Lesotho beschuldigt
Zuid-Afrika van gijzeling
emocratie Japan niet gediend
iet aftreden van premier Miki
ussische joden
\der huisarrest
Dichter bij de bron
van de jeugd
Marcos akkoord met
moslems Filippijnen
HetBeste JANUARI
Harold Brown kent de
weg op het Pentagon
Mr slachtoffer
'pr onrust Turkse
diversiteiten
"Henen vermist
„„„arrestaties
Westduitser
uitgewezen uit
Oost-Duitsland
Zware straffen voor gearresteerde zwarten
X JL mi Reader's Digest 3M4
Neo-fascisten Italië uiteen
,°Shone" premier
DAG 23 DECEMBER 1976
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
Mc
^OU (AP, Reuter) De
e organisatoren van het
jciële joodse symposium
zijn gisteren onder
gehouden om op die
te voorkomen dat het
;ium doorgang zou
litter van het organiserend
jBenjamin Fain en twee ande
die ngrijke organisatoren Felix
dgel en Leonid Wolwowsky. zijn
rdt I
rerS(|BUL (AFP) - In de felle
ccfussen uiterst rechtse en ui-
linkse studenten aan de
iurvi universiteiten is opnieuw
rabde gevallen, de negentiende'
JJijiet begin van het universitaire
ingj november. Hij werd bij rellen
ïr dodelijk getroffen door een
iSirids begin november vielen
ijnstw0nden-
^martijen proberen de 144 fa-
jjjen en instellingen voor hoger
de fojs in Turkije onder hun
jwjile te krijgen, om daar hun
rdere te ProPageren en nieuwe
^ghgers te werven.
isenl
^^iAGO (API-AchtlinkseChi-
d«z^n verdwenen na een golf
tfolitieke arrestaties die deze
door veiligheidstroepen wer-
fehouden, aldus is in Santiago
pn men uit kringen van de rooms-
10 feke kerk.
a S vermisten behoort een voor-
i particuliere secretaris van
fcorvalan, de onlangs „uitge-
secretaris-generaal van de
n Chileense communis-
partij. Advocaten hebben ver-
Viriften bij het nationale ge-
lof ingediend waarin ge
wordt om toegang tot de
(rmisten. In de veizoekschrif-
>rdt gezegd dat zeven van de
ip 15 december verdwenen
meegenomen voor ondervraging.
Dinsdag had de Russische veilig
heidsdienst (KGB) de 13 organisato
ren tegengehouden toen zij zich wil
den verzamelen voor de opening van
een symposium over Joodse cultuur.
Woensdag werden de appartemen
ten van de activisten door politie in
burger in de gaten gehouden en werd
aan „onbevoegde" personen de toe
gang geweigerd.
De politie heeft een lange huiszoe
king verricht in de flat van Wladimir
Slepak, een vooraanstaand joods ac
tivist. 220 geschriften werden in be
slag genomen. De agenten wilden
hem voor ondervraging meenemen
naar een politiebureau, maar Slepak
weigerde en zei dat hij slaap nodig
had. De agenten in burger
„wachtten" toen buiten op hem.
Volgens dissidente bronnen heeft
Slepak niets te maken met het Joods
symposium. De 48-jarige elektro
technicus wacht al zes jaar op een
uitreisvisum naar Israël. Vorig jaar
nog voerden Slepak. zijn vrouw en
zijn zoon een hongerstaking om hun
uitreis te bewerkstelligen.
BERLIJN (DPA) Lothar Löwe,
correspondent van het eerste West-
duitse televisienet (ARD) in Oost-
Berlijn, is uit Oost-Duitsland uitge
wezen.
Het Oostduitse persbureau ADN
noemt als redenen voor de uitwij-.
zing „grove Belastering van het'
Oostduitse volk en de Oostduitse*
regering", ernstige vergrijpen tegen
de rechtsorde in Oost-Duitsland" en
„inmenging in de binnenlandse aan
gelegenheden van de DDR". Löwe,
aldus ADN, heeft voor de Westduit-
se televisie verklaard dat de Oost
duitse grenstroepen, de strikte
opdracht hebben op mensen te
schieten alsof het hazen zijn."
Dertien gehandicapte kinderen en hun begeleidster zijn dinsdagavond laat in de Rhone even ten zuiden van de Franse
stad Lyon verdronken toen hun bus in dichte mist in de rivier stortte. Kort voor het ongeluk waren twaalf kinderen
uitgestapt. Op het moment van het ongeluk zaten 23 kinderen, de chauffeur en twee andere begeleidsters in de bus.
Duikers hebben de overlevenden uit het ijskoude water gehaald. Een aantal van hen is in ernstige toestand in het
ziekenhuis opgenomen.
PRETORIA/NEW YORK (AP/AFP/Reuter) Het Afrikaanse staatje Lesotho heeft Zuid-Afrika
ervan beschuldigd 250.000 inwoners van Lesotho „in gijzeling te houden" om zo de regering van
Lesotho te dwingen tot erkenning van de „onafhankelijk" geworden bantoestan Transkei.
Lesotho had een spoedzitting van de
Veiligheidsraad aangevraagd nadat
Transkei de grens met Lesotho
dat geheel wordt ingesloten door
Zuidafrikaans grondgebied had
gesloten. Veel inwoners van Lesotho
werken in Zuid-Afrika.
Minister van buitenlandse zaken Du
pe Molapo van Lesotho stelde In de
Veiligheidsraad Zuid-Afrika ver
antwoordelijk voor het optreden van
Transkei. De maatregel, bedoeld om
erkenning van Transkei af te dwin-
ilfeden vertelden dat Edras MANILLA (Reuter, AP) De Filippijnse president Ferdinand
(48), de achtste vermiste per- Marcos heeft woensdag gezegd dat op „negen punten" over
eenstemming is bereikt tussen een delegatie van de Filippijnse
regering in het Moro nationaal bevrijdingsfront (MNLF), een
Islamitische afscheidingsbeweging, bij de besprekingen die mo
menteel in de Libische hoofdstad Tripoli worden gevoerd.
REPUBLIEK
.JI8J2
«-/■"Vtrèe jV
*P.ls«ng X.
.TerJleraneng B)
^MASERU «okfcttorX
tf""™' LESOTHO:
V—S-ito,
Moh,1,J
^•Ho«k YSkjkes^.
K^-i0utb.nO
ZUID-AFRIKA
AFRIKA
■1-
LESQIHQ,^^
_sche zegslieden die anoniem
^n te blijven, hebben ver-
dat gezien is dat de meeste
ie zeven vermisten op 15 de
er door in burger geklede vei-
isagenten zijn aangehouden.
mg en de voormalige Secretaris
oveCorvalan. maandag gearres-
het werd in het bijzijn van getui-
dji het huis van zijn moeder in
ïant*0-
^lan heeft Chili vrijdag ver-
t om naar de Sowjet-Unie te
na drie jaar in gevangenschap
T^jjben doorgebracht zonder ooit
rr^el in staat van beschuldiging
j gesteld. De Chileense rege-
üjiet hem vrij in ruil voor de
fing van de veroordeelde Rus
dissident Wladimir Boe-
ty
ïileense president Augusto Pi-
I t heeft aangeboden nog een
gevangen communist, de
ige senator Jorge Montes,
laten als Cuba bereid is Huber
een gevangen voormalige
*-n van de Cubaanse revolutie
1*3)59, in vrijheid te stellen.
Marcos zei dat de overeenstemming
ondermeer „de benoeming van een
groep die toezicht moet houden op
de uitvoering van alle akkoorden"
omvat. Hij wijdde niet verder uit
over de negen punten.
Eerder had de president verklaard
dat de regering akkoord was gegaan
te onderhandelen met de moslims op
basis van het feit dat zij geen onaf
hankelijke of federale staat kunnen
krijgen. Bovendien zouden zij niet
worden erkend ais een wettige oor
logvoerende groepering zoals de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
(PLO).
Marcos sprak de hoop uit dat een
uiteindelijke oplossing kan worden
gevonden voor het conflict op het
eiland Mindanao. „Wij vertrouwen
erop dat wij zullen slagen in het
bereiken van-een algehele vredesre
geling voor de separistische gevech
ten op Mindanao".
Er leven drie miljoen moslems op
Mindanao, het grote zuidelijke ei
land van de overwegend christelijke
Filippijnen. De afscheidingsbewe
ging van moslems eist onafhanke
lijkheid van het eiland, alsook van
kleinere eilanden in de buurt. Bij de
strijd om de onafhankelijkheid zijn
de afgelopen vier jaar naar schatting
vijf duizend mensen om het leven
gekomen.
gen, heeft ernstige gevolgen voor de
politieke en economische gang van
zaken in Lesotho, aldus minister Mo-
lapa, die een beroep deed op de we
reldgemeenschap om zijn land te
hulp te komen.
Lesotho wordt volledig omsloten
door Zuid-Afrika en Transkei. Het is
voor zijn voortbestaan afhankelijk
van handel met Zuid-Afrika en de
opbrengst van de arbeid van arbei
ders uit Lesotho in de Zuid-
af rtkaanse mijnen.
Zuid-Afrika stelt dat Lesotho niet
anders hoeft te doen dan voor de
..gegijzelde" inwoners reisdocumen
ten aan te vragen bij de nieuwe rege-,
ring van Transkei. Lesotho weigert
dat omdat het Transkei niet erkent
Het thuisland is tot nu toe alleen
erkend door Zuid-Afrika zelf. De „on
afhankelijkheid" van Transkei is
door de Verenigde Naties afgewezen
omdat zij slechts een „dekmantel"
zou zijn voor de apartheidspolitiek
van de Zuldafrikaanse regering.
Veroordeeld
Gisteren zijn negen zwarten in Pre
toria tot gevangenisstraffen van in
totaal 51 Jaar veroordeeld. Zes kre
gen een straf van zes Jaar en drie
anderen kregen een straf van vijf
jaar. Zij zijn allen schuldig bevonden
aan het overtreden van de wet op het
terrorisme. De negen hebben allen
meer dan twee Jaar In hechtenis ge
zeten nadat de politie een betoging
ter ondersteuning van het Frellmo,
dat in het buurland Mozambique de
macht van de Portugezen had over
genomen. uiteen had gedreven. Na
de uitspraak van het vonnis staken
de veroordeelden hun gebalde vuis
ten omhoog en riepen „Amandla"
(macht).
Op 24 september 1974 verbood de
minister van Justitie alle vergaderin
gen van de studentenorganisatie SA-
SO en van de Black peoples conven
tion. Desondanks vonden de dag
daarop twee solldariteitsbetogingen
met de machtsovername van het
Frellmo In Mozambique plaats, die
door de politie uiteen werd gejaagd.
In de daarop volgende maanden wer
den huiszoekingen gehouden bij
zwarte organisaties en ongeveer 40
mensen gearresteerd.
Begin vorig Jaar werd een aanklacht
tegen hen ingediend wegens „Sa
menzwering, die gericht zou zijn op
het veranderen van de staat. In
maart volgde een tweede aanklacht
die later wegens onduidelijkheid
werd teruggetrokken en in juni ver
vangen door aanklachten tegen ne
gen van de twaalf aangehouden
zwarten.
(Vandaag organiseert de Anti-
apartheidsbeweging Nederland
(AABN) om half twaalf samen met
een groot aantal Jongerenorganisa
ties, waaronder die van ARP. CHU
en KVP, een protestbijeenkomst
voor het gebouw van de Zuldafri
kaanse luchtvaartmaatschappij
SAL in de Amsterdamse Leidse-
straat.)
NEW YORK (DPA) De nieuwe vanaf januari optredende
minister van defensie van de Verenigde Staten Harold
Brown heeft lang geduld moeten oefenen alvorens de toe
komstige president Jimmy Carter hem in zijn regering
opnam. Browns voornaamste concurrent voor de toppositie
in het Pentagon was James Schlesinger, tot vorig jaar
minister van defensie in de regering-Ford. Uiteindelijk heeft
Carter echter toch gekozen voor de 49-jarige Brown, kernfy
sicus en expert voor be- en ontwapeningsvraagstukken.
Brown, geboren in New York,
keert als chef terug op een minis
terie. waar hij al acht jaar in voor
aanstaande posities heeft
gewerkt.
Van 1961, toen hij door Robert
McNamara door het Pentagon
werd gehaald tot 1965 was hij
directeur van de afdeling onder
zoek en ontwikkeling en van 1965
tot 1969 onderminister voor de
luchtmacht.
Sinds '69 diende de als gematigd
conservatief geldende Brown de
regering in een dubbelrol. Als
hoofdbezigheid bekleedde hij het
directeurschap van het Califor-
nische instituut voor technologie
in Pasadena. Daarnaast had
Brown zitting in de Amerikaanse
delegatie bij de onderhandelin
gen over een beperking van stra
tegische wapens, het SALT-
overleg. Hij was tevens lid van de
groep experts die het Amerikaan
se overheidsbureau voor ontwa
peningsvraagstukken van advies
dient.
Tijdens het SALT-overleg zat
Brown volgens ingewijden vaker
op één noemer met minister van
buitenlandse zaken Kissinger dan
Schlesinger, die toen op het Pen
tagon de scepter zwaaide.
Sommigen zien in Brown een
„voorzichtig" voorstander van
een tweede SALT-overeenkomst
met Moskou, volgens anderen is
hij echter te inschikkelijk jegens
de Sowjet-Unie.
SALT-2
„Men" zegt ondermeer dat Brown
bereid is het nieuwe Amerikaanse
superwapen, de „cruise" raket, als
prijs te betalen voor SALT-2. Een
overeenkomst is tot dusver niet
bereikt omdat er onenigheid is
over de eventuele afruil van deze
„cruise" raket tegen de nieuwe
Sowjet-bommenwerper, die in
NAVO-code „backfire" wordt
genoemd.
Deze kwestie blijft liggen voor de
nieuwe regering-Carter die vol
gens Zbigniew Brzezinski, de aan
staande nationale veiligheidsad
viseur. van het Kremlin een bete
re tegenprestatie moet eisen dan
wat er tot dusver is aangeboden.
Carter heeft Brown goed leren
kennen toen zij beiden zitting
hadden in de zogeheten „trilate
rale commissie", een overlegor
gaan voor prominente politici,
wetenschappers en topfiguren uit
het bedrijfsleven. De nieuwe pre
sident heeft Brown mogelijk me
de daarom verkozen boven Schle
singer.
Brown wordt beschreven als stu
dieus. briljant, serieus en tamelijk
opvliegend van aard. Ais hij zich
verveelt zit hij vaak op een klad
papiertje te tekenen of met zijn
vingers op tafel te trommelen. De
nieuwe bewindsman noemt
zichzelf „niet al te extravert, niet
al te gemakkelijk in de omgang".
ADVERTENTIE
toekomstdroom van de mensheid. Ongelooflijke uitdaging voor de
wetenschap. Beetje bij beetje worden Iragmenten gevonden voor
de oplossing van deze gigantische opgave Stukjes van een
immense legpuzzel, die nu in versneld tempo in elkaar gaan passen.
Hoever zijn we en wat zijn de verwachtingen op korte termijn?
Lees er alles over in één van de 30 artikelen in HET BESTE van
ROME (Reuter) Zeventien afge
vaardigden van de neo-fascistische
MSI (Italiaanse sociale beweging)
die uit deze partij zijn getreden,
hebben gisteren toestemming van
het Italiaanse parlement gekregen
een eigen fractie te vormen.
Deze fractie zal zich gematigder
opstellen dan de MSI. De hieuwe
groep noemt zich de nationale de
mocratische partij. De parlementai
re autonomie die de nieuwe groep
heeft gekregen, houdt in dat ze aan
spraak kan maken op staatssubsi
die als die in januari wordt verleend.
Giorgio Almirante, de leider van de
MSI die deel heeft uitgemaakt van
de regering van de fascistische dic
tator Benito Mussolini, heeft nu nog
maar 19 afgevaardigden. De nieuwe
partij heeft laten weten dat ze zich
distantieert van het fascistische ver
leden van Italië, maar wel een
rechtse koers wil varen die echter
meer georiënteerd zal zijn op de
politiek van de regerende christen
democratische partij.
3
Johan ten Hove
rd is
ren^ipanse zakenwereld haalde opgelucht adem en de beurs van Tokio reageerde gunstig toen
ventier Takeo Miki vorige week vrijdag aankondigde te zuilen aftreden als premier en zijn
litterschap van de regerende Liberaal Democratische Partij te zullen opgeven, zodra de partij
aieuwe voorzitter zou hebben gekozen.
#tag wordt die nieuwe voorzitter
en en het is zo goed als zeker
Hiki's aartsrivaal, de vorige
9 afgetreden vice-premier Ta-
weqpekoeda de LDP zal gaan lei-
Hn de Japanse verhoudingen
el l)nt dat dat Foekoeda ook de
vife premier zal worden,
iwja
3chijnlijk morgen al zal Foe-
ibge het premierschap van Miki
oftmen, waarmee er dan defini
<*n eind gekomen is aan twee
Ük Joorzichtige en vooral door de
itentige partij bazen van de LDP
i re^ewerkte pogingen de Japanse
2e Apolitiek een wat democra-
lagvt aanzien te geven. En waar-
liclfoekoeda's derde poging bin-
betfer-en-een-half jaar om premier
er et-den dan eindelijk is gelukt,
ansten hield Foekoeda al bespre-
vet met vooraanstaande leiders
t 2-.partij over de vorming van zijn
stekè regering,
n er
'olgfcens is het nooit de bedoeling
uic%t van de partij bazen dat Miki
co%ig" premier en voorzitter van
i g*tij zou blijven. In december
1 D^erd hij naar voren geschoven
s ooussenpaus" en overgangspre-
ibv%miat Foekoeda en de toenma-
ere^nister van financiën Masayos-
op ira, de échte rivalen voor het
Sehfcrschap. het niet eens konden
mmjL De LDP had toen een „scho
ne" premier nodig omdat de zittende
premier Kakoeei Tanaka zijn post
verloor vanwege verdachte financië
le praktijken.
De door de Japanse groot-industrie
onbesmette Miki kwam de partijba
zen goed van pas, zolang Foekoeda
en Ohira elkaar in de haren bleven
zitten. Foekeoeda en Omhira accep
teerden Miki als premier in de hoop
dat het maar van korte duur zou zijn.
Maar de voortvarende en in de Ja
panse verhoudingen progressieve
Miki, die zelf maar een kleine groep
binnen de LDP achter zich had, had
duidelijk andere plannen. Miki wilde
een aantal vernieuwingen en hervor
mingen doorvoeren die de partij
minder afhankelijk zou maken van
de Japanse industriële en zaken
wereld. Verdere streefde hij naar ver
betering van de sociale voorzienin
gen. die in het sterk geïndustriali
seerde Japan ver achter blijven bij
die in WestrEuropa.
De Japanse zakenwereld en dus de
oude machthebbers binnen de LDP
sloeg de schrik om het hart toen Miki
in 1975 de anti-monopoliewet zoda
nig probeerde te wijzigen dat de ln-
Ilatie-bevorderdende prakrijken van
de groot-industrie aan banden werd
gelegd.
De zakenwereld verklaarde hem
openlijk de oorlog en binnen de
LDP, die met de mond een aantal
hervormingen bepleitte, werd hem
het regeren onmogelijk gemaakt.
Daarna werd hem dan zwak lei
derschap verweten. Maar Miki dacht
niet aan aftreden, zelfs niet toen
Ohira en Foekoeda samen met oud
premier Tanaka, die over de mach
tigste groep binnen de partij be
schikte, een verbond sloten om hem
zo snel mogelijk aan de dijk te
zetten.
Lockheed-zaak
De conflicten binnen de partij
kwamen in een stroomversnelling
met de onthullingen rond het Ja
panse Lockheed-schandaal. Miki
weigerde de in Japan gangbare op
lossing om de zaak in de doofpot te
stoppen en liet de justitie de zaak
tot op de bodem uitzoeken. De par
tijbonzen werden zenuwachtig en
verweten hem veel te veel aandacht
te schenken aan het schandaal.
Maar Miki besloot de ontrafeling
van de Lockheed-zaak tot een per
soonlijke kwestie te maken. Hij ver
klaarde dat „de geloofwaardigheid
van het Japanse democratische sys
teem in het geding was en de partij
gezuiverd diende te worden van cor
rupte elementen, zodat de partij
met een schone lei de verkiezingen
in zou kunnen gaan". Miki kreeg in
de eerste instantie de Japanse pers
en de openbare mening op zijn hand
en begon vol vertrouwen aan zijn
verkiezingscampagne.
Op 5 november van dit jaar echter
trad Foekoeda af als vice-premier
omdat „hij kritiek had op de leiding
van Miki en omdat hij voorstander
was van hervormingen binnen de
Liberaal Democratische partij". In
feite begon Foekoeda aan zijn eigen
verkiezingscampagne en liet hij niet
na Miki bij het Japanse kiezersvolk
in een kwaad daglicht te stellen.
Kort na de verkiezingen, die een
nederlaag opleverden voor de ver
deelde LDP, zei Miki aan te zullen
blijven als premier. Hij weet het
verlies van zijn partij aan het
Lockheed-schandaal en het geruzie
binnen de partij.
Maar de roep om zijn aftreden bin
nen de LDP. die om een zondebok
voor de verkiezingsnederlaag zat te
springen, werd in de afgelopen we
ken zo groot, dat Miki besloot heen
te gaan. Bij verkiezingen voor een
nieuwe partijvoorzitter-premier zoo»
hij toch geen been aan de grond
krijgen.
Ontslag
Miki besloot de in de Japanse tradi
tie niet vreemde rol van zondebok te
spelen, nam de verantwoordelijk
heid van de verkiezingsnederlaag op
zich en bood zijn ontslag aan. Een
ontslag, dat dan, al weer in de Ja
panse traditie, niet als oneervol be
schouwd hoeft te worden. Takeo Mi
ki kan zijn veertig jaar oude zetel in
de Diet (parlement) weer bezetten
en proberen vandaar uit de door
hem voorgestelde vernieuwingen ge
daan te krijgen.
Opluchting in de Japanse zakenwe
reld en bij de oude partijbazen, nu
hun lieveling, de 71 jaar oude ge
trouwe vos Foekoeda premier zal
Oud-premier Tanaka, die op 27 januari voor de rechter moet verschijnen in verband met het
Lockheed-schandaal, deed vrolijk mee aan de verkiezingen en won in zijn district met ruime
meerderheid.
worden. Of de Japanse democratie
gediend ls met het opstappen van
Miki is een andere vraag, maar dat
zal de partijbazen van de LDP een
zorg zijn.
Maar of alles nu weer als vanouds
wordt en of de LDP. die gedurende
21 jaar de Japanse politiek met haar
absolute meerderheid in het parle
ment beheerst heeft. In staat is met
dezelfde arrogantie te blijven rege
ren. valt na deze verkiezingen nog te
bezien.
De LDP heeft niet meer de absolute
meerderheid en is afhankelijk van
een aantal conservatieve onafhan
kelijke parlementsleden. Verder is
er. althans voorlopig, een eind geko
men aan de ongebreidelde industrië
le expansie en de groei van de Ja
panse economie. Een proces, dat na
tuurlijk niet ios staat van de we
reldwijde economische teruggang.
Japan is door de Europese Ge
meenschap gedwongen zijn export
te beperken en dit zal zeker van
invloed zijn op de werkgelegen
heidssituatie.
Japan gaat zeer waarschijnlijk een
tijd tegemoet van grotere werke
loosheid en grote arbeidsonrust. En
de in het verleden nogal autoritair
optredende liberaal-democratische
regeringen hebben nooit kunnen bo
gen op een goede verstandhouding
met de Japanse vakbonden.
