Ruim helft bedrijven deed het beter in 1976 Bedrijf naar Almere easal Elsevier overweegt overneming Edicom Winkelcentra worden kleiner „Staking in geen verhouding tot doel" Kleinere omzetstijging bij chemische industrie 'Vertraging wegenbouw misvatting' Onderzoek naar resultaten lokale beursfondsen toont aan: Drukkerij sector buiten fusie Verwachting voor lopende jaar Stroomverbruik steeg vooral door warme zomer Van 55-plussers helft in de WAO Zuivel in kort bestek Koninklijke Nederlandse Zuivelbond FNZ: Moeilijkheden mosselfonds DINSDAG 1 FEBRUARI 1977 FINANCIEN EN ECONOMIE Trouw/Kwartet Van een onzer redacteuren AMSTERDAM Nog een goede maand en de stroom van jaarverslagen van bedrijven zal weer losbreken over ons land. De vraag dringt zich daarbij op, hoe zijn de bedrijven gevaren in het afgelopen jaar, dat economisch bezien nu niet bepaald een uitblinker was. Welnu, afgaande op de in tussentijd se berichten uitgesproken verwach tingen. mag worden aangenomen dat de jaarverslagen, die de in de lokale sector van de Amsterdamse effectenbeurs officieel genoteerde bedrijven straks zullen publiceren, minder sombere leesstof zullen vor men dan die over 1975. Een Jaar met de zwaarste Inzinking in de econo mie sinds de jaren dertig. Volgens Amro Beursnieuws, een pu- blikatie van de Amsterdam Rotter dam Bank. ligt het aantal onderne mingen dat hogere resultaten over 1976 verwacht boven de helft van het totaal. Het betreft hier niet alleen ondernemingen, die hun winst ten opzichte van het sterk gedaalde ni veau in 1975 wisten te verbeteren, maar ook bedrijven die hun verlies wisten te beperken, respectievelijk uit de rode cijfers wisten te komen. Van de in totaal 173 ondernemingen in de lokale sector, die in het onder zoek zijn betrokken, verwachten 94. of 54 procent, hogere resultaten over 1976 vergeleken met het jaar daar voor. Van deze 94 behaalden 34 (36 procent) in 1975 hogere resultaten dan in 1974, boekten 7 een gelijk resultaat en hadden 53 lagere uit komsten dan in 1974. Gematigd optimistisch ten aanzien van de resultaten 1976 zijn 5 onder nemingen. of 3 procent. Hiervan be haalden 3 in 1975 hogere resultaten, één eenzelfde resultaat en één een lager resultaat. Op een vrijwel gelijk resultaat over het afgelopen jaar rekenen in totaal 28 bedrijven, dat is 16 procent. Van deze 28 waren er 14 die in 1975 een hoger resultaat dan in 1974 behaal den. 3 met een gelijk resultaat in 1975 en 11 met een lager resultaat. Lager resultaat Met een lager resultaat over het al gelopen Jaar vergeleken met het Jaar daarvoor houden in totaal 27 bedrij ven (16 procent) rekening. Hiervan behaalden 7 in 1975 een hoger resul taat. 3 een gelijk resultaat en 17 een lager resultaat. Onzeker wat de uitkomsten over 1976 betreft tonen zich 19 onderne mingen, of 11 procent van het totaal. Van deze 19 deden het er 4 in 1975 beter dan in 1974, boekten 2 gelijke resultaten en moesten 13 met een lager resultaat genoegen nemen. Wat de ontwikkeling van de resulta ten over 1976 in de verschillende bedrijfstakken aangaat, merkt Am- ro-Beursnleuws op. dat de financiële instellingen vrijwel unaniem hogere winsten verwachten. De algemene banken kunnen op een gunstig eerste halfjaar terugzien. In het grootste deel van de tweede hëlft van 1976 hadden de verstoorde ren teverhoudingen evenwel een nadelig effect. De hypotheekbanken profi teerden van de sterk groeiende vraag naar koopwoningen. Bij de verzeke ringsmaatschappijen ontwikkelde het levenbedrijf zich in het algemeen gunstig. In de bouwnijverheid was sprake van een opvering van de ..bouwex- port" met een verdere verlegging van het accent van Europa naar het Midden-Oosten. Het zijn vooral de op het buitenland georiënteerde aannemingsbedrijven die vorig jaar forse winststijgingspercentages wis ten te behalen. In de voedings- en genotmiddelenin dustrie annex dranken liep de ont wikkeling van de resultaten in 1976 evenals het jaar daarvoor uit een. Drukkerijen en uitgeverijen ge ven over het afgelopen Jaar echter een gunstig winstbeeld te zien. Van de binnenlandse handelsonder nemingen had de automobielhandel de wind mee wat de verkopen be treft. In de houthandel is na het slechte Jaar 1975 sprake van een verbetering van de resultaten. Metaalindustrie Binnen de metaal- en elektro technische Industrie hebben de sec toren. die kapitaalgoederen produ ceren het vorig jaar moeilijk gehad doordat de opleving in de vraag naar investeringsgoederen nog steeds niet voelbaar is. Producenten van consumptiegoederen daarente gen ging het vorig jaar veelal meer voor de wind doordat de consumptie redelijk bleef stijgen. De papierindustrie zag het herstel, dat voor 1976 werd verwacht, maar zeer ten dele gerealiseerd. In de tex tielindustrie overheersten in de ka toensector de verliezen als gevolg van onderbezetting, prijsdruk en re organisatiekosten. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de over 1976 verwachte resultaten per bedrijfstak. Tussen haakjes de in 1975 feitelijk behaalde resultaten. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De uitgeversmaatschappijen Elsevier en Edicom bespreken een overneming door Elsevier van de uitge verssector van Edicom. Als de plannen doorgaan zal Elsevier een bod doen op alle aandelen Edicom. Dat is dan echter wel een Edicom waaruit eerst de drukkerij-aldellng ls afgezonderd. VÏ ..V.- 'Ï.V* 1 •:j» vi r, v >.*>«7 v Voorwaarde van Elsevier bij de be sprekingen is namelijk dat de gra fische groep van Edicom wordt ver zelfstandigd tot een aparte onderne ming. Er werken bij deze drukkerij ongeveer 180 mensen. Dat waren er enige tijd geleden nog 300 maar door natuurlijk verloop is het perso neelsbestand drastisch ingekrom pen. In de uitgeverijsector werken ongeveer 175 mensen voor wie Else vier volledige werkgelegenheid ga randeert. Verlies In de verlies lijdende Edicom-groep ls de drukkerij de grootste verlies post. De wetenschappelijke uitgeve rij draait ook met rode cijfers maar in de Nederlandstalige uitgeverij (ro mans etc.) wordt behoorlijk ver diend, aldus een Elsevier- woordvoerder. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Nieuwe winkelcentra in moderne stadswijken zijn in doorsnee wat kleiner dan de centra die in de eerste heltt van de jaren zestig werden gebouwd Ook de grootte van nieuw gebouwde winkels neemt de laatste jaren wat af. Hoger Banken, hypotheekbanken 8( 7) Verzekeringsmijen 5( 5) Bouw. bouwmaterialen 8( 7) Chemie, farmacie 6< 3) Consumptiemiddelen 6( 4) Drukkerijen, uitgeverijen 7( 2) Handel 21( 9) Hotels U 0) Metaal 10( 8) Onroerend goed 3( 4) Papier 5( 0) Scheep- en luchtvaart 2( 3) Textiel 6< 6) Diversen 6( 4) Totaal 94(62) Gematigd Vrijwel Lager Onzeker Totaal Optimistisch gelijk (X 0) 0 1( 2( 0 9 0 0< 0) (X 0) 0 5 1 2( 3) 2( 3) 0 13 0 (X 1) 2( 5) 1 9 0 1< 0) 3( 6) 0 10 0 2( 2) (X 5) 0 9 1 5( 5) 7(22) 2 36 0 0( 1) 0( 1) 1 2 1 6( 0) 6(22) 7 30 1 2( 1) (X 1) 0 6 0 0< 0) 1( 7) 0 7 0 1( 1) 3( 4) 1 8 15 1 4( 0) (X 9) 2 0 4( 0) 3(10) 4 14 5 28(16) 27(95) 19 173 Dit blijkt uit de publicatie „Nieuwe winkelcentra in Nederland" van het Economisch Instituut voor het Mid den- en Kleinbedrijf. Het Instituut heeft een onderzoek gedaan naar centra die na 1959 gebouwd zijn in woonwijken, die hoofdzakelijk ook na 1959 tot stand zijn gekomen. In de beginjaren zestig bevatte een nieuwe winkelconcentratie gemid deld nog 21 zaken. Tussen 1964 en 1974 schommelde de omvang tussen de 16 en 19 vestigingen per centrum maar de in 1974/75 gereed gekomen centra tellen door de bank genomen nog slechts 14 eenheden. Inderdaad kan men beter een neutraal woord als vestiging of eenheid hanteren want winkelcentra bevatten ook banken, reparatiebedrijven etc. Geslonken In de eerste twee Jaar van het onder zoek (1960/61) was de gemiddelde vloeroppervlakte per vestiging niet groter dan 160 vierkante meter. Daarna werden de zaken groter vrijwel steeds lag de omvang boven de 200 m' maar vanaf 1972 gaat de omvang weer dalen; tot gemiddeld 194 m' in 1972 en 73 en 192 meter in 1974 en 75. De gecombineerde ontwikkeling van minder zaken per centrum en een afnemende winkelgrootte had tot ge volg dat de totale bedrijfsoppervlak- te per winkelcentrum aanzienlijk is geslonken. Na 4.173 m' in de topjaren 1968.69 komen 1974 en 75 niet verder dan 2.651 m'. In na 1959 gebouwde wijken zijn in totaal 472 winkelcentra gebouwd. Tussen 1968 en 1971 kwamen er ge middeld nog 72 centra per Jaar tot stand, in 1974 en 1975 nog slechts 42. FRANKFORT De Westduitse chemische industrie hoopt, dat haar omzet dit jaar met zeven acht procent zal toenemen na een verbetering van zestien procent (voorlopig) tot 92 miljard marlt in het afgelopen jaar. Rolf Sammet. voorzitter van de vereniging van chemische fabrieken in West-Duitsland en presi dent van Hoechst, heeft dit verklaard. DEN HAAG Het elektrici teitsverbruik in Nederland heeft in het afgelopen jaar ruim 50 miljard kilowattuur bedragen, aldus de Vereniging van Exploitanten van Elektri citeitsbedrijven in Nederland (VEEN). Opvallend was in 1976 de ster ke stijging van het elektrici teitsverbruik in de warme zo mermaanden juli en augustus. In die maanden bedroeg de verbruiksstijging ruim elf pro cent. Het koel houden van fris- en andere dranken zal daartoe hebben bijgedragen, meent de VEEN. Omdat de ontwikkeling van het verbruik in 1975 een wat afwijkend verloop heeft gehad, vindt de VEEN een vergelij king van het verbruik van 1976 met dat van 1974 zinvol. Dan blijkt, dat over twee jaar geno men het elektriciteitsverbruik ongeveer tien procent is toege nomen. Dat komt neer op een gemiddelde van vijf procent. Dit komt overeen met de hui dige raming van de toeneming van het elektriciteitsverbruik, die voor de komende tien jaar op ongeveer vijf procent is gesteld. ALMERE/NAARDEN Wegens gebrek aan uitbreidingsmoge lijkheden in de huidige vestingsplaats (Naarden), gaat Boomsma Holding zich in Almere vestigen. Dit betekent een uitbreiding van de werkgelegenheid in Almere-haven met ruim 125 arbeids plaatsen. DEN HAAG Bijna de helft van de mannelijke en meer dan de helft van de vrouwelijke 55-plussers is arbeid songeschikt en krijgt WAO. Dit blijkt uit het jaarverslag over 1975 van de gemeenschappelijke me dische dienst. Van het geschatte aantal WAO-verzekerden had op 31 december 1975 10,3 procent recht op uitkering. De hoogste percentages worden aangetroffen bóven de 55 jaar. Van de verzekerde mannen van 55 tot en met 64 jaar krijgt 46,4 procent een uitkering, terwijl van de verze kerde vrouwen in deze leef tijdsgroep 57.8 procent recht op uit kering heeft. Boomsma Holding omvat Boomsma Handelmaatschappij; een groothan del tevens im- en exportbedrijf in carosserlematerialen en'scheepsbe- nodigdheden, Boomsma Techniek; een produktiebedrijf van carosserie- materiaal en een verkoop- annex ser viceafdeling van verwarmlngsappa- raturen. terwijl onder de naam Boomsma non-ferro een produktie bedrijf opereert van autobus- en scheepsramen en noodluiken. Op een stuk grond van ongeveer 10.000 vierkante meter op het Indu strieterrein De Steiger in Almere- haven. komen een kantoorgebouw van twee lagen en enige bedrijfsge bouwen. PROTECH INTERNATIONAL: Dit Nederlands bedrijf is door het Libische staatsoliebedrijf gecontrac teerd voor de aanleg van een pijplei ding van Hamad al-Hamra in het westen van Libië naar de Zawlya raffinaderij bij Tripoli aan de Mid dellandse Zee. Dit staat in het weekblad Middle East Economie Survey. Uit dit artikel blijkt ook, dat de financiële details van het contract nog niet bekend zijn. AMFAS GROEP: Op grond van voorlopige cijfers deelt dit verzeke ringconcern mee. dat het afgelopen jaar gunstig is geweest. De winst ls met zo'n elf procent gestegen ten opzichte van 1975, toen een winst werd verantwoord van 22.2 miljoen gulden. nagaan welke investeringen nodig zijn om Zwijndrecht rendabeler te maken. De directie van Tornado (sinds 1971 eigendom van het Belgische concern Bekaert) kwam ongeveer een Jaar geleden met het plan om de totale produktie In Etten-Leur te con centreren. De vakbonden verzetten zich daartegen, en er werd een com missie van drie onafhankelijke des kundigen aan het werk gezet. Deze kwam onlangs met een rapport. Op basis hiervan heeft Tornado besloten om ln nauw overleg met de werknemers maatregelen voor te bereiden en uit te voeren om de produktlviteit te verbeteren. Volgens voorlopige gegevens van de vereniging is het indexcijfer voor de produktie van de chemische indus trie (1970 gelijk aan 100) verleden jaar met 15 procent gestegen tot 132 na een daling van 12,3 procent in hel voorafgaande jaar. Het aantal werknemers verminderde met twee procent tot 573.000 na een daling van drie procent 'a 1975. De waarde van de export steeg verle den Jaar met 20 procent tot 34 mil jard mark. In 1975 deed zich een daling van 22 procent voor. De Westduitse invoer van chemische produkten nam met 24 procent toe tot 18 miljard mark na een vermin dering van 165 procent in 1975. De loonkosten van de Westduitse chemische industrie stegen in 1976 met zes procent (1975 drie procent) tot 18 miljard mark. Dat is ongeveer 20 procent (1975 21,6 procent) van de omzet. De aanzienlijke verbetering van de resultaten ln 1976 moet. volgens Sammet, vooral worden toegeschre ven aan de goede binnen- en buiten landse vraag in de eerste helft van het Jaar. Het herstel van de bedrij vigheid na de zomerinzinklng was verleden jaar zwak. De capaciteit van de chemische fabrieken werd verleden jaar voor ongeveer tachtig procent benut. Capaciteitsuitbrei dingen zijn dan ook voorlopig niet nodig. Van een onzer redacteuren DEN HAAG Een werkstaking in de zuivelindustrie staat ln geen enkel opzicht meer in verhouding tot het doel waarvoor die door de vakbonden wordt ontketend. Tot deze conclusie komt de Koninklijke Zuivelbond FNZ in een betoog over de betekenis van een verhoging van de loonkosten voor de melkveehouders. Het zwakke punt hierin is, dat geen rekening wordt gehouden met een eventuele stijging van de arbeidsproduktiviteit. Zonder rekening te houden met een verdere verbetering van de arbeids produktiviteit (een grotere produk tie per man) of van de richtprijs voor melk (een prijs die vooral wordt be paald door de kostenontwikkeling en de marktsituatie) rolt de volgende berekening uit de bus. waarbij wordt uitgegaan van het jaar 1975: Aangenomen dat de loonkosten per werknemer ln de zuivelindustrie 35.000 gulden hebben bedragen en dat er circa 25.000 mensen ten laste van de „melkrekenlng" komen, dan komt de totale loonsom uit op 875 miljoen gulden. Bij een verwerking van 9.7 miljoen ton melk, hebben de loonkosten per 100 kilo melk 8.94 bedragen. Een loonsverhoglong van 1 procent betekent zodoende een stijging van de verwerkingskosten met 8.9 cent per 100 kilo melk. TOMADO: De vestiging van To rnado in Zwijndrecht (190 werkne mers) blijft de komende drie jaar open. Algehele overplaatsing van de produktie naar de hoofdvestiging van Tornado in Etten-Leur (530 werknemers) wordt niet langer over wogen. De directie zal daarentegen (ADVERTENTIE) Direct gevolg De arbeidsopbrengst uit melk voor de veehouder was. volgens de gege vens van het Landbouw-Economlsch Instituut in 1974/75 voor de kleinere bedrljvefn op zandgebieden 10 100 en op klei- en veengebieden 12.950. terwijl de arbeidsopbrengst voor de ondernemer op de grotere bedrijven respectievelijk ƒ17.600 en ƒ21600 was Rekening houdende met de op deze bedrijven afgeleverde hoeveelheden melk. betekent 1 procent loonsver hoging in de zuivelindustrie voor de melkveehouders op de kleinere be drijven 0.75 tot 0.87 procent verla ging van de arbeidsopbrengst en voor de melkveehouders op de grote re bedrijven 0.97 tot 1.2 procent. Verder effect Dat is. aldus de FNZ. nog alleen maar het directe gevolg. Het indirec te effect is, dat alle lonen in ons land stijgen en als gevolg hiervan ook de andere kosten voorde (melk)veeboe- ren Het totale gevolg kan dus aan zienlijk meer bedragen. In het betoog wordt ln herinnering gebracht, dat de droogte van vorig jaar in grote gebieden van ons land flinke sporen ln het boereninkomen heeft achtergelaten (en dat inkomen was toch al geen vetpot - red.). Zo'n 10.000 boeren hebben door de droog- teschade bij de Rijksgroepsregeling voor Zelfstandigen moeten aanklop pen, omdat hun inkomen onvoldoen de was geworden. Bovendien liggen de produktiekosten al zo'n tien pro cent hoger door hogere prijzen van met name veevoer en kunstmest. Samengevat wordt vastgesteld dat, indien de loonstijging in de zuivelin dustrie boven de produktiviteitsstlj- glng uitgaat, dit een aantal nadelige gevolgen heeft. Hierbij komt dat. gezien de zulvelsltuatle, het vooruit zicht op een aanzienlijke verhoging van de interventieprijzen (dat zijn gegarandeerde minimumprijzen) bij de komende prijsmarathon in Brus sel niet erg rooskleurig wordt geacht. Zodoende zal de melkprijs voor de boer maar ln geringe mate stijgen. De zuivelfabrieken verwerken thans ruim tien miljoen ton melk per Jaar. Ruim negentig procent loopt vla coöperatieve ondernemingen (verenigd ln de FNZ) en een kleine tien pro cent via particuliere zuivelfa brieken (samen in de WZM). De melkveehouderij en de zui velsector bieden werk aan 220.000 mensen. Op ongeveer 90.000 boerenbedrijven wordt melk geproduceerd. Op deze boerenbedrijven wordt het vee verzorgd door ongeveer 150 000 man, terwijl in de toelevering, ziektebestrijding, produktie en kwaliteitscontrole enz. ruim 15.000 mensen werken. Voorts werken ln de zuivelfabrieken nog zo'n 25.000 mensen. De bruto-omzet van de zuivel industrie was vorig Jaar naar schatting tien tot elf miljard gulden. De waarde van onze zulvelexport was vorig Jaar 3.9 miljard gulden. Van de melkveestapel in de Europese Oemeenschap loopt zo'n negen procent in ons land. Door een hogere melkproduk- tie per koe bedraagt het Neder lands aandeel ln de Europese Gemeenschap ongeveer twaalf procent In 1975. het laatste Jaar waarover cijfers bekend zijn. leed Edicom 2.2 miljoen verlies. Ook ln 1973 en 1974 werd negatief gedraald. In mei vorig Jaar maakte de directie bekend dat over 1976 geen verlies werd verwacht maar een tussentijds bericht is na dien niet meer gepubliceerd Edicom streefde er al langer naar om door aansluiting bij een grotere onderne ming uit de moeilijkheden te komen. Edicom ls in 1970 ontstaan door een fusie tussen Van Ooor en Mouton. De groep omvat verder ondermeer de uitgeverijen De BoekeriJ- Meulenhof. Manteau (mét veel Vlaamse schrijvers in zljn*->nds) en Paris. Het Elsevier-concern behaalde over de eerste helft van 1978 een omzet van 237 miljoen en een nettowinst van 10.6 miljoen. Eind 1975 werkten er ruim 3.700 mensen. Bod Worden de fusiebesprekingen met succes afgerond, dan is Elsevier voornemens een bod te doen per aandeel dat niet ver zal afwijken van de laatst bekende notering Die koers (op de incourante markt, want daar worden de aandelen Edicom verhandeld) was 120. Dit wil zeggen dat Elsevier ongeveer 5.2 miljoen voor Edicom over heeft Bestuurder J. Kos van de christelij ke bedrtjfsbond HBV zei dat de bon den vrijdag door Elsevier waren in gelicht. nog voor met Edicom over eenstemming was bereikt om over een fusie te gaan praten. De bonden hebben volledige inzage in de stuk ken en zullen woensdag weer gaan praten met de directie van Elsevier en nu ook met de Edicomdirectie. BOEKELO De voorzitter van de Nederlandse vereniging van wegen bouwers, ing. B. A. Thedinga, vindt de mening dat vertraging in de aan leg van bepaalde verkeersvoorzle- ningen goed ls, een misvatting, die hij als misdadig bestempelt. Zijns inziens bestaat deze misvatting al leen om bezuinigingsspecialisten de gelegenheid te bieden het Rijkswe genfonds af te breken. De heer Thedinga zei dit tijdens de algemene vergadering van zijn ver eniging. Uit de ontwikkelingen rond het we genfonds concludeerde de voorzitter dat minister Westerterp de gouden medaille heeft verdiend op bezuini- glngsgebied. Dit is gebeurd om het motto, dat het Nederlandse volk de wegenbouw wenste te vertragen, maar de heer Thedinga vroeg zich af wie dat volk is en wat men eigenlijk wil vertra gen Hij heeftverderopgemerkt.dat de rijksbijdrage aanhet Rijkswegen- fonds >s teruggebracht van 350 mil joen naar 55 miljoen. Het is niet zo dat verdere bezuinigingen niet mo gen. maar doodeenvoudig niet kun nen. meende hij. Hij achtte het een aanvaardbare zaak, dat de wegenbouw en ook an dere verkeersinfrastructurele wer ken uit één fonds gefinancierd kun nen worden. De financiering van een dergelijk fonds zou. evenals in be ginsel voor het rijkswegenfonds heeft gegolden, los gemaakt moeten worden van toevallige omstandighe den. Echter niet alleen ln beginsel, maar ook in de praktijk VUS8INOEN - De Nederlandse export van mosselen raakt in moei lijkheden. De uitvoer naar Frank rijk. die al enkele Jaren gestaag min der wordt, is dit seizoen volledig ingezakt. Aldus de mosselsector van de Zevlbel. de Zeeuwse visserij- organisatie. Een van de gevolgen hiervan is. dat het zogenaamde mosselfonds bijna uitgeput ls. Dit seizoen gaat regel matig tweederde of meer van de mosselaanvoer ln het fonds, dat daardoor zijn financiële middelen snel heeft zien slinken. Als de laatste centen uit de pot verdwenen zijn, zal men voor dit seizoen de regeling buiten werking stellen, dat mosselen waarvoor zich geen kopers melden, worden opgekocht door het fonds. Het fonds ls destijds gesticht om het te veel aan aangevoerde mosselen uit de markt te nemen. Tot nu toe was het een doeltreffende regeling, omdat slechts vijf tot tien procent van de aanvoer door het fonds tegen minimumprijs moest worden opge kocht. meer dan het metselen™ een open haard.... Koail V MM Mik" «O" WfttTlnfdlJk 1», 0*r*,bt| Epe.Tri: 057M-442' OPEN VUUR ARCHITECTUUR mj.ux vr. %12 ra 2-5 uur. ul. i-J uw

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 17