Pandbriefbiljetten
West land Utrecht
Crisis in wereldtankvaart houdt aan
Veel kippetjes naar Midden-Oosten
Jolaroid bouwt in Enschede
Geweldige tegenslag
deeswarenindustrie
b
Rennies moet je altijd
bij je hebbeiv
Voorstel pachtverhoging
is veel te drastisch
Hypotheekbank nv
Overschot aan schepen wellicht tot ver in de jaren tachtig
^erk voor 150 mensen
Peking ontvangt
HAL-toeristen
In Persoon
Tien procent
confectie uit
Oost-Azië
Bonden: gesprek met
overheid over Akzo
was ,,tefemteflend"
Druk op de maag? Rennies helpen direkt
CBTB-voorzitter P. Bukman:
„Goud zal
dit jaar
schitteren"
Bod van 160 pet op
Hilton Amsterdam
DERDAG 27 JANUARI 1977
FINANCIEN-ECONOMIE
TROUW/KWARTET 15
cADVERTENTIE
In coupures van f 1 000.- of
110.000,- Aan toonder Looptijd
5 )aar Hoofdsom plus rente is
ook eerder opneembaar: opklim
mend van 5Vi°o na twee jaar tot
6V» na vijf jaar Volgens samen
gestelde interest. Verkrijgbaar bij
uw adviseur voor verzekeringen
of belastingen en onze kantoren.
Amsterdam Sarphatistraat 1.
020-252525. tst 41 en 42
een onzer redacteuren
STERDAM De crisis in de wereldtankvaart duurt onverminderd voort. Het overschot aan
ukercapaciteit, ontstaan na de oliecrisis als gevolg van de scherpe daling van de vraag naar olie'
de wereld, heeft bijzonder ernstige vormen aangenomen. Het is nauwelijks te verwachten, dat
erin spoedig verbetering komt.
hk
f If standi ge reders krijgen maar
I inig opdrachten en moeten deze
ten zeer lage vrachttarieven uit
eren. De meeste olicmaatscl^ap-
|en hebben, als bevrachters en
I heepseigenaars, eveneens te kam-
I n met topnage-overschotten. Door
enorme druk op de markt ls hun
ichtopbrengst veelal onvoldoende
de exploitatiekosten te be-
l rijden.
aantal banken heeft grote lenin-
uitstaan op schepen, waarvan de
rktwaarde sterk is afgenomen,
imige zelfstandige reders hebben
grootste moeite pm hun leningen
i de rente daarop te betalen.
ft aan het einde van de keten zitten
I vele scheepsbouwers, die de dag
;n naderen dat hun orderporte-.
ïille leeg zal zijn. Tal van werven
bben hun bouwcapaciteit in de
riode van hoogconjunctuur in de
nkvaart sterk uitgebreid. Het tota-
aantal orders is echter thans klei-
dan het sinds 1968 ooit is
weest.
osten verdubbeld
j dit alles komt nog de voortgaan-
iIp
de kosteninflatie. De exploitatiekos
ten van tankers, zo merkt Shell Ne
derland op m een publikatip geti
teld: „Het tankeroverschot, wat
doen we ermee?", zijn sinds 1971
meer dan verdubbeld, terwij de ge
middelde vrachttarieven sterk zijn
gezakt ten opzichte van het toen
bestaande niveau.
Geraamd wordt, dat het totale tan
keroverschot over de gehele wereld
momenteel zo'n 100 miljoen ton
draagvermogen beloopt. Ook het re
cente, langzame herstel van de vraag
naar olie geeft weinig hoop op verbe
tering voor het tankerbedrijf. dat in
de eerstkomende jaren nog voortdu
rend zal worden „opgescheept" met
nieuwe tankers (vooral heel grote),
die in het begin van de Jaren zeven
tig zijn besteld.
In het tankerbedrijf is reeds een aan
tal maatregelen genomen ofn de si
tuatie te verlichten. Veel overtollige
capaciteit is tijdelijk of definitief uit
de vaart genomen. Daarnaast is ook
capaciteit kunstmatig „wegge
werkt". bijv. door langzamer te va
ren. Veel orders voor nieuwe tankers
Zijn verder (tegen enorme boetes)
geannuleerd of gewijzigd.
Wat de bestaande vloot betreft zal
het effect van een eventueel aantrek
ken ven de vraag ten delo weeronge»
daan worden gemaakt door het op
nieuw in de vaart nemen van opge
legde capaciteit, zelfs als oude sche
pen sneller voor de sloop worden
bestemd. Andere factoren die het
evenwicht nog verder verstoren zijn
p:a de toenemende produktle van
olie, die maar over korte afstanden
behoeft te worden vervoerd (Noord
zee, Alaska, heropening van het Su-
ezkanaal e.d.)
Het is niet uitgesloten, aldus de
Shell, dat er voor schepen van be
paalde afmetingen op korte termijn
een meer evenwichtige situatie zal
worden bereikt. Zolang er echter een
belangrHk overschot aan zeer grote
tankers (van tenminste 160.000 ton)
blijft bestaan, is er weinig kans op
een algemeen herstel.
Niet vóór 1981
Ook indien men uitgaat van de
meest optimistische veronderstel
lingen betreffende de economische
groei in de olieimporterende landen
en van een aanzienlijke inkrimping
van de vloot, dan nog zullen vraag
en aanbod van tankercapaciteit
waarschijnlijk niet vóór 1981 in
evenwicht komen. Het ls zelfs niet
uitgesloten, dat het overschot tot
ver ln de jaren tachtig kan blijven
bestaan.
Er zijn mogelijkheden, die de
zelfstandige reders en exploKanten
gedeeltelijk uit de moeilijkheden
kunnen helpen, zoals verhuur aan
derden (wat ook onder ongunstige
•mstandigheden wel gebeurt), voor
korte tija stilleggen, drijvende olle-
•pslag, overschakelen op andere
vracht (mogelijk bij tankers voor
gecombineerde lading), voor langere
termijn opleggen, of verkoop (aan
een andere reder of aan de sloper).
Sommige van deze oplossingen be
tekenen echter alleen maar, dat het
probleem van de ene eigenaar naar
de andere wordt verschoven.
Andere maatregelen zijn van tijde
lijk* 'aard en weinig doelmatig als
het erom gaat optimaal gebruik te
maken van dure kapitaalgoederen.
Internationaal overleg
Alleen sloop levert een blijvende bij
drage tot een algehele oplossing. De
zeer grote tankers zijn daarvoor ech
ter beslist nog niet oud genoeg. Het
zal derhalve nog wel enige tijd duren
voor het slopen van mammoettan
kers economisch aanvaardbaar
wordt.
Internationaal overleg om te berei
ken. dat de tankereapacitelt op or
delijke wijze wordt Ingekrompen en
dat de over de gehele linie te lage
vrachttarieven wat gunstiger ko
men te liggen heeft tot nog toe wei
nig resultaat opgeleverd. Wet alleen
zijn de doeltreffendste maatregelen
om tot een blijvende vermindering
van het tonnage-overschot te gera
ken ook de meest kostbare, boven-
dien zou ét uitwerking ervan slechU
op lange termijn merkbaar worden.
Daarbij zou ook samenwerking tus
sen regeringen noodzakelijk zijn om
te voorkomen dat niet meewerken
de reders profiteren van vrijwillige
concessies van anderen. ZIJ zouden
er tevens voor moeten zorgen dat
althans een deel van de aanzienlijke
extra kosten op de consument kan
worden verhaald.
Zelfs indien grote zeevarende naties
onderling tot overeenstemming zou
den komen over een pakket verlich
tende maatregelen, dan nog zou het
Jaren kunnen duren voor die maat
regelen internationaal worden goed
gekeurd en in de praktijk worden
toegepast. Voorlopig lijkt dan ook
de enige methode om de overtollige
tankercapaciteit te bestrijden daar-
Shell-tanker ..Magdala" (210.000 Ion) In volle see.
ln te bestaan, dat men het normale
marktmechanisme zijn meedogen
loos werk laat doen. Een tijdrovend
proces, waaraan onvermijdelijk on
aangename gevolgen zullen zijn ver
bonden.
'an een onzer verslaggevers
INSCHEDE Polaroid wil de miljoen gulden, waarbij
roduktie in Enschede uitbiQi- werkgelegenheid wordt ge
en. Het plan komt neet op een schapen voor circa 15Ö mensen,
westering van zo'n veertig Het bedrijf onderhandelt momenteel
fan een verslaggever
RIJSWIJK De berichten over de voorgenomen sluiting van
Sevato in Driebergen en het dochterbedrijf ln Doetinchem en de
nededeling dat de Unilever-vleesgroep een onderzoek zal afslui-
en met pessimistische vooruitzichten, betekenen een „geweldi-
te tegenslag" voor de hele vleessector en voor de vleeswarenin-
Bustrie in het bijzonder.
■ze sombere mededeling deed ir.
jr.A. Meyer, voorzitter van het Pro-
uktschap voor Vee en Vlees giste-
len in de bestuursvergadering.
ROTTERDAM Het SS
„Rotterdam" is na een grondi
ge opknapbeurt uit New York
vertrokken voor haar jaarlijk
se reis om de wereld. Het vlag-
geschip van de Holland Ameri
ca Cruises (HAL) zal In totaal
86 dagen onderweg zijn. Voor
het eerst worden de passagiers
in staat gesteld een bezoek aan
Peking te brengen.
De wereldcruisepassagiers van
de „Rotterdam" waren enkele
jaren geleden al de eersten, die
een excursie naar Kanton
maakten. Deze excursie wordt
nu uitgebreid met een uitstap
je naar de Chinese hoofdstad.
Als na afloop van het bezoek
aan Kanton een deel van de
passagiers terugkeert naar
Hongkong, waar de „Rotter
dam" dan ligt, gaat een ander
deel per vliegtuig naar Peking.
Voor zover deze problemen ln be
langrijke mate worden veroorzaakt
door de moeilijkheden bij de export
naar de Verenigde Staten, zou het
voor ds hand gelegen hebben daaro
ver naderoverieg te ontwikkelen in
de Stichting voor herstructurering
van de naar de. USA (exporterende
bedrijven, aldus voorzitter Meyer.
Maar deze stichting verkeert in we
zen nog in het stadium van opbouw
en kan osg niet worden twsfhnuwd
als een natuurlijk forum voor dit
soort problemen. Tóch meende de
heer Meyer dat daar een kader ge
schapen is voor discussies over in
krimpende exportmogelijkheden en
de gevolgen daarvan voor de werkge
legenheid.
Miniate* van der Stee (Landbouw*
heeft or In de ffwrede Kamer on
geduid, dat hij een bredere aanpak
gewenst acht van het gehele pro
bleem en eraan toegevoegd dat <le
bereidheid daartoe nog niet is geble
ken. De heer Meyer maakte daarbij
de opmerking, dat het Produktschap
„nog nimmer zo'n vraag heeft ont
vangen". Wel heeft Indertijd het
toenmalige centraal overleg van
agrarische en voedingsbonden een
verzoek bij het Produktschap op ta
fel gelegd. De werkzaamheden van
de Commissie Onderhoek Vleessec
tor onder leiding van Ir. B. Heringa
zijn daarvan een gevolg en het rap
port van deze oommissie is nu op
korte termijn te verwachten.
met de gemeente Enschede over
bouwfaciltteiten. De nieuwe fabriek
wil Polaroid boüwen naast de fa
briek die in 1975 in gebruik werd
genomen.
CENTRALE SUIKER: De winst
van de CSM is m het ®P 3® septem
ber afgesloten bpekjaar 1975/'76 ge
stegen tot 18,t (in 1974/'75 17,1) mil
joen gulden. Het voorstel ls de divi
denduitkering te verhogen van f- 2,80
tot 3 per aandeel. Voorts wordt
opnieuw een bpnus van tién procent
in aandelen uitgekeerd uit de (belas
tingvrije) agioreserve.
KNSM: In tegenstelling tot de in
het halfjaarbericht uitgesproken
verwachting, zijn de bedrijfsresulta
ten van de KNSM in het tweede
halfjaar van 1976 niet verbeterd en
bij enige bedrijfsonderdelen zelfs b«-
paald teleurstellend geweest. Het
exploitatieresultaat zal daardoor
naar verwachting zo'n 35 procent
lager zijn dan in 1975 31.7 min).
Mede door toegenomen interest-
lasten, zal de nettowinst naar ver
wachting in de orde van grootte van
eenderde van 1975 18,3 min),
liggen. ij
SMIT: Smit Internationale (ondef
meer sleepvaart. toerisme) wil ovér
kot op 30 sepUmbot 1076 gaöiodigde
boekjaar 1975-1976 een dividend uit
keren van 3,60 per gewoon aandeel,
waarvan 2 in contanten en naar
keuze 1,60 in contanten of 1 in
aandelen uit de agioreserve.
Het dividend van 3.8t per aandeel
komt overeen met 54 pet dividend
vóór de per f oktober Itté plaats
gehad hebbende kerk apiuiiso tic
(v.j. 36 pet), aldus Smit.
De nettowinst van de per 30 septem
ber tot de groep behorende maat
schappijen over 1975-1976 bedraagt
32,8 min Dit bedrag ls vergelijk
baar met de over het voorafgaande
boekjaar behaalde nettowinst van
21.9 min
AKZO: Akzona. de Amerikaanse
tak van het Akzo-concern. heeft in
1976 een nettowinst behaald van 5.6
min dollar. In 1975 bedroeg de netto
winst 7,9 min dollar. De omzet steeg
vorig jaar met 7 pet van 682 min tot
729 min dollar.
AMEV
Mr. F. Roos ls per 1 januari
benoemd tot lid van de raad
van bestuur van de AMEV
(verzekeringen, handel,
project
ontwikkeling). De heer Roos
was algemeen directeur van de
Levensverzekering Maat
schappij „Utrecht" en de Ver
zekering Maatschappij „Hol
land".
HOLLANDSE SIGNAAL
De heer B H. Kampman is be
noemd tot directeur van de
Philips-dochter Hollandse Sig
naalapparaten ln Hengelo. De
heer Kampman is sinds febru
ari 1949 ln dienst van Hol
landse Signaal, vanaf mei 1970
als adjunct-directeur.
DE GRUYTER
De heer D. de Bruyn ls toege
voegd aan de raad van bestuur
van Verenigde Distributie Be
drijven, onderdeel van het
8par-concem. De heer De
Bruyn was eerder directeur
van Simon de Wit en adviseur
van Hamldo-fabrieken. Hij
gaat thans het management
voor de 98 De Oruyter-wlnkels
opbouwen
BfftBNtCWOT
Dr. Ir. A.P. Oele, burgemeester
van Delft en voormalig lid van
de Tweede Kamer voor de
PvdA. heeft per 1 februari de
functie aanvaard van trustee
van de Stichting Berenschot
Beheer als opvolger van l.R.
H.M. van Mourik Broekman,
die wegens het bereiken van de
gestelde leeftijdsgrens die
functie heeft neergelegd. De
Stichting Berenschot Beheer
is houdster van alle aandelen
In het Raadgevend Bureau Be
renschot ln "Utrecht.
Ifan een onzer verslaggever»
KEIST De tiju dat de pluim-
eeslachterijen door prijscon-
essies (lage prijzen) de con-
tumptie stimuleerden, is nage-
ioeg voorbij. Van de invloed
lierop was dat de uitvoer naar
anden buiten de Europese Ge-
tneeschap met name naar
iet Midden-Oosten een
iteeds belangrijker plaats is
;aan innemen.
it bleek uit de jaarrede die voorzit
ing. J T Mellema van het Pro-
uktschap voor Pluimvee en Eieren
steren in Zeist hield De export
aar het Midden-Oosten blijkt enig
laas te hebben geboden bij de
handhaving van het gewenste prijs
peil.
Maar, zo voegde de heer Mellema
hieraan toe, reeente exportgegevens
van landen als Bulgarije. Hongarije.
Roemenië en Polen geven weer twij
fel aan de gedachte, dat de markt in
het Midden-Oosten een blijvende
verlichting zou kunnen gaan beteke
nen voor West-Europa. „Het blijkt
volstrekt onzeker, of wij deze markt
wel zullen kunnen behouden."
Rapport
Sprekende over het structuuronder
zoek in de slachtsector zei de heer
Mellema dat niet veel meer is ge
beurd dan het inschakelen van de
Nederlandse Herstructurerings-
Maatschappij (Nehem). Het organi
satiebureau McKinsey doet een on
derzoek naar een structuurproject
en in maart zal deze organisatie
waarschijnlijk een eerste rapport
uitbrengen. Daarop zullen mogelijk
verschillende gedetailleerde onder
zoeken volgen.
Om bij voorbaat een te groot opti
misme in te dammen zei de voorzit
ter. dat het geen eenvoudige zaak zal
zijn aan te geven, op welke wijze de
slachtcapaciteit weer in over
eenstemming gebracht kan worden
met de consumptie. Dit vooral om
dat wordt gewerkt op een internatio
nale markt met een totale mest- en
slachtcapaciteit die „beduidend gro
ter" is dan de behoefte binnen de
landen van de Europese Ge
meenschap.
Ken grotere afhankelijkheid van de
export naar derde-landen (landen
buiten de Europese Gemeeschap)
blijkt ook voor de eierhandel te gel
den Het afgelopen jaar werd een
belangrijk deel van het gunstige
eindresultaat (eveneens) bereikt
door de verkoop naar het Midden-
Oosten.
Minder
Wat ons land betreft blijkt de con
sumptie ven pluimvee en eieren het
afgelopen Jaar iets te zijn gedaald
Per hoofd van de bevolking was de
consumptie 6 9 (was 7) kilo gevogelte
en 186 (was 190) stuks eieren.
AMSTERDAM - De Invoer van
confectie uit Ooatr Azlê ls in geld van
1966 tot 1975 meer dan verdertien-
voudlgd. Het aandeel ln de Neder
landse markt steeg van 1 pet tot 10
pet. Door deze lmportgroel zijn be
paalde soorten lichte confectie
praktisch geheel uit het assortiment
van de Nederlandse produktle ver
dwenen. pit staat in het jaarverslag
over 1675 van de 8tlehtlng Struk-
tuurverbetering Confectie Industrie
(8trucon).
Op de binnenlandse markt ls het
aandeel van d« Nederlandse Indu
strie versneld teruggevallen van 76
pet ln 1966 tot 42 pet in 197».
Loonveredeiing (uitbesteden van
een deel van de produktle* vindt
steeds meer buiten de EO plaats.
Tussen 1970 en 1975 steeg het OosV
Europese aandeel in de loonverede
iing van 11 tot 37 procent, het
Noord-Afrikaanse "van "(T lot ~*5
procent.
AMSTERDAM De vijf bij de nieu
we saneringen van Akzo-doehter
Bnka Olanzstoff betrokken vakor
ganisaties hebben „teleurstellende"
besprekingen gevoerd met vertegen
woordigers van de departementen
van economische en van sociale za
ken. De beide ministers konden niet
aan het gesprek deelnemen.
Industriebond CNV. de Unie BLHP
en de Vereniging Hoger Personeel
Akzo hadden om het gesprek ge
vraagd. Zij wilden weten of de over
heid plannen heeft om te helpen
nieuwe werkgelegenheid te schep
pen in de gebieden waar de sanerin
gen van Akzo-Enka worden uitge
voerd. Aan het gesprek namen de
industriebonden KW en NKV ook
deel
Woordvoerders van de Unie BLHP
en van de Industriebond NW ver
klaarden na afloop, dat van de over
heid geen steun ls te verwachten,
aangezien Akzo eetf geen plannen
heeft om belangrijke investeringen
te doen. Over de vervangende
werkgelegenheid spraken de vijf
bonden al eerder met de topleiding
van Akzo, die toen liet weten dat de
polsstok van Akzo thans te klein ls
voor belangrijks invssteringen.
Vandaag komen de vijf bonden naar
Arnhem om verder te beraadslagen
met de leiding van Enka over de
aanvullende saneringsmaatregelen,
die in Nederland een verlies van
1000 arbeidsplaatsen betekenen.
(300 in Bmmercompascuum. 100 in
Breda en 600 over alle bedrijven in
de niet-direct produktleve afde
lingen».
(ADVERTENTIE)
Maagzuur overvalt jc. Komt
onverwachts. Goed als je dan
een paar Rennies bij je hebt.
Brandend maagzuur?
Opgeblazen gevoel?
DJ5LFT „We moeten wel een pachtbeleid hebben, waardoor de
pacht op peil blijft. Maar de door minister Van der Stee
(Landbouw) voorgestelde verhoging van de pachtnormen is te
drastisch."
Drs. P. Bukman, voorzitter van de
Nederlandse Christelijke Boeren- en
Tulndersbond (CBTB), uitte deze
mening in Delft, waar hij de vergade-
ring van de CBTB-West-Nederland
toesprak. De heer Bukman veron
derstelde, dat de nog nimmer ver
schenen Pachtnota van minister
Van dar Stee in hat kabinet is blijven
steken en dat het drastische verho-
gtngsvoorstel (om advies voorgelegd
aan het Landbouwschap) ls ingege
ven door andere motleven, dan het
voorkomen van het teruglopen van
de paeht.
Om. Ml de gvandprifs eo hoog la, aan
de aanbo4M)de wal «eet vuNnte te
krijgen op de grondmarkt, zou de
overheid volgens de heer Bukman
wat rustiger aan moeten doen met
het bestemmen van landbouwgrond
voor andere doeleinden. Tlendui-
AMSTERDAM - Het goud zal
dit jaar schitteren. Dat is de
mening van de Londense goud
handelaren L Messel and Co..
die zij uKapreken in hun over
zicht van de goudmarkt Zij
baseren dit op de verbetering,
die is opgetreden in de vraag
naar goud van de Industrie.
Volgens Messel ls het niet uit
gesloten. dat de goudprijs eind
dit jaar een peil van 170 dollar
per ounce (31,1 gram) zal berei
ken. Het gemiddelde voor 1977
zal bij de 150 dollar liggen.
Zover is het echter nog lang
niet. Gisteren schommelde de
goudprijs in London rond de
133,50 dollar per ounce, wat
iets lager was dan de vorige
dag toen de notering 134,125
dollar beliep. De daling
weerspiegelde de nervositeit
bij de handel over de afloop
van de zesde goudveiling van
het Internationale Monetaire
Fonds
zend hectare per Jaar is wel wat veel.
En waarom, zo vroeg hij zich af. mag
Zuidelljk-Flevoland niet aan boeren
worden uitgegeven?
De voorzitter van de CBTB-West-
Nederland, de heer P. W. Blokland,
ging ln zijn openingsrede uitgebreid
ln op de crisis binnen de Etiropese
Oemeenschap en het gemeenschap
pelijk landbouwbeleid. Daarna gaf
hij een overzicht van de positie en de
moeilijkheden bij de Nederlandse
tuinbouw, akkerbouw, veeteelt en
fruitteen
AMSTERDAM De in november
vorig Jaar door het bestuur van de
Amsterdam Hilton Hotel Maat
schappij bekendgemaakte bespre
kingen over de mogelijkheid van het
uitbrengen van een bod op het aan
delenkapitaal van de onderneming
door een gegadigde, die vooralsnog
onbekend wil blijven, hebben er
thans toe geleld dat deze gegadigde
een bod In contanten van 160 pet,
ofwel 1.600 per 1 000 nominaal op
alle aandelen Amsterdam Hilton
Hotel Maatschappij heeft uitge
bracht.
In aanmerking nemende, dat de re
sultaten van het bedrijf over 1976
weinig zullen verschillen van die
over het voorgaande jaar waarover
geen dividend werd uitgekeerd, de
vooruitzichten voor 1977 evenmin
veel daarvan zullen afwijken en bo
vendien gebleken is dat de eXplolta-
tiemaatschapptj Hilton Internatio
nal Nederland zich met deze trans
actie kan verenigen, achten directie
en commissarissen dit bod alleszins
aanvaardbaar Het bestuur wijst er
nogmaals op, dat de exploitatie van
het hotel onveranderd in handen
blijft van Hilton International Ne
derland.
De Amsterdam Hilton Maatschap
pij, die over 1975 een verlies leed van
138.155, heeft een geplaatst kapi
taal van 8.5 miljoen, zodat met het
bod een bedrag van 13,6 miljoen
gemoeid is. De KLM ls met ongeveer
35 pet van het kapitaal grootaan
deelhouder ln de maatschappij.
