Nota over Menten lag
twee dagen bij Van Agt
'Doelstelling VU
belangrijker dan
democratie-eisen'
Wit
net Nieuwe Haagse Courant
t Nieuwe Leidse Courant
Nieuwe vragen door
rapport Hartsuiker
vacatures ill ile
«|c%on«lliciilsK4ii M\
„Zwart" Schoonebeek in wit jasje
Centrumplan met hotel
voor Katwijk pag. 6
en mei
Minister had
het te druk met
andere zaken
Felle kritiek
op burgemeester
van Schoonebeek
„Chinese leider
heeft een vrouw
en een gezin"
Lid Christelijk Instituut veroordeeld
Buien
Dag in Rotterdam:
42 zakken gerold
Vliegtuigramp
in Griekenland
Welkomstvoordeel
f^Oliyy hoort bij u.
i_V_ SCtL-ÏJj!
18
Trouw
34STE JAARGANG NR 9992 WOENSDAG 24 NOVEMBER 1976
Atfvcirnbtt woo' Oete strides* mbo»* mom<
M» ppM) in ooVtwi.t iiK* t""""
IITGAVE TROUW/KWARTET BV HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSENEN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
fiONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 187,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO X11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,55
In het noordoosten en noorden van het land is gisteren de eerste sneeuw gevallen. Tot de
„uitverkoren" plaatsen behoorde ook het Drentse dorp Schoonebeek dat onlangs door een vette
olielaag werd bedekt
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Op het bureau van minister Van Agt heeft twee dagen lang voor zijn vertrek naar
Roemenië op vrijdag 12 november, een mededeling gelegen dat de arrestatie van de van
oorlogsmisdaden verdachte Menten aanstaande was. Minister Van Agt heeft deze mededeling (een
nota van één van zijn topambtenaren, mr J. R. H. Kuyper) echter niet gezien omdat hij het te druk
had met andere zaken.
SCHOONEBEEK KVP-
yethouder O. H. Scherpen van
Khoonebeek heeft felle kritiek gele-
rd op burgemeester M L C. M
fchneeman, omdat hij tijdens het
«breken van de olleramp, veertien
dgen geleden, onvindbaar was. Hij
«eek met zijn vrouw ln Londen te
ajn. Ook hebben volgens de wet
uuder enkele fracties nogal wat
noeite met de handel en wandel van
te burgemeester. Vanavond zal de
aak aan de orde komen tijdens de
raadsvergadering ln Schoonebeek.
PEKING (Reuter) De nieuwe Chi
nese partijvoorzitter Hoea Kwo-
leng heeft gewoon een vrouw en een
gezin, zo werd gisteren op de voorpa
gina van het Chinese Volksdagblad
bekend gemaakt. In het artikel, dat
geschreven was door onderwijzers
van een school waar één van Hoea's
dochters op gezeten had. werd ge
zegd dat de partijvoorzitter vaak op
de oudervergaderingen aanwezig
was en dat hij dan lopend kwam en
geen gebruik maakte van een offi
ciële regeringsauto.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De universi
teitsraad van de Vrije Universiteit
heeft met grote meerderheid van
stemmen uitgesproken dat de
doelstelling van de VU moet preva
leren boven de eisen van de universi
taire democratie. Eveneens sprak de
universiteitsraad met grote meer
derheid uit dat deze doelstelling het
besturen van de universiteit moet
doordringen en beheersen.
Er werd geen beslissing genomen
over de verkiesbaarheid tot leden
van de universiteitsraad, het be
langrijkste punt van deze vergade
ring. De raad had enkele telegram-
men lilt bet lnnH trpVrotron waarin op
uitstel van de beslissing werd aange
drongen. Het bestuur van de vereni
ging waarvan de universiteit uit
gaat, Is nu ln de gelegenheid gesteld
om met de achterban te spreken en
zonodig verontrusting weg te
nemen.
Tijdens de stemming deed zich een
incident voor. De voorzitter moest
de vergadering schorsen omdat de
student Pronk, die geen lid ls van de
raad. luidkeels een verklaring begon
voor te lezen. Tijdens de schorsing
werd de progressieve fractie ver
maand door haar aanhang, om haar
stemgedrag.
Opklaringen met nu en dan een
bui. Later van hel westen uit
toenemende bewolking, maxi
ma van omstreeks zeven gra
den. Matige, aan de kust nu en
dan harde wind tussen noord en
west.
Morgen en overmorgen: nu en
dan regen en minder koud.
Morgen zon op: 8.17
zon onder: 16.37
maan op: 11.34
maan onder: 21.08
KAAPSTAD Ds. Theo Kotze. re
gionaal directeur van het Christelijk
Instituut ln Kaapstad. Zuid-Afrika.
ls gisteren schuldig bevonden ln het
proces waarin hij aangeklaagd werd
vanwege zijn weigering te getuigen
voor de Schlebusch-commissie, die
ADVERTENTIE
een onderzoek moest Instellen naar
de activiteiten van het Christelijk
Instituut.
Ds. Kotze ls veroordeeld tot vier
maanden voorwaardelijk, met een
proeftijd van drie Jaar, met als voor
waarde dat hij niet zal weigeren te
getuigen voor andere staatscommis
sies gedurende deze proeftijd.
De mogelijkheid ls niet gegeven om
een boete te betalen zoals ln het
geval van de directeur van het
Christelijk Instituut ds. Beyers
Naudé.
DEN HAAG - De politieke partij
D'66 heeft binnen veertien dagen
duizend nieuwe leden geboekt. Tij
dens het congres van D'66 op 6 no
vember verklaarde de huidige frac
tievoorzitter Terlouw zich bereid om
bij de komende verkiezingen als
lijsttrekker op te treden, mits bin
nen redelijke tijd 1.666 nieuwe leden
zich zouden hebben aangemeld.
De dag vóór zijn vertrek had mi
nister Van Agt nog een gesprek met
twee van zijn medewerkers en de
hoofdofficier van Justitie ln Roer
mond over de strafzaak tegen de
Limburgse oorlogsmisdadiger L.
Ook daarbij heeft hij de zaak Men
ten niet besproken.
Dit alles staat ln een brief van minis
ter Van Agt aan de Tweede Kamer
ter begeleiding van het voorlopig
rapport dat de Amsterdamse procu
reur-generaal, mr Hartsuiker, naar
de gang van zaken rond het onder
zoek en de mislukte arrestatie van
Menten heeft Ingesteld.
Uit dat onderzoek blijkt niet waa
rom nu precies besloten ls pas op 15
november tot arrestatie van Menten
over te gaan, terwijl op 9 november
reeds de noodzaak van een spoedige
arrestatie aanwezig bleek.
De topambtenaar Kuyper, zo valt op
te maken uit zijn nota aan minister
Van Agt. wilde pas op 17 november,
wanneer de publiciteit zou losbre
ken. tot aanhouding van Menten
overgaan. wel blijkt
uit het onderzoek dat alle pogingen
van de rijkspolitie om de arrestatie
te vervroegen door de Amsterdamse
hoofdofficier van Justitie, mr
Messchaert zijn algewezen.
Deze keerde zich tevens tegen sug
gesties van de rijkspolitie om Men
ten constant onder bewaking te stel
len tijdens het weekend Messchaert
vond dat dit de buurt en Menten zelf
te veel zou verontrusten. Hij heeft
nog niet gereageerd op het onder
zoek van Hartsuiker.
Nader onderzoek
minister Van Agt kondigt ln zijn
brief vier nadere onderzoeken aan.
uit te voeren door deskundigen die
niet bij de affaire betrokken zijn
geweest.
Ten eerste ls er de vraag of het
Openbaar Ministerie terecht van
mening was dat tot half november
van dit Jaar onvoldoende bewijsma
teriaal In handen was om Menten te
arresteren dan wel zijn paspoort af
tenemen.De resultaten van dit on
derzoek zullen vertrouwelijk ter
kennis worden gebracht aan de
Tweede Kamer, omdat de gegevens
die daarmee verband houden voor
lopig nog geheim moeten blijven
zolang het onderzoek naar Menten
niet ls afgerond.
Voorts heeft Minister Van Agt de
kortgeleden afgetreden president
van de Hoge Raad. mr. O.J. Wiarda
bereid gevonden twee andere essen
tiële vragen te onderzoeken. Dit
geldt ten eerste de vraag of het
ministerie van Justitie wel voldoen
de voortvarend ls geweest om van
de Sowjetautoriteiten de nodige
hulp te krijgen.
Verzoek
Op 6 september had de officier van
justitie in Amsterdam het departe
ment verzocht een reis van opspo
ringsambtenaren naar de Sowjet-
Unie te regelen Toen de Accent-
hoofdredacteur Knoop op 1 novem
ber met zeer belastend materiaal uit
de Sowjet-Unle terugkeerde was het
wat moest jij eigenlijk in
Rotterdam?
SALONIKI (UPI) Een vliegtuig
van de Griekse
luchtvaartmaatschappij Olympic
Airways is gisteren op een binnen
landse vlucht in Noord-Oriekenland
tegen een berg gevlogen. Volgens de
politie zijn alle 46 passagiers en de
vier bemanningsleden van het toe
stel. dat in brand vloog, omge
komen.
De machine, een YS11 van Japanse
makelij, was op weg van Athene
naar Kozani. Een tussenlanding in
Larissa was vanwege het slechte
weer niet mogelijk. Het toestel ver
loor contact met de verkeerstoren
van Larissa na gemeld te hebben
dat het in verband met de zware
mist probeerde een noodlanding te
maken.
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG De grootste fracties in de Tweede Kamer zien
nieuwe vragen oprijzen uit het rapport-Hartsuiker dat gistera
vond met een begeleidende brief van minister Van Agt is
gepubliceerd.
Uit de eerste reacties blijkt dat de
Kamerleden Kosto (PvdA) en Ter
louw (D'66)zowel als de CDA-fracties
met name nader geïnformeerd willen
worden over de motivering van het
besluit de arrestatie van Menten tot
15 november uit te stellen. Kosto en
ook mevr. Kappeyne van de Coppel-
lo (VVD» reageerden verbaasd op het
bericht dat de minister 10 november
schriftelijk op de hoogte werd ge
steld van de voorgenomen aanhou
ding. maar dat hij van die medede
ling geen kennis nam Terlouw vindt
het opmerkelijk dat zelfs op 12 no
vember. op de justitiële bijeenkomst
in Berg en Dal die Van Agt heeft
w
richt door een officier van Justitie
van buiten het Amsterdamse res
sort. Mr Hartsuiker zegt in zijn rap
port dat het opvallend is dat men
zowel het vluchtgevaar onderschat
heeft als de kans dat plannen voor
de arrestaUe zouden uitlekken. Hij
wees erop dat een vrij groot aantal
mensen op de hoogte was van de
voorgenomen arrestaUe.
In de Eerste Kamer is PvdA-
woordvoerder Vermeer gistermid
dag tijdens de algemene beschou
wingen Ingegaan op de klacht van
minister Van Agt dat tijdens het
Kamerdebat over de mislukte arres
taUe minder zuivere motieven een
rol zouden hebben gespeeld. Vol
gens een verklaring van Van Agt.
maandagavond op een CDA-
btjeenkomst ln Amersfoort, zou bij
deelnemers aan het Kamerdebat
mede de bedoeling hebben geleefd
de CDA-llJsttrekker te beschadigen
Vermeer zei Juist de Indruk te heb
ben gekregen dat de deelnemers aan
het debat zich terughoudend had
den gedragen
Ons commentaar staat op pag. 5
Mr Hartsuiker (links) overhandigde minister Van Agt het rapport
over de mislukte arrestatie van Menten.
bezocht, de minister niet werd inge
licht. Kosto laat weten dat hij een
Kamerdebat over het rapport wil.
mede om de nadere vragen op te
helderen.
Mevr Kappeyne van de Coppello
verklaarde dat het dilemma dat er
bij justitie blijkbaar was ten aanzien
van de arrestatie van Menten had
moeten worden doorbroken door een
beslissing van de politieke top van
het departement. Er was gebrek aan
coördinatie met minister Van Agt
Politie en Openbaar Ministerie ver
schilden van mening over een snelle
aanhouding van Menten.
bezoek van de opsporingsambtena
ren zelf aan dat land nog steeds niet
geregeld. De toestemming daarvoor
kwam pas binnen UJdens het Ka
merdebat over de affaire Menten.
dat vorige week donderdag werd ge
houden. Overigens zijn zij nog
steeds niet vertrokken. Mr. Hartsui
ker meent dat zowel het Openbaar
Ministerie als het departement van
Justitie de zaak voortvarend hebben
aangepakt, maar minister Van Agt
vindt een nader onderzoek op zijn
plaats.
Uitstel
Mr. Wiarda zal ook moeten uitzoe
ken wat er nu precies rond de arres
tatie van Menten ls gebeurd. Uit het
onderzoek van Hartsuiker blijkt het
volgende: Op 9 november deelde de
Amsterdamse hoofdofficier van Jus
titie Messchaert aan het hoofd van
de hoofdafdeling staats- en strafza
ken var\ het ministerie mr. Kuyper
mee. dat het weekblad Accent het
belastend materiaal uit de Sowjet-
Unie tegen Menten op woensdag 17
november zou publiceren. Kuyper
zegt daarop een spoedige arrestaUe
omstreeks die datum noodzakelijk
te achten. Messchaert wilde liever
nog uitstel ln afwachting van de
reactie uit de Sowjet-Unle. Hij
meende dat voor eerdere arrestatie
toestemming van dc minister ver
eist zou zijn.
Kuiper zegt dat ln tegendeel uitstel
van de arrestatie tot nader publika-
tles de toestemming van Van Agt zal
vergen ln verband met alle mogelij
ke gevolgen. Kuyper geeft
Messchaert te kennen dat ln leder
geval alle maatregelen moeten
worden genomen om de vlucht van
Menten te voorkomen. Volgens
Kuyper bevestigde Messchaert dat
Menten nu voortdurend ln het oog
zou worden gehouden. Messchaert
ontkent dit. De datum van 15 no
vember voor de arrestatie valt ver
volgens ln een gesprek tussen Kuy
per en de Amsterdamse procureur-
generaal Hartsuiker. Door wie pre
cies echter deze datum ls genoemd
blijkt echter niet uit onderzoek.
Niet ingelicht
Op donderdag 11 november, tijdens
een conferentie op Berg en Dal. licht
Hartsuiker secretaris-generaal van
Justitie Mulder In over de arrestaUe
op maandag 15 november. Minister
Van Agt ls ook op deze conferentie,
maar wordt kennelijk niet ingelicht
Op vrijdag 12 en zaterdag 13 novem
ber vinden vervolgens drie bijeen
komsten plaats van de officier van
justitie met de rijksrecherche en de
rijkspolitie om de arrestaUe voor te
bereiden.
Kapitein Bordewljk van de rijkspo
litie stelt hoofdofficier van Justitie
Messchaert in het gesprek op zater
dag voor de arrestatie te vervroegen.
Messchaert wijst dit af. omdat met
het departement van justitie was
afgesproken dat maandag na de ar
restatie een persconferentie zou
worden gegeven. Aan deze afspraak
wilde Messchaert niet tornen.
Thuis
Omstreeks dezelfde tijd blijkt dat
Menten nog thuis is. Hij klaagt over
een opdringerige fotograaf De
rijkspolitie zegt toe dit probleem
met Menten thuis te komen bespre
ken. De betrokken wachtmeester
Helgeman stelt Messchaert voor van
deze gelegenheid gebruik te maken
om Menten te arresteren. Ook dit
wijst Messchaert al.
De riJkspollUe stelt ook voor om
Menten ln leder geval constant te
bewaken. Ook hiermee gaat
Messchaert niet akkoord. HIJ houdt
vast aan een onopvallende bewa
king om te voorkomen dat Menten
en de buurt ongerust zouden
worden.
Mr. Hartsuiker noemt dit een staal
tje van onbegrijpelijke bedrtjfs-
bllndheid dat hij niet kan verklaren.
Een nader gesprek met Messchaert
en een onderzoek naar zijn motleven
om de suggesties van de riJkspollUe
af te wijzen acht hij gewenst. Dit zal
nu door mr. Wiarda worden uitge
voerd.
Minister Van Agt kondigt ln zijn
brief ten slotte nog een vierde onder
zoek aan naar de vraag of Menten
getipt was over zijn komende arres
taUe. Dit onderzoek zal worden ver-
In deze krant
pagina 2:
Gereformeerden
blijven in GOS
pagina 3:
PvdA en CDA
lief voor
elkaar
PAGINA 4:
IKON-serie over
economische groei
pagina 5:
Mishandelde
vrouwen en
eigen lijf
Pagina 7:
Geen weg terug
voor Biermann
Pagina 9:
De zaak - L.
Pagina 15:
Publiek leende
grotere bedragen
Het nog steeds meer dan smoezelige dorp Schoone
beek is langs geheel natuurlijke weg van een wit
laagje voorzien: het heelt er gesneeuwd. Goed voor
een bizar plaatje. Maar wij kunnen hier geen structu
rele oplossing van de olle-ln kwestie ln zien.
Ach, die serieuze
jongens van Trouw weer
Nieuwe abonnee:-
Straat:
Plaats:-
Giro-
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
itorgrrt IJ U Imtlrrdim.
De nirtnvt' abonnee krijgt een uelfciMtiirtvoordeel H
taalt «na twee weken gr.ni> ter kennismaking de krant te J
hebben ontvangen! ti.'Jf» minder voor de eerst» termijn
Schrijf op de open envelop Trouw Kwartet. iintwo4»rd
nummer 2'Ü'J. Amsterdam
origi-
X
Ken posd/egel i> met nodig Die liAal