Na 1 juli bezuiniging WAO en kinderaftrek Geldboete geëist tegen Verdugt grijns eens 1.80O^g Functies drs R. Zijlstra in het geding Prijs huizen met kwart gestegen iwinter, ookvooruw schoenen! Brief minister Boersma aan Tweede Kamer Protest tegen sluiting ziekenhuizen Officier van justitie constateert drie overtredingen tegen de hinderwet Er moet meer worden gebouwd 'Kun je burgemeester en zuivelvoorzitter tegelijk zijn?' Vijftig tips in „kelner-moord" KMA gaat jubileum uitgebreid vieren Tien jaar voor moord op boer FLEUR OP WOENSDAG 9 FEBRUARI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet3 Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG De regering wil de bezuiniging in de WAO en de kinderbijslag/kinderaftrek laten doorgaan vanaf 1 Juli. Invoering van lagere sociale uitkeringen voor niet-kostwinners wordt opgeschort. De koppeling van AOW, AAW, AWW, bijstand en de bodemuitkeringen van WAO en WWV aan het netto minimumloon wordt voorgoed blijvend gemaakt. Dit schrijft minister Boersma (Socia le Zaken) in een brief aan de Tweede Kamer. Genoemde onderwerpen zijn deel van de bezuinigingsoperatie (één-procents-beleld). Ze waren ech ter de laatste maanden opnieuw in discussie geraakt Drs. Boersma schrijft in zijn brief ook nog wat over de meevaller van 1600 miljoen gulden bij de sociale fondsen. De minister wil met die meevaller een premieverlaging tot en met 1979 mogelijk maken. Uiter lijk 1 Januari 1978 moet die verlaging Ingaan. Meer schrijft de minister er nog niet over. Deze premieverlaging betekent overigens niet dat voor 1980 niet toch nog premieverhogin gen nodig zullen zijn als de ontwik keling van de sociale voorzieningen mocht tegenvallen. Thans voorziet de minister echter, na doorvoering van de bezuinigingsplannen, in 1980 even hoge premies als in 1976. Afgezwakt ri 1978. De verdere verlaging tot uit eindelijk 75 procent zou alleen hoe ven doorgaan „indien en voor zover daartoe aanleiding bestaat", aldus de brief van Boersma. Het kostwinnerbegrip wordt thans voor alle sociale verzekeringen be studeerd. Daarbij wordt ook de gelij ke berechtiging van man en vrouw voor de sociale uitkeringen bezien. Tot zolang blijven de uitkeringen zoals ze zijn. De afschaffing van de kinderaftrek en verhoging van de kinderbijslag voor met name de lagere inkomens wil de regering nu laten Ingaan op 1 Juli. Het antwoord van de regering op het voorlopig verslag van de Ka merfracties kan nu spoedig worden verwacht. Geen verandering komt er in het voornemen van de regering om de halfjaarlijkse aanpassing van de uitkeringen aan de gemiddelde loonstijging te zuiveren voor onbe doelde elementen. paalde sociale premies, die op uitke ringen niet worden ingehouden). Teleurgesteld De vakbeweging heeft gisteren te leurgesteld gereageerd op het door gaan van de bezuiniging in de WAO. „We zijn bitter teleurgesteld dat de regering toch doorgaat met dit boze plan," aldus FNV-bestuurder Bode. Ook de tweede voorzitter van het CNV, De Graaf, blijft van mening dat bezuinigingen niet primair bij mensen met een uitkering moeten worden gezocht. Wel staat het CNV van harte achter de blijvende koppe ling tussen netto minimumloon en AOW en dergelijke. Ook Bode is er zeer mee ingenomen dat de regering op dit punt heeft stand gehouden „tegen de storm van het werkge versfront in". Het bezuiningingsplan voor de WAO is thans aanzienlijk afgezwakt, de bedoeling is nog steeds om de maxi male WAO-ultkering in alle gevallen te verlagen van 80 naar 75 procent van het laatstverdiende loon. Deze verlaging betekent niet een verla ging van het netto bedrag dat ar beidsongeschikte ex-werknemers ontvangen. Het gaat om een geringe re halfjaarlijkse stijging dan vroeger. De regering wil elk half jaar het maximum van tachtig procent verla gen met een half procent. Voorlopig denkt de regering aan een maximum van 79,5 procent vanaf 1 juli, en van 79 procent vanaf 1 Janua- Koppeling De laagste uitkeringen voor bij stand, AOW (bejaarden), AWV (we duwen), AAW (arbeidsongeschikte zelfstandigen), WAO (arbeidsonge schikte werknemers) en WWV (werkloze werknemers) zijn de afge lopen Jaren in de praktijk gekoppeld geweest aan het netto minimum loon. Die koppeling wil de regering niet alleen handhaven, maar voort aan ook vastleggen in de sociale wet ten zelf, voor zover dat niet al is gebeurd. Daarbij zal wel worden na gegaan of bepaalde elementen van het minimumloon bulten de koppe ling moeten worden gehouden (mini mumloners betalen bij voorbeeld be- Staatssecretaris Hendriks van volksgezondheid kon gistermiddag zo'n 1300 handtekeningen in ontvangst nemen, bedoeld als protest tegen het feit, dat er in 't Gooi-Noord en in IJsselstein ziekenhuizen gesloten gaan worden zonder dat er vervangende geneeskundige zorg voor in de plaats komt. Op de foto (vJ.n.r.): de staatssecretaris, de heer G. F. Turel en de heer J. Slappendel, die samen de lijst doornemen. Van een onzer verslaggevers TIEL Het chemisch bedrijf Verdugt B V. In Tlel heeft vorig Jaar Juni en Juli, toen uit het bedrijf een wolk giftig arseenhoudend stof ontsnapte, verzuimd onmiddellijk maatregelen te treffen om het gevaar te voorkomen. Ook heeft het bedrijf nagelaten direct de gemeente Tiel ln kennis te stellen, terwijl de Installatie ln de loods waaruit het gif ontsnapte, werd gebruikt zonder dat dit overeenstemde met de ln 1971 afgegeven hinderwetvergunning. Van een onzer verslaggevers BILKTHOVEN De prijzen van bestaande hulzen zijn het afgelopen Jaar met 25 procent gestegen. De gemid delde vraagprijs was op 1 januari 1976 148.500 gulden en op 31 december 1976 185.500 gulden. Dit blijkt uit gegevens van het computer centrum van de Nederlandse Bond van Makelaars NBM ln Bilthoven. Het verschil tussen verkoopprijs en vraagprijs ln de sector be staande woningen was gemiddeld 4.6 procent tegen 5.8 procent ln het Jaar daarvoor. Het Makelaars Computer Centrum (MCC) heelt ook bere kend, dat de gemiddelde tijd dat een huls te koop staat is afgeno men van bijna 78 dagen ln 1975 tot 55 dagen ln 1976. Minder Opvallend is voorts dat het aantal transacties dat het MCC regi streerde een daling te zien heeft gegeven van acht procent (1976: 26.412-1975: 28.702). De prijsontwikkeling van wonin gen vervult de makelaars met zorg. Met name de sociale gevol gen noemt de NBM verontrus tend. De aanslag die op de be schikbare ruimte gepleegd is en wordt door het kleiner wordende' gezin, subsidieregelingen (ook voor alleenstaanden), het op steeds Jongere leeftijd zelfstandig gaan wonen, het aantal echtschei dingen, de toevloed van buiten landse werknemers, het ouder worden van de bevolking, en der gelijke is niet navenant met de beschikbare woningvoorraad. Daarnaast neemt de voorkeur voor het eigen huls boven een huurhuis nog steeds toe. Het gevolg is dat in de koopsector het aanbod bij de vraag ach terblijft, waardoor de prijs die door de markt bepaald wordt stijgt. Voor de gemiddelde Neder lander komt daardoor het eigen huis steeds meer buiten bereikt. Dit wordt nog versterkt doordat de prijsontwikkelingen ook nog een gezonde doorstroming ln de weg staan. Oplossing De enige oplossing die de NBM op korte termijn mogelijk acht, is een vergroting van het aanbod. Dat kan alleen maar door meer nieuwbouw in de koopsector te plegen. NBM-onderzoekingen tij dens de beurs KoÖpHuls toonden aan dat er in de Randstad behoef te bestaat aan duizenden wonin gen in de premiesfeer die tot circa 150.000 gulden mogen kosten. Be halve in de gesubsidieerde sector zouden ook meer woningen in de vrije sector gebouwd moeten worden. Deze drie overtredingen tegen de hinderwet constateerde mr F. Th. Eoerwinkel, officier van Justitie voor milieuzaken ln Arnhem ln de rechtzaak tegen Verdugt, die voor het kantongerecht ln Tiel diende. Mr Boerwinkel eiste op grond van deze overtreding drie keer de maximale geldboete van 3000 gulden. De verde diger van Verdugt, mr J. D. Helman, meende dat het niet bewezen was dat Verdugt te laat maatregelen had getroffen en verzuimd heeft de ge meente in kennis te stellen en vroeg daarom ontslag van rechtsvervol ging. De vierde overtreding noemde hij niet meer dan een formele en hij vroeg strafvermindering. Tijdens de rechtzaak in Tiel stond, aldus kantonrechter mr G. J. 8eton de vraag centraal ln hoeverre Ver dugt de voorwaarden had overschre den die zijn verbonden aan de hin derwetvergunning. Het ontstaan van de gifwolk en de aansprakelijkheid van het bedrijf voor de gevolgen waren slechts zijdelings aan de orde. Desondanks werd uitvoerig inge gaan op de gifwolk en op verzoek van de kantonrechter werd in de middag een bezoek gebracht aan het bedrijf om zich op de hoogte te stellen van de omstandigheden waaronder het ongeluk plaatsvond. Bestrijdingsmiddel In het bedrijf van Verdugt wordt sinds 1946 leder jaar gedurende en kele weken natriumarseniet vervaar digd, een bestrijdingsmiddel dat wordt gebruikt voor het doodspuiten van aardappelloof. Volgens de ln 1971 verleende hinderwetvergunning mocht dat gebeuren in een oude in stallatie. Zonder een wijziging van deze vergunning aan te vragen, werd een nieuwe loods elders op het ter rein gebouwd, die ln 1975 gereed kwam. Van 17 Juni tot 2 Juli en van 17 tot 28 Juli vorig Jaar stonden tijdens het proces schuiven in de verkeerde stand waardoor het gif is vrijgeko men. Mr Boerwinkel: „Er zijn perma nent vergissingen gemaakt met het openen en sluiten van de schuiven." Uit een rapport van ir A. W. M. Balemans van de arbeidsinspectie blijkt dat het ontsnappen van gif niet een eenmalig incident was, maar gedurende het hele proces heeft kunnen plaatsvinden. Dat zou onder meer blijken uit het feit dat de hoeveelheid gif ln ongeveer gelijke hoeveelheden ln een driekwart cirkel, rond het bedrijf was verspreid en dus ln verschillende windrichtingen ls meegevoerd. De chef afdeling milieu van Verdugt, A. J. van Zalen, be streed deze opvatting. „De eerste verschijnselen van ver dorring van bladeren aan wilgen naast het bedrijf werden 23 Juli waargenomen, waarna 26 juli ge meentewerken van Tiel Verdugt op belde met de vraag of er iets fout was. Ook omwonenden klaagden in middels over hoofdpijn en misselijk heid. Verdugt liet daarop weten dat er waarschijnlijk sprake was van het vrijkomen van water met ammoniak en dat de zaak inmiddels ln onder zoek was. Pas na drie dagen onder zoek bleek het om arseen te gaan en werd de Installatie stilgelegd. Vol gens mr Boerwinkel is duidelijk dat het bedrijf in gebreke is gebleven en dat het gelijk maatregelen had moe ten nemen en de gemeente had moe ten waarschuwen. Veel risico's De verdediger van Verdugt, mr Hel man bestreed dit, omdat aanvanke lijk niet bekend was om welke stof het ging. Gedacht werd immers aan ammoniak. Volgens lr Balemans was (ADVERTENTIE) DB Al iJ '"derdaad. Mpt schrale, gesprongen lippen kan grijnzen zéér doen. Labello houdt uw lippen zacht en soepel. Labello, de stick die verzorgt, verzacht en beschermt Zomer Winter (Met Labello als ondergrond, blijft lipstick langer mooi.) dat niet mogelijk, omdat bij de hoe veelheid ammoniak die kon vrijko men de bladeren niet zouden verdor ren. Mr Heiman vroeg zich af hoe Je iets kunt melden dat nog niet be kend is. HIJ wees er voorts op dat de nieuwe installatie is gebouwd, om dat aan het oude proces, dat gedeel telijk ln een open put plaatsvond te veel risico's kleefden en het perso neel klachten had. Het verplaatsen is gunstig voor de veiligheid geweest. Terwijl de ver plaatsing ook geen oorzaak van de gifwolk kan zijn geweest. Naar zijn mening bezit de hinderwet te weinig flexabiUtelt, zodat een goede be drijfsvoering in de weg wordt gestaan. Milieuzaak Mr. Boerwinkel noemde de zaak te gen Verdugt een milieuzaak die zich onderscheidt van andere zaken, doordat de verdachte, een rechtspersoon zoals een ven nootschap vrij neutraal is. De gevol gen van de overtreding kunnen ech ter veel ernstiger zijn en zich ook over een groot gebied uitstrekken. Er is aldus Boerwinkel sprake ge weest vap ernstige inbreuk op het milieu, waarbij een potentieel ge vaar voor de bevolking heeft be staan en een lichamelijk ongemak is opgetreden voor de bewoners van de flats. Hij noemde de strafmogelijk heden mager maximaal 3000 gul den boete en niet aangepast aan de veranderingen. Hoewel, aldus mr. Boerwinkel het terechtstaan van een onderneming in het openbaar al als een straf zal worden gevoeld. Ook de kantonrechter plaatste vraagtekens bij de strafbepaling: „Men kan zich afvragen of deze be palingen nog reëel zijn. De uitspraak volgt schriftelijk over veertien dagen. door Jan Sloothaak DRACHTEN Kun Je als burgemeester boven de partijen staan en tegelijk werkgeversvertegenwoordiger zijn? Deze vraag ls actueel geworden sinds burge meester drs R. Zijlstra van de Friese gemeente Smalllngerland ln het volle licht van de publiciteit ls komen te staan ln de functie van „zuivelvoorzitter". ROTTERDAM Bij de Rotterdam se recherche zijn totnutoe circa 50 tips binnengekomen naar aanlei ding van de moord op de 48-jarige kelner Jean Vermeulen. De re cherche trekt alle tips, waaronder volgens een woordvoerder van de politie „beslist bruikbare" zitten, momenteel na. Het lichaam van de kelner werd zaterdag ln het park bij de Euro mast gevonden. 8ectie heeft uitge wezen dat de man gewurgd ls met zijn eigen sjaal. Het slachtoffer had ook enkele hoofdwonden. Jean Ver meulen, die de laatste Jaren een zwervend bestaan leidde, hield zich dikwijls op bij het Centraal Station. De officier van Justitie heeft Inmid dels een beloning van 10.000 gulden uitgeloofd voor diegene die aanwij zingen kan geven die lelden tot het oplossen van deze moordzaak. De fractie van het progressief akkoord „PAK" in de ge meenteraad heeft er moeite mee. Drs G. W. Lammere heeft gisteravond namens de in het PAK samenwerkende PvdA, PPR en PSP een ver klaring afgelegd. Drs Zijlstra zelf ziet achter deze verklaring de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) opdoemen. „Mensen van de FNV hebben zowel wethouders als raadsleden benaderd om mijn combina tie van functies tegen mij uit te spelen. Men speelt niet op de bai, maar op de man, daar heb ik wat last van. FNV- voorzitter Wim Kok heeft ge zegd dat het oorlog ls. Hij wil niet met de werkgeversvoor zitter Chris van Veen aan een tafel zitten. Cees Schelling van de voedingsbond FNV wil mij geen hand meer ge ven. Hij is mijn vijand, zegt hij. Wij zijn nu zorgvuldig aan het uitproberen hoe er een opening te vinden ls en ik ben graag bereid het initia tief te nemen. Er komen ge loof ik ook hier en daar wel wat mogelijkheden ln zicht." PAK-fractieleider Lammere: „Ik ben wel benaderd door sommige mensen en dat geldt voor meer mensen van de fractie en daar kunnen ook best leden van de FNV bij zijn geweest. Voor de fractie geldt echter zeker niet dat de positie van de heer Zijlstra in dit loonconflict op deze manier wordt ondergra ven." Volgens de heer Lam mere heeft het PAK geen moeite met het functioneren van drs Zijlstra als burge meester, noch met zijn per soon. We menen echter dat een deel van de burgers de werknemers het gevoel kunnen krijgen dat de burge meester hen niet vertegen woordigt en een burgemees ter hoort er voor iedereen te zijn." Wrevel Als voorzitter van de werkge vers ln de zuivelindustrie speelt Zijlstra een belangrij ke rol in het conflict over de automatische prijscompen satie. „ik ben als werkgevers- woordvoerder opgetreden. Dat verhul ik niet. Ik besef ook best zo naïef ben ik niet dat dit bij de werkne mers en ook in politieke kring gevoelens van wrevel kan opwekken", zegt de heer Zijlstra. Er zullen burgers in de gemeente zijn die zeggen, onze burgemeester staat aan de werkgeverekant. Dat risi co heb ik bewust genomen. De grote belangen die voor de zuivelindustrie op het spel staan heb ik moeten afwegen tegen de gemeentebe langen." De heer Zijlstra ls daarbij tot de conclusie geko men dat die belangen niet botsen. De heer Zijlstra ls ook van mening dat de werkgeversbe- langen in dit geval niet tegen strijdig zijn aan de werkne mers belangen. „Het zou voor de economie een goed ding zijn als we van dat automa tisme in de prijscompensatie afkomen en dat is een belang voor allen. Anderen zullen dat niet toegeven, of het met mij oneens zijn maar dat ls mijn overtuiging". De heer Zijlstra meent dat de tegenstelling niet doorge trokken kan worden tot ge meentelijk niveau. „In de ge meente speelt het conflict werkgevers-werknemers niet. Ook als hoofd van de politie zal een burgemeester wat dit betreft niet in een moeilijk parket komen. Daar zijn Drs. R. Zijlstra richtlijnen voor en een poli tieoptreden kan hooguit no dig worden als zich een orde probleem voordoet, bijvoor beeld als het tot een botsing komt tussen werkwilligen en stakers". 8inds de onderhan delingen met Philips zijn af gebroken bestaat ook ln Drachten de levensgrote kans dat er bij de Phlllps- vestlglng stakingsacties ko men. Hetzelfde kan zich ook voordoen in de zuivelsfeer, bij de zuivelfabriek De Opelnde. Overigens is drs Lammere het niet direct eens met de burgemeester dat het conflict niet op gemeentelijk niveau zou kunnen komen. „In bepaalde gevallen zijn de mensen al gauw geneigd zich tot de burgemeester te wen den voor het zoeken van een oplossing". Volgens de frac tieleider ls de Pak-verklarlng beslist niet van politieke aard en niet Ingegeven door het feit dat de heer Zijlstra tevens tweede voorzitter van het CDA ls. Vertekend beeld Zulvelvoorzitter- burgemeester Zijlstra vindt overigens dat er een 'verte kend beeld' is ontstaan. „De zuivel heeft het spits moeten afbijten". Daardoor heeft hij vorige week de handen vol gehad. Dat leverde hem het verwijt op dat de combinatie van functies ook teveel tijd kost om zijn werk als burge meester goed te doen. Vol gens de heer Zijlstra ls er door het loonconflict echter een abnormaal beeld ont staan. „Men krijgt de Indruk dat die man niets andere doet dan de zuivelmaar dat komt omdat men de situatie beoor deelt op vorige week." meester voldoende functio neert. Het ls nu anderhalf Jaar geleden dat hij, na 21 Jaar CBTB-voorzltter te zijn geweest, burgemeester werd. „Men mag de vraag stellen of ik vaak weg ben. Die vraag ls legitiem. Ik denk dat ik voor de gemeente een normale werkweek maak. Ik ben nooit anders gewend geweest dan dat ik een werkweek maak van zestig tot zeventig uur. Ik heb het altijd een geweldig voordeel gevonden deze functies te combineren. Het geeft variatie en Je hebt con tacten die ook van belang zijn voor de gemeente. An ders zouden minister De Gaay Fortman en de com missaris van de koningin ln Friesland toch ook nooit ak koord zijn gegaan met mijn benoeming". Volgens fractieleider Lam mere ls het bezwaar van de Pak-fractle niet nieuw. BIJ de installatie van de burgemees ter heeft hij ook al bezwaar gemaakt tegen de combina tie van functies en de proce dure rond de burgemees tersbenoeming was de Pak ook niet naar de zin. „Ons bezwaar ls ook niet alleen maar gericht op het feit dat Zijlstra aan de werkge- Verekant staat maar we zou den ln principe hetzelfde be zwaar hebben als hij een ver gelijkbare werkne mersfunctie had". Van een verslaggever BREDA De Koninklijke Militaire Academie in Breda zal haar vijftig- Jarig bestaan uitgebreid vieren. Dat Jubileum valt op 24 november 1978.1 maar de maanden ervoor kunnen allerlei activiteiten ln het kader van het Jubileum gehouden worden. Bij de KMA is men intern al een half Jaar lang bezig met de voorbereiding gen en onlangs heeft burgemeester lr. W. Merkx van Breda een burger- comité geïnstalleerd, dat ideeén vanuit de burgerij moet stimuleren en coördineren. Vast staat reeds, dat er een reünie komt voor tweedui zend oud-studenten. Men denkt aan een symposium in september van het volgend Jaar over het onderwerp „krijgsmacht en samenleving" en - bij defensie is een aanvraag inge- diend voor een open dag. Er zal ook een jubileumboek uitgegeven wor den. De reünisten zullen een histo risch waardevol geschenk aanbie- den. Met gebruikmaking van restan ten van de oude voorgevel van het kasteel van Breda zal een authentle- ke dakkapel en een muur op de binnenplaats van het kasteel wor- - den gemetseld. ADVERTENTIE Daarom: houdt uw schoenen in glanzende konditie met Erdal "shoe- maticl' de makkelijkste manier van poetsen dankzij het handige inwrijfsponsje (praktisch opgeborgen in de dop). Schoenen leven langer met Erdal. Van een verslaggever ALMELO De rechtbank ln Alme lo heeft de twee mannen die vorig Jaar Juni een 61-Jarige alleenwonen de boer ln Wierden met schoten uit een vuur buks en messteken om het leven brachten, tot tien Jaar gevan genisstraf met aftrek veroordeeld. De verdachten waren de 22-Jarlge koopman O. E. O. uit Collendoom (Oem. Hardenberg) en de twintigja rige koopman J. H. uit Bruchterveld (gem. Hardenberg). De officier van Justitie eiste vorige week tegen G. veertien Jaar en ter beschikkingstelling van de regering en tegen H. zestien Jaar. De rechtbank achtte vier feiten bewe- zen: de moord op de landbouwer Geerllng, een diefstal met ge- weldpleging bij een boer ln de ge meente Hellendoorn, een poging tot doodslag waarvan een alleenwonen de vrouw ln Tubbergen bijna het slachtoffer was geworden en een ln- braak ln DedemsvaarL (ADVERTENTIE) De heer Zijlstra vindt dat de Ons commentaar staat op enige maatstaf die men mag pagina 5. aanleggen ls. of hij als burge- 1 As. maandag W februari: Valentijndag. Schakel uw Fleuropbloemist in. Voor een attente bloemcngroct aan een mede mens. U weet wei wie! Fleurop Inlerflora staat er voor in. Koninginnegracht 135,1 Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3