PPR trekt motie
li ver verdrag met
loievaar brengt
boeket mee
voorz'i
Geen klassejustitie
zegt dr Buikhuizen
Minimumloner gaat 0,3 procent vooruit
>g
lUid-Ainka in
Uniekdierenboekvoor
nieuwe Amro spaarders.
Ontbinding Nederlandse
Volksunie in onderzoek
Ttf
Rechten van statenloze
Zuidmolukkers worden
in nieuwe wet geregeld
Begroting
defensie
v i k p *i
nti<
You can take
a White Horse
anywhere
Criminologen voeren spiegelgevecht op
Rijnmond
zes maal aan
ramp ontsnapt"
Zestig gulden" komt bedrijven op tweehonderd miljoen
Kosten voor
het rijk
350 miljoen
JDAG 12 NOVEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
I
Ian een onzet verslaggevers Jn strijd met Openbare Orde?
>n de
»non
n die
uizend i
:mand[
djn VT(
assier
die "s b
o vei
:eren
;k tel
oppa
EN HAAG Het openbaar
Inisterie zal zich beraden
er de mogelijkheid en de
»nselijkheid om de rechter te
agen om de Nederlandse
ilksunie te ontbinden. Dit
«ft minister Van Agt aan de
peede Kamer meegedeeld.
minister zegt dat een onderzoek
esteld zal worden naar de ver-
;woordelijkheid voor het versprei-
o, opstellen en drukken van een in
biedam verspreid pamflet. Een
ai ntal mensen is aangehouden, ver-
i cht van verspreiding van dit
ia nflet, en zij noemen zich leden
i de Nederlandse Volksunie. Na
derzoek zal het openbaar ministe
rie beslissen of zij vervolgd moeten
worden.
Minister Van Agt doet zijn medede
ling in antwoord op vragen van het
Tweede Kamerlid Molleman van de
PvdA. In die vragen wierp deze de
gedachte op dat de Nederlandse
Volksunie beschouwd zou kunnen
■worden als een rechtspersoon wiens
werkzaamheid in strijd is met de
openbare orde en dus verboden en
ontbonden zou moeten worden.
De Nederlandse Volksunie deed eer
der van zich spreken door de tijdens
de vorige raadsverkiezingen in Den
Haag gevoerde leuze „Den Haag
moet blank blijven". De lijstaan
voerder bij die verkiezingen, de Ha
genaar J. C., moest zich later voor de
rechter verantwoorden.
Voor het ln strijd met de openbare
orde verklaren van een vereniging
geeft de wet een aantal criteria, zo
als. aanranding van de goede zeden
en storen van anderen in de uitoefe
ning van hun rechten. De burgerlijke
rechter kan zo'n vereniging tot een
verboden vereniging verklaren,
waarmee hij in feite ontbonden is.
Deelneming aan een verboden ver
eniging is bij de wet strafbaar ge
steld. Praktisch gevolg van ontbin
ding is verder onder meer dat een
vereniging die rechtspersoonlijkheid
had, deze verliest. De vereniging is
dan als geheel niet meer aansprake
lijk, maar de leden zijn dat persoon
lijk.
s n
«j is de Gaay Fortman blijft bij standpunt
rel
n ontra
iet biijk) onze parlementsredactie
isdël HAAG De PPR-fractie in de Tweede Kamer heeft
sn. Aii teren de motie om het cultureel verdrag met Zuid-Afrika te
:ichzeu breken, ingetrokken. Fractieleider Bas de Gaay Fortman
n waal ef bij zijn standpunt, vorige week ingenomen in het debat
liïr buitenlandse zaken, dat het een illusie van de regering is te
uws I nen verdrag dienstbaar kan worden gemaakt voor een
buiten, tlscli dialoog met Zuid-Afrika over de apartheid. Hij wilde de
i van d lering echter nog wel een jaartje gunnen om het toch te
dezee iberen.
nschaj
ar^vrv»10611 PPR en PvdA ontstond vo-
e week wrijving over deze motie.
t cultureel
een motie
ADVERTENTIE
de PvdA was tegen het c
,™fjrag, maar zag af van ee
t die door de Kamermeerder-
verworpen zou worden. Die ver-
ig zou de positie van het re-
Vorster in Zuid-Afrika alleen
versterken, redeneerde de
A. Deze overweging zal nu ook
- t hebben meegespeeld ln het PPR-
7i ii k-p de motie alsnog in te trekken.
ze ms
aakt<®rt grote meerderheid nam de Ka-
een voorstel van de CHU-
leleider Kruisinga aan om de
^^PfUchting over de komende Euro-
Jjk «fese verkiezingen door de overheid
W Ml 'a^n subsidiëren. Het ging hier
■•^^"hts om een principe-uitspraak,
'eel subsidie er zal komen wordt
pas „ingevuld". In het voorstel
,t subsidie aan de politieke par-
uitsluitend in verband met die
ipese verkiezingen, mogelijk ge-
:t. Dit was voor de WD reden
zich tegen het hele voorstel te
:n. De WD is principieël tegen
idssteun aan politieke par-
ner nam voorts een motie van
)-kamerlid Berkhouwer aan
waarin de regering wordt gevraagd
het mogelijk te maken dat alle Ne
derlanders die binnen de EG wonen,
aan de Europese verkiezingen deel
nemen. Het kiesrecht is momenteel
beperkt tot Nederlanders die binnen
de Nederlandse grenzen wonen.
Bijdrage aan V.N.
De Kamer verwierp tenslotte een
voorstel van SGP-GPV om de bijdra
ge aan de Verenigde Naties te ver
minderen, een PSP-voorstel om de
bevrijdingsbeweging Fretilin van
Oost-Timor te erkennen en een PSP-
voorstel waarin de regering gevraagd
wordt krachtig te protesteren tegen
de „Berufsverbote" in West-
Duitsland. Deze Berufsverbote ma
ken het mogelijk al te linkse mensen
uit staatsdienst te weren. De PvdA-
fractie verklaarde ook verontrust te
zijn over de ontwikkelingen in West-
Dultsland, maar zij vond de PSP-
motie te onbekookt en vreesde dat
deze een averechts effect zou
hebben.
ADVERTENTIE
•n METZLER-
bril: ieders oogmerk!
ADVERTENTIE
ingerti
an Bd
isel: dn
ingen.
H. Pie
)st- W
Bossd
jangi
i
lang
?uwar(
n N.H
De witte
ooievaar, die op het
nest verschijnt om
zijn partner af te
lossen, brengt een
takje mee als gerust-
id van
erken
k in
rijd 1
isatie
het tl
sprek
n. Al
■ken*
ons*
100 gi
n dit
Dit is één van de
wonderbaarlijke feiten uit het
nieuwe dierenboek van de
Amro Bank. „Van dier tot
dier" heet 't. 120 Pagina's
feiten en 60 schitterende
kleurenfoto's over een uniek
onderwerp: de „talen" in het
dierenrijk. De taal van geluid,
geur, kleur, gebaren en
trillingen. Dierenkenner Prof.
Dr. Anthonie Stolk heeft er
begrijpelijke mensentaal van
gemaakt en geeft boeiende
uitleg.
U'krijgt deze verrukkelijke
uitgave - zolang de voorraad
strekt - voor één tientje als u
nu een spaarrekening opent.
En de Amro stort op elke
nieuwe rekening ook nog 'ns
f 7,50. (Deze openingspremie
is 1 maand niet opvraagbaar.)
De aktie loopt van
2 november tot 4
december.
FINE OLD SCOTCH WHISKY
ANDRÉ KERSTENS
Niet stemmen, wel in overheidsdienst
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De rechtspositie van statenloze Zuidmolukkers
in ons land wordt per 1 januari in een nieuwe wet geregeld. In
beginsel krijgen deze ongeveer twintigduizend statenloze Moluk-
kers nu dezelfde rechten als Nederlanders, zonder dat daarbij
afbreuk gedaan wordt aan hun eigen identiteit.
Dat laatste wordt geaccentueerd
doordat ze niet in dienst hoeven en
ook geen stemrecht krijgen. Ze wil
den dit ook in het verleden niet om
dat ze persé het volledige Nederlan
derschap niet begeren.
Molukkers, die in 1951 en 1952 naar
ons land kwamen vallen automa
tisch onder de behandeling krach
tens de nieuwe wet, evenals hun kin
deren. Voorwaarde is wel dat ze ook
thans nog in Nederland wonen. Mo
lukkers die daarna, maar in ieder
geval nog voor oktober 1965, naar
ons land kwamen kunnen bij de mi
nister van justitie een verzoek indie
nen om een soortgelijke rechtsposi
tie te verkrijgen.
Een van de voordelen van de nieuwe
regeling is, dat Molukkers nu voort
aan een vaste aanstelling bij de over
heid kunnen krijgen. Andere staten-
lozen kunnen dit niet.
In de Tweede Kamer deelde minister
Van Doorn (CRM) gisteren mee. dat
de sloopwerkzaamheden in het Mo
lukse woonoord te Vaassen nog niet
hervat kunnen worden, omdat hij de
Door Huib Goudriaan
DEN HAAG/GRONINGEN Het lijkt erg veel op een spiegelgevecht. Criminoloog prof.
Jongman haalde uit naar de Nederlandse justitie op grond van een onderzoek, dat alleen hij en
zijn medewerkers van het criminologisch instituut van de Groningse universiteit kennen. Dr
Buikhuizen, wetenschappelijk adviseur van het ministerie van justitie, sloeg terug door zich te
beroepen op een eigen onderzoek, dat alleen hij en zijn medewerkers kennnen. Beide partijen
hebben dus van horen zeggen (via radio, tv en krant) van eikaars onbekende onderzoeken
vernomen.
Niettemin tekende zich via de tele
visie (prof. dr G. P. Hoefnagels
draafde op in AVRO's Televizier en
dr Buikhuizen in het NOS-
journaal) het begin af van een pole
miek over de vraag of Nederland
klassejustitie kent. De criminoloog
prof. dr Van Weringh, redacteur
van het tijdschrift voor criminolo
gie, dat het onderzoek van
Jongman als eerste zou publiceren,
is hierover bijzonder geirriteerd.
Hij schreef begin deze week brie
ven aan bekende criminologen (hij
is ook voorzitter van de vereniging
voor criminologie) waarin hij ont
stemd vaststelt, dat er weieens re
gels mogen komen over het be
kendmaken van ondereoeken. Van
Weringh gisteren: „Vorige week
donderdag(avond) werd door de re
dactie besloten dat het onderzoek
eind december zou worden gepubli
ceerd en de zaterdag daarop doet
prof. Jongman er mededelingen
over in een VARA-interview."
Prof. Jongman trekt schuldbewust
het boetekleed aan: „Van Weringh
heeft gelijk. Het interview zou gaan
over al bekende onderzoekingen
van ons instituut maar toen heb ik
me heel beknopt ook iets laten ont
vallen over dit nieuwe onderzoek.
Bovendien hadden de betrokken
journalisten (en dat was hun goed
recht) wat cijfers gezien en die ook
gebruikt. Maar die reactie van dr
Buikhuizen heeft mijn fout nog
verhevigd, door te reageren vóór
dat hij ons onderzoek kende."
Volgens het dus nog niet en ook wel
bekende ondereoek van prof.
Jongman krijgen mensen uit lagere
milieus en werklozen sneller een
vrijheidsstraf opgelegd. Vertegen
woordigers uit de betere milieus
komen er vaker met een boete af,
evenals mensen die werk hebben.
Maar dr. Buikhuizen meent dat
prof. Jongman hiermee de Neder
landse rechtspleging ten onrechte
heeft belast met het etiket „klasse
justitie".
Vraag aan dr. Buikhuizen: „U be
schuldigt prof. Jongman ervan zich
voorbarig te hebben uitgesproken
over een nog niet bekend onderzoek.
Maar u doet in feite hetzelfde door u
uit te laten over uw eigen nog nie'
Prof. dr. W. Buikhuizen: geen
enkel verband
gepubliceerd onderzoek en te reage
ren op het nog niet bekende onder
zoek van prof. Jongman. Waarom
hebt u dat gedaan?
Dr. Buikhuizen: „Ik had geen ande
re keuze; wij waren voor een vol
dongen feit geplaatst door de uitla
tingen van prof. Jongman. Zijn be
schuldiging dat wij voorbarig heb
ben gereageerd op een nog niet
bekend onderzoek doet denken aan
het verhaal van het kind dat zijn
beide ouders heeft vermoord. Als
dit kind voor de rechter komt, zegt
het: „Wilt u er wel rekening mee
houden dat u met een wees hebt te
doen. De mededelingen van
prof. Jongman zijn als een bom
ingeslagen en hadden een sneeuw
baleffect. Ze hebben een discussie
teweeggebracht over een van de
grondbeginselen van de
rechtsstaat: de rechtsgelijkheid. In
zo'n geval, terwijl bovendien uit
ons onderzoek iets geheel anders
blijkt, moet het publiek goed geïn
formeerd worden. Prof. Jongman
heeft de rechterlijke macht in staat
van beschuldiging gesteld, zonder
dat zij zich kan verdedigen, terwijl
de schuld van de verdachte nog
niet eens vaststaat. Overigens
heeft de NOS mij om een reactie
gevraagd."
Op welk onderzoek beroept u zich en
wat zijn de resultaten van dat onder
zoek?
„Prof. Jongman concludeert dat er
verband bestaat tussen de sociale
klasse waarin men zich bevindt en
de straf, die men krijgt opgelegd.
Uit ons onderzoek, ingesteld door
het wetenschappelijk onderzoek
documentatie centrum (WODC)
blijkt geen enkel verband tussen
milieu en opgelegde straf.
Ogenschijnlijk is ds* wel zo, maar
uit de strafdossiers Komt naar vo
ren dat het bij zwaardere straffen
ook om zwaardere misdrijven ging.
Prof. Jongman is kennelijk uitge
gaan van de oppervlakkiger gege
vens van het CBS. Wat de door
prof. Jongman veronderstelde dis
criminatie van buitenlanders be
treft: de buitenlanders met zwaar
dere straffen bleken ook ernstiger
delicten te hebben begaan. Ook wij
kwamen weliswaar tot de conclusie
dat werklozen een grotere kans op
gevangenisstraf hebben dan men
sen mèt werk. Maar. zoals prof.
Oomen in zijn in '67 verschenen
proefschrift al vaststelde, de rech
ter geeft aan mensen met werk
eerder voorwaardelijke gevange
nisstraf en boete, om de situatie
voor de betrokkene (verlies van zijn
werk) niet erger te maken. Ik vind
dit geen klassejustitie maar een
bonafide redenering, hoewel er op
moet worden gelet dat de werkloze
niet dubbel wordt gestraft: werk
loos zijn en ook nog gevangenis
straf. Een van de redenen, waarom
onze studie nog niet is gepubli
ceerd, is dat de resultaten volstrekt
tegengesteld zijn aan die van prof.
Jongman. Daarom zijn we opnieuw
in het materiaal gedoken, maar het
staat nu vast dat de zaak in orde is.
Ik vind ook dat prof. Jongman geen
recht heeft gedaan aan de ingewik
keldheid van de problematiek."
Prof. Jongman ontkent dat ftij en
de zijnen bij het onderzoek geen
rekening hebben gehouden met de
verschillen in zwaarte van de
misdrijven. Prof. Jongman: „Na
tuurlijk hebben we dezelfde typen
delicten vergeleken met de daarop
uitgedeelde straffen. Een van onze
nare conclusies was dat bij mensen
uit hogere milieus kleinere zaken
worden geseponeerd, maar dat bij
mensen uit lagere milieus niets
wordt geseponeerd."
risico's voor de daarbij betrokken
mensen niet aanvaardbaar acht. Dit
in tegenstelling tot de burgemeester
van Epe. Zodra de situatie wel veilig
genoeg is, wil de minister de sloop
werkzaamheden weer laten hervat
ten. Over hoe zo'n veilige situatie
verkregen zou kunnen worden kon
hij, gezien het delicate karakter van
de zaak, geen verdere mededelingen
doen.
Grootkruis voor
Lieftinck
Van een verslaggever
DEN HAAG Dr. P. Lieftinck, oud
minister van financiën, is bij zijn
afscheid als lid van het college van
bewindvoerders van het internatio
nale monetaire fonds benoemd tot
drager van grootkruis in de orde van
OranjeNassau. De heer Lieftinck
was al groot-officier in de orde van
Oranje Nassau en commandeur in
de orde van de Nederlandse Leeuw.
Hij was minister van 1946 tot 1952.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren de defensiebegroting
voor 1977 zonder wijzigingen aan
vaard. De Kamermeerderheid ver
wierp voorstellen van de VVD-
fractle om de begroting met 139 mil
joen gulden te verhogen. Dat geld
was bedoeld om uitgestelde investe
ringen (Neptunus, antitank- en ver-
bindingsmaterieel en mijnenlegap-
paratuur) als nog mogelijk te
maken.
De Kamer inclusief de PVDA ver
wierp ook twee PPR-voorstellen om
de defensiebegroting te verlagen.
PPR, PSP CPN en enkele PvdA-
Kamerleden stemden traditiege
trouw ook tegen de onderdelen van
de defensiebegroting die met de
atoombewapening te maken
hebben.
Het PPR-Kamerlid Van Winkel trok
zijn motie in. waarin de regering
verzocht werd het besluit om
dienstplichtigen die nog net voor
hun opkomstdatum trouwen van
dienst vrij te stellen, op te schorten.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het Rijnmondgebied
is vorig jaar zes maal ontsnapt aan
een milieu-ramp. Minister Vorrink
(volksgezondheid en milieuhygiëne)
bevestigt dat aan de Tweede Kamer
in de schriftelijke voorbereiding van
de begrotingsbehandeling van vol
gende week.
Minister Vorrink voegt aan dit gege
ven toe. dat volgens haar hiermee
niet is aangetoond dat de milieuhy
giënische wetgeving tekort is ge
schoten. Ze meent dat het mogelijk
is door een stringente toepassing
van de wet luchtverontreiniging en
van de hinderwet de kans op inci
denten tot bijna nul terug te bren
gen, en eventuele effecten van een
incident te beperken.
In een overzicht geeft de minister
weer dat er bij de meldkamer Rijn
mond vorig jaar bijna drieduizend
meldingen van bedrijven binnen
kwamen, waarvan er door de des
kundigen 82 als „incident" werden
aangemerkt.
Vergiftige aardappelen
OOSTSTELLINGWERF Twintig
tot dertig kisten met grote pootaar-
dappelen die met kwik bespoten
zijn, zijn gestolen van een terrein
aan de Fochtelooerveenweg in het
Friese Ooststellingwerf. Volgens de
.politie zijn de aardappels zeer ver
giftig. Op de kisten staat de naam
Oosterloo.
Rita
Laten we die pop gaan ruilen? Hij
moest gegarandeerd onbreekbaar
zijn."
Van onze sociaal-economische redaktie
DEN HAAG Een volwassen minimumloner zal er dit jaar in koopkracht
uiteindelijk nog 0,3 procent op vooruitgaan vergeleken met zijn koopkracht over
heel 1975 gemiddeld. Daarbij is dan geen rekening gehouden met promoties en
andere „incidentele" loonsverbeteringen. Wel is hierbij verwerkt de uitkering
ineens van zestig gulden bruto waartoe de regering vorige week besloot.
Nu bij elke Amro Bank.
Minister Boersma gaf giste
ren in de Tweede Kamer een
overzicht over de gevolgen
van het besluit van vorige
week, in antwoord op vragen
van het VVD-kamerlid Riet
kerk. De minister gaf daarbij
ook de koopkrachtverbete
ring voor andere groepen dan
de minimumloners. In de cij
fers is het effect van promo
ties en dergelijke, gemiddeld
dit jaar naar wordt aangeno
men 0,5 procent, meegere
kend. De minister heeft geen
inzicht in de vraag of bepaal
de inkomensgroepen wellicht
meer profiteren van de post
promoties en dergelijke dan
andere groepen.
Bij de cijfers hieronder staat
tussen haakjes de
koopkrachtontwikkeling die
de regering voor de verschil
lende groepen nog ver
wachtte toen begin juli de
loonmaatregel voor de twee
de helft van dit jaar werd
getroffen. Toen werd nog uit
gegaan van een wat lagere
prijsstijging voor 1976 dan op
dit moment. De inkomens
zijn de bruto bedragen over
het jaar 1975. Zo wordt met
de groep van 20.000 gulden in
het rijtje bedoeld de groep
die op dit moment staat op
een bruto jaarloon van 21.260
gulden.
Minimumloon 0.8 pet (+2.7)
Iets daarboven
20.000
23.000(modaal)
46.000
92.000
0,4( l,2)
■0,1 0,7)
0 0,5)
-1.8 (-1,3)
-2,4 (-1.9)
Via belasting
Minister Boersma sprak gis
teren in de kamer over twee
honderd miljoen gulden die
de bedrijven kwijt zullen zijn
aan de zestig-gulden-
uitkering ineens voor hun
volwassen werknemers. Vori
ge week vrijdag werd nog ge
sproken over 150 miljoen gul
den. In ieder geval krijgen de
werkgevers het volledige be
drag vergoed van het rijk.
Thans wordt uitgezocht hoe
dat het best zou kunnen.
Boersma dacht aan een ope
ratie via de belastingsdienst.
Rietkerk deed de suggestie
de zaak te verrekenen met de
ingehouden loonbelasting
die de bedrijven over decem
ber zullen moeten afdragen.
Behalve voor de bedrijven
Minister Boersma
zijn er ook onkosten voor het
rijk. De ambtenaren krijgen
de zestig gulden ook, en dat
kost het rijk 50 60 miljoen
gulden. Verder zijn verschei
dene tientallen miljoenen no
dig voor sociale uitkeringen
waarin eveneens het effect
van de zestig gulden moet
worden verwerkt. De totale
uitgave van de overheid in
verband met de hele operatie
bedragen 350 miljoen gulden.
Zoals bekend was, kan het
rijk dit betalen uit meeval
lers ii. de kostenraming voor
de AAW (Algemene Arbeids
ongeschiktheidswet).
Ziekenfonds
premie
Boersma liet doorschemeren
dat de ziekenfondspremie
voor volgend jaar wel eens
lager zou kunnen worden
vastgesteld dan de 8.4 pro
cent die de ziekenfondsraad
heeft geadviseerd. Een lagere
premie zou mogelijk zijn
wanneer het rijk bijbetaalt.
Uit de „pot van Lubbers"
voor stimulering van de in
vesteringen is namelijk voor
de komende jaren een mil
jard tot 1.7 miljard gulden
per jaar beschikbaar voor
subsidies op loonkosten voor
de bedrijven. De regering
heeft voor dit deel van de pot
nog geen uitgewerkte plan
nen. vertelde Boersma. Een
probleem bij de verlaging
van de ziekenfondspremie is,
dat daardoor ook het mini
mumloon netto niet bruto
wat hoger wordt. En de
sociale uitkeringen zijn wat
hun bodembedragen betreft
gekoppeld aan het netto mi-
mlnlmumloon. Die bodembe
dragen zouden dan dus ook
wat omhoog moeten. En dat
kost het rijk weer tientallen
miljoenen guldens, zelfs als
het om slechts kleine aanpas
singen gaat.
