Het onuitgesproken
getuigenis van IKON-
directeur Koole
I
Uit de kerkbladen
Vandaag1'
Onze adressen:
eerst geloven
dan zien
Slowakije tracht bisschop kwijt te raken
De allerlaatste
stelling in een
verloren linie
Anti-baptistenboek
in Rusland
Conferenties
MAANDAG 20 DECEMBER 1976
KERK
door Aldert Schipper
IKON-directeur ds. Wim Koole (47) heeft de laatste tijd kritiek te verduren gekregen. Na een
interview in een weekblad kreeg hij het een en ander te horen van zijn eigen bestuur en van de
hervormde en van de gereformeerde synode en in de Friese hoofdstad Leeuwarden richtte een
bezorgde drogist een comité op dat niet* minder dan de beleidsombuiging van de kerkelijke
omroep ten doel heeft
Het ..Comité Beleidsombuiging
IKON heeft nooit contact met de
IKON opgenomen. Als wij Wim Koo
le om commentaar vragen, weet hij
niets meer dan in de pers heeft
gestaan.
IKON betekent Interkerkelijke Om
roep Nederland. Het is de vrucht van
het samengaan van IKOR en Con
vent van Kerken. In het IKOR wa
ren vroeger de Nederlandse Her
vormde Kerk en enkele kleinere ker
ken ..links" daarvan verenigd, terwijl
in het Convent de gereformeerden in
enkele gradaties zaten.
De IKON moet uitzendingen doen
namens de deelnemende kerken
maar de kosten er van worden be
taald uit het algemene luister- en
kijkgeld, dat de Nederlandse bevol
king opbrengt. Directeur Koole ont
leent hieraan de plicht aan de IKON-
uit2endlngen ook het karakter van
publieke dienstverlening te geven,
niet die van een kerkelijke STER
De opstelling van de IKON wekt
soms wrevel bij kerkleden die zich
niet in de uitzending herkennen of
bij mensen die vinden dat de IKON
te veel aandacht aan onderdrukten
en vernederden geeft.
De IKON-dlrectie bestaat behalve
uit Wim Koole ook nog uit drs. Jan
Greven en Jan de Haan Van deze
drie is televisie-directeur Koole de
laatste tijd het meest opvallende
mikpunt geweest als gevolg van een
ondoordachte uitspraak in De Nieu
we Linie Volgens dit weekblad heeft
ds. Koole gezegd: ..We zijn als om
roep politiek onafhankelijk. We heb
ben geen officiële relatie met partij
en. We hebben een socialistische ge
zindheid Ongeveer in de lijn van de
PPR en de PvdA. Dat betekent niet
dat we Den Uyl niet hard zullen
aanpakken als dat nodig is. Kruisin-
ga van de CHU hebben we ook over
de rol van Tolman in Zuid-Alrika
ondervraagd."
Deze passus werd in de gereformeer
de synode met argwaan bekeken. Zij
vergaderde er tweemal over. maar
wenste ds. Koole tenslotte, nadat hij
zijn spijt had betuigd, toch maar
weer Gods zegen bij zijn belangrijke
arbeid. Over de hardhandige oren-
wassing in de bossen van Lunteren
zegt ds. Koole nu: ..Je wordt zwaar
gepakt als Je een betreurenswaardig
zinnetje in een interview zegt. maar
je hoorts niets als je zendtijd in de
knel komt of als je eens een prijs
wint. Dat heeft iets van: De eerste de
beste zonde en je wordt in de pekel
gezet."
Ongezouten
Veel kritiek schrijven de critici met
een maar neer in hun kerkblad, alsof
dat de manier is waarop christenen
met elkaar behoren om te gaan. De
gereformeerde emeritus predikant
J. Overduin plaatste bijvoorbeeld in
het Centraal Weekblad een lang ar-
Ukel in dertien punten over een
IKON-kinderprogramma. dat opge
sierd was met bijbelteksten alsof bij
de IKON de bijbel niet gelezen zou
worden. Deze bejaarde predikant
keurde, zonder bij de IKON bijvoor
beeld eens te hebben gevraagd naar
de motieven, een kinderprogramma
af, dat bedoeld is als een opstapje
voor een discussie thuis over ge
loofsvragen.
..Hoewel we proberen ook recht te
doen aan dit soort kritiek, kost dat
ons wel eens moeite. Onder de
IKON-medewerkers zijn er verschil
lende. die als gevolg van de kritiek
die hun werk steeds maar weer op
roept bij sommige kerkmensen, ver
der van de kerken komen af te
staan. Ik moet de mensen steeds
maar weer bemoedigen, dat er bij
zo*n synodedebat over de IKON een
ruime meerderheid is van mensen,
die achter ons staan," zegt ds Koole.
Sommige kritiek luidt: We herken
nen dit niet, het heeft voor ons ge
voel niet te maken met Ons christe
lijk geloof. Wim Koole vindt deze
kritiek heel belangrijk. ..Ik wil dat
we op dit punt duidelijker worden."
vertelt bij.
..Andere kritiek zegt gewoon .de
koers moet anders.' Misschien heeft
men dan de Evangelische Omroep
in het achterhoofd. Maar ik denk
dat we aan dit soort kritiek niet
zoveel hebben.
Heel wat kritiek komt voort uit din
gen die men gedeeltelijk of helemaal
niet heeft gezien."
Eenheid
Wim Koole vindt dat men het
IKON-televlsieprogramma als een
eenheid moet zien. Op zondag zendt
de kerkelijke omroep een vesper uit,
een kerkdienst die een vorm heeft
gekregen die voor de televisie ge
schikt is. In de yesper zit een preek.
De toepassing van de preek vindt
men in de doordeweekse program
ma's van de IKON-tv, zoals Ken
merk en het vrijdagavondprogram
ma. Mensen zien de IKON-
programma's vaak niet allemaal.
Daardoor kan de indruk ontstaan,
dat de IKON net zoiets doet als
Brandpunt. „Wij werken vaak met
een onuitgesproken evangelisch ge
tuigenis," zegt Wim Koole.
Als voorbeeld noemt hij een reeks
programma's die op dit ogenblik
loopt, de Nieuwe Ketters. Een van
de mensen die daarin voorkomen is
dr. S. Mansholt. „De programma's
gaan over mensen die een ontwikke
ling in hun leven hebben meege
maakt. die een spoor hebben ge
volgd. geconfronteerd zijn met de
gevolgen ervan en de moed opbren
gen te zeggen: ik ben fout geweest,
het moet anders. Deze wijze van
bekering moet voor ieder christen
een essentieel herkenbaar punt zijn,
ook al wordt er niet elke keer het
hele verhaal bij verteld. Kijk eens
IKON-directeur ds. W. Koole.
naar Jezus. Hij noemde ook niet
elke keer de legitimatie van waaruit
hij werkte, het Oude Testament."
Annexeren
Als de IKON-programmamaker aan
het werk gaat zoekt hij niet in de
eerste plaats naar christelijke men
sen als onderwerp, maar hij draagt
zich af of hij in iemands leven iets
herkent van evangelische betrok
kenheid bij de samenleving. „Zo'n
door velen verketterde man moet
binnen het kader van een kerkelijk
programma aan bod kunnen komen.
Ik geef er nu een verklaring bij,
maar dat kunnen we niet altijd op
de beeldbuis doen. Dan annexeer ik
zo'n man. Wij willen niet namens de
kerken zeggen: kijk eens hoe goed
wij zijn. Dat is niet eerlijk tegenover
de persoon en tegenover de kijkers."
Bescheidenheid siert de mens, ook de
televisie- en radiomaker, maar kan
ook miverstand wekken.
We zijn ontzettend voorzichtig op
dat punt, misschien te voorzichtig,
omdat er een overgevoeligheid be
staat bij de mensen.
Die terughoudendheid komt wel eens
over als twijfel.
Nee. ik heb persoonlijk juist een
ongelijke zekerheid wat de evange
lische boodschap betreft. Ik heb alle
vertrouwen dat die boodschap kan
voortbestaan ondanks ons.
Misschien heb ik wel een te groot
vertrouwen, maar er is door de eeu
wen heen zoveel gemoraliseerd en
beheerst door de kerk. Laat de men
sen ons toch eens een beetje krediet
geven. Vergeet niet, wij zijn niet de
enigen, die wel eens wat kritiek te
horen krijgen. Ook de mensen in het
evangelisatiewerk, in de zending en
in het industriepastoraat hebben
dagelijks te maken met een overbo
dige nasleep van christelijke be
moeizucht en kerkelijke benauwd
heid.
Als ik het evangelie goed versta,
hebben wij het meegekregen, niet
opdat wij het steeds maar zouden
omroepen en daarmee een vrijbrief
zouden kopen, Maar dat we er crea
tief mee omgaan en het toetsen aan
de wereld om ons heen. Met stichte
lijkheden is niemand gediend.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Smits en Wiersinga
Vanwege zijn links-vrijzinnige ge
voelens is het te begrijpen dat prof.
Smits de opvatting van dr Wiersinga
zo welwillend tegemoet treedt. Aan
de andere kant is het niet minder te
begrijpen dat reformatorische chris
tenen hierover heel anders denken
Wiersinga ontkent namelijk dat
Christus aan het Kruis de straf voor
onze zonden heeft gedragen. Hij
heeft zelfs verklaard dat het hele
maal Gods bedoeling niet was „dat
het lijden of zelfs kruisiging werd.
maar de mensen hebben het anders
gewild." En dat terwijl in heel de
Schrift en daarom ook in de belijde
nisschriften Christus' plaatsvervan
gend lijden voor onze zonden Juist
zo duidelijk mogelijk wordt geleerd,
met als consequenties dat slechts zij
behouden kunnen worden wier
schuld door de gerechtigheid van
Christus wordt bedekt.
Wanneer Wiersinga dit ontkent gaat
het dus niet over een of ander accent
dat hij een beetje anders wil leggen
dan zijn geloofsgenoten, maar om
de unieke positie van Christus als
Middelaar Welnu, dit wordt m gere
formeerde kerken en daar niet
alleen' voor een onopgeefbaar
stuk van het christelijk belijden ge
houden, zodat naar hun overtuiging
allen die deze leer afwijzen de
boodschap van het evangelie aan
tasten Het is naar mijn vaste over
tuiging dan ook Juist dat de synode
hier het ontoelaatbaar heeft uitge
sproken Het is immers duidelijk
dat. wanneer deze afwijking zou
worden toegestaan, het bij deze ene
ontsporing niet zou blijven We krij-
AMSTERDAM:
Postbus 859.
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101.
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3.
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
gen dan immers ook te doen met het
Schriftgezag zoals Wiersinga dat op
vat en met de diepte van onze val,
onze verlorenheid, zoals hij die zich
denkt
De tekenen daarvan zijn, dacht ik,
nu reeds duidelijk te zien Het is nu
eenmaal een feit dat de begeerte om
de binding aan de belijdenis losser
te maken altijd voortkomt uit een
verlangen de band aan de Schrift
losser te maken. Het is op grond van
het bovenstaande dat ik. bij alle
verschil van geloofsopvatting, het
toch voor waarschijnlijk houd. dat
prof. Smits zich de gang van zaken
in de gereformeerde, kerken en de
spanningen die daar op dit ogenblik
heersen, zal kunnen indenken. Ik
herinner mij namelijk nog een ander
Interview van deze hoogleraar dat
hij vijf jaar geleden toestond aan
het weekblad „Kerknieuws" van
Scheps 27 augustus 1971» en waarin
hij een opmerking maakte die zijn
standpunt op frappante wijze duide
lijk maakte, en waaran èn dr. Wier
singa en wij alleen heel wat meer
houvast hebben Ik bedoel zijn uit
spraak „Als de mens doemwaardig
zou zijn. dan was het kruis noodza
kelijk voor het heil".
Hooghalen A. H. Lindeboom
Onze Vader
Nu de reacties blijven komen op de
..nieuwe" oecumenische tekst van
het Onze Vader, waarover de kerken
het na twaalf jaar studie eens gewor
den zouden zijn. mag toch eigenlijk
wel eens vermeld worden dat deze
zelfde tekst ook al voorkomt in de
katholieke „randstadbundel" van
1970, en wel in de Ordo Mlssae naar
het oecumenisch ordlnarium. Dat
een tekst die al sinds Jaren in ge
bruik is, nu als „nieuw" gepresen
teerd en ter discussie gesteld wordt,
doet mij enigszins vreemd aan.
Rotterdam J. Mettau
Van Agt (slot)
Het siert de mens Van Agt, dat hij
als minister niet een ambtenaar wil
zijn. maar ook met zijn vrouw en
anderen overleg wil plegen over zeer
belangrijke zaken als abortus
Ik dacht, dat ook min Den uyl in
vele dingen gewone Nederlanders
raadpleegt In de tv-discussie kwam
juist het gewone mens zijn met alle
fouten en gebreken naar voren Hij
was in deze discussie in 't geheel niet
zoals door vele tegenstanders wordt
beweerd „stuntelig" maar Juist zeer
vlot en „ad rem
Zei«t
A. H. van Kooien N iekerk
GEDACHTEN OVER HET
MEEGAAN MET MENSEN IN
HUN LAATSTE LEVENS
FASE
Samenst.: A.S. Ekelmans-v. Klaveren
Zr M.A.Karsemeyer.Dr J.R. Poelman
Ds JacJ. Rebel, Dr AJ.H.Thiadens.
Bij de presentatie zei Prof.Dr C. van
der Meer o.m.: Een bijzonder mense
lijk document. Een verslag dat velen
zal aangrijpen.
Paperback - f. 13,50. Bij uw boek
handelaar of rechtstreeks bij de uit
gever Wytse Benedictus, Antwoord
nummer 1000 Hilversum. Bestelling
in open enveloppe. Géén postzegel
nodig.
BRATISLAVA De Slowaak
se autoriteiten oefenen druk
uit op bisschop-arbeider Jan
Korec (52), het land te verlaten.
Hij mag zijn ambt niet uitoefe
nen. Hij verdient zijn geld als
werknemer in een chemische
fabriek in Bratislava, de hoofd
stad van Slowakije.
De autoriteiten hebben Korec aan
geboden, hem zijn priestervergun
ning weer terug te geven, als hij als
pastoor naar een dorpje in Oost-
Slowakije wil vertrekken. Hij heeft
toegestemd op voorwaarde dat dan
ook aan de andere priesters hun ver
gunning wordt teruggegeven. Dat
wil de regering niet en de bisschop
heeft daarom geweigerd zijn werk in
Bratislava te verlaten.
Korec is jezuïet. In 1951 werd hij
bisschop gewijd, maar deze wijding
mocht pas bekend worden tijdens de
Praagse Lente. In 1960 kreeg hij
twaalf jaar gevangenisstraf omdat
hij jongelui priester zou hebben ge
wijd. Tijdens het bewind van
Doebtsek mocht hij naar Rome,
waar hij met eerbetoon door de paus
is ontvangen.
Teruggekeerd mocht hij in Bratisla
va slechts werken als zielzorger van
een groepje vrouwelijke religieuzen
in Bratislava. Dat werd in 1974 weer
verboden, waarna hij ging werken
als magazijnbediende In de Tatra-
chema-fabriek in Bratislava.
Korec is onder de Slowaken zeer
gezien. Hij krijgt honderden brieven
van priesters en leken. De politie
houdt hem nauwkeurig in de gaten
en nodigt hem herhaaldelijk voor
een verhoor naar het politiebureau
uit. Zijn populariteit heeft echter
voorkomen dat er scherpere maatre
gelen tegen hem zijn genomen.
Thans tracht de regering van Slowa-
kijje de medewerking van het Vati-
caan te krijgen om zijn deportatie te
bewerken. Tot dusver heeft zij ech
ter geen succes in haar pogingen
hem het land uit te krijgen.
Wat gereformeerden ook hebben la
ten vallen ten aanzien van de eerste
hoofdstukken van Genesis, men
moet volgens de synode blijven
vasthouden aan de historiciteit van
de zondeval, als een „knik" in het
leven van de mensheid. Op deze
binding aan het geloof in een histo
rische zondeval oefent VU-geoloog
prof. dr. J. R. van de Fliert kritiek ln
artikelen ln het Gereformeerd
Weekblad (uitgave Kok):
In de geschiedenis van de geolo
gische wetenschappen en haar ver
houding tot de exegese van de
eerste hoofdstukken van Genesis
ziet men hoe stuk voor stuk. de een
na de ander, de voorstellingen op
basis van een z.g. letterlijke in
terpretatie worden afgebroken en
dan verlaten. De tragiek is daarbij
dat niet wordt ingezien en
misschien voor een deel ook niet
kón worden Ingezien laten we
vooral onszelf niet verheffen: wie
zich van de geschiedenis re
kenschap geeft, beseft dat hij ook
zelf daarin een plaats heeft! dat
deze hele geschiedenis een strijd
bleek te zijn waarin teruggetrokken
werd van stelling op stelling, ieder
voor zich opnieuw niet vast te hou
den. Men kon blijkbaar maar niet
inzien dat men zich in een volledig
onverdedigbare linie had opgesteld,
die ter wille van het behoud van
manschappen en materiaal geheel
ontruimd had moeten worden En
van dat algemene gezichtspunt uit
zie ik naar onze discussie en dan kan
ik mij niet onttrekken aan de over
tuiging dat het vasthouden aan de
historiciteit van de zondeval in een
of andere vorm een laatste stelling
in een verloren linie Is. dat we hier
van een onhoudbaar compromis èf
Schoonebcek: Iederien hef wal
ies 'n ongelukkien.
moeten en daarover op zichzelf geen
verdriet mogen hebben vandaag.
Immers, de Ingenomen positie voor
een bepaalde „letterlijke" interpre
tatie van de eerste hoofdstukken
van Genesis was van het begin af
fout. al moeten we in ons oordeel
daarbij natuurlijk wel beseffen dat
men in de 16e eeuw niet kon weten
wat wij vandaag weten.
Schoonebeek
Ds. G. Oommer in het Gereformeerd
Kerkblad voor Drente en Overijssel:
De houding van de Schoonebekers
(ónder de olie!) heeft velen In den
lande verbaasd. Men had protestbe
togingen verwacht. Demonstraties
tegen de NAM. Niets van dat alles!
Het enige wat viel te vernemen was
,,'t is niet aans, wat zu'j dran doen,
iederien hef wal ies 'n ongeluk-
kien"!...) Ik denk dat er meer gezegd
moet worden. Over onderling ver
trouwen. dat gegroeid is tussen de
NAM en Schoonebeek in de loop der
na-oorlogse Jaren. Aan dat onderlin
ge vertrouwen heeft de NAM niet
weinig bijgedragen. Dat beluister ik
ook in de vele reacties op de olie-
spuiter. Hulde aan Schoonebeek èn
de NAM. Of moet ik zeggen: Aan
Schoonebeek, met zijn bevolking en
zijn NAM. Als je mekaar maar ver
trouwen kan! Als het vertrouwen
maar aanwezig is. Daar moeten wij
met elkaar voor zorgen. Allerwegen.
Niet het minst met betrekking tot
de verschillende generaties. Niet het
minst ook in de kerk.
V.P.R.O. - VPRO
Ds. A A. Spijkerboer in Woord en
Dienst over het vijftigjarig Jubileum
van de VPRO. met en zonder
puntjes:
De VPRO, ontstaan uiteen golf van
de '66-revolutie. mogelijk door tole
rantie bij vele leden, een on
waarschijnlijk groot geloof in de
overtuigende kracht van het vrijzin-
nig-protestantisme bij anderen en
een goed-burgerlijke neiging om een
voorschot van vertrouwen te geven
aan wie met een nieuw idee komt -
die VPRO zegt nu tóch op een of
andere manier het „erfgoed" van de
V.P.R.O. te bewaren. Als je nagaat
wat dat erfgoed dan is. blijken het
formele zaken te zijn: een zeker non-
conformlsme, een bereidheid tot ex
perimenten, een neiging zich niet
positief aan een partij te binden.
Het kan niet ontkend worden, dat
dit ook kenmerken van de V.P.R.O.
waren. Maar het verhaal klopt toch
niet. Het Is het verhaal van de or
geldraaier. die beweert, dat hij een
eredienstelijke functie heeft want
ook hij geeft onder orgelbegeleiding
de gemeenschap de gelegenheid iets
in een collectebus te doen. Wat over
genomen Is van de V P R O is een
aantal elementen, houdingen, ge
dragingen, die voortvloeien uit het
vrijzinnig-christendom; experimen-
teerlust, weten niet met de laatste
waarheid klaar te zijn, dus allerlei
vastigheden relativeren - dat alles is
voor een vrijzinnig-christen ver
trouwd, omdat hij daarin heenwijst
naar vastheid, zekerheid, leiding.
Geest, die ontspringt voor wie op de
Rots slaat.
In dulci jubilo
In het kerstnummer van In de Pei
ling, het blad van de geestelijke ver
zorging (r.k. en prot.) bij de marine,
schrijft vlootpredikant LM. Ver-
seput:
Zelden hoor je kerstliederen in de
zomer Die klinken meestal pas ln
december, onmiddellijk nadat het
Sinterklaasfeest geëindigd is Toch
werd ik afgelopen zomer telkens aan
Kerstmis herinnerd, toen we met Hr.
Ms. „Zeeland" op de Atlantische
Oceaan naar Amerika voeren. Bij
tropische temperaturen in het cafe
taria hoorde ik dan vaak de pittige
klanken van een countryachtige
muziek. Kenners zeiden: „Dat is In
Dulci Jubilo' van Mike Oldfleld".
Mijn zegslieden wisten niet dat het
door hen zo bewonderde muziekje
een gemoderniseerd en „verpopt"
middeleeuws kerstliedje was. Het
trof me en ik dacht aan andere musi
ci die dit lied bewerkten. Johann
Sebastian Bach (1685-1750) be
werkte het lied voor orgel. En in één
van zijn cantates zingt een koor het
als een vierstemmig koraal. De be
werking van Mike Oldfleld op flui
ten, gitaar, drum etc. kunt U horen
op een langspeelplaat (Virgin Re
cords, 27493 X.O.T. (Stereo V 2043)
kant 2). De orgelbewerking van
Bach en het vierstemmig koraal op
een Fontana plaat: Musik filr Weih-
nachten (stereo 653002, kant 2). „Het
is nooit een slecht teken voor een
kerklied, wanneer het misbruikt
wordt", zo schrijft Prof. v.d. Leeuw
in zijn Beknopte Geschiedenis van
het Kerklied, want dan is het popu
lair en wordt het mooi gevonden.
(Foto Ronald Swcering)
Maar jullie noemen iets al vrij gauw
een stichtelijkheid.
Ons omroepbestel staat bol van de
stichtelijkheden. Ik wil niet zeggen
dat die niet geboden horen te wor
den, maar ik zie niet waarom de
kerk geroepen zou zijn om er nog
wat stichtelijkheden bovenop te
doen. Wij willen rekening houden
met de weerzin en de gevoeligheid
van mensen voor stichtelijkheden.
Dat wordt ook publiekelijk erkend.
Dat hebben we gemerkt, toen ons
vrijdaguur kortgeleden verplaatst
werd naar een ongunstig tijdstip. De
hele nietkerkelijke pers nam het
toen voor ons op. Dat zou zij niet
gedaan hebben, als wij een omroep-
je waren, dat alleen maar wat stich
telijkheden heeft te brengen.
Zouden de bezwaren tegen jullie ei
genlijk politiek van aard zijn?
We hebben eigenlijk zelden met on
ze critici theologische discussies
over het beleid. Het gaat meestal
over een maatschappelijke keuze,
over het al of niet aanvaarden van
een politieke of maatschappelijke
betrokkenheid, waarmee ons geloof
gemoeid is.
EEN BRON VAN VERWACHljl^
Door die wil zijn wij geheiligd,!
eens en voor altijd. m
door het offer
van het lichaam van Christus.
(Hebreeën 10, 10) "Ri
In de brief aan de Hebreeën is cPet
tus de Hogepriester. In het k "-L.
van deze liturgische figuur ul
Joodse eredienst ziet de schrijve
Messias leven en werken, lijdei
sterven. Hij brengt dan ook eefec0'
fer. Dat woord past in dit kader.1 S(
hoort bij de voorstelling van
schrijver Zo wil hij ons inleide,l0^
de betekenis van Jezus. JL r
voorop staat een wil. Er is iera
die met dat alles wat wil. In l0e,
voorafgaande is sprake van Got
iets niet gewild heeft. Geen slacl1
fers en gaven. Dat was het niet "u
rop God uit was De eredienst
ergens heem God heeft ons niet1 ïl .u
een symbolische eredienst gema 0
maar voor het werkelijke le a
Hoewel Hij zelf die wetten gege1"
heeft hebben ze een voorbijgaat
betekenis. Het gaat om meer
slachtoffers. Het gaat om die En
wie zijn wil terecht gaat kor
Door die wil zijn wij gehell g®*
Zoiets als apart gesteld. binnenrP'
licht kring van God getrokken.!0*
wat een onomschrijfbare massi
aan het licht gekomen, „met 'f21'
naam en een gezichtin ons diej 2
mens-zijn aan het licht gebraias
Dat is daar gebeurd, toen Hij |°5
gaf in een uiterste van verbonéüe
heid met ons, ook toen die verb
denheid Hem in de dood bracht.
de Hogepriester, zegt deze man,
brengt zijn offer. Hij offert zich*or
voor je op. Door die wil zijn wij .os
wij zijn mogen. Mensen met 1^'
toekomst. Eens en voor altijd. lP 0€
meer weg te werken. Als een gr 1
in je bestaan. Als een bron van (""H11
wachting. n Iu
t E
eek:
Ds H. C. Spljkerboer|
Ds H. C. Spijkerboer, hervormd p
dikant te Leek, is aan de rijksunivlDE
siteit te Groningen gepromovefuld
tot doctor in de godgeleerdheid |gHc
een proefschrift over de opbouwi
samenstelling van het tweede r
deelte van het bijbelboek Jes»e oj
(hoofdstuk 40-66, de zgn. Deutertuffe:
saja Deuterojesaja wordt over fapie
algemeen beschouwd als een venom
meling van losse, zelfstandige pnranc
tieën. Ds Spijkerboer komt in avee
proefschrift echtter tot de conclufcntr
dat dit bijbeldeel een literaire ee bi
heid is. De diverse profetische stile b
ken zijn onlosmakelijk met elkfuite
verbonden. sn
oofd
Moon «n
!Zlg
De Franse minister van bint»
landse zaken. Michel Poniatowalok
heeft verklaard dat de Koreabslai
Moon, leider van de „Unified Fat irloi
ly" in Frankrijk niet welkom is. de
ministerie volgt het doen en latfranc
van de sekte nauwgezet en de poiljods
stelt een diepgaand onderzoek
naar enige beschuldigingen, die
gen de sekte geuit zijn, aldus
minister.
Hans Bouma
>sla
am.
bi
ider
et 1
br
hkel
De Hilversumse gereformeerde piods,
dikant J O. C. Bouma. méér bekeëêva
als de milieubehouder en vegetartn z
Hans Bouma. heeft in zijn zojuist
Van Holkema Si Warendorf te Bv
sum uitgekomen boekje „Het
mag geen ernst worden". tweeh<fet c;
derd van zijn „korte notities"
mens en natuur verzameld. Het
pagina's tellende boekje (met eC!£
plaat op de titelpagina van elk cl
derdeel) kost 12.90. Hier is H
laatste notitie: „Hoe feestelijk kt:
het op aarde toegaan, wanneer
ons werkelijk éérds gedragen,
aards, zoals het ons. zonen
Adam de aardman, betaamt." Ma
er horen 199 notities aan vooraf.
MOSKOU De Russische staa
uitgeverij voor politieke literatul^
heeft aangekondigd, volgend ja)
een boek te publiceren over het ba)
tisme. Onder de titel „Het huidUf'
baptisme illusie en werkeli
heid" zullen in dit boek alle fan
sieën over een gouden eeuw van hlV>
baptisme in de Sowjet-Unie naar h
rijk der fabelen worden verweze
aldus de aankondiging.
e d
erdi
tenf
laar
oen
loen
:.f.
iada
ting:
an
rrp
ér\
ersl
Pastoraat en de tieke mens. Tl ,u^)
rustingsconferentie voor theologrfulle
m.m.v. dr. P. H. Esser, drs. P. F. Tfoet
Aalders en ds. C. Verspuy, van vrt
dagmiddag 7 Januari twee uur
zaterdagmiddag 8 januari half vi#?n
Hooge Paaschberg, Amhemsew "ig*
57, Ede. Opg. en inl. mej. J. H. v istr
der Meer. Uilenstede 196, Amstf0^
veen.
g<
De school is dood: ideeën van Ill£n v
Reimer. Onderwi 'en
weekendcursus m.m.v. drs P. Scb
thof, 7-8 januari, Den Alerdint Uk
Laag Zuthem (tel. 05290-541). «tU
»eel
