Op school kan tóch meer dan je denkt BOEKEN Arie Groenevelt sluit bij conflict staking niet uit Docenten-organisaties begraven de strijdbijl Commentaar „Geen afschaffing prijscompensatie" Middenschool Artikel over Zuid-Afrika Arrino levert geen gevaar meer op inderdaad prima mixers Van Dijk (CNV): we gaan strijd niet uit de weg Samen tegen bezuinigingen op onderwijs VU-ziekenhuis wordt uitgebreid Agenten gewond bij vechtpartij Herdenking Hannie Schaft PPR-kerngroep: Uitbreiding kernfabriek onaanvaardbaar NVV: Enka wil 1000 man kwijt een fleurop bloemencheque Uit -vier jaar experimenteren met project-onderwijs blijkt: Leerlingen regelen hun eigen zaken Den Haag geeft Residentieorkest salarisverhoging BELANGRIJKE 23.50 inderdaad prima stofzuigers MAANDAG 29 NOVEMBER 1976 BINNENLAND l Slechts een klein deel van de lera ren van het voortgezet onderwijs staat positief tegenover de mid denschool. Wat men al kon vermoe den is nu bevestigd door een enquê te die het NIPO in opdracht van het Nederlands Genootschap van Lera ren heeft gehouden. Slechts een kwart van de betrokken leraren is het zonder meer eens met het idee van de middenschool. Het siert het genootschap dat het uit deze uitslag geen munt heeft geslagen door stemming te kweken tegen de dit jaar begonnen experi menten met de middenschool. De opstelling van het genootschap is constructief. Eerder uitgesproken bereidheid de resultaten van de ex perimenten af te wachten blijft ge handhaafd. Daarbij doet het ge nootschap, de suggestie om de infor matie vooral over de praktijk van de middenschool te- verbeteren. Van belang is ook het voorstel om het nu lopende experiment dat voornamelijk gericht is op een mid denschool voor 12- tot 16-jarigen te verbreden. Het genootschap wil ook andere oplossingen proefon dervindelijk toetsen. Met name een middenschool voor 11- tot 14- jarigen zou overweging verdienen. Daarbij zou dus ook de zesde klas van de lagere school betrokken worden. Deze suggestie is niet nieuw. Ook prof. dr. J. Kremers, voorzitter van de voorlopige we tenschappelijke raad voor het rege ringsbeleid, heeft een dergelijk ex periment voorgesteld. De christen democratische partijen denken ook aan een vervroegde en iets korter durende middenschool. Ook in de ze commentaarkolom is hiervoor gepleit. Een van de voornaamste voordelen van een op 14- of 15-jarige leeftijd eindigende middenschool zou zijn, dat het vervolgonderwijs minder in de knel komt dan in Van Kemena- des opzet. Deze oplossing sluit ook beter aan bij bestaande ontwikke lingen die gaan in de richting van een verlengde brugperiode. Nu het Nederlands Genootschap van Leraren duidelijke pogingen tot toenadering heeft gedaan ten op zichte van minister Van Kemenade, zou het de minister sieren als hij de suggestie van het Genootschap se rieus in overweging zou nemen. In het artikel van P. J. Cillie, hoofdredacteur van het Zuidaf- rikaanse blad Die Burger, in Trouw/Kwartet van zaterdag (pagina 11) was één alinea niet volledig afgedrukt. Na de zin „Met het thuislanden-beleid, dat omstreeks 1960 regeringsbe leid is geworden, is tenslotte voor de tweede mogelijkheid ge kozen" volgt deze alinea: „Het eerste onafhankelijke thuis land, Transkei, is zo tot stand gekomen. De andere thuislan den zijn nog niet zo ver en snel le consolidatie brengt zoveel problemen met zich mee dat een nieuwe energieke aanpak nodig is. Maar als op dit ogenblik een zwart volk op Zuidafrikaanse bodem nationale zelfstandig heid geniet, dan is voortduren de onderhorigheid voor andere niet-blanke volken of bevol kingsgroepen des te onhoud baarder". ADVERTENTIE WINKELPERSONEEL: veel sterkte bij de komende avond openstelling voor Sinterklaas en Kerst. U staat voor ons klaar, wij voor u! CHRISTELIJKE BEDRIJFSB0ND H.B.V. ook de bond van winkelpersoneel, aan gesloten bi| het C N V. Postbus 5003 - De Lairessestraat 129- Amsterdam. Telefoon: 020-764771. Van een verslaggever DELFZIJL Het Engelse schip „Arrino". dat afgelopen woensdag wegens ontploffingsgevaar de haven van Delfzijl moest verlaten, is zater dag gelost en levert geen gevaar meer op. Gevreesd werd dat in het ruim van het schip benzine zou zijn vermengd met chili-salpeter, wat een hevige explosie tot gevolg kon hebben. Het ruim is echter buiten gaats onder water gezet, waarna de lading eveneens in open zee in een lichter kon worden overgebracht. (ADVERTENTIE) Van onze sociaal-economische redactie UTRECHT De voorzitter van de industriebond NW, Arie Groenevelt, sluit niet uit dat er zal worden gestaakt in het conflict tussen de werkgevers en de vakbeweging over de prijscompensatie in 1977. „Over afschaffing van de prijscompensatie valt met ons niet te praten. Ik sluit daarom niet uit dat we door de starre houding van de werkgevers naar een stakingswapen zullen moeten grijpen. En ik ben er van overtuigd dat duizenden vakbondsleden ondanks de huidige economische situatie bereid zijn dit wapen te hanteren", aldus Groenevelt zaterdagmiddag in het Vara-radioprogramma „In de rooie haan". Behalve Arie Groenevelt heeft ook de voorzitter van de Industriebond CNV, Cor van Dijk inmiddels laten weten dat hij ondanks zijn voorkeur voor redelijk overleg de strijd niet uit de weg zal gaan. Zoals bekend hebben de werkgevers laten weten dat zij zich niet langer kunnen ver oorloven met de gestegen prijzen jaarlijks de lonen te compenseren. Zij willen volgend jaar volstaan met een loonsverhoging van 2,5 procent per 1 januari en hoogtens 2 procent halverwege 1977. Volgens Groene velt betekent de opstelling van de werkgevers bij een jaarlijkse infla tie van 8 a "I, procent een loonsver laging voor de werknemers. „Als we dat doen keren we terug naar de jaren dertig", zei hij. De bondsvoorzitter benadrukte dat de looneisen van de vakbeweging voor volgend jaar redelijk zijn. Er wordt rekening gehouden met de ongunstige werkgelegenheidssitua tie. De harde, afwijzende opstelling van de werkgevers wordt volgens hem ingegeven door het feit dat zij zich sterk voelen. Meer werkloosheid „Zij weten dat de economische re cessie de werknemers zwak maakt. Van onze onderwijsredactie UTRECHT De twee docenten-organisaties die elkaar tot voor kort op leven en dood bestreden, NFO en NGL hebben de strijdbijl begraven. Samen willen ze de strijd aanbinden tegen de dreigende bezuinigingen op onderwijs. Een van de eerste voortekenen van deze onverwachte samenwerking was de steun die het Nederlands Genootschap van Leraren NGL (17.000 leden) vorige week gaf aan de aktie van de Nederlandse Federatie van Onderwijsvakorganisaties NFO (110.000 docenten) die gericht is op verkleining van de klassen in kleu ter- en lager onderwijs en tegen be zuinigingen op scholenbouw en exploitatiekosten. Op de jaarvergadering van het NGL bevestigde NFO-voorzitter J. van den Bosch de nog prille samenwer king. „Er zijn verschillen tussen onze organisaties", gaf hij toe, „maar in het licht van de dreigende bezuini gingen op onderwijs is eenheid van de onderwijsgevenden geboden. De tendens in de begroting voor vol gend jaar is dat het aandeel van onderwijs in de rijksbegroting en in het nationaal inkomen daalt. Als wij ons niet verzetten zal onderwijs straks onderop het lijstje van politie ke voorkeuren staan. Dat betekent óf ontslagen óf afbraak van voorzie ningen. Een gezamenlijk optreden is hard nodig." Minstens even opmerkelijks als deze toenadering tussen de bonden was de waardering die NGL-voorzitter Frans Roefs uitsprak voor de eens door hem zo verguisde minister Van Kemenade. Hoewel het bestuur van het genootschap nog heel wat kritiek heeft, bespeurde Roefs bij de minis ter toch een realistischer opstelling." We zijn elkaar sinds vorig jaar een stuk tegemoet gekomen", aldus Roefs. W erkgelegenheid ln zijn openingsrede bestreed Roefs de gedachte dat eerstegraads leraren zoveel meer zouden verdienen dan kleuterleidsters. De verhouding tus sen de nettosalarissen is nu 143 te gen 100. zei hij. Veel aandacht be steedde hij aan de dreiging van ver minderde werkgelegenheid. Met het oog daarop voelt het genootschap wel voor een verdere beperking van het toegestane aantal overuren. „Ei genbelang moet hier wijken voor so lidariteit". De experimenten met een per leraar vastgestelde weektaak wijst het af. Uit nog niet gepubliceerde onder zoeksgegevens blijkt dat de Neder landse vwo-leraar al te zwaar belast is, aldus Roefs. Over de studen tenstops: „een verantwoorde selectie in het voortgezet onderwijs is huma ner dan alles op z'n beloop laten en wachten totdat de arbeidsmarkt de overtollige academici uitspuugt". De Amsterdamse hoogleraar D. B. P. Kallen hield op de jaarvergadering in Utrecht een pleidooi voor weder kerend onderwijs. Na het voortgezet onderwijs zouden jongeren best een poosje kunnen werken in een diako- naai jaar of in het kader van een soort sociale dienstplicht. Perioden van onderwijs en werken zouden el kaar vervolgens steeds moeten af wisselen. Zij weten dat de werknemer nu niet zo gemakkelijk zijn mond open doet ais in de tijden, waarin er in het bedrijfsleven geld werd verdiend", zei hij. Het feit dat „de werkende bevolking wel wordt opgezadeld met prijsstijgingen", maakt het vol gens de bondsvoorzitter noodzake lijk dat er een prijscompensatie wordt gegeven. Bovendien vreest hij een stijging van de werkloosheid, wanneer door het wegvallen van de automatische prijscompensatie de koopkracht en daarmee de beste dingen zullen worden aangetast. Groenevelt kondigde ook krachtig verzet aan tegen aanpassing van het minimumloon. „Wij hebben vijf jaar geleden de strijd voor het optillen van de onderkant van de loonstruc- tuur aanvaard. Als men probeert het nu bereikte resultaat weer terug te drukken, zullen we ons daar met handen en voeten tegen verzetten", zo besloot Groenevelt. DEN HAAG Het Academisch Zie kenhuis van de Vrije Universiteit in Amsterdam zal worden uitgebreid tot 860 bedden. Het kabinet is vrij dag met dit voorstel akkoord ge gaan. Bij deze uitbreiding wordt er van uitgegaan dat de Valeriuskli- niek wordt opgeheven en in het Aca demisch ziekenhuis wordt opge nomen. In de periode 1976-1977 zal met de bouw van de eerste fase van polikli nische voorzieningen kunnen wor den voortgegaan, zo is na afloop van het wekelijks kabinetsberaad mee gedeeld. Over de fasering van de bouw voor latere jaren zal nog nader overleg worden gevoerd met het be stuur van het ziekenhuis. Van een verslaggever AMSTERDAM Een vrouwelijke agent van politie en een rechercheur hebben zaterdagnacht bij een vechtpartij in een nachtclub aan het Rembrandtsplein in Amsmterdam verwondingen opgelopen. De vechtpartij ontstond toen de re chercheur op straat een omhelzing door een volgens de politie onder invloed verkerende voorbijganger afweerde. ADVERTENTIE Bij het graf van verzetsstrijdster Hannie Schaft op de ere begraafplaats in Overveen werd zaterdag een korte herdenkings bijeenkomst gehouden. Jannette Johanna (Hannie) Schaft, die op 17 april 1945 op 24-jarige leeftijd werd gefusilleerd, werd daar precies 31 jaar geleden herbegraven. Er werd een groot aantal bloemen en kransen bij het graf gelegd. Van onze parlementsredactie UTRECHT De kerngroep van de PPR heeft zaterdag op een vergadering in Utrecht nog eens uitgesproken dat de uitbreiding van het ultracentrifuge project in Almelo onaanvaardbaar is. laties de belangrijkste oorzaak van verdere verspreiding van kernwa pens. Nederland is zelf nauwelijks een af zetgebied, mede gezien de huidige terughoudendheid van de regering bij de bouw van kerncentrales. Door dat de Westduitse en Franse regerin gen van plan zijn op eigen grondge bied fabrieken te bouwen voor het verrijken van uranium ontstaat het gevaar van overcapaciteit, zowel in Nederland als daarbuiten", aldus de motie. UTRECHT „Behalve het ophef fen van ruim 400 arbeidsplaatsen bij Enka-Glanzstoff in Emmercompas- cuum en Breda, zoals vorige week is aangekondigd, wordt op korte ter mijn gezocht naar nog ongeveer 600 arbeidsplaatsen om weg te saneren Het gaat in totaal om naar schatting 1000 arbeidsplaatsen. En nog is het einde niet in zicht", zo deelt bestuur der Jan de Jong van de Industrie bond NVV mee in het jongste num mer van WIK. het blad van de In dustriebond. Volgens De Jong. de eerste onder handelaar van de Industriebond bij Akzo. wordt bij de nog komende inkrimping vooral gezocht naar ar beidsplaatsen in de niet- produktieve sfeer. WIK meldt voorts, dat de Bondsraad van de Industriebond heeft geëist, dat eerst een totaal-plan voor verdere sane ring op tafel komt, dat voor die tijd geen advies over de reorganisatie zal worden gegeven door leden van de Industriebond ln de ondernemings raden, dat er een beleidscommissie Akzo moet komen en dat internatio naal overleg zal moeten worden ge voerd. Voor de bonden op 15 decem ber verder zullen praten met de raad van bestuur van Enka-Glanzstoff zullen leden van de Industriebond zich uitspreken over dit eisenpak ket, aldus WIK. In een motie die unaniem werd aan genomen. wordt de PPR- bewindslieden verzocht de gevolgen van dit standpunt niet uit de weg te gaan. Hierbij wordt uiteraard be doeld dat zij bij een kabinetbesluit ten gunste van het project hun ont slag zouden moeten nemen. Namens het partijbestuur zei voor zitter W. van Hoogevest dat de ker nenergie ln al haar aspecten onaan vaardbaar is voor de PPR. Op de lange termijn zoekt de partij het in meer onderzoek naar de mogelijkhe den van nlet-eindigende energie bronnen zoals zon en wind en voor de behoefte op korte termijn vooral in steenkool. Van Hoogevest kondigde aan dat de PPR haar verzet tegen het gebruik van kernenergie tot een hoofdpunt van haar verkiezingscam pagne zal maken. Zaterdag aanstaande organiseert de partij een demonstratie tegen uitbreiding van het project in Almelo. Gelderse PvdA Het gewest Gelderland van de PvdA heeft zaterdag vla een motie het par tijbestuur en de Kamerfracties ge vraagd er bij de PvdA-mtnlsters op aan te dringen zich te verzetten te gen deze uitbreiding Volgens de Gelderse PvdA is de pro- duktie van verrijkt uranium een in tegraal onderdeel van de gehele splijtstofcyclus en is deze cyclus via de verkoop van commerciële insta!- dé moderne manier van groeten voor ver weg en dichtbij. Haal er één bij uw Fleurop-bloemist. Fleurop Interflora garandeert uw bestelling. Koninginnegracht 135, Oen Haag. Van onze onderwijsredactie WAGENINGEN Op school kan niks, denken veel leraren (en leerlingen). Alles ligt vast, zeggen ze, en als je iets anders wilt wordt je door lesrooster, leerplan, exameneisen of inspectie al gauw weer in het oude patroon teruggeduwd. Toch kan er meer dan je denkt. Dat is tenminste de conclusie die naar voren komt uit het boekje „Projectonderwijs", dat verslag doet van vier jaar experimenteren aan de rijksschool voor havo, atheneum en gymnasium in Wageningen. Het door Theo Jansen en An- ne-Ruth van Kammen ge schreven en door Muusses in Purmerend uitgegeven boek je is een inspirerend ge schrift. Vooral voor degene die denkt dat projectonder wijs iets is dat vijf jaar gele den even in de mode was. maar daarna al weer gauw in de la van onhaalbare ideeën is opgeborgen. De rijksschool in Wagenin gen telt 1200 leerlingen en 80 leraren. Elk jaar vóór de zo mervakantie wordt een klas uitgekozen die in de volgende cursus project-onderwijs gaat doen. Zo'n projectklas besteedt daar dan acht uur per week aan: drie maal per week een blok van twee of drie uur. Men begint daarmee na kerst en gaat door tot vlak voor de zomervakantie. De thema's die in de afgelo pen Jaren ter sprake kwamen waren: voeding, effecten van roken, bio-industrie. dierge drag van muizen, communi catie, rolverdeling man vrouw. beïnvloeding van menselijk gedrag, tuinen, straten (buurt), en le vensmiddelenwinkels. Lera ren van bijna alle vakken hebben meegedaan: van scheikunde tot tekenen en van Nederlands tot wis kunde. Vooral als een project in een van de hogere kassen valt (bijvoorbeeld atheneum-4), kan het voor sommige lera ren wel eens moeilijk zijn veel tijd in het project te ste ken. Het verplichte program ma stelt dan al forse eisen. Dat kan opgelost worden doordat bijvoorbeeld een na- tuurkundeleraar één van z'n drie lesuren ln het project steekt en de overige twee aan de verplichte stof besteedt. Verder moet het rooster zo gemaakt worden dat meer dan één leraar tegelijk be schikbaar is. Sommige lera ren gebruiken ook „vrije" uren voor het project Speciaal lokaal De school in Wageningen heeft een speciaal lokaal in gericht voor het projectwerk. Daar staat een typemachine en een koffie-apparaat, je kunt er roken en muziek aan zetten, kortom er is een sfeer die door de projectgroep zelf gemaakt wordt. Afgesproken is dat de projectgroep zelf verantwoordelijk is voor de spullen. Die eigen ver antwoordelijkheid blijkt goed te werken. Ook tijdens de werkweek (anders vaak een vreemd aanhangsel aan het schooljaar, nu een echte werk-week) regelen de leer lingen moeiteloos hun eigen zaken (slapen, roken!) die le raren vaak zoveel hoofdbre kens kosten. Er zijn twee soorten project onderwijs, leggen Theo Jan sen en Anne-Ruth van Kam men uit. De leraar kan van tevoren een heel project uit denken en dit volgens plan laten afwerken door de leer lingen. Je kunt ook volstaan met het opgeven van een hoofdthema (dat moet wel. wil Je leerlingen die op dit gebied niets gewend zijn niet laten verzuipen) en dan de verdere uitwerking aan de poep overlatea Op die laatste manier gebeurt het in Wageningen. Illustratie uit het boekje „Projektonderwijs' Tijdens het project gaat het niet zozeer om tastbare resul taten (goed ogende werkstukken of indrukwek kende exposities) als wel om de manier van werken. Je moet leren vragen stellen, antwoorden op hun waarde schatten, gegevens verzame len. literatuur bestuderen, in terviews afnemen, samen werken en overleggen, lijnen ontdekken en verbanden leg gen, en tenslotte leren inzien wat je aan sommige (wan toestanden kunt veran deren. Omdat je vorderingen van leerlingen op die punten moeilijk ln een cijfer kunt uitdrukken, worden woord- rapporten gegeven die toe gestuurd worden aan de hele klas en aan alle betrokken ouders. Daarin staat bijvoor beeld: „Bepple ontwikkelt steeds duidelijker een eigen mening, ze komt daar in klei ne kring wèl, maar. ln groepsgesprekken nog maar moeilijk mee op de proppen." Pluimvee Tenslotte twee citaten uit het in opdracht van de werkge meenschap voor vernieuwing van opvoeding en onderwijs uitgegeven boekje. In een biologie/Neder lands/tekenen/project ln een havo-2 klas over de „Blo industrie" hadden leerlingen pluim veebedrijven bezocht en de pluimveehouders vra gen gesteld over aantallen leghennen, aantal gelegde TROUW/KWARTET 3 Van een onzer verslaggevers DEN HAAG B en W van Den Haag hebben besloten de leden van het Residentie Orkest met ingang van 1 januari 1977 een salarisverho-. ging van tien procent te geven Dit maakte wethouder Vink"*', (kunstzaken) bekend tijdens de be handeling van de Haagse gemeente-' begroting Dat dit voorstel zo plotse- ling uit de bus is gekomen kwam bij de gemeenteraad toch als een ver- rassin g over. Praktisch alle raadsfracties hadden begin vorige week felle kritiek op wethouder Vink geuit waarom nog steeds niets •-* aan de achterstallige salarissen van de leden van het Residentie Orkest werd gedaan. Hun collega's van het Rotterdamsch Philharmonisch Or-"O kest verdienen al geruime tijd tien procent meer. B en W hebben besloten de leden van het orkest over dit jaar boven dien nog een toeslag van tien pro cent van de salariskosten te geven. Volgens het college dient dit bedrag een sociale bestemming te krijgen (onder andere voor de pensioenen) De voorgestelde verhoging gaat de gemeente Den Haag 700 000 gulden kosten Het is niet bekend uit welk „potje" dit bedrag zal worden be kostigd. ZEGVELD De 21-Jarige Gerardus van der Peet uit Nieuwkoop iszater- dagmorgen vroeg bij een verkeers- ongeluk op de Milandweg in het Utrechtse plaatsje Zegveld om het leven gekomen. Hij botste met zijn auto tegen een boom langs de weg en overleed ter plaatse. ADVERTENTIE I Fijne boeken om te geven I en te vragen. I Of... om direkt zelf te kopen eieren, aantallen kuikens die werden opgefokt, hoeveelhe den voer, afmetingen van hokken, aantallen kippen per hok, mestproduktie, enzo voorts en daartussendoor ook algemene vragen als: „waarom bent u overgegaan van traditionele kippenren nen op legbatterijen?" Ver derop in het boekje wordt dan verteld hoe de leerlingen erachter kwamen, dat „deze barbaarse handelwijze" alles te maken heeft met de afhan kelijkheid van de kippenhou der ten opzichte van de voe derfabrikant. In het rolverdelingsproject had de dierengroep zich in tweeën gesplitst. De ene helft zou de katachtigen en de wol- tachtigen nemen en de ande re de primaten (apen, mensa pen en mensen). De eerste subgroep begon allerlei boe ken te raadplegen de tweede begon na te gaan of de informatie van de dleren- tulnoppassers klopte met die In encyclopedieën De twee groepjes hadden van el kaar wel ln de gaten dat er op verschillende manleren werd gewerkt, maar kwamen ln de eerste weken niet tot samen werking. Zo staat het boekje vol met zeer praktische voorbeelden, die niet alleen een indruk ge ven van de projecten, maar ook van de wijze waarop leer lingen leren met elkaar sa men te werken. De lezer leert eruit dat er op school misschien toch meer moge lijk is dan hij of zij gedacht had. •'VG/fiwtfia rjitfa vorrr t(r rrlmivfMtUPH, m nr nat mar H01LAN0IA GIDS VOOR EETBARE PLANTEN IN 0E NATUUR IN BELGIË EN NE0ERLAND Driehonderd eetbare planten hun historie voedngswaarde en gastronomische mogelijk- neden Mei vele tekening» in kleur en zwart/wit Pb Catharine Osgood Foster 0E BIOLOGISCHE SIERTUIN een biologische tum moei aanleggen'» Ort bocht verfeit hel u m kori bestek Ook als u at een s.ertum heeft en u velt biologisch gaan werken geeft (41 boek u een uitgebreide en prettige handto«4ng Geb 34.50 A A A A A A A- Eveneens verscheen van deze auteur BIOLOGISCH TUINIEREN in uw groente- en kruidentuin Geïllustreerd. 4e druk 17,50 Ewald Kónneman KLEINE BIOLOGISCHE TUIN- ENCYCL0PEDIE 2e druk Alles over grondbewerking kompost, waterhuishouding wind kering groenteteelt kruidenteelt «n fruitteelt Met Tabellen en een zaaAalender Een umeh handboek Geilt pb 15,90 **-frA"fr-frA A A A***fr Helen Philbrick en Richard Gregg PLANTEN DIE ELKAARS GEZELSCHAP ZOEKEN 2e druk Verrassende ontdekkingen over de onderlnge relaties tussen de diverse soorten Elke plant heeft zun favoriete buren Pb 13,90 A"A Bij iedere mém boekhandel verkrijgbaar. Rita

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 3