Wet geeft straks meer
houvast bij stakingen
I
De eerspeerpunt' te mogen zijn
Stakingen kunnen politiek beïnvloeden
TARVO
MOUTBROOD
an Agt belooft maatregelen
er
ppr
Huidige ontwerp
zal verdwijnen
Belasting over stakingsuitkering
Pistool gaat af:
soldaat omgekomen
Filmer Thorsen uit
Engeland gezet
Kamerleden willen
verbod van rode
kleurstof amarant
Delfzijl stelt
eigen statuut in
WD gebruikt de
brief aan Carter
voor eigen winst
a M E mi fi
bril ieder» ook
,We blijven knokken, met koppie-koppie'
Tijdschriften
worden duurder
Arbeidsconflict voor regeringscoalitie een tegenslag van belang
fVfEBRUAR! 1977
'"'J
BINNENLAND
Trouw/Kwartet 3
ien
vo
jegi
roep
nda
woo
W(H
ke h
rerd
)g
n St
?nd
>ma
ipat
wel
eh.
lang
wij
10U
toon
Yu
Is
in
kon
telsc
as v
oeh:
hti|
ong
hajx
ma
Frat
•verl
hooi
1 en
uit
est.
loyi
ling
iet
iapp
nrec
en]
eei
>k he
rani
nstl
rdt|
nen
ad t
zuU
ad
d
nt
deri
gust
nail
a vi
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Nog vóór het eind van deze kabinetsperiode wil de regering maatregelen treffen om
werkgevers, werknemers en rechterlijke macht meer houvast te geven bij het beoordelen van de
vraag of bepaalde stakingen al dan niet geoorloofd zijn. Dit deelde minister Van Agt gisteren mee
in de Tweede Kamer, waar hij dóór de communist Bakker geïnterpelleerd werd over het rechterlijk
stakingsverbod bij de zuivel- en vleeswarenindustrie.
De aangekondigde maatregelen be
helzen een wetsontwerp tot centrali
satie van rechtspraak in stakingsge
schillen, ratificatie van het Europees
sociaal handvest, waarin het sta
kingsrecht in beginsel is vastgelegd
en krachtige voortzetting van de be
handeling van het wetsontwerp,
waarin het stakingsrecht voor
ambtenaren geregeld wordt.
Als de nieuwe wetgeving er eenmaal
is, dan kan het huidige wetsontwerp
op het stakingsrecht dat er nu al heel
wat jaren ligt en waarop de rechter
zijn uitspraken mede gebaseerd had
verdwijnen, aldus Van Agt.
Onmiddellijke intrekking van dit ge
wraakte wetsontwerp was volgens de
minister (die daarin gesteund werd
door praktisch de gehele Kamer)
niet mogelijk omdat de rechter dan
bij mogelijke uitspraken in stakings
geschillen in de nabije toekomst te
ruggeworpen zou worden op artikel
1401 van het burgerlijk wetboek.
Aan dat artikel heeft hij nog minder
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG Stakingsuitkeringen
vallen voortaan onder de belastin
gen. Over de nieuwe regeling heeft
het ministerie van financiën over
eenstemming bereikt met de vakbe
weging, die de belastingheffing voor
haar rekening zal nemen.
Geen loonbelasting zal worden ge
heven over kleine stakingsuitkerin
gen. Eerst als het totaal van de
uitkeringen in een kalenderjaar
meer gaat bedragen dan zeshonderd
gulden zal over dat totaal loonbelas
ting en premies volksverzekeringen
worden geheven. De verschuldigde
bedragen worden berekend aan dè
hand van een uniform tarief: zeven
procent loonbelasting en vijftien
procent AOW/AWW van de uitge
keerde bedragen.
ntf
Burgemeester maakt
zelf jaarverslag
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Burgemeester A.
Martini, sinds tien maanden aan het
hoofd van de gemeente Landsmeer
heeft zelf het Jaarverslag over 1970
geschreven. Martini, die als voorma
lig raadslid van Amsterdam (D'66)
met veel ambitie tal van rapporten
en nota's schreef, zegt in zijn Jaaro
verzicht, dat de gemeente er op be
dacht moet zijn met grote financiële
problemen te maken te krijgen.
De begroting voor 1977 vermeldt een
nadelig saldo. Gezien de grote kapi-
taalswerken, die op uitvoering
wachten, komt Landsmeer (7990 in
woners) voor uitzonderlijk hoge uit
gaven te staan. De aanwezige reser
ves zijn niet voldoende om in dit
verband tot een oplossing te komen.
ïdiip
eer.
em
le; v
noei
EeT
oer
Ki
engf
ston
tan
id.
■n H
Uith
pas
>ren
Van een verslaggever
HET HARDE De 21-jarige
dienstplichtige soldaat J. Ritskes
uit Rotterdam is gistermiddag om
gekomen bij een ongeluk in de le
gerplaats Het Harde. Tijdens een
patrouillegang werd hij getroffen
door een kogel uit een pistool-
mitrailleur van een andere soldaat.
De belde militairen waren ingescha
keld bij de bewaking van een
opslagplaats met munitie. Ze liepen
vlak naast elkaar toen het wapen
afging
LONDEN Op aandringen van ko
ningin Elisabeth van Engeland,
heeft de Britse minister van binnen
landse zaken Merlyn Rees de Deen
se filmproducent Jens Jorgen Thor
sen het land uitgezet. De beslissing
van minister Rees werd in het Britse
parlement met gejuich ontvangen.
Thorsen is van plan een film te ma
ken over het seksuele leven van Je
zus, maar kan er het geld en de
plaats voor de opnamen niet voor
vinden. Thorsen was in Engeland
aangekomen om aanwezig te zijn bij
de première van een andere film, die
ging over de seksuele fantasieën van
een fabrieksarbeider
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - De in voedingsmid
delen gebruikte rode kleurstof ama
rant zou in Nederland verboden
moeten worden. De Tweede-
Kamerleden Krulslnga en Tilanus
(CHU) hebben hierop in schriftelijke
vragen aan staatssecretaris
Hendriks van volksgezondheid aan
gedrongen. De kleurstof is onder an
dere in de Verenigde Staten en in de
Sowjet-Unle verboden. Bij proeven
zou zijn gebleken dat grote hoeveel
heden amarant het ontstaan van
kanker bij ratten zou bevorderen.
Toen bijna een jaar geleden het
Amerikaanse verbod werd inge
steld, gebeurde dat op grond van
een technisch zo slecht uitgevoerd
ondeizoek, dat andere landen de
conclusies niet overnamen. Ook de
Europese Gemeenschap, die door
middel van een richtlijn de toelating
van voedselkleurstoffen regelt, zag
na overweging van de feiten geen
aanleiding om het gebruik van ama
rant verder te beperken.
Van een onzer verslaggevers
DELFZIJL Het havenschap
Delfzijl heeft, ondanks fel veraet van
de werkgevers, besloten een sociaal
statuut in te stellen. Dit betekent
dat industrieën pas grond ter be
schikking krijgen als ze met de vak
bonden overeenstemming hebben
bereikt over de arbeidsvoor
waarden.
De werkgeversorganisaties VNO en
NCW menen, dat bedrijven zich nu
wel twee keer zullen bedenken,
woordat zij zich in Delfzijl vestigen.
Zij vinden dat een regionaal statuut
niet wenselijk is. Omdat er een lan
delijk statuut ln de maak is.
WADDINXVEEN Een dertigjari
ge gehuwde vrouw in Waddinxveen
is gistermiddag in haar woning door
een tot nu toe onbekend gebleven
man verkracht De man dwong haar
naar boven te gaan en zich te ontkle
den. Hij zette zijn woorden kracht
bij door haar te bedreigen met een
vuurwapen.
houvast dan aan het gewraakte
wetsontwerp.
Motie ingetrokken
Om een dergelijke onmiddellijke in
trekking van dit wetsontwerp had de
heer Bakker via een motie wel ge
vraagd. Overtuigd door de minister
en in de wetenschap dat de motie op
zijn hoogst steun zou krijgen van de
PSP trok het CPN-Kamerlid aan het
eind van de debat de motie weer in.
Hetzelfde gebeurde met een motie
van het Kamerlid Roethof (PvdA.
mede sprekend namens de PPR)
waarin de regering vrijwel precies
datzelfde gevraagd werd wat minis
ter Van Agt in het pakket maatrege
len aankondigde. De minister noem
de deze motie deels overbodig maar
ook ten dele onaanvaardbaar omdat
er uit gelezen kon worden dat iedere
staking, ook die welke niet gesteund
wordt door de bonden, te allen tijde
geoorloofd is. Dat laatste ging de
bewindsman veel te ver.
In een open brief aan de Tweede
Kamer hebben inmiddels zo'n 140
Juristen als hun oordeel uitgespro
ken dat staklngsconfllcten in princi
pe niet aan het oordeel van de rech
ter moeten worden onderworpen. Zij
dringen ook aan op Intrekking van
het huidige wetsontwerp en op rati
ficatie van het Europees sociaal
handvest.
Aanvechtbaar"
Volgens de faculteitsraad van de
juridische faculteit in Utrecht heeft
de president van de Utrechtse
rechtbank in de recente stakingsge
dingen ..zeer aanvechtbare vonnis
sen" gewezen. Dit staat in een motie
die met algemene stemmen is aan
genomen. De faculteitsraad bestaat
uit wetenschappelijk en niet-
wetenschappelljk personeel, stu
denten en hoogleraren. De raad
vindt het onjuist dat de president,
mr. V.J.A. van Dijk, zich ln zijn
vonnissen heeft uitgelaten over de
inhoud van de onderhandelingen.
De motie noemt het verontrustend
dat mr. Van Dijk in theorie wel het
stakingsrecht erkend, maar in feite
nauwelijks iets van het recht op
staken overlaat.
Aantjes:
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG -De AR-fractleleider
Aantjes meent dat de WD-
fractieleider Wiegel de affaire rond
de brief van enkele Kamerleden aan
president Carter over de situatie in
het Midden-Oosten voor eigen poli
tieke winst heeft geprobeerd te
misbruiken.
„De WD zag er brood in de zaak te
eigen behoeve politiek op te pep
pen," schrijft mr Aantjes ln Neder
landse Gedachten van deze week.
Evenals de PvdA, wijst Aantjes erop
dat de WD weinig recht heeft zich
nu zo voor de solidariteit met Israël
op de borst te kloppen omdat, toen
het er tijdens de oliecrisis in 1973,
echt op aankwam de WD niet thuis
gaf, integendeel. „Ik herinner me
nog goed hoe politici van de opposi
tie zich verdrongen op de stoep van
de consul van Koeweit om hun be
middeling aan te bieden vanwege de
onbuigzame houding van de Neder
landse regering," aldus Aantjes.
ADVERTENTIE
hl x O*. -.A'' gr iKfctt
En dat is nou precies waar het
moeders om gaat. Dat gezonde boter
hammen lekker zijn.
Want dan eten ze goed. Duizenden
bakkers in heel Nederland bakken het
elke morgen. In alle vroegte.
Voor ons allemaal. Dat lekker verse,
lekker gezonde Tarvo Moutbrood.
door Willem Schrama
AMSTERDAM en vooral ook een bijzonder woord van welkom aan radio en pers, opdat
ze het gemeenschappelijk werkgeversfront duidelijk zullen maken dat we vastbesloten zijn te
knokken voor het behoud van verworven rechten en te strijden voor nieuwe". Het oplaaiende
applaus doet het gebouw De Hoeksteen aan de Amsterdamse Jan van Galenstraat beven op zijn
fundamenten.
Hoe is het mogelijk dat er volgens
een officiële opgave van het Bureau
Coördinatie Werkgeversbeleid in de
Amsterdamse havens 550 man ln
•taking zijn gegaan, terwijl hier een
dikke duizend stel ruwe knuisten de
dlstrtctsbestuurder achter de mlpro-
foon van trots doen blozen. Het ac
tiecentrum van de vervoersfederatie
ln Utrecht houdt het op een totaal
aantal havenstakers van 3020 man,
van wie 1240 ln Amsterdam. Naast
het leger havenwerkera van de Sa
menwerkende Haven Bedrijven
(8HB), dat maandagochtend al in
staking ging, zijn gisteren ander
maal vijf hoofdstedelijke havenbe
drijven tot speerpunt „gepromo
veerd", te weten Cornelder, Damco
van 8wieten, Van Es Sc Van Omme
ren, Pakhoed en 8tarintex.
Waardering
Gepromoveerd, want de man achter
de microfoon verzendt graag namens
de gehele zaal zijn waardering naar
„allen die de eer genieten speerpunt
te mogen zijn, en ook aan hen die nu
nog toezien maar het binnenkort
mogen worden".
ACtieletder Plet van Keulen lijkt
voor niemand geheimzinnig als hij
zegt: „Vrienden, ais jullie eens kri
tisch naar onze lijst kijken, dan kun
je wel op je vingers natellen welke
bedrijven we bij onze komende
speerpuntenbepaling op het oog
hebben".
staat zijn. Dat ls niet gering. Ik stel
voor na deze vergadering een tele
gram te verzenden met waardering
voor de solidariteit met onze acties
ln de buitenlandse havens".
Stakingkas
Havenstakers ln De Hoeksteen:
tenkwestie".
„Het is niet alleen een cen-
Hij gaat verder: „Niet voor niets heb
ben de scheepvaartverenigingen
noord en zuid afgezien van korte
gedingen bij de rechter, want Van
Dijk of geen Van Dijk, ik heb het
idee dat de hele Amsterdamse en
Rotterdamse haven met of zonder
oproep van het FNV - naar het ge
rechtsgebouw ln Utrecht was ge
gaan". Wederom een donderend
applaus.
„En die moppen over Belgen", Van
Keulen weer. „die moeten Jullie in
het vervolg maar met een grote kor
rel zout nemen als je ziet tot welk
een solidariteit die Jongens ln
Antwerpen, Gent en Zeebrugge in
DEN HAAG Tijdschriften mogen
hun prijzen verhogen. De abonne
mentsprijzen en de prijzen van losse
nummers mogen met ten hoogste
drie procent verhoogd worden; ver
der mag de onlangs doorgevoerde
verhoging van tarieven voor verzen
ding per post doorberekend worden
en ook de prijzen van de adverten
ties mogen omhoog. Alles bijeenge
nomen zullen de tijdschriften van
drie tot zes procent duurder worden.
Later in het Jaar zal bezien worden
of de prijzen verder omhoog moeten.
door P. L. van Enk
Nu deze week duidelijk ls geworden dat „de politiek" voorlopig geen poging zal
doen zich te doen gelden ln het arbeidsconflict, ls er reden om stil te staan bij de
omstandigheid dat mogelijk het omgekeerde zich zal voordoen: namelijk dat de
stakingen de politiek zullen beïnvloeden.
••Wat hebt u liever, dat wij schoen
rijn, of die baddoek?"
De kans dat iets dergelijks
zal gebeuren ls geenszins te
verwaarlozen. Het ls
waarschijnlijk dat met name
ln de positie van zowel de
progressieven als die van de
christen-democraten de ge
volgen van het conflict zich
zullen aftekenen. En even
zeer is waarschijnlijk dat ln
het zicht van de verkiezingen
die gevolgen eerder zullen
tenderen naar verwijdering
dan naar toenadering binnen
de coalitie van progressieven
en christen-democraten.
Dezer dagen is in deze krant
al opgemerkt dat het ar
beidsconflict wind blaast ln
de zeilen van de polariseer
den binnen de vakbeweging,
de lijn van onverzoenlijk
heid, tegenover de onderne
mers en van radicale verwer
ping van de „kapitalistische"
maatschappijstructuur heeft
erbij gewonnen; de gematig
de koers die het zoekt in sa
menwerking en het meedra
gen van verantwoordelijk
heid binnen de onderneming
heeft erbij verloren.
Deze ontwikkeling kan niet
voorbijgaan aan een partij
als de PvdA die zich zozeer
oriënteert op het werkne-
mer»belang en op de wensen
en het denken van de vakbe
weging. Radicalisering van
de vakbeweging moet lelden
tot radicalisering van de
PvdA en dat mondt in de
actuele situatie onder meer
uit ln de verharding van de
toch al veeleisende houding
van de socialisten inzake de
bekende hervormingsvoor
stellen van het kabinet die zij
nog voor de verkiezingen ln
de wacht gesleept willen zien.
Geen verwatering
Indien de werkgevers zich on
buigzaam opstellen (wat tot
gisteravond het geval leek te
zijn) zal de PvdA-fractle geen
verwatering meer kunnen
verdragen van zaken alt de
vertnogensaanwasdellng en
de herziening van de wet op
de ondernemingsraden.
Daarentegen groeit ln die
kring het verzet tegen de re
geling van de Investeringsre
kening zoals minister Lub
ben voor ogen staat. Waarom
zo wordt geredeneerd
zouden socialisten eraan
meewerken dat miljarden
aan overheidssteun naar het
bedrijfsleven vloeien als de
ondernemers elke Invloed
van overheid en werknemers
op Investeringsbeslissingen
en dergelijke afwijzen en het
op een harde confrontatie
met de werknemers laten
•ankomen?
De vrees dat de socialistische
partij ln de cosliUe Den Uyl
eigenlijk alleen ais „schild
voor rechts" functioneert
heeft de PvdA de afgelopen
vier Jaar nooit verlaten. Die
vrees was voelbaar op het
congres van twee weken gele
den; zij begint zich nu ook
weer wat meer aan de Twee
de Kamerfractie mee te
Het CDA
Zal het arbeidsconflict bij de
PvdA dus gemakkelijk kun
nen leiden tot afnemende be
reidheid tot het sluiten van
compromissen met de chris
ten-democraten i— bij de
christen-democraten ver
zwakken de stakingen juist
de positie van diegenen die
menen dat het CDA in de
eerste plaats het vergelijk
met de PvdA zal moeten
zoeken.
Deze stroming binnen het
CDA pleegt immers haar
voorkeur voor tegeringssa-
menwerking met de PvdA te
verdedigen met het argu
ment dat alleen onder een
centrum links bewind de ar
beid* rust kan worden gega
randeerd, althans de minste
risico's loopt. Welnu: het
conflict bewijst nog elke dag
dat die arbeldsrust ver te zoe
ken is en daarmee is een be
langrijk wapen van PvdA-
gezlnde christen-democraten
onklaar geraakt.
In regeringskring realiseert
men zich intussen natuurlijk
ook dat de gebruikswaarde
van een kabinet met de PvdA
erin om een term van drs
Ed van Thijn te gebruiken
dezer dagen (en wellicht nog
weken lang) in het geding is.
De staking ls voor de coalitie
een tegenslag van belang die
zwaarder zal drukken naar
mate het arbeidsconflict lan
ger zal duren.
Schade beperken
Het kabinet kan de schade
beperken, mogelijk zelfs aan
prestige winnen en dan een
belangrijke bijdrage leveren
aan het redden van de coali
tie wyneer te eniger tijd op
een uitgekiend moment erin
cou slagen, de strijdende par
tijen bij elkaar te krijgen.
Weer applaus, maar de frequentie
daarvan laat zich nauwelijks nog in
decibellen uitdrukken als Van Keu
len bekend maakt dat het federatie
bestuur zojuist heeft besloten zijn
salaris in de stakingskas te depone
ren en vanaf nu eveneens genoegen
neemt met vijftig gulden netto per
dag. Waarmee de attentlewaarde
van een „havenkrant" - uitgedeeld
door de O roep Marxisten-Leninisten
aanmerkelijk daalt, want die laat
niets van de vakbondsleiders over.
Een nabije aanwezige maakt er een
fraai propje van, mompelend: .Snot
neuzen, oogkleppen".
Van Keulen richt zijn speerpunt nu
op werkgeversvoorzitter Van Veen:
„Hij blijkt een onbekwaam onder
handelaar. die zich ln zijn onderhan-
deilngstaal slechts beperkt tot het
woordje .neen'. WIJ willen alleen so
ciale zekerheid.. Als zij hun prijzen
verhogen, mogen onze lonen niet
minder waard worden."
Dan een hartverwarmend intermez
zo. Ene Ton van Hoek komt namens
de studentenvakbond van de
Amsterdamse universiteit melding
maken van een bliksemactie onder
de leden: saldo 2079 gulden, uit te
betalen In een pakje papier en een
tas vol zilverwerk. Fotograven erbij,
ovaties. Evenzo het Amsterdams
Werkiazencomlté, dat bij monde
van „Duck" Zwart een bedrag van
600 gulden voor de stakingskas
komt bezorgen. De goede gever ver
ontschuldigt zich nog: „Het verve
lende van werklozen ls dat ze niet
kunnen meeataken
Het woord is aan FNV-bestuurder
Herman Hugenholtz die het niet lek
ker zit dat alle publiciteit zich toe
spitst op de prijscompensatie. „De
werkgevers staan weer ln de rij om
te zeggen dat het een centenkwestie
is, terwijl het in wezen om
machtsverhoudingen gaat. Ze ver
tikken het om ons invloed te geven
op het arbeidt- en investeringsbe
leid. op wat er met de winst gaat
gebeuren. Maar niet alien, vrienden.
Er zijn beat individuele werkgevers
bereid om aan onze eisen te voldoen.
Maar wat gebeurt er dan? Ze worden
geroyeerd. Kun je zien hoe de stem
ming ln dat kamp is, ik ben blij dat
onze stemmlna heel wat beter ls."
De nieuwe tactiek van de werkge
vers ls nu tweeërlei: aan de ene kant
naar de rechter lopen en anderzijds
weer willen praten. Maar korte ge
dingen zijn niet uitgevonden om so
ciale conflicten op te lossen. Daar
worden de rechters niet voor be
taald, al denken ze dat ze zo wijs zijn
omdat ze een zwarte Jurk dragen.
•Laat dat maar aan de vakbonden
over, die hebben meer ervaring dan
welke rechter dan ook. want die
heeft nog nooit gestaakt."
Het Ujkt onwaarschijnlijk, maar de
afgeladen zaal is al anderhalf uur
muisstil en geeft slechts met pittige
porties applaus blijken van Instem
ming. De slotwoorden van de dis
trictsbestuurder klinken om die re
den bijna overbodig: „Denk er om
vrienden, we blijven knokken. Met
koppie-koppie en beheersing. Het
,zal de werkgevers duidelijk zijn dat
ze zich vergist hebben ln onze gedis
ciplineerde actiebereidheld".
