Topoverleg in Londen over'Almelo' Lenen. U kunt't op meer dan één manier. Meer geld voor onderwijs Twee miljoen schade voor operastichting Gasbedrijven moeten beter controleren Kom dit weekend eens met de hele familie op de TV! evoluon ookvooruw schoenen! 'Staken is geen werk' Van der Stoel en Lubbers praten met Duitse en Engelse collega's Kamer beslist binnenkort over VAD-debat Pamflet van werkgevers Uit honorariumpot voor specialisten Kranten in Iran waarschuwen Van Nispenhuis in Amsterdam door brand verwoest Voorstellingen gaan door WOENgbAG 2 FEBRUARI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet a Van een onzer verslaggevers APELDOORN De gasbedrijven moeten overgaan tot systematische controles van de huishoudelijke in stallaties bij hun afnemers. Dat zou zowel de binnenleidingen moeten gelden als de aangesloten toestellen en de manier waarop ze zijn aange sloten. Dit staat in een aanbeveling van de Vereniging van exploitanten van gasbedrijven in Nederland (VEGIN). Aanleiding voor dit advies waren de bedroevende toestanden die bij een steekproef in 1973-'74 werden aange troffen. Van keukengcisers bleek negen procent een giftigheidsindex groter dan één te hebben. Dat bete kent dat in de verbrandingsgassen dc hoeveelheid van het gifgas kool monoxide groter is dan die van het gewenste verbrandingsprodukt, kooldioxide. Dit resultaat is des te zorgwekkender omdat 73 procent van de geisers zonder aparte afvoer hing in een ruimte die niet volgens de normen geventileerd werd. Bij verwarmingstoestellen kwamen in acht procent van de gevallen ver brandingsgassen via de trekonder- breker het huis in. vaak zelfs zonder dat men daar een aanwijsbare oor zaak voor kon vinden. Gespannen voet Zeven procent van de hoofdkranen en negen procent van de huisdrukre gelaars van het gas werkten niet goed. De constructie van dc binnen leidingen stond vaak op gespannen voet met de voorschriften en in vijf tien procent van de huizen lekte er meer gas uit de leiding dan volgens de voorschriften mag. Bij vier van de tien fornuizen tenslotte, blijkt de aansluitslang in dc hete verbran dingsgassen van de oven te hangen, en daar hebben de veiligheidsmen sen ook al onoverkomelijke bezwa ren tegen. De commissie, onder voorzit terschap van ir. F. J. Rodrigo van het Gemeentelijk energiebedrijf Haarlem, heeft overwogen of niet in de leveringscontracten zou moeten worden opgenomen dat de verbrui ker verplicht is, zijn installatie gere geld te laten controleren en de toes tellen het vereiste onderhoud te la ten ondergaan door een erkende in stallateur. Maar in verband met te verwachten weerstanden heeft men van het idee toch maar afgezien. De consument zou het te duur vinden, en bovendien een groeiende hekel hebben aan het per contract opge legd krijgen van verplichtingen. Het uiteindelijke advies komt neer op een inspectie van de installatie na elke verhuizing, zodra de nieuwe bewoner alles heeft aangesloten. Bij zeer honkvaste mensen zou het gas bedrijf in ieder geval eens iq de vijftien jaar de zaak moeten contro leren. Men verwacht van dit schema toch ook wel een gunstige invloed op het vrijwillig door de gebruiker te organiseren onderhoud. (ADVERTENTIE) Coupon voor meer informatie Hebt u geld nodig dan kunt u dat op verschillende manieren lenen. Dc ABN kan u helpen dc juiste keu:e te doen. U weet toch dat de rente op een lening fiscaal aftrekbaar is. Wilt u graag steeds geld achter Je hand voor wat extra's, dan is er het ABN rian-Krediet. Daarbij kunt u desgewenst versneld aflossen en boven dien weer opnemen wat u hebt afgelost. Of gaat het om het opknappen van uw woning' Dan is een Beter Wonen Krediet natuurlijk het beste Dat gaat tot f 15.000,- en over het aflossen daarvan kunt u maxi maal acht jaar doen. Wilt u geld voor een eigen huis.' Dan heeft de ABN voor u een hypotheek. De ABN overlegt graag met u welke manier voor li de beste is. Ik «tl gntt «wvr w OHvihmIKVI ABN Pl.m-k mkii A-inlruiM-n kji portin* i*. Btfr* Wonen k (.«Int ril» /kt.t r /M.i AJrtv rtkcninp hu »L- ABN |.i/nttn 2' i In nne«trjnUvrJren»»l«'p rrnJtii air AIjmiuiu- Bjnk N««krl.inj. AtJ.01) AnmonrJnummer 15SS. AiMiiJffli Algemene Bank Nederland Van onze parlementsredactie DEN HAAG De ministers Van der Stoel (buitenlandse zaken) en Lubbers (economische zaken) hebben aanstaande donderdag in Londen een topgesprek met hun Westduitse en Britse collega's over de omstreden uitbreiding van de ultra-centrifuge fabriek in Almelo. aan landen die niet voldoende waarborgen geven voor vreed- Van onze parlementsredactie Met name minister Van der Stoel hoopt in dat gesprek resultaten te bereiken met onderlinge afspraken over veiligheidseisen die aan export van het gefabriceerde verrijkte ura nium moeten worden gesteld. De Almelose fabriek is een internati onaal project onder beheer van Ne derland, West-Dultsland en Enge land. Aan het topgefcprek in Londen wordt deelgenomen door de Westduitse mi nister van buitenlandse zaken Genscher en door de Engelse minis ters Grosland (buitenlandse zaken), Wedgwood Benn (energiezaken) en Matthoefer (research en techno logie). Het gesprek is een direct uitvloeisel van de Nederlandse aarzelingen om deel te blijven nemen aan de uitbrei ding van het project, waar brandstof voor centrales voor kernenergie wordt gefabriceerd. Eisen Minister Van der Stoel werd in de cember, na de moeilijke beslissing om voorwaardelijk ja te zeggen te gen de uitbreiding te zeggen, belast met de opdracht om met de twee buitenlandse partners te gana on derhandelen over veiligheidseisen. De voorwaarden waaraan bij die on derhandelingen door de partners voldaan moet worden, werden door het kabinet geheim gehouden, maar in Den Haag wordt als vaststaan aangenomen dat Van der Stoel zal pogen te bereiken dat: Het verdrag van Algemlo, waar- •Vervolg van pagina 1 Daartegen laten wij een duidelijk protest horen." aldus de FME in de open brief. Volgens de vakbonden draaien de werkgevers in de metaal de zaak om. „Juist de werkgevers dfcrfcren ons en dan nog onverhoeds ook," aldus Leo Serto van de Unie BLHP mede na mens de Industriebond CNV. Vol gens Serto speculeren de werkgevers op de angst voor verlies aan werkge legenheid. „Dat is een kwalijke zaak," zei hij. Serto noemde de auto matische prijscompensatie een bij zonder zware zaak voor de bonden. „We vinden het niet fijn om de barri cade op te gaan. Maar we hebben de bereidheid steeds getoond om in 1977 te praten over een mogelijk ander systeem in 1978. Men heeft ons echter voor het blok geze door de prijscompensatie eenzijdig te willen afschaffen." Volgens de Industrie bond CNV kunnen de werkgevers niet hard maken, dat door de auto matische prijscompensatie meer be drijven zouden moeten sluiten. De centrale werkgeversorganisaties verspreidden een pamflet onder het motto: „Zeg nou zelf: staken is geen werk. In dit pamflet bedoeld voor bedrijven waar acties zijn aangekon digd bestrijden de werkgevers de uitgangspunten van de bonden. „Wij vinden de strijd tussen de werkne mers en werkgevers onnodig én schadelijk voor beide partijen, om dat wij van mening zijn dat de ver schillen met goede wil van beide kanten te overbruggen zijn. Maar wij kunnen niet lijdzaam toelaten dat steeds meer bedrijven in de vernie ling raken, aldus het werkge verspamflet. Zuivel Na afloop van een vergadering van de werkgeversorganisaties in de zui vel en de drie centrale landbouwor ganisaties Juichte voorzitter drs. R. Zijlstra het initiatief van minister Boersma van sociale zaken om van daag met de centrale werkgeversor ganisaties en de vakcentrales te gaan praten toe. Hij hoopte dat er door initiatieven op centraal niveau stakingen zouden kunnen worden voorkomen. De zulvelwerkgevers en de boerenorganisaties betreuren dat de stap om te staken is genomen. Temeer omdat er volgens hen aan de werknemers een reële loonsverho ging van 1,3 procent is geboden. Het verschil van mening rechtvaardigt volgens drs. Zijlstra geen staking die in de eerste plaats een zwakke groep als de veehouders èn een bederfelijk produkt als melk treft. Over de in houd van het anti stakingsplan wenste drs. Zijlstra zich niet uit te laten. De voedingsbonden hebben Inmid dels een aantal zuivelbedrijven van hun „stakingslijstje" moetenm af voeren, omdat er onder de werkne mers geen meerderheid was te vin den voor een staking. Het zijn: coöp Noord Holland In Heerhugowaard. Campina ln Rijkevoort. Camplna Heythulzen en Coberco in Win terswijk BIJ de Domo zuivelfabrieken ln Bedum en Oroi- ningen bleek de overgrote meerder heid van de CNV-leden niet bereid tot staking over te gaan. wanneer de directie van deze fabrieken deze week niet tegemoetkomt aan het ul timatum van de bonden. Door door Nederland vetorecht heeft over levering van uranium, wordt verlengd tot ruim na de nu gelden de datum van 1981; De verdragspartners zich bereid verklaren om de fabrieken onder toekomstig internationaal beheer van de Vereniogde Naties te plaat sen, en zich gezamenlijk gaan in zetten voor de tot standkoming van algemeen beheer van kerne; nergie in VN-verband; Er door de verdragspartners geen ADVERTENTIE uitbreiding van hun stakingsactivi teiten zullen de voedingsbonden ui teindelijk toch 3400 werkenemrs in 22 bedrijven oproepen om te gaan staken. De opkomst op de ledenver gaderingen is volgens de bonden zeer hoog: de meerderheid van de werknemers heeft tot nog toe vóór staking gestemd. Bouw Het Algemeen Verbond Bouwbe drijf, de overkoepelende organisatie van aannemersverenigingen, heeft de ultimatums van de bouwbonden van de hand gewezen. De afzonder lijke bedrijven, die door de bonden waren aangeschreven deden het zelfde. De bouwbonden hebben het aantal stakingsobjecten in de bouw uitge breid van 20 tot 27. Op één object na zijn de bouwvakkers bereid te gaan staken, zo zei voorzitter D. van Com- menée van de bouwbonden in Woerden. Volgens Van Commenée hebben de werkgevers op een aantal projecten geprobeerd vakbondsbestuurders, die met leden wilden praten de toe gang tot het terrein te ontzeggen. In een geval schakelde een aannemer de politie in. Al met al is het stakingsbeleid van de leden volgens Van Commenée groot. „Veel mensen willen direct al beginnen", zei hij. Ambtenaren De twee bij het FNV aangesloten ambtenarenorganisaties de ABVA en de KABO - samen circa 250.000 leden - gaan acties voorbereiden, die in eerste instantie zijn gericht op de vervoerssector. De bonden denken aan gemeentelijke vervoersbe drijven in verschillende grote plaat sen ln het land. Ze hebben contac ten gelegd met de vervoersfederatie FNV om bij de actie ook het streek- 1 vervoer te betrekken. De Industriebonden hebben ultima tums bezorgd bij tien - al eerder genoemde bedrijven. Inmiddels hebben de werknemers van een van deze ondernemingen, ICI ln Rotter dam. zich unaniem uitgesproken voor het voeren van stakingsacties, wanneer het bedrijf weigert de auto matische prijscompensatie te handhaven. De Industriebond CNV heeft bij Texas Instruments en Houttulnpompen moeten afhaken: er was voor het voeren van acties niet de vereiste meerderheid te vinden. De grafische bonden NW. NKV en CNV hebben besloten ook het be drijf Rotabest in Best, waar vier Brabantse dagbladen worden ge maakt, in hun actieplannen op te nemen. De dagploeg van de Neder landse diepdrukindustrie ln Deven ter heeft gistermorgen twee uur lang het werk stilgelegd. Het bedrijf - met 600 personeelsleden - drukt onder meer Margriet, Llbelle. Viva en Sto ry. Aanvankelijk dreigde er een sta king, omdat de directie een vak bondsbestuurder aan de poort van het bedrijf de toegang ontzegde. Toen de bestuurder. Arle Schermer, toch was toegelaten, voerde hij twee uur overleg met het personeel ln de kantine De NOS. de omroepen en de wereld omroep willen de vakbonden geen toezegging doen over het al of niet toekennen van een prijscompensa tie. voordat de bonden met een to taalpakket eisen op tafel komen. De VARA reageerde wel poosltief op de vakbondsverlangens. zaam gebruik ervan. In ieder geval moet het atoombureau voor controle op de nalving door die landen worden toegelaten. Congresuitspraak Wat dit laatste punt betreft gaat het standpunt van de regering iets min der ver dan de mening, die het partij bestuur van de PvdA vorige week neerlegde in een overigens verwor pen motie. Daarin werd gesteld dat landen waaraan geleverd wordt in ieder geval het non- poliferatieverdrag moeten hebben ondertekend. De motie werd niet aangenomen, omdat het congres van de PvdA de onverwachte uitspraak deed dat Nederland helemaal niet mee moet doen aan de uitbreiding van de Almelose fabriek. Naar het zich laat aanzien zal deze congresuitspraak niet erg veel ver anderen ln de opstelling van minis ter Van der Stoel donderdag bij zijn Engelse en Westduitse collega's. Pre mier Den Uyl zei zaterdagavond al dat de afweging die het kabinet heeft gemaakt een andere is dan die van het congres. Minister Lubbers gaat zich donder dag vooral oriënteren over de econo mische haalbaarheid van het Alme lose project. Daartoe kreeg hij in decembter de opdracht van het kabi net. Lubbers heeft zijn studie overi gens op een haar na gereed. Van der Stoel heeft volgens premier Den Uyl nog enkele weken nodig, voordat hij voldoende stof heeft aangedragen om het kabinet een verantwoorde uiteindelijke beslissing te laten nemen. DEN HAAG De Tweede Kamer zal zeer binnenkort definitief beslissen over het tijdstip waarop het wet sontwerp op de vermogensaanwasde- ling door de Tweede Kamer wordt behandeld. Dat werd gistermiddag in de Tweede Kamer afgesproken na een debatje naar aanleiding van een brief van premier Den Uyl. Deze concludeerde daarin naar aanlei ding van zijn gesprek vorige week met de progressieve en christen democratische fractievoorzitters dat alle vier hervormingsvoorstellen „op basis van een goede voorbereiding" in ADVERTENTIE In het Evoluon kan dat. en nog veel meer. Proef de sfeer van die wonderlijke wereld in Eindhoven. Interessant voor oud, leerzaam voor jong. Opwindend voor iedereen. Direcl aan de Rondweg in Eindhoven Open maandag I'm vrgdag |Ut van 9,30 - 17.30 u; ralerdag 10 00 - 17 00 u ron- en leejtdagen 12 00 - 17.00 u 1e Kerstdag en Nieuwjaarsdag gesloten Ook voordelige NS-atiraci'C' Daarom: houdt uw schoenen in glanzende konditie met Erdal "shoe- matic',' de makkelijkste manier van poetsen dankzij het handige inwrijfsponsje (praktisch opgeborgen in de dop). Schoenen leven langer met Erdal. van onze onderwijsredactie DEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren in twintig miljoen gulden uit een honorarium pot voor specialisten bij academische ziekenhuizen onttrokken, om daarmee onder meer de vergoe dingen voor het mavo te verhogen. Een wijzigingsvoorstel van deze strekking in de onderwijsbe groting van het PvdA-kamerlid konings werd aangenomen met de steun van onder meer een deel van de drie christen democratische fracties. Binnen deze fracties was over dit voorstel een enorme deining ont staan, omdat onder meer de deskun digen op het gebied van de volksge zondheid het ontoelaatbaar vonden dat geld, bestemd voor specialisten alleen gebruikt wordt voor onder wijs. Volgens de tegenstanders van deze wijziging ln het CDA is deze pot niet louter voor onderwijs bestemd, maar zeker ook voor de ge zondheidszorg. Hierom stemde een minderheid in deze fracties dan ook tegen het voorstel van Konings. Moeilijkheden Dit wijzigingsvoorstel was overigens oorspronkelijk afkomstig van het KVP-Kamerlld Hermes. Hij vond dat een deel van de pot voor de medische specialisten in acade mische ziekenhuizen (die totaal al 180 miljoen zou gaan bedragen) best gebruikt zou kunnen worden om an dere onderwijskundige zaken mee te financieren. Binnen de KVP, ARP en CHU kreeg hij hiermee echter zoveel moeilijkheden dat hij het voorstel zelf niet indiende. Konings greep dit onmiddellijk aan om het maar over te nemen. Het grootste deel van de twintig mil joen gaat naar het mavm (twaalf miljoen). Deze onderwijsvorm zou per 1 augustus 1978 een verhoging van de kostenvergoedingen krijgen. Deze kan nu echter al met ingang van 1 Januari 1977 worden Ingevoerd. De rest van heh geld wordt verdeeld over het lager beroeps onderwijs, het buitengewoon onderwijs, het vor mingswerk en het middelbaar soci aal pedagogisch onderwijs. Ook de drie christen democratische fracties hebben nog een aantal wijzi gingen op de begroting en aange bracht. Zo zal er 3,5 miljoen gulden extra worden uitgetrokken voor de vergoeding van exploitatiekosten ln het kleuteronderwijs. Bovendien ls een bezuinigingsmaatregel bij de academies voor lichamelijke opvoe ding ongedaan gemaakt en krijgen de landelijke pedagogische centra wat extra geld. De zeseneenhalf mil joen gulden die hiervoor totaal nodig is. heeft het CDA gehaald bij het nog ln te stellen onderwijsplanbureau, dat nu wat later zal gaan functione ren en bij dc stichting voor de leerplanontwikkeling. Deze wijzigin gen werden met steun van onder meer de progressieve fracties en voor een deel ook de WD. aangebracht. de nog resterende zittingsperiode van het kabinet kunnen worden afgehan deld. De bijzondere Kamercommissie voor het wetsontwerp, vermogen sa anwas- deling besloot vorige week al dat het wetsontwerp voldoende is voorbereid om eind maart in de Tweede Kamer te behandelen. WD-fractievoorzitter Wiegel noemde het gisteren n de Kamer belachelijk dat de premier samen met de fractie voorzitters „in geheimzinnige gesprek jes" afspraken maakt over de orde in de Kamer, een zaak waar de Tweede Kamer zelf over dient te beslissen Kamervoorzitter Vondeling legde er de nadruk op dat de Kamer inderdaad zelf de beslissing moet nemen over het tijdstip van behandeling. Voor twee van de vier hervormingsvoorstellen is dat geen probleem' de grondpoiitiok en de wet op de ondernemingsraden zijn reeds op de agenda geplaatst. Over het vierde voorstel, de investe ringsrekening. kon Kamervoorzitter Vondeling nog geen zinnig woord zeg gen, omdat dit wetsontwerp nog niet door de regering aan de Kamer is aangeboden. Van een zonder verslaggevers AMSTERDAM Op de voorpagina van de dagbladen in Iran (Peraiè) stonden gisteren opvallend oproe pen voor een boycot van Neder landse produkten. Dat ingeval een „anti-Iraanse" bijeenkomst in Amsterdam niet verboden zou wor den. Het gaat om een conferentie van Amnesty Inemational over de politieke gevangenen en de rechten van de mens ln Iran. De Teheran Journal noemde de ken- merklng van de ambassadeur Re nardel de Lftvalette dat Nederland „een vrij land" is, een „valse uitvlucht". De krant herinnerde er aan dat na een volgens Iran te milde straf voor bezetters van de Iraanse ambassade de Nederlandse uitvoer ook al eens ls geboycot. Inmiddels is op het ministerie van buitenlandse zaken ln Den Haag nog steeds niets vernomen van een officieel protest van de Iraanse au toriteiten. Ook daar wordt erop ge wezen dat Nederland een conferen tie als die van Amnesty Internatio nal niet kan verbieden. „Hier is de prins uit het verhaal, juf. Hij is in een kikker veranderd." Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De Nederlandse Opera Stichting is ernstig gedupeerd door de brand, die gisteren het Van Nispenhuis aan de Stadhouderskade vrijwel geheel verwoestte. In dit complex met feest- en vergaderzalen beschikte de operastichting onder meer over haar vaste repetitie ruimte, een kostuum-atelier, pruikenvoorraad, een wapen kamer met onvervangbare antieke wapens, alsmede over een bergruimte voor tal rijke benodigdheden en de cors. Er waren ook een video recorder en tapes met opna men van operavoorstellingen vanaf 1970. alsmede een kostbare belichtingsappara- tuur. Vrijwel al deze bezittin gen zijn verloren gegaan „Hoewel experts nog de scha de moeten vaststellen, ne men we aan dat er voor wei nig minder dan twee miljoen gulden verloren is gegaan", aldus de heer Kolf. perschef van de Opera Een schrale troost is. dat het bezit was verzekerd. „We hadden er ook nog een piano en een vleugel staan", aldus Kolf. die het mede een ramp acht. dat de permanen te repetierulmte verloren is gegaan. De premien „Elektra" in Scheveningen kan morgen doorgaan, omdat de rekwisie ten en decors, ook de kos tuums voor deze uitvoering, zich niet in het Van Nispen huis bevonden. Dat geldt ook voor de première van Jenufa in de Stadsschouwburg van Amsterdam, waarvoor de be nodigdheden elders waren opgeslagen. Oezelschappen. die evenals de operastichting van de Stadsschouwburg ge bruik maken, hebben ln die zin collegiale medewerking toegezegd, dat de operastich ting tot half februari in de schouwburg voor repetitie te recht kan Hulp nodig „Een geluk is. dat we nog elders in Amsterdam en ook buiten de hoofdstad opslag ruimte hebben, waardoor we niet totaal aan de grond zijn komen te zitten Wel zullen we om hulp bij buitenlandse theaters moeten aankloppen om verdere voorstellingen van de operastichting moge lijk te maken", aldus Kolf De directie van de stichting heeft reeds contact opgeno men met de Amsterdamse kunstwethouder Treumann. De brandweer in actie bij het brandende Van Nispen huis in Amsterdam. die met burgemeester Sam- kalden op het terrein van de brand aanwezig was Het stadsbestuur zal meehelpen om de stichting snel aan re petitieruimte te helpen. Ook het toneelgezelschap Globe had ln het Van Nispen huis zijn domicilie De ver derop aan de Stadhouderska de gevestigde rijksacademie van beeldende kunsten had in het uitgebrande complex enkele leslokalen in huur. die eveneens verloren gingen Er bevonden zich echter geen kunstwerken De brand in het Van Nispen huis. niet ver van het rijksmuseum werd gister morgen vroeg geconstateerd Hoewel de brandweer met groot materieel uitrukte, kon zij niet voorkomen, dat het gebouw verloren ging. Een naast het Van Nispenhuis staande lege rooms katholieke kerk werd door het vuur aangetast, maar kon behouden blijven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3