Nieuwe levensstijl zoekt andere wegen
Bisdom Roermond: 5 jaar afbraak'
Toen ik de televisie aanzette
deTijd.j
Vandaag
Vervroegd
pensioen
via WAO
zullen qlbnftl
<|e koekt" leno w# OWer
•fln inoeten h^(en..„
Werkgroep Open Kerk constateert:
Porno-films
Weekblad
Onze adressen:
VOORBIJGANGERS
Marokkaan mag bij
zijn ouders blijven
DONDERDAG 20 JANUARI 1977
KERK
TROUW/KWARTET 2
door Aldert Schipper
Het denken over een verband tussen je
geloof en je manier van leven is al zo
oud als de spreekwoordelijke weg naar
Rome. De christenen waren er al mee
bezig, nog voordat ze van zichzelf wis
ten dat de christen waren. En na de
activiteiten van de apostel Paulus heeft
althans het chriselijk piekeren over de
levensstijl de kerk door alle eeuwen
begeleid.
De ..Werkgroep Nieuwe Levensstijl" die dit denken na de
Nederlandse kerkenconferentie in 1974 weer leven heeft
ingeblazen kan zich dan ook terecht beroepen op een
goede christelijke traditie van eeuwen. Het nieuwe aan
deze werkgroep is vooral gelegen in de manier waaropzij
het debat over de levensstijl heeft verbreed.
In het begin, toen de discussie zich even leek toe te
spitsen op kwesties als het eten van vlees en het houden
van een vastendag, dreigde er een nieuwe wettlcisme te
komen in de plaats van het oude, dat de kerk zojuist van
zich had afgeschud. Van verschillende kanten (zoals het
Interkerkelijk Vredesberaad en de Christenen voor het
Socialisme) werd de werkgroep uitgedaagd tot maat
schappij-analyse. Een gevolg hiervan was dat de
werkgroep in de afgelopen herfst een lang gesprek heeft
gehad met christelijke politici uit verschillende partijen.
Tevoren had de werkgroep gesproken met consumente
norganisaties. Ook ls er een ontmoeting geweest met de
christelijke werkgevers.
Consumenten
In het gesprek met de Consumentenbond vroeg de
werkgroep of deze bond niet bijvoorbeeld ook eens bij de
bespreking van een bepaald artikel de vraag aan de orde
zou kunnen stellen of dit artikel wel verantwoord is met
het oog op verspilling van grondstoffen en .vervuiling
van het milieu. De werkgroep had met deze vraag
duidelijk meer succes bij het Kosumenten Kontakt dan
bij de Consumentenbond.
Met het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond ging
het gesprek mede aan de hand van de eventuele levering
van reactorvaten aan Zuid-Afrika (dat was toen actueel)
over de ethische kant van het zakendoen.
In ons land zijn meer dan vijfhonderd groepen actief
bezig geweest, en vele zijn nog bezig, met het zoeken
naar een Nieuwe Levensstijl. Van 250 groepen zijn de
adressen bij het secretariaat van de werkgroep bekend.
Deze groepen bestaan gemiddeld uit elf personen. Blij
kens een onderzoek is de meerderheid van deze groepen
interkerkelijk samengesteld. Een derde van de groepen
om het omgaan met geld en goederen, onze bestedings
gewoonte. De derde behandelde meer de produktle-
vragen rond vernieuwing van levensstijl en ging in op
vragen, zoals of de nieuwe levensstijl de werkloosheid
niet zou bevorderen. De vierde Injectie ging over de
manier waarop mensen met elkaar omgaan. Volgende
maand komt de vijfde Injectie uit, die moet gaan over
onze arbeid.
In de afgelopen herfst zijn vijf regionale contactdagen
gehouden, waar zo'n 750 mensen zijn geweest. De be
langstelling varieerde nogal. Eén contactdag, in Nijver
dal, die de groep van plan was te houden, moest wegens
gebrek aan belangstelling vervallen. In Arnhem kwamen
veertig mensen opdagen, maar in Den Bosch waren er
vijfhonderd, die onder meer luisterden naar minister Jan
Pronk (ontwikkelingssamenwerking).
Dat de actie Nieuwe Levensstijl er nog niet ln geslaagd is
een beslissende verandering in onze gewoontes te be
werkstelligen is niet zo'n mirakel.
Drs. Jan van Veen, secretaris van de sektie voor sociale
vragen van de Raad van Kerken, die tot dusver ook
secretaris was van de werkgroep Nieuwe Levensstijl,
noemt het aanvaarden van zo'n andere manier van leven
ook niet zo gemakkelijk. „Elke dag moet Je maar weer
aan de gang. Dat is nogal wat. Je levensstijl is een reeks
van beslissingen. Daarom ls het ook aan te bevelen dat
Je in groepsverband naar zo'n vernieuwing zoekt. Dan
kun je elkaar begeleiden."
Nieuwe opzet
bestaat uit gereformeerden, zeven percent uit her
vormden en vier percent uit katholieken.
Ongeduld
Uit de genoemde enquête onder de gespreksgroepen
bleek dat een derde worstelt met gevoelens van machte
loosheid en ongeduld. Twee derde van de groepen is met
een of andere praktische uitwerking van de Nieuwe
Levensstijl bezig, zoals een ander koopgedrag, meedoen
aan X-Y, Amnesty of Gast-aan-Tafel, of het organiseren
van thema-kerkdiensten.
De werkgroep Nieuwe Levensstijl heeft tot dusver vier
.Injecties" uitgegeven, sobere brochures, die steeds aan
een bepaalde kant van het zoeken naar een nieuwe
manier van leven gewijd waren. Immers, de werkgroep
had als werkformule gekozen: „anders omgaan met geld,
goederen, aarde". De eerste Injectie ging over de reden
waarom een nieuwe levensstijl aan te bevelen is en waar
en hoe men daar al mee bezig is, In de tweede ging het
We komen met drs. Van Veen en zijn assistent Jaap van
der Sar te praten naar aanleiding van de aarzeling bij de
raad van kerken voor de actie Nieuwe Levensstijl een
nieuwe werkwijze te aanvaarden, die de kerken nu wat
meer geld gaat kosten.
Drs. Van Veen vindt het langzamerhand tijd dat het
zoeken naar een levensstijl niet meer „van boven" wordt
opgelegd aan de mensen in het land, maar dat de
verschillende groepen, die er aan bezig zijn, zich regio
naal en landelijk organiseren. Zo'n gedecentraliseerde
manier van werken zou het nodig maken dat er een
coördinator komt, van wie de kerken samen het salaris
betalen.
De kerken menen echter, dat zij via landelijke en provin
ciale functionarissen al heel wat hand- en spandiensten
aan de oecumene en de Raad van Kerken verrichten. In
principe zijn zij ertegen, dat de Raad van Kerken eigen
personeel heeft en houden zij vast aan de formule, dat de
kerken hun eigen werknemers (gedeeltelijk) ter beschik
king stellen van oecumenische taken. Op deze manier
voorkomt men dat de oecumenische samenwerking ont
aardt in wildgroei. Maar als binnen de Raad de ledenker-
ken besluiten, dat het zoeken naar een nieuwe levensstijl
een van de twee thema's wordt van de volgende kerken-
conferentie, dan zullen die ledenkerken deze prioriteit
toch om moeten zetten in beschikbare tijd, energie,
mankracht en middelen.
De actie Nieuwe Levensstijl heeft in drie Jaar ongeveer
45.000 gulden gekost, een gering bedrag, gezien de tot
stand gebrachte activiteiten. De helft van dit geld komt
uit de pot van de Nationale Commissie Ontwikkelingssa
menwerking van minister Pronk. DZe rest komt uit
diakonale bronnen van de kerken.
Nu de actie Nieuwe Levensstijl van de grond gekomen is,
ligt het voor de hand dat de kerken niet langer hun hand
ophouden in Den Haag en zelf voor de dag komen met de
benodigde centen voor dit project.
Wanneer de kerken hun financiële bijdrage aan de actie
Nieuwe Levensstijl niet continueren en uitbreiden, zal
aan de groepen ln het land mogelijk om een bijdrage
gevraagd worden. Drs Van Veen vindt deze oplossing
echter minder fraai, omdat hiermee de kerken ontheven
zouden worden van een bestaande verplichting. Boven
dien laten degenen, die dan via een groep aan de actie
Nieuwe Levensstijl betalen, dat geld vermoedelijk toch
weer in mindering komen van hun kerkelijke bijdrage,
zoals zoveien hun bijdrage aan Betaal Antwoord, Am
nesty of enig ander begerenswaardig doel ten laste laten
komen van wat zij voor de kerk beschikbaar hebben.
Intussen ls de actie Nieuwe Levensstijl ook in andere
landen op gang gekomen. Drs Van Veen noemt onder
meer de DDR, de Bondsrepubliek, Zweden, Frankrijk en
Engeland. Internationaal wordt het werk gecoördineerd
vanuit Genève, waar dr Julio de Santa Ana van de
afdeling voor ontwikkellngsssamenwerking van de we
reldraad er wat tijd in steekt.
Harder
Aan de andere kant moet gezegd worden dat de
werkgroep Nieuwe Levensstijl uiterst voorzichtig is ge
weest bij het mobiliseren van de mensen voor acties. Drs
Van Veen voelt, nu de verkenningsfase afgesloten raakt,
voor iets hardere actiemodellen, bijvoorbeeld ten gunste
van het openbaar vervoer of voor de openbaarheid van
inkomens. Binnenkort gaat de werkgroep zich een dag
over zulke modellen bezinnen. 'Maar het is vanaf het
begin onze bedoeling geweest niet te hard van stapel te
lopen. Bovendien hebben we nog niet zoveel andere
modellen ontdekt dan de actiegroepen. Dat is een beetje
de armoede van de kerk', vindt drs. Van Veen.
Een eerste hardere opstelling van Nieuwe Levensstijl is
de steun die de werkgroep verleent aan de boycot van
Zuid-Afrika die de Federatie Nederlandse vakbeweging
dseze week voert.
De werkgroep roept ieder, die opzoek is naar een nieuwe
levensstijl, op de boycot van Zuid-Afrika metterdaad te
steunen, om zo een proces van bewustwording te steu
nen, zowel in Nedrland als in Zuid-Afrika. Dit kan, aldus
de werkgroep, door de weigering Zuidafrikaanse produk-
ten te kopen, maar ook door anderen aan te moedigen
zich achter de boycot te scharen.
Cartoon van Arend van Dam uit een van „Injekties"ce van
de werkgroep Nieuwe Levensstijl.
Van een onzer verslaggevers
ROERMOND Vijf jaar van afbraak zijn nu al achter de rug. Dit constateert de
Werkgroep Open Kerk Limburg in een balans ter gelegenheid van het feit, dat het
zaterdag vijf jaar geleden is, dat bisschop Oijsen werd benoemd.
Naar aanleiding van deze benoeming
ontstond eveneens vijf Jaar geleden
ADVERTENTIE
Eén op de tien werknemers
leeft van een uitkering
krachtens de wet op de
arbeidsongeschiktheid.
Over vier jaar zal zo één op
de zeven 'vervroegd ge
pensioneerd' door het
leven gaan. Stort ons so
ciale stelsel ineen en
wacht ons de chaos? Zijn
er inderdaad zoveel men
sen arbeidsongeschikt? Of
deugt het werk niet voor
de mensen
Als Van Agt zijn zin krijgt
blijven de officieel naar
huis gestuurde filmkeur
ders nog wel degelijk in
actie. De actie van de pro
cureurs-generaal tegen het
verschijnsel 'porno in de
gewone bioscoop' schept
een juridisch probleem
waarvoor het parlement
vergeefs heeft gewaar
schuwd Een Zuiderling
in het Witte Huis: gekift
om Carter Jan Terlouw
en de kernenergie: 'Ook
deskundigen hebben boter
op hun hoofd'# Praagse
repressie: 'Het Nauw van
Husak blijft onbevaar
baar' Dichterlijke con
stipatie: het verzameld
werk van Pierre Kemp
Opera Hans Kox her
schreef zijn 'Dorian Gray'
Verlies voor Cruijff en
NeeskensJan Mulder bij
Barcelona-Las Palmas
I Bon voor proefabonnement
5 wtkcn de Tijd voor S gulden.
de Open-kerk-beweging. als een
spontane daad van priesters en le
ken, „levend ln geloof en hoop in een
moderne wereld, die met de hun dier
bare kerk willen overleven, 'ook nog
na bisschop Gljssen."
Verdwenen
Samenvattend schrijft Open Kerk:
.Alle directe medewerkers van de
vorige bisschop moesten verdwijnen.
Zelfstandig denken ls bij de tegen
woordige bisschop verboden. Rede
lijk en reëel overleg ls onmogelijk
geworden ondanks het tweede Vati
caans concilie. Open Kerk moest dus
wel proberen een leefbare zelfver-
antwoordelljke en heilbrengende ge
meenschap voor velen te worden.
Deze opvatting ligt buiten het ge
zichtsveld van bisschop Oijsen. De
hogeschool voor theologie en pasto
raat (te Heerlen) moest bulten spel
worden gezet. Er kwam een andere
priesteropleiding in Rolduc. Ook
moest de bisschop niets hebben van
de Solidariteltsgroep die voor de gro
te meerderheid uit priesters is ge
vormd. Evenmin deugden ln de ogen
van deze bisschop Dl vis (het missie-
bureau van het bisdom) en de Divis-
raad. ZIJ moesten verdwijnen omdat
de bisschop bij het werk voor de
missie geen moderne opvattingen,
kan gedogen."
De huidige staf van het bisdom is
volgens Open Kerk een grauwe
groep onmondige gelijkgezinden. Er
is bijna geen deskundigheid op de
terreinen van personeelsdienst, ka-
techese, liturgie en pastorale plan
ning meer over.
Wan
Bisschop Gijsen is ln zijn eigen ogen
en die van zijn volgelingen volgens
Open Kerk „een bijzonder gezonde
ne, niet zomaar een bisschop door
Rome benoemd, nee hij is een profe
tische, bijna messlaanse figuur, de
wan die Gods dorsvloer zal zuiveren.
Daarom mag hij de bisschoppen en
zelfs de kardinaal, ministers en theo
logen kapittelen, mag hij zeggen dat
zijn medebroeders feitelijk aan de
afbraak van de kerk in Nederland
gewerkt hebben."
In de ogen van Open Kerk is hij
echter een „kerkelijk politiek wapen
van een angstig Rome. dat nergens
méér bang voor is dan voor zelfstan
dig denken van kerkprovincies of
bisschoppen of theologen, om van
gewone priesters en gelovigen maar
helemaal niet te spreken."
Open Kerk vraagt zich af. hoe het
optreden van bisschop Gijsen een
„fundamenteel" geloofsdenken
heeft bevorderd, waarin geen groei-
mogelijkheid met de tijd mee zit. en
daardoor mensen voor onvoorstel
bare problemen heeft gesteld ln hun
eigen leven en in hun omgang met
medemensen. Een autoritaire kerk,
die zweert bij bestaande structuren,
heeft geen toekomst, omdat het
geen leefbare kerk ls.
Ook vraagt Open Kerk opheldering
over „zoveel duistere punten", „in
triges en politieke niet-kerkelijke en
zeker niet-christelljke invloeden",
met name vanuit Duitsland. Het wil
de relatie weten van Oijsen met
„gelijkgezinde autoritaire figuren"
in bedrijfsleven, politiek en vakbon
den. „Daar wordt ook met mooiklin-
kende woorden (orde en gezag
handhaven! het geloof verdedigen!)
veel eigen macht en eigenbelang ln
stand gehouden."
Open Kerk en de Solidariteltsgroep
(gevormd door priesters) hebben ge
probeerd tegenwicht te geven tegen
de volkomen eenzijdige gezags
structuur. Dat onderling overleg in
het bisdom toch nog in allerlei groe
pen door bleef gaan, ook zonder de
bisdomstop, was mogelijk omdat
velen, priesters, leken en religieuzen
sterker dan ooit hun verantwoorde
lijkheid voor de kerk aan de basis
gingen begrijpen. Of dit een reële
invloed heeft gehad op het
standpunt en het handelen van
bisschop Gijsen is volgens Open
Kerk moeilijk te schatten.
Missie
Het bisdom Roermond heeft giste
ren bekendgemaakt, dat Rome ach
ter het missiebeleld van bisschop
Gijsen staat. Dit blijkt uit een brief
van kardinaal Rossi, prefect van het
Bisschop Gijsen vijf jaar geleden
...bijna messiaans...
curie-departement voor de evangeli
satie der volken, aan bisschop Gij
sen. Kardinaal Rossi verklaart na
drukkelijk, dat de gelovigen het
voormalige missiebureau in het bis
dom, Divis (thans Bis) van pater P.
Nelen. niet meer mogen steunen.
Eveneens mag geen enkel Interdio
cesaan missie-orgaan (missieraad,
pauselijke missiewerken Nederland
e.d.) zijn steun geven „aan hen, die
in een bisdom werken zonder goed
keuring van of volledige ge
meenschap met de bisschop".
De curie-congregatie geeft haar
uitdrukkelijke goedkeuring aan het
actieplan van mgr. Theunlssen,
bisschoppelijk vicaris van Roer
mond voor missiezaken. De nationa
le directie van de pauselijke missie
werken in Nederland heeft opdracht
vanuit Rome gekregen om „met alle
middelen haar steun te geven met
uitsluiting van ieder ander" aan
het officiële missiewerk van het
Roermondse bisdom.
door A.J. Klei
Toen Uc algelopen zaterdaga
vond de televisie aanzette om
het laatste nieuws te bekijken,
bleek er op belde netten een
rooms persoon bezig te zijn
Zonder postzegel zenden een de Tijd.
Antwoordnummer 6. Amsterdam.
Beteimj re ent*engst «en ecceptgiro.
_f«el te leep: I 2.23
j^Abonntmtnun tel. 020 23 33 M^Jj
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
met het sluiten van de dag. Dat
de KRO voor deze bezigheid
een hooggeplaatst r.k. iemand
in huis haait, spreekt vanzelf,
maar had de NCRV, die even
eens in de lucht was, nu werke
lijk geen reformatorische
dagsluiter meer in voorraad?
We hebben al een roomse
lijsttrekker en het moet na
tuurlijk niet te gek '"orden!
Nadere beschouwing van hetgeen
zich op het scherm afspeelde, kon de
geestelijke nazaten van de watergeu
zen enigszins gerust stellen. De man
bij de NCRV was geen echte dagslui
ter. maar een r.k. ambtenaar die on
dervraagd werd over zijn geloof. Bo
vendien gaf hij te kennen dat hij
meermalen protestantse
kerkdiensten bezocht, en volstrekt
voldoening gevend was zijn opmer
king dat hij daar veel van opstak. Zo
zien we maar weer dat de remon
strantse theoloog Abraham des
Amorie van der Hoeven Jr. gelijk had
toen hij in 1845 in De Olds schreef
dat het protestantisme „Zonder te
genspraak een hoogere ontwikkeling
des christelijken levens" ls dan het
katholicisme.
Wanneer nu Iemand het vermoeden
bekruipt, dat ik deze uitspraak voor
de aardigheid voor de dag haal, is
dat niet geheel ten onrechte. Toch is
het niet zo dat we de woorden van
Des Amorie van der Hoeven Jr. in het
museum kunnen bijzetten. Zondag
ontmoette ik een dame, die ver
klaarde dat zij zo buitengewoon van
die rooms-katholieke broeder in de
NCRV-ultzending genoten had. Ze
zei: zoals die man praatte dat
was bijna protestants! Dat was haar
hoogste lof: het was in de buurt van
de .hoogere ontwikkeling des chris
telijken levens", welke deze protes
tantse kijkster zelf bereikt had.
Ik kon overigens antwoorden dat
ook ik met veel genoegen die broeder
bekeken, of liever, beluisterd had.
Hij sprak over zijn geloofsbeleving
met een rechtstreekse ernst, die Je
althans op het scherm weinig tegen
komt, daar zijn ze nogal eens ultslo-
verig aan de gang met modeme kre
ten of met vertrouwde dierbaarhe
den, en Ik weet niet wat erger is.
Maar wat deze man zei, vond ik
helemaal niet „bijna protestants",
maar Juist goed rooms. Bij zijn ernst
behoorde ook dat hij zondags geen
voet in een protestantse kerk zal
zetten, als hij niet eerst zaterdagsa
vonds in eigen parochiekerk zijn
zondagse plicht vervuld zal hebben,
en hij noemde het jaar sinds wan
neer katholieken dit kunnen doen
om zondags een beetje de vrije hand
te hebben. En misschien had hij nóg
nooit een hervormde of gereformeer
de dienst meegemaakt, als niet de
bisschoppen een paar jaar later het
kennis nemen van andermans ma-
TROOST
Gisteren eindigde ik mijn stukje
schrijfsel met het begrip troost. Ik
zou daar Iets meer van willen zeg
gen. Soms krijg ik brieven van men
sen die van mening zijn dat ik niet
voldoende troost geef. Hun licht ver
wijt komt vaak in de buurt van de
kritiek op een bepaald soort preken.
Een dominee krijgt dan te horen dat
hij niet voldoende troost. Wat mijn
eigen stukjes betreft, Ik krijg die
vraag vooral als ik bij een bepaalde
wantoestand stil heb gestaan, daar
tegen geprotesteerd heb of op de een
of andere manier uiting gegeven heb
aan m'n ongenoegen erover. Dan
hoor ik nog wel eens dat verwijt dat
er geen troost in zit. Nu gaat men er,
m.i. dan een beetje ten snel, vanuit
dat deze hoek van de krant altijd
woorden van troost moet bevatten.
Net zoals sommige mensen doen als
of dat 't enige criterium voor een |ra
preek is: als er maar troost ln zit. 1
Een beetje doorgedreven gezegd,
vindt u dan dat u altijd getroost
moet worden? En vindt u dan dat
dat altijd in een bepaald hoekje van
de krant gebeuren moet? Heeft u er
wel eens over nagedacht dat u zich
op die manier erg afhankelijk maakt
van wat iemand schrijft? Weet u
zelf, als u er werkelijk behoefte aan
hebt, dan niet, b.v. in de Psalmen
die woorden te vinden die u hierin
helpen? Bovendien zou ik wel even
over dat woordje troost met u willen
denken. Troost betekent eigenlijk
vastheid, houvast. Iets datje precies
datgene geeft dat je nodig hebt om
ergens tegen te kunnen. Nu zijn veel
mensen gewend er zo over te den
ken: in de bijbel staan strenge gebo
den en er staan ook troostwoorden.
Maar ik denk dat je zo'n scheiding
niet mag aanbrengen. Geboden
kunnen ook troosten. Geboden zeg
gen wat God wil dat gebeuren zal.
Als ik lees: gij zult niet doodslaan,
dan voel ik me getroost, want ik
weet daaruit: God is er tegen. Hij wil
het niet. Hij gaat er tegen te keer. En
zo kan 't ook best heel troostend zijn
als ik iemands protest lees tegen
dingen die lijnrecht tegen Gods be
doelingen ingaan.
nier van geloven hadden aangemoe
digd. Ook van dit schrijven wist hij
prompt een Jaartal te geven. Kort
om, hij zal nooit de schouders over
Rome of over Utrecht ophalen.
Als ik in dit verband nog even Des
Amorie van der Hoeven mag citeren:
„De katholieke kerk omvat den ge-
heelen mensch. soms, het is waar,
met knellenden arm". De r.k.
ambtenaar op het scherm echter er
voer zijn kerk duidelijk niet als een
knellende arm, hij gehoorzaamt haar
ontspannen en met liefde. Ik moet
zeggen dat ik eigenlijk meer gesteld
ben op zulke roomsen dan op gede-
confessionaliseerde katholieken, die
zo nadrukkelijk laten merken dat de
schrik voor het seminarie ze nog in
de benen zit. En om tenslotte nog
eenmaal op Des Amorie van der Hoe
ven terug te komen, deze gaf zijn
visie niet in een antipapistisch
opstel, maar ln een allervriendelijkst
artikel over „Het eigenaardig goede
ln de roomsch-katholieke afdeeling
der christenkerk".
Er was destijds enige moed voor
nodig om „het eigenaardig goede"
van Rome aan te wijzen en de auteur
begint dan ook met vast te stellen
dat hij wellicht voor „een lauwe, een
karakterlooze, onverschillige" uitge
kregen zal worden. Toch hoopt hij
voor zijn „vreedzaam woord" onbe
vooroordeelde lezers te vinden.
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te IJmuiden: L. J. Joosse I
te Hasselt.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Woerden: W. de Joode
te Gorinchem.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Middelburg: J. M.
Kleppe te Woerden; voor Poortvliet:
J. Karens te Opheusden.
OUD GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Stavenlsse: J. Schin-
kelshoek te Kampen.
Martin Kruse
Bisschop Kurt Scharf van de evan
gelische kerk van West-Berlijn heeft
zijn ambt overgedragen aan dr. Mar
tin Kruse. Scharf (74) is afgetreden
vanwege zijn leeftijd. De synode
koos dr. Kruse uit Stade tot zijn
opvolger. In zijn eerste preek
waarschuwde de nieuwe bisschop
tegen de verspillingszucht der rijke
industrielanden. Met name Europa
moet zich veel beperkingen opleg
gen, wil de aarde bewoonbaar blij
ven, zei hij.
Niemöller
Ter gelegenheid van zijn 85e ver
jaardag heeft dominee Martin Nie
möller de „Duitse vredesmedaille ln
goud" gekregen, de hoogste onder
scheiding van de Oostduitse vredes-
raad. De medaille werd hem in
Frankfort overhandigd door de vice-
president van de Oostduitse vredes-
raad, Paul Wandel. De voorzitter
van de Oostduitse CDU, Gerald
Götting, heeft in een gelukstele
gram gezegd, dat Niemöller met zijn
inzet „christenen en kerken bij het
proces van de maatschappelijke
vooruitgang heeft betrokken".
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Staatssecretaris Zee-
valking (Justitie) heeft gisteren be
sloten dat de 23-jarige Marokkaan
Yoessef Lhajji in Nederland bij zijn
ouders en vier broers en zusters mag
blijven. Nadat de zaak rond het ge
zin Lhajji deze week in het nieuws
was gekomen, heeft de staatssecre
taris besloten de bestaande regelin
gen soepel toe te passen en Yoessef
Lhajji de verblijfsvergunning te ver
lenen die hem tot nu toe was gewei
gerd. Yoessef Lhajji zou anders van
daag Nederland hebben moeten ver
laten.
Yoessef Lhajji kwam een Jaar gele
den met zijn moeder en vier broers
en zusters naar Nederland, waar zijn
vader, die al elf jaar in Nederland
werkt, in Nteuwegeln een woning
had gekregen. Omdat Yoessef ech
ter meerderjarig is, werd hem als
enige van het gezin geen ver
blijfsvergunning verleend, zodat het
gezin uiteen dreigde te vallen. Deze,
dreiging nu is door de beslissing van
staatssecretaris Zeevalking ver
dwenen.
