Vrijheid van onderzoek zeker
Egyptisch vliegtuig en schip
vol pelgrims verongelukt
Boodschap
ndustriebonden NVV
n NKV willen niet
iraten met VMF
Minimum-jeugdloon staat op de tocht
net Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
Vreemd
voorwerp
boven
Deelen
Menten
blijft
ontkennen
Dr. Scheffer doet Menten vanaf 1945"
k 4,'^ f'
ir
Welkomstvoordeel
hoort biju.
Het Licht schijnt
de duisternis
in
„de wereld van het paard"
China niet
nader tot
Sowjetunie
Hoogovens wil
produktie gaan
verminderen
Londen heen en terug f90,-.
Veel doden bij branden in Noord-Amerika
Palestijnse leider gedood
Sneeuw of
regen
Voor gedeeltelijk leerplichtigen
'^.''"WV.v.
34STE JAARGANG NR 10019 MAANDAG 27 DECEMBER 1976
Kerstrede koningin Juliana:
WINTER-VERKOOPTENTOONSTELLING. 27 dec. t/m 15 jan.
kunsthandel „LES BEAUX ARTS", Noordeinde 113a. 070-605891
geopend op werkdagen van 10-16 uur, catalogus aanwezig.
Pagina 3
uTGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM - VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
pONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWART AAI167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00 12 574 GEMEENTEGIRO X 11000 - LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0,55
In deze krant
Pagina 2:
Grote spanningen
onder verontrusten
Pagina 5:
Praagse lente
als hoop voor
de toekomst
Pagina 6:
Demonstratie voor
een moskee
Ruzie om kernfabriek
Pagina 7:
Co Loerakker:
Als ik papier
heb en een pen
moet ik tekenen
Van een verslaggever
ARNHEM. In de nacht van
vrijdag op zaterdag Kerstnacht
heeft zich boven de vliegbasis
Deelen bij Arnhem twee uur lang
een vreemd vliegend voorwerp
bewogen dat een groen licht uit
straalde. Personeel van de
luchtmachtbewakingsdienst zag
het voorwerp zich steeds ver
plaatsen en op dezelfde plaats
steeds terugkeren. Wat voor een
voorwerp het was en hoe ver het
was verwijderd kon niet worden
aangegeven.
Het verschijnsel vertoonde zich
tussen twee en vier uur. Het op
de hoogte gebrachte radarwezen
heeft niets op de schermen kun
nen vinden. De dienst luchtvaart
van de rijkspolitie op Schiphol
heeft de zaak in onderzoek, aldus
de Koninklijke Marechaussee op
Deelen.
an een verslaggever
TRECHT De industriebon-
fcn van NW en NKV hebben
raad van bestuur van VMF
fcen weten dat ze niet'zullen
welnemen aan het gesprek
het VMF van 28 december
Janstaande. Tijdens dat ge-
Iprek zou de situatie bij de
jzergieterijen en bij de VMF-
lochter SPPM in Hengelo
entraal staan.
Ie NW- en NKV-bonden hadden
itstel geeist van het gesprek tot
ader order omdat ze eerst inzage
illen hebben in het efficiencyrap-
ort over de gieterijsector bij VMF
n daar hun oordeel over willen vor-
ïen. Als voorwaarde voor deelne-
ling aan het gesprek hadden de
*ee bonden ook gesteld dat VMF
fziet van het plan om de 550
erknemers bij de ijzergieterijen 28
ecember aan te melden voor collec-
ef ontslag bij de arbeidsbureaus
:nzij minister Lubbers voor die da-
um met toezeggingen over steun
ver de brug komt.
'olgens districtbestuurder Jan
chermer van de industriebond NVV
eeft VMF de bonden inmiddels la-
n weten dat men geen reden ziet
oor uitstel van het gesprek van 28
lecember. maar dat men wel de ver-
ingens van de industriebonden als
erste onderwerp op de vergadera-
enda wil zetten. Schermer: „die toe-
egging is voor ons onvoldoende. Al
ien als men zich bereid verklaart af
e zien van melding van het ontslag
'illen we praten. Maar dan niet op
december maar op een later
ijdsti^ in januari."
Is VMF niet bereid is tot uitstel van
et gesprek dan zullen de industrie-
onden NVV en NKV zich met „hun
chterban" bij VMF beraden op ac
es, aldus schermer,
e industriebond CNV en de unie
ILHP. die ook ernstige bezwaren
ADVERTENTIE
.^cTVlassief Eiken
I ^TVIeubelen
&eweg 2 01181-678
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Pieter Menten is
tijdens de Kerstdagen tegenover de
rijksrecherche blijven ontkennen dat
hij medeplichtig zou zijn aan de
moord op Poolse joden in 1941. De
Amsterdamse officier van justitie mr
A.F.J.C. Habermehl zei gisteravond
dat Menten „wel van zich af weet te
bijten." De van oorlogsmisdaden ver
dachte zakenman/Kunstverzamelaar
zal vandaag worden voorgeleid aan de
officier van justitie, die gisteravond
het verslag van het verhoor heeft
bestudeerd.
Inmiddels heeft de Sowjetunie toe
stemming gegeven voor een bezoek
van twintig dagen door een Neder
landse commissie van onderzoek aan
de Oekraïne, waar Menten aan de
massamoord zou hebben deelgeno
men. De Nederlandse commissie zal
bestaan uit mr Habermehl de rijksre
chercheurs G.G.J. Peters en D. Pas
terkamp en de heer W.R. Veeder,
medewerker van het instituut voor
Slavische talen van de universiteit
van Utrecht, die als tolk zal optreden.
Mr Habermehl kon gisteravond nog
niet zeggen, wanneer de onder-
Opsporingsambtenaren
mogen naar Rusland
zoekscommissie zal vertrekken.
„Waarschijnlijk zal het februari wor
den, omdat eerst hier nog bewijsma
teriaal moet worden bestudeerd", al
dus mr Habermehl. Vrijdag zijn op
nieuw documenten uit Rusland, als
mede foto's op het ministerie van
justitie in Den Haag aangekomen.
De Nederlandse opsporingsambte
naren zullen een bezoelt brengen aan
de voormalige Poolse dorpen Podho-
rodce en Urycze in de buurt van Lvov,
dat vroeger Lemberg heette. Menten
verblijft thans in het Amsterdamse
huis van bewaring aan het Kleine-
Gartmanplantsoen.
De Utrechtse advocaat mr. B. F. J.
Simon, die Menten verdedigt, is van
plan minister Van Agt te vragen of hij
de Nederlandse onderzoekscommis
sie naar Rusland mag vergezellen.
Mevrouw Menten hoeft weer haar
intrek genomen in villa „De Horn",
het huis van de Mentens in Blaricum.
Volgens mr. Simon moest zij tijdens
de kerstdagen politie-bescherming
vragen tegen nieuwsgierigen die ver
wensingen riepen.
Dr H. J. Scheffer:
Van een onzer verslaggevers
AMERONGEN Dr. H. J. Scheffer, die in principe het
historisch onderzoek „Menten vanaf '45" wil verrichten, meent te
kunnen rekenen op voldoende armslag. Volgens dr. Scheffer gaat
minister Van Agt er volledig mee akkoord dat „randverschijnse
len als de Velser-affaire en de Schallenberg-affaire, die vermoe
delijk met de zaak-Menten te maken hebben, bij het onderzoek
zullen worden betrokken." De minister heeft toegezegd dat de
heer Scheffer voor het onderzoek toegang tot alle beschikbare
bronnen zal hebben. Ook de openbaarheid van het onderzoek,
vindt dr. Scheffer gewaarborgd.
hebben tegen de plannen van VMF
de ontslagaanvragen te gaan mel
den, overwegen ook het gesprek met
VMF op 28 december af te zeggen,
aldus Bas Nieuwland van de indus
triebond CNV. Vandaag zal daarover
de beslissing vallen.
Als reactie op de mededeling van de
industriebonden NW/NKV liet een
woordvoerder van VMF-Stork weten
dat de raad van bestuur de afgespro
ken datum gereserveerd houdt, om
met de dan aanwezige werknemers
organisaties het overleg voort te zet
ten." VMF is niet bereid tot overleg
met tevoren gestelde voorwaarden.
„Dat zou ook wat wonderlijk zijn
omdat op 15 december de vakvereni
gingen op de hoogte zijn gesteld van
het voornemen van VMF-Stork tot
melding van collectief ontslag voor
een aantal activiteiten over te gaan.
Met de vakverenigingen is toen ter
voortzetting van het overleg de da
tum van 28 december gekozen," al
dus de woordvoerder van VMF-
Stork. (slot).
IJMUIDEN Gezien de slechte eco
nomische situatie en de ongunstige
orderpositie van Hoogovens IJmui-
den BV, onderdeel van het Neder
lands-Duitse Staalconcern Estel.
overweegt de directie verschillende
mogelijkheden om de produktie te
verminderen, die variëren van een
gedeeltelijke werktijdverkorting in
alle afdelingen tot het tijdelijk stil
leggen van een aantal of zelfs alle
produktie-eenheden, zo zei desge
vraagd een woordvoerder van Hoog
ovens.
Als de werktijdverkorting voor een
periode van zes weken bij Hoog
ovens, waar in totaal circa 23.000
mensen werken, van kracht wordt
zal ook het administratieve perso
neel hier niet aan ontkomen.
Als fle directie tevens mocht beslui
ten tot een massale stilstand van
het bedrijf, dan zal dit zijn voor een
periode van één of twee weken, mo
gelijk in januari of februari van het
volgend jaar.
De heer Scheffer werd vorige week
woensdagavond door minister Van
Agt voor het verrichten van het on
derzoek aangezocht. Op de middag
voor Kerst werd bekend, dat hij zich
in principe bereid had verklaard,
waarbij hij dan wel een aantal voor
waarden stelde. Vandaag zal dr.
Scheffer opnieuw een gesprek heb
ben op het ministerie in Den Haag
over onder meer de vraag wie hem
bij zijn werk zullen ondersteunen.
De heer Scheffer vindt het „essenti
eel" dat een jurist, bij voorkeur een
specialist in het strafrecht en een
politie-ambtenaar, een goed re
chercheman, hem zullen bijstaan.
Dr. Scheffer bevestigde gisteren dat
hij de historicus was, die de Amster
damse hoogleraar in het strafrecht,
mr. A. Heijder, had willen aantrek
ken. Prof. Heijder, die de naam van
Scheffer tegenover de minister liet
vallen, was zoals bekend de tweede
die bedankte voor het onderzoek. Hij
kreeg geen toestemming van zijn
vakgroep van het seminarium voor
strafrecht van de universiteit van
Amsterdam, omdat het niet met zijn
werk te combineren zou zijn. De
eerste die door de minister werd aan
gezocht, was de Leidse hoogleraar
mr. H. R. van Gunsteren. Deze wei
gerde, omdat hij zijn taakomschrij
ving niet ruim genoeg achtte.
Voorwaarden
„Toen minister Van Agt mij bena
derde, heb ik gezegd dat ik mij daar
door zeer vereerd voelde, maar heb
ik tevens opgemerkt, dat de door
prof. Van Gunsteren naar voren ge
brachte bezwaren wellicht ook voor
mij golden", aldus de in Amerongen
wonende dr. Scheffer. „In een nader
gesprek zijn die zaken echter opge
helderd." Het idee van prof. Van
Gunsteren tussentijds aan het parle
ment over de voortgang van het on
derzoek te rapporteren, vindt dr.
Scheffer niet nodig en zelfs onjuist
„Ik heb heel duidelijk gemaakt aan
de minister, dat ik openbaarheid
noodzakelijk vind en de minister is
het daarmee volledig eens. De minis
ter heeft de Kamer gezegd een hlsto-
risch-wetenschappelijk onderzoek te
willen laten instellen. Het is duide
lijk dat de onderzoeker dan aan de
minister rapporteert en de minister
weer aan de Kamer," aldus dr.
Scheffer.
o Vervolg op pagina k
'r-
F;
I
ADVERTENTIEI
Amsterdam
Londen
Wie nog geen 26 is, kan met,25% tot 40% korting per trein
naar het buitenland, 'n Retourtje Parijs kost op die manier f 80,-,
Kitzbiihel f 198,-, Rome f212,-, Madrid f237,50, Warschau f188,-.
Enzovoort. Voor inlichtingen en boekingen even langs een van dc
515 Amro Banken met het Amro Reizen vignet. En vragen naar
Transalpino treinreizen.
TRANSALPINO
Kerstmis 1976 gaf ons naast regen en lichte sneeuw ook veel zon. Het fraaie weer lokte getuige deze foto van het
Zandvoortse strand velen naar de kust om te genieten van een strandwandeling.
CAIRO, BANGKOK, CHICAGO (Reuter, UPI, AFP, AP) De Egyptische regering heeft besloten
een onderzoek in te stellen naar het verongelukken van een Boeing bij de Thaise hoofdstad
Bangkok en het vergaan van het Egyptische schip Patra in de Rode Zee.
BEIROET (Reuter, UPI, AP) Eén
van de leiders van de Palestijnse
beweging Volksfront voor de bevrij
ding van Palestina Abdel Wahab
al-Sayed en zijn vrouw Khaldiya,
een zuster van de bekende vliegtuig-
kaapster Leila Khaled zijn het afge
lopen weekeinde in een flat in Bei
roet door gewapende mannen om
het leven gebracht. Het tweetal ver
bleef in de woning van Leila Khaled.
Het tweetal is volgens het
Volksfront het slachtoffer geworden
van „een verraderlijke aanval, geor
ganiseerd door de mogendheid die
samenzweert tegen ons volk en de
nationale zaak." Wie werd bedoeld
is niet gezegd. Het Volksfront staat
onder leiding van George Habasj en
maakt deel uit van het zogeheten
Afwijzingsfront, de organisatie van
guerrillabewegingen, die zich verzet
tegen elke vorm van onderhande
ling met Israël. Het front heeft be
zworen de moorden te zullen
wreken.
De presidenten Sadat van Egypte
en Assad van Syrië hebben bij hun
recente overleg besloten dat er in
het kader van de Geneefse onder
handelingen met Israël slechts
ruimte is voor één pan-Arabische
delegatie, zo meldt het Libanese
dagblad Al Ousbouh op gezag van
„een bron bij de Arabische liga". De
staatshoofden zouden er in zijn ge
slaagd de PLO te bewegen zitting te
nemen in deze te vormen delegatie.
De PLO heeft tot nu toe de status
van afzonderlijk gelijkberechtigd
onderhandelaar opgeëist. Voor Is
raël was dat een reden de boot af te
houden.
Het vliegtuig van Egyptair stortte
zaterdagmorgen neer op een .textiel
fabriek vlak bij de luchthaven. Alle
52 Inzittenden van het vliegtuig kwa
men om alsmede 18 mensen in de
fabriek. Vermoedelijk zijn er nog on
geveer 30 doden. Volgens de autori
teiten in Bangkok is de ramp te
wijten aan een fout van de piloot.
Naast de doden zijn er bijna 30 ge
wonden. Een staffunctionaris van de
fabriek zei dat er nog meer arbeiders
zouden zijn omgekomen als ze niet
op dat moment voor de koffiepauze
In een kantine waren geweest. De
wrakstukken van het vliegtuig
moesten gisteren met enorme
hijskranen uit de fabriekshal worden
getild.
Ongeveer 45 pelgrims worden nog
vermist na het vergaan van het
Egyptische schip Patra in de Rode
Zee. Het 23 Jaar oude schip raakte In
brand donderdagnacht een paar uur
nadat het de haven van het 8aoe-
dische Djeddah had verlaten. Het
schip had tussen de 400 en 500 passa
giers en bemanningsleden aan
boord, voornamelijk Egyptenaren,
die terugkeerden van een pelgrima
ge naar Mekka. Verscheidene overle
venden van de ramp zeiden gisteren
dat het brandblusmateriaal aan
o Vervolg op pagina 5
yi
Van het noordwesten uit toene
mende bewolking. Later plaat
selijk gevolgd door sneeuw of
regen. Tot matig of krachtig en
aan de Waddenkust later moge
lijk tot hard toenemende wind
eerst zuidwestelijk later rui
mend naar noordwest. Maximu-
temperaturen omstreeks 3
graden.
Morgen en overmorgen
Enkele sneeuwbuien. In de
nacht lichte plaatselijk matige
vorst.
Morgen zon op: 8.48
zon onder: 16.35
maan op: 12.14
maan onder: 00.35
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Het minimum
jeugdloon voor gedeeltelijk
leerplichtige jongeren komt
steeds meer op de tocht te
staan. Op het ministerie van
onderwijs wordt zelfs overwo
gen de verplichting tot mini
mum-loon los te laten, als dit
de enige mogelijkheid is om
het voortbestaan van het leer
lingenwezen te redden.
De eerste moeilijkheden deden zich
voor toen een aantal werkgevers in
Twente weigerden het minimum
jeugdloon uit te betalen aan jonge
ren die twee dagen per week
leerplichtig waren en de rest van de
week in het bedrijf een leerlingstel
sel volgden. Zij gaven deze Jongeren
een zakgeld, dat aanzienlijk minder
was dan het minimum jeugdloon
voor drie dagen per week waar de
jongeren officiéél recht op hadden.
Door de organisaties van jongeren is
hiertegen fel geprotesteerd. Maar tot
nog toe haalden deze acties weinig
uit. Minister Boersma van sociale
zaken heeft de Jongeren gezegd dat
zij maar via een proefproces moesten
proberen gelijk te krijgen. Gezien de
grote jeugdwerkloosheid is de animo
onder de jongeren tot het voeren van
harde acties echter niet groot. Velen
zijn allang blij als ze een leer- en
arbeidscontract kunnen krijgen.
Onduidelijk
De situatie is nu zeer onduidelijk.
Steeds meer* bedrijven overwegen
het minimum-jeugdloon niet uit te
kéren en te volstaan met het betalen
van een zakcentje. Hun argument is
dat de jongeren die zij drie dagen per
week in dienst hebben nauwelijks
produktief werk leveren.
In het blad Pavoon van het ministe
rie van onderwijs heeft mr J. N. M.
Richelle van de afdeling werkende
Jongeren nu geopperd het minimum-
Jeugdloon voor leerling-werknemers
opnieuw ter discussie te stellen. Hoe
wel dit uiteindelijk een zaak is van
minister Boersma (sociale zaken)
meent de heer Richelle, dat de leer
lingstelsels niet zonder meer mogen
worden opgeofferd aan het behoud
van het minimum-Jeugdloon. Hij
roept werkgevers en werknemers op
tot een gesprek over de mogelijkheid
om het minimum-jeugdloon slechts
ten dele uit te betalen. Wel moet
gezorgd worden voor een goede re-
gerling van de rechtspositie van de
leerling-werknemer.
„Ondanks alle oproepen tot gerechtigheid worden
de meeste mensen in de wereld op dit moment
verdrukt door medemensen en door de doodsvijan
den onwetendheid, honger en ziekte." Alternatieve
kerstboodschap uit Afrika. En die hoort óók in de
krant.
Trouw kijkt verder
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro*
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:.....
Ik ontvang |TU| nu kent:
4 fraaie iwart-kanatlederea oodenetten met (IIver bedrukte oudcr-
wetae locomotief modellen. Werkelijk een cierud op mijn UfeL
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalendcr. Modern, octgi-
acel. Voor de kinderkamer, dc keuken of waar dan ook.
O Tekening van het vroeger# IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te
hebben ontvangen) 6,25 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
A
