Toch weer hoopvoorLibanon? schendt mensenrechten Ttloppartijen in Spaanse steden Directeur-generaal UNESCO pleit voor toelating Israël Chinese partijleider weigert gelukwensen van Oostbloklanden tussische piloot oor Iran naar ,gpuis gestuurd Carter nog steeds voor op Ford \mnesty International: Palestijnen moeten roeien met de riemen die ze hebben inslag op Interpol in Parijs rt stere Jsl z' ADRID (UPI. AP) In de jrgtoaanse hoofdstad kwam het steren tot botsingen tussen ilitie en stakende buchauf- D aarbij vielen ten- inste elf gewonden. In Barce- na verstoorde de politie een chtzaak tegen vier re- jiercheurs. die terecht staan jegens mishandeling van ge- )(m m&enen In de Franse hoofd- ad Parijs, waar de Spaanse ei aning momenteel op bezoek e zorgden Spaanse politieke 30 uchtelingen gisteren voor <pen bom-ontploffing in het bu- Jer7au van Interpol. ;eveer 8000 personeelsleden van gemeentelijk vervoersbedrijf Madrid gingen gisteren in sta ng. Kort daarvoor waren de onder indelingen over hun nieuwe ar- ■idscontracten vastgelopen. Er itond door de staking een grote ;eerschaos in Madrid. Tiendui- iden mensen kwamen veel te laat hun werk. e eerste vechtpartij tussen stakers politie deed zich voor bij een larage. De politie gebruikte stokken lOSKOU (Reuter) Iran heeft de Russische piloot Valentin Zosimow y. uitgeleverd aan de Russische autori- V1|eiten. Dit gebeurde op basis van it anti-kapingsverdrag dat beide »nden in 1974 hebben gesloten. Ra- lio-Moskou maakte dit gisteren •gekend. Dsimow vluchtte op 23 september iet een oude tweedekker naar Iran waar hij politiek asiel vroeg in de Verenigde Staten. De Russische dis sident Andrei Sacharow had woensdag samen met vier anderen een oproep gericht aan de Iraanse ijah, Zosimow niet uit te leveren. om de stakers uit het gebouw te verwijderen, waarop de stakers met stenen gingen gooien. De politie maakte verder gebruik van traangas en rubberkogels. Even later kwam het op straat opnieuw tot een bot sing tussen politie en stakers. Vol gens het gemeentebestuur zijn er tenminste zes politiemannen en vijf stakers gewond geraakt, enkele zelfs vrij ernstig. Barcelona Leden van de zogenaamde politieke politie in Barcelona veroorzaakten gisteren ongeregeldheden in en bij een gerechtsgebouw, waar vier re chercheurs terecht moesten staan wegens mishandeling van gevange nen. Ongeveer honderd politiemen sen in burger, verscheidene gewa pend met ploertendoders, zorgden er voor dat journalisten en andere be langstellenden buiten de rechtzaal bleven. Op^de publieke tribune zaten alleen maar politiemensen. Twee ge- Btuigen werden afgeranseld en ver dwenen daarna. Een advocaat, die de indieners van de aanklacht tegen de rechercheurs zou bijstaan, kreeg eveneens een pak slaag. Vier re chercheurs worden ervan beschul digd twee politieke gevangenen te hebben geslagen en vernederd tij dens het verhoor. Het was voor het eerst sinds de dood van generaal' Franco dat een dergelijke beschuldi ging tot een proces leidde. WASHINGTON(UPI. Reuter) De Democraat Jimmy Carter heeft in de strijd om het Amerikaanse presi dentschap een voorsprong van drie zes procent op de Republikein Ge rald Ford. Dit hebben de bekendste Amerikaanse opiniepeilers, Louis Harris, en George Gallup, gisteren bekend gemaakt. Beide presidentskandidaten zijn momenteel druk bezig aan een in tensieve laatste campagne in de dichtst bevolkte streken van de Ver enigde Staten. Begin deze weck was Ford nog in het westen, maar sinds enkele dagen kruisen beide kandida ten door de noordoostelijke staten. Opvallend is de grote activiteit die de vakbeweging in steden als Pittsburgh en New York ontwikkelt voor Carter. Zij zorgt er voor dat overal enorme menigten voor hem op de been zijn. Succes boekte de Democraat ook bij de Ierse gemeenschap. Hij kreeg in Pittsburgh warme steun van een overkoepelend lichaam voor een groot aantal Ierse organisaties in de VS. De vice-voorzitter van dat or gaan zei dat hij ,,zeer bemoedigd" was door de uitspraken van Carter over ter1»«d fn»'»' hcfll onder meer gezegd dat de VS niet passief kunnen blijven bij ,,de schending van de mensenrechten in Noord- Icrland." De Ierse katholieken zijn voor Carter een belangrijke groep kiezers, waarmee hij aanvankelijk wat moeilijkheden door de abortus kwestie. Ford heeft de laatste dagen vooral gehamerd op het gebrek aan erva ring van Carter in de buitenlandse politiek en het risico dat onder een Democratische regering de over heidsuitgaven drastisch zullen stij gen. Carter heeft daar inmiddels op geantwoord dat onder zijn leiding een belastingverlaging de komende vier jaar „bijna onvermijdelijk" zal worden. Parijs m.i In de Franse hoofdstad Parijs werd het hoofdkantoor van de internatio nale politie-organisatie Interpol gis termorgen vroeg ernstig beschadigd door een bom-explosie. Er werd nie mand gewond. Later zei een groep Spanjaarden, die om politieke rede nen gevangen hebben gezeten, dat zij verantwoordelijk was voor de explosie. De groep had Interpol als doelwit gekozen omdat deze organi satie de Spaanse politie zou helpen bij haar strijd tegen tegenstanders van de huidige Spaanse regering. De explosie kwam op de tweede dag van het bezoek van de Spaanse koning Juan Carlos aan Frankrijk. De leider van de Franse socialistische partij, Franyois Mitterrand, werd gisteren door een lachende kameel begroet toen hij een bezoek aan de Olijfberg bracht. Mitterrand brengt op uitnodiging van de Israëlische Arbeiderspartij een bezoek aan Israël. Van één onzer redacteuren de Republiek China, op het eiland Taiwan, worden de rechten an de mens met voeten getreden en zitten verscheidene mensen abm politieke redenen in de gevangenis. Verschillende van hen "staan aan zware martelingen bloot. Dit is de conclusie van een rapport dat Amnesty International, de organisatie die zich het 'lot aantrekt van politieke gevangenen overal ter wereld, heeft uitgebracht. Het is niet bekend hoeveel politieke gevangenen er momenteel precies vast zitten. De regering in de hoofd- Jstad Taipeh weigert de term „politie- jjike gevangenen" te gebruiken en 3 heeft het over „rebellen". Amnesty jbeschikt over een lijst van meer dan 7 200 politieke gevangenen, maar van velen is de laatste jaren niets meer I gehoord. Nog in 1975 gaven rege- [ringskringen in Taipeh toe dat er lOngeveer 400 mensen om afwijkende politieke meningen gevangen zaten, terwijl Taiwanese vluchtelingen in het buitenland het aantal op onge veer 8.000 schatten. Enkele maanden na de dood van Tsjiang Kai-sjek in april 1975 zijn een aantal politieke gevangenen vrijgelaten. Algemeen wordt aange nomen dat het ging om ongeveer 130 mensen. Daarna hebben echter nieu we arrestaties plaatsgevonden waar van het aantal niet bekend is. Onder de politieke gevangenen bevinden zich intellectuelen, studenten, on derwijzers, journalisten en schrij vers. Mishandeling Over de behandeling van de gevan genen zijn de berichten bijzonder schaars. Maar vele gevangenen kla gen tijdens de processen dat ze gedu- renden de verhoren mishandeld zijn en dat hun bekentenissen worden afgedwongen. De slechte behande ling vindt met name plaats tijdens het voorarrest, als ze in handen zijn van de veiligheidsdienst. Om een be kentenis af te dwingen worden me thoden gebruikt als eenzame opslui ting (in ondergrondse cellen) langdu rige verhoren, het toedienen van elektrische schokken en het in el kaar slaan van gevangenen. De politieke gevangenen zitten vast op grond van een aantal wetten die er als gevolg van de staat van beleg in de Republiek China zijn doorge jaagd. De heersers over de republiek, leden en nakomelingen van de Kwo- mintang die door Mao Tse-toeng in '49 van het Chinese vasteland wer den verjaagd, achten zich nog steeds in oorlog met de Volksrepubliek Chi na. Nog steeds moeten de ongeveer 16 miljoen inwoners van Taiwan de ruim 800 miljoen Chinezen op het vasteland „bevrijden". Daarbij komt nog dat de Chinezen die toen uit China verjaagd werden nog geen 14 procent van de bevolking van Tai wan uitmaken. Toch overheersen zij de rest van het volk in alle opzichten. Politieke oppositie tegen het bewind van Tsjiangs zoon en eerste minister Tsjiang Tsjing-kwo wordt hard on derdrukt. Hij heeft enige ervaring, want in de tijd dat zijn vader nog de scepter zwaaide was hij minister van defensie en hoofd van de veilig heidspolitie. NAIROBI (AFP, UPI, Reuter) De directeur-generaal van de UNESCO, M'bow, heeft gisteren offfcieel in de voltallige vergade ring voorgesteld Israël weer volledié op te nemen in de regionale groep Europa van de UNESCO. Ift 1974 was dit verzoek van Israël afgewezen. In zijn politieke verklaring zei M'bow dat elk land dat lid is het recht heeft aan regionale en interna tionale activiteiten deel te nemen. Het Amerikaanse congres had zijn bijdrage aan de UNESCO beknot uit protest tegen beweerde anti- Israëlische stappen. M'bow stelde gisteren een compromis voor om toe treding van Israël tot de Europese groep te vergemakkelijken en een explosieve situatie daarmee op te heffen. Hij zei dat de regio's zelf over toela ting tot hun gebied moeten stemmen in plaats van de voltallige vergade ring. Daarmee zouden Arabische be zwaren worden omzeild. In Europa zou Israël voldoende stemmen krij gen om deze keer wel te worden toegelaten, zo werd gezegd. De politieke verklaring van M'bow was zo lang dat deze over twee dagen moest worden verdeeld. In zijn ope ningswoord woensdag had M'bow herhaaldelijk kritiek op de VS we gens het verminderen van de bij drage. Ondertussen hebben het internatio nale persinstituut IPI en de interna tionale- federatie van dagbladuitge vers FIEJ uiting gegeven aan „hun diepe bezorgdheid" ten aanzien van het standpunt dat de UNESCO in neemt over voorlichting en verbin dingen. In een gezamenlijke verklaring zeg gen de twee persorganisaties dat „el ke aanmoediging voor een voorstel tot staatstoezicht op de voorlichting een ernstige bedreiging vormt voor de vrijheid, omdat dat onvermijde lijk tot een directe of indirecte vorm van censuur zal leiden." Zij wijzen dé UNESCO op het gevaar van een systeem van nieuwsgaring en verspreiding dat leidt tot gebie den in de we^ld die beroofd worden van vrije nieuwsuitwisseling, die on misbaar is vodr de democratie en het werkelijk delên van kennis door mensen en naties. PEKING (AFP, UPI, Reuter) China heeft gisteren gelukwen sen van de Russische Communistische partij en van Oostblok landen aan het adres van partijvoorzitter Hoea Kwo-feng niet aanvaard. Een woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken heeft dat bekendgemaakt. Deze stap komt niet onverwacht. Vo rige maand verwierpen Chinezen boodschappen van de Sovjet-Unie en de communistische partijen van het oostblok waarin deelneming werd betuigd met het overlijden van Mao Tse-toeng. Zij beschouwen alle Warschau-pact-landen, met uitzon dering van Roemenië, als revisionis tische landen. Muurkranten in Sjanghai kondigden aan dat Soe Tsjen-Hoea, een marine- commandant en plaatsvervangend lid van het politburo, is benoemd tot burgemeester als opvolger van Tsjang Tsjoen-tsjiao. Tsjang is een van de vier radicalen die gearres teerd werden op verdenking van een poging tot een staatsgreep. De muurkranten meldden verder dat Soe en twee andere vooraanstaande functionarissen, Ni Tsji-foe en Peng Tsjoeng, zijn benoemd tot partij secretaris van Sjanghai met Soe als voorzitter van de plaatsèlijke revolu tionaire commissie. Zij moeten een onderzoek instellen naar het door radicalen beheerste bestuur van Sjanghai. Een Chinese functionaris heeft giste ren verklaard, dat de leden van de „bende van vier", onder wie de wedu we van Mao Tse-toeng, niet te rechtgesteld zullen worden. Hij voegde eraan toe, dat er ook geen sprake van is, dat zij politiek „herop gevoed" zouden kunnen worden. De functionaris, adjunct- hoofdredacteur van het Pekingse „Volksdagblad" An Kang, verklaar de dit in een vraaggesprek met een correspondent van het Franse persbureau AFP, in het eerste onder houd met een Chinese functionaris sinds de arrestatie op 7 oktober van vier vooraanstaande Chinese „radi cale" leiders. ADVERTENTIE door James Oorsey Buitenstaanders zullen nauwelijks nog aan de indruk kunnen ontkomen dat het politieke landschap van het Midden-Oosten zo veranderlijk is als het weer. Het is nog maar enkele dagen geleden dat Palestijnse guerrillastrijders en Syrische legereenheden elkaar op leven en dood in Libanon bevochten terwijl er nu berichten komen dat Palestijnse posities in Zuid-Libanon met Syrische steun innemen. Leek de Arabische Liga nog maar twee weken geleden een papieren tijger, een opgeblazen lichaam verlamd door interne verdeeldheid, nu hebben de Arabische leiders verleden week in Riaad en deze week in Cairo misschien eindelijk de basis geschapen voor de beëindiging van de afgrijselijke burgeroorlog in Libanon Kijkend naar de resultaten van de Arabische topconferenties in Riaad en Cairo, lijkt het alsof de kaarten in de Arabische wereld helemaal op nieuw geschud zijn. Wat nog enkele dagen geleden aartsvijanden leken, Zijn vandaag bondgenoten. Maar de ze indruk blijkt bij nader inzien on juist te zijn. Voor de Arabische we reld begon de tijd niet alleen vanwe ge de toenemende binnenlandse spanningen in bijvoorbeeld Syrië te dringen. De politieke speeltuin Liba non, waar men zijn kracht op de proef kon stellen en mocht pogen eigen machtsposities te versterken werd een gevaarlijke luxe. Men kan zich nu niet meer veroorloven om de confrontatie met Israël op de lange baan te schuiven, omdat men het zo druk heeft met zichzelf De tekenen van nieuwe initiatieven om het al tientallen jaren oude conflict in het Midden-Oosten op te lossen dienen zich nu al aan. Vredesconferentie Volgende week vinden de Ameri kaanse presidentsverkiezingen plaats. Zowel de Verenigde 6taten als de Sowjet-Unie dringen op de hervatting van de vredesconferentie van Genève aan. Moskou heeft hier toe kort geleden weer openlijk opge roepen. In politieke kringen in de Amerikaanse hoofdstad leeft het vermoeden dat president Ford zal pogen om een voorlopige vergade ring van de vredesconferentie nog voor afloop van zijn ambtstermijn bijeen te roepen. Op deze bijeen komst. die binnen de komende drie maanden zou moeten plaatsvinden, zou een agenda voor de echte vredes conferentie moeten worden opge steld. Een dergelijk initiatief zou on denkbaar zijn zolang de Syrische president Hafez al Assad en het Egyptische staatshoofd Anwar Sa- dat de grofste beledigingen en ergste verwijten aan eikaars adres richten.. Wat principiële geschilpunten tus sen de twee staatslieden over het tweede Sinai-akkoord en het Sy rische optreden in Libanon leken te zijn waren in geite verschillen in beoordeling. Zowel Syrië als Egypte hebben namelijk gemeenschappelij ke belangen. Beide landen streven naar Israëlische terugtrekking uit de in 1967 bezette gebieden en een er- volle oplossing van het geschil met Israël. Dit belang is ook één van de meest fundamentele verklaringen voor het optreden van het zo „progressieve en nationalistische" Syrië in Libanon tegen zijn Palestijnse wapenbroe ders. Een overwinning van het bondgenootschap tussen linkse Li- banezen en Palestijnse guerrillastrij ders in het door burgeroorlog ver scheurde land zou het levensgrote gevaar van een hernieuwde militaire confrontatie tussen Israël en de Ara bische wereld met zich hebben mee gebracht. Gematigd leiderschap Terugdringen van de politieke in vloed en de militaire kracht van de Palestijnse Bevrijdingsbeweging (PLO) komt overeen met de Syrische interpretatie, maar ook met de Egyptische opvatting, van de beslui ten van de Arabische topconferentie in Rabat in oktober 1974. Op deze conferentie werd de PLO als de enige wettelijke vertegenwoordiger van het Palestijnse volk erkend, en werd het streven van de Palestijnen naar een onafhankelijke staat, mogelij kerwijs op de bezette westelijke Jor- daanoever onderstreept. De Ara bische leiders hebben leren beseffen dat dit het beste realiseerbaar is wanneer men Israël met een gema tigd Palestijns leiderschap kan confronteren. De tekenen van de afgelopen tijd wijzen er eveneens op dat zowel Sy rië als Egypte menen dat de creatie van een nieuw PLO-leiderschap ter verwezenlijking van dit doel nodig is. Herhaaldelijk heeft Syrië gepro beerd om PLO-leider Jasser Arafat van zijn troon te stoten. Op het vlieg veld van Riaad verleden week bele digde Sadat Arafat door te weigeren hem ter begroeting te omhelzen en door arm in arm met PLO- functionaris Khaled Hassan ervan door te gaan. Terwijl de Arabische topconferentie deze week in Cairo voor de Syriërs een overwinning betekende, vormde het voor de Palestijnen enerzijds een nieuwe nederlaag en anderzijds de strohalm voor de afwending van een volledig militaire fiasco. De offi cieuze Palestijnse minister van bui tenlandse zaken, Faroek Kaddoemi, slaagde er niet in, om een gedeelte lijke terugtrekking van de Syrische bezettingsmacht in Libanon voor el kaar te krijgen. Het grootste deel van de nieuwe Arabische vredes macht bestaat uit de in Libanon reeds aanwezige Syrische troepen. Het akkoord van Cairo van 1969, waarin richtlijnen voor de militaire aanwezigheid van de Palestijnen in Libanon werden uitgestippeld, werd bekrachtigd. Hun aanwezigheid zal tot de vluchtelingenkampen en mits de rechtse Libanese krachten ge steund door Israël dit niet dwarsbo men, tot bepaalde gebieden in Zuid- Libanon beperkt worden. Cru Hoe cru het misschien op het eerste gezicht ook lijkt, toch zijn er gegron de redenen om aan te nemen dat de gematigde stroming binnen het Pa lestijnse verzet door het kortwieken van de guerrillastrijders in Libanon versterkt uit de bus is gekomen. Het is in dit verband opvallend, dat de PLO-leiding aan de vooravond van de Arabische topconferentie besloot om onder meer Faroek Kaddoemi naar een ontmoeting in Parijs met vooraanstaande Israëlische duiven te sturen. Het is Immers nog maar enkele maanden geleden dat een symposium in Londen waaraan zo wel Israëli's als Palestijnen zouden deelnemen werd afgezegd omdat de PLO weigerde in een „tijd van brute onderdrukking in de bezette gebie den door Israëlische strijdkrachten" met Israëli's aan één tafel te zitten. Het Palestijnse verzet heeft hopelijk geleerd om te roeien met de riemen die het heeft. Na het debacle in september 1970 in Jordanië, toen tienduizend Palestijnen het leven lieten tijdens vijandelijkheden met het leger van koning Hoessein, heb ben zij het in Libanon net overleefd. In Cairo moesten zij het deze week doen met een nieuwe pan-Arabische Door het uitoefenen van zware politieke druk wist de Saoedi-Arabische koning Khaled onder meer de Egyptische president Anwar Sadat. de Syrische president Hafez al Assad en PLO-leider Jasser Arafat voor een kleine Arabische top in Riad bijeen te brengen Hier weid de basis gelegd voor het Arabische vredesplan voor Libanon dat deze week door de Arabische topconferentie in Cairo werd aanvaard. garantie voor hun voortbestaan als eenheid. Maar zowel de militaire als de poli tieke marges waarin zij zich vrij kunnen bewegen zijn aanzienlijk kleiner geworden. Met enig sarcas me kan worden vastgesteld dat de enige werkelijke garantie voor het overeind houden van de Palestijnse eenheid een regeling tussen de PLO en Israël vormt. Machtsverhoudingen Of cr nu inderdaad de ruimte is geschapen voor nieuwe initiatieven om het conflict in het Midden- Oosten op te lossen valt nog te be zien. Met de vertienvoudiging van de Arabische vredesmacht in Liba non is het karakter van de pan- Arabische interventie in Libanon veranderd. De eerste Arabische vre desmacht van 2300 man had alleen symbolische waarde. De huidige vredesmacht zal misschien ten dele met militair optreden de naleving van de wapenstilstand moeten af dwingen. Er is in Libanon een ge vechtspauze ingelast, maar nog steeds is Libanon een tijdbom want men is er nog niet eens aan begon nen om de werkelijke problemen van dat land aan te pakken. Liba non heeft wel de machtsverhoudin gen in het Midden-Oosten sterk ge wijzigd. Niet alleen vormt de nieuwe Ara bische vredesmacht een nieuw mili tair feit aan de grenzen van Israel, het is ook duidelijk datiïe Israë lische invloed tot ver in Libanon nu reikt. Ofschoon de Israëli's bij het kijken tot nu toe naar Libanon met enig cynisme in hun vuistje konden lachen, is het de vraag of zij zo blij zijn met de resultaten van de Ara bische vredesconferentie van Riaad en Cairo. Wanneer de Arabische lan den een militaire confrontatie met Israel willen vermijden en het risico van een debacle zoals na de Zes daagse Oorlog in 1967 uit de weg willen gaan, zullen zij enerzijds hun interne politieke problemen moeten oplossen en anderzijds gauw nieuw leven moeten inblazen in hun pogin gen om tot een fatsoenlijke regeling van hun geschillen met de zionis tische staat te komen. IDAG 29 OKTOBER 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET7

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7