Abrahamistan; droom
Toelatingsexamen voor
autorijlessen bepleit
I
Zwijndrecht gaat
bouwen aan 't water
Prof. Baudet neemt 't op
voor de Zuidmolukkers
Twee sexbioscopen in
Hulst definitief dicht
Stenen korenmolen wordt
in z'n geheel verplaatst
Recreatiekrant uit
Zeeland ook in
andere provincies
Restauratie „De eerste" in Hoofddorp
Klachten over
bereikbaarheid
Havenziekenhuis
„Parkeermeters in
buitenwijken
te kostbaar"
Brandkast gekraakt
in gemeentehuis
Hout voc; de (lange?) wiinter
Groningse bodem
minder gedaald
dan verwacht werd
Pas op voor
collectanten
voor kiboe's
H_1
7WOENSDAG 1 DECEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET P 6/H 13
door dr. C. Rijnsdorp
In het midden-oosten botsten op een betrekkelijk klein gebied moslims, joden en christenen op
elkaar. Toch hebben zij allen Abraham tot vader: joden en moslems, of liever arabieren, lijflijk en
de christenen geestelijk. Indien zij allen teruggaan op het abrahamitisch verbond, zou.dan niet een
confederatie onder de naam Abrahamistan zowel politiek als godsdienstig de oplossing kunnen
brengen? Zulk een confederatie zou Libanon, Israël, West- en Oost-Jordanië omvatte n, waarbij de
Palestijnse moslems op de westelijke Jordaanoever voet aan de grond zouden kunnen krijgen.
Deze gedachte vindt men, min of
meer terloops, uitgesproken in het
boek van prof. H. van Praag.
Blauwdruk voor een nieuwe wereld
(Uitgeverij Boekencentrum b.v.. 's-
Gravenhage. 184 blz.. ƒ25. De au
teur is op zoek naar een bruikbaar
model voor de wereld van morgen.
Hij gaat na welk aandeel de we
tenschap. als hoedster van de waar
heid. in dat proces hebben kan Mo
tor van de samenleving blijft echter
liefde, en wel de liefde als daad. zoals
reeds het Oude Testament praktisch
voorschrijft. Nodig is ook de gerech
tigheid, de tsedakah zoals Israël die
leerde, alsook de toewijding die de
Islam centraal stelt.
Maar niet minder nodig is de weg tot
onszelf, de directe religieuze erva
ring (India), de verlossing van de
waan in de geest van het boeddhis
me. de moderne Zen-ding van Zen.
voorts de betekenis der traditie, de
Chinese kunst van het woe-wei. het
„doen door laten" zoals bij ons Beets
het formuleerde, de psychotechniek
van de Yoga. de strijd om de mense
lijke waardigheid zoals het humanis
me die voorstaat, de beste bedoelin
gen van het socialisme en de kracht
van het evangelie.
Synthese
Ziehier het syncretisme van de au
teur, maar dan een syncretisme in
optima forma (op zijn best), omdat het
niet streeft naar een vermenging van
godsdiensten, maar naar een bij
eenbrengen, een synthese van het
beste dat het menselijk denken, de
menselijke ervaring eut het menselijk
geloven overal ter weield tot uitdruk
king heeft gebracht.' Een bijzonder
interessant gedeelte van het boek is
een uitleg van de Tien Geboden voor
de samenleving van vandaag, oor
spronkelijk een reeks artikelen die
prof. Van Praag jaren geleden schreef
voor het tijschrift Doelmatig Be
drijfsbeheer. Predikanten kunnen
hier voor een actuele catechismus-
prediking interessante stof vinden.
Als men Van Praags boek vergelijkt
met het tweedelige werk Prognostica
van prof. dr. Fred L. Polak (Deventer
1968). destijds door mij in Het
Kwartet besproken, valt de eenvoud,
helderheid en betrekkelijke beknopt
heid op van het hier aangekondigde
werk. Heel plezierig is ook de origine
le samenvatting, gegevens op de blz.
147 t/m 181. Meestal is zulk een samen
vatting (vaak in het engels als Sum
mary), meer een samenpersing van
wat uitvoerig geschreven is. Hier ech
ter vertelt de schrijver in het kort en
helemaal vrij wat hij in de voorgaande
hoofdstukken heeft willen zeggen. Zo
komt men een vertaling tegen van een
rede van Pericles uit het antieke
Athene over de democratie, welke toe
spraak in het voorgaande helemaal
niet was genoemd.
Lezenswaard
Daarom is Van Praags boek in alle
opzichten lezenswaardig. Men kan er
veel uit opsteken. Blijft natuurlijk
het centrale probleem van het huma
nistisch uitgangspunt Kenmerkend
hiervoor is de overtuiging, dat alle
godsdiensten en culturen waardevol
le en elkaar aanvullende elementen
bevatten, zonder dat één bepaalde
religie of filosofie als universeel en
uniek mag gelden. In zekere zin ziet
Van Praag, onuitgesproken, het (li
berale) jodendom als superieur, juist
vanwege het verbindend denken dat
het kenmerkend. Iedere echte wijze
is tevens een tsaddik. een rechtvaar
dige.
Het is de joodse geest die al het
waardevolle kan herkennen en teza-
menvoegen. Het jodendom heeft alle
culturen doorkropen en bezit het
vermogen het beste daarvan tot een
synthese te verenigen. Toen na de
franse revolutie de joden in West-
Europa uit hun ghetto's traden,
kwam een assimilatiegroep op gang.
Dat betekende dat vele joden zich
b.v. lieten dopen en zo via het lid
maatschap van een staatskerk toe
gang verkregen tot belangrijke
openbare functies en de milieus daar
omheen. Hier dus gin g de jood min
of meer op in een niet-joodse samen
leving. Wat van Praag bedoelt is
precies het omgekeerde. Niet de jood
past zich aan bij de niet-joodse sa
menleving (assimilatie), maar die he
le samenleving dient zich te assimi
leren. althans zij assimilere zich
(aanvoegende wijs) aan de joodse-
synthetische denkwijze. De jood
voelt mondiaal (Marx. Polak. Van
Praag) en de belangrijkste joodse
denkers, proberen, misschien onbe
wust. hun ontheemding te boven te
komen, te sublimeren door een we
reldomvattend streven naar een be
tere toekomst. Die „messiaanse"
trek zit de jood diep in het bloed.
De orthodoxe protestant schuive dit
niet zomaar als vaag en karakter
loos. zo niet gevaarlijk, syncretisme
opzij, zeker de calvinist niet. die im
mers weet heeft van een algemene
genade en die zich herinnert hoe in
Openbaring 21 vers 26 de heerlijk
heid en de eer der volken het nieuwe
Jeruzalem worden binnengedragen.
De betekenis van het utopisch den
ken wordt weer erkend, het goede
van heden is de neerslag van de
droom van gisteren. Daarom ook:
Abrahamisten? Wie weet!
aan Van een verslaggever
be HILVERSUM Er zou een theoretisch toelatingsexamen afgelegd moeten worden voordat
begonnen wordt met rijlessen in de praktijk. Deze mening sprak de heer A. Dijkstra, voorzitter van
j11^} de afdeling auto- en motorrijscholen van de BOVAG, uit op de jaarvergadering van deze.- afdeling.
De heer Dijkstra vindt het onaan
vaardbaar dat men zonder enige
kennis van de meest elementaire
verkeersregels als bestuurder aan
het verkeer mag deelnemen. Als
voordelen van een toelatingsexamen
noemde hij een betere motivatie van
1 de leerling en het feit dat met minder
t praktijklessen een beter resultaat
i* verkregen zou worden. Tevens zou
het toelatingsexamen de leerling sti-
- muieren in het volgen van een theo-
1 riecursus. En dat laatste is volgens
de heer Dijkstra een van de voor
waarden om tot een aanvaardbaar
- verkeersgedrag van de aspirant au-
tomobilist te komen.
L De heer Dijkstra zei ook dat de ont-
V. wikkeling van het autorijschoolwe-
zen in ons land een achterstand van
r zeker twintig jaar heeft. In deze peri-
ode is de autorijschoolhouder als
kleine zelfstandige in een uitzichtlo-
ze positie gemanoeuvreerd en heeft
r hij geen rechten. Hij meent dat de
s doelstelling van de wet motoronder-
richt rijonderricht motorrijtuigen
(„het opleiden tot een veilig wegge
bruiker") pas te verwezenlijken is na
een structurele herziening van de
rijopleiding en het rijexamen, waar
bij iedere verkeersdeelnemer perio-
vdiek wordt begeleid.
y Uniformiteit
Uniformiteit in de rij-opleiding is
volgens de heer Dijkstra een voor-
waarde om tot een beter verkeersge-
drag te komen. „Maar uniformiteit
in de opleiding betekent ook unifor
miteit in onze rijscholen, bijvoor-
'rbeeld met betrekking tot lesplan,
leermiddelen en lesruimten". Hij
meent dat het rij-examen in de toe
komst meer zal moeten functioneren
als een bekroning van de opleiding.
In dit verband benadrukte hij ook
dat de gezamenlijke rijschoolorgani
saties in eigen kring een eensgezind
beleid moeten voferen.
Drs. G. H. Karreman van de directie
Van een verslaggever
GOES Volgend vakantieseizoen
zullen in de provincies Zeeland.
Utrecht, Limburg en op de Veluwe
dezelfde recreatiekranten worden
verspreid. Dit initiatief komt voort
uit het succesvolle korte leven dat
de Zeeuwse recreatiekrant tot nog
toe heeft geleid. Deze krant, die in
formatie bevatte over vakantie en
andere activiteiten in Zeeland, is de
afgelopen zomer gratis in een oplage
van 1,2 miljoen exemplaren onder
de vakantiegangers in Zeeland ver
spreid.
Uit een onderzoek bleek dat de re
creatiekrant de meest gelezen krant
onder de vakantiegangers in Zee
land was de afgelopen zomer. Dit
bood zoveel perspectief, dat in de
provincies Utrecht, Limburg en op
de Veluwe dezelfde romp-krant zal
verschijnen als in Zeeland, maar
dan met informatie uit de eigen
streek.
nationale verkeersacaclemie in Til
burg vroeg zich af of alle onderdelen
van het rij-examen op het juiste mo
ment worden afgenonaen. Voordat
een cursist op verantwoorde wijze
kan gaan oefenen in het verkeer zal
hij of zij de theorie, de elementaire
handelingen zoals wegrijden, scha
kelen, stoppen, en teinminste een
aantal bijzondere verrrichtingen re
delijk moeten beheersen.
Onderwijskundig gezien is het dan
ook noodzakelijk deze onderdelen
eerder te toetsen en past na een be
vredigend resultaat de cursist de ge
legenheid te geven om zi|ch verder in
het verkeer op het rijexa.men voor te
bereiden. Op deze manier wordt bij
voorbeeld leren van de theorie vlak
voor het rijexamen onmogelijk ge
maakt. De genoemde toets zou in de
vorm van een goed oms chreven voor
examen door de rijschool onder toe
zicht van het CBR kunnen worden
afgenomen.
„Er kan zelfs worden overwogen om
het deel van de opleid ing dat op dit
voor-examen is gericht in het kader
van de algemene verkeersopvoeding
al voor het achttiende jaar te geven
en hierbij de scholen in te scha
kelen", aldus drs. Karreman.
Een inwoner van de Oos
tenrijkse hoofdstad Wenen
heeft zo zijn eigen manier
1 kostbare energie te
sparen.
„Nederland zou aanspraak moeten erkennen"
Van een verslaggever
GRONINGEN „Het Zuidmolukse probleem is in de eerste
plaats een politiek probleem en dan pas een sociaal probleem.
De Nederlandse regering zou over moeten gaan tot een erken
ning van het Zuidmolukse ideaal, hetgeen eigenlijk geen ideaal
is, maar eerder een rechtsaanspraak." Dit zei prof. dr H. Baudet,
hoogleraar in de economisch-sociale geschiedenis aan de rijks
universiteit van Groningen in een actualiteitencollege.
Politie was exploitanten te slim af
I
Van een verslaggever
HULST Burgemeester P. Molthoff van Hulst heeft opdracht
gegeven twee sexbioscopen in deze Zeeuwse gemeente definitief
te sluiten. Van vier heeft hij de vergunning laten intrekken op
grond van overtreding van artikel 250 van de bioscoopwet.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Voor de eerste maal in de geschiedenis volgens
het gemeentebestuur van Haarlemmermeer, zal een stenen mo
len in zijn geheel worden verplaatst. Het is de uit 1856 daterende
korenmolen „De Eersteling", die midden in Hoofddorp staat en
die dringend aan restauratie toe is.
ROTTERDAM Op verzoek van
de raadscommissie verkeer zal de
RET een berekening maken van de
kosten van het doortrekken van
buslijn 39 naar het Havenziekenhuis
tijdens de bezoekuren Het CDA
raadslid L. W C. van Atten heeft
indertijd gevraagd te onderzoeken
in hoeverre het mogelijk is het Ha
venziekenhuis beter bereikbaar te
maken openbaar vervoer, omdat
hem klachten van met name bejaar
den hadden bereikt over de afstand
van bus- en tramhaltes. De RET is
tot de slotsom gekomen dat het zie
kenhuis in voldoende mate door het
openbaar vervoer wordt bediend.
Omdat minister Westerterp. aldus
wethouder Mentink. vrij soepel is m
het verlenen van toestemming voor
doortrekken van lijnen, heeft de
raadscommissie de RET nu ge
vraagd een kostenberekening te ma
ken van doortrekking van buslijn 39
tijdens bezoekuren. Tevens dient de
RET een lijst te overleggen van
soortgelijke gevallen, zodat aan de
hand daarvan de urgentie bepaald
zou kunnen worden
ROTTERDAM De Rotterdamse
politie beschikt over onvoldoende
mankracht om alle parkeermeters.
met name buiten het centrum, te
controleren. De directeur van de
Verkeersdienst, mr T. G. Zijderveld.
deelde dit dinsdag mee naar aanlei
ding van het verzoek van de Wijk
raad voor Overschie aan de
raadscommissie verkeer parkeerme
ters in deze wijk neer te zetten
Volgens de heer Zijderveld is het
niet lonend om iemand deze meters
te laten controleren „De opbrengst
van de meters is daarvoor te ge
ring". aldus de heer Zijderveld In
het centrum is controle van de par
keermeters nog wel haalbaar, liet de.
VDR-directeur weten.
Van een verslaggever
BOCHOLTZ Ambtenaren van de
Zuidlimburgse gemeente Boeholtz
kwamen tot de ontdekking dat een
of meer brandkastkrakers een nach
telijk bezoek aan het gemeentehuis
hadden gebracht.
De in de kelderruimte aanwezige
brandkast bleek vakkundig met
snijbranders te zijn geopend. De in
houd, ongeveer 15.000 gulden plus
de overige in de brandkast opgebor-
gen waardevolle stukken, bleken te
zijn verdwenen. Van de daders ont
breekt elk spoor. Zij hadden in de
kelder van het gemeentehuis een
grote ravage aangericht.
De hoogleraar hekelde het zwijgen
van de Nederlandse regering over de
erkenning van het politieke pro
bleem van de Zuidmolukkers. Hij
was het absoluut niet eens met de
stelling dat de Zuidmolukse wens
(zelfbeschikking) een irreële zaak ge
noemd wordt. Irreëel is in de politiek
geen begrip, aldus de Groningse
hoogleraar
Prof. Baudet meent dat Nederland
in de strijd van de Zuid-Molukken in
Indonesië duidelijk de voorkeur
geeft aan de centrale staat Indonesië
in weerwil van de tienduizenden po
litieke gevangen die daar zijn. Het
politiek besef is volgens de heer Bau
det nog duidelijk op de Molukken
aanwezig.
klem op aan dat de deze zomer
geïnstalleerde Nederlands-
Zuidmolukse commissie zo spoedig
mogelijk met resultaten komt.
De bioscoopexploitanten zijn vol
gens burgemeester MolUhoff zo slrm
dat ze zeer moeilijk betrapt kunnen
worden. Bij het kleinste spoortje on
raad drukt de cassière een
„noodknop" in en in plaats van de
ongekeurde pornofilm verschijnen
de lieflijke gestaltes van Romeo en
Julia op het scherm. Iedereen is dan
gewaarschuwd en de politie heeft
het naTcijken.
De controle van de filmf wordt ook
bemoeilijkt, doordat de- exploitan
ten de eerste meters pornofilm over-
plakken met de beelden van een film
die niets met sex te maken heeft.
Toch was de politie de exploitanten
van de sexbioscoop nu te slim af. De
bioscopen die gesloten zijn kunnen
niet meer gaan draaien. Tegen het
intrekken van een vergunning kan
een exploitant bij Gedeputeerde
Staten van Zeeland in beroep gaan.
Dit beroep heeft een opschortende
werking; tussen de tijd van intrek
ken van de vergunning en de behan
deling van het beroep mag de bios
coop blijven draaien.
Burgemeester Molthoff zegt met
smart te wachten op de uitvoering
van het plan beschermd stadsge
zicht Hulst. Dan kan de gemeente
ook bepalingen stellen aan het ge
bruik van deze zo in het oog lopende
panden.
Die werkzaamheden kunnen in de
dorpskern moeilijk worden uitge
voerd. Daarom is besloten de molen
eerst te verplaatsen en wel naar „het
fort", tussen de woonwijken „Graan
voor Visch" en „Pax". Hier beschikt
men over een vrije situatie, waar de
molen bovendien verzekerd wordt
van een goede windvang.
Het restauratieplan is opgesteld in
samenwerking met de vereniging
„De Hollandsche Molen". Het minis
terie van CRM heeft zich in principe
bereid verklaard tot het verstrekken
van een subsidie. De verplaatsing zal
op 5 januari worden uitgevoerd door
de firma Stoof b.v. te Breda, een
„Infiltreren"
De Indonesische regering tracht
door een migratiepolitiek dit besef in
te dammen. Hij vertelde dat op het
ministerie van CRM in Den Haag
negen vrouwen werkzaam zijn (van
Javaanse afkomst) die het politieke
denken in Zuidmolukse kringen in
Nederland moeten infiltreren. De
hoogleraar zou de Molukse acties
vorig jaar bij Wijster eigenlijk nog
helemaal niet zo gek vinden, als er
geen munitie was gebruikt. De actie
zou dan goed gevallen zijn. Immers,
de Molukkers wachten al meer dan
24 jaar op hun zelfbeschikking en
waarom zouden zij dan niet eens een
trein 24 uur mogen ophouden? Maar
de kapers hadden geen munitie mo
gen meenemen
De hoogleraar wees op de explosieve
situatie die er in Zuidmolukse krin- In het Zwitserse j: laats je S toeken heeft een bewoner van cut chalet met wel een
gen nog steeds heerst Onderschat verwachtingen van He komende winter, zijn stookhoutvooruaad als een muur om
deze situatie niet. Hij drong er met De sneeuwklokjes hebben, zo te zien, straks geen schijn van kans.
zeer
zijn
pessimistische
huis gestapeld.
Van een verslaggever
DEN HAAG De bodemdaling in
de provincie Groningen als gevolg
van de aardgaswinning heeft tot
1975 ongeveer een derde bedragen
van wat de Nederlandse Aardolie
maatschappij in 1971 had verwacht.
Dit heeft de meetkundige dienst van
Rijkswaterstaat berekend op basis
van in 1975 verrichte metingen.
De gemeten waarden stemmen goed
overeen met de herziene voorspel
ling die in 1974 door de NAM werd
berekend en begin 1975 werd gepu
bliceerd. Bij de uitwerking van de
recente metingen is gebleken dat
zoals was verwacht de Groningse
bodem het sterkst is gedaald in het
gebied tussen Groningen. Winscho
ten en Delfzijl.
Op grond van het mijnreglement is
de NAM verplicht om geregeld te
onderzoeken in welke mate binnen
het gebied van de concessie Gronin
gen oppervlaktedaling voorkomt.
Hetzakken van de bodem kan name
lijk gevolgen hebben voor de wa
terstaatkundige toestand in dit ge
bied. bij voorbeeld voor de water
huishouding en de dijken.
De meetkundige dienst van
Rijkswaterstaat is bij dit onderzoek
betrokken omdat deze dienst is be
last met het bijhouden van een net
van hoogtemerken in heel Neder
land. Van die hoogtemerken worden
de hoogten ten opzichte van NAP
(Normaal Amsterdams Peil)
vastgesteld
bedrijf dat gespecialiseerd is in het
verrichten van zeer zware
transporten.
De molen zelf heeft een gewicht van
165 ton. Zij zal in haar geheel op een
wagen worden geplaatst met
achttien assen en 96 wielen Aange
zien dit transport 12,5 meter hoog
wordt (met een breedte van zeven en
een lengte van vijftien meter) zullen
speciale verkeersmaatregelen wor
den getroffen. Verwacht wordt dat
het transport vier tot vijf uur in
beslag zal nemen. Met behulp van
een computer zijn berekeningen ge
maakt om vast te stellen of een brug.
die in de route ligt. de molen kan
dragen.
De nieuwe plaats voor de molen is
gelegen bij het kruispunt Paxlaan-
/Hoofdweg-Westzijde. De bodem is er
opgehoogd tot drie meter boven de
weg. De molen zal er geplaatst wor
den op acht betonnen palen van elk
zeventien meter lengte Na der ver
plaatsing zal een aanvang met de
restauratie worden gemaakt Wieken
en binnewerk van de molen zijn
reeds in een eerder stadium opge
slagen.
ROTTERDAM - „Ze zijn er
weer. In verschillende wijken
van Rotterdam wordt weer
huis-aan-huls gecollecteerd.
En met overgave, want het
blijkt een winstgevend handel
tje te zijn, omdat de collectan
ten doen voorkomen dat het
geld ten goede komt aan de
Rotterdamse kinderboerderij
en. Maar waar het geld ook
naar toe gaat, in ieder geval
niet naar de kiboe's. Laat u dus
niet verleiden tot het kopen
aan de deur van allerlei prulla
ria, want de kinderboerderij
krijgt er geen cent van."
Deze waarschuwing is af
komstig van de sectie kinder
boerderijen van de Dienst voor
Sport en Recreatie, die ge
constateerd heeft dat de
laatste tijd pseudo-
collectanten hun slag slaan in
verschillende Rotterdamse
wijken. Collectes aan de deur
voor Rotterdamse kiboe's zijn
echter onmogelijk, omdat de
Rotterdammer al indrect. via
belastingen, betaalt voor het
werk van de kinderboerde
rijen.
ZWIJNDRECHT Op 10 de
cember om 11 uur zal wethou
der De Man (openbare werken)
van Zwijndrecht de eerste paal
slaan voor het plan Maasboule
vard II.
Daarmee is de realisering van de
plannen langs de rivier zeer dichtbij
gekomen. Op het stuk grond, dat
tussen het waterleidingbedrijf en het
Veerplein ligt, zullen 95 eenge
zinswoningen gebouwd worden, die
in drie soorten zijn te onderscheiden:
dijkwoningen, kadewoningen en wa-
terrandwoningen 1 patiobungalows).
De dijkwoningen, met verdieping,
komen wat hoger te liggen dan de
rest. waardoor de toekomstige bewo
ners een fraai uitzicht zullen krijgen
op de rivier De kadewoningen wor
den gebouwd aan de Oostkeethaven.
Er is allerminst sprake van „sociale"
woningbouw. De kadewoningen zul
len tussen de 220.000 en 250.000
moeten opbrengen, de dijkhuizen
tussen de 340 000 en 365 000 en de
waterrandhuizen tussen de
450.000 Tussen de huizen en de
rivier komt een groengebied. Opmer
kelijk is het (gescheiden) rioolsys
teem. Het huishoudelijk afvalwater
wordt naar de rioolzuiveringsinstal
latie afgevoerd, terwijl het regenwa
ter rechtstreeks naar de rivier zal
gaan. De eerste woningen zullen eind
1977 klaar zijn.
Binnen afzienbare tijd zal ook de
eerste paal de grond ingaan voor het
Maasboulevardplan IJl, waarvan de
bebouwing niet alleen gevarieerder
maar ook goedkoper zal zijn Rond
het Balkengat komt laagbouw, in de
richting van het Noordpark komen
flats
De prijzen zullen net boven de ton
liggen Het bouwplan omvat 326 wo
ningen. waarvan het merendeel (112)
flats, terwijl de rest bestaat uit wa-
terrand- ter-as. kade-, schakel, n
vierterras- atelier- en dakwoningen.
