van de wet ziekenhuisvoorzie
ningen en het debat over de emanci
patie van de vrouw en wat de rege
ring daar aan gedaan heeft. Ook
moet nog een wetsvoorstel over de
aanwijzing van vliegvelden worden
afgehandeld.
Nieuwe onderwerpen op de Kamera
genda van deze week zijn onder
meer: de grondwaterwet, de wet die
renvervoer en een wijziging van de
Jachtwet.
Donderdagmorgen moeten de mi
nisters Van Agt (Justitie) en De
Gaay Fortman (binnenlandse za
ken) vragen van de PvdA be
antwoorden over het politie-f
optreden bij de dorpsrel in
Benthuizen.
DEN HAAG Pas na verder beraad zal minister Van Doom een
beslissing nemen over het al dan niet beëindigen van het
subsidie aan het Nederlands Kamerorkest. Maar het is nu
eenmaal niet mogelijk allerlei extra zaken aan te pakken en
daarbij het bestaande overeind te houden, aldus de minister.
Tijdens de openbare commissiever
gadering over de nöta Orkestenbe-
stel, maandag in de Tweede Kamer
bestreed de bewindsman ook met
klem de opvatting dat in de behoefte
aan kamermuziek niet meer zou
kunnen worden voorzien na de op
heffing van het Nederlands Kamer
orkest. Het repertoire kan volgens
hem opgevangen worden door de
symfonieorkesten. „Ik moet kiezen
op een manier die een stuk vernieu
wing mogelijk maakt. Als ik deze
post (2,7 miljoen gulden) terugneem,
kan ik anderezaken bekostigen". Hij
reageerde hiermee op een motie van
CDA, PvdA en VVD waarin wordt
verzocht de beëindiging van het sub
sidie aan het Nederlands Kameror
kest op te schorten. Hij verwachtte
wel dat het een moeilijke beslissing
zal worden, gelet op het feit dat de
kamer en zovelen daarbuiten het zo
duidelijk voor het Kamerorkest
opnemen.
Amsterdam
Met betrekking tot Concertgebouw
orkest en Amsterdams Philharmo-
nisch Orkest zei minister Van Doom
het niet geheel verantwoord te vin
den de schaarse middelen in overwe
gende mate op Amsterdam te rich
ten. Het Amsterdams Philharmo-
nisch Orkest, dat volgens een CPN-
motie in geen enkele opzicht zou
mogen worden aangetast, zal zijn
takenpakket wat verminderd zien
ten behoeve van andere taken, maar
het is niet de bedoeling de Amster
damse activiteit af te snijden. Voor
de minister geldt de vraag of de
hoofdstad aanspraak kan maken op
twee orkesten.
Het Concertgebouworkest, het
eerste orkest van het land. zal, aldus
Van Doorn, mogelijkheden moeten
hebben om de grote kwaliteit in
stand te houden. Hij meent dat bij
de grote rol die de centen hierin
spelen, de erkenning als hoogst ge
waardeerd orkest in het land be
langrijker is. Hij voelde dan ook niet
veel voor een soort toetsing van het
Concertgebouworkest met andere
grote orkesten. Probleem van zo'n
toetsing (als die met zin ondernomen
zou kunnen worden) is, wat er moet
gebeuren als zou blijken dat dit or
kest niet meer als beste wordt aange
merkt.
[Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam.
(Naam en adres san de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon.
De Amerikaanse senator Wil
liam Proxmire is onlangs over
een spiegelei gevallen. Figuur
lijk dan, en best te begrijpen
ook, want toen het bewuste
eitje klaar was had het meer
dan honderdduizend gulden
gekost. Het ging om een door
de Amerikaanse overheid inge
steld wetenschappelijk onder
zoek, waaruit eigenlijk alleen
het antwoord gekomen is op de
vraag, hoe lang twee spiegel
eieren er over doen om in de
pan gebakken te worden. Op
deze wetenschappelijke wijze
bereid, duurde het exact 52,8
seconden. Heel aardig om te
weten, maar wel „een voor
beeld van bureaucratische ver
kwisting," vond Proxmire (vol
gens het Westdultse Han-
.delsblatt).
Zoals altijd liet een dertigja
rige Joegoslavische slangenbe
zweerder zich tijdens zijn
optreden met twee reuzenpy-
thons in de piste „omhelzen".
Dezer dagen zat de circustent
in Napels tjokvol, toen er iets
mis ging. Terwijl de twee, elk
vier meter lange, wurgslangen
hun kunsten op de Joegoslaaf
vertoonden, begon de man op
niet mis te verstane wijze met
verstikte stem om hulp te roe
pen. Honderden Napolitanen
zagen de hulppogingen van
toegesnelde collega's, die de
UDOET HEÏ IOCH EN DAAROM.
GEZONDE TIPS VOOR ALLE DAG
onder redactie van Loes Smit
Inu's ochtends
toch op moet staan om
teoaanwerkenlen
dat moet Uwaarschijn.
Iijkwel).büjfdannahet
ortwakenalthans nog
enkele minuten ligqen
rek U voorzichtig uit
en doe het ook verder
nog even kalm aan.
Heus. dat is beter voor
Uw zenuwgestel!!!
^Uzjch Vmorgera Ats U nu toch inde Als Unp toch zorgen
toch helemaal wast vrije natuur wan. hebt.gHnlachdahde^
neem (ton een dajche dolf .wijk dan zeveel ondaSs zoveel ats U
dan de noq slappe
spier en. Als (£e al.
leen maar worden
onderoedompetdvec
stoppen dit juist nog
wijk dan zoveel ondarts zoveel ate L
toegestaan v. kirt Heus het is waar:
d gebaande we. een slecht humeur be.
genaf.Vtoralvoor rudeett Uw oezorideid
uw voeten is het maar ertzettde slechte
lopen op ruwe ba humeur gaat beslist
dem(NIÈT hetslap. weg ataU glimlacht
pen inkuilen!) een hoeveel mbeitehetU
prima oefening!! aarwanMtikook kost.
probeer het maar!!!
slangen met bijlslagen van
hun slachtoffer los hakten.
Toen de slangen eenmaal in
mootjes in het zaagsel lagen,
bleek hun trainer al te zijn
overleden.
King Kong wordt, naar ver
wacht, een ware rage in de Ver
enigde Staten. Nu de nieuwe
King Kong-film draait (na de
eerste week in 2200 bioscopen
over de hele wereld waren de
produktiekosten er al uit) en
de kolossale aap vooral in New
York waar de film grotendeels
is opgenomen, meermalen le
vensgroot te zien is, zullen de
bijbehorende King Kong-
cocktails, King Kong-
sleutelhangers, King Kong-
camera's, King Kong-
reinigingsprodukten en andere
King Kong-aardigheidjes niet
lang meer op zich laten wach
ten. Het reclameweekblad Ad-
formatie dat deze verwachtin
gen doorgeeft, weet ook dat de
eerste King Kong-tekenen op
Times Square in New York al
te zien zijn: daar laat een
broodjeswinkel met de toepas
selijke naam Burger King een
sterk op King Kong gelijkend,
aapachtig wezen op een recla
meplaat met smaak In zijn
hamburgers happen.
IET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
t£n
Irooi j
rit si
er irweger
■o idstate
je Jgc
Hand: 1
weer schijnt de laatste
een hekel te hebben
stuntjes. Het blijft in de
itdrukverdeling een lau-
boel. Oceaandepressies
Frankrijk binnentrekken
gisteren elf millimeter
in zes uur) schrikken,
and.Jineer ze land zien en be-
:ri snel op te vullen. Een
^rinjedrukgebied sloeg zijn
0 Idl^wartier natuurlijk
op boven zuid-
:gen maar in de
ten en het aangren-
gebied van zuid-
bijna 1035 millibar,
indhgmorgen rapporteer-
stations daar laagste
(tanden van min 30 tot
32 graden, tot stand ge
en bij heldere hemel cn
dstilte boven 25 tot 50
ter sneeuw. Maar de
itstromingen komen niet
die kant op ons af. Zij
boven het continent mo-
teel oostelijk tot zuid
elijk
bol u
ten.
18J
en.
AsfÉlmetc
ankpts
ton.
j lal
241
Die wind voert lucht aan
waarin gemakkelijk middag-
temperaturen van zeven a
acht graden Celsius bereik
baar zijn. Roosendaal haalde
maandagmiddag zelfs tien
graden. Een beetje
grondvorst in de nacht is het
enige wat nog aan de winter
doet denken. De vogels zijn
kennelijk in hun nopjes met
dit weertype. Vooral 's mor
gens kun je ze in steeds gro
ter getale vrolijk horen zin
gen. Een doodenkele bui is
vandaag nog wel mogelijk,
overigens wezen de rustige
schaapjeswolken gistermid
dag eerder op droog weer dan
op regen. Het waren geen dui
delijke golfwolken, althans in
mijn woonplaats. De kans op
regen neemt woensdag toe
door de invloed van een nieu
we ditmaal uitdiepende de
pressie ten zuiden van IJs
land op een oostelijke koers.
Dit minimum zal ook de wind
naderhand uit zuidelijke
richtingen doen toenemen
De barre winter van 1929 In
het stukje van gisteren stond
vermeld dat het op 13 februa
ri ook in Engeland 20 tot 30
graden vroor. Een vriendelij
ke dame uit Nijkerk gelooft
daar geen steek van en
terecht. Ik put de gegevens
namelijk uit een reclame
boekje, waarin bepaald geen
officiële cijfers zijn verwerkt,
eerder „items" uit kranteno
verzichten. En in die dagen
had je ook al grote overdrij-
vers. Ik heb de officiële weer
kaarten van februari 1929 er
nog eens op na geslagen,
waarbij inderdaad bleek dat
het in Engeland juist hele
maal niet zo koud was. Een
temperatuurdaling kwam in
Huil, waar de opbellende
abonnee destijds verbleef,
niet eens aan de min tien
graden toe. Dat was alleen
maar zo in zuid-Schotland,
zuid- en zuidwest-Engeland.
De Noordzee temperde bij
een veelal zuid-zuidoosten
windje de kou in belangrijke
mate vooral in de oostelijke
kustgebieden. Ook uit verge-
i van de gemiddelde
t. •■•-perjmur van de hele me-
U ornlogische winter 1928-'29
blijkt duidelijk de hogere
uitslag in Engeland: gemid
deld plus twee graden celsius
in Shields, Aberdeen, Yar
mouth en Londen tegenover
min drie in De Bilt en Gro
ningen, min vier in Hamburg,
min zes Berlijn, min zeven
Dresden en Helsinki, min
acht München en Breslau,
min negen Lember (nu
Lwow), min tien Riga, min
twaalf Haparanda, noord-
Zweden min dertien graden
in het destijds zuidwest-
Finse Sortovala en min veer
tien graden in het Noord-
zweedse Stens^le.
Een winter van plus twee gra
den Celsius zoals ln 1929 in
Hull is vergelijkbaar met de
winters van 1945, 1946, 1951,
1965 en 1968 in ons land. Die
kregen van IJnsen in streng
heid sedert 1848 rangnum
mers variërend van 58 tot
79. lis normaal tot aan de
zachte kant) Het seizoen van
1929 kreeg in deze opsom
ming een zevende plaats (is
streng).
Veertien februari 1929; min
19 graden in De Bilt, min 21
in Amsterdam, min 25 graden
in Lochem (niet officieel). Le
ger des Heils deelt op een
ochtend aan drieduizend
Amsterdammers gratis koffie
uit. Post per vliegtuig naar
Urk. Poolsneeuw vlokjes
schijnbaar uit onbewolkte
hemel. Hele Noordzeekust
met brede strook ijs bedekt.
In Oroningen overdag min
achttien. Schildmeer 54 cen
timeter dik ijs, zodat het met
gemak 4000 mensen droeg tij
dens wedstrijden met paard
en kar. Kopenhagen alleen
per vliegtuig bereikbaar. Pa
rijs ontsteekt kolenvuren in
de voornaamste straten.
Wandelen over de Rijn van
Zwitserland naar Duitsland.
Station
weer
temp
7-19 uur
Amsterdam
onbewolkt
9
0
De Bilt
onbewolkt
10
0
Doelen
onbewolkt
10
0
Eelde
licht Lew.
7
0
Eindhoven
licht bew.
10
0
Den Helder
licht bew.
8
0
Rtd
onbewolkt
10
0
Twente
zwaar bew.
9
0
Vllssingen
onbewolkt
9
0
Zd. Limburg
zwaar bew.
10
0
Aberdeen
geheel bew.
Athene
onbewolkt
18
1
Barcelona
licht bew.
15
0
Berlijn
geheel bew
5
0
Bordeaux
regenbui
10
5
Brussel
half bewolkt
10
0
Frankfort
zwaar bew.
9
0
Genive
regenbui
6
1
Helsinki
onbewolkt
-14
0
Innsbruck
onbewolkt
9
0
Kopenhagen
zwaar bew
4
0
Lissabon
licht bew
13
0
Locarno
zwaar bew.
0
London
onbewolkt
11
0
Luxemburg
regen
6
1
Madrid
licht bew.
11
0
Malaga
half bew
16
0
Mallorca
licht bew.
14
0
MUnchen
mist
1
0
Nice
half bew.
14
0
Oslo
geheel bew.
-6
1
Parijs
zwaar bew
9
1
Rome
half bew
14
0
Split
zwaar bew.
14
0
Stockholm
geheel bew.
2
0
Wenen
geheel bew.
3
0
Zurich
zwaar bew.
6
0.1
Islanboel
licht bew.
19
0
Las Palmas
onbewolkt
18
0
New York
zwaar bew
Tel Avkv
onbewolkt
29
0
Tunis
hall bew
16
1
De mensen zullen wel atijd
aan het graven blijven. Als
ooit eenmaal alle Oriekse en
Romeinse oudheden zijn
blootgelegd, zijn we zeker een
paar honderd jaar verder en
kunnen ze alweer beginnen
met het opgraven van de
Amsterdamse Bijlmermeer en
het Rotterdamse Ommoord,
want die bestaan dan natuur
lijk allang niet meer.
Maar goed. de voorraad klas
sieke verborgenheden is nog
lang niet uitgeput; uil histo
rische geschriften weten de
archeologen en historici
meestal wel, waar ze ongeveer
gelegen of gestaan moeten
hebben, maar juist dat „onge
veer" maakt het zo moeilijk
om precies de plaats te bepa
len waar je moet beginnen met
graven. Zo is het ook met een
verdwenen stad in Brazilië,
waar eens een hoogontwik
keld volk gouden tijden moet
hebben gekend. Hoe dit volk
geheten heeft, hoe de stad ge
noemd werd, hoe lang geleden
die gesticht werd en wanneer
verwoest of vervallen, nie
mand weet het. Het enige do
cument daarover, een brief uit
1754, wordt zuinig bewaard in
de nationale bibliotheek in
Rlo de Janeiro. Een Portugese
goudzoeker rapporteerde
daarin wat hij onderweg „op
een groot plateau" aantrof:
ruïnes van een grote onbe
woonde stad, waarschijnlijk
verwoest door een aardbeving.
De hoofdstraat, waarlangs
volgens de goudzoeker gebou
wen van twee verdiepingen
stonden, leidde naar een
marktplein met in het midden
een zwarte, stenen kolom „van
enorme afmetingen, waarop
een gewone man staat met één
hand op zijn heup. tewijl hij
met de wijsvinger uan zijn an
dere uitgestrekte arm de
Noordpool aanwijst". Er ston
den, schreef de Portugees, obe
lisken op het plein en een
prachtig gebouw, en daar tege
nover de puinhopen van ge
bouwen die door de aardbe
ving ingestort waren. De enige
levende wezens die hij er aan
trof. waren „zwaluwen, vleer
muizen. ratten en vossen".
Natuurlijk waren er later on
dernemende lieden die deze
eens zo welvarende stad wel
eens wilden onderzoeken. De
eerste expeditie, een Brazi
liaanse. deed in het midden
van de vorige eeuw een ver
geefse poging. De txoeede was
een Engelse, onder leiding van
kolonel Fawcett. Volgens de
brief moest de stad gezocht
worden tussen de rivieren de
Xingu en de Araguta, ten
noorden van Cuiaba, hoofd
stad van de Braziliaanse staat
Mato Orosso. De Britse kolo
nel en zijn gezelschap gingen
in 1920 op weg, maar moesten
halverwege omkeren door het
slechte weer en de slechte
stemming onder de expeditie
leden. Vijf jaar later vertrok
Fawcett opnieuw, nu alleen
met zijn zoon, een andere jon
ge Engelsman en twee gidsen.
De gidsen, doodsbenauwd
voor de Indianen in de gebie
den die ze door moesten, wer
den onderweg teruggestuurd.
Sindsdien is er nooit meer iets
van de drie Engelsen verno
men. Jaren later liet een red
dingsexpeditie zich door Indi
anen vertellen, dat de Britten
vermoord waren.
Serieuze pogingen om de ruï
nes op te sporen zijn er sinds
de jaren twintig niet meer on
dernomen. Maar nu is er ie
mand, die het met heel andere
middelen wil aanpakken: de
Israeli Uri Gelier, de man die
vorken, messen, spijkers en
sleutels door alleen zijn blik
ken doet verbuigen, kapotte
horloges doet lopen en al vele
malen door wetenschapsmen
sen van naam en faam op zijn
paranormale gaven is getest.
Gelier, die nog niet bekend
gemaakt heeft wanneer zijn
expeditie op stap gaat naar
BraziUé, heeft uit de achltien-
de-eeuwse brief iets heel an
ders over de verdwenen stad
opgemaakt: „Ik geloof, dat
daar eens een beschaving is
geweest, hoger dan de onze,
die bezoek kreeg uü de ruim
te." zegt hij.
