De klad komt in het handeltje
I
Protestanten welwillend tegenover Pinochet
Vandaag
Uit de kerkbladen
Leerplicht verdeelt
gelederen van AB0P
Huisgenoten
van de
gehandicapte
Kerkgeld tegen
waterhyacinten
VOORBIJGANGERS
MAANDAG 3 JANUARI 1977
KERK-BINNENLAND
TROUW/KWARTET 2
door Jac. B. Looyen
t)vpr een paar dagen is het
Driekoningen en kunnen we
onze kerstboomversiering weer
voor een jaar opbergen. Hoe
veel kerstbomen er dit jaar ver
kocht zijn? Dat krijgen we
misschien nog te horen van on
ze financieel-economische
mannen, maar ik had de indruk
dat het er minder waren dan
vroeger.
In elk geval zag ik in Weesp op de
vrijdag voor kerst toen het al donker
werd nog een koopman staan met
een heel stel onverkochte boompjes.
Wat doet zo'n man daar nou mee.
denk Je dan Zou hij ze rechtstreeks
naar. een stortplaats voor vuilnis
brengen of naar een huis waar Zie
ken. bejaarden of kinderen er nog
plezier aan kunnen beleven? Ik weet
het niet
Andere beleving
Wat ik wel meen te hebben ontdekt
is. dat er een andere beleving van de
kerstdagen op gang is. Ik merkte dat
op bij de televisie. In de kerstnacht
zag en hoorde ik een dienst in de
hervormde kerk te Monnickendam.
alsmede in de basiliek der rooms-
katholieken te Hulst in Zeeland. Ook
heb ik gekeken naar een dienst van
roomsen en protestanten samen in
de hervormde kerk van het Bra
bantse Ginneken en. op tweede
kerstdag, naar de Zaanse vespers
van de IKON.
Maar nu die andere beleving. Die
kwam. dacht ik, hierop neer. dat er
minder gepreekt werd over de maag
delijke geboorte of. zoals de roomsen
dat zeggen: de onbevlekte ontvange
nis. Ik hoorde ook weinig over de stal
en de kribbe in Bethlehem. Wel werd
gesproken over de herberg, waarin
geen plaats was maar dan meteen in
verband met allerlei ..herbergen" in
onze wereld, waarin voor mensen
geen plaats is. Want die plaats is er
niet voor zoveel mensen in de landen
achter het Ijzeren gordijn, en in
Zuid-Afrika. en in Zuid-Amerika. De
mensen komen niet tot hun recht
Namen noemen
Recht en gerechtigheid, dat waren
woorden die in deze kersttijd gere
geld ter sprake kwamen in verband
met de komst van Jezus in de ge
schiedenis. En dan heeft de vrede,
die in zoveel kerstliederen wordt be
zongen ineens te maken met allerlei
onvrede in de wereld waarin wij nu
leven. Dan gaat het niet zozeer om
de herdertjes van Bethlehem, maar
om mensen als Beyers Naudé en Don
Helder Camara. Ook om een man als
ds A. Klamer van het IKON-
radiopastoraat en de pastoors van de
katholieke omroepparochie in
Amersfoort. En je kunt nog zoveel
meer namen noemen. Ik heb ze wel
gehoord in die TV-diensten.
In een kerstnacht-mis hoorde ik ooit
een pater redemptorist, en die lui
konden preken dat de vonken er van
af vlogen, een half uur declameren
over de tekst: Die arm werd. hoewel
Hij rijk was. En daarna zongen we:
Komt allen tezamen, jubelend van
vreugde Nu denk Je: Wat valt er te
jubelen als iemand arm wordt.
Ook schiet me een eigenaardige ge
reformeerde kerstpreek uit Utrecht
in de gedachten. Die preek was
hoofdzakelijk gewijd aan het begrip
..eniggeboren Zoon" en de dominee
legde er sterk de nadruk op dat God
maar één kind had en dan hangt, zo
zei hij, je geluk aan een zijden draad
je. Als je dat kind kwijt bent dan ben
je alles kwijt En je moest denken: ja
ja. zo is het.
Intussen: je ging tevreden de kerk
uit na het zingen van het Ere zij God.
De preek was mooi en thuis bij de
koffie lag de kerstkrans al klaar. Die
koffie en die kerstkrans zullen er dit
jaar ook (nog) wel geweest zijn. Maar
de preken waren, althans voor de
televisie, minder mooi. Want ze wa
ren ingesteld op de harde vragen van
deze tijd. En wat de herdenking van
Jezus' komst temidden van ons daar
in te betekenen heeft. Na het horen
van die preken ben ik heel ontevre
den naar bed gegaan. En ik dacht
ook aan die koopman metz'n onver
kochte kerstbomen. Ik liet me vertel
len dat het er wl honderdvijftig wa
ren. Tja. de klad komt inz'n handel
tje. Zou dat komen omdat we de
kersttijd anders gaan beleven? La
ten we 't hopen.
door James Dorsey
De nationale veiligheid staat
centraal in de politieke opvat
tingen van de Chileense junta.
De veiligheid van dit Zuidame-
rikaanse land wordt niet alleen
door het internationale com
munisme en de parlamentaire
democratie bedreigd, maar ook
door activiteiten ten behoeve
van politieke gevangenen en
hun familieleden. Dit bleek
duidelijk in de zaak-Frenz. de
lutherse bisschop van Santiago
en voorzitter van het inmiddels
ontbonden oecumenische co-
meté van de Chileense kerken
voor de vrede.
In oktober 1075 vaardigden de Chi
leense militairen een decreet uit
waarin de uit Duitsland afkomstige
Helmut Frenz de terugkeer naar Chi
li tot in de eeuwigheid werd ontzegd.
..Adoll HiUer droomde slechts van
een duizendjarig rijk. de fascisten in
Chili denken blijkbaar in categori-
êen van de eeuwigheid", zegt Frenz
enigzins sarcastisch tijdens een be
zoek aan ons land verleden week op
uitnodiging van de Stichting Salva
dor Allende.
Frenz werd nooit meegedeeld waa
rom hem de toegang tot Chili was
ontzegd. De Junta liet het bij de
bekendmaking dat hij ..anti
nationale acUvlteiten" had onderno
men en dat hij een ..gevaar vormde
voor de interne veiligheid". Desniet
temin staat het vrijwel vast dat het
oecumenische vredescomité de oor
zaak van de uitwijzing van Frenz
vormt
Ongeveer een maand na de maatre
gel tegen Frenz ontving de aarts
bisschop van Santiago, Raul Silva
Henrfquez een schrijven van het Chi
leense staatshoofd, generaal Pino
chet waarin deze op ontbinding van
het door ..marxisten-leninisten ge
bruikte" comité aandrong.
Bloedig
Het vredescomlté werd vlak na de
staatsgreep in 1973 opgericht. ..Het
was ons al gauw duidelijk dat deze
staatsgreep de bloedigste van Zuid-
Amerika was en dat de militairen de
mensenrechten systematisch gingen
schenden" zegt Frenz. die inmiddels
voorzitter is van Amnesty Internati
onal in de Bondsrepubliek. Daarom
nam het comité de taak op zich om
alle schendingen van de mensen
rechten in Chili systematisch te do
cumenteren Bovendien zorgde men
voor juridische bijstand voor politie
ke gevangen, gaf men steun aan hun
familieleden en probeerde men de
wereld op de misstanden in Chili te
wijzen.
Met de opheffing van het vredesco
mlté verleden Jaar werden deze acti
viteiten echter niet stopgezet Henri-
quez ging weliswaar op de eisen van
Pinochet in. maar stichtte tegelijker
tijd een nieuwe organisatie, het Vica
riaat van Solidariteit Volgens Frenz
UIT
Korte, duidelijk eeschrevem. liefst
aan één kant getypte, brieven
kannen wsrden gestuurd naar
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet Postbus 85», Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Kernenergie (11)
Als er zo weinig geld is voor werkge
legenheid. waarom wordt er dan
door de regering zoveel geld gestopt
in het uitbreidingsproject van Uren-
co in Almelo1
Een half miljoen voor ongeveer 500
arbeidsplaatsen' We moeten zeker
nog 10 Jaar wachten om slechts 15
procent van het geïnvesteerde geld
terug te krijgen. Als dat tenminste
zal gebeuren, want. zoals odk be
kend. is. bestaat de kans dat andere
landen goedkoper uranium zouden
kunnen leveren. Dit geeft het
ultbreldingsproject een zeer wanke
lend perspectief Er zouden dan in
de toekomst weer ontslagen vallen!
D8M. Shell. Philips en RSV. oor
spronkelijke partners van het pro
ject. willen hun vingers met branden
en trouwens geen enkel particulier
bedrijf heeft er belangstelling voor.
Waar haalt minister Lubbers zijn
optimisme over deze zaak van
daan.??
Kernenergie (12)
Wanneer de uitbreiding van het
ultracentrifugeproject in Almelo
doorgaat, zal o a. een contract met
Brazilië worden afgesloten, d.w.z.
dat er aan Brazilié verrijkt uranium
geleverd wordt Brazilié heeft voor
lopig echt geen kernenergie nodig.
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Posibus 948
WesiMaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Posibus 3.
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
betekent dit in feite een versterking
van de activiteiten In Chili
„Het Vicariaat is vrijwel onaan
tastbaar nu" zegt Frenz wijzend op
het feit dat in tegenstelling tot het
vredescomité de nieuwe organisatie
uitsluitend onder de auspicién werkt
van de katholieke kerk. Opheffing
van het vicariaat zou een recht
streekse Ingreep in de aangelegenhe
den van de katholieke kerk beteke
nen, iets waarvoor de junta zich ze
ker op dit moment zal hoeden.
Bijzonder welwillend
De oecumenische activiteiten ten
behoeve van de slachtoffers van de
Chillense junta betekenen niet dat
de Chileense kerken zich tegen de
staatsgreep of zelfs tegen de junta
hebben uitgesproken. Integendaal
vele kerken, met name de protes
tantse zijn de Junta bijzonder welwil
lend gezind. De oude historische pro
testantse kerken, zoals de lutherse
kerken, zijn de gemeenten van de
immigranten.
Dit zijn de kerken van de buiten
landse kolonies, maar ook de kerken
van een bepaalde maatschappelijke
klasse, namelijk de rijken, de bezit-
tenden. de uitbuiters. Voor deze
mensen is het evangelie alleen voor
de rijken, het evangelie moet voor
hen hun bezit en hun rijkdom veilig
stellen. Dit heeft eigenlijk niets met
de kerk en met het evangelie te
maken. Integendeel het evangelie
wordt misbruikt. De leden van deze
kerk staan natuurlijk aan de kant
Bisschop Helmut Frenz
van de politieke reactie en van het
kapitalisme."
Hoe de instelling van de leden van
de lutherse gemeente van Frenz was
bleek uit hun reactie op de activi
teiten van de bisschop binnen het
vredescomité. Een binnen zijn eigen
kerk op touw gezette campagne was
mede aanleiding tot de gedwongen
ballingschap van Frenz in het bui
tenland. De campagne tegen hem
was eenvoudig en doeltreffend. De
lutherse kerk in Chili bestond uit
twaalf parochies. Negen van deze
parochies werden gevormd door
Chilenen van Duitse afkomst, een
uiterst invloedrjke groep van groot
grondbezitters. bankiers en indus
triëlen.
i
Deze uiterst conservatieve Duitse
Chilenen probeerden in eerste in
stantie om Frenz als hoofd van de
lutherse kerk weg te krijgen op be
schuldiging van "marxistische acti
viteiten". Toen dat vooral vanwege
de steun aan Frenz vanuit de moe
derkerk in Duitsland niet lukte,
vormden zij een eigen lutherse kerk
en verzochten de Junta aan de offi
ciële kerk de rechtspersoonlijkheid
te ontnemen en Frenz het land uit te
zetten.
Frenz weet te vertellen dat de leden
van de lutherse kerk de staatsgreep
van Pinochet niet alleen verwelkom
den maar daar zelfs actief aan mee
gedaan hebben. „Zij beroemden
zich erop hoe zij hun vrachtwagens
veertien dagen voor de staatsgreep
aan de Chileense militairen ter be
schikking stelden en hoe zij de wa
gens in de kleuren van het leger
omverfden. In dit verband wijst
Frenz op het feit dat er vele naar
Zuid Amerika gevluchte Nazi's on
der de Chilenen van Duitse afkomst
te vinden zijn en dat sommige van
hen actief aan de arrestatie en mar
teling van politieke gevangenen
hebben deelgenomen.
Rechteloosheid
De verleden maand door de Chileen
se junta gedane bekendmaking dat
er na de vrijlating van drie honderd
politieke gevangenen slechts nog
zes in de gevangenis zitten is voor
Frenz een hernieuwd bewijs van de
rechteloosheid die in het land
heerst. Frenz schat het totale aantal
politieke gevangenen in Chilinop
ongeveer vierduizend. Degenen die
verleden maand werden vrijgelaten
behoren tot de categorie gevange
nen die zonder beschuldiging op
grond van de staat van beleg gear
resteerd werden. „Degenen die wer
den vrijgelaten heeft men onderzeer
moeilijke omstandigheden op vrije
voeten gezet. Wij kennen gevallen
van vrijgelaten gevangenen die na
hun vrijlating direct voor de gevan
genispoort opnieuw werden aange
houden. Anderen werden later in
hun woning voor de tweede keer
aangehouden."
Naast de groep mensen die gearres
teerd zijn op grond van de staat van
beleg verblijven ongeveer 1300 men
sen in de gevangenis die tot langdu
rige gevangenisstraffen zijn veroor
deeld. Nog eens 630 personen wach
ten momenteel hun proces in de
gevangenis af. Frenz wijst erop dat
er „meer dan ooit van tevoren nu in
Chili een systeem van willekeur
heerst. Wie vandaag wordt aange
houden valt in de handen van de
Chileense geheime politie DINA.
Deze mensen verdwijnen gewoon.
Niemand weet waar zij zijn. De jun
ta ontkent hun aanhouding en wijst
elke verantwoordelijk voor het wel
zijn van deze mensen af. Deze groep
is volledig zonder bescherming.
Frenz schat het aantal op deze ma
nier verdwenen personen in Chili op
ongeveer ach tienhonderd. Van de
weinigen van deze groep die weer
opduiken, weet Frenz dat zij op af
schuwelijke manier gemarteld wor
den. Van velen van deze „verdwe
nen" personen is echter het enige
spoor dat ontdekt wordt een ver
minkt lijk in de rivier.
GOEDE NACHTEN
Door goede machten trouw en stil
omgeven,
behoed, getroost, zo wonderlijk en
klaar.
zo wil ik graag met u, mijn liefsten.
leven,
en met u ingaan in het nieuwe jaar.
(Lied 398. Liedboek van de kerken).
Wie al een beetje thuis geraakt is in
het liedboek van de kerken zal dit
lied spoedig herkennen als het
eerste couplet van het nieuw
jaarslied van Dietrich Bonhoeffer.
Het meest treffende is misschien dat
dit lied spreekt van goede machten.
We zijn zo gewend van kwade mach
ten te spreken dat we zouden verge
ten dat er ook goede machten zijn.
En dat juist die man in zijn bittere
gevangenschap, voordat hij door de
Nazi's vermoord werd, ons daaraan
moet herinneren! Wie zich afvraagt
welke goede machten Bonhoeffer
bedoelt kan 't best even verder le
zen. Voor een christen misschien
heel gewone dingen. Woorden die hij
de laatste weken al zo vaak gehoord
heeft. Het heil van God, Gods goede
en geliefde hand, „uw vrede", „uw
licht". Eén ding is zeker, voor Bon
hoeffer waren het niet „maar woor
den". die hij al zo vaak gehoord had.
Voor hem waren het werkelijkhe
den. Goede machten die hem in ge
vangenschap en uitzichtloosheid
overeind hielden. Hij zag die vrede
komen. Hij wist van goede machten
die hem trouw en stil omgaven.
Machten die hem ruimte schonken
om zelfs binnen de muren van zijn
gevangenschap een vrij mens te
zijn. Een mens met hoop voor de
toekomst. Er is trouwens geen ande
re mogelijkheid om dit nieuwe jaar
binnen te gaan, dan in dit geloof. En
zou hij bij die goede machten ook
niet hebben gerekend „de liefsten"
met wie hij wil leven? Misschien
moeten we aan 't begin van dit jaar
maar eens beginnen met onze goede
machten te tellen.
Op het ogenblik wordt er nog maar
deels gebruik gemaakt van een
enorme voorraad energie die vla wa
terkrachtcentrales opgewekt kan
worden Binnenkort zal Brazilië wel
exporteren Een argument dat veel
gehoord wordt tegen deze leverantie
is dat alleen landen die het Non-
Proliferatieverdrag ondertekend
hebben, a toom materia ai mogen
aanschaffen. Brazilië hééft dat ver
drag niet ondertekend en daarom
mag er dus geen verrijkt uranium
verkocht worden. Maar onderteke
ning van dat verdrag biedt geen
enkele garantie dat Brazilië er dan
ook naar zou handelen. Het staat
vast dat het militaire bewind in Bra
zilië wel belang heeft bij een eigen
kernwapen. Terwijl de Braziliaanse
regering enorme bedragen besteedt
aan kerncentrales, heeft het meren
deel van de bevolking niet eens
elektriciteit, waterleiding of riole-
Ting. en zo zijn er talloze voorbeel
den te geven, zoals de honger en de
onderdrukking. Er zijn duizenden
politieke gevangenen, en duizenden
vluchtelingen. Als men dan kern
energie zou aanwenden voor vreed
zame doeleinden, dan zou het net zo
gaan als met andere prestigeobjec
ten: het volk draagt de lasten en de
bovenlaag profiteert ervan. Als Bra
zilië wel uranium kan krijgen, dan is
er nog een potentiële klant: er kan
dan ook geen bezwaar zijn tegen
leveranties aan Zuld-AIrika.
Deventer M. Huisman
Olieverontreiniging
Naar aanleiding van het steeds aan
wezig zijn van ongelukken met
tankschepen, die onze stranden be
dreigen met olieverontreiniging,
vraag ik mij af. of het mogelijk is.
om bij elke badplaats een voorraad
olieschermen aanwezig te laten zijn.
Als er gevaar dreigt kunnen die, met
een sleepboot of viskotter. naar zee
gesleept worden Bij eventuele
strand verontreiniging door olie ont
staat een mlljoenenschade voor de
Inkomsten van de badplaats en voor
de vogels enz. een grote sterfte Per
soonlijk ben ik al Jaren geleden naar
het kantoor van de Waterstaat ge
weest. afdeling Noordzee, om te
waarschuwen. Mijn vraag toen of er
materiaal aanwezig was om een
eventuele ramp op te vangen, moest
ontkennend beantwoord worden.
De mensen van de betreffende
badplaatsen zullen wel als vrijwilli
ger behulpzaam willen zijn. vooral
voor hun eigen bestaan.
Botterdam B. P. Zeedijk
In het hervormde diakenenblad Dia-
konia schrijft drs. G. P. Zweistra (zelf
gehandicapt) over de zorg van de
kerkelijke gemeente voor de gehan
dicapten in haar midden:
De aanwezigheid van een gehandi
capte in een gezin treft niet alleen de
betrokkene, maar in ernstige mate
ook de huisgenoten. Hun taak is het
niet alleen, de onmacht van de ge
handicapte aan te zien en waar mo
gelijk op te vangen, maar ook hun
eigen bewegingsvrijheid ls aange
tast. In sommige opzichten zijn zij
wellicht meer gehandicapt dan de
gehandicapte zelf. Naast een grote
geestelijke en lichamelijk inzet moe
ten zij ook gedeeltelijk de represen
tatieve taken van het gezin overne
men. en dat plaatsvervangend. Dat
geldt ln de eerste plaats de echtgeno
te, maar vaak ook de echtgenoot, de
ouder of het kind. Voortdurend
speelt de zorg om en de vraag naar
de behoefte en de noodzakelijke klei
ne voorzieningen van de gehandi
capte door het hoofd. Bevoorrecht is
de gehandicapte, wiens of wier
partner dit kan opbrengen. Maar
vraag niet wat het die huisgenoten
kost Daarom moet de zorg voor de
gehandicapte van buitenaf even
goed, zo niet méér die hulsgenoten
betreffen.
Talkpoeder
Ds. N. van de Wall in Buimte, het
blad van de Nederlandse protestan
tenbond:
Iemand, die voor zijn werk zo'n vier
of vijf jaar geleden door Afrika had
gereisd, vertelde, dat hij in Ivoor
kust op Kerstmis naar een protes
tantse kerk was gegaan en daar een
Toga
Gelukkig géén toga. juicht de heer
Kiel (29/12)!. Ik juich niet met hem
mee. Hoewel Je wel eens het tegen
deel zou denken, blijft hij toch wel
echt ouderwets wat stijl betreft. Als'
ik Jaren geleden ln Amsterdam wel
eens naar de gereformeerde kerk
ging. keek ik vreemd op als de domi
nee verscheen ln streepjespantalon
en verder in het zwart of dat nu ln
Jacquet was of iets anders ben ik
vergeten. Als hervormde vond ik dat
maar vreemd en ook zelfs oneerbie
dig. Natuurlijk weet ik wel. dat de
toga de eeuwen door het kleed was
en is der wetenschap. Maar als een
dominee de toga aantrekt, verhult
hij daardoor de mens. die er onderzit
en zo hoort het ook. Ook zijn de
gebaren die hij, al of niet nodig,
maakt, veel aansprekelijker.
Naarden M. P. D. Ter Braake-de Waal
opvoering van een kerstspel had
meegemaakt. Toen het spel begon
zag hij tot zijn verbazing, dat alle
spelers hun zwarte gezichten met
talkpoeder wit hadden gemaakt. Hij
informeerde eens voorzichtig wat
daarvan de bedoeling was en kreeg
toen het verrassende antwoord, dat
de Bijbel, waaruit het kerstver-
ha al afkomstig is. een blank boek
is en dat de figuren, die daarin voor
komen dus ook als blanken moesten
worden voorgesteld! Nu kunnen wij
hierover even glimlachen, maar 't is
ook mogelijk dat er een gevoel van
schrik over ons komt Je vraagt je
af. hoe dergelijke misverstanden
t.a.v. de Bijbel (en het Evangelie?)
mogelijk zijn geworden. Het moeten
immers wel blanke mensen zijn ge
weest. die bij deze negers de indruk
hebben gewefrkt, dat de Bijbel een
blank boek zou zijn!
Kerkerkenning
Dr. A. W. J. Houtepen in Kosmos en
Oekumene (maandblad van de Sint
Willibrordverenlging, gewijd aan
het samenleven in kerk en wereld):
Sinds 1966 zijn we ln Nederland, via
de erkenning van eikaars doop
(1967-1968). via de gemeenschappe
lijke verklaring over het gemengde
huwelijk (1970) en via nog be
scheiden mogelijkheden van open
communie (1971) de reformatorische
kerken als kerken van Jezus Chris
tus serieus gaan nemen. We hebben
niet alle vragen opgelost, met name
niet ten aanzien van eucharistie en
ambtelijke bediening, waarover de
kerken zich nog moeten uitspreken,
maar toch kun Je zeggen, dat we, in
geloof, de aanwezigheid van de Heer
en de werking van zijn Geest ln de
andere kerken, inclusief de kerken
uit de reformatie, erkennen. Toch la
het goed ons een aantal, ogenschijn
lijk eenvoudige, maar wel zeer be
langrijke vragen te stellen:
Hoe denken we over de doop ln
een reformatorische kerk: zijn we
ons van de oekumenische, d.l. ka
tholieke betekenis van die doop be
wust. ook als er geen roomskatholie-
ke priester aan te pas komt?
Hoe staan we tegenover de beves
tiging van het huwelijk ln een refor
matorische kerk? Durven we te aan
vaarden dat zo'n huwelijk een „hu
welijk ln de Heer ls". tenvolle sacra
menteel naar ons besef evenzeer als
de katholieke huwelijksviering?
Hoe zien we het reformatorische
avondmaal? Blijven we stiekum zit
ten met de gedachte dat daar toch
eigenlijk „niks gebeurd" omdat de
voorganger niet „geldig gewijd" ls of
laten we de intentie van de kerkge
meenschap die samenkomt rond
brood en beker „tot gedachtenis"
van de Heer. zwaarder wegen?
IKON
Uit een verslag van een vergadering
van de gereformeerde classis Dok-
kum in de Friese Kerkbode:
Naar aanleiding van 2 ingekomen
stukken en 3 instructies wordt een
bespreking gewijd aan de IKON.
Het lid van de afgelopen Generale
Synode br. W. P. Sy tsma is aanwezig
om de bespreking ter synode over
dit onderwerp toe te lichten. Daar
zeer weinig aanwezige/) de program
ma's van de IKON blijken te ken
nen, wordt het besluit genomen op
de volgende classisvergadering dit
onderwerp aan de orde te stellen, zo
mogelijk in de aanwezigheid van
een Geref. medewerker van de
IKON. De leden van de classis wor
den verzocht in de tussentijd de
programma's van de IKON critlsch
te gaan volgen, zodat met kennis
van zaken kan worden gediscussi
eerd.
Komisch
Uit het verslag van Ben Hoeken-
dijk's „One Way Day" in zijn blad
Opwekking:
In de nazorg gebeurde iets komisch.
Twee Jonge mannen gingen bidden
met een man. Toen herkenden ze
elkaar opeens. De man was de poli
tieagent die de twee jongens had
opgepakt omdat ze in Bussum affi
ches van de One Way Day opplak
ten. Hij nam ze mee naar het politie
bureau en liet ze later weer gaan
zonder bekeuring, als ze de raambil
jetten er weer af zouden halen. Het
geen geschiedde. Diezelfde jongens
mochten nu „oom agent" de handen
opleggen voor de doop in de Geest.
Cartoon in het hierbij geciteerde
blad „Diakonla". (Geen misver
stand: dit plaatje heeft niets met het
artikel van drs. Zweistra te maken.)
STUTTGART De protestantse or
ganisatie voor internationale
hulpverlening in West-Duitsland
„Brood voor de wereld" heeft 170.000
gulden beschikbaar gesteld voor de
bestrijding van waterhyacinten ln
het stuwmeer Rawa Pening op Mid-
den-Java. De planten bedekken
reeds zo'n groot deel van het op
pervlak, dat de visstand gevaar loopt
en ook de watervoorziening in de
omgeving en de krachtcentale er na
delen van beginnen te ondervinden.
De bevolking rond het stuwmeer ls
voor de nodige eiwitten op de visvan
gst aangewezen.
Het geld gaat naar de landbouwkun
dige faculteit van de protestantse
universiteit in Salatiga. De faculteit
wil de bestrijding van de waterhya
cinten vooral biologisch aanpakken,
onder meer door graskarpers in het
stuwmeer uit te zetten. De (gemak
kelijke) chemische bestrijding wil
men vermijden, omdat het stuwmeer
ook een belangrijek "rol speelt ln de
drinkwatervoorziening.
Ds. A. H. Deelstra
Op 67-Jarige leeftijd is overleden ds
A. H. Deelstra, voorganger van de
protestantse evangelische kerk van
Limburg (baptistengemeente) te
Genk in België. Ds. Deelstra nam
een unieke positie in binnen het
Belgische protestantisme, omdat hij
in 1972 met zijn gemeente in Genk
werd opgenomen in de (grote) pro
testantse kerk van België, waarbin
nen zij toch een gemeente konden
blijven volgens baptistische begin
selen. Veertig jaar werkte ds. Deel
stra in Genk. Eerst was hij er evan
gelist van de Belgische evangelische
zending (BEZ). In 1953 werd zijn
gemeente een baptistengemeente
en hij predikant. Vaffwege de geïso
leerde positie van zijn gemeente (de
andere baptistengemeenten in Bel
gië zijn allen Franstalig), besloot
men in 1972 zich met behoud van de
baptistenprincipes aan te sluiten bij
de protestantse kerk van België.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oosterwolde (Gld): A.B-
eens te Wekerom; te Boven-
Hardinxveld: C. A. van der Sluijs te
Poederoijen.
Aangenomen naar Kersteren' B. Ha
verkamp te Monster.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zevenhuizen-
Moerkapplle: W. Davidse, kandi
daat te Groningen, die dit beroep
heeft aangenomen.
Aangenomen naar Groningen -
Helpman: J. Geel. voorheen kader
vormingspredikant te Djakarta in
Indonesië, wonende te Baarn, die
bedankte voor Bunschoten-
Spakenburg en voor Middelburg.
Beroepbaar: W. Davidse, Baken 110
te Groningen.
VRIJE EVANGELISCHE GE
MEENTE
Benoemd tot geestelijk verzorger
voor het verpleeg- en rusthuis „Der
Boede" te Koudekerke. Walcheren:
ds G. v.d. Vrie te Rotterdam-Zuid.
AMSTERDAM Binnen de algemene Bond van Onderwijzend
Personeel (Abop) dreigt verdeeldheid te ontstaan over verlen
ging van de leerplicht. Het hoofdbestuur zal op de algemene
vergadering in maart voorstellen reeds in 1978 een leerplicht tot
het zeventiende jaar en in 1980 een leerplicht tot het achttiende
jaar in te voeren. De sectie mavo-havo-vwo van deze grootste
onderwijsbond is echter faliekant tegen verdere verlenging van
de leerplicht en stelt in een motie voor de leerplicht te laten
eindigen bij zestien jaar.
Het nu dreigende conflict binnen de
bond tekende zich al af, toen de
sectie mavo-havo-vwo zich eind no
vember zeer kritisch opstelde tegen
over de ministeriële plannen voor
een middenschool. Invoering van
een middenschool (12-16 jaar) vereist
een voortgezette (beroepsopleiding
tot minstens het achttiende jaar. De
vijfduizend leden tellende sectie ma-
vo-havo-v.w.o. voelt daar niets voor.
In een toelichting op de ingediende
motie schrijft de sectie: „Het ls dui
delijk dat nu in de leeftijdsgroep van
veertien tot zeventien jaar reeds gro
te groepen feitelijk de leerplicht ont
duiken. Dat deze situatie de komen
de tien jaar zal veranderen ls niet
geloofwaardig."
„Bij voorstanders van leerplichtver
lenging wordt onvoldoende beseft
dat er Jongeren zijn die door per
soonlijke vrijheidsdrang niet langer
in een onderwijsleerproces willen
worden opgenomen. Het instellen
van een leerplicht tot het achttiende
jaar ontkent volledig dat volwassen
heid en derhalve persoonlijke vrij
heid en verantwoordelijkheid reeds
voor het achttiende Jaar aanwezig
kunnen zijn."
Voor de sectie is het een uitgemaak
te zaak: een wet die Jongeren tot hun
achttiende dwingt tot iets wat ze zelf
niet willen is een slechte wet „En
slechte wetten moeten niet gemaakt
worden." In plaats van een leerplicht
tot achttien jaar stelt de sectie een
verbetering van het volwassenen
onderwijs voor, zodat vroege school
verlaters na hun achttiende alsnog
van hun leerrecht gebruik kunnen
maken.
Lijnrecht hiertegenin gaan de voor
stellen van het hoofdbestuur van de
Algemene bond van onderwijzend
personeel. Op grond van een rapport
over het onderwijs aan 15- tot 18-
jarigen concludeert het hoofdbe
stuur dat je Jongeren niet de maat
schappij in kunt sturen zonder een
redelijk minimum aan onderwijs en
dat minimum is in onze tijd: twaalf-
Jaar leerplicht Steeds meer kinde
ren blijven uit zichzelf op school. Het
falen van de gedeeltelijke leerplicht
maakt duidelijk dat dit een verkeer
de weg is geweest. Daarom wil het
hoofdbestuur van de Abop zo snel
mogelijk naar een volledige
leerplicht, eerst voor zestienjarigen
(in 1978) en daarna voor zeventienja
rige (ln 1980). De opvang in het mid
delbaar onderwijs (dat veel jongeren
erbij krijgt) moet dan zo spoedig
mogelijk verbeterd worden.
Ook minister Van Kemenade heeft
altijd gepleit voor een leerplicht tot
achttien jaar. al schijnt hij de laatste
tijd een leerplicht tot zeventien jaar
ook te overwegen.
