Onrecht over
de hele linie
De koster schreef ,,Ps.37:21a"voorin het liedboek
Gij sen: hostie mag
niet thuis bewaard
Werkmateriaal
van ,,Filippu$"
'Verdeeldheid christenen ondragelijk'
Kerkleiders verwerpen Charta 77
Weer half miljoen voor
anti-racisme-fonds
Moeder Teresa en Roger Schutz:
Nieuw ondergronds
baptistenblad
in Sowjet-Unie
RPF is tegen
stakingen
Negers in kerk
gearresteerd
VANDAAG
Voorbijgangers
WOENSDAG 2 FEBRUARI 1977
KERK
Trouw/Kwartet 2
door A. J. Klei
In hel Fncsrh Dagblad trol ik hel volgende berichtje
D»- koster had achicr in de kerk altijd een stapel
tje liedboeken beschikbaar voor gasten en vergeet
achttge kerkleden Om ze uit te lenen Maar som
mi gen beschouwden ze als geschenk van de koster
<»l van de kerk en namen ze dankbaar mee naar
huis De Gereformeerde Kerk van Hollum op Am»-
land kreeg eens een bedrag per giro toegestuurd
met de bijvoeging vergoeding voor het liedboek,
dat wij bij vergissing hebben meegenomen Maar
z<> gaat het niet altijd De koster had voorin een
stempel gezet Eigendom van enz En nog op een
paar plaatsen Het hielp niet Nu heeft hij er ook
nog een tekst bijgezet Ps 37 21 a
T»l /over hel Frieseh Dagblad Hel voegt hier geen
wnord aan loe. Ik heb nog gekeken of er niet een
r ommen laar was van mijn collega Breuker. maar niks
hoor Ook de heer Algra wijdde geen hoofdartikel aan wal
ik nu maar de kwestie-Hollum zal noemen. Ik moei
zeggen dal re daar in Leeuwarden de zaak wel erg licht
opvallen. Gelukkig zijn wij een aanmerkelijk ernstiger
krant dan hel Friesch Dagblad en ik ga daarom thans
dieper op de gebeurtenissen in Hollum in.
Wal mij dan terstond opvalt is de volstrekt on-
gereformeerde wijze van berichtgeving. Deze zal. neem
ik aan. gebaseerd zijn op mededelingen van de Hollumse
kerkeraad. Welnu, hoe kan het toch gebeuren dat de
raad ener kerk, die met de vaderen belijdt dat de mens
van nature geneigd is tot alle kwaad, in dit geval opeens
blijk geeft van een grenzeloos optimistische
mensbeschouwing? leder die kennis neemt van hetgeen
in HoUum geschiedde, zal. ook al omhelst hij niet de
reformatorische belijdenis omtrent 's mensen verdorven
aard. iedereen zal nuchter vaststellen dat in de
gereformeerde kerk te Hollum lieden komen, die een
liedboek met-pikken. Zeg maar gerust: stelen.
Maar wat lezen we? Dal degenen die er met een liedboek
vandoor gingen, dachten dat ze 't cadeau kregen. Kom
nou. dat gelooft toch geen sterveling! De kerk zal een
boek, waarvan de waarde die van een iets afgeprijsde
langspeelplaat nog te boven gaat, gratis uitdelen.
schei toch uit. Ook bij kosters valt een dergelijke vrijge
vigheid uiterst zelden waar te nemen. Gereformeerd
Hollum is kennelijk van mening dat de mens van nature
goed is. Daarover moet maar eens een bezwaarschrift
naar de synode.
Bovendien zullen de wegpikkers zelf, als ze tenminste
enige weet hebben van wat in antwoord 110 van de
lleidelbergse catechismus staat, grif toestemmen dat zij
geen cadeau, maar een zondige begeerte kregen en
daaraan toegaven ook. Trouwens, volgens het genoemde
belijdenisgeschrift zondigen we allemaal tegen het
achtste gebod: gij zult niet stelen. Ik hoorde in mijn
jeugd een dominee hierover preken, die elke bevolkings
groep op dit punt zorgvuldig naliep. Hij pakte de kruide
niers aan. de boeren, de bakkers, de arbeiders. en ik
dacht buiten schot tc blijven, totdat de eerwaarde bij
onze studerende jeugd terecht kwam en te verstaan gaf
dat. als je bij 't huiswerk-maken maar éventjes met je
gedachten afdwaalde, je een dief was. Je stal van de jou
geschonken tijd Kijk, dat is nog eens andere praat dan
in Hollum.
Verheugend is echter dat ze daar een koster hebben die
een andere taal spreekt. Hij zette ,,Ps.37:21 a" voorin de
nog aanwezige liedboeken. En wat lezen wij in psalm 37
en daarvan het 21ste vers, het eerste gedeelte? Dit: ,.Dc
goddeloze ontleent en geeft niet weder". Ja maar, werpt
iemand wellicht tegen, dit is de krasse taal van de
statenvertaling. Goed. dan nemen we de nieuwe verta
ling: ,,De goddeloze vraagt te leen en geeft niet terug".
Ook de ethische vertaling van Obbink liegt er niet om:
..De goddeloze moet lenen en kan niet teruggeven". De
W'illibrord-vertaling draait er evenmin omheen: „De
bedrieger leent en hij houdt het". We zien, niets geen
gemeier over denken-dat-het-een-cadeautje-was, en een
schriftuurlijke koster opent ons daarvoor de ogen.
Vader: „En. wat heb je vandaag o
zondagsschool geleerd?"
Betty: „Dat we allemaal dieven zijn!"
(Vrij naar Punch.)
in hel noorden van Engeland, in het
sneeuwgbied van Allendale, tegen de
Schotse grens, m een windstille vallei,
bouwt een groep Britse Zen boedhis-
ten het eerste opieidmgsklooster van
hun orde Het complex beval een
boerderij waar groenten en truit ver
bouwd kunnen worden, een medita
tieruimte een eetzaal en een ge-
meenschappeli/ke woonruimte voor
monniken en lekenstudenten Zelfs
heelt men een oude kolenmijn gevon
den. waaruit men steenkool hoopt te
gaan winnen De monniken hopen
deze zomer met hun project klaar te
komen
Foto: Enkele Britse Zen boeddhis
ten doen hun ochtendgebed alvorens
aan het dagelijks werk te beginnen.
Links Jush) Perry, die het klooster
leidt.
Van een onzer verslaggevers
ROERMOND Bisschop Gijsen
heeft de priesters en de gelovigen in
Limburg eraan herinnerd, dat de
hostie niet thuis mag worden be
waard. Deze groeiende gewoonte
werkt volgens hem vreemde praktij
ken en oneerbiedigheden in de hand.
Het schijnt steeds meer voor te ko
men, dat kerkgangers ui( de kerk de
hostie meenemen voor zieke of be
jaarde hulsgenoten. De hostie wordt
dan bewaard om genuttigd te wor
den tijdens een eucharistieviering
via radio of tv. Deze praktijk is vol
gens het officiële mededelingenblad
van het bisdom Roermond in strijd
met de voorschriften.
De hostie mag alleen uitgereikt wor
den door een priester, een diaken of
akohet of wanneer deze niet aanwe
zig is door een leek. die de bisschop
daarvoor officieel aanstelt. Voorts
moet de hostie steeds direct worden
uitgereikt, hetzij op de hand. hetzij
op de tong.
Volgens de persdienst van het bis
dom is de publikatie met name ge
richt tegen de praktijk in het deke
naat Hoensbroek. Commentaar hier
op van deken Meijs van Hoensbroek:
lis MuKUKunc en ds. Adonis, zwarlc
prcdikanU-n uil Zuid-Afrika, die
i hans aan dc Vrije Universiteit Ie
Amsterdam studeren, reageren op wat
d«- heer J.J.G Boot heeft gezegd op
Schiphol, bij zijn terugkeer uit Zuid-
Arika.
Volgens uw blad schreef ds A A
Spijkerboer onlangs, dat Je die hou
ding ten opzichte van Zuld-Afrika
onrecht onrecht moet noemen. In die
geest willen wij leugen leugen
noemen
De heer Boot kondigt aan dat de
kleine apartheid wel ..langzaam zal
verdwijnen", maar dat de grote
.«pariheid moet worden doorgezet
Premier Vorster heeft eens gezegd,
dat het onderscheid tussen kleine en
grote apartheid onzinnig isen dat er
voor hem maar één ding ts. namelijk
apartheid over de hele linie
Wij zeggen tegen dit hele systeem
neen omdat daarin de ongerechtig
heid geïnvesteerd is In het classifi
catiesysteem, in de territoriale
apartheid, in het loonsysteem In de
trek-arbeid. in het onderwijs, in de
kleine apartheid, in de sociaal-
economische wanorde, enz enz. Al
les Is vol van onrecht en wanorde,
terwijl de heer Boot dat loochent
De heer Boot is lyrisch over het
onafhankelijke" thuisland
Transkei en over de ..onafhankelijke
thuislanden, die nog volgen zullen"
Wij kennen die gebieden en éen van
ons heeft gewerkt onder de mensen
van ..Transkei' De waarheid ge
biedt te zeggen, dat de werkelijkheid
ervan in het geheel niet lyrisch is
Thuislanden zijn en zuilen zijn
sehljn-staten. gemanipuleerd door
Pretoria om aan de zwarte bevolking
politieke rechten te onthouden in de
centrale regering en om de zwarten
op te bergen in uitzichtloze ar
beidsreserves. waar ze dan binnen
het apartheidsstelstel zgn politieke
rechten mogen uitoefenen
De heer Boot waarschuwt voor het
geweld van bevrijdingsbewegingen,
maar zwijgt als het graf over het
structurele geweld in het
apartheidssysteem, dat stijf staat
van geweld van dag tot dag
Het behaagt de heer Boot om elk
verzet tegen de apartheid als ..com
munistisch" te bestempelen, terwijl
hij optreedt als advocaat voor een
systeem dat vele desperado's drijft
in de richting van het communisme
In plaats van en tegenover de apart
heid en tegenover het communisme
•■en weg te Sijzen. ..die uitnemender
is", treedt de heer Boot op als advo-
Ds. M.M. Magagane
caat van de zeer kwade zaak der
apartheid en verspeelt daarmee het
recht om te waarschuwen tegen het
communisme Uit zijn mond willen
w.j die waarschuwing niet horen
We willen daarom de lezers van dit
blad toeroepen: „Laat u niet in de
boot nemen door de heer Boot."
HATTEM Het gereformeerd trak
taatgenootschap „Fllippus" (adres:
Berkel 15. Hattem) komt weer met
een nieuw stapeltje werkmateriaal.
Om te beginnen is er de reeks „Met
beste wensen": kleine, handzame
boekjes over zieken, met een medita
tieve inhoud, verdeeld over zeven
dagen.
Na een week kan een nieuw deeltje
gebruikt worden. Tot de auteurs van
deze serie behoort de Amsterdamse
ziekenhuispredikant dr Th. Struys.
Om aan zieken, bejaarden, eenza
men te sturen zijn er dubbele kaar
ten. die royaal zijn uitgevoerd, met
een „helpende" tekst en een passen
de illustratie. Ze worden geleverd
met bijpassende envelop. Deze kaar
ten kunnen ook goed dienen als ver-
jaarskaart aan mensen, aan wie de
afzender een bemoediging wil „mee
geven"
Als studiemateriaal voor ge-
sprekskringen en bijbelstudieclubs
dienen negen nieuwe deeltjes in de
reeks „Kernvragen". Een paar titels:
Wat is geloven? Kinderen en de kerk.
Kunstmatige inseminatie. De Drie-
eenheid. Tot de schrijvers behoort ds
S. de Vries te Bennekom.
De Apeldoornse ds. W. Katz schreef
het omvangrijker boekje „Kerke-
werk", waarin hij alles wat in een
plaatselijke (gereformeerde) kerk ge
beurt en door die kerk gebeurt, op
een rij zet.
Bruikbare stof voor de catechese en
voor gesprekkringen (er zijn discus
sievragen opgenomen). Tenslotte at
tenderen we op „Levenswoorden
1977": maandelijks verschijnende
korte, eenvoudig geschreven, over
denkingen. Hierop kan een abonne
ment genomen worden.
Conferenties
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Tele* 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLIE/GRONINGE N
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
Christenen en socialisme. Lande
lijke werkdag, georganiseerd door
het secretariaat voor ontwikkelings
samenwerking van de gereformeer
de kerken, zaterdag 12 februari van
tien tot vier uur in de Opstandings-
kerk. Rosendaalseweg 505. Arnhem,
m m v prof dr J de Graaf, mevr L.
Eberhard en H. Borstlap Opg en
inl. tel 033 43244
Hel rijk alleen. Ontmoetinesweek-
end voor op zichzelf staande n van 30
tot 60 Jaar. vrijdagavond 18 - zon
dagmiddag 20 februari in Vinea Do-
mini te Witmursum. m.m.v. Ül en
mevr W Schenk Inl. prov. diak
bureau geref kerken, postbus 29.
Beetsterzwaag.
Anders geloven Bedoeld voor
geref ouderlingen. Over de ruimte
in de kerk Zaterdag 5 februari van
half elf tot vijf uur Toerustings
centrum. Leusden; tel. 033-43244
DEN HAAO - De regering zal ook
in 1977. evenals in de twee voorgaan
de jaren een half miljoen beschik
baar stellen aan het speciaal fonds
van het anti racismeprogram van
de wereldraad van kerken Dit heeft
minister Pronk medegedeeld
Ds. J. Bakker
Op 74-jarige leeftijd is te Veenen
daal overleden ds J Bakker Van
1930 tot zijn emeritaat in 1968 was
hij hervormd predikant, achtereen
volgens in Bleiswijk. Veenendaal
ivan 1933 tot 1953). Giessendam Hot
1963) en Randwijk
PRAAG De bisschoppen en ande
re bestuurders van de katholieke
bisdommen in Tsjechoslowakije
hebben zich gedistantieerd van
Charta 77.
In een gezamenlijke verklaring zeg
gen zij. dat zij alleen, in eenheid met
de paus. bevoegd zijn namens de
kerk over de ruimte voor het gods
dienstig leven te spreken. „Er is dan
ook niemand anders uit de rijen van
de priesters of gelovigen gerechtigd,
het standpunt van de kerk in ons
land te vertolken."
De r.k.kerk in Tsjechoslowakije telt
veertien bisdommen. Twee ervan
worden normaal door een bisschop
bestuurd. Drie bisdommen hebben
een apostolisch administrator, dat
wil zeggen een bisschop, die voorlo
pig met de zorg ervoor door het
Vaticaan is belast. Alle andere bis
dommen worden bestuurd door een
kapittel-vicaris of zelfs dat niet.
De kapittel-vicarissen zijn meestal
priesters, die door de staat voor die
functie naar voren geschoven zijn.
Op twee na zijn de veertien kerkelij
ke leiders allen lid van de priester-
vereniging „Pacem in terns'die
zich al herhaaldelijk heeft ge
compromitteerd door haar mee
gaandheid met de regering.
Roger Schutz
ZORICH Moeder Teresa van
Calcutta en prior Roger Schutz
van de oecumenische klooster
gemeenschap te Taizé hebben
de christenen opgeroepen hun
verdeeldheid te laten varen. De
oproep, door beiden eind vorig
jaar in Calcutta opgesteld,
heeft de prior van Taizé
dinsdagavond voorgelezen tij
dens een jongerendienst in Zü-
rich, in aanwezigheid van de
r.k. bisschop van St. Gallen en
leden van de synode van de
hervormde kerk van Zürich.
In het licht van het lijden in de
wereld, dat hen niet los laat. vinden
zij dat de verdeeldheid van de chris
tenen ondragelijk Is geworden „Zijn
wij bereid de scheidingen die onder
ons bestaan te laten varen en ons te
bevrijden van de angst voor de ande
ren' Waar is het goed voor om bij
ieder geschil zich af te vragen wie
ongelijk had en wie gelijk?" aldus de
oproep.
Volgens belden moeten we eerder
het beste van onszelf bijdragen en
het beste van de ander ontvangen.
Zo is de R.K. Kerk de kerk van de
eucharistie, die doet leven vanuit de
aanbidding van Christus' aanwezig
heid. terwijl de protestantse kerken
meer de kerken van het woord zijn.
die steeds opnieuw getuigen van de
kracht van het evangelie. De ortho
doxe kerken aldus de oproep
werden er in de loop van de geschie
denis dikwijls toe gebracht tot de
uiterste grenzen van de liefae te
gaan.
Moeder Teresa is de stichteres van
een gemeenschap van zusters, die
zowel in India als elders onder de
allerarmsten werkt. Eind vong jaar
heelt prior Schutz met een groep
jongeren zes weken in de sloppen
van Calcutta doorgebracht Na af
loop werd een oproep tot soberheid
en solidariteit gericht aan „het volk
van Ood".
„Als je dingen moet laten vanwege
mogelijk misbruik, kun je wel op
houden met leven."
MOSKOU Baptisten in de Sow
jet-Unie geven een nieuw onder
gronds tijdschrijft uit. dat als titel
draagt „Bode der waarheid Het
Britse informatiecentrum voor
godsdienstvragen in Oost-Europa.
Keston College", meldt dit op basis
van inlichtingen, die het uit de Sow
jet-Unie heeft ontvangen
Het nieuwe ondergrondse tijd
schrijft valt op door zijn goede
technische verzorging. Het wordt in
driekleurendruk uitgegeven. De
meeste ondergrondse tijdschrijften
worden gestencild. „Bode der waar
heid" is het zoveelste ondergrondse
tijdschrijft van de baptisten. De
laatste jaren zijn verschillende ille
gale drukkerijen van de baptisten
door de Russische politie ontdekt en
ontmanteld. Er volgden steeds zwa
re straffen
Het nieuwe blad bevat uitsluitend
bijdragen op het terrein van de
godsdienst. Zo zijn artikelen van
Billy Graham en Nicky CfQz opge
nomen. Of het tweede nummer
reeds verschenen is. is bij het Kes
ton College niet bekend
ZOETERMEER Het bestuur van
de Reformatorische Politieke Fede
ratie heeft werkgevers en werkne
mers opgeroepen, al het mogelijke
te doen om de conflicten, die even
tueel kunnen leiden tot stakingen,
weg te nemen.
De RPF ziet het als haar opdracht,
de betrokken partijen te wijzen op
de bijbelse opdracht deze aarde te
bewerken en te bewaren overeen
komstig de normen, die de bijbel
geeft. Als de overheid haar uitgaven
matigt, kan er via belastingverla
ging de nodige ruimte komen voor
een prijscompensatie in de inko
menssfeer. zo meent de RPF
KAAPSTAD De Zuidafrikaanse
politie heeft in de plaats Langa bij
Kaapstad de deur van een kerk ge
forceerd om zeventien zwarten te
arresteren, die werden verdacht van
brandstichtingen in scholen in zwar
te woongebieden. De arrestanten
zouden behoren tot de „kameraden
beweging", een zwarte politieke
groep die in de Afrikaanse wijken bij
Kaapstad opereert. Volgens de poli
tie werden in de kerk ook lange mes
sen. hakmessen en bijlen aange
troffen.
Moeder Teresa
DUIDELIJKHEID?
In de periode, voorafgaande aan de
vorige Kamerverkiezingen deed het
begrip „duidelijkheid nogal op
geld. Sommige partijen eisten die
duidelijkheid zelfs voor eigen
opstelling en program op. Dit keer
hoor je daar weer minder over. In
tussen zou enige duidelijkheid geen
kwaad kunnen. Zelden zullen
congressen van twee partijen zo in
de belangstelling hebben gestaan
als dit keer. Telkens weer wordt een
weekend ingenomen door het een oi
ander spektakelstuk op dit gebied
Dit weekend waren het de twee zo
genaamd progressieve partijen du-
van zich deden horen. Het woord
„zogenaamd" wil hier niet discrimi
neren. Na de allereerste verklaring
van de grootste van beide partijen,
welke verklaring indertijd nogal eni
ge consternatie veroorzaakte, heb
ben we intussen al weer de zoveelste
verklaring die met grote eenstem
migheid is aangenomen Het lijkt
soms een beetje op een achterhoede
gevecht Toch bevordert deze.
waarschijnlijk opgedrongen, strait-
gie de gewenste duidelijkheid niet.
Beslist men niet te veel onder in
vloed van de laatste peilingen via
allerlei hoogst aanvechtbare enqué
tes en op zichzelf best interessante
onderzoekingen naar mogelijk te
voorspellen stemgedrag van de Ne
derlandse bevolking? Die indruk
wordt sterk gevestigd. Een partij
acht zich in de lift en veroorlooft
zich krasse uitspraken die de ande
ren toch de nodige schrik moeten
aanjagen. Dan ineens verschijnt het
gerucht, want meer zijn dergelijke
peilingen niet. dat het volk anders
wil en ijlings komt er een nadere
verklaring Men loopt niet eens meer
achter de feilen aan. waartoe men
wel vaak gedwongen zal zijn in een
grillige wereld, maar zelfs achter
hoogst onbetrouwbare prognoses
Dit moet m i. snel ophouden wil men
niet volledig in het moeras van de
onduidelijkheid terecht komen. En
wat is er tegen om vóór de verkiezin
gen het Nederlandse volk eens te
zamen duidelijk te maken wat men
van plan is. Dit geldt alle betrokken
partijen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Emmer-Compascuum:
H. Roemeling te Nieuw-Weerdinge.
te Bov£OJ|»rdinxveld: J. Bos te Ot-
terlo®: «IPrattum: J Kaai te Nieuw-
veen, te Itópelle: W Th. E van Koo
ten te Schoorl
Aangenomen naar Krimpen ad
Lek: G. K. Korporaal te Willige-
Langerak; naar Kethel en Spaland
(toez.) N. J. Flink te Waddinxveen
(buiteng.wijkg. in wording).
Bedankt voor Klaaswaal C den
Boer te Wageningen
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Emlichheim (West-
Duitsland), Enter. Gorredljk en Uit
huizen: W. A. Boer te Meerkerk, die
geen verdere beroepen in overwe
ging kan nemen.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Aangenomen naar IJmuiden: L. J.
Joosse te Hasselt
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Almelo: J M. Kleppe te
Woerden; te Eindhoven - B. Rein-
ders te Hardinxveld-Giessendam; te
Oudemirdum: J Mol te Rijssen.
OUD GEREF. GEM
Beroepen te Rotterdam-Z A. Kot te
IJsselmuiden (vrije herv gem.i.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Schoonhoven: R. Oran
je te Oldenzaal.
Dr. H. Goedhart
Na een korte ziekte is gisteren in het
streekziekenuis te Bennekom over
leden dr H Goedhart uit Ede. Hij is
57 jaar geworden Dr Goedhart
werd in 1946 predikant van de her
vormde gemeente van Reeuwijk. Hij
stond daarna in MUSdelharnis en in
Delfshaven In 1970 ging hij als zen
dingspredikant in dienst van de ge
reformeerde zendingsbond naar Ke
nia. Hij werd daar docent oude tes
tament aan het Saint Paul's United
Theological College in Limoeroe.
Vorig jaar keerde hij naar Neder
land terug, om docent te worden aan
de gereformeerde sociale academie
in Ede. Dr Goedhart publiceerde
veel. o.a boeken over Wezen des
geloofs. Vragen rond het geloof.
Christendom en cultuur en Vrouw
op de kansel? De begrafenis is vrij
dagmiddag in Ede na een rouw
dienst in de Nieuwe Kerk, die om
half twaalf begint en geleid wordt
door ds. G. Spilt.
Ds. T. Harder
De Rozenburgse industriepredikant
T Harder begint donderdagmorgen
voor NCRV-radio een wekelijkse
vaste rubripk vanuit zijn werk In
deze rubriek „Werk woord" zal hij
met name ook bezig zijn met de
problemen rondom werkloosheid en
WAO Ds. Harder zal via deze ru
briek graag contact hebben met
mensen en hun specifieke eigen pro
blemen bij het werk of bij werkloos
heid. Ieder kan contact met hem
opnemen (Van Ostadelaan 12, Ro
zenburg; tel. 01819-12663) De eerste
uitzendig is donderdag om 8.24 uur
en vervolgens elke donderdag zelfde
tijd tot en met de maand mei.
