„Christen-democraten sterke
politieke kracht in Spanje"
Westerterp niet op landelijke
lijst van KVP-kandidaten
Bemiddelingsvoorstel
voor beroepsvervoer
Scherpe controle op
misbruik uitkeringen
Anton Canellas.
voorman „Spaanse CDA" vandaag in Nederland
Turken zonder arbeidsvergunning in bus aangehouden
Boersma en Van Huiten
willen vertrouwensmannen
Doeltreffend, niet kwetsend
Rapport Kooijmans
over wapenorders
WOENSDAG 8 DECEMBER 1976
TROUW/KWARTET AG
BARCELONA „Het voor
naamste doel van ons bezoek
aan Nederland is het Neder
landse publiek de huidige situ
atie in Spanje uit te leggen.
Deze situatie is bijzonder be
langrijk en wordt in het buiten
land vaak verkeerd begrepen.
Daarom zullen we tijdens ons
bezoek niet alleen contact heb
ben met politici, maar via pers,
radio en televisie ook met het
Nederlandse volk"
Aan het woord is Anton Caöllas,
secretaris van wat je zou kunnen
noemen het Spaanse CDA en secre-
tans-generaai van de Union Demo-
cratica de CataluAa. de Catalaanse
tak van van de Spaanse christen
democraten. We spraken hem zater
dag. de dag voordat hij met een
Spaanse christen-democratisch de
legatie naar West-Dultsland vertrok.
Samen met Joaquin Ruiz-Gimenez
(linkse christen-democraten) Jose
Maria Gil-Robles (rechtse christen
democraten), Juan Aguriaguerra
(Basklsche christen-democraten) en
Vicente Ruiz Monrabal (christen
democraten van Valencia) brengt
Canellas vanaf vandaag tot zaterdag
een bezoek aan ons land.
De Spaanse delegatie is in ons land
op uitnodiging van het CDA. Eerder
dit jaar bracht een afvaardiging van
het CDA bestaande uit de Kamele-
den Krulsinga. Klelsterlee en De
Boer een bezoek aan Spanje. De
Spaanse delegatie zal ontvangen
worden door premier Den Uyl en
minister van buitenlandse zaken
Van der Stoel.
De gesprekken van de Spaanse
christen-democraten met hun Ne
derlandse broeders moeten mede ge
zien worden in het kader van de
toenadering van Spanje tot de Euro
pese gemeenschap. Canellas: „We
zullen ook spreken over de toetre
ding van Spanje tot Europa. Deze
deelname is pas mogelijk als Spanje
democratisch is. Dat accepteren we.
De inlijving van Spanje bij Europa is
echter van groot belang voor de rela
tie tussen het noorden en het zuiden
van Europa. De christen
democraten zullen een van de sterke
politieke krachten in een democra
tisch Spanje blijken te zijn. Voor het
Europees parlement zal toetreding
van Spanje waarschijnlijk beteke
nen dat de christen-democraten er
de meerderheid krijgen."
Niet-confessioneel
Uitdrukkelijk noemt Canellas zijn
Union Democratica de CataluAa een
niet-confessionele partij: „Ons pro
gramma is een zuiver politiek pro
gram. dat weliswaar geïnspireerd is
door christelijke waarden, maar dat
verder geen bindingen heeft. Onze
partij is absoluut vrij van elke band
met de hlérarchie van de rooms-
katholieke kerk. De activiteiten van
onze partij zijn gericht op de verzoe
king van de tegenstellingen die door
de burgeroorlog van 1936 tot 1939
zijn ontstaan. Dat streven naar ver
zoening heeft de partij tijdens haar
bestaan naar beide zijden slachtof
fers gekost", aldus Canellas.
Samenwerking met de eveneens in
het Spaanse politieke centrum ope
rerende liberalen en sociaal
democraten sluit Canellas niet uit.
Communisten
Een verkiezingsakkoord met één of
beide groeperingen acht hij heel
denkbaar op voorwaarde dat de
Spaanse christen-democraten hun
eigen identiteit zullen kunnen be
houden. Ook de samenwerking met
de Europese christen-democraten
De twee vertrouwensmannen zou
den samen zonodig in overleg met
de bewindslieden een onafhanke
lijke voorzitter moeten kiezen. Dit
drietal krijgt dan tot taak na te gaan
of er een basis kan worden gevonden,
waarop de partijen weer tot CAO-
overleg kunnen komen.
Zoals bekend hebben de ver-
voers bonden acties in het be-
roepsgoederenvervoer aangekon
digd om een beloningsachterstand
van dertig tot tachtig gulden per
week weg te werken. De werkgevers
betwisten na twee Jaar moeizaam
overleg over deze kwestie deze
achterstand.
De minister en de staatssecretaris
verklaren zich bereid waar mogelijk
faciliteiten te verlenen die aan het
totstandkomen van een goed overleg
kunnen bijdragen. De grootste
werkgeversorganisatie. NOB-
Boersma meldt dit aan de Tweede
Kamer in het debat over zijn begro
ting. dat vandaag wordt voortgezet
In het voorjaar verwacht hij een rap
port van ambtenaren van verschil
lende ministeries over het controle
ren van uitkerlngsgevallen en opspo
ren van misbruik. Daarbij wordt ook
betere aansluiting gezocht met het
werk van het openbaar ministerie
(Justitie). De aangiftes door instan
ties die uitkeringswetten uitvoeren,
sluit thans onvoldoende aan bij ver
volgingen door Justitie. Bovendien
komen tussen de uitvoerende instan
ties ..soms moeilijk te rechtvaardi
gen verschillen" voor in optreden
tegen misbruik.
Wetswijziging
Boersma wil ook de werkgevers aan
pakken die de sociale wetten ontdui
ken. Het gaat hierbij met name om
onderaannemers die niet of onvol
doende de in te houden loonpremies
afdragen, en daardoor de sociale
fondsen voor vele duizenden guldens
benadelen Er is hiertoe wetswijzi
ging nodig De minister heeft de soci
ale verzekeringsraad gevraagd spoed
te betrachten met zijn advies dat
hierover is gevraagd.
„Fraude en misbruik van sociale
voorzieningen berokkenen zeer veel
nadeel aan de goede naam van de
mag van een dergelijk akkoord geen
schade lijden.
Minder duidelijk is de Spaanse lei
der op het punt van de communis
tische deelname aan het politieke
leven. De deelname van de commu
nisten aan de komende verkiezingen
is tot een van de voornaamste strijd
punten tussen regering en oppositie
geworden. Caöellas zegt principieel
voor deelname van alle partijen te
zijn. „We geloven dat het niet rede
lijk is om de communisten niet te
erkennen. Zoiets drukte ze in de
illegaliteit".
Toen we Canellas vroegen of hij van
de deelname van de communisten
aan de verkiezingen een breekpunt
zou maken in het gesprek met de
regering liet hij die vraag onbe
antwoord. „In de onderhandelingen
met de regering zeggen we duidelijk
dat we voor erkenning van de com
munisten zijn. We zijn daar erg dui
delijk in. We praten er dus nog
steeds over met de regering en dat
blijven we doen", aldus Caöellas.
De conclusie lijkt gerechtvaardigd
dat de christen-democraten óók zul
len meedoen aan de komende ver
kiezingen als de communisten niet
mee mogen doen. Een even harde
houding als van de socialisten
(PSOE en PSP), die hebben ver
klaard dat hun deelname aan de
verkiezingsstrijd afhankelijk is van
de toelating van de communisten,
treft men bij de christen
democraten niet aan.
De christen-democraten zullen ze
ker niet op korte termijn zitting
nemen in de regering. Bgrichten in
deze richting noemt Can ellas „spe
culaties van de pers, die niet reëel
zijn. Wij zijn er niet op uit zo snel
mogelijk in de regering te komen.
De geloofwaardigheid van de rege
ring valt ook niet met één bepaalde
man meer of minder, maar is afhan
kelijk van het beleid dat ze voert".
Ten aanzien van de onafhankelijke
plaats die Catalonië binnen Spanje
wil hebben, neemt Caöellas een ge
matigde houding in. Van primair
belang acht hij het dat alle Catala
nen meedoen aan de volgende ver
kiezingen en zo hun invloed tot
uitdrukking brengen. De betekenis
van de Generalidad, de in de jaren
dertig gevormde zelfstandige rege
ring van Catalonië wil Canellas niet
kleineren. Maar hij legt in de huidi
ge omstandigheden de nadruk op de
komende verkiezingen en het op
gang zijnde gesprek tussen de rege
ring in Madrid en de Catalaanse
oppositie.
Anton Canellas. (in het Catalaans
Canyellas). is op het ogenblik één
van de sleutelfiguren in de Spaanse
politiek. Vorige week maandag nam
hij deel aan de besprekingen tussen
een afvaardiging van christen
democraten en premier Adolfo Sua-
rez. Tijdens dit gesprek kwamen Su-
arez en Canellas overéén dat er be
sprekingen zouden moeten komen
tussen de regering in Madrid en de
oppositiepartijen van Catalonië.
De afgelopen week heeft Canellas
zich met de Catalaanse oppositie
hierover beraden en zaterdag, bij
zijn terugkeer uit Nederland, waar
hij vandaag aankomt, zal hij op
nieuw een ontmoeting hebben met
premier Suarez. Het is de bedoeling
dat de onderhandelingen tussen de
Catalaanse oppositie en de regering
afgerond worden voordat premier
Suarez op 18 december een bezoek
aan Barcelona, de hoofdstad van Ca
talonië, brengt.
Ook op het nationale vlak kan Anton
Canellas een belangrijke rol gaan
spelen. De gezamenlijke oppositie
partijen kwamen vorige week op ver
zoek van premier Suarez overeen
een commissie te vormen voor het
voeren van besprekingen met de re
gering. Voor de socialisten zullen
waarschijnlijk PSOE-leider Filipe
Gonzalez en PSP-leider Enrique
Tierno Galvan in de commissie zit
ting hebben. De liberalen worden
vertegenwoordigd door Joaquin Sa-
trustegui en de sociaal-democraten
door Francisco Fernandez Ordonez.
De communisten zouden graag Sm i
tiago Carrillo willen afvaardige
naar de commissie maar deze hee
nog geen toestemming van de reg
ring om in Spanje te verblijven, ho
wel hij al lang in Madrid is. A
tweede man hebben de communi
ten Simon Sanchez Montero naaj
voren geschoven. Als hij in de conf
missie komt, dan is het waarschijn
lijk dat ook de christen-democratcj
niet Ruiz-Gemenez of Gil Roblel
maar hun secretaris, Anton Canellaf
naar deze commissie sturen voor he
gesprek met de regering. Afgelopen
zondag achtten politieke waarnOpr-
mers de aanwijzing van Canellai
Tse
Vï
(an
feve
zeer waarschijnlijk.
Kw
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Westerterp is door het algemeen bestuur
van zijn partij, de KVP, niet geplaatst op het deel van de
kandidatenlijst voor de komende verkiezingen dat door het
landelijk KVP-bestuur wordt samengesteld.
Hoopvol
In het algemeen is Canellas hoopvol
over de toekomst van Spanje. „De
komende verkiezingen zullen in
Spanje het politieke systeem bren
gen, zoals dat in heel West-Europa
bestaat. De democratie hoeft niet
door ons te worden uitgevonden. Ze
bestaat al. Het is duidelijk dat
Spanje een parlementaire en plura
listische democratische staat zal
worden.
De vele partijen van dit moment
zijn het gevolg van de dictatuur. We
moeten een poging doen om tot de
vorming van grote politieke groepe
ringen te komen, maar het moet ook
duidelijk zijn dat het land niet meer
uit twee kampen bestaat", aldus Ca
öellas.
Bij de KVP wordt altijd de helft van
de kieslijst samengesteld door het
partijbestuur, de andere helft door
de regionale Afdelingen.
Minister Westerterp moet volgens
het partijbestuur door zijn eigen af
deling in Noord-Brabant kandidaat
gesteld worden.
Op de ontwerp-lijst, die was samen
gesteld door het dagelijks bestuur
van de KVP, kwam Westerterp wel
op een verkiesbare plaats voor. Het
algemeen bestuur, bestaande uit
zo'n zestig man, verdrong hem ech
ter door zittende kamerleden op de
verkiesbare plaatsen te zetten.
Een woordvoerder van de KVP ont
kent krachtig dat Westerterp van de
bestuurslijst is afgevoerd omdat
men weinig vertrouwen heeft in dc
minister. De andere bewindslied!
staan, voor zover zij daar prijs k
stellen, allemaal wel op de t
stuurslijst. De KVP-woordvoenfc
stelt dat bij het selecteren gekozeuv
om Westerterp al te voeren, omd
deze door zijn bekendheid verrevi
de meeste kans heeft om via regiofas
le kandidaatstelling hoog op de k
lijst te komen.
De kandidatenlijst van de
wordt, zoals bekend, gevoegd infn
gemeenschappelijke kandidatenll
van het CDA, waarin ook ARPf
CHU deelnemen. Fractieled
Andriessen staat op die KVP-q0
nummer één, minister Lubbers tw(a
EINDHOVEN De Eindhovense Het busje was eigendom van een chauffeur van de bus ki
EINDHOVEN De Eindhovense
gemeentepolitie heeft gisteren een
bus staande gehouden met daarin
22 Turken, onder wie een groot aan
tal kinderen van vijftien en zestien
jaar. Tien van hen bleken niet in het
bezit van een vereiste arbeidsver
gunning, een Turk bleek illegaal in
Nederland te verblijven. Hij zal wor
den uitgewezen.
busje was eigendom
pluimveeslachterij in Mierlo, waar
alle Turken werken. Tegen dit be
drijf zal proces-verbaal worden op
gemaakt vanwege het ontbreken
van de arbeidsvergunning, terwijl
bovendien proces-verbaal zal wor
den opgemaakt omdat in de bus
meer personen werden vervoerd dan
wettelijk is toegestaan. Ook de
frt
bus krijgt een pi
ces-verbaal, omdat hij de vereis,
papieren niet bij zich had.
Het bedrijf in Mierlo is volgens I
woordvoerder van de EindhovenL
gemeentepolitie in het verleden
meerdere malen door de recht
voor dit soort overtredingen veroq
deeld. V
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Minister Boersma en staatssecretaris Van Huiten
hebben de werkgevers en de werknemers in het beroepsgoede-
renvervoer voorgesteld elk een vertrouwensman aan te wijzen
om het vastgelopen CAO-overleg weer op gang te brengen.
wegtransport heeft inmiddels laten
weten elke poging te steunen, die het
mogelijk maakt óm de partijen weer
aan tafel te krijgen.
De vervoersbonden NW-NKV en de
vervoersbond CNV hebben laten we
ten dat ze zich nog over het bemidde
lingsvoorstel willen beraden. Voor
zitter J. J. Dassel van de ver
voersbond CNV gaf wel blijk van
enige twijfel, aangezien de ervaring
volgens hem heeft geleerd dat de
werkgevers niet zo erg betrouwbaar
zijn als het erop aankomt, afspraken
na te komen. Als voorbeeld noemde
hij de affaire van het transportbe
drijf Meeus in Bergen op Zoom. Toen
bleek er alsnog een uitspraak van de
rechter nodig te zijn om naleving
van de afspraken af te dwingen.
„Ook de nu in de CAO neergelegde
afspraak over het inhalen van een
achterstand vóór 31 december 1976
zijn door de werkgevers niet nageko
men", aldus de heer Dassel.
Van onze sociaal economische redactie
DEN HAAG Minister Boersma werkt hard aan verbetering
van de controle en opsporing van misbruik en fraude met sociale
uitkeringen. Het controlewerk van de vele uitvoerende instanties
vertoont thans „een onsamenhangend en verbrokkeld beeld".
werkloze werknemers. Zij verkeren
toch al in moeilijke omstandighe
den. Zij krijgen dan een onverdiend
etiket opgeplakt," aldus Boersma.
Intussen kunnen de gemeenten hun
kosten voor onderzoek en controle
op werkloosheidsuitkeringen al vol
ledig vergoed krijgen van het rijk.
Vroeger kregen zij slechts de helft
vergoed. De gemeenten moeten zelf
beslissen of zij al dan niet een „socia
le recherche" instellen. Wel vindt
Boersma het noodzakelijk dat de
controle doeltreffend, maar niet
kwetsend voor de betrokkenen zal
zijn.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Staatssecretaris
Kooijmans (buitenlandse zaken) wil
begin volgend Jaar een rapport aan
bieden aan de Tweede Kamer over
een diepgaande studie naar het mili
tair industrieel complex. Verwacht
wordt dat hij dan de vraag zal be
antwoorden of er in Nederland spra
ke is van een intensief samenspel
tussen militaire industrie en het Ne
derlandse defensie-apparaat.
