DA wil geen conflict over defensie
Veel minder
kinderen
naar school
Gedachten
iet Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
rCStocoSade-
iïtelk
Moskou verdedigt
emigratiebeleid
Oliespuiter
bedwongen
'Ouvy hoort bij u.
FNV is
krampachtig,
schrijft
Lanser
Pagina 5
en met
Bernadette
Devlin
weer in
't openbaar
trijd over uitgaven verlegd naar de kabinetsformatie
Werkloosheid bij onderwijs dreigt
In deze krant
lensen uit lager
I ïilieu worden
aker gestraft
Een krant die vooruitkijkt
Elke ochtend
Welkomstvoordeel
Trouw
34STE JAARGANG NR 9980 WOENSDAG 10 NOVEMBER 1976
Iedere zaterdag nuttige wenken voor een aangename
vakantie Advertenties voor deze rubriek kunt u opgeven tot
vnjdagmorgen 11 uur Tet. 020- 913456 (toestel 716).
ITGAVE TROUW/KWARTET BV. HOOFDREDACTEUR J.TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSENEN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
BONNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000— LOSSE VERKOOPPRIJS 0,55
KINGSTON (VSXUPI) Berna-
I dette Devlin, enkele jaren gele-
I den bekend als voorvechtster van
I de rechten van de katholieke
tordieren, maakt een politieke
I rondreis door .de Verenigde Sta-
I ten. Ze vertelde de Amerikaanse
I toehoorders gisteren dat de ka-
I tholieken in Noord-Ierland slechr
af zijn dan in 1969, toen de vij
andelijkheden tussen de protes-
I tan ten en katholieken in Noord-
I Ierland uitbraken. De onderdruk
king door de Britse regeechring is
•genomen, aldus Bernadette,
die in 1973 haar zetel in het Britse
Lagerhuis verloor.
len vrede, zeggen ze. Wel, dat wil
ik ook. Maar ik wil ook gerechtig
heid voor de katholieke werkende
klasse in Noord-Ierland", sprak
Bernadette Devlin.
Bernadette wist niet of het geld
van Amerikaanse Ieren misschien
voor wapens werd gebruikt. Ze
begreep echter niet waar de Ame
rikanen zich druk overmaakten,
aangezien ze zelf organisaties als
de CIA financierden uit belas
tingcenten, terwijl met dat geld
de regering in Chili omver werd
geworden.
Dit is de conclusie van de prognose-
commissie voor kleuter- en lager-
onderwijs. De commissie wordt be
mand door vertegenwoordigers van
het ministerie van onderwijs en van
de onderwijsbonden. De commissie
is er daarbij vanuit gegaan dat de
leerlingschaal in het kleuteronder
wijs niet verder verlaagd zal worden
en dat de schaal in het lager onder-
Van onze onderwijsredacteur
DEN HAAG In de komende zes jaar zal het aantal leerlingen
op kleuterscholen met een kwart afnemen. Het aantal leerlingen
op lagere scholen zal dalen met vijftien procent. Reeds over
enkele jaren zal voor de helft van de dan afgestudeerde kleuter
leidsters en onderwijzers geen werk te vinden zijn.
wijs nog tweemaal (in 1977 en in
1978) met één punt daalt. Dat bete
kent dat het gemiddelde aantal leer
lingen per klas in 1980 ongeveer 27 is,
zowel voor kleuter- als lager onder
wijs.
De commissie neemt verder aan dat
de aantallen leerlingen op de oplei
dingsscholen voor onderwijzend per
soneel gelijk blijven Ook het aan
bod afgestudeerden blijft dan min of
meer constant (ongeveer elf duizend
per jaar). In de komende jaren zal
gemiddeld 45 procent van de afge
studeerden niet direct werk vinden.
In het kleuteronderwijs zal het per
centage. a fgestudeerden zonder baan
in 1978 kunnen oplopen tot 57 pro
cent. In het lager onderwijs ontstaat
een werkloosheidspiek in 1981, als
zestig procent van de afgestudeer
den geen baan kan vinden.
Meer nieuws op pagina 3.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De CDA-
fracties hebben de strijd over
de defensie-uitgaven in hoofd
zaak verlegd naar de volgende
kabinetsformatie. Zij zijn niet
van plan met het huidige kabi
net nog een conflict te riskeren
over de defensiebegroting voor
1977. Dit viel op te maken uit
de opstelling van de CDA-
fracties in het debat dat giste
ren in de Tweede Kamer over
de defensiebegroting voor 1977
begon.
De AR houdt niet van letterlijke
uitvoering van de motie-Aantjes,
waarin gevraagd werd de defensiebe
groting ten behoeve van de investe
ringen met 150 miljoen te verhogen.
De AR-defensie-specialist mevrouw
Van Leeuwen benadrukte dat deze
motie bedoeld is als signaal dat de
voortgaande uitholling van de defen
sie-inspanning door onvoldoende
prijscompensatie niet langer aan
vaardbaar is.
Daarom waren de CDA-fracties niet
geheel ontevreden met de toezeg
ging van minister Vredeling, in reac
tie op de motie Aantjes, dat defensie
in 1977 haar aandeel in de post van
1170 miljoen voor compensatie van
onverwachte prijsstijgingen zal
krijgen.
Het CDA wil met deze toezegging
alleen genoegen nemen indien die
compensatie structureel doorwerkt,
met andere woorden, het niveau van
de defensiebegroting blijvend ver
hoogt. Dat kan pas blijken bij de
begroting voor 1978 en daarover
wordt uiteraard door het nieuwe ka
binet beslist.
„Afspraken"
Mevrouw Van Leeuwen benadrukte
dat er bij voortzetting van de huidi
ge regeringscombinatie duidelijke
afspraken over defensie gemaakt
moeten worden. De eis van structu
rele doorwerking van de prijscom
pensatie zal die afspraken overigens
niet gemakkelijk maken De PvdA
voelt niets voor die structurele ver
hoging van het defensiebudget. In
vier jaar kan die verhoging neerko
men op zeshonderd miljoen.
Het CDA vindt dat ook de vervan
ging van de oudere Neptunes bij de
kabinetsformatie moet worden op
gelost. Vredeling stelt momenteel
ten behoeve van de kabinetsforma
teur een nota op over de mogelijkhe
den om door een betere taakverde
ling binnen de NAVO de Neder
landse defensie weer betaalbaar te
maken. Het CDA wil dat Vredeling
dan ook aangeeft hoe de Neptunes
vervangen kunnen worden, of door
Nederland of door een ander land.
Mevrouw Van Leeuwen riep minister
Vredeling op, het vertrouwen van de
NAVO-partners in het Nederlandse
defensiebeleid weer terug te brengen
door in 1977 een begin van de aan
schaf van anti-tankmaterieel en ap
paratuur om mijnen te leggen, moge
lijk te maken. Minister Vredeling
heeft die investeringen uit geldge
brek uitgesteld.
De VVD-fractie diende gisteren voor
stellen in om de defensiebegroting
met totaal 139 miljoen te verhogen.
Het geld is bedoeld om juist die
uitgestelde investeringen (Neptune
vervanging. aankoop van anti-tank
wapens, mijnenapparatuur en ver-
bindingsmaterieel) alsnog mogelijk
te maken. Ook het CDA had veel
kritiek op het uitstel van deze inves
teringen, maar gezien de opstelling
van die fracties werd gisteren niet
verwacht dat zij de WD-voorstellen
zullen steunen.
Ondanks alle kritiek sprak de KVP-
defensiespecialist Van Eisen, na
mens het CDA toch waardering uit
voor het beleid van Vredeling. „Hij
heeft een goede strijd gestreden,
maar heeft het in het kabinet niet
altijd gewonnen", aldus Van Eisen.
Mevrouw Van Leeuwen wees erop
dat defensie in de afgelopen jaren
ongeveer een miljard gulden minder
heeft gekregen dan nodig was om de
defensienota uit te voeren. Zij be
streed de stelling van minister Vre
deling dat op defensie de afgelopen
jaren niet meer bezuinigd is dan op
andere departementen. Ook was zij
het, evenals de VVD. niet eens met
de opvatting, dat Nederland, verge
leken met andere NAVO-landen, zo
veel aan defensie uitgeeft.
Vervolg op pagina 12
Terwijl de met modder ver
mengde oliestroom onvermin
derd de lucht in werd gespoten
om vervolgens op huizen, tui
nen en alles wat er verder maar
buiten is neer te dalen, is giste
ravond laat in Schoonebeek de
oliespuiter bedwongen.
In het provinciehuis te Assen
belegde de commissaris van de
Koningin in Drente, mr. A.P.
Schilthuis, gisteravond een
spoedvergadering over deze
zaak met provinciale instanties
en burgemeester Schneemann
van Schoonebeek, die uit Enge
land teruggekeerd was. Inmid
dels nemen in Schoonebeek de
klachten over hoofdpijn toe, zo
als Jan Sloothaak op pagina 3
van dese krant vertelt.
Gisteren ging ook de christelij
ke mavo-school in het dorp
dicht, nadat de basisscholen al
eerder gesloten waren.
Pagina 3
Grote stijging
aantal vacatures
Pagina 4
NCRV-radio over
het ouder worden
Pagina 7
Verzoening tussen
Egypte en Libië
Van een onzer verslaggevers
MAASTRICHT De officier van
justitie bij de Maastrichtse
rechtbank mr. J. Booster handhaaft
zijn eis dat de 41-jarige hoofdverple
ger Frans H. uit Kerkrade wordt
veroordeeld tot levenslange gevan
genisstraf. In een aanvullend requi
sitoir vorderde hij gisteren opnieu..
dat deze maximumstraf zal worden
opgelegd in de beide strafzaken die
tegen H. aanhangig zijn gemaakt.
Aan het slot van de 86 pagina's
beslaande aanvulling op zijn requi
sitoir liet de officier weten dat de
resultaten van het nadere onder
zoek het openbaar ministerie er niet
toe hebben gebracht de eisen tegen
H. te wijzigen.
De verpleger wordt schuldig geacht
aan moord op negen bejaarden die
in de Lückerheidekliniek in Kerkra
de werden verpleegd. H. heeft ze
volgens de officier gedood doormid
del van insuline-injecties. H ont
kent dat. maar hij heeft wel de hem
ook ten laste gelegde diefstal van
kleding en sieraden en het onbe
voegd uitoefenen van de genees
kunst bekend.
Als H. in de ene zaak tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld zou
worden, zou in de andere een schul
digverklaring zonder strafoplegging
uitgesproken moeten worden. Op
grond van het wetboek van straf
recht kan iemand niet tweemaal le
venslang krijgen. Om juridisch-
technische redenen is wel tweemaal
levenslang geëist.
9 Verslag op pagina 9
magere,fles 1000 gram
Zes vonnissen wegens
rellen in Zuid.-Afrika
SPRINGS (AFP) Een speciaal
gerechtshof in Springs heeft maan
dag zes zwarte jongens tot elk vijf
jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens hun aandeel in de Zuidafri-
kaanse onlusten van juni. De aan
klacht luidde „sabotage".
Springs is een industriecentrum, ca.
50 kilometer van Johannesburg en
zijn zwarte satellietstad Soweto. De
zes veroordeelden voerden aan dat
zij alleen hebben betoogd tegen de
indertijd afgekondigde, maar inmid
dels ingetrokken, verplichte invoe
ring van het Afrikaans op zwarte
scholen.
MOSKOU (Reuter, UPI, AP) De Sowjet-Unie heeft zich
gisteren in scherpe bewoordingen verdedigd tegen aanvallen op
haar emigratiebeleid. Slechts in uitzonderlijke gevallen wordt
een uitreisvisum geweigerd, aldus een verklaring die bekend
gemaakt is door het persbureau Tass.
„In slechts enkele gevallen wordt advertentie
een uitreisvisum geweigerd. Het be- "-«ai HL»
treft hier aanvragen van staatsbur-
gers die toegang hebben gehad tot
werk of informatie, die tot staatsge-
heimen moeten worden gerekend." Les
aldus de verklaring. Er wordt de na-
druk op gelegd dat ieder land het Amis en
recht heeft zijn geheimen te be-
schermen. /-yfó du Vin
Op haar beurt beschuldigt de Sow- ^"rance
jet-Unie het westen van grove schen- WrfcL,, magazine
dingen van de fundamentele men-
senrechten. De burgerlijke propa-
ganda „vermijdt de melding van de
talrijke beperkingen in kapitalis- 'T J
tische landen voor wetenschapsmen- 4»
sen en specialisten die bekend zijn
met staats- en militaire geheimen en TT**» «sri* v* 1*1 aJ 9
dikwijls met de geheimen van parti- UW WljllUlciU
cullere ondernemingen".
De verklaring wordt gezien als een COUPON voor toezending van
protest tegen steunbetuigingen van een gratis proefnummer (abon-
de gekozen president van de Veren- nement mogelijk),
igde Staten, Jimmy Carter, en sena
tor Edward Kennedy aan het adres Naam
van demonstrerende Joden, die Adres
pleitten voor een uitreisvisum naar
Israël. Woonplaats
In open envelop zenden aan:
Een aantal in Leningrad wonende Adm. „Les Amis du Vin de
Russische Joden heeft een brief ge- France'-Megazme, Antwoord-
schreven aan president Podgomy. nummer 321, 's-Gravenhage.
waarin zij de stopzetting eisen van Abonnementenadministratie:
de onderdrukking van „onze Mos- Okkemootstraat 102, 's-Gra-
kouse kameraden". venhage. telefoon 070-68 38 45
China,s nieuwe leider Hoea wordt volgens beproefd
model opgebouwd tot de voortreffelijkste persoon
lijkheid. Wij wachten op het nieuwe rode boekje.
Met zwemmen begint hij waarschijnlijk pas op late
re leeftijd. Trouw kent z'n geschiedenis.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro-
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
n I fraaie iwart-kunsllrdrren ondrrrrtter» mei lilver bedrukte ouder-
KttK locomotief modellen kerkelijk ren sieraad op mijn tafel
ugdurende riemkalendrr. Modern, origi-
Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam.
Do nieuwe abonnee krijgt ten wclkomstvoordcol Hij be
taitll Inn twee weken. grnti> tor kennismaking dc krnnt tt
hebben ontvangen) f 6.25 minder voor de eerste termijn
Schrijf op do opon envelop Trouw Kwartet, antwoord
nummer 2792. Amsterdam
Een postzegel is niet nodig Die betalen wij
x
