vrouwen kunnen
weer 'eigen leven leiden'
Wil®
dichtbij
^Commentaar Tehuis van „Blijf van m'n lijf" in Amsterdam loopt goed
Vragen
Boerhaave-cursus
over regionalisatie
ndwi in gezondheidszorg
„Je kunt hier
praten over
je problemen"
gevraagt: een moppeboekje'
bevrijd
het weer door hans de Jong
Regendepressie nadert
5
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
De rapportage van de procureur-
generaal bij het Amsterdamse ge
rechtshof Mr. J.F. Hartsuiker over
de verdwijning van de van oor
logsmisdrijven verdachte P. Menten
is vooral in deze zin onthullend dat
er uit blijkt hoeveel vragen er nog
moeten worden beantwoord.
Niemand had in redelijkheid kun
nen verwachten dat dit eerste rap
port al zou openbaren of Menten is
getipt en zo ja, door wie- als is dat
natuurlijk het meest kardinale gege
ven dat aan het licht moet komen.
Er zijn echter andere zaken die
meteen al hadden kunnen worden
opgehelderd. Een van de drin
gendste vragen is wie er nu eigenlijk
in de week van 8 tot 14 november
F'J heeft besloten dat'Menten pas 15
i november heeft besloten dat Men
ten pas 15 november zou worden
aangehouden. Die datum is blijkens
het rapport voor het eerst genoemd
tijdens een telefoongesprek dat het
hoofd staats- en strafrecht van het
'ministerie van justitie dinsdag 9 no
vember had met Mr. Hartsuiker.
Maar het rapport onthult niet wie
precies op het fatale idee kwam,
een zo late datum te prikken en
evenmin wat daarvan de motive-
reing was.
Een antwoord op die vraag kan
interessant zijn, omdat het mogelijk
licht werpt op de rol die het depar
tement in het échec heeft gespeeld.
Het merkwaardige is dat van de
kant van de betrokken politiebe
ambten keer op keer blijkt te zijn
aangedrongen op eerdere aanhou
ding. Een wachtmeester heeft zijn
iperieuren er zelfs een keer op
gewezen dat zich een mooie kans
voor deed om de arrestatie bij ver-
issing te verrichten. Maar telkens
leeft de betrokken hoofdofficier
'an jusitie de zaak op besliste wijze
"gehouden. Men krijgt de indruk
dat hij strikte orders had. Als dat zo
is, waren het dan orders van het
departement of van de procureur-
generaal?
De rol van het departement komt te
meer in de belangstelling nu blijkt
dat er van de zijde van het minis
terie herhaaldelijk op is aangedron
gen een onderzoek in Polen en de
Sowjet-Unie mogelijk te maken.
Uit het rapport blijkt dat het depar
tement daar uitermate sloom op
placht te reageren: het kon weken
of maanden duren voordat de
loofdofficier van justitie en de
ijksrecherche in staat werden ge
leld hun werk te doen.
Verbazingwekkend is ook dat een
door de secretaris generaal mr. A.
Mulder geparafeerd rapportje met
de aankondiging van de arrestatie
twee dagen op het bureau van mi
nister Van Agt heeft geslingerd zon
der dat deze het onder ogen kreeg.
Daags voor zijn vertrek naar Roe
menië heeft de heer Van Agt in
Berg en Dal een conferentie van het
openbaar ministerie bezocht. Was
mr. Mulder daar ook aanwezig en
zo ja, heeft hij de minister toen niet
nog even aangeschoten over de be
langrijke arrestatie die op til was?
Of heeft de secretaris-generaal ge
meend, dat minister niet nodeloos
met zulke dingen te moeten lastig
vallen. Als dat zo is, dan moet men
de heer Van Agt toe wensen dat hij
spoedig zal kunnen beschikken over
adviseurs die beter in de gaten heb
ben wat wel en niet zijn attentie
verdient.
h<
i voc,
waga
idige:
Nt
er vai
tandt
WJ
it4
del t<
me«
g mei
kri>
di
itrand
galojh
igaai
me te:
stond
-tt
lena
ichooi
ïtg»
g w
ok
gnj
moet
terb
ha;
gil»
goe
ertet
Rud
Pau
:ich:
i VOC
p he
chtu
volf
door Cisca Dresselhuys
AMSTERDAM ,,Ik ben zestig jaar, ben 34 jaar getrouwd en heb
in die 34 jaar al heel wat slagen moeten incasseren. Ik ben in huize
„Blijf van m'n lijf" gekomen via mijn dochter. De tijd, die ik hier
verblijf, is me heel erg meegevallen. We hebben de vrijheid hier
weer, daar moet je aan wennen. Geen gejaag, geen gefoeter, geen
ruzie, geen slaag. Je weet de eerste dagen niet hoe je het hebt. Na
34 jaar onder dwang geleefd te hebben, is dat zo'n grote overgang,
dat je levenswijze drastisch verandert. Wat alleen ellendig is, is de
Dit is een van de interviews, die
voorkomen in het jaarverslag
van de stichting „Blijf van m'n
lijf", die sedert oktober 1974 in
Amsterdam een tehuis heeft,
waar men vrouwen opvangt
met hun kinderen die thuis
zijn weggelopen, omdat ze door
hun man mishandeld werden.
Het huis bestaat nu twee jaar en
loopt over het algemeen goed. Er zijn
in de periode oktober 1974 tot eind
1975 maar liefst 252 vrouwen en 375
kinderen geweest, die hier voor korte
of langere tijd een veilig onderdak
hebben gevonden. Van het totaal
aantal vrouwen vertrok twintig pro
cent na verlbop van tijd toch weer
terug naar huis, naar man of vriend,
negentien procent kreeg een eigen
woning toegewezen en ging schei
den, negentien procent vond ergens
kamers en ging ook scheiden, der
tien procent ging bij familie of ken
nissen wonen, elf procent ging naar
een ander tehuis en achttien procent
vertrok met onbekende bestem
ming. Over het algemeen verbleven
de meeste vrouwen niet erg lang in
het tehuis: 47 procent minder dan
twee weken, elf procent minder dan
een maand, 23 procent minder dan
twee maanden, zestien procent tus
sen de twee en zeven maanden en
één procent langer dan zeven maan
den. Het grootste deel van de vrou
wen zat in de leeftijdsklasse 21 tot 35
jaar (71 procent) en was afkomstig
uit Amsterdam- (zestig procent).
Toch kwamen er ook nog heel wat
vrouwen (veertig procent) uit andere
delen van het land. met name uit de
provincies Utrecht en Zuid-Holland.
En. hoewel het tehuis van „Blijf van
m'n lijf" in eerste instantie bedoeld
is voor de opvang van Amsterdamse
vrouwen, wordt er niemand gewei
gerd, die om hulp komt vragen. Ook
al niet, omdat men niet veel moge
lijkheden heeft om deze vrouwen
naar andere tehuizen te Verwijzen,
aangezien die ér op een enkele
uitzondering na gewoon niet zijn.
houding van m'n familie: eerst waren ze het ermee eens, dat ik
thuis wegging, maar nu zeggen ze: „je moet naar je man terug,
anders kom je er bij ons ook niet meer in." Nou, ik heb ze hun deur
laten sluiten. Want ik heb eindelijk geleerd me nergens meer toe te
laten dwingen. M'n eigen leven leiden, dat is m'n grootste wens en
daar zal ik voor blijven vechten. Wat ik hier in huis heb geleerd, is
m'n zelfrespect terugvinden. Ik ben zelfstandiger geworden en
neem nu zelf de beslissingen."
LEIDEN Ruim honderdenvijftig
mensen zullen zich vandaag en mor
gen bezighouden met de ..regionali
satie in de gezondheidszorg en de rol
van het medisch onderwijs". Dat is
het onderwerp van de Boerhaave-
cursus georganiseerd door de fa
culteit der geneeskunde van de
rijksuniversiteit in Leiden die on
der leiding staat van prof. dr. A.
Querido en gehouden wordt 'in de
collegezaal van het laboratorium
voor fysiologie.
In de cursus, waaraan niet alleen
mensen van medische faculteiten,
maar ook bestuursleden van acade
mische ziekenhuizen, gezondheids
instellingen en vertegenwoordigers
van de departementen van onder
wijs en wetenschappen en volksge
zondheid zullen deelnemen, zal die
per worden ingegaan op de doelstel
lingen van de regionalisatie. Die
doelstellingen zijn: een kwali
teitsverbetering van de ge
zondheidszorg; het scheppen van
voorwaarden voor degelijk medisch
onderwijs en nascholing aan stude
renden en beroepsbeoefenaars en
beheersing van de kosten.
Er zal ook een vergelijking worden
gemaakt met die landen, waar de
regionalisatie van de ge
zondheidszorg al geheel of ten
dele is verwezenlijkt, zoals Enge
land. Zweden en Canada (Ontario).
Verder wil men aandacht besteden
aan de moeilijkheden, die zich daar
hebben voorgedaan bij het ontwik
kelen van een dergelijke structuur
Hoewel niet verwacht wordt, dat uit
deze cursus een blauwdruk voor re
gionalisatie op tafel komt. willen de
organisatoren toch wel de deelne
mers van de noodzaak ervan
doordringen. Dat is althans mede
het doel van deze Boerhaavecursus
Goede sfeer
Nog een paar citaten uit het jaarver
slag:
„Ik w^s helemaal in de war. toen ik
hier kwam. Ik had een dik blauw oog
en ben door de politie hierheen ver
wezen. Ik weet niet meer hoe ik opge
vangen werd, alleen dat ik een kop
soep kreeg. De eerste nacht brak er
hier een man in, daar kreeg ik de
zenuwen van. De sfeer vond ik erg
goed. Je kunt hier over je problemen
praten, iets wat ik daarvoor nooit
heb kunnen doen. Mijn kinderen zijn
hier veel rustiger geworden. Ik kan
ze nu zelf meer aandacht geven. Als
ik nog een jaar langer thuis was
gebleven, had ik mijn zoontje naar
een inrichting kunnen brengen. Hij
was ontzettend bang voor m'n man
en is bij alle ruzies geweest en heeft
dus gezien hoe ik geslagen werd. Ik
ben zelf veel vrijer geworden, thuis
moest ik m'n karakter voor hem ver
anderen. hier heb ik geleerd mezelf
te zijn. Ik ben blij, dat er zo'n tehuis
is, met alle troep erbij genomen."
„Een jaar geleden ben ik vier maan
den in het huis van „Blijf van m'n
lijf" geweest met mijn drie kinderen,
de opvang vond ik naar omstandig
heden. prima. Die grote ijzeren deur
vond ik geweldig, toen ging er al een
hele zorg van me af. Teruggaan naar
m'n man was voor mij een hele grote
stap en zeker geen fijne, want je wist
wat je had en je wist niet wat er zou
komen. Want die mooie verhalen van
dat moment, daar komt niet veel van
terecht. Het verblijf in het huis is
voor mijn man een heel goede les
geweest, die ik hem nooit had kun
nen geven, als dat huis er niet ge
weest was. Als hij nu een keer kwaad
is. herstelt hij zich vrij vlug en goed
en dat is al bijna een jaar. dus ik
krijg toch nog hoop. dat het goed is
geweest, dat ik terug ben gegaan. Ja.
dit huis is mijn redding geweest,
want anders had ik niet geweten, hoe
het afgelopen was. maar ik vrees niet
best."
De stichting „Blijf van m'n lijf" werd
in oktober 1974 opgericht. Daar was
een tijd van enkele maanden voorbe
reiding aan vooraf gegaan. In januari
1974 begonnen zes vrouwen van het
JAC in Amsterdam over dit onder
werp te praten. Na een maand beslo
ten deze vrouwen zich specifiek te
gaan bezighouden met het fysiek ge
weld van mannen jegens vrouwen:
verkrachting, mishandeling, bedrei
ging met geweld.
„Dat komt niet voor"
Toen de groep dit plan voorlegde
aan het JAC riep dat onmiddellijk
flinke agressie op. voornamelijk bij
de mannelijke leden. „Verkrachting,
mishandeling, bedreiging, dat komt
niet voor" meenden ze „en als het al
voorkomt, dat vinden de vrouwen
dat meestal prettig". Daarna beslo
ten de zes vrouwen het plan zelfstan
dig door te voeren. Men vertrok uit
het JAC naar het Amsterdamse
Vrouwenhuis. In de paasvakantie
ging men naar Engeland voor een
bezoek aan Chiswick, waar het
eerste Engelse opvangtehuis voor ge
slagen vrouwen staat. Daar kwam'
Veilig tehuis in Amsterdam
men nog weer eens tot de conclusie,
hoe broodnodig deze vorm van hulp
is. Terug in Nederland legde men
contacten met het MAI-bureau dat
wilde meewerken door zijn telefoon
nummer ter beschikking te stellen,
met een paar vrouwelijke advocaten,
die wilden helpen en met de vertrou
wensarts voor kindermishandeling.
Ook hij wilde meewerken: hij kende
de problemen uit eigen ervaring. Hij
dacht, dat in gezinnen waar kinde
ren mishandeld worden in negentig
procent van de gevallen ook de moe
der mishandeld wordt. Eind septem
ber kwam het er eindelijk van: men
kraakte een huis en plaatste er de
enige bezittingen: vier matrassen,
twee verroeste bedden en de ver-
bandtrommel.
Tien dagen lang wordt er gezwoegd:
al het sanitair is aan diggelen in het
huis, geen elektriciteit, geen water,
geen gas, de vloeren vermolmd, ka
potte ramen. Na een eerste uitzen
ding over het nieuwe huis via de
radio komen er meer spullen binnen
en tegelijk ook vijftien vrouwen en
25 kinderen. De dekens zijn dan weer
op. lakens moeten gehuurd worden,
er zijn te weinig bedden, maar de
vrouwen die zich komen aanmelden,
worden opgenomen.
Na drie weken volgt een televisie
uitzending, waarna weer veel hulp en
spullen worden aangeboden (er ko
men trouwens ook vreemde reacties
op deze uitzending: twintig weduw
naars vragen „of er nog iets voor hen
tussen zit"). Alles gaat dan langza
merhand z'n gangetje, maar het huis
wordt overvol. Het wordt voelbaar
dat er geen limiet gesteld wordt aan
het aantal vrouwen, dat kan worden
opgenomen. Elke vrouw, mits mis
handeld of met lichamelijk geweld
bedreigd, kan komen. Daardoor ont
staan er problemen in verband met
de huisvesting (privacy, sanitaire
voorzieningen enz.). In januari 1975
verhuist men naar een door de ge
meente Amsterdam toegewezen
nieuw huis.
In dit huis komt er voor het eerst wat
meer ruimte voor de bewoonsters en
hun kinderen; er komt een echt kin
derteam: twee beroepskrachten,
aangevuld met vrijwilligers. Ook
voor het eerst komt er een man in
huis. Hij maakt deel uit van het
kinderteam. Men wil de kinderen
hiermee laten zien, dat er ook een
prettige omgang met een man moge
lijk is, zonder dat er geschopt en
geslagen wordt.
De zomer van 1975 wordt een moei
lijke tijd voor het tehuis: er komen
minder nieuwe aanmeldingen, waar
door er een vaste kern van „oude"
vrouwen in het tehuis blijft zitten.
Dezen gaan zich een soort van „di-
rectrice"-functie aanmatigen: ze wei
geren soms dat hoort de leiding
pas achteraf vrouwen de toegang
tot het huis. omdat ze het wel zo
rustig vinden om op zichzelf te blij
ven. Verder gaan ze steeds meer kla
gen en uiten die klachten ook in
verschillende interviews, waardoor
de sfeer er niet beter op wordt.
Tegenstellingen
Er ontstaan tegenstellingen tussen
de „oude" bewoonsters en de nieuwe,
die tenslotte uitlopen op een uit
barsting. Tenslotte wordt een van de
„stemmingmaaksters" het huis uit
gezet. waarna de andere „directri
ces" uit zichzelf volgen. Daarna
breekt er weer een tijd van rust en
gezelligheid in het huis aan. of, zoals
het in het jaarverslag staat „we gaan
het nieuwe jaar in met veel vertrou
wen. Het is weer gezellig en vaak vol.
Het huis draait op rolletjes en het is
plezierig om er te werken (en hopen-
lijk ook om te wonen)".
Tenslotte nog dit: vaak wordt de
stichting „Blijf van m'n lijf" verwe
ten; dat zij niets voorde mannen van
de mishandelde vrouwen doet. Dit is
inderdaad zo. Men verklaart dit als
volgt: „Wij staan achter de vrouwen,
die mishandeld worden. We werken
niet met de echtgenoot. We vinden
dat dit onze positie onduidelijk zou
maken en het vertrouwen, dat de
vrouwen in ons hebben, zou bescha
men. Dat de echtgenoten (vrienden)
van deze vrouwen problemen heb
ben, is heel duidelijk. Ze zijn in ieder
geval erg agressief. We hebben ge
probeerd op een bijeenkomst met
andere hulpverleners een adres te
vinden voor doorverwijzing van deze
mannen. Alleen de mensen van de
stichting Korrelatié en één mede
werker van het JAC bleken bereid
met de mannen te praten."
DE-
VAN EEN LEZER
DE OLi(E)GARCHiE
Trkcnlngen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan: Trouw, jury politieke
prent, Postbus 859, Amsterdam. Naam
en ndres ann de arMerriJdr vermelden.
Voor gepluutstc prenfen is er een boe-
kenbon.
GOOIT OLiE OP HET VUUR
onder redactie van loes smit
Behalve al of niet zakelijke me
dedelingen van onderwijzers en
bestuursleden bereiken ook de er
varingen en fantasieën van de
leerlingen van de (lagere) Van
Heemstraschool in de Amster
damse wijk Buitenveldert de
schoolkrant „De Zoemer". Die
mogen er advertenties in zetten
(deze staat er bijvoorbeeld in:
„gevraagd: een moppeboekje te
gen eetui met 19 stiftenopstel
len en tekeningen.
Remco Noordzij uit de tweede
klas maakt zich kwüad op na-
tuurvernielers: „er was er eens
een man. een hele stoute man.
trouwens er waren er een hele
boel. ze rukken planten uit de
grond, de mensen noemen ze.
stropers, op een dag in de lenten
kwam er een stroper te
voorschijn. maar een politie zag
hem. hij pakte de man. en stopple
hem in de gevangenis, en dat is
nou pressies wat er met alle stro
pers moet gebeuren".
Remco's klasgenootje Ronny ont
houdt de lezer jammer genoeg de
afloop van een triest, maar span
nend verhaal: „in amsterdam.
stont een huis in brand, de
brandweerauto reed er snel naar
toe. iedereen vluchtte weg. allen
Het ondergronds opererende
„dierenbevrijdingsfront" van En
geland dat op zijn manier vecht
voor dieren die bestemd zijn voor
naar zijn mening zinloze, wrede
proeven heeft opnieuw toege
slagen: uit een kennel, vijf kilo
meter van het plaatsje Llandeilo
in Wales, lieten actievoerders van
de beweging dertien jonge hon
den los, die daar wachtten op het
moment dat ze in een laborato
rium experimenten ten behoeve
van de schoonheidsmiddelenin
dustrie zouden moeten onder
gaan. De dieren zijn niet zomaar
losgelaten, maar ondergebracht
bij dierenliefhebbers. Een dame
belde tenminste later een persbu
reau op met de mededeling dat er
al goede tehuizen voor de dertien
honden waren gevonden. Al een
keer of zes eerder is het „dieren
bevrijdingsfront" dit jaar tot ac
tie overgegaan. Zo hebben de aan
hangers eens dieren in het noor
den van Engeland bevrijd uit een
benarde situatie, een transport-
auta vernield die proefdieren
naar een laboratorium zou ver
voeren en het kantoor van een
hoge regeringsadviseur voor die-
renbehandeling overhoop
gehaald.
een dikke oude tante niet. die was
ziek. en zij kon niet uit bed."
In de derde klas zit Lucas Kruis
wijk. die een opstel over dieren in
De Zoemer mocht schrijven:On
ze konijnen krijgen misschien
jongen. En als ze uit het hol zijn
gekomen, dan gaan icij er mee
spelen. En als ze groot zijn geven
we ze ook sla en wortels. Wij
krijgen meestal vijf konijnen.
Onze moederkonijn is al heel
oud. En als ze heel groot zijn
geven we ze weg. Maar we houden
soms een moederkonijn. Voor als
onze moeder dood gaat. Maar ge
lukkig leeft ze nog".
„Mijn zusje en ik", schrijft vier-
deklasscrtje Judith Schulp, „zor
gen heel goed voor planten en
dieren. Wij vinden het heel jam
mer dat wij geen dier hebben.
Maar mijn vader zegt tegen mij:
op een flat kan geen dier. Mijn
moeder vindt hetzelfde Maar als
ik groot ben neem ik een hond".
Ook Claudia Verschoor, die al in
de zesde zit. vertelt over haar
konijntjede manier waarop ze
aan het diertje kwam. geeft ook
haarzelf blijkbaar te denken:
„Mijn beste vriend is mijn konijn.
Ik heb hem drie weken geleden
gevonden in het bos bij Ermelo.
Want onze buurman heeft 40 tam
me konijnen los gelaten voor als
hij met andere mannen op jacht
gaat dat hij dan hier en daar een
konijntje kan schieten".
Tot slot Marcel de Wijs. die in dc
vierde klas vast en zeker een les
over pyramides heeft meege
maakt. Hij tekent tenminste dc
pyramide van Gizeh en vertelt
daarover: ..Hij werd ontdekt bij
het wegen graven. Ze klopten op
alle muren, omdat er geen deur
kon zijn. En jawel hoor voelden
zij een deur. Er was een lange
gang en er waren veel zij gangen.
Soms liepen ze verkeerd, maar
toen eindelijk liepen ze goed cn
toen kwamen ze in een soort kel
der. Daar stond een sarcofaag
(kist). Ze deden hem open en daar
lag een Mummie (gebalzemd
mens). Nu kun je hem bezich
tigen!"
buffel
Het Wereldnatuurfonds heeft de
regering van Thailand gevraagd
zo gauw mogelijk maatregelen te
nemen om de kouprey een wil
de buffelsoort die bij ons meestal
Cambodjabuffel genoemd wordt
voor uitsterven te behoeden.
Het dier, de zeldzaamste onder de
wilde buffels, is pas in 1937 ont
dekt. Behalve in Thailand komen
er ook nog enkele exemplaren
voor in Cambodja, Laos en Viet
nam, maar alleen in Thailand zou
de soort volgens het Wereldna
tuurfonds nog te redden zijn.
gedekt
Het leven van de Britse koningin
Elizabeth is al vaker flink verze
kerd. maar nog nooit zo hoog als
deze keer: een aantal bedrijven
dat al druk bezig is met het ma
ken van aardige souvenirs voor
volgend jaar. als koningin Eliza
beth haar zilveren ambtsjubi
leum viert, heeft haar leven voor
zo'n vier en een kwart miljoen
gulden verzekerd. Want stel, rede
neren ze, dat de koningin zou ko
men te overlijden, dan worden de
feestelijkheden afgelast en zitten
wij met onze onverkoopbare sou
venirs. Mocht zoiets gebeuren,
dan hebben we tenminste een
deel van de schade gedekt.
Hun koningin zal zich met deze
wetenschap wel erg op het feest
verheugen.
soldatenfoto
Dezer dagen is dit portret van de
vroegere Amerikaanse president
Woodrow Wilson weer eens in een
Amerikaans tijdschrijft afgedrukt.
Het portret werd bijna zestig jaar
geleden gemaakt door één foto
graaf en éénentwintigduizend
Amerikaanse soldaten. Op aanwij
zingen van die fotograaf, die op een
éénentwintig meter hoge toren op
een militaire basis in de staat Ohio
stond, stelden die soldaten zich in
1918 zo op dat dc compositie aardig
op het hootd (in het heel groot dan)
van president Wilson leek. Zodra
de fotograaf zijn werk had gedaan,
was het protret veranderd in een
vormloze wirwar van mensen,
maar de foto is bewaard gebleven.
Jammer voor al diegenen die er
voor ..poseerden", is dat Jack. Pete
en John nooit meer terug hebben
kunnen vinden of ze nou in het
kapsel, in de scheiding, op het
boordje of in het neusgat van de
vroegere president gestaan
hebben.
weerrapporten
Maandagavond tussen half
tien en tien uur is in het
noordoosten plaatselijk de
eerste sneeuw van het nasei
zoen gevallen. Er kwam een
rapportje uit de stad Gronin
gen binnen. In de nacht daar
opvolgend kwamen andere
oorden aan de beurt, waaron
der Texel. In Gorredijk ga
ven zeer dikke plakkerige
sneeuwvlokken de natuur
gistermorgen rond kwart
voor tien plots een winters
aanzien. De arctische lucht,
die aangewarmd boven de
Noordzee Nederland be
reikte, heeft tijdens de ophel
deringen in de afgelopen
nacht zijn ware temperatuur-
aard kunnen vertonen. Het
kan dan hier en daar tot een
graad of twee vorst zijn geko
men onder een rug van hoge
re druk naderend van de Brit
se eilanden. Ook zal dit sys
teem de buien wat hebben
uitgedund.
Het blijft allemaal veel te on
rustig voor een schaatswinter
van betekenis. Zo is er op
merkelijk snel een reactie ge
volgd van de zijde der Atlan
tische Oceaan. Een depressie
bij IJsland, in het stuk van
gisteravond al vermeld, heeft
het gat in de hogedrukmuur
bij de Faröer in Schotland
ontdekt en buitte vandaag
die ontdekking verder uit.
Een golfstoring trekt nog wat
verder uitdiepend snel in de
richting van Jutland of
noordwest-Duitsland. Als ge
volg daarvan zullen we van
daag de bewolking zien toe
nemen en volgt er neerslag
voornamelijk als regen. Don
derdag en vrijdag zullen wij
dan liggen in zachtere stro
mingen uit zuidwest tot west,
af en toe kan er regen vallen
en als het zo uitkomt zingt de
zon ook weer een deuntje
meer.
Een rug van hoge driik boven
Frnakrijk kan deze zonnige
plekken bevorderen.
In Schotland is de wind gis
termiddag bij dalende baro
meters al terug gegaan naar
zuidwest, de Faröer meldden
matige regenval, schepen
verder westwaarts op de oce
aan rapporteerden over uit
gebreide zeegebieden
luchtdrukdalingen van twee
tot vijf millibar in drie uur.
Oók in dc hogere niveaus de
den zich onmiskenbare voor
boden van een „warmteoffen-
sief" voor. Boven de wateren
ten westen van Ierland ver
oorzaakten zachtere westelij
ke stromingen, die op de kou
de noordnoordwestelijke cir
culatie inliep, heftige bran
dingsverschijnselen. tot ui
ting komend in turbulentie
waarmee sterke luchtwoelin-
gen worden bedoeld. Ze wer
den gerapporteerd door
straalvliegtuigen op de route
Europa-Amerika, op hoogte
tussen tien en elf kilometer.
Op het eilandje Jan Mayen,
tussen Groenland en noord-
Noorwegen, vond gisteren de
hele dag nog een krachtig
transport van poollucht
plaats maar de temperatuur
is daar sinds zondag en
maandag niet verder ge
daald: minus negen graden
midden op de dag Om een
idee te krijgen van het tempo
waarmee de arctische lucht
over de Shetlands heenblaast
hier nog even de gistermid
dag gepeilde snelheden bo
ven deze eilandengroep: op
5000 meter was die 115 km
per uur, op 7000 meter: 130
Dr Dili
Doelen
Belde
Eindhoven
Den Helder
Rtd
km, op 9000 meter: 172 km en
op ruim 10.000 meter. 180 km
per uur, veelal uit noordwest
tot noordnoordwest. Dat het
erg hard ging met die wind
hoog boven onze hoofden was
gisteren ook te zien aan de
grote snelheid waarmee de
cirruswolken en vliegtuigspo
ren overtrokken (en snel ver
vaagden). Hoewel de depres
sie waarin hierboven sprake
was uitdiept lijkt de kans dat
die op een complete stormde-
pressie gaat uitgroeien klein.
HOOGWATER donderdag
25 november; Vllssingen 4.06-
16.29; Haringvlietsluizen
4 23-16.41. Rotterdam 6 12-
18.36: Scheveningen 5.20-
17.37; IJmuiden 5.57-18.14;
Den Helder 10.01-22.35; Har-
lingen 0 00-12.17; Delfzijl
1.59-14.32.
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brunei
Frankfort
Genève
Hclalnkl
Innxbruck
Kopenhagen
Loraino
Londen
Luxemburg
Madrid
Mnl.it.»
Zurich
Cnublanca
IxtantxK-l