i
taal op
Rhodesië-conferentie
Mao voorzag val van zijn vrouw
Gevechten breken
opnieuw uit in
Libanese hoofdstad
Rechts slaags in Madrid
Vrees voor vergelding
Italiaanse communist zet
zich weer af tegen Kremlin
Voorzitter Richard toch bemoedigd
OPEN HUIS
Pakistan breekt
met Amnesty
International
Honecker
staatshoofd
0.-Duitsland
Tsjechoslowakije
wil uitlevering
vliegtuigkaper
Thailand bouwt
strafkampen
voor gevangenen
muit rond laatste brief aan Tsjiang Tsjing
ERDAG 30 OKTOBER 1971
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
JENeVE (UPI, Reufcr) Op de Rhodesië-conferentie in Genève overheerste gisteren de
trachtige taal. De Ieders van de vijf delegaties herhaalden de harde uitspraken die ze de
tfgelopen week al enlele malen hebben geuit. Er was bij deze officiële redevoeringen geen teken
fan toenadering te bespeuren. Toch was voorzitter Ivor Richard na afloop optimistisch. Hij sprak
fan een bemoedigeide bijeenkomst.
[et krachtigst weerdensich de zwar-
t leider bisschop Moesorewa en de
leider Ian tmith. „Van
tweeën één: of het volk krijgt nu de
macht, of de strijd gaat door", riep
Moezorewa. Hij legde uit dat er geen
In Noord-Ierland vreesde men gisteravond een nieuwe golf van geweld
als gevolg van de moord op Maire Drumm. Het illegale Ierse Republi-
kanse Leger (IRA) verklaarde gisteren overtuigd te zijn dat de moord
isgepleegd door rechtse protestanten. De politie in Belfast rekende er
O) dat de IRA spoedig met een vergeldingsactie zal komen.
Fe 53-jarige Maire Drumm werd gistermorgen in een ziekenhuis in
lelfast neergeschoten. Zij was tot voor kort vice-voorzitter van de
'rovisional Sinn Fein, dat is de politieie organisatie van de IRA. Zij
was kort geleden in het ziekenhuis opgenomen voor een oog-operatie.
De drie jongemannen die haar neerschoten, kwamen gekleed in
doktersj assen het ziekenhuis binnen.
Op de foto: een dochter van mevrouw Drumm verlaat huilend het
ziekenhuis.
GROEN van PRINSTERERSCHOOL
voor MAVO, OMMEN
Ter gelegenheid van de opening van zijn nieuwe school
gebouw aan de Baron van Fridaghstraat 137 houdt het
bestuur een
voor oud-leerlingen en wel op zaterdag 20 november a.s.
van 14 uur tot 19 uur.
Er worden geen persoonlijke uitnodigingen verzonden.
Wilt u dit bericht aan u bekende oud-leerlingen zoveel
mogelijk doorgeven?
Het bestuur zou ter gelegenheid van deze feestelijke
gebeurtenis gaarne een flink bedrag overhandigen aan de
aktie „Kom op" van de Unie van de school met de Bijbel
en hoopt dat veel oud-feerlingen mee willen doen door
hun bijdrage te storten op bankrekening 3489.61.111
t.n.v. Christelijke Mavo bij de Rabobank Ommen.
sprake kan zijn van geven en nemen
op de conferentie. „Wij zijn alleen
gekomen om te nemen", aldus Moe-,
zorewa. De bisschop was daarmee
nog radicaler dan Robert Moegabe,
die het grootste deel van het guerril
la-leger in Rhodesië beheerst en die
vaak als de militantste zwarte leider
wordt gezien. Moegabe vroeg in zijn
openingsrede onafhankelijkheid
binnen een jaar. Ook hij dreigde met
een verheviging van de oorlog als er
geen bevredigende regeling uit de
conferentie komt.
Wreedheden
De blanke leider Ian Smith hield zijn
reputatie van harde onderhandelaar
hoog met een toespraak die er niet
om loog. Hij wees alle beschuldiging
over wreedheden die zijn
strijdkrachten zouden hebben be
gaan in de strijd tegen de guerrille-
ros krachtig van de hand. Daar
tegenover zijn er volgens hem „feiten
en harde bewijzen" over en voor
„ernstige wrede handelingen van ter
roristen begaan tegen Rhodesische
burgers."
Smith herhaalde dat hij naar Ge
nève was gekomen om het akkoord
dat hij met de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Henry Kis
singer heeft gesloten, uit te werken.
Dat plan-Kissinger schrijft voor
spoedig een conferentie te beleggen
om de samenstelling van een soort
Raad van State te regelen, zo herin
nerde Smith. De zwarte leiders her
haalden gisteren één voor één dat zij
juist niet willen praten over wat Kis
singer en Smith hebben afgespro
ken, maar dat zij in Genève zijn om
de dekolonisatie van Rhodesië te
regelen.
Voorzitter Ivor Richard zei na afloop
dat hij het allemaal bemoedigend
had gevonden. Hij wees er later op
dat de conferentie nog helemaal op
gang moet komen. Hij gebruikte
daarbij het beeld van een vliegtuig
dat moet gaan opstijgen en nog
maar enkele meters op de startbaan
heeft afgelegd.
LAHORE (Reuter) Pakistan wil
alle contacten met Amuesty Inter
national verbreken omdat deze or
ganisatie zich schuldig maakt aan
„oneerlijke en boosaardige pogin
gen om het land te belasteren", zo
heeft de procureur-generaal van Pa
kistan gisteren meegedeeld.
In Amnesty's jaarverslag staat dat
het hooggerechtshof van Pakistan
zijn eigen rechtsregels heeft gescha
pen om de oppositiepartij, de Natio
nale Awami-partij, te kunnen ver
bieden. Voor andere rechtbanken in
Pakistan zou zo'n uitspraak niet
mogelijk zijn geweest. De procu
reur-generaal Bakhtiar beschuldig
de Amnesty van minachting en ge
brek aan respect voor het hoogge
rechtshof, en het verdraaien van de
feiten.
OOST-BERLIJN (AP. Reuter) De
Oostduitse partijleider Erich Ho
necker is geheel onverwacht door
het nieuwe Oostduitse parlement
tot staatshoofd van de DDR
benoemd.
Honecker (65) bezet nu twee van de
drie topfuncties in het Oostduitse
politieke apparaat. Hij werd boven
dien gekozen tot voorzitter van de
nationale defensieraad, wat onder
meer het opperbevel over de
strijdkrachten inhoudt.
Willy Stoph. het vroegere
staatshoofd, kreeg de derde be
langrijke post, die van minister
president.
De aftredende premier Horst Sin-
dermann wordt voorzitter van het
parlement. Volgens westerse waar
nemers komt dit neer op een degra
datie.
Alhoewel het 500 zetels tellende par
lement gewoonlijk unaniem kiest
voor de kandidaten die door de par
tij voor dergelijke hoge functies
worden voorgedragen waren de ver
anderingen van gisteren voor bui
tenlandse waarnemers toch een bij
zondere verrassing.
Honecker. die nauwe banden met
Moskou heeft, heeft nu dezelfde sta
tus als wijlen Walter Ulbricht, die in
de jaren zestig het leiderschap van
de partij en de functie van
staatshoofd had.
De vertrekkende president. Willy
Stoph, die nu premier is geworden,
was al eens eerder regeringsleider.
Dat was in de periode van 1964 tot
1973. Toen Ulbricht overleed werd
Stoph diens opvolger.
De wijzigingen werden bekendge
maakt op de eerste vergadering van
de Volkskamer, het Oostduitse par
lement. na de verkiezingen van
twaalf dagen geleden.
ROME (Reuter) De Italiaanse communistenleider Enrico Berlinguer wil voor West-Europa
een socialistische maatschappij, die duidelijk anders zal zijn dan het communisme dat in
Oost-Europa heerst. Hij schrijft dat in een beschouwing die gisteren in Italië verscheen.
In dit stuk van 2000 woorden zet
Berlinguer duidelijker dan ooit te
voren uiteen, dat hij voor West-
Europa een eigen soort socialisme
wil. Deze opvatting heeft hem al
verschillende keren in moeilijkhe
den gebracht met Moskou. „De
waarheid is dat democratie, in Ita
lië en West-Europa, in leven kan
blijven, zich verder kan ontwikke
len en een opbouwende in plaats
van een verdelende macht kan zijn
als er wijzigingen in de sociale en
politieke structuren worden aange-
bra»*w*
Hij vervolgt met: „Wij zijn er van
daag de dag meer dan ooit van
overtuigd dat toenadering en be
grip tussen socialisten en commu
nisten. volksbewegingen en pro
gressieve groepen, protestanten en
katholieken, en de krachten van de
.leken-democratie' in West-Europa
de enige deugdelijke weg is om het
gevaar af te wenden dat ons conti
nent geheel zijn specifieke, autono
me. historische en politieke rol ver
liest."
De Italiaanse partijleider herhaalt
te geloven dat communisme en de
westerse democratie met elkaar te
verenigen zijn. Hij merkt op dat
ongeveer een derde deel van de
mensheid momenteel probeert so
cialistische samenlevingen op te
bouwen. Het socialisme in de lan
den is niet steeds automatisch een
afdruk van het Sowjet-model. al
dus Berlinguer.
Zijn artikel is in Italië al bestem
peld als het „manifest" voor het
„europ-communisme". met een
knipoog naar het oorspronkelijke
manifest van Karl Marx.
ADVERTENTIE
BEIROET. TEL AVIV (AP, UPI. Reuter) In de Libanese
hoofdstad Beiroet zijn gisteren opnieuw zware gevechten uitge
broken tussen linkse en rechtse militias.
PRAAG. MONCHEN (AP. DPA,
Reuter) Tsjechoslowakije heeft
gisteren de uitlevering verzocht van
een 26-jarige vliegtuigkaper, die
donderdag een Tsjechoslowaaks
toestel dwong naar München te vlie
gen. Volgens het ministerie van bui
tenlandse zaken in Praag wordt de
man, Rudolf Becvar, gezocht we
gens moord op zijn broer. Dagbla
den en radio in Tsjechoslowakije
maakten eerder deze week al mel
ding van opsporingsacties van de
politie naar Rudolf Becvar, die
zwaar gewapend op de vlucht zou
zijn. nadat hij de moord had ge
pleegd. Hij zou het vliegtuig ge
kaapt hebben om aan de achtervol
ging van de politie te ontsnappen.
Het is voor het eerst dat West-
Duitsland met een vliegtuigkaping
te maken krijgt sinds minister
Genscher in de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties een
internationale conventie tegen
vliegtuigkapingen voorstelde.
Een woordvoerder van de Arabische
vredesmacht noemde het oplaaien
van de gevechten waarbij minstens
45 doden vielen „een ernstige te
genslag, die wij proberen onder de
knie te krijgen voordat het gehele
Arabische vredesplan voor het
beëindigen van de Libanese oorlog
wordt ondermijnd". De Libanese mi
nister van binnenlandse zaken en
leider van de rechtse krachten. Ca-
mille Chamoen, deed gisteren een
beroep op president Elias Sarkis,
eenheden van de Arabische vredes
macht naar zijn geboortestad Deir al
Kamar, dertig kilometer ten zuid
oosten van Beiroet te sturen omdat
de linkse krachten een aanval zou
den hebben gelanceerd.
Weggesleept
Ondertussen heeft Syrië ten minste
twee raketbatterijen van de posities
van de rechtse troepen in Libanon
weggesleept. Dit zou wijzen op een
spanning in de banden tussen Syrië
en de rechtse krachten.
Waarnemers achten de kans groot
dat Syrië de samenwerking met de
rechtsen wil beëindigen. De Syrische
troepen hebben reeds de Palestijnen
toestemming gegeven zich samen te
trekken in het zuiden van Libanon,
langs de grens met Israël. Het lijkt
erop dat Syrië, dat het grootste deel
levert voor de uit 30.000 man be
staande Arabische vredesmacht, zijn
taak serieus wil uitvoeren.
De stafchef van het Israëlische leger.
Mordechai Goer, heeft gisteren in
een vraaggesprek verklaard dat de
Arabische vredesmacht in Libanon
op militair vlak een ernstig gevaar
MADRID (UPI, Reuter) Een bij
eenkomst van de extreem rechtse
falangisten in Madrid is gisteren uit
gelopen op een massale vechtpartij.
Daarbij zijn minstens drie mensen
gewond geraakt.
De falangisten raakten onderling
slaags doordat één van de sprekers
op hun vergadering iets kritisch zei
over het bewind van wijlen generaal
Franco. Er steeg ogenblikkelijk een
gejoel op. dat overging in een mas
saal geroep van „Franco. Franco".
Het vechten begon toen enkele tien
tallen Franco-aanhangers probeer
den het spreekgestoelte te be
stormen.
De vechtpartij onderstreept een al
lang bestaand conflict binnen de fa-
langistische beweging, die werd ge
sticht door José Antonio Primo de
Rivera. Deze werd in 1936 gedood.
Sommige stromingen binnen de fa-
langistische verwijten Franco dat hij
de oorspronkelijke anti
kapitalistische uitgangspunten van
zijn voorganger heeft los gelaten.
Er waren gisteren in Madrid ook
botsingen tussen stakende
buschauffeurs en politie. Er reden
gisteren ongeveer 200 bussen in Ma
drid met soldaten als chauffeurs om
de staking te breken.
voor Israël zou kunnen betekenen
als zij zal bestaan uit veel 8yrische.
Egyptische, Iraakse of Jordaanse
eenheden.
Hij meende wel dat als deze macht
zou worden gevormd uit eenheden
van landen zoals Libië. Algerije.
Koeweit. Saoedi-Arabië, zij voor Is
raël eerder een gevaar op politiek
vlak zou zijn dan een militaire be
dreiging.
Hij weigerde de zogenaamde rode
lijn te definiëren, vanwaar Israël zich
door Arabische troepen bedreigd zou
voelen. Wel zei hij met nadruk dat de
Syrië hebben begrepen dat zij er
geen belang bij hadden de Israëli
sche grens te veel te naderen. Israël
sprak in het verleden steeds van een
rode lijn in het zuiden van Libanon
waarvan overschrijding door Sy
rische troepen niet zou worden
geduld.
De Israëlische oud-minister van de
fensie. Mosje Da jan heeft gisteren
verklaard, dat Israël een troepen
macht naar Zuid-Libanon zou moe
ten sturen om de terugkeer van de
Palestijnse guerrillastrijders naar
dat gebied te voorkomen. Dajan
voegde hieraan echter toe. dat hij
niet dacht dat de Israëlische rege
ring zijn voorstel in de praktijk zou
omzetten.
BANGKOK (Reuter) Sinds de
militaire staatsgreep in Thailand
van 6 oktober zijn in dat land 3.420
mensen gearresteerd, omdat zij ge
vaarlijk voor de staat zouden zijn.
Een politiefunktionaris heeft dit gis
teren in de hoofdstad Bangkok mee
gedeeld.
De minister van binnenlandse zaken
heeft gezegd dat vijf strafkampen
worden gebouwd voor de gevange
nen. Politie en soldaten hadden voor
de coup meer dan 3000 studenten
opgepakt tijdens bloedige rellen op
de Thammasat-universiteit. De
meeste van hen zijn op borgtocht
vrijgelaten
Tdoor Victor Zorza
«(Pekings officiële bewering dat zich oen verwijdering heeft voorgedaan tussen Mao Tse-toeng en
TTsjiang Tsjing wordt gelogenstraft door wat Mao's laatste brief aan zijn vrouw zou kunnen blijken
te zijn. „Je bent onheus behandeld", zegt hij tegen haar. „Vandaag worden onze wegen gescheiden.
Moge op beide werelden de vrede blijven rusten." Deze paar woorden kunnen mijn laatste
j Joodschap aan je zijn."
ifTsjiang Tsjing liet Mao's brief, ge
schreven in de vorm van een gedicht,
tldeze zomer onder haar aanhangers
ondgaan. Mao leefde toen nog. De
strijd tussen de radicalen van Tsji-
mg Tsjing en de gematigden onder
eiding van Hoea Kwo-feng was toen
op zijn felst. Hoea beweert nu dat
Mao herhaaldelijk zijn afkeur heeft
litgesproken over Tsjiang Tsjing en
laar „Wilde ambities''. Maar Mao'?
irief laat zien dat hij Tsjiang Tsjing
aanmoedigde om zijn strijd voort te
setten.
„Het menselijk leven is beperkt", zo
zegt hij. maar de revolutie kent geen
grenzen. In de strijd van de laatste
tien jaren heb ik getracht de revolu
tie te voltooien maar het is me niet
jelukt. Maar jou kan het wel geluk
ten." Mao voorzag ook de netelige
Jositie, waarin ze nu verkeert. „Als je
aalt", zegt hij. stort je in een niet te
IfPeilen afgrond. Je lichaam zal wor
den verbrijzeld en je beenderen ge
broken."
IDe brief geeft het beeld van een Mao.
Idie het opneemt voor de radicalen en
het politieke compromis ver-
:rpt. De brief waarschuwt hen. en
echt naar gebleken is. dat het
t leger zich tegen hen zou kunnen ke
ren. „Als dat zou gebeuren", zegt hij,
al het nodig zijn een nieuwe par-
ijen-oorlog te beginnen, zelfs als dat
tekent dat men zich weer moet
irugtrekken in de holen van Yenan,
van waaruit Mao in de jaren dertig
zijn eigen partizanenoorlog begon
met het oogpunt het land te verove
ren. In 1959 toen hij overhoop lag
met de andere leiders en in het bij
zonder de militairen, dreigde Mao:
„Ik trek het platteland op om de
boeren te leiden bij het omverwer
pen van de regering". Dit dreige
ment voerde hij bijna uit toen hij de
Culturele Revolutie begon.
De vogel en de beer
Mao's bespreking van de buiten
landse politiek wordt gekenmerkt
door pvantrouwen jegens zowel de
Russische beer als de Amerikaanse
adelaar. Waarom, vraagt hij, werd
Tsjiang Kai-sjeks Kwomintang ver
slagen? „Omdat deze de buitenlan
ders geloofde", en hij bedoelt dan de
Verenigde Staten. Zowel „de vogel
als de noordelijke beer" zijn wreed,
vertelt Mao zijn opvolgers en hij lijkt
zo zijn steun te geven aan de cam
pagne. die de radicalen op touw heb
ben gezet tegen verdere versteviging
van de banden met de Verenigde
Staten.
Het lijkt vreemd dat Mao. die toch
verantwoordelijk is voor China's
opening naar de kant van de VS. zijn
opvolgers de laatste maanden van
zijn leven zou hebben ge
waarschuwd voor het vertrouwen op
buitenlanders. Maar op dat moment
hadden de gematigden binnen de
leiding kleur bekend en dreigden ze
Mao's radicale binnenlandse poli
tiek te ontmantelen. De buiten
landse politiek was ook een punt
van discussie geworden. De gema
tigden wilden een veel bredere rela
tie met de VS dan Mao ooit had
voorgestaan en de radicalen waren
daartegen.
Veiligheid
Het debat over de buitenlandse poli
tiek, waarbij het ging om het hele
vraagstuk van China's toekomstige
houding tegenover de buitenwereld,
kon worden afgeleid uit de verhalen
in de Pekingse pers over de verwer
ving van moderne Amerikaanse
technologie. De gematigden voer
den aan dat China's economische
vooruitgang en militaire veiligheid
afhing van de verwerving van zo'n
technologie. De radicalen stelden
daar tegenover dat China zo de slaaf
van de VS zou worden.
Geen van deze dingen werd openlijk
verklaard en de toespelingen in de
Chinese pers waren vaag genoeg om
in Washington een soortgeljk debat
op gang te brengen. Amerikaanse
China-kenners vroegen zich af of er
werkelijk sprake was van discussie
in Peking en welke invloed het zou
kunnen hebben op de Amerikaanse
politiek. Op een paar uitzonderin
gen na waren de analytici van de
Amerikaanse regering het er over
eens dat er in Peking geen sprake
was van een debat over de buiten
landse politiek en de beleidsbepa
lers kwamen tot de slotsom dat de
VS niets zouden moeten doen wat er
maar op leek dat China technolo
gische hulp zou kunnen verwachten
Het standpunt van de minderheid
werd door Michael Pillsbury in het
tijdschrift Foreign Policy (Buiten
landse Politiek) naar buiten ge
bracht en de publicatie werd be
treurd door regeringsfunctionaris
sen. die van mening waren dat zijn
pleidooi voor de verkoop van toe
komstige technologie aan China ei
genzinnig was. Maar nu zeggen ze
dat hij uiteindelijk gelijk had en ze
zijn zelfs bereid alle soorten van
verontschuldigingen te maken voor
de kwade trouw, die hem in de
eerste plaats was toegedacht
Computer
Belangrijker is dat de officiële poli
tiek zich langzaam beweegt in de
richting, die door Pillsbury is voor
gesteld. Regeringsfunctionarissen,
die zich nu uitspreken vóór de ver
koop aan China van een cyber-
computer bruikbaar voor zowel
burgerlijke als militaire doeleinden
gebruiken als rechtvaardiging de
zelfde argumenten, die in Foreign
Policy worden aangevoerd. Maar in
sommige regeringskringen is men
bezorgd dat het „uitlekken" van het
besluit de computer aan China te
verkopen de hele operatie toch nog
zou kunnen schaden.
Net als in Peking zijn er ook in
Washington groepen tegenstanders
en sommige regeringsfunctionaris
sen menen dat het nieuws opzette
lijk naar buiten is gebracht door
tegenstanders van de verkoop. Het
is inderdaad mogelijk dat de rege
ring van Hoea gedwongen zou kun
nen worden de overeenkomst te an
nuleren wanneer de voorwaarden
van de verkoop in Peking algemeen
bekend worden. Eén voorwaarde is
dat de Amerikaanse deskundigen
vrij grote bevoegdheden zouden
krijgen om het gebruik van de com
puter in China te controleren. De
radicalen zijn altijd tegen iets derge
lijks geweest want ze beschouwen
dat als de eerste stap op weg naar de
onderworpenheid aan de VS. De
toon, die de regering van Hoea in
haar openbare uitspraken heeft ge
bezigd. wekt de indruk dat zij.
althans voorlopig, de indruk willen
vestigen door te gaan met de radica
le politiek, zelfs al zijn Tsjiang
Tsjing en de andere radicale leiders
in de gevangenis gezet.
Links en rechts
Nu de radicalen zijn opgeborgen
probeert Hoea de flanken van zijn
regering te beveiligen tegen hun vol
gelingen in het hele land. Daarom
veroordeelt hij de linkse radicalen
wegens het volgen van „een uiterst
rechtse politiek" een motto, dat bij
voorgaande machtsstrijd in Peking
herhaaldelijk is gebruikt door de
overwinnaars, ongeacht de politiek,
die op het spel stond. De overwin
naars moeten, wat hun eigen politie
ke voorkeur ook is. laten zien dat zij
de hoofdstroom van de partij tradi
tie volgen. Deze is links georiënteerd
en daarom wordt links verweten
rechts te zijn. Zwart is wit
Het wantrouwen jegens de VS, zoals
dat blijkt uit Mao's brief aan
Tsjiang Tsjing blijft van belang in
Peking zelfs al is Mao dood en heb
ben de radicalen een nederlaag
geleden.
Het echtpaar Mao in betere tijden.
De arrestatie van Tsjiang Tsjing en
haar drie medestanders kunnen de
ideeën, die zij en hun volgelingen
lange tijd in de interne partijdiscus
sies hebben uitgedragen niet zo
maar doen verdwijnen Zoals in de
officiële verklaringen van de rege-
ring-Hoea voor het eerst wordt toe
gegeven. is de buitenlandse politiek
een van de interne twistpunten. En
er is alle reden om aan te nemen dat
het een voornaam punt in het debat
in Peking zal blijven
