Immylou Harris herstelt
zich uitstekend.
Pop Og
de ploot
Een nieuwe Karpov in
de schaakarena?
tl geslagen schijf gooit roet in eten
P
Weekend-puzzel
m
m m
W,
m m
m
m
postzegels
door Willem-Jan Martin
immen
te
r
Sri
i0
i*
O
tt
0
0
0
b
0
I
r_
r k
|ïinrr
PRELUDE
TOT EEN GOEDE
AANKOOP
schaken
Partijen uit Hastings
A
1
y
g
i
A
Ai.:I A
23
i
E
H
S
Grote school best geschikt
voor onderwijsexperiment
^RDAG 22 JANUARI 1977
BINNENLAND/VARIA
TROUW/KWARTET 19
de traditionele Nieuwjaarsslapte zit er weer enige beweging
het platenfront. Vóór ons op de recensie „desk" liggen
thans de eerste resultaten van 1977, acht stuks popmuziek
uiteenlopende genre en kwaliteit, goed voor een volwaar-
'hge (men herinnere zich het naar afmetingen noodgedwongen
digischeiden stukje van de vorige keer) aflevering van deze
^volprezen rubriek.
n van deze werkstukken kondig-
llich we twee weken geleden reeds
Pe*i: Luxury Liner (Warner Bros.
2998), de derde elpee in succes
van het country-fenomeen Em-
7'°flou Harris, tot op heden stee-
St een van de eersten in het vol-
en van de „verplichte" jaarlijkse
-idrage aan de ontwikkelingen
-«jinen het popwezen.
ft betreft hier een plaat, die tot
tevredenheid stemt. Tevre-
nheid vanwege het feit dat de
p| utine en de betrekkelijke gemak-
cht van zijn direkte voorganger
|te Hotel is verlaten ten gunste
n een aan het debuut Pieces Of
ie Sky herinnerende aanpak,
tarin weer alle ruimte is voor he-
emoties en de nadruk compo-
;orisch tevens daar is gelegd waar
hoort te liggen: bij de langza-
e(r), wat slepende stukken in een
iekwarts- of voorzichtig
brkwartsmaatje. Het snellere,
feer „rockende" werk gaat Emmy-
u niet zo goed af en verwijdert uit
vocalen op zijn minst de onna-
(lgbare, tranentrekkende nuance-
agen.
leesterwerkjes
i het eerstgenoemde „idioom"
jltrekken zich op Luxury Liner
?ht van de tien nummers. Daaron-
ïr bevinden zich een paar absolu-
meesterwerkjes zoals Poncho
èfty (over de tragiek van de „des-
erado"), She (bekend van Gram
arsons" elpee GP, maar hier zo
logelijk nog indringender gedaan)
a het aan tekstzijde wat wazige,
laar voor het overige onverdraag-
|k mooie Tulsa Queen. In al deze
tacht staat de begeleidende Hot
n and, waarin gitarist James Bur
in (terug naar Elvis) is vervangen
oor de ook uitermate knap spelen-
e Albert Lee (let eens op de solo in.
et titelnummer) weer zijn manne-
le. Schitterende snarentapijten,
e sprankelende piano van Glen
(ardin, de beheerste motoriek, de
losse bijdragen" van Mickey Rap-
ael (mondharmonica) en Rick
1 kaggs (mandoline en viool), het
rijpt alles in elkaar tot één
rarmbloedige stroom country-
nuziek van constante, hoge kwali-
eit. Luxury Liner is zo een uitste-
:end herstel na de als gezegd niet
lijster opwindende produktie Elite
ïotel. Het peil, of wellicht de „ma
le", van Pieces Of The Sky wordt
aarmee echter nog niet gehaald,
etgeen zich misschièn laat verkla-
uit de enigszins vlakke
lixing" van stem(men) en instru
menten. Oordeelt u zelf.
'erder met A Rock And Roll Alter-
itive (Polydor PD-1-6080), de zes
van de sympathieke formatie
Itlanta Rythm Section. Het be
reft hier wederom een portie zuid
lij ke R B, wat gestileerder dan
ergelijkbare groepen als Marshall
fucker of Lynyrd Skynyrd, maar
N,iet dezelfde prominente plaats
oor de combinatie van toetsen en
jeöliede) gitaren. De Rythm Secti-
tie toch prima nummer als het ge
noemde Already Gone moeiteloos
om zeep. Bah. Draalt men dan di
rect daarna de heren Prairie Lea
gue, dan werkt dat op het eerste
gehoor heel verfrissend. Maar het
gaat gauw over. De Prairie League,
ooit binnengehaald als degenen die
met het verdwijnen cq. op een zij
spoor geraken van de Burrito Bros.
de long-haired country" verder
zouden dragen, is een groep die
eigenlijk maar weinig te melden
heeft. Natuurlijk wordt er af en toe
best een aardig stukje (steel) gitaar
gespeeld of anderszins redelijk be
kwaam aan allerlei snaren getrok
ken. Maar het blijft allemaal vrij
spanningsloos. Pure Prairie League
beweegt zich langs muzikale lijnen,
die door anderen al eens eerder en
zeer veel beter zijn neergezet. En
waar men die lijnen niet verder wil
of kan doortrekken, rest weinig
meer dan het aaneenrijgen van
moedeloos makende country-rock-
clichés. Waarvan akte.
on weet er weg mee, het geluid
staat als een huis en swingt regel
matig een behoorlijk eind heen.
Probleem is en blijft echter al een
paar platen lang de afdeling Com
positorische Vindingrijkheid. Waar
eerder (bijv. de elpee Third Annual
Pipedream) nog wel eens gevoelig
werd gescoord, zien de nummers er
ook hier weer een beetje grauw uit.
Er is geen lijntje, dat er echt uit
springt, het verloop van de songs
laat zich meestentijds gemakkelijk
voorspellen, met uitzondering
misschien van de afsluiter Neon
Nites. Meer iets voor feesten dus
(de hoge dansbaarheidsfactor) dai.
om eens naar te gaan zitten luis
teren.
„Groene front"
Vervolgens weer twee stuks platen
van het „groene front". Dance
(RCA APL1-1924 Stereo) door Pure
Prairie League en een gelijknamige
elpee uit de koker van Robb
Strandlund (Polydor PD-1-6085).
Misse muziek in beide gevallen.
Strandlund was ooit mede
verantwoordelijk voor het door
The Eagles bekend geworden Al
ready Gone (zie de elpee On The
Border), maar blijkt als songschrij
ver noch als zanger veel meer dan
een klaarblijkelijke toevalstreffer
in zijn mars te hebben. De landerig
heid druipt centimeters dik van de
plaat af, het totale gebrek aan ge
drevenheid helpt zelfs een in poten-
Bread
Iets anders. Bread, op veler verzoek
opnieuw geformeerd, hetgeen de
terugkeer inhoudt van de deftige
popmuziek. Zoete stemmen, keuri
ge arrangementen, een beschaafd
volume, strijkers, kortom geen on
vertogen woord, maar acceptabel
voor alles en iedereen. Te beluiste
ren per „single" (Lost Without Your
Love schijnt alweer ferm te ver
kopen) of elpee van dezelfde naam
(Elektra ELK 52044). Vanaf de hoes
kijken vier stuks modern be
schaafd in het pak zittende en dito
gekapte jongelui u aan. Mag ik
bedanken?
Evenmin uit erg hard hout ge
sneden is Danny Kirwan, ooit gita
rist bij de momenteel veel furore
makende Britse groep Fleetwood
Mac. De dromerigheid van Danny's
inbreng aldaar herhaalt zich op zijn
solo-produkties, waarvan we in de
gedaante van Midnight In San Ju
an (DJM Records DJF 20481 Ste
reo) nummer twee voor ons hebben.
Niks geen knetterende „riffs",
maar wollige en veelal in mineur
gehouden gitaarlijnen gekoppeld
aan vrij dunne zang. Sfeer heeft het
wel, maar het geheel is uiteindelijk
toch te broos en naar melodieën te
weinig opzienbarend om een her
haalde beluistering te kunnen
doorstaan.
The Light Of Smiles (Warner Bros.
WB 56278) vervolgens is wederom
een geheel uit toetsen vervaardigd
produkt van Gary Wright. Nog on
langs gaf deze Wright hier een pri
ma show weg als voorprogramma
bij Peter Frampton. Op deze elpee
evenwel blijkt hij dusdanig in de
ban van (hij zelf zal zeggen:
geïnspireerd door) ene Pramahan-
sa Yogananda (weer zo'n Indiase
allesweter dus), dat het resultaat
zowel naar tekst als muziek de to
tale wazigheid benadert.
Nee dan toch maar veel liever Step-
penwolf, van wie Reborn To Be
Wild/The Best Of Steppenwolf
(Epic EPC 81747) deze aflevering
met een portie zeer „stadse" rock
van een krachtige afsluiting voor
ziet. Daar moet toch eens wat aan
gedaan worden, aan die India-
mannen in de popmuziek.
idaag de uitslag van de Kerstop-
ivedstrijd. Alle vijf problemen wa-
- afkomstig uit het boekje van de
[ende Russische problemist A.
wrizkin, „Combinaties op het 100-
tenbord".
'i
O
0
i
M
IJ
m
0
m
b
G
0
'J
-i
A
i
47-41 46x37 6. 42x3126x37 7.48-42 37x48
8. 44-40 48x30 9. 35x4 45x34 10.
4x27x43x30x3k 16en wit wint.
eerste opgave (zie diagram) was
ft» iVolgt op te lossen: 1. 39-34 30x48 2.
3 13. Een leuke variatie op de be
lde. maar altijd weer verrassende,
ip de Turc of in normaal Neder-
(ds. de Turkse slag, waarbij een al
Hagen schijf roet in zwarts eten
»it. 248x32 (schijf 38 mag
it geslagen worden, omdat zwart
pas de schijven op 43, 29 en 28
- ig wegnemen.
simpele meerslag zorgt nu voor
est 3. 33-29 24x42 4. 15x31 37x26 5.
-• 18 en wit wint
lunigen zullen vinden, dat ik in
lts van die ruimte- en papier ver-
dende diagrammen, net zo goed,
nog beter, gebruik had kunnen
ken van cijferstanden! Natuurlijk
dit veel ruimte besparen, maar
ben van mening, dat ook diege-
i die de notatie niet beheersen, in
gelegenheid moeten worden ge-
yö de combinaties na te spelen.
rvoor moeten zij wel rekening
Iden met het feit, dat bovenaan
Is zich vak 1 bevindt, en rechtsbo-
venaan vindt U vak nr. 5. U gaat dan
weer links verder met 6 en gaat dan
weer naar rechts met 7, 8, 9. 10.
Vervolgens weer links 11, 12,13 enz.
Dit doet U tot U geheel rechtsonder
bent aangeland bij nr. 50. Tenslotte:
39-34 wit verplaatst zijn schijf op
vak 34 naar veld 39 en 30x48 zwart
slaat met de schijf op 30 naar veld 48
en wel over de schijven 34 en 43 (zie
oplossing 1).
Oplossing 2: 1. 42-38 33x31 2. 41-37
31x42 3. 36-31 27x36 4. 16x40 45x34 5.
43-39 34x43 6. 44-40 35x44 7. 50x37! en
zwart mag met 36-41 zijn laatste
schijf weggeven en heeft daarom ver
loren.
Oplossing 3: 1. 37-32 28x37 2. 46-41
37x46 3. 31-27 21x32 4. 26-21 17x26 5.
1
0
0
ïi
Cs?
r'-i
0
0
Q
V
m
q
O
0
0
-■
3
Oplossing 4: Wit wint hier elegant,
maar niet moeilijk door 1.42-37 31x42
2. 49-44 40x49 3. 33-29 49x33 4. 47x27 en
het eindspelletje is eenvoudig te
winnen, hoe zwart ook voortzet.
De oplossing van opgave 5: 1. 30-24
38x49 2. 47-41 36x47 3. 32-28 49x30
meerslag 4. 28x10 4x15 5. 35x24 47x20
6. 25x3! en een oud motief is ont
staan.
Hj
0
0
1 i
0
0
0
0
0
0
0
0
TT
Q
'a
0j
0
q
0
0
0
'9;
0
9
0
0
'7
VK
A
0
9
l
e|
0
0
0
0
0
ADVERTENTIE
ji:
srtds T8S7
Even komen kijken in onze grote
toonzalen. Waar u alle topmerken
piano's, vleugels en orgels kupt
zien, beluisteren en bespelen.
Waar u wordt geadviseerd door
ervaren vakmensen. En waar u
meteen alle informatie krijgt over
kopen en huren en over onze eigen
scrviccdicnsl. Komt u eens langs.
Dat verplicht u tot niets.
De verzamelaars van de zegels van
de Ned. Antillen zullen de sinds 1
januari uit te geven emissies voort
aan bij de postzegelhandel moeten
aanschaffen. Te rekenen van die da
tum is de tussenkomst van de Ned.
Posterijen ingevolge een besluit van
de Antilliaanse regering uitgescha
keld. De vóór 1 januari 1977 uitgeko
men zegels zijn nog tot 1 maart a.s.
via de filatelistische dienst verkrijg
baar. De behoefte aan het in de
toekomst openstellen van speciale
filatelistenloketten aan verschillen
de postkantoren wordt thans bij
PTT onderzocht.
De verzamelaars van luchtpoststuk
ken maak ik attent op een paar
afstempelingen van de Ver. Staten,
die hen wellicht zal interesseren. Dit
jaar is het vijftig jaar geleden dat
Ch. Lindbergh met zijn „Spirit of St.
Louis" de oceaan heeft bedwongen.
Ter herinnering daaraan stellen de
Amerikaanse posterijen zeer specia
le afstempelingen beschikbaar (zie
illustratie) onder meer aan het
postkantoor Island NE 68801 op 19
en 20 maart a.s.; eeh ander stempel
is verkrijgbaar aan het postkantoor
Lansing MI 48924 op 12 en 13 februa
ri a.s. Belangstellenden kunnen aan
hen geadresseerde enveloppen
(luchtposttarief van brieven van 10
gram naar Nederland is 31 dollar
cent) aan deze postkantoren zenden
in een (natuurlijk ook gefrankeerde)
omslag met een eenvoudfg verzoek
de gewenste afstempeling op de-
omslagen te plaatsen.
De eerste vier zegels van Frankrijk
voor dit jaar zijn alle gewijd aan
Franse gewesten (régions). In aan
merking kwamen deze keer:
Franche-Comté in het noord-oosten
(10 Januari); Languedoc-Roussillon
aan de Middellandse zee (17 jan.);
Rhóne-Alpen (24 Jan.) en het eiland
Martinique (31 jan.). De illustraties
wijzen op specifieke zaken van de
betrokken landstreken. Op 12 janu
ari kwam een serie van vier Engelse
zegels in omloop, gewijd aan diverse
sporten die met een racket gespeeld
worden. Het zijn: tennis, tafeltennis,
squash (de bal tegen een muur
slaan) en badminton. In de ontwer
pen is een zeer origineel element
aangebracht; de weg die de ballen
bij de diverse spelen afleggen, zijn
door middel van stippellijntjes te
volgen.
De emissies van West-Dultsland en
West-Berlijn voor de maand Januari
omvatten de volgende zegels. Van
de reeds aangekondigde nieuwe se
rie permanente zegels met afbeel
dingen van burchten zijn de eerste
twee exemplaren voor beide postale
gebieden nu in omloop gekomen. We
zien de Marksburcht aan de rechter
Rijnoever bij Braubach (60 pf) en
het slot Bürresteln bij Mayen in de
Eifel (200 pf). Voorts voor West-
Duitsland twee herdenkingszegels:
het in gebruik nemen van het nieu
we gebouw voor de Raad van Euro
pa te Straatsburg (140 pf) en een
zegel van 50 pf met afbeeldingen
van een viertal streken van Tijl Ui
lenspiegel, die ruim 625 jaar geleden
gestorven zou zijn. Tot slot een zegel
ter ere van de beeldhouwer Christi
an Daniel Rauch (1777-1857) waarop
een van zijn werken is gereprodu
ceerd.
J. J. M. Klggen
Horizontaal. 1. slagijzer in een klok,
5. kleurtekening, 10. plechtige gelof
te, 12. buitenhaven, 13. water in Lim
burg, 15. deel van een boom, 17.
vaartuig, 18. ongaarne, 20. overval,
22. pers. voornaamw. 23. voorvoeg
sel, 25. water in Friesland, 26. mu
zieknoot, 27. stremming, 31. muziek
noot, 32. voorctsel, 34. schilderach
tig, 41. rivier in Rusland, 42. voorzet
sel, 34. schilderachtig, 41. rivier in
Rusland, 42. voorzetsel, 43. en per-
sonne (afk.), 44. bevel, 45. vrucht, 47.
voorteken, 49. teugel, 51. behoeftig,
53. vers. 55. plaats in Gelderland. 58.
voor, 59. rugtas, 60. kolom. Verti
caal, 1 bekende, 2. watering. 3.
lusthof, 4. boom, 6. spil van een wiel.
7. vervoermiddel, 8. lof, 9. smakelijk,
11. water in N. Br. 14.
schoorsteenzwart, 15. voorzetsel, 16.
vogel, 17. rivierbaken, 19. spoedig,
21. Europeaan, 24. voegwoord, 27.
zeepwater. 28. opening, 29. bloelwij-
ze, 30. bouwland, 33. opgewekt, 35.
evenzo. 36. voorzetsel, 37. rund, 38.
water in Utrecht, 39. bezigheid tot
ontspanning, 40. leer, 45. flink, 46.
welaan, 47. voorzetsel. 48. moeras-
palm, 50. meisjesnaam, 52.
rondhout, 54. tijdperk, 56. lidwoord.
57. onmeetbaar getal.
Oplossing t/m woensdag a.s. per
briefkaart zenden aan Dagblad
Trouw, Postbus 859, Amsterdam.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. snar, 5. Rotte, 9. terp, 12.
tram, 14. pro, 15. Lena, 17. knop, 19.
beet. 21. A.K. 23. deponeren, 26. re,
27. ram, 28. Ase, 29. man, 30. ga, 31.
lens, 33. nota, 36 ai, 37. aria, 39.
Eelde, 41. rede, 43. dreg, 44. reep, 45.
stee, 47. erlka, 50. Nero, 53. Aa, 54.
stro, 56. Alda, 58. ar, 59. tam, 60. era,
62. rag, 63. e.k. 64. pierement, 68. me,
69. none, 70. roek, 72. heet, 73. rem,
75. reek, 77. doel, 78. genet, 79. rite.
Vert. 2. N.T. 3. ark, 4. rand, 6. op, 7.
trans, 8. To, 9. teen, 10. ent, 11. ra, 13.
moede, 15. leest, 16. Marga, 18. pp.
19. br. 20. menie, 22. kaar, 24. oase.
25. eend, 26. raad, 31. Lares, 32. ne
ger, 34. Oeral, 35. arena, 38. Ide, 40.
lei. 42. Epe, 45. sater. 46. taak. 48.
Roer, 49. kaam, 51. raam, 52. orgel,
55. teint, 57. donor, 61. reden, 64.
poel, 65. Ee, 66. er, 67. teer, 69. nee,
71. kei, 72. ho, 73. re, 74. me, 76. kt.
C. W. M. Smeenk-Douwes, Jan Wie-
gerslaan 10, Almelo
D. van Eerde, Purperreigerlaan 57,
Zwartsluis
M. Guit, Johan de Meesterstraat 43.
Voorburg
Afstervende traditie?
De tijden zijn voorbij, waarin het
toernooi in Hastings een rendez-vous
was van de topschaak-elite. Bij het
toenemende aantal internationale
toernooien hebben echter alle orga
nisatoren van dergelijke traditionele
ontmoetingen het steeds moeilijker
elk Jaar een topgroep bijeen te bren
gen. Zo was ook Hastings met de
deelname van Smyslow, Adorjan,
Miles, Damjanovlc, Romanischin.
Kraidman en enkele anderen slechts
een toernooi van gemiddeld niveau,
niets meer.
De Jongste Russische grootmeester
0. Romanischin schept voor de ko
mende Jaren grote verwachtingen
als kandidaat voor het wereldkampi
oenschap. Zijn stijl komt bijna ge
heel overeen met die van Karpow.
Dat blijkt ook uit de volgende twee
partijen, die hij nu in Hastings
speelde.
Engels
ROMANISCHIN-MILES.
1. Pf3 Pf6 2. c4 b6 3. g3 Lb7 4. Lg2 e6
5. 0-0 d5. Bij deze zetvolgorde dus
zonder Le7 geldt dit als een goede
zet. 6. Pe5 Pbd7 7. Da4 c5! 8. Pc3 Ld6
9. cd5! Pd5: (Le5:? 10. de Lg2: 11.
ed7;t) 10. Pc4 Le7 11. e4 Pb4 12. d4!
0-0. Na cd zou 13. Pb5 met de drei
ging Pd6t volgen. 13. dc Lc5: 14. Tdl
Lc6 15. Db3 a5 16. Pa4 Df6 1T. Pc5:
Pc5: 18. Dc3 Tad8.
Tal 28. d7 Dc7? Dit verliest de kwali
teit. Lb5! was noodzakelijk. 29. Dc6:
Dc6: 30. Pc6:. Zowel d8D als Lh7t
dreigen nu. 30.Tbl: 31. Tbl: Pd7:
32. Ta3 Lb7 33. Ta8:t La8: 34. Pd8
Ld5 35. Tel Kf8 36. Tc7. Opgegeven.
Saavedra-Motief
Het lijkt alsof wit in de volgende
studie zonder moeite kan winnen
met het oprukken van zijn vrijpion
nen. Maar voorzichtig! Zwart heeft
een uitstekende verdediging ter be
schikking, die wit slechts met een
heel interessante vondst weet onge
daan te maken. Met één pion tegen
een hele toren!
E. POGOSJANTZ.
'64'-1976.
Toernooi in Genève.
Voor het eerst wordt in Genève sinds
Jaren een internationaal toernooi ge
speeld van 25 maart tot 11 april. Van
de uitgenodigde grootmeesters heb
ben tot nu toe Kortschnoi, Gligoric,
Timman en Pachman toegezegd.
De telex-wedstrijd tussen Duitsland
en Nederland zal op 20 februari
lü
Wit speelt en wint.
plaatsvinden. Het belooft een inte
ressante ontmoeting te worden, daar
ditmaal Duitsland sterker zal zijn
vertegenwoordigd dan in Haifa.
Oplossing eindspel: 1. f6 Tg8! (Tf7 2.
Kg5 met Kg6) 2. fe7 Tg7:t 3. Kh3!
Th7t 4 Kg3 Tg7t 5. Kf2! Tf7t! 6.
TI4Ü Tf4:t 7. Ke3 Tf 1 8. Ke2 en wint.
LUDEK PACHMAN
Vissersdijk 86, Winschoten. 3. Huib
de Lang, Sperwerkamp 103, Drieber
gen. 4. Tj. de Walle, Verlengde Here-
weg 125A, Groningen. 5. C. H. Wljtr
zes, Simonszandlaan 10, Son. Alle
maal gefeliciteerd met dit succesje
en ik hoop, dat het boek, dat u in de
loop van de volgende week thuisbe
zorgd krijgt, u in uw verdere carrière
van pas zal komen.
FRANK DROST.
M
m
A
A
mS
door M. Roessingh
LELYSTAD In Trouw van 11 Januari staat een Interview met
mevrouw Verwey-Jonker, een van de opstellers van het ontwerp-
beginselprogramma van de PvdA, afgedrukt. Het lijkt mij goed
om te reageren op enkele van haar uitspraken en wel vanuit een
onderwijssituatie die Juist datgene nastreeft waarvoor mevrouw
Verwey zo bevreesd is. Die situatie vindt men op de Scholenge
meenschap Lelystad, een school die deelneemt aan het mid
denschoolexperiment en die binnen twee Jaar zal uitgroeien tot
2000 leerlingen (nu ongeveer 1200).
De prijswinnaars zijn: 1. Theo Of fin-
ga, Franeker. Het adres is mij onbe
kend, maar kom he volgende week
maar even halen. 2. W. Bremmer,
Stelling na 18. Tad8.
Ondanks het witte loperpaar staat
zwart nu uitstekend. Romanischin
vindt echter een interessant pion
offer.
19. Le3! Dc3: 20. bc3 Tdl:t 21. Tdl:
Pa2: 22. Td6! La8 23. f3! Pa4 24. Pb6:
P4c3: 25. Lfl Pb4 26. Ld4! Pca2 27.
Lc4! De witte stukken staan nu heel
actief en de zwarte paarden staan
vastgenageld aan de damevleugel.
27. Lb7? Dit verliest een pion en
de partij. Te8! had moeten gebeuren.
28. Td7 Laö 29. Le6:! Lb5 (fe? 30.
Tg7:t) 30 Tc7 Pc6 31. La2: Pd4: 32.
Kf2 Pc6 33. Pd5. Nu is de zwakte van
f7 beslissend. 33. Pe5 34. 14 Pg6
(Pg4t 35. Kg2 h5 36. e5 met 37. h3) 35.
Ta7 a4 36. Pc3 Lc6 37. Ke3 a3 38. Ta6!
Lb7 39. Tb6! Lc8 40. Pb5 Te8 41. Pd6
Tf8 42 15 Pe5 43. Tb5 Pc6 44. Tb3 g6
45. Ta3: Kg7 46 Ta8 Ld7 47. f6t!
Opgegeven. (Kg8 48. Lf7:t met mat).
Damegambiet
ROMANISCHIN-TARJAN.
1. Pf3 d5 2. d4 Pf6 3. c4 e6 4. Lg5 Le7
5. Pc3 0-0 6. Dc2 (Deze zet werd
indertijd door mij in de praktijk ge
bracht. De beste beantwoording is
nu c5! 7. dc dc 8. e4 Da5!) 6.h6? 7.
Lf6: Lf6: 8. Tdl. (Nog sterker is m i. 8.
0-0-0) c6 9 e4 b6 10. Ld3 de4 11. Le4:
Lb7 12. 0-0 Pd7 13 b4 Dc7 14. Tfel
Tfd8 (e5 15. d5 cd 16 Ld5 15. a3 a5
16 Db3 Ta7 17. Lbl Pf8 18 c5! ab 19.
ab4 bc5 20. bc5 Tda8 21 Pe4 Le7 22.
Pe5 Ta3 23. Db2 T3a4 (Of T8a7 24
Pc4 met Ped6) 24. Pd6! Ld6 25. cd6
Db8 26. Te3! (dreigt Tb3) La6 27. Dc2
Allereerst: waarom moet er toch, ook
in ons land, een middenschool ko
men? Omdat om één reden te
noemen de keuzevrijheid in de
middenschool juist vergroot zal wor
den. In het huidige bestel worden
lbo-leerlingen (lager beroeps onder
wijs) gevangen in een onderwijsfuik,
zoals dat heet in het onderwijsjar-
gon; de doorstromlngs- en aanslul-
tlngsmogelljkheden vanuit een lbo-
opleldlng naar een avo-opleldlng
(mavo, havo) zijn uitermate klein.
Bovendien zijn de lbo-leerlingen,
vooral in de grote stad, getekend als
kinderen, die overal mislukken en
„alleen nog maar" voor het lbo ge
schikt zijn. Door kinderen met een
begaafdheid van handvaardigheid
enige jaren in de vorm van geïnte
greerd onderwijs tezamen met ande
re kinderen mee te nemen, zal het
stigma van de lbo-leerlingen hope
lijk verdwijnen.
Bovendien blijkt dat sommige leer
lingen in het huidige lbo duidelijk
verkeerd zitten; zij zijn Immers veel
al geselecteerd op negatieve gron
den. In een middenschool is de mo
gelijkheid voor een leerling om
zichzelf te „ontdekken" veel groter.
Dat geldt overigens voor alle mid
denschoolleerlingen.
Daarom ook zullen in de mid
denschool alle leerlingen ge-
konfronteerd worden met een stuk
technisch onderwijs. In deze
technische eeuw is dat een zinvolle
zaak. Bovendien zitten niet alleen
lbo-ers soms verkeerd.
De grote aantallen zittenblijven en
„drop-outs" in ons Nederlandse on
derwijs tonen aan. dat veel kinderen
in alle soorten van voortgezet onder
wijs verkeerd gekozen hebben. Daar
om hopen we dat middenschoolex
perimenten aantonen, dat leerlingen
na drie of vier jaar „breed" onderwijs
tot een betere keuze in staat zijn.
Dat geldt dus evenzeer voor lbo-ers
als voor gymnasiasten (maar een
middenschool kent deze indeling
niet meer).
Door differentiatiemogelijkheden
binnen de school zullen de snelle,
Intellectueel begaafde kinderen door
kunnen stoten naar hun niveau, ter
wijl toch de contacten met anders
begaafd kinderen gehandhaafd blij
ven. Daarmee wordt bereikt, dat de
sociale gescheidenheid, zoals die
toch vaak optreedt op categorale
scholen, vermindert (om maar niet te
spreken van het elitaire onderwijs op
sommige scholen).
Dat dit middenschoolonderwijs veel
al op gTote scholen gegeven zal wor
den is duidelijk. De mogelijkheid
van bijvoorbeeld vaklokalen, keuze
vakken. ontmoetingen met ander
soortige leerlingen en buitenschool
se activiteiten is nu eenmaal ruimer
op een grote dan op een kleine
school.
Sommige gezelligheids- en herken
baarheidsaspecten kunnen een pro
bleem worden in de grote school; dat
de individuele begeleiding en de aan
dacht voor iedere leerling persoon
lijk echter zouden verminderen is
onjuist. Misschien moet ik zeggen:
integendeel. Mevrouw Verwey zal de
grote school eens van binnen moeten
komen bekijken. Zij is welkom ln
Lelystad.
Drs. M. Roessingh is reetor van de
Scholengemeenschap in Lelystad.
