Mitterrand tracht weerstanden te overwinnen
Engeland komt
zwarte leiders
beetje tegemoet
Separatisten en
regering Filippijnen
gaan in Libië praten
Palestijnse groepen
bestrijden elkaar
in hoofdstad Libanon
m
Rhodesië-overleg in Genève:
Mooie pionnen in diplomatiek schaakspel
Executies
in Ethiopië
sportieve
Nieuwe raket
VS wellicht
naar Europa.
Peruaanse
boerenopstand
Huisarrest
voor acht
Zuidafrikanen
VS-diplomaat mag
niet terug naar
Sowjet-Unie
Unesco veroordeelt Israëlisch beleid
Franse socialisten willen voorsprong niet verspelen
VRTETJ
•J 1U0AG 19 NOVEMBER 1976
ingemenl
op de
uw lange»
errukkellH
•nlng ult
tjd.
liteitei
rant
INHOF
SANT
gd voor
ckplein 1.
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
^GENEVE (UPI, Reuter). In de moeizame onderhandelingen
over de toekomst van Rhodesië in Genève heeft de Brit Ivor
Richard gisteren een nieuwe zet gedaan om de zwarte leiders
Nkomo en Moegabe aan de conferentietafel te krijgen. Richard
Icwam met het voorstel om het einde van de conferentie vast te
leggen op 20 december aanstaande.
Richard is daarmee een heel klein
beetje tegemoet gekomen aan de ei
sen van Nkomo en Moegabe. die als
n ^vertegenwoordigers van het „Vader-
numisq ]an(jse Front" zich het radicaalst
lopstellen bij de onderhandelingen in
oen
nève. Moegabe en Nkomo willen
dat er in de eer§te plaats een datum
voor de machtswisseling in Rhodesië
wordt vastgelegd. Volgens hen mag
dat hooguit een jaar duren. Als ui
terste grens hebben zei nu 1 decem
ber van het volgend jaar aan
vaard. Om te voorkomen dat deze
datum wordt „gesaboteerd" wilden
ze ook dat er een datum werd
vastgesteld voor het einde van de
onderhandelingen in Geneive. Ri
chard vindt dat er geen datum voor
de machtsoverdracht kan worden
bepaald omdat niet te voorzien is
hoe lang de voorbereidingen zullen
duren. Om Nkomo en Moegabe toch
Iets te geven is hij nu dan wel met
een limiet voor de onderhandelingen
gekomen. Zijn voorstel was vastge
legd in een stuk van één velletje dat
hij gisteren persoonlijk aan Moegabe
en Nkomo overhandigde. Later op de
dag kregen de twee andere zwarte
delegatieleiders in Genève. Moezore-
wa en Sithole, hetzelfde voorstel,
evenals de blanke leider Van der Byl.
Moegabe en Nkomo zijn er tot giste
ren in geslaagd de eenheid te bewa
ren ondanks onderlinge verschillen,
foor waarnemers in Genève is het
tn geheim dat Nkomo als meest
atigde van het tweetal de confe-
itie eigenlijk niet langer wil op-
iden met de eis. dat eerst een
itum voor de machtsoverdracht
t vast staan. Hij zou in feite net
als Moezorewa en Sithole, nu eerst
wel willen gaan praten over de sa
menstelling van een overgangsrege
ring in Rhodesië. Maar Nkomo heeft
Moegabe nodig omdat deze laatste
greep heeft op tenminste een deel
van het guerrilla-leger.
Gisteren verschenen in Genéve de
ministers van buitenlandse zaken
van Angola en Mozambique. Functi
onarissen. die bij de conferentie zijn
betrokken, zelden geen idee te heb
ben waarom de belde ministers.
Chissano en Dos Santos, waren ge
komen. Mozambique heeft als buur
land van Rhodesië de officiële status
van waarnemer bij de conferentie in
Genève. Van Mozambique is bekend
dat het een „harde lijn" volgt in de
kwestie-Rhodeslë. De radicale hou
ding van Moegabe zou vooral ingege
ven zijn door de steun die hij daar
voor ontvangt van Mozambique.
LONDEN (Reuter) Ook de ver
kiezing van Miss Wereld gaat niet
helemaal zonder politieke verwikke
lingen gepaard. Uit protest tegen het
feit dat Zuid-Afrika twee kandida
ten, namelijk een blanke en een
zwarte schoonheid, naar de verkie
zing van de mooiste vrouw ter we
reld heeft gestuurd, hebben inmid
dels negen landen hun kandidatuur
ingetrokken. Deze negen landen
waaronder verschillende zwart-
Afrikaanse staten, de Filippijnen en
Joegoslavië willen met hun actie de
Zuidafrikaanse apartheidspolitiek
aan de kaak stellen. De organisato
ren van de verkiezingen vrezen dat
er nog meer landen hun kandidaten
naar huis zullen roepen. De organi
satoren hebben wel al ge
waarschuwd, dat terugtrekking
contractbreuk betekent, en dat de
schoonheden weieens hun eigen ho
telrekening en andere verblijfkosten
in Londen zouden moeten betalen.
Voor Miss Filippijnen, die in het
officiële handboek als haar ambitie
heeft opgegeven „het trouwen met
een rijke man of een bankier" zal dat
vermoedelijk geen probleem zijn.
Op de foto zitten vier van dc negen
deelneemsters van links naar
rechts: Miss Maleisië, Miss Mauriti
us, Miss Swaziland en Miss Sechel-
len die zich uit de verkiezingen
hebben teruggetrokken.
ADDIS ABEBA (AP) De Ethio
pische regering die wordt gevoerd
door de „militaire raad" heeft don
derdag bekendgemaakt dat er 27
personen zijn terechtgesteld wegens
„moorden en andere tegen de rege
ring gerichte misdrijven".
Zij hadden „oprechte revolutionai
ren" van het leven beroofd, bommen
geplaatst en in de hoofdstad en in de
buurt daarvan „privé-eigendommen
verbrand of geroofd".
Tenslotte hadden de gestraften „sa
mengewerkt met vijanden der socia
listische revolutie met als bedoeling
daden van terreur en anarchie te
bedrijven".
Hoe de terechtstellingen zijn uitge
voerd is niet meegedeeld.
Eerder deze maand waren er 23 le
den van een linkse ondergrondse
beweging, de Ethiopische Revoluti
onaire Volkspartij, terechtgesteld.
Zij waren schuldig bevonden aan
moord en plundering.
MANILLA (AP, Reuter) De regering van de Filippijnen gaat
volgende maand in de Libische hoofdstad Tripoli praten met de
moslemse afscheidingsbeweging uit het zuiden van de Filippij
nen. Dit werd tegelijkertijd in Manilla en Tripoli bekend
gemaakt.
10)
8758
Voorbereidingen voor de onderhan
delingen werden getroffen tijdens
een vierdaags bezoek van Imelda
Marcos, de echtgenote van de Filip
pijnse president, aan Libië dat deze
week plaatsvond. In een vijftien mi
nuten durend telefoongesprek wer
den de Libische leider kolonel
Kadaffi en president Marcos het gis
teren eens. Tijdens haar bezoek aan
Libië heeft mevrouw Marcos de
steun van Libië gezocht bij het zoe
ken naar een vreedzame oplossing
ADVERTENTIE
Voorhoi
len Haa
0-46334
0-46251
0-4692
0-4613
jur
Een sportieve man'
die goed gekleed
wil gaan Jet op het
Sturka-etiket. Hij
vindt het in blazers,
jacks en vlotte kos
tuums. Inderdaad:
sportieve mannen
mode met allure.
Informeer: tel. 020 176540
iïl'liïïfit)
mode
van de al vier jaar oude opstand van
de drie tot vier miljoen mensen tel
lende moslemse minderheid van de
overwegend christelijke Filippijnen.
Overeen werd gekomen tot onder
handelingen tussen de leider van het
Moro Nationale Bevrijdingsfront
(MNLF), Noer Misoeari van wie
wordt aangenomen dat hij in Tripoli
woonachtig is, en vertegenwoordi
gers van de Filippijnse regering. Het
vaststellen van een tijdstip voor de
onderhandelingen maakt onderdeel
uit van een Filippijnse poging om de
moslemse wereld te bewijzen dat het
naar een vreedzame oplossing van
het conflict streeft. De regering van
president Marcos probeert verder
aan te tonen dat het de levens
omstandigheden van de moslemse
bevolking, die voornamelijk in Min
danao en .op de eilandengroepen
Soeloe en Tawi Tawi woonachtig is,
wil verbeteren.
Opstand onderdrukt
President Marcos heeft echter duide
lijk laten weten dat hij de eis van de
MNLF van autonomie voor de mos
lemse bevolking niet zal inwilligen.
De regering van de Filippijnen zegt
de opstand grotendeels reeds te heb
ben onderdrukt en het aantal actie
ve guerrillastrijders tot duizend te
hebben beperkt. De moslemse bevol
king voelt zich echter in het zuiden
van de Filippijnen achtergesteld en
ook zijn er conflicten over traditio
nele aanspraken op het land.
Enkele uren voor de bekendmaking
van het resultaat van het bezoek van
mevrouw Marcos aan Libië stelden
de militaire autoriteiten in het zui
den van de Filippijnen de MNLF
verantwoordelijk voor een overval
op een wegenbouwproject waarbij
zes mensen om het leven kwamen en
negen anderen gewond raakten
LONDEN (Reuter) Er is een
kans dat de Verenigde Staten
hun nieuwe wapen, de zoge
naamde ..luchtkruiser" in Euro
pa zullen plaatsen. De secreta
ris-generaal van de NAVO Jo
seph Luns, zei dat gisteren in
Londen.
Volgens Luns zouden de Ameri
kanen dc „luchtkruiser" willen
gebruiken als tegenwicht voor
de uitbreiding van het arsenaal
aan kernwapens in de Sowjct-
Unie. De Amerikaanse
luchtkruisers in Europa zouden
dan ook met atoomkoppen wor
den uitgerust. Luns vertelde
gisteren op een persconferentie
in Londen dat bestudeerd zat
worden hoe het nieuwe Ameri
kaanse wapen in Europa kan
worden gebruikt.
De „luchtkruiser" (cruise mis
sile) is een kleine raket die gro
te afstanden kan afleggen. Het
bijzondere is dat dc raket met
grote nauwkeurigheid kan wor
den bestuurd. Bovendien vliegt
het w apen zo laag dat het uiterst
moeilijk met radar is op te spo
ren. De „luchtkruiser" kan een
kernlading vervoeren.
De conferentie waar Luns giste
ren sprak, werd gehouden aan
het eind van de conferentie van
ministers van defensie uit acht
NAVO-landen. Zoals gebruike
lijk bij dergelijke conferenties
werd er na afloop een verklaring
uitgegeven waarin de ministers
hun bezorgdheid uitspreken
over de groei van de kernbewa
pening in de Sowjet- Unie.
BEIROET (AP, UPI, Reuter) Na een zes uur durend gevecht
hebben strijders van de pro-Syrische Palestijnse guerilla-
organisatie Al Saika hun voormalig hoofdkantoor in de Libanese
hoofdstad Beiroet heroverd op eenheden van het Democratische
Volksfront voor de Bevrijding van Palestina.
LIMA AFP) Twee politiemannen en
vijf boeren zijn dinsdag in het
noorden van Peru om het leven ge
komen toen driehonderd boeren een
detachement politiemannen aanvie
len die een onderzoek kwamen in
stellen naar de aanval op een politie
post de dag tevoren, zo is gisteren
van officiële zijde ln Lima verno
men. Er vielen talrijke gewonden.
Het was het eerste wezenlijke ge
vecht sinds Syrische troepen in het
kader van de Arabische vredes
macht drie dagen geleden Beiroet
binnentrokken De Palestijnse Be
vrijdingsbeweging (PLO) heeft Al
Saika in een verklaring, veroordeeld
vanwege het toepassen van geweld
bij de herovering van het kantoor
dat in het Palestijnse vluchtelingen
kamp Sabra gelegen is.
Al Saika werd afgelopen zomer na
dat Syrië zich aan de kant van de
rechtse krachten in Libanon had
geschaard uit het kantoor verdre
ven. Volgens waarnemers had de
PLO in de terugkeer van Al Saika
naar Beiroet toegestemd toen het
het Arabische vredesplan voor Liba
non aanvaardde. De Palestijnse lei
der. Jasser Arafat is naar Damascus
gereisd om de jongste vijandelijkhe
den tussen de Palestijnen onderling
met de Syrische autoriteiten te be
spreken
Rustig
Terwijl het in het grootste deel van
Libanon ook gisteren rustig bleef,
was de spanning bijzonder hoog in
het zuiden van het door burgeroor
log geteisterde land. Volgens oogge
tuigen hebben linkse en rechtse Li
banese krachten elk vierduizend
man bij de Zuidlibanese stad Mara-
joen samengetrokken Israëlische
eenheden en tanks zouden ook aan
de Israëlische kant van de grens zijn
samengetrokken. De spanning in het
zuiden van Libanon werd groter door
de verovering door de rechtse krach
ten eerder deze week van het dorp
Kfar Kala. dat tot dan toe door
linkse strijdkrachten werd bPheerst.
Ondertussen heeft deze week de offi
cieuze Palestijnse minister van bui
tenlandse zaken. Faroek Kaddoemi
in de Verenigde Naties verklaard dat
de PLO een Palestijnse staat op de
westelijke Jordaanoever en in de Ga-
zastrook zou aanvaarden. Ofschoon
Kaddoemi meende dat dit PLO-
standpunt stilzwijgend in het Natio
nale Handvest van de PLO was aan
genomen, was Kaddoemi's toe
spraak in de VN een van de weinige
gelegenheden waarop de PLO der
mate duidelijk over haar wensen is
geweest. Officieel streeft de PLO nog
steeds naar een seculaire democra
tische staat die de staat Israël moet
vervangen. Ten aanzien van de mo
gelijkheid van erkenning van de
staat Israël door de PLO zei Kaddoe
mi. dat dit pas kon worden bekeken
als er een Palestijnse staat was ge
sticht.
JOHANNESBURG (UPI) De
Zuidafrikaanse regering heeft giste
ren zes blanken en twee zwarten
onder huisarrest geplaatst. Dat be
tekent dat zij ernstig in hun bewe
gingsvrijheid zijn beperkt en vrijwel
geen enkel contact met andere men
sen kunnen onderhouden.
Het achttal dat gisteren door zo'n
maatregel werd getroffen, wordt er
van beschuldigd contacten te heb
ben gehad met verboden vakorgani
saties. In totaal zijn er deze week al
dertien mensen in Zuid-Afrika on
der huisarrest geplaatst.
MOSKOU (UPI) De derde in rang
op de Amerikaanse ambassade in
Moskou. Marshall Brement. mag
van de Sowjet-autoriteiten niet op
zijn post terugkeren.
Volgens een woordvoerder van de
ambassade trokken de Russen het
inreisvisum van de diplomaat in.
toen hij met vakantie in de Verenig
de Staten verbleef. De maatregel
tegen Brement. een deskundige op
het gebied van de Russische en de
Chinese taal. wordt een repressallle
genoemd voor een soortgelijk be
sluit van de Amerikaanse regering
tegen eventueel 'n Sowjet-
dlplomaat in Washington.
NAIROBI (AFP.UPI.Reuter) Op de
Algemene vergadering van de Unes
co in Nairobi is gisteren een resolu
tie goedgekeurd waarin de cultuur-
en onderwijspolitiek van Israël in de
sinds 1967 bezette Arabische gebie
den wordt veroordeeld
De resolutie was ingediend door 29
Afrikaanse en Arabische landen. Zij
was door amendementen wel afge
zwakt en bevatte niet meer de be
schuldiging dat Israël het betrokken
gebied op onderwijs- en cultureel
gebied „stelselmatig verjoodst"
Over het geheel van de tekst spra
ken zich 73 lid-staten voor en 6 tegen
uit. Dertig landen onthielden zich
van stemming
In de resolutie wordt de secretaris
generaal uitgenodigd een commissie
naar de door Israël bezette gebieden
te sturen om er haar licht op te
steken en aan de Unesco te rappor
teren De resolutie werd goedge
keurd in de programcommissie van
de Unesco en moet nog worden
goedgekeurd door de algemene ver
gadering. wat echter een formaliteit
is
De Verenigde Staten stemden tegen
de resolutie en een lid van hun dele
gatie. congreslid Albert Qule. zei dat
het nu veel moeilijker zou zijn het
Amerikaanse congres over te halen
de contributie voor 1975-76 aan de
Unesco goed te keuren. Veel zal vol
gens hem nog afhangen van het
eindresultaat van de conferentie die
vijf weken duurt.
I VIS
MOS
1. VOO
JLOTEI
door Bert van Panhuis
De Franse socialistische leider FrancBois Mitterrand viel on
langs op door zijn gematigd optreden bij de behandeling in het
parlement van premier Raymond Barre's versoberingsplan. Mit
terrand bezigde gebruikelijke oppositionele leuzen als „deze
regering is geen haar beter dan de vorige" en „deze voorstellen
leveren geen enkele bijdrage tot het wegwerpen van de grote
verschillen in de Franse samenleving", maar waarnemers stel
den vast dat Mitterrand nauwelijks vuurwerk liet horen en zien.
De leider van de grootste oppositie
partij van Frankrijk houdt zich mo
menteel met opzet rustig want dit
najaar is in feite de verkiezingsstrijd
voor de parlementsverkiezingen van
1978 begonnen en een al te agressie
ve aanpak zo'n 18 maanden voor de
linale lijkt niet verstandig. Vandaar
dat FrancOois Mitterrand onlangs af
wezig was bij de grootscheepse beto
ging tegen de Franse regeringsplan
nen. George Séguy, de leider van de
communistisch georiënteerde vak
bond CGT liep voorop in de stoet
evenals de leider van de communis
tische partij George Marchais. maar
de socialisten waren slechts verte
genwoordigd door een minder be
langrijke delegatie. Eerder had Mit
terrand zich al afzijdig gehouden bij
de stromen van kritiek op de rege
ring-Barre.
Mitterrand en zijn belangrijke eco
nomische medewerkers Michel Ro-
card (getipt als minister van finan
cien in een linkse regering) en Pierre
Mauroy zijn van mening dat een te
fors van leer trekken en een tegen
werkende houding wel eens ave
rechts kunnen werken en hen bij de
verkiezingen net als zo vaak tevoren
weer net aan de voor hen verkeerde
kant van de vijftig procent grens
kunnen houden. En omdat de voor
spellingen en de indrukken op grond
van regionale verkiezingen begin dit
jaar veelbelovend zijn de verwach
tingen lopen uiteen van 52 tot 54
procent voor de socialistisch-
communistisch linksradlkale combi
natie dus liever geen onrust ver
oorzakende massabetogingen en sta
kingen. Bovendien willen de socialis
ten niet zo'n economische chaos hel
pen veroorzaken dat ze de eerste
jaren na 1978 nodig zouden hebben
voor de wederopbouw van de Franse
samenleving.
Ondernemers
Deze strategie is voor Mitterrand,
wiens populariteit evenals die van
zijn grote tegenvoeter president VA-
lery Giscard d'Estaing terugloopt, zij
het minder dan bij het staatshoofd,
niet het enige probleem. Van groot
belang is de vraag hoe het Franse
bedrijfsleven en de kapitaalver
schaffers staan tegenover een even
tuele regering van het linkse blok.
De sfeer kon vorige maand worden
geproefd toen Mitterrand en zijn me
dewerkers de gast waren van het
blad Expansion voor een discussie
met het puikje van de Franse onder
nemers.
Die ondernemers hébben zich er zo
goed als bij neergelegd dat links in
Francois Mitterrand (midden) samen met zijn linkse partners George Marchais (links) en Robert Fabre (rechts).
1978 een meerderheid in het Franse
parlement zal behalen. Geloofde een
half jaar geleden nog 58 procent in
een overwinning van het drietal Mit-
terrand-Marchais-Fabre nu is dat
percentage zelfs 73 geworden. Ech
ter. tweederde van de ondervraagde
ondernemers is ervan overtuigd dat
links de economische problemen
niet aan zal kunnen en een zeer grote
meerderheid meent dat het linkse
blok onder de spanningen uit elkaar
zal gaan vallen. In een dergelijke
situatie zou het de communisten als
meest hechte groepering lukken de
touwtjes in handen te nemen, aldus
67 procent.
Mitterrand en Rocard deden alles
om dde ondernemers ervan te over
tuigen dat het linkse blok zeer wel in
staat is de economie in de hand te
houden De socialistische leider ver
zekerde zijn gehoor dat ook onder
zijn leiding Frankrijk een vrije
markteconomie zou behouden en
dat onderlinge concurrentie, het
maken van winst en particuliere ini
tiatieven niet zullen worden inge
perkt Mitterrand noemde het onzin
Frankrijk een collectief systeem aan
te bevelen zoals China of de Sowjet-
Unie dat kennen. „Waar wij voor
willen waken is een opeenhoping
van het kapitaal; een socialistisch
Frankrijk wil de meest belovende
industriële ontwikkelingen een sti
mulans kunnen geven
Een belangrijke steen des aanstoots
in het gemeenschappelijke pro
gramma van de drie linkse partijen
is het voorstel tot de nationalisatie
van negen belangrijke industrieën
en de Franse banken Bovendien
zou de staat een meerderheidsaan
deel moeten krijgen in de staal- en
olie-industrie Tijdens de bijeen
komst met de ondernemers trachtte
Mitterrand wat olie op de golven te
gooien door te stellen dat alleen die
ondernemingen genaast zullen wor
den. die een monopoliepositie inne
men op de binnenlandse markt en
alleen die banken, die zich bezig
houden met de kredietverlening aan
bedrijven.
De socialistische voorman kon de
ondernemers nauwelijks ge
ruststellen en het vertrouwen zal
zeker niet zijn toegenomen door de
opmerkingen, die vlak na zijn sus
sende woorden van de lippen van
vakbondsleider Seguy kwamen. De
ze machtigste man onder de Franse
werknemers en een zeer invloedrijke
figuur binnen de communistische
partij zei dat de vergaande voorstel
len in het gemeenschappelijk pro
gram hem nog niet ver genoeg gaan
Hij meende dat een linkse regering
ook de ijzerverwerking en de auto
mobielindustrie zal moeten naasten,
een opmerking die meteen heftige
reacties ontlokte in regeringskamp
en bedrijfsleven en enigszins bedek
te kritiek in socialistische kringen.
Het is daarom met name de commu
nistische partner van de socialisten,
die met veel wantrouwen wordt ga
degeslagen. Een riskante poging
meer sympathie te kweken zoals het
protpst van een belangrijke commu
nistische partijbestuurder tegen het
vasthouden van politieke gevange
nen in de Sowjet-Unie met een
daaropvolgend fel protest van Mos
kou tegen deze inmenging door een
zusterpartij helpt Marchais daar
om weinig waar het om het binnen
landse beleid in Frankrijk gaat
Daar heeft men te maken met de
machtige en radicale vakbeweging
en met een communistische partij,
waarbinnen de dogmatische en de
praktische vleugel nog steeds niet in
evenwicht zijn gebracht
President
Dit leidt er dan toe dat Mitterrand
herhaaldejijk prikacties ondervindt
van vertegenwoordigers van de
communistische beweging in Frank
rijk Uitspraken over een goede on
derlinge verstandhouding tussen
Mitterrand en Marchais zeggen wei
nig over de betrekkingen tussen
Mitterrand en Marchais zeggen wei
nig over de betrekkingen tussen de
beide groeperingen Een verslechte
ring van de relatie, bijvoorbeeld na
de gemeenteraadsverkiezingen van
het komend voorjaar is hetgene
waar president Giscard d'Estaing
op zit te wachten. Dan zou hij meer
kans hebben de socialisten los te
weken uit het pact met de commu
nisten. Voorlopig is daarvan geen
sprake: Giscard en Mitterrand heb
ben op het officiële vlak nog geen
woord gewisseld sinds zij in de strijd
om de presidentsverkiezingen aan
één discussietafel zaten En niets
wijst erop dat de twee elkaar bin
nenkort zullen ontmoeten.
(Dil is hel laatste van twee artikelen
over Frankrijk. Het eerste publiceer
den wij gisteren).
