iesluit tot uitwijzing
iel de Zwitsers zwaar
Libanon
In begin te weinig
bewijs tegen Menten
Voldoet uitwijzing Menten
aan norm van rechtsstaat?
tussen
oorlog
en
vrede
deTijd
A
I
Mr Simon
wil Menten
verdedigen
amerleden mondjesmaat
igelicht over Almelo"
i
Mentens brief zou van
A tot Z gelogen zijn
nten ging onder voorwaarden akkoord
Rapport arrestatie openbaar
Mislukte overval
in Maastricht
(et absolute minimum"
Bon voor
l proefabonnement
Weekblad
DAG 23 DECEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 9
onze verslaggevers
(vervolg van pagina I)
1TERDAM/BERN - De Zwitserse minister van justitie Kurt Furgler zei gisteren op een
lonferentie dat het besluit om de van oorlogsmisdaden verdachte Menten naar Nederland uit
de regering zwaar was gevallen.
gering, aldus Furgler. is zich
^bewust tegen de geschreven
j te hebben gehandeld. In dit,
hij zei. „bijzonder geval" had
is Furgler de Zwitserse rege-
jeen betere oplossing. Voorko-
noest worden dat Menten zou
Ijnen naar een land dat hem
heer op zijn oorlogsverleden
inspreken. Dat zou, zei Furgler,
liet in overeenstemming zijn
P st met de rechtsnormen.
vitserse minister van Justitie
e ook op dat de nu gevolgde
.Jure geen precedent schept.
Ulrich Hu-
ilburv deelde ons later mee dat de
hg in een aan het parlement
e bieden wetsontwerp wil ko-
nq ot een betere regeling met be-
inri to^ uitwÜzinK van oor-
Isdadigers. Die wet zal ook gel
oor vliegtuigkapers en andere
Isten.
irwaarden
|en telegram aan minister
er had Menten te kennen gege
id vJtkoord te gaan met uitwijzing
i ervHederland, als aan enkele voor-
zou wor<*en voldaan. Een
lie voorwaarden luidde dat hij
lederland voor een gewone
bank terecht wilde staan,
hfcaast bedong hij dat Neder-
hem na de uitwijzing niet aan
inder land zou uitleveren.
reede eis heeft de Zwitserse
ig gehonoreerd. Zwitserland
jgde bij de uitwijzing van Men-
mdefe verzekering dat Nederland
lem zou berechten. In een tele-
dat minister Van Agt zijn
jerse ambtegenoot stuurde,
p zwart op wit gesteld dat de
!P P^landse regering Menten niet
estufeschikking zal stellen aan de
ïela^iteiten van een ander land ter-
an dvan dezelfde feiten. In het tele
deelde Van Agt ook mee met
lening kennis te hebben geno-
van de beslissing van de Zwit-
regering inzake Menten.
ien werd gistermiddag op de
le gebracht van het besluit dat
vitserse regerfng had genomen.
1 ^daarna werd ook mevrouw Me-
Menten daarvan in kennis
lid.
ei niet te begrijpen dat de Zwit-
regering een beslissing had
ien nemen op grond van „zoge
nde bewijzen, waarvan wij allen
n dat zij van nul en generlei
de zijn".
hoofdredacteur van het
Iblad Accent liet het ANP giste-
veten dat hij en de Israëlische
lalist Chaviv Kanaan „voor en-
proc^nten" hebben bijgedragen
de beslissing van de Zwitserse
ing door naar Zwitserland te
n en daar enkele persconferen-
le geven.
ben blij", aldus Knoop, „dat
;en nu op de plaats komt waar
jaren had moeten zitten."
In verzekering
Menten zal vandaag in verzekering
worden gesteld op last van de offi
cier van justitie. Daarbij gaat het
om een termijn van 48 uur. Na af
loop daarvan kan de officier bevelen
dat Menten nog eens 48 uur in verze
kering wordt gesteld.
Als ook die tweede termijn verstre
ken is, kan de officier bewaring voor
een periode van zes dagen vorderen
bij de rechter-commlssaris. Hij kan
dat daarna voor een tweede periode
van zes dagen doen. Na afloop daar
van kan de officier de gevangenhou
ding van Menten voor een periode
van driemaal dertig dagen verzoe
ken. Dat verzoek moet hij richten
aan de rechtbank, die daarover ip
raadkamer beslist. Na die laatste
negentig dagen dient de zaak voor
openbare behandeling ter te
rechtzitting te worden voorgedra
gen. Mocht het vooronderzoek dan
nog niet voltooid zijn, dan kan de
rechtbank de voorlopige hechtenis
voor onbepaalde tijd verlengen.
Getuigenverklaringen
Na Mentens vlucht op zondag 14
november verklaarde de Amster
damse hoofdofficier van justitie, rar.
A. M. Messchaert, dat het onderzoek
van de rijksrecherche aanwijzingen
had opgeleverd dat Menten ver
antwoordelijk zou zijn voor het ver
moorden van Poolse joden. Op 10
december werden Russische docu
menten ontvangen, die gaan over de
gebeurtenissen in 1941 in het voor
malige Poolse, nu Russische Podho-
rodce. De Nederlandse justitie be
schikt over een Menten-dossier van
de Poolse centrale commissie voor
onderzoek van Nazi-misdaden. Vol
gens Menten staat vast dat de voor
zitter van de voorzitter van deze
commissie, professor Pilichowsky
uit Warschau, zijn uitlevering aan
Polen nastreeft. In het Poolse dos
sier bevinden zich getuigenverkla
ringen waaruit zou blijken dat Men
ten in 1941 en 9142 betrokken was
bij de moord op de joodse familie
Plstener, van wie hij voor de tweede
wereldoorlog een langdurig civiele
procedure had verloren.
Volgens prof. Pilichosky, in een ver
klaring aan het Poolse persbureau
PAP begin Juli, zijn alle getuigen
van deze moord, evenals Poolse bur
gers van joodse afkomst in de dor
pen Pódhoroce en Urycz verhoord.
De Nederlandse rijksrecherche
heeft getuigen gehoord in New York,
Stockholm en Israël. In november
werd nog bekend dat het openbaar
ministerie in Amsterdam het ver
zoek had gekregen van de officier
van justitie in Hamburg Menten te
doen horen over diens mogelijk rol
bij de moord op 36 hoogleraren in de
nacht van 3 op 4 juli 1941 in Lem-
i berg (het tegenwoordige Lwow). De
professorenmoord is vermoedelijk
gepleegd door leden van het Ein-
satzkommando Schöngart der Si-
cherheitspolizel und des SD, waar
bij volgens getuigenverklaringen
Menten als SS-Sonderführer was in
gedeeld.
De Zwitserse minister van justitie Kurt Furgler (links) maakte in
Bern op een persconferentie de uitwijzing van Menten bekend.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Nu de terugkeer van Menten uit Zwitserland is
geregeld heeft minister Van Agt ook het rapport van de oud-
president van de Hoge Raad, mr. Wiarda over de mislukte
arrestatie van Menten op 15 november, vrijgegeven.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT - Bij zijn verhoren in
Nederland zal de van oorlogsmisda
den verdachte zakenman P. N. Men
ten terzijde worden gestaan door de
Utrechtse advocaat mr. B. F. J. Si
mon. Volgens mr. Simon heeft hij al
een dag of tien geleden het verzoek
gekregen Menten te verdedigen. De
bejaarde, maar nog steeds actieve
advocaat, die een langdurige erva
ring als strafpleiter heeft, is bereid
als raadsman van Menten op te
treden.
,Hij heeft Jarenlang in een
concentratiekamp gezeten, maar
dat weerhoudt hem er niet van Men
ten terzijde te staan. „Iedereen", zo
luidt zijn stelling, „heeft recht op
verdediging, ongeacht waarvan hij
wordt verdacht." Mr. Simon zegt
van de zaak-Menten niets meer te
weten dan de krantelezers. Hij
houdt er rekening mee dat bij de
verdediging een tweede raadsman
betrokken zal moeten worden. De
Geleense advocaat mr. J. J. M. Her-
Mr. B. F. J. Simon, de verdedi
ger van Menten
mans houdt een verzoek om Menten
te verdedigen nog in beraad.
Hij zei onlangs eerst met Menten te
willen spreken. Omdat de berech
ting van Menten ongeveer zal sa
menvallen met de behandeling in
hoger beroep van de zaak tegen
Frans H., is het niet waarschijnlijk
dat Hermans op het verzoek van
Menten zal ingaan. Zodra ze in Ne
derland terug is, zal mevrouw Meta
Menten, naar ze gisteravond liet we
ten, contact met mr. Hermans
opnemen.
Eerdere publikatie van dit vertrou
welijke rapport was niet mogelijk
omdat er nog eens duidelijk uit
blijkt dat de justitie half november
op zichzelf nog niet over voldoende
bewijsmateriaal beschikte om er ze
ker van te zijn dat Menten, na dienst
arrestatie ook vast gehouden zou
kunnen worden. Minister Van Agt
vreesde dat, Indien dit feit de afgelo
pen dagen weer was benadrukt, de
Zwitserse regering wellicht zou wei
geren Menten uit te leveren. Inmid
dels is het bewijsmateriaal tegen
Menten versterkt door uit Rusland
afkomstige documenten. Ook de
vlucht van Menten heeft de verden
kingen tegen hem meer grond
gegeven.
De hoofdconclusie van Wiarda, dat
het openbaar ministerie de arresta
tie te lang heeft uitgesteld, onvol
doende rekening heeft gehouden
met de mogelijkheid van vluchtpo
gingen en daardoor van bewaking
van het huis van Menten heeft afge
zien, waren inmiddels al bekend ge
worden.
Minister Van Agt heeft het beleid
MAASTRICHT Een overval op
een cafe aan de Willem Alexander-
laan in Maastricht is gistermiddag
mislukt. Om half vier drong een
man met een jachtgeweer het cafe
binnen en snauwde de kaste-
lelnsvrouw toe: „dit is een overval."
De vrouw duwde het geneer weg
waarop een schot afging. De hagel
boorde zich in het plafond. De over
valler sloeg zonder buit op de
vlucht. De Maastrichtse politie wist
hem even later aan te houden. Het
bleek de 27-jarige automonteur M.
M. te zijn uit het Belgische Gent. M.
was bij zijn arrestatie in het bezit
van nog veertien scherpe patronen.
Het geweer dat hij had verstopt is
gevonden.
onze parlementsredactie
HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren slechts
idjesmaat informatie gekregen van de ministers Van der
il en Lubbers over de voorwaarden, die het kabinet wil
ten aan Nederlandse deelname aan het omstreden Almelose
B-centrifugeproject. De ministers hebben de kamerleden,
anks aandringen van hun kant, geen absolute klaarheid
iven over de inhoud van die voorwaarden.
ADVERTENTIE
name over de voorwaarden op
gebied van de buitenlandse vei-
lid bleef minister Van der Stoel
t in het besloten beraad dat gis-
plaats vond tussen de beide
isters en de Tweede Kamercom-
ties voor buitenlandse, econo-
ihe en kernenergie-zaken.
Kamerleden vonden de informa-
log maar net voldoende om niet
ien langs andere parlementaire
in meer opheldering van de rege-
te vragen. Dat gold vooral voor
IR-Kamerlid Van Houwelingen,
Ie verstrekte informatie het ab
le minimum vond. Hij was toch
teins tevreden omdat Van der
1 had gezegd dat ook voor hem
uitbreiding en verduidelijking
het Nederlandse vetorecht over
Mngsbeslissingen door de urani-
Ibriek elementaire was. Boven--
heeft Van der Stoel toegezegd
ireven naar verlenging van het
tnwerkingscontract tussen Ne-
Ind. West-Duitsland en Enge-
waardoor het Nederlandse ve-
ht ook meteen wordt verlengd.
Houwelingen vond verder be-
bij Van der Stoel voor zijn ver
en ook het parlement invloed te
i uitoefenen op het vetorecht
Nederland heeft.
erleg
bekend besloot het kabinet
te week vrijdag in principe tot
uitbreiding van de fabriek, die ver
rijkt uranium als brandstof voor
kerncentrales levert. De PPR, die
ministers in dit kabinet heeft, be
sloot het weekeinde met regerings
verantwoordelijkheid te stoppen zo
gauw het kabinetsbesluit een defini
tief wordt. Voordat dit besluit een
definitief karakter krijgt, moeten de
ministers Lubbers en Van der Stoel
eerst in overleg met de buitenlandse
partners een aantal voorwaarden
verwezenlijken.
De Kamerleden hadden gehoopt
daarover gisteren duidelijkheid te
krijgen, maar die kregen zij niet. Wel
werd afgesproken dat Kamerleden
vóór 4 januari schriftelijke vragen
kunnen indienen, die dan be
antwoord zullen worden. Er werd
ook geen duidelijkheid verschaft
over de termijn die het kabinet
denkt te hebben alvorens een defini
tieve beslissing te nemen over de
uitbreiding. Wel zei minister Van der
Stoel dat dit waarschijnlijk vóór de
verkiezingen zou plaatsvinden.
Minister Lubbers deelde na het be
raad mee dat hij met Engeland en
West-Duitsland vooral gaat praten
over een integratie van de activitei
ten in de diverse fabrieken, maar
niet met als eerste doel het rende
ment te verbeteren. Van der Stoel
zei dat zijn missie is gericht op het
verkrijgen van zekerheid dat gele
verd uranium niet voor militaire
doeleinden zal worden gebruikt.
De Tijd zond Dick van
Pol naar Libanon, waar de
gruwelijke burgeroorlog
tussen moslims en christe
nen is gevolgd door een
wankele vrede. De ver
woestingen zijn enorm,
het aantal doden is niet te
tellen en de haat blijft
groot. Het begin van een
opzienbarende serie Dr.
Ed Reveil te Berg en Dal
bedenkt zichVan Agt
mag tóch blijven Ont
hullend tijdsbeeld: mil
joenen Amerikaanse ka
tholieken vervreemd van
hun kerk - door pauselijk
verbod van voorbehoed
middelen Musea: Van
I 5 weken de Tijd
voor 5 gulden.
Doorn .legt het beleid
onder het mes, Emile
Meijer de directeuren
Van middenstip naar
perstribune: Jan Mulder
mist het applaus
Overal tt koop: 12.-.
Abonnementen: tel. 020 23 39 84
plaatstel.:
I Zonder postregel renden aan de Tijd, Antwoordnummer 6. Amsterdam.
Betaling na ontvangst van acceptgiro. &.S2
I
I
van de betrokkenen, de procureur-
generaal Hartsuiker, de hoofdofficier
Messchaert en de officier van justitie
Habermehl, in een persoonlijk ge
sprek bekritiseerd, maar hen, over
eenkomstig de aanbeveling van Wi
arda geen officiële berisping gege
ven. Wiarda wees er in zijn rapport
op dat deze mensen geen gemis aan
toewijding of plichtsbesef is te ver
wijten, maar alleen een onjuiste af
weging van de zaak.
Wiarda heeft niet ondercocht of en
door wie Menten getipt was over zijn
komende arrestatie. Dat onderzoek
wordt verricht door de Haagse offi
cier van Justitie Van Steenderen. Wi
arda houdt er rekening mee dat de
aanwijzingen die Menten kreeg af
komstig waren uit de steeds groeien
de kring van mensen die betrokken
was bij de publikaties over het mate
riaal dat de hoofdredacteur Knoop
van Accent tegen Menten uit Rus
land had meegebracht. Het open
baar ministerie had in ieder geval
rekening moeten houden met de mo
gelijkheid dat de inhoud van dat te
publiceren materiaal zou doordrin
gen tot Menten. Men had met een
spoediger arrestatie het zekere voor
het onzekere moeten nemen, oor
deelt de oud-president van de Hoge
Raad.
„Corrie" vertelde verblijfplaats aan journalist
AMSTERDAM In weekblad Accent van deze week is
onthuld, dat Menten in de brief aan minister Van Agt het
verhaal over zijn ontvluchting, waarbij een Accent
medewerker de tipgever zou zijn geweest, van A tot Z heeft
gelogen. Accent-redacteur Frank de Jong slaagde er in de
Nederlandse te vinden, die aan de journalist Martin Walser
vertelde waar Menten verbleef. Deze Nederlandse, die met
een Zwitser is gehuwd, heeft in haar woning in Uster het
echtpaar Menten drie weken verborgen gehouden.
Zij deed dit deels uit angst voor
de Mentens, deels uit sentiment
omdat zij vijftien Jaar geleden als
dienstmeisje bij Menten had ge
werkt, aaizelde zij om Menten
aan te geven. Ook twijfelde zij
aanvankelijk aan de schuld van
Menten. De vrouw, die „Corrie"
wordt genoemd in het verhaal in
Accent, weigert nog steeds haar
Identiteit te onthullen, omdat zij
de wraak van Menten vreest. Cor
rie was namelijk ook de vrouw die
Menten tn de handen van de Ne
derlandse recherche speelde, door
Martin Walser een goede be
kende van haar op diens vraag
toe te geven, dat Menten bij haar
verbleef.
Menten nam op dinsdag 16 no
vember (hij moet dus direct zijn
doorgereden naar Zwitserland)
zijn intrek bij Corrie. Zij vertelde
aan Accent het echtpaar Menten
logies te hebben aangeboden, na
dat mevrouw Menten 's avonds
laat had opgebeld dat er geen
hotels meer open waren. Vóórdat
Corrie en haar man het goed en
wel beseften bleven de Mentens
overnachten, totdat zij verhuis
den naar hotel Illuster in Uster.
Het kamerdebat over de zaak-
Menten werd door de Mentens via
de radio van hun gastvrouwe ge
volgd: „Meneer Menten maakte
er een punt van dat minister Van
Agt zei: bewijzen hebben we nog
niet, of zoiets."
De heer en mevrouw Menten
overlegden vervolgens over de
brief aan minister Van Agt. Cor
rie: „Ze hebben daar een aantal
dagen over gedaan en hebben een
heel scala van mogelijke versies
de revu laten passeren". De ge
dachte een medewerker van Ac
cent als tipgever te laten optre
den vond al snel ingang, waarna
mevrouw Menten voorstelde de
Accent-medewerker te laten aan
bellen op een tijdstip dat zij en de
huishoudster al naar bed zouden
zijn. „Nadat uit het Kamerdebat
bleek dat er regelmatig contact
had bestaan tussen commissaris
Peters van de rijksrecherche en
Knoop, brulde Menten: „Dan lap
lk Peters er ook bij!" Waar we
bijzaten overlegden de heer en
mevrouw Menten of ze er niet
verstandiger aan deden commis
saris Peters als tipgever te noe
men. Besloten werd echter de
aanvankelijke versie te handha
ven, terwijl Menten uitriep: „Dan
lappen we Peters er wel in een
volgende brief bij!"
Nummerplaten
Corrie vertelt vervolgens dat de
Mentens alsmaar de mogelijkheid
bespraken naar Ierland te gaan
en welke rechtspositie Menten
daar zou hebben voor het geval
daar een uitleveringsbevel tegen
hem zou worden uitgevaardigd.
Nog dagenlang stond de auto van
Menten met de nummerplaten
die inmiddels in de hele internati
onale pers bekend waren gewor
den, voor de deur.
De man van Corrie schroefde die
nummerborden er af: „Toch von
den wij niet dat we Menten bij de
Zwitserse justitie moesten aange
ven. Tenslotte Was er geen bevel
tot Inhechtenisneming tegen hem
uitgevaardigd in Zwitserland
dat werd pas in de eerste week
van december via Interpol be
kend", aldus Corrie. Pas toen het
wantrouwen van de journalist
Walser, die vaak bij Corrie op
bezoek kwam, over de onbekende
gasten die hij nooit mocht zien, te
groot werd, durfde Corrie (als
maar bang voor Menten) hem te
zeggen dat Menten bij haar ver
bleef.
Tipgeld
De journalist Walser, die aan Ac
cent-hoofdredacteur Knoop de
tip gaf over Mentens ver
blijfplaats heeft inmiddels minis
ter Van Agt schriftelijk gevraagd
in aanmerking te mogen komen
voor het tipgeld. Gebruikelijk is
een beloning van tienduizend gul
den, maar men heeft al laten
doorschemeren dat het in deze
zaak hoger zou zijn. De brief is in
behandeling genomen. Overigens
zal de Amsterdamse hoofdofficier
van Justitie mr. A. N. Messchaert,
een beslissende stem hebben om
dat de zaak-Menten door het
openbaar ministerie in Amster
dam wordt behandeld.
Van onze juridische medewerker, mr. N. D. Jörg
Bij de vragen, die de Zwitserse regering zich moest stellen over uitlevering of uitwijzing van
Menten ging het om de volgende punten. Officiële uitlevering op verzoek van een ander land was
onmogelijk, omdat naar Zwitiers recht, oorlogsmisdaden verjaard zijn. Uitwijzing oveY enige
grens was wel mogelijk. Dat zou dan gebaseerd moeten zijn op de omstandigheid dat Menten om
uiteenlopende redenen een ongewenste vreemdeling kan zijn. Maar uitwijzing naar het land,
dat de officiële, echter onmogelijke uitlevering vraagt, schijnt slechts gerealiseerd te
kunnen worden op grond van een geheim Zwitsers regeringsbesluit.
(Nog even het verschil tussen uitle
veren en uitwijzen: bij uitlevering
wordt de betrokkene in handen van
een andere regering gesteld; bij uit
wijzing moet hij uit het land vertrek
ken, echter naar een plaats die hij
zelf uitkiest).
Nederland hoeft zich wat zijn vreem
delingenrecht betreft een niet al te
hoge borst op te zetten. De officiële
richtlijnen waren ook hier tot voor
kort geheim en met de regelmaat
van de klok komen er klachten dat
mensen niet volgens de voorgeschre
ven procedures het land worden uit
gewerkt. Echter: ondanks de splin
ters in eigen oog, zouden wij toch
zwaar aan de Zwitserse balk moeten
tillen. Geheime wetten in een
rechtsstaat kan dat?
Geen etiket
Allereerst dit: een rechtsstaat
(kortweg: niet mensen regeren men
sen naar willekeur, maar via wetten)
Is geen etiket dat de regerende politi
ci naar believen op hun staat en op
hun eigen officiële handelen kunnen
plakken. Een rechtsstaat Is er meer
of minder, soms helemaal niet, nooit
helemaal wel: het is een ideaal dat
moet worden gerealiseerd.
Zo Is een staat bijvoorbeeld nog geen
rechtstaat doordat het maatschap
pelijk leven vla w e 11 e n wordt ge
regeld, zoals Zuid-Afrlka ons wil
doen geloven. Dót wetten vereist zijn
voor een rechtsstaat is slechts één
aan komt is: ten eerste, wetten (waa
ronder: besluiten) moeten behoorlijk
worden afgekondigd, althans de bur
ger moet de wetten te weten kunnen
komen; ten tweede, wetten mogen
geen terugwerkende kracht hebben.
Geheime wet
Er is weinig fantasie voor nodig om
te zien dat geheimgehouden wetten
op zichzelf al terugwerkende kracht
hebben. Want als iemand zich naar
de regels richt en denkt ergens aan
spraak op te kunnen maken, wordt
hem ineens een geheime wet uit de la
van een hoge functionaris getoverd,
een wet die wei heeft bestaan, maar
nooit heeft gegolden. Dan zien we
gemakshalve maar van de mogelijk
heid af dat die wet juist gisteren op
bij voorbaat vergeeld papier werd
getekend.
Voorzover al een praktijk van ge
heime wetgeving (ongeveer de ern
stigste schending van de idee van de
rechtsstaat) zou kunnen worden ge
accepteerd, dan zou dat alleen kun
nen zijn ten behoeve van de bescher
ming van geheimen zelf en dan nog
niet eens de organisatie van de ge-
helmhouding. Zo zijn de officiële or
ganisatie én de officiële bevoegdhe
den van onze binnenlandse veilig
heidsdienst openbaar gemaakt in
een koninklijk besluit van 1972. Het
komt onhoudbaar voor dat een be
sluit dat onofficiële uitlevering mo
gelijk maakt voor bepaalde delicten
waar officiële uitlevering niet moge
lijk is, geheim moet blijven. Boven
dien worden door zo n praktijk de
honderden internationale uitleve
ringsverdragen op slag terugge
bracht tot waardeloze vodjes papier.
List
Men kan begrip hebben voor een list
die ten doel heeft, een door het
concrete, mensontwaardigende ge
val wel bij uitstek gerechtvaardigde
aspect van het strafrecht te verwe
zenlijken, namelijk dat wetsovertre
ders hun gerechte straf niet ontlo
pen, ook al zou zo'n list Juridisch
onbehoorlijk zijn.
Geheel anders komt het echter te
liggen, wanneer voor ditzelfde aspect
de fundamentele beginselen van de
rechtsstaat moeten worden ver
kracht. Dat klemt nog eens te meer
wanneer daartegenover niet kan
worden waargemaakt dat onzerzijds
de onderste steen boven is gehaald
met betrekking tot de berechting
van oorlogsmisdadigers.
Van een gang van zaken ginds, die
zozeer In strijd zou komen met de
eisen die wij hier aaneen behoorlijke
wetgeving stellen, moesten wij maar
liever niet willen profiteren.
De volgende stappen die moeten
worden gezet zijn: aan welke eisen
moeten wetten voldoen, willen wet
ten het predikaat „behoorlijk" krij
gen, dat weer vereist is voor de ge
dachte van de rechtsstaat. Zo is één
eis dat wetten algemeen zijn, dat wil
zeggen ln principe voor iedereen die
in een gelijke situatie verkeert, ge
lijk. Onbehoorlijk is bijvoorbeeld
wetgeving die Joden verbiedt met
Ariërs te trouwen of zwarten met
blanken.
Andere eisen, die vanzelfsprekend
lijken te zijn, zijn dat wetten niet
met elkaar in strijd mogen komen of
dingen eisen die het normale mense
lijk kunnen te boven gaan.
Waar het nu in de zaak-Menten op
Simpkins
„Ik weel niet
hoe ik hiervoor
.moet bedan
ken
