Uit de laatste
ronde van Haifa
Laatste fase eindspel
De RuiterDrost
1
178,- DAALDEROP
dammen
M
0
0
Q
0
JJ
Q
0
JUBILEUMNUMMER'
schaken
1 IA
H Hi*
U
me a a
Al
A ESA;
1
S
A
Ar m
JA!A E
1
m
B&haö
IJl
watt 1
Nieuw
van Daalderop
Bistro-Cockerelle,
de pan die alles kan.
postzegels
Nieuwe boeken f|i_ Ja rlil
TE'ZATERDAG 11 DECEMBER 1976
SC\
TROUW/KWARTET 27
Melk
Graag wil ik de redactie van
„Trouw" feliciteren met haar com
mentaar op de verordening van de
Europese Gemeenschap betreffende
de verhoging van het vetgehalte van
volle melk Het ontstaan van hart
en vaatziekten wordt mede bevor
derd door een voeding, die rijk is
aan verzadigde vetten. In de strate
gie ter voorkoming van deze ziekten,
maar ook van andere welvaartsziek-
ten. zoals de verschillende vormen
van kanker, passen een aantal hy
giënische maatregelen. Uit vele we
tenschappelijke onderzoekingen
blijkt dat een beperking van de da
gelijks geconsumeerde hoeveelheid
vet (voornamelijk de verzadigde vet
ten) een van de meest urgente is. Nu
blijkt, dat in 1940 de gestandaardi
seerde volle melk nog slechts 2.5%
vet bevatte, in 1960, 3.0% en in 1968
3,2% vet. Terecht kan gesteld wor
den. dat de bijdrage van vet uit volle
melk niet het leeuwedeel van de
totale (verzadigde) vetconsumptie
vormt. Echter, de bovengenoemde
E.E.G. beslissing doorkruist een
(eventueel toekomstig nationaal)
beleid, gericht op vermindering van
gebruik van voedingsmiddelen, die
een wezenlijk aandeel leveren in de
totale (verzadigde) vetconsumptie.
Moet nu geconcludeerd worden, dat
de E.E.G maatregel bewijst, dat in
onze maatschappij economomische
motieven op de korte termijn van
groter belang zijn voor de bevolking
dan motieven van ge-
zondheidsskundige aard? Op de lan
ge termijn zal de E E G. maatregel
(en andere soortgelijke maatrege
len) wel oneconomisch blijken te
zijn. De oorzaak hiervoor laat zich
raden.
Wageningen A. de Bont
Voedingskundige
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet Postbus 859. Amsterdam.
BIJ publlkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Kernenergie
Hans Knoop
Het zal in de geschiedenis niet zo
vaak voorkomen, dat een journalist
het genoegen mag smaken dat hij
een bijna onoplosbare en uiterst de
licate zaak vele maanden lang op
het spoor is en dan ten slotte een
gigantische hoeveelheid werk be
kroond ziet met volledig succes.
Van harte gefeliciteerd Hans!
Voor mij ben je de man van het jaar.
Oegstgeest W- J. H. Baart
Vernieuwing
De schrijver van „Stinkende won
den" (dd 8 dec.) trekt een vergelij
king tussen de vernieuwingstheolo
gen van heden en mannen als Lu
ther en Calvijn. Nu waren Luther en
Calvijn mensen, die dwars tegen
menselijke meningen en tradities in
heen wezen naar de Schrift. Niet
naar de Schrift, zoals zij beweerden
dat die moest worden gelezen. Maar
naar de Schrift-zoals-die-daar-ligt.
Onze vernieuwingstheologefn doen
echter precies het omgekeerde, zij
voeren de mensen van de Schrift af
naar het terrein van hun menselijke
opinies. De vergelijking gaat dus
hopeloos mank. Calvijn en Luther
kwamen niet „met nieuwe mogelijk
heden", maar zeiden: Zo spreekt de
Schrift, cn voerden de mensen terug
naar „de oude waarheden". Christus
verkondigde geen verpakkingstheo
rie. etc. Hij hanteerde de Schrift-
zoals-die-er-llgt. Wie een ander ge
luid laten horen, vertolkt niet de
stem van de goede Herder.
Leeuwarden J. G. Fijnvandraal
Huis-hasj dealer
Uw verslaggeefster vindt het te
leurstellend dat in een Haags jonge
rencentrum geen hasj verkocht mag
worden. Blijkbaar ziet ook zij hasj
en marinuana als onschuldige roes
middelen. die de gebruiker kan vrij
waren van hard drugsgebruik. De
gruwelijke werkelijkehid is helaas
anders Bijna alle heroïne verslaaf
den zijn begonnen met soft drugs
Soft drugs bewerken een zekere ge
wenning zodat men in de verleiding
komt zwaardere doses te gebruiken
De meest labiele gebruikers en zij
wier wilsleven door een regelmatig
soft drug gebruik ondermijnd is.
gaan over op hard drugs. Hasj is het
voorportaal van de ellende, zegt
mgr. dr. J. J. Dellepoort, werkzaam
onder gevangen hasj handelaren en
dat zeggen de meeste narcoticabe-
strijders en evangelische hulpverle
ners in ons land hem na. Een betere
methode is dan ook jongeren niet
het voorportaal te laten binnengaan
en ze duidelijk te waarschuwen voor
elke vorm van druggebruik.
Hardenberg A. Verkerk
Voorl. chr. drugbestrijding
VU en doelstelling (3)
Volgens drs J. v. d. Zanden behoe
ven we niet zo bang te zijn voor
communisten in de bestuurscolleges
van de VU. want ze vormen toch
altijd een minderheid. Zo redeneer
den voor de oorlog ook vele Duit
sers: wees maar niet bang voor de
nat.-soclallsten, want ze krijgen
toch nooit een meerderheid. En toch
werd Hitier dictator. Drs v. d. Zan
den vergeet, dat aanhangers van de
dictatuur helemaal geen meerder
heid nodig hebben om aan de macht
te komen. Voorts, een communist
kan niet naar eer en geweten de
doelstelling van de VU onderschrij
ven; doet hij dat toch. dan is hij een
huichelaar. Evangelie en onvrijheid
dictatuur verdragen elkaar niet.
Dat betekent niet. dat wij de benen
moeten nemen voor de dialoog met
de communisten. Een dialoog ak
koord, maar geen communisten in
de bestuurscolleges van de VU.
Almelo L. Alderliefste
VU en doelstelling (4)
Volgens drs v.d. Zanden vindt de
hele VU-gemeenschap, dat de
grondslag niet kan samengaan met
de communistische ideologie. Het is
fout hier over de gehele VU-
gemeenschap te spreken. Of horen
degenen die een andere mening heb
ben er niet meer bij?
Volgens mij kunnen CPN-leden best
in de geest van de grondslag werken
Het CPN-lidmaatschap mag géén
beletsel zijn ze toe te laten tot de
bestuurscolleges. Vanwaar de angst
voor progressieve studenten?
Misschien wordt de doelstelling als
een excuus voor die angst gebruikt
Amstelveen Hein Raat
Ds Zeldenrust (2)
Mw Visscher-Dekker kan gelijk heb
ben (Trouw 6-12) dat niet slechts ds
Zeldenrusts pacifisme polariserend
werkte in Uden (trouwens: de waar
heid kan enorm polariseren!).
Maar niet ZIJ kan kritiek hebben op
de berichtgeving in Trouw of in Mili
tia Christi. In deze berichten werd
nl het kerkeraadsrapport geciteerd
dat sprak van de voorname rol van
Zeldenrusts pacifistische overtui
ging. Indien nodig ligt dus rectifica
tie op de weg van kerkeraad of clas
sis. Zonder zulke rectificatie blijft
de blaam op Uden rusten.
Baarn
Dies Heitmeijer
Levensstijl
Werkloosheid en werkgelegenheid,
honderden open plaatsen in de me
taal en in de scheepsbouw en intus
sen al boven de 200.000 zonder werk.
In wat voor een wereld leven wij
eigenlijk en hoe kun Je Je hand op
houden. als je gezond en sterk bent
om produktlef te zijn? Hoe beleven
wij straks kerstfeest, wij weten toch
dat Christus de gestalte van een
dienstknecht heeft aangenomen.
Waarom zijn wij dan toch te goed
om desnoods wat gewoon werk te
gaan doen. Is geld meer waard dan
zelfrespect? In deze ego- en ingerich
te mentaliteit vermoorden wij ons
zelf en elkaar, we raken vervreemd
van elkaar, we verliezen elkaar. En
dan de soberheid. Ja, Mink van Rijs-
dijk schreef zeer goed over de kater
van St Nicolaas. Het is om te huilen.
Terwijl zes ponny's verkommerd
werden aangetroffen in een weiland
bij Arnhem. Brood op de straat,
brood in de vuilsnisbakken en voed
sel wat over is in ziekenhuizen, res
taurants, bejaarden-rusthuizen, hup
weg als vuilnis. Wij kunnen toch zo
niet doorgaan! Het klaagt ons aan.
Rozendaal zrF. Vos
Mens en dier
De schrijver van „Vandaag" (7-12)
grijpt een extreme uiting van die
renliefde aan om dierenbescher
ming in z'n algemeenheid in diskre
diet te brengen. Hij is, zoals zo vaak
gebeurt na een ontroerende TV-
uitzending, gegrepen door het leed
van kinderen, en terecht. Wee dege
nen die zich dan met zo iets nutte
loos als „dierenleed" bezighouden!
Om te bewijzen dat er met dieren
liefde wat aan de hand zou zijn
worden beschadigde figuren als
Hans L en Berg ten tonele gevoerd,
die kennelijk het kleine beetje men
selijk gevoel dat ze nog hadden bij
dieren kwijtkonden. Wil de schrijver
met z'n stukje suggeren dat dieren
beschermers zich niet om menselijk
leed bekommeren? Mensen gaan
voor, nietwaar, en daarom mogen
bijv. dierenconcentratiekampen ter-
wille van uw dagelijks eitje of stukje
vlees natuurlijk wél.
Den Zaag Hans en Jelly
Overmeer
0
fes»
Q
0
De vorige keer zag u het tweede deel
van de trilogie De Ruiter—Drost. De
diagramstand, wilde u stimuleren
tot enige navorsingen in dit curieuze
eindspel Ik was het met die kop
boven dit deel niet eens. dit tussen
haakjes.
In de diagramstand is wit aan zet en
het is beslist niet gemakkelijk een
acceptabele voortzetting te vinden.
Eerst de meest voor de hand liggen
de voortzettingen, namelijk 54; 7-2
en 54; 7-1. Na 54; 7-1 45-50 55; 1x40
50x36 56; 43-38 natuurlijk zijn er hier
diverse voortzettingen mogelijk,
maar ik kies maar een voor de hand
liggende zet. die tot doel heeft na
36-22 met 38-32 en wanneer zwart
veld 22 verlaat 32-27 zwarte combi
naties ingeleid door 16-21 uit te scha
kelen. 56; 36-22 57; 38-32 22-6 58;
32-27 er dreigde 16-21 58; 6-1 59;
40-35 19-24 60; 35-44 op 27-22 volgt 1-6
met winst, en op 26-21 1-12, zodat
spelen met de dam verplicht is. 1-18
61. 44-22 (44-33 18x36 62; 33x15 36-22
verliest voor wit door het standaard
eindspel van wit op de lijn 1-45 en
een schijf op 26. de dam van zwart op
veld 17, en schijven op 16. 30 en 35.
een eindspel dat ik al eens van de
zelfde tegenstander heb verloren.
Ook 63. 26-21 16x27 64; 15-38 30-34 65.
38x21 22-27 winst voor zwart). De
tekstzet is dus gedwongen, en zwarts
plannetje mislukt. 61; 18-1 62.
22-50 30-34 63; 27-22 24-29 64; 22-17
1-6 en zwart wint gemakkelijk, ook
als wit niet 22-17 speelt, maar b.v.
50-44. wint 1-6. omdat de witte dam
na 44-50 eenvoudig door 24-29 gevan
gen wordt. Nee! zo zal wit het niet
moeten doen. Hij zal moeten probe
ren de trie trac lijn 1-45 in zijn bezit
te houden. Dat is zijn enige kans!
Lukt hem dat soms? Na 54; 7-2 19-24
dreigt 30-35! 55; 2-7 23-29! 56; 7x34
45-50 57; 34-1 50x36 58; 43-38? Het
antwoord luidt alweer nee! Zwart
kan hem daar nl. op eenvoudige wij
ze dwingen tot 58; 36-22 59; 38-32
22-6 60; 32-27 30-35 61; 26-21 (wanneer
wit met de dam speelt neemt zwart
veld 1 in bezit en daarmee de tric
trac lijn en de winst). 61;24-30 62;
1-45 6-1 63; 45-50 25-30 het gemakke
lijkst 64; 21-17 30-34 en zwart wint
zonder al te veel moeilijkheden.
De Ruiter zou De Ruiter echter niet
zijn geweest, wanneer hij er niet in
was geslaagd de enige nog remise
kansen biedende zet te vinden, nl.
54; 39-33! Immers, op 45-50 55; 7-2
50x36 56; 2x35 is het niet meer moge
lijk een sluitende winstvariant te
vinden, omdat én de centrumschijf
op 23 én de combinatiemogelijkhe
den met 26-21 tezamen een te grote
hinderpaal vormen om het over
machtseindspel ook daadwerkelijk
met winst te bekronen. Daarom is
zwart na de tekstzet ook wel gedwon
gen tot 54; 19-24 55 33-28! De
clou: wit offert vrijwillig een schijf,
maar krijgt nu erg veel compensatie
door de dreiging van een tweede
dam. Een dreiging, die theoretisch
wel goed zal zijn voor de remise Ik
was mij dat gedurende de partij ook
wel bewust, maar in de praktijk
biedt het zeker nog wel winstmoge
lijkheden aan zwart. 55;23x21 56;
26x17 Wanneer zwart nu wil verhin
deren. dat wit een tweede dam haalt,
heeft hij de beschikking over het
tegenoffer 16-21 57; 17x26 45-50 58;
7-1 50-45 de beste 59; 1-6 30-34 60; 6-50
en het resterende eindspel is helaas
remise: 60; 24-29 61; 26-21 34-40
62. 21-16 29-34 63; 50-6! 45-50 64.
16-11. Ik kon tijdens de partij, en ook
nu nog. geen winst ontdekken. Van
daar. dat ik besloot tot een wan
hoopspoging met: 56; 45-50 57.
17-12 30-35 58; 7-1 24-29 verhindert
doorlopen met schijf 12. Wit gaat
echter erg subtiel te werk. 59; 1-7
35-40 60 7-2 40-45. Hier waren mijn
tegenstander en ik al weer in tijd
nood. zodat de spanning ten top
steeg. Wit maakt geen fout meer 61.
m
9
9
9
9
0
0
O
Op 8 december brengt Trouw met
kennelijke graagte op de voorpagi
na de uitspraak van minister Lub
bers „PPR exploiteert angstgevoe
lens", en uw commentaar gaat daar
nog eens op in. Alle technische vin
dingen hebben tot nu toe angstge
voelens gewekt
Een opmerkelijk verschil Is echter
dit nu gerenommeerde geleerden
sterke bezwaren aanvoeren, terwijl
in andere situaties de protesten van
leken kwamen. Het gaat niet om de
vraag: waar laten we de rotzooi,
maar om de vraag: kernenergie, ja of
nee.
Ik ben van mening dat de PPR in
deze zaak de enige regeringspartij is
die een verantwoord en duidelijk
standpunt inneemt. De gevaren die
met kernenergie gepaard gaan zijn
van een zodanige ernst, dat het blin
de optimisme waarmee de technolo
gie voortvaart een halt moet worden
toegeroepen.
Ons vertrouwen in de techniek
blijkt niet terecht (de Philips-
Duphar fabriek aan het Noordzee
kanaal; DSM-Bee, Seveso, enz en
ook in de toepassing van kernener
gie doen zich onvermijdelijk ernsti
ge ongevallen voor. Ik duidde het al
aan, de hamvraag is, of we wel op
het goede spoor zitten met het ver
der ontwikkelen van onze bescha
ving in deze richting. En dan valt
het mij tegen dat men juist in chris
telijke kring, waar men zo goed de
geschiedenis kent van 2000 jaar te
rug. kennelijk geen weet heeft van
de geschiedenis van de laatste 200
jaar: van techniek in z'n huidige
vorm was 200 jaar geleden nog geen
sprake! En is het verantwoord op
deze basis beslissingen te nemen die
consequenties hebben voor miljar
den jaren?
Emmcn G. K. Zijlstra
Van Agt (3)
Van Agt (4)
12-8 50-11. Hier berustte ik in remise
en ging ik expres in op de volgende
remisevariant, 62; 8-3 11-7 63; 2x11
16x7 64; 3-21 7-11. Op 64; 45-50
maakt wit remise door 65; 21-16 en
het opdrijven van schijf 7 naar 23 en
vervolgens Is 50-28 wel mogelijk,
maar dan it 32-38 mogelijk en wit
kan altijd remise maken, zoals u zelf
kunt uitzoeken. Na de tekstzet heb
ik de partij, met mijn vlag op vallen,
remise gegeven, omdat na 43-39 geen
eer meer te behalen valt.
Voor de liefhebber het laatste pro
bleempje. Wit speelt en wint; oplos
sing volgende week.
(hot veertiendaags orgaan voor hel hervormde kerkewerk uitgaande van de Hervormde Raad voor Pers en
Publiciteit) verschijnt In verband met haar vijfentwintig Jarig bestaan op 18 december 1976 met een 28 pagina's
tellend
Ds. J T. Wiersma Roosjes - met Drie Koningen
Ds. J T. Wiersma Kleine Catechismus
Dietrich Bonhoeffer Wie ben ik (gedicht)
Ds. W. F. H. ter Braak Ik ben.in do gevangenis
geweest cn gij hebt Mij niet
bezocht
P. Hijmans Abortus artlbus provocatus
of abortus, veroorzaakt op
talloze wijzen
Ds. A. A. Spijkerboer Redactionele kolom
Omgekeerd Kerstfeest
Secretariaat Register 1976
I'll de Inhoud:
Ds. J T. Wiersma
Drs. S. Gerssen
Dr R. J. Mooi
Ds. L. H. Ruitenberg
Ds. A. A. Spijkerboer
P. W A. de Wit
Ds. W R. van der Zee
Ds. W R. van der Zee
Ds G. Spilt
Prof. dr. P. J. Roseam
Abbing
Prof. dr. P Sinlts
Dr J. A Hebly
J. W. Schutte Nordholt
Ds. G. C. Tromp
Ds. J. T. Wiersma
Jac. Roos
Ds. O. C. Tromp
Vijfentwintig Jaar Woorden
Dienst Godgeleerd, we
reldwijs, dienstbekwaam
De Gereformeerde Bond:
gisteren en vandaag
Analyse en toekomstver.
wachting vroeger en nu
Wat beklijft cn wat ver-
waait 25 jaren organen
van bijstand
De genade /an liet nulpunt
Diakonaat illusie of
opdracht
Liturgische vernieuwingen
Uit de kerkdienst
Synodaal gezien
Moer dan ooit: voor alle
kerkewvrkers
25 jaar schering en inslag
Op zoek naar conciliarilcit
Nedergedaald ter helle
voor Hanna en Wim
De wolf, de herder en de
huurling (25 jaar pastoraat)
Kerstfeest
Wat elders gebeurt
Ethische vragen - Waarom
zouden wij mi nog trouwen?
In verband met het bepalen van de oplage horen wij
ou al graag of u interesse hebt in (extra) nummers, die
1.80 per ex., bij 10 exemplaren 1,50 per ex kosten
(steeds exclusief portokosten d-'ze is voor 1 ex.
1.20, voor 10 ex. 4.—).
U kunt deze bestellen door onderstaande bon ingevuld
te zenden aan:
xx>ooooooonoooooooooooooooooooooooooooooooooocxx>ooooo
1VOOICD EN DIENST
Posibus 5176. 's-Gravenhage.
Ondergetekende
Adres:
Woonplaats:
verzoekt om nummers van het Jubilcuintiuin-
iner. Het verschuldigde bedrag zal na ontvangst van
uw acceptgirokaart worden overgemaakt
Datum: Handtekening:
Fijn dat er nog heel wat mensen
zijn, die mr. Van Agt waarderen. Die
het niet doen en dan maar gelijk het
CDA veroordelen kunnen we missen
als kiespijn. Die horen niet thuis in
een christelijke partij. En wat zegt
Knoop nu: „de beloning te ontvan
gen zal ik zien als een overwinning
op minister Van Agt." Ach, en laat
ik nu toch altijd gedacht hebben dat
Knoop graag Menten voor de rech
ters zou zien."
Gouda J- Herstel
In het overzicht van de zaak-Menten
door Huib Goudriaan in Trouw van
8-12-76 ontbreekt het mijns inziens
meest essentiële deel. Er is namelijk
een misverstand ontstaan, dat mi
nister Van Agt weergaf in zijn bege
leidend schrijven bij het voorlopig
rapport-Hartsuiker met de zin „dat
mijn medewerkers mij hierover (Het
arrestatiebesluit) niet tevoren heb
ben geïnformeerd". Hoe kon dit mis
verstand ontstaan? Minister Van
Agt heeft diverse malen verklaard
onder meer ook in het parlement dat
hij voor zijn vertrek naar Roemenië
niet op de hoogte was van het voor
nemen Menten te arresteren. Ais
men aannam dat Van Agt de waar
heid sprak dan lag de conclusie voor
de hand dat Van Agt onkundig was
door een grove nalatigheid van zijn
medewerkers. De mensen die echter
wisten dat er een „Nota Menten"
enige dagen voor het vertrek van
Van Agt naar hem toe was gestuurd
o.a. Hans Knoop, dachten dat Van
Agt loog dat hij niets wist. Wie kon
er het ongelofelijke veronderstellen
dat Van Agt inderdaad van niets
wist omdat hij eenvoudig geen ken
nis had genomen van de hoogst
dringende „Nota Menten". Maar dit
hoogst onverantwoordelijke optre
den van Van Agt wordt nog geslagen
door zijn optreden in het parlement.
Hij geeft daar niet onmiddellijk en
ruiterlijk toe dat zijn onwetendheid
niet aan zijn medewerkers kan wor
den geweten, maar aan zijn eigen
verzuim kennis te nemen van een
gewenste instemming met het arres
tatiebesluit.
J. W. E. Riemens
NASCHRIFT: Het overzicht was
hoofdzakelijk gewijd aan de voorge
schiedenis van de zaak-Menten vóór
het Kamerdebat, waarbij dit debat
wegens de beperkte ruimte in enkele
passages moest worden samengevat.
In het begeleidend schrijven van mi
nister Van Agt bij het voorlopig rap
port-Hartsuiker, zowel als in een in
terview over de zaak-Menten aan de
GPD-bladen van zaterdag 4 december
geeft de minister toe voor zijn vertrek
naar Roemenië de nota-Menten niet
te hebben gelezen. In genoemd inter
view vertelt de minister ook dat hij bij
zijn terugkeer in Nederland ,,in een
uitzonderlijk slechte conditie slechts
enkele uren tijd had zich voor te
bereiden op het Kamerdebat. „Moge
lijk was de minister ook tijdens het
debat nog niet op de hoogte van de
nota-Menten en moet hij dus inder
daad slecht zijn geïnformeerd door
zijn ambtenaren.
H. GOUDRIAAN
Wolfgang Unzicker r winter en zo-
mervaspeelde op de olympiade in
een zeer degelijke stijl, zoals we van
hem gewend zijn. Tot de laatste ron
de bleef hij aan het eerste bord onge
slagen. Tegen de jonge Australische
meester Jamieson sloeg hij toen op
de vijftiende zet een remiseaanbod
van de hand De kampioen van Aus
tralië had hij blijkbaar onderschat,
want enkele zetten later stond Un
zicker al slechter! Uit dezelfde match
tegen Australië volgt dan ten slotte
ook mijn laatste partij van de serie
van dertien. Jamieson had aan het
eerste bord een goed resultaat:
54,5% uit elf partijen, Unzicker
53.8%.
LIJN-AFSLUITING.
De interferentie of lijnafsluiting is
het thema van de volgende driezet:
Wit moet op de tweede zet met een
strategische paardzet verhinderen,
dat een voor het matbeeld onmis
baar stuk geslagen wordt.
verlies. Ld5: had moeten gebeuren.
25. Tfcl! (Om Pc4:!? met 26. Pc7:
Tc7: 27. Lc7: Tc7: 28. b3 te be
antwoorden) Lb7 26. Th3 Pc6? Hier
lag nog een laatste kans voor Ld5
Op 27. Dh5? was dan g5 mogelijk
geweest. 27. Tlc3! Pd4 28. Th7?ü
Kh7: 29. Dh5+ Kg8 30. Th3 Pe2+. Na
Tf8 is 31. Pf6:t! beslissend Er volgde
nog 31. Khl, waarna Unzicker zich
gewonnen moest geven.
Konings-lndisch.
PACHMAN-FULLER.
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4 e4 d6 5.
f3 0-0 6. Le3 Pbd7 7. Ld3! c5 8. Pge2
a6 9. 0-0 Dc7 10. b3! (Beter dan 10.
Tel cd 11. Pd4: Pe5) b6 11. Tel e5 12.
de5 Pe5: 13. Lbl Tb8 14. h3 b5 15. f4
Ped7 16. Pd5 Pd5: 17: cd5Te8 18. b4!
Lb2!?
Dr. K. FABEL. 1961.
Mat in drie zetten.
Spaans.
JAMIESON-UNZICKER.
1 e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. Lc6:
dc6 5. 0-0 f6 6. d4 ed4 7 Pd4: Pe7 <c5!
8. Pb3 Ddl: 9. Tdl: Ld7! en 0-0-0) 8.
Le3 Pg6 9. Pc3 Ld6 10. 14 0-0 11. Dd3
De8 12. Tael Kh8 13. a3 Ld7 14. Pb3
Td8 15. De2 Lc8 16. Pa5! c5 17. Pc4 b6
(b5! 18. Pd6: cd was voldoende ge
weest voor een gelijke stand) 18.
Pd6: Td6: 19. f5 Pe5 20. Pd5 TI7 21
Lf4 Lb7 22. c4 Tdd7 23. Tel a5 24 Tc3
La6? Dit leidt onverwacht snel tot
Stand na 18. Lb2!?
Op c4 zou 19. Ld4 met Pc3 gevolgd
zijn. 19. Dd2! Lel: 20. Tel: Pb6! Na c4
21. Ld4 heeft wit een doorslaggeven
de aanval. 21 Ld3 Pc4 22. Lc4: bc4
23 Tc4: Ld7: (Of a5 24. bc La6 25 Ta4
Lb5 26 cd!) 24. Pg3! Lb5 25 Tc3 c4 26
Ld4 De7 (Er dreigde 27.15) 27. Ph5! f5
28. PI6+ Kf8 29. e5! (Veel sterker dan
29. Pe8: Te8: 30 ef Del? of 30. e5
Db7) Teb8 30. g4 Le8 31. a3 a5 32. gf5
ab4 33 ab4 Tb4. 34. fg6 Lg6; 35. Tg3
Tblt 36. Kh2. Met 37. 15 als sterke
dreiging. 36. c3 37. Tc3: Tc3: 38.
Dc3: Db7 39 ed6 Da6 40. d7 De2? 41.
Kg3. Opgegeven
Oplossing probleem: 1. Lh7-g8! 1.
Lbl 2. Pf5! Lf5: 3 g7 mat Of 1.b3
2. Pe6! Le6: 3. g7 mat.
LUDEK PACHMAN.
Zestiende IBM-schaaktoernooi 1976,
door C. Orbaan en H. J. van den
Herik e.a. Uitg. Vermande Zonen te
IJmuiden. 212 blz. Prijs 12,50.
De verrichtingen van grootmeesters
en meesters op het IBM-
schaaktoernooi dat deze zomer ln
Amsterdam is gehouden zijn zo
als gebruikelijk snel en accuraat
vastgelegd ln een toernooiboek. De
rondeverslagen zijn van C. Orbaan,
de redactie van de analyses van H. J.
van den Herik. Het aardige van het
IBM-toernooiboek is dat de deelne
mende meesters en grootmeesters
zelf hun belangrijkste partijen ana
lyseren. Zo laat winnaar Victor
Kortsjnoi zelf zien hoe hij onze
landgenoot Donner en de Joegoslaaf
Velimirovic met een nul naar de
volgende tegenstander stuurde. Sa
men met zijn mede-winnaar Miles
analyseert Kortsjnoi hun beslissen
de remise-partij. Van het opmerke
lijke besluit van Kortsjnoi om na
het toernooi niet terug te keren naar
Rusland wordt in het boek overi
gens met geen woord gerept.
E.
De Bistro-Cockerelle van Daalderop. U kunt er
mee bakken, braden, stoven, smoren, sudderen,
flamberen of narmhouden. Elektrisch, dus
overal te gebruiken. Met thermostaatregelaar
voor elke gewenste temperatuur. Met zeer
hoog deksel, dus ruimte genoeg voor de
grootste kip. Volkomen veilig: de pan kan
gerust under water of in de vaatwasser.
Daalderop b.v .Ttel. Telefoon: 0.1440-5244
mlematio-mutlef Am groep fl
Zestiende IBM-schaaktoernooi 1976.
Frankrijk heeft zijn laatste uitgifte
voor 1976 bekend gemaakt. Op 6
december verscheen nog een
landschapzegel met een gezicht op
Port Louis bij Lorient aan de zuid
kust van Bretagne We zien de cita
del van de in de 17e eeuw zeer be
langrijke handelstad, waarin thans
het Atlantisch museum is onderge
bracht. Voorts op de achtergrond
het zeilschip „Duchesse Anne."
De tweede zegel komt 20 december
in omloop en behoort tot de reeks
.kunstzegels-groot-formaat" Op
die zegel een reproductie van een
stilleven van bloemen en fruit van
de veelzijdige kunstenaar Maurice
Vlaminck (1876-1958). zulks ter her
denking van zijn honderdste ge
boortedag
Van Oostenrijk meld ik u drie bij
zondere zegels Eind vorige maand
verscheen nog een portretzegel we
gens het feit dat Viktor Kaplan
(1876-1934) 100 jaar geleden werd
geboren Kaplan is vooral bekend
vanwege de waterturbines, die hij in
1912 heeft uitgevonden en welke
naar hem genoemd zijn Voorts ver
scheen de gebruikelijke Oostenrijk
se kerstzegel waarop dit jaar een
geboortescène is afgebeeld, die
voorkomt op een altaarvleugel uit
1450 van Benedlctijnerarbeid in St
Lambrecht (Stiermarken). De derde
zegel is een emissie naar aanleiding
van de „dag van de postzegel" welke
sinds 1949 elk jaar met een postzege
luitgifte wordt begeleid Op de zegel
zien we uitrustingstukken van een
postillon, die hij in de vorige eeuw
alleen tijdens bijzondere gelegenhe
den gebruikte Afgebeeld staan de
galahoed en de ereposthoorn, die
slechts verdienstelijke ambtenaren
mochten voeren
Als onderwerp van de vier kinder
postzegels van Zwitserland 1976
koos men voor de vierde en laatste
keer planten die in bossen voorko
men. Afgebeeld zijn berberis, zwar
te vlierbes. lindebloesem en
longkruid. Allemaal planten waa
ruit huis- en andere geneesmiddelen
tegen de meest uiteenlopende kwa
len bereid kunnen worden. De West-
Afrikaanse staat Gambia maakt be
kend dat zij ln de komende vier
jaren series zegels zal uitgeven, ge
wijd aan dieren die in het in 1968
gestichte Abuko-reservaat leven In
de eerste reeks, die 29 november
verscheen, zien we de tijgerkat, een
antiloop, de sitatunga (een soort
hert) en een luipaard Behalve de
vier zegels kwam ook een blokje in
omloop. Als vierde in de reeks Zuid-
Afrikaanse zegels gewijd aan sport,
volgde op 2 december een zegel ter
ere van de wereldberoemde golfspe
Ier Gary Jim Player, waarop de
golfsport is uitgebeeld De vorige
series droegen afbeeldingen van de
kegel-, cricket- en polosporten.
Tenslotte: een zegel van IJsland ter
gelegenheid van het 60-jarig be
staan van het verbond van vakver
enigingen van het land, waarvan nu
43 000 werknemers lid zijn. Op de
zegel een symbolische afbeelding
met het embleem van de organi
sa tie.
J. J. M. Kiuen