^cht zwarten n Rhodesië opgehangen Suriname moet nog beginnen Giscard verdedigt vrijlating Daoed fjfi 6e a* Italiaanse premier zoekt steun in Bonn Twaalf miljard dollar meer voor strijdmacht 1 ingeland levert geen gapens aan Taiwan Amerikanen in Spanje verdronken amandla Libanese banken weer open een enthousiasme om ,,er als volk tegenaan te gaan" Arrestatie van Praagse dissidenten officieel bevestigd Incident in Brussel bij aankomst van Moboetoe uit Zaire AG 18 JANUARI 1977 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 resi j dlltlSBURY, NAIROBI (Reuter, UPI, AP) De blanke Rhode- She minderheidsregering van premier Ian Smith heeft giste- Mo) acht zwarte nationalisten laten ophangen nadat ze vorig jaar nsfoordeeld waren wegens terroristische activiteiten en sabota- a Maden, in ministerie van Justitie maakte eren in Salisbury bekend dat de vroeg in de morgen zijn te- l®.d itgesteld. De echtgenotes en de dj%ders van de veroordeelden had- i tevergeefs een verzoek tot cle- ntie ingediend. De acht waren lid de Afrikaanse Nationale Raad C) die door de zwarte nationalis- he leider, bisschop Abel Mpezo- a geleid wordt. Een negende man eg levenslange gevangenisstraf. LÏ ige week weigerde het ministerie l'dv justitie geruchten als zouden de t al eerder opgehangen zijn, te estigen of te ontkennen. Gisteren ^nde de Rhodesian Herald hiero- j kritiek uit op het ministerie, zon- d echter achter de executie als i*l*anig vraagtekens te zetten. Vol- P,^ s de krant had het ministerie de '"anten van de veroordeelden zo zwaar op de proef mogen in' >rgaans maken de Rhodesische fariteiten niet bekend waar en tineer doodvonnissen zijn voltrok- a. De aanslagen die door deze acht irten zijn uitgevoerd in en om Isbury waren de eerste georgani- ie pogingen om de guerrilla van platteland uit te breiden naar de len, bij de aanslagen zijn geen len gevallen. In verband met deze idsterreur" heeft de politie 31 •ten gearresteerd. Tegen de an- n zijn voor zover bekend nog processen gevoerd, tl zwarte nationalistische leider mde de techtstellingen de „uit ende en wanhopige daad van een iem dat zich ervan bewust is dat macht zeer binnenkort bij ons 70r Richard middels is de missie van de Britse przitter van de Rhodesië- iferentie in Genève, Ivor Richard j dood spoor gekomen. Het Britse nisterie van buitenlandse zaken jspeelde er gisteren op dat Ri- ird mogelijk naar Londen terug iepen zal worden. Richard zelf zei «ren in de Keniase hoofdstad irobi te verwachten „later deze and" een ontmoeting te zullen bben met de leiders van het patri- isch front. Hij zei dit nadat een ^rgenomen ontmoeting, die dit ikeinde zou plaatsvinden in de lambiquaanse hoofdstad Mapoe- I niet doorging. De Britse diplo mat sprak echter berichten tegen J zou de bijeenkomst niet doorzijn ;aan omdat Joshua Nkomo niet in lat was op tijd aanwezig te zijn. zei dat juist hijzelf niet in de 'NDEN (Reuter, AFP) De Britse :ring wil geen toestemming ge- voor de leverantie van luchtdoel- :etten aan Taiwan. Een rdvoerder van de British Aircraft irporation zei gisteren dat Taiwan langstelling had getoond voor de .winkoop van een aanzienlijk aantal I jketten van het Rapier-type. Maar jJ Britse regering liet weten dat zij l(ut jaren afwijzend staat tegenover -Jfpenleveranties aan Taiwan. gelegenheid was de afspraak met Nkomo en Robert Moegabe na te komen. Een week geleden voerde Richard besprekingen met de beide leiders van het patriottisch front, het meest militante deel van de Rhodesische nationalisten, in de Zambiaanse hoofdstad Loesaka. De beide leiders kondigden toen aan meer tijd te wil len hebben om de nieuwe Britse voorstellen inzake het Rhodesië- conflict te bestuderen. Richard maakt een rondreis door zuidelijk Afrika om de impasse te doorbreken waarin het overleg in Genève terecht was gekomen. De conferentie had oorspronkelijk gisteren moeten wor den hervat, maar werd vorige week voor onbepaalde tijd uitgesteld. Waar de nieuwe ontmoeting van Ri chard met de nationalistische leiders zou moeten plaatsvinden, werd gis teren niet bekend. BONN, ROME (Reuter, UPI, AP) De Italiaanse premier Giullo Andreotti heett gisteren besprekingen gevoerd met de Westduit- se Bondskanselier Helmut Schmidt. Andreotti maakt een twee daagse reis door de Bondsrepubliek om financiële en morele steun te krijgen voor de verbetering van de belabberde Italiaan se economie. Waarschijnlijk 23 Amerikaanse militairen hebben het leven verloren in de haven van Barcelona. Zij zaten samen met ongeveer honderd collega's op een landingsvaartuig dat kapseisde na een aanvaring met een Spaanse kustvaarder. De aanvaring gebeurde toen beide vaartuigen een havendam tegelijkertijd probeerden te ronden. Naar de verantwoordelijk-' heid wordt een onderzoek ingesteld door de Spaanse marine. De Amerikaanse matrozen en mariniers hadden hun weekend-verlof gevierd in Barcelona en werden met het landingsvaartuig terug gebracht naar hun schepen. Gisteravond verbleven er nog zestien Amerikanen van het verongelukte landingsvaartuig in het ziekenhuis, drie van hen waren in levensgevaar. Er werd ook nog een aantal zeelui vermist, maar het was niet zeker of zij wel aan boord van het landingsvaartuig waren gegaan. Vermoed werd dat sommigen aan wal waren gebleven. Op de foto: het landingsvaartuig wordt opgetakeld. Na afloop van de eerste ronde van de besprekingen, die twee en een half uur duurden werd er niet meer ge zegd dan dat Schmidt zeer onder de indruk was gekomen van de gede tailleerde uitleg die Andreotti hem had gegeven over de maatregelen die de Italiaanse regering heeft getrof fen ter bevordering van het herstel van de economie. En dat alles in een „sfeer die persoonlijk en vriendelijk Uit Rome is vernomen dat Andreotti Schmidt zou vragen om steun voor de koers van de lire op de wissel markten. Verder wil Italië Westduit- se steun voor een lening van het Internationale Monetaire Fonds (IMF) ter waarde van 530 miljoen dollar en voor een lening van de Europese Gemeenschap ter waarde van 490 miljoen dollar. De lening van het IMF zou niet alleen de Italiaanse moeilijkheden met de betalingsba lans verlichten, maar ook aantonen dat het IMF vertrouwen heeft in de mogelijkheden tot herstel van de Italiaanse economie. Algemeen wordt verwacht dat Italië deze lenin gen kan krijgen als het kan aanto nen concrete maatregelen te zullen nemen die het percentage Inflatie (20 procent) drastisch zullen doen afne men. Vandaar de „gedetailleerde uit leg" over de te nemen maatregelen van Andreotti in Bona Nieuwe lening Italië zou ook graag een nieuwe bila terale lening van de Bondsrepubliek willen ontvangen, zoals die van 1974 toen de Westduitse centrale bank Italië twee miljard dollar leende. In Bonn was en gisteren van mening, dat Schmidt wel zijn steun zou ge ven aan de lening van het IMF en die van de EG, maar niet van plan zou zijn Italië verder bilaterale bijstand te verlenen. Anderzijds werd gezegd dat Bonn weinig andere keus had dan de cris- ten-democratische minderheidsrege ring van Andreotti wel te steunen om „de democratie in Italië op de been te houden." „Andreotti weet dat er binnen de EG-partners een diep wantrouwen bestaat ten opzich te van de Italiaanse vakbonden en de plannen van de Italiaanse com munisten," aldus kringen in Bonn. PARIJS (Reuter, UPI, AP) President Valéry Giscard d'Estaing van Frankrijk heeft gisteren fel uitgehaald naar die landen die kritiek hebben geleverd op de wijze waarop Parijs de affaire- Aboe Daoed heeft afgehandeld. De president probeerde opnieuw de verantwoordelijkheid voor de vrijlating van de beweerde Palestijnse terrorist in de schoenen van West-Duitsland te schuiven. Giscard zei dat de verschillende staten moesten ophouden met het geven van lessen in moraal als ze tenminste de vrienden van Frank rijk wensten te blijven. „Frankrijk, zijn volk en zijn wetten hebben van niemand enige les nodig", aldus de president, die vond dat de critici slechts de onafhankelijke opstelling ADVERTENTIE een nieuw maandblad: EZAMENUJKE UITGAVE VAN 0 BOYCOT OUTSPAN AKTIE KOMITEE ZUIDELIJK AFRIKA (ANGOLA COMITÉ) WERKGROEP KAIROS van Frankrijk wilden ondermijnen. Giscard suggereerde dat West- Duitsland niet actief heeft gerea geerd op de Franse verzoeken om richtlijnen inzake de uitlevering van Daoed aan de Bondsrepubliek. Gis card zei dat verleden maandag, een dag voor de vrijlating van Daoed, de Westduitse zaakgelastigde in Parijs naar het Franse ministerie van bui tenlandse zaken was ontboden, waar hem gevraagd werd naar de Westduitse opstelling in verband met Daoed. „Hij heeft geantwoord dat hij niet over gegevens beschikte en geen instructies had ontvangen", aldus de president. De volgende dag, aldus Giscard, hebben de rechters Daoeds vrijlating bevolen „aange zien er geen formeel verzoek tot uit levering was ontvangen". West-Duitsland heeft gesteld dat on der het Frans-Duitse uitleverings verdrag de bondsregering twintig dagen de tijd had na de arrestatie van Daoed om het formele uitleve ringsverzoek op te stellen. Daoed zou een van de leiders zijn geweest van de aanslag op het Is raëlische team op de Olympische Spelen in München in 1972, waarbij elf Israëli's het leven lieten. Giscard had nog een stekelige opmerking aan het adres van West-Duitsland. „Daoed werd de aanstichter van het bloedbad in München genoemd. Er zijn toen drie mannen gearresteerd. Waar zijn zij?" (Deze drie zijn door de Westduitse autoriteiten vrijgela ten nadat Palestijnen een vliegtuig van de Lufthansa hadden gekaapt en Westduitsers als gijzelaars had den gevangen genomen). BEIROET (UPI,AP) - De 74 handelsbanken in de Libanese hoofdstad Beiroet zijn sinds gisteren weer volledig in be drijf. Onder zware bewaking door politie en (Syrische) mili tairen kwam het financiële centrum van Beiroet gisteren voor het eerst sinds tien maan den weer tot leven. De wijk waar de meeste ban ken hun hoofdkantoren heb ben is zwaar getroffen tijdens de Libanese burgeroorlog. De meeste gebouwen dragen daar van nog de sporen. In de mees te gevallen waren noodvoorzie ningen nodig om te kunnen gaan draaien. Het bankencentrum was .voor de oorlog het symbool van de Libanese welvaart. Beiroet gold als het financiële centrum voor het hele Midden-Oosten. Die positie is de afgelopen maanden grondig aangetast. Bijna alle banken hebben de activiteiten, die anders vanuit Beiroet werden ondernomen, moeten verleggen. De meesten hebben daardoor veel schade geleden. Toch rekent Beiroet er op dat de meeste banken wel terug zullen komen. De nieuwe Libanese regering zal de banken daarbij zoveel mo gelijk van dienst zijn. De huidi ge president en diens premier zijn belde van oorsprong bankier. Premier Hoss vertelde gisteren aan het dagblad An Nahar dat verschillende Arabaische olie landen steun hebben toege zegd bij de wederopbouw van Libanon. Hij weigerde bijzon derheden te geven over de om vang en aard van de toegezeg de steun. De premier zei dat vooral het herstel van telefoon- en telexverbindingen dringend nodig is. President Fords laatste begroting: WASHINGTON (DPA) Vlak voor zijn vertrek uit het Witte Huis heeft de Amerikaanse president Ford een ontwerp begroting ingediend met een totaal aan uitgaven van 440 miljard dollar. Het totale begrotingstekort bedraagt ruim 56 miljard dollar. Dit betekent dat volgens de plannen van Ford de uitgaven van de Ameri kaanse regering wel fors zullen stij gen (van 411 miljard naar 440 mil jard), maar dat het tekort toch aan zienlijk kleiner wordt: bijna zeventig miljard op de vorige begroting tegen ruim 56 nu. De werkelijke betekenis van Fords werkstuk is beperkt. Over twee da gen moet hij de macht overdragen aan Jimmy Carter. Diens medewer kers hebben al laten weten dat zij belangrijke wijzigingen in Fords ont- PRAAG (AFP) Het officiële Tsje- choslowaakse persbureau GTK heeft gisteren voor het eerst mel ding gemaakt van de arrestatie van een viertal dissidenten vorige week. Drie van de genoemden hebben het onlangs uitgegeven manifest „char ta '77" ondertekend. Van slechts één arrestant werd de volledige naam genoemd. Dit is Ot to Ornest, de voormalige directeur van de Praagse stadstheaters. De daarnaast genoemde initialen van de andere drie arrestanten ko men overeen met die van de schrij ver Waclaw Hawel, de oud journalist Jiri Lederer en de oud directeur van het Praagse Vlnaohra- dy theater, Frantisek Plawlicek. Volgens CTK worden alle vier be schuldigd van „ernstige criminele activiteiten tegen de grondslagen van de republiek". werp willen aanbrengen. In het Congres hebben Carters partijgeno ten, de Democraten, een zeer ruime meerderheid. HIJ mag er daarom op rekenen dat zijn wijzigingsvoorstel len wel door het Congres komen. De nu ingediende begroting zou moeten gelden voor het Jaar dat van 1 okto ber 1977 tot 1 oktober 1978 loopt Ford pleitte vorige week in zijn laatste toespraak voor het Congres nog voor een krachtige defensie. Die visie is in zijn begroting terug te vinden: hij wil de uitgaven voor de fensie verhogen van 100,1 tot 112,3 miljard dollar. Hij wil meer geld uittrekken voor de bouw van de stra tegische bommenwerper B-l en de nieuwe kernonderzeeër Trident, twee zeer dure projecten. Verder wil Ford dat de ontwikkeling van een nieuwe lange-afstandsraket en de zo genaamde luchtkruiser (een kleinere raket met zeer veel mogelijkheden) wordt voortgezet. Carter heeft al enkele malen zijn twijfel uitgesproken over de nood zaak van deze dure wapensystemen en verwacht dat hij zal proberen om in elk geval de bouw van de peperdu re B-l af te remmen. Werkloosheid Fords begroting gaat ervan uit dat de werkloosheid in de Verenigde Sta ten geleidelijk zal afnemen. Het per centage werklozen was in 1976 7,7; dat zal dit jaar 7.3 en volgend Jaar 6,6 zijn, zo staat in Fords begroting be cijferd. De prijzen zullen dit jaar met gemiddeld 5,1 procent stijgen. Dat was vorig jaar 6.2 procent. BRUSSEL (Reuter, UPI, AP) - Een Zairese veiligheidsagent heeft giste ren bij de aankomst van president Moboetoe Sese Seko van Zaire op de Brusselse luvhthaven Zaventhem, voor grote verwarring gezorgd. De veiligheidsagent, die gewapend was met een machinepistool, werd door Belgische veiligheidsmensen over meesterd omdat deze vreesden dat de man een aanslag op de president wilde plegen. De man beweerde on middellijk een veiligheidsagent te zijn en liet zijn paspoort zien. HIJ werd voor een verhoor naar het poli tiebureau meegenomen, waar hij gistermiddag werd vrijgelagen na dat functionarissen van de Zaïrese ambassade in Brussel hem hadden geïdentificeerd. De Belgische veilig heidsdienst zei niet op de hoogte te zijn geweest van de aanwezigheid van collega's uit Zaire. De Zairese president werd van het vliegveld gehaald door de Belgische koning Boudewijn. Hij blijft een week in België en zal spreken over de Belgisch-Zairese samenwerking om de economische problemen van Zaire op te lossen. Zaire heeft een buitenlandse schuld van ongeveer 350 miljoen dollar, maar in Brussel wordt niet verwacht dat België op grote schaal financiële bijstand zal verlenen. Sjor Leonie van Bladel oe komt Suriname af van het Hollandse In de samenleving? te regering heeft na de onafhankelijkheid gekozen voor het Nederlands als gangbare taal, de ranten baseren zich vrijwel alleen op het algemeen Nederlands Persbureau (ANP), meisjes die fl lliciteren wordt het Schoeversdiploma gevraagd, terwijl de komende tien jaren de Nederlandse ïanciële steun de enige zekerheid voor een zekere mate van ontwikkeling is. En die is nodig. Een volk, dat zich in het parlement nog niet genoeg laat horen, maar dat gelukkig niet heeft beantwoord aan de verhitte voorspellingen van rassenonlusten vlak vóór de onaf hankelijkheid. Verkiezingen ,t Surinaamse inkomen is 280 gul- (ec n per maand, er is geen ziekten- stenverzekering, hoewel er een twerp klaar ligt om te worden j1 edgekeurd. De eerste indruk van ramaribo is dat er geen schreeu- nde armoede bestaat, maar bui- UT het centrum blijkt dat de men- bepaald niet rooskleurig wonen. le erfjes, die van de straat af niet hbaar zijn, hebben slechts éeal terpunt. terwijl de hygiënische istandigheden slecht zijn. öi n fikse regenbui verandert de erf- in modderpoelen. En de ontwik- R©Q0rinQ i j ling van visserij, land-, bos- en >n inbouw, waarop Suriname gokt, ?e#nit slechts moeizaam op gang, ji iarover in het tweede verhaal). De 3€ rkloosheid is groot. ring met beloften te worden zoetge- houden. De meeste levensmiddelen moet Su riname invoeren en tegen niet- flauwe prijzen. In het transmigratie- dorp Klaaskreek, zo'n zeventig kilo meter buiten Paramaribo, waar de inlandse bevolking is bijeengebracht dat het Brokopondomeer voor wa terkracht heeft aangelegd, ligt naast Brusselse kermis en Ariël voor de was, ook haring in tomatensaus. ei wit merendeel van de Surinamers o< n slechts het hoofd boven water hi uden met een tuintje om wat <f>enten te kweken. Voor de India is zo'n tuintje het enige middel ia}11 bestaan. Hun tuinen heten dan •gfk „Kostgrondjes". Tussen Kerst ial Nieuwjaar kwamen er vijftig meer lï#n 130 kilometer te voet van Albina Oost-Suriname naar Paramaribo ,efidat de Indianen grondrechten D] Hen op een gebied dat ze al 150 léfr bebouwen. Ook de Indianen 'te dden er genoeg van door de rege- „Bijverdienen" of „wat regelen" is het devies van hoog tot laag in de Surinaamse samenleving om het le ven wat leefbaarder te maken. De regering staat voor grote problemen: de werkloosheid moet worden opge lost, terwijl tegelijkertijd het natio nale inkomen omhoog moet en de binnenlandse koopkracht op een re delijk peil moet worden gebracht. En na een jaar onafhankelijkheid is de regering er nog niet in geslaagd bij de bevolking een zeker enthousias me te kweken om er als volk tegen aan te gaan Integendeel de regelma tige publicaties over steekpenning en-affaires geven veel Surinamers het gevoel dat het allemaal nog het zelfde is gebleven. De nouveau-riche van Suriname geeft recepties in het oude fort Zee- landia, waar het wapen van Zeeland herrinnert aan de komst van de Ne derlanders. Het standbeeld van ko ningin Wllhelmina is vervangen door Jopie Pengel. en verplaatst van het onafhankelijkheidsplein naar 'n plaats naast het oude en fraai geres taureerde fort Zeelandia, waar het nu uitkijkt over de Suriname-rivier. Aan de overkant van de rivier ligt fort Nieuw-Amsterdam. met de ka nonnen gericht op de vijand. Het is lastig het verleden te vergeten in Suriname. Scheldwoord Op de markt spuugt een oude Cre oolse vrouw naar me. Haar ogen vlammen van haat. Zulke haat heb ik hier nog niet gevoeld Je beseft dat je bakra bent, het scheldwoord voor Hollander. Een groepje jonge mannen maakt samen een heerlijk ritme op wat lege blikjes. Het is half acht 's morgens, en ze hebben al heel wat rum gedronken. Ik mag ze niet fotograferen, tenzij ik een gulden betaal. Hindostaanse vrouwen zit ten met een paar bosjes groenten op de grond. Mannen draven opgewon den met grote en kleurrijke vissen aan de haak. Hier is het volk van Suriname te zien. Tegen de verkiezingen, die nu offici eel door premier Arron zijn toege zegd voor dit jaar, zullen de verschil len zeker weer duidelijker naar bo ven komen. Een man als George Hindorie, die vlak voor de onaf hankelijkheid uit de Verenigde Hin dostaanse Partij trad, wil graag door de etnische verschillen heenbreken. Hij heeft wat aanhang onder de jongeren uit de VHP en bij enkele remigranten. Misschien kan hij de politieke ontwikkeling in Su riname een stapje verder brengen. Een probleem blijft bij de meeste politici de gebondenheid aan ver schillende funkties. Hindorie is be halve parlementslid, ook een be langrijk topambtenaar op het minis terie van landbouw. Dergelijke ver strengeling van funkties geven vroeg of laat moelijkheden. En zo ligt het dikwijls in de bestuurlijke sektor. Vakbondsleiders zijn journa list, lid van het parlement of leider van een politieke groepering. Zolang deze funkties niet gescheiden wor den zal er van een goede politieke ontwikkeling in Suriname geen sprake zijn. Iedereen houdt iedereen de hand boven het hoofd, en het is altijd nog beter een baantje te krij gen voor je stem dan werkeloos te zijn. Informatie, zoals b.v. Trudy Guda Het standbeeld van koningin Wilhelmina kijkt nu uit over de Suriname-rivier. Maar aan de „aanwezigheid1* van de Nederlanders heeft dat niets veranderd. die gaf in haar radioprogramma bij de Stichting Radio-omroep Surina me over het Caraïblsch gebied en Latijns-Amerika, wordt verboden na een uitzending over Brazilië. Het land, dat de Surinaamse regering uitkoos voer het eerste officiële staatsbezoek. Een initiatief voor een houtskoolcoöperatie van twee inge nieurs wordt door de staat uit han den genomen en voor een groot deel aan particuliere ondernemers gege ven. En zo zijn er vele voorbeelden. Maar protesteren betekent nog steeds angst voor boycot en geen werk. Toch anders? De Surinaamse vakantiegangers, die het land in december overspoel den, kwamen nog even proeven of het misschien tóch anders was ge worden. De Surinaamse luchtvaartmaatschappij SLM deed er goede zaken mee. maar weinigen bleven. Naast me in het toestel zat een man die het zelfs een Jaar had geprobeerd. Het was hem niet ge lukt; hij had geen vak, Hij weigerde het plastic DC-8 voedsel. Uit de eni ge tas die hij had haalde hij iets dat op brood met kip leek. Ik heb hem niets meer durven vragen. Leonie van Bladel is omroepjourna- likte en houdt lieh steeds meer bezig met ontwikkelingssamenwerking. Zij bracht onlangs een bezoek aan Suri name en brengt daarvan in twee ver halen verslag uit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 7