Toch weer hoopvoorLibanon?
schendt mensenrechten
Ttloppartijen in
Spaanse steden
Directeur-generaal
UNESCO pleit voor
toelating Israël
Chinese partijleider
weigert gelukwensen
van Oostbloklanden
tussische piloot
oor Iran naar
,gpuis gestuurd
Carter nog
steeds voor
op Ford
\mnesty International:
Palestijnen moeten roeien met de riemen die ze hebben
inslag op Interpol in Parijs
rt stere
Jsl
z' ADRID (UPI. AP) In de
jrgtoaanse hoofdstad kwam het
steren tot botsingen tussen
ilitie en stakende buchauf-
D aarbij vielen ten-
inste elf gewonden. In Barce-
na verstoorde de politie een
chtzaak tegen vier re-
jiercheurs. die terecht staan
jegens mishandeling van ge-
)(m m&enen In de Franse hoofd-
ad Parijs, waar de Spaanse
ei aning momenteel op bezoek
e zorgden Spaanse politieke
30 uchtelingen gisteren voor
<pen bom-ontploffing in het bu-
Jer7au van Interpol.
;eveer 8000 personeelsleden van
gemeentelijk vervoersbedrijf
Madrid gingen gisteren in sta
ng. Kort daarvoor waren de onder
indelingen over hun nieuwe ar-
■idscontracten vastgelopen. Er
itond door de staking een grote
;eerschaos in Madrid. Tiendui-
iden mensen kwamen veel te laat
hun werk.
e eerste vechtpartij tussen stakers
politie deed zich voor bij een
larage. De politie gebruikte stokken
lOSKOU (Reuter) Iran heeft de
Russische piloot Valentin Zosimow
y. uitgeleverd aan de Russische autori-
V1|eiten. Dit gebeurde op basis van
it anti-kapingsverdrag dat beide
»nden in 1974 hebben gesloten. Ra-
lio-Moskou maakte dit gisteren
•gekend.
Dsimow vluchtte op 23 september
iet een oude tweedekker naar Iran
waar hij politiek asiel vroeg in de
Verenigde Staten. De Russische dis
sident Andrei Sacharow had
woensdag samen met vier anderen
een oproep gericht aan de Iraanse
ijah, Zosimow niet uit te leveren.
om de stakers uit het gebouw te
verwijderen, waarop de stakers met
stenen gingen gooien. De politie
maakte verder gebruik van traangas
en rubberkogels. Even later kwam
het op straat opnieuw tot een bot
sing tussen politie en stakers. Vol
gens het gemeentebestuur zijn er
tenminste zes politiemannen en vijf
stakers gewond geraakt, enkele zelfs
vrij ernstig.
Barcelona
Leden van de zogenaamde politieke
politie in Barcelona veroorzaakten
gisteren ongeregeldheden in en bij
een gerechtsgebouw, waar vier re
chercheurs terecht moesten staan
wegens mishandeling van gevange
nen. Ongeveer honderd politiemen
sen in burger, verscheidene gewa
pend met ploertendoders, zorgden er
voor dat journalisten en andere be
langstellenden buiten de rechtzaal
bleven. Op^de publieke tribune zaten
alleen maar politiemensen. Twee ge-
Btuigen werden afgeranseld en ver
dwenen daarna. Een advocaat, die
de indieners van de aanklacht tegen
de rechercheurs zou bijstaan, kreeg
eveneens een pak slaag. Vier re
chercheurs worden ervan beschul
digd twee politieke gevangenen te
hebben geslagen en vernederd tij
dens het verhoor. Het was voor het
eerst sinds de dood van generaal'
Franco dat een dergelijke beschuldi
ging tot een proces leidde.
WASHINGTON(UPI. Reuter) De
Democraat Jimmy Carter heeft in de
strijd om het Amerikaanse presi
dentschap een voorsprong van drie
zes procent op de Republikein Ge
rald Ford. Dit hebben de bekendste
Amerikaanse opiniepeilers, Louis
Harris, en George Gallup, gisteren
bekend gemaakt.
Beide presidentskandidaten zijn
momenteel druk bezig aan een in
tensieve laatste campagne in de
dichtst bevolkte streken van de Ver
enigde Staten. Begin deze weck was
Ford nog in het westen, maar sinds
enkele dagen kruisen beide kandida
ten door de noordoostelijke staten.
Opvallend is de grote activiteit die de
vakbeweging in steden als
Pittsburgh en New York ontwikkelt
voor Carter. Zij zorgt er voor dat
overal enorme menigten voor hem
op de been zijn.
Succes boekte de Democraat ook bij
de Ierse gemeenschap. Hij kreeg in
Pittsburgh warme steun van een
overkoepelend lichaam voor een
groot aantal Ierse organisaties in de
VS. De vice-voorzitter van dat or
gaan zei dat hij ,,zeer bemoedigd"
was door de uitspraken van Carter
over ter1»«d fn»'»' hcfll onder
meer gezegd dat de VS niet passief
kunnen blijven bij ,,de schending
van de mensenrechten in Noord-
Icrland." De Ierse katholieken zijn
voor Carter een belangrijke groep
kiezers, waarmee hij aanvankelijk
wat moeilijkheden door de abortus
kwestie.
Ford heeft de laatste dagen vooral
gehamerd op het gebrek aan erva
ring van Carter in de buitenlandse
politiek en het risico dat onder een
Democratische regering de over
heidsuitgaven drastisch zullen stij
gen. Carter heeft daar inmiddels op
geantwoord dat onder zijn leiding
een belastingverlaging de komende
vier jaar „bijna onvermijdelijk" zal
worden.
Parijs
m.i
In de Franse hoofdstad Parijs werd
het hoofdkantoor van de internatio
nale politie-organisatie Interpol gis
termorgen vroeg ernstig beschadigd
door een bom-explosie. Er werd nie
mand gewond. Later zei een groep
Spanjaarden, die om politieke rede
nen gevangen hebben gezeten, dat
zij verantwoordelijk was voor de
explosie. De groep had Interpol als
doelwit gekozen omdat deze organi
satie de Spaanse politie zou helpen
bij haar strijd tegen tegenstanders
van de huidige Spaanse regering. De
explosie kwam op de tweede dag van
het bezoek van de Spaanse koning
Juan Carlos aan Frankrijk.
De leider van de Franse socialistische partij, Franyois Mitterrand, werd gisteren door een lachende kameel begroet
toen hij een bezoek aan de Olijfberg bracht. Mitterrand brengt op uitnodiging van de Israëlische Arbeiderspartij een
bezoek aan Israël.
Van één onzer redacteuren
de Republiek China, op het eiland Taiwan, worden de rechten
an de mens met voeten getreden en zitten verscheidene mensen
abm politieke redenen in de gevangenis. Verschillende van hen
"staan aan zware martelingen bloot. Dit is de conclusie van een
rapport dat Amnesty International, de organisatie die zich het
'lot aantrekt van politieke gevangenen overal ter wereld, heeft
uitgebracht.
Het is niet bekend hoeveel politieke
gevangenen er momenteel precies
vast zitten. De regering in de hoofd-
Jstad Taipeh weigert de term „politie-
jjike gevangenen" te gebruiken en
3 heeft het over „rebellen". Amnesty
jbeschikt over een lijst van meer dan
7 200 politieke gevangenen, maar van
velen is de laatste jaren niets meer
I gehoord. Nog in 1975 gaven rege-
[ringskringen in Taipeh toe dat er
lOngeveer 400 mensen om afwijkende
politieke meningen gevangen zaten,
terwijl Taiwanese vluchtelingen in
het buitenland het aantal op onge
veer 8.000 schatten.
Enkele maanden na de dood van
Tsjiang Kai-sjek in april 1975 zijn
een aantal politieke gevangenen
vrijgelaten. Algemeen wordt aange
nomen dat het ging om ongeveer 130
mensen. Daarna hebben echter nieu
we arrestaties plaatsgevonden waar
van het aantal niet bekend is. Onder
de politieke gevangenen bevinden
zich intellectuelen, studenten, on
derwijzers, journalisten en schrij
vers.
Mishandeling
Over de behandeling van de gevan
genen zijn de berichten bijzonder
schaars. Maar vele gevangenen kla
gen tijdens de processen dat ze gedu-
renden de verhoren mishandeld zijn
en dat hun bekentenissen worden
afgedwongen. De slechte behande
ling vindt met name plaats tijdens
het voorarrest, als ze in handen zijn
van de veiligheidsdienst. Om een be
kentenis af te dwingen worden me
thoden gebruikt als eenzame opslui
ting (in ondergrondse cellen) langdu
rige verhoren, het toedienen van
elektrische schokken en het in el
kaar slaan van gevangenen.
De politieke gevangenen zitten vast
op grond van een aantal wetten die
er als gevolg van de staat van beleg
in de Republiek China zijn doorge
jaagd. De heersers over de republiek,
leden en nakomelingen van de Kwo-
mintang die door Mao Tse-toeng in
'49 van het Chinese vasteland wer
den verjaagd, achten zich nog steeds
in oorlog met de Volksrepubliek Chi
na. Nog steeds moeten de ongeveer
16 miljoen inwoners van Taiwan de
ruim 800 miljoen Chinezen op het
vasteland „bevrijden". Daarbij komt
nog dat de Chinezen die toen uit
China verjaagd werden nog geen 14
procent van de bevolking van Tai
wan uitmaken. Toch overheersen zij
de rest van het volk in alle opzichten.
Politieke oppositie tegen het bewind
van Tsjiangs zoon en eerste minister
Tsjiang Tsjing-kwo wordt hard on
derdrukt. Hij heeft enige ervaring,
want in de tijd dat zijn vader nog de
scepter zwaaide was hij minister van
defensie en hoofd van de veilig
heidspolitie.
NAIROBI (AFP, UPI, Reuter) De directeur-generaal van de
UNESCO, M'bow, heeft gisteren offfcieel in de voltallige vergade
ring voorgesteld Israël weer volledié op te nemen in de regionale
groep Europa van de UNESCO. Ift 1974 was dit verzoek van
Israël afgewezen.
In zijn politieke verklaring zei
M'bow dat elk land dat lid is het
recht heeft aan regionale en interna
tionale activiteiten deel te nemen.
Het Amerikaanse congres had zijn
bijdrage aan de UNESCO beknot uit
protest tegen beweerde anti-
Israëlische stappen. M'bow stelde
gisteren een compromis voor om toe
treding van Israël tot de Europese
groep te vergemakkelijken en een
explosieve situatie daarmee op te
heffen.
Hij zei dat de regio's zelf over toela
ting tot hun gebied moeten stemmen
in plaats van de voltallige vergade
ring. Daarmee zouden Arabische be
zwaren worden omzeild. In Europa
zou Israël voldoende stemmen krij
gen om deze keer wel te worden
toegelaten, zo werd gezegd.
De politieke verklaring van M'bow
was zo lang dat deze over twee dagen
moest worden verdeeld. In zijn ope
ningswoord woensdag had M'bow
herhaaldelijk kritiek op de VS we
gens het verminderen van de bij
drage.
Ondertussen hebben het internatio
nale persinstituut IPI en de interna
tionale- federatie van dagbladuitge
vers FIEJ uiting gegeven aan „hun
diepe bezorgdheid" ten aanzien van
het standpunt dat de UNESCO in
neemt over voorlichting en verbin
dingen.
In een gezamenlijke verklaring zeg
gen de twee persorganisaties dat „el
ke aanmoediging voor een voorstel
tot staatstoezicht op de voorlichting
een ernstige bedreiging vormt voor
de vrijheid, omdat dat onvermijde
lijk tot een directe of indirecte vorm
van censuur zal leiden."
Zij wijzen dé UNESCO op het gevaar
van een systeem van nieuwsgaring
en verspreiding dat leidt tot gebie
den in de we^ld die beroofd worden
van vrije nieuwsuitwisseling, die on
misbaar is vodr de democratie en het
werkelijk delên van kennis door
mensen en naties.
PEKING (AFP, UPI, Reuter) China heeft gisteren gelukwen
sen van de Russische Communistische partij en van Oostblok
landen aan het adres van partijvoorzitter Hoea Kwo-feng niet
aanvaard. Een woordvoerder van het Chinese ministerie van
buitenlandse zaken heeft dat bekendgemaakt.
Deze stap komt niet onverwacht. Vo
rige maand verwierpen Chinezen
boodschappen van de Sovjet-Unie
en de communistische partijen van
het oostblok waarin deelneming
werd betuigd met het overlijden van
Mao Tse-toeng. Zij beschouwen alle
Warschau-pact-landen, met uitzon
dering van Roemenië, als revisionis
tische landen.
Muurkranten in Sjanghai kondigden
aan dat Soe Tsjen-Hoea, een marine-
commandant en plaatsvervangend
lid van het politburo, is benoemd tot
burgemeester als opvolger van
Tsjang Tsjoen-tsjiao. Tsjang is een
van de vier radicalen die gearres
teerd werden op verdenking van een
poging tot een staatsgreep. De
muurkranten meldden verder dat
Soe en twee andere vooraanstaande
functionarissen, Ni Tsji-foe en Peng
Tsjoeng, zijn benoemd tot partij
secretaris van Sjanghai met Soe als
voorzitter van de plaatsèlijke revolu
tionaire commissie. Zij moeten een
onderzoek instellen naar het door
radicalen beheerste bestuur van
Sjanghai.
Een Chinese functionaris heeft giste
ren verklaard, dat de leden van de
„bende van vier", onder wie de wedu
we van Mao Tse-toeng, niet te
rechtgesteld zullen worden. Hij
voegde eraan toe, dat er ook geen
sprake van is, dat zij politiek „herop
gevoed" zouden kunnen worden.
De functionaris, adjunct-
hoofdredacteur van het Pekingse
„Volksdagblad" An Kang, verklaar
de dit in een vraaggesprek met een
correspondent van het Franse
persbureau AFP, in het eerste onder
houd met een Chinese functionaris
sinds de arrestatie op 7 oktober van
vier vooraanstaande Chinese „radi
cale" leiders.
ADVERTENTIE
door James Oorsey
Buitenstaanders zullen nauwelijks nog aan de indruk kunnen ontkomen dat het politieke landschap
van het Midden-Oosten zo veranderlijk is als het weer. Het is nog maar enkele dagen geleden dat
Palestijnse guerrillastrijders en Syrische legereenheden elkaar op leven en dood in Libanon
bevochten terwijl er nu berichten komen dat Palestijnse posities in Zuid-Libanon met Syrische
steun innemen. Leek de Arabische Liga nog maar twee weken geleden een papieren tijger, een
opgeblazen lichaam verlamd door interne verdeeldheid, nu hebben de Arabische leiders verleden
week in Riaad en deze week in Cairo misschien eindelijk de basis geschapen voor de beëindiging van
de afgrijselijke burgeroorlog in Libanon
Kijkend naar de resultaten van de
Arabische topconferenties in Riaad
en Cairo, lijkt het alsof de kaarten in
de Arabische wereld helemaal op
nieuw geschud zijn. Wat nog enkele
dagen geleden aartsvijanden leken,
Zijn vandaag bondgenoten. Maar de
ze indruk blijkt bij nader inzien on
juist te zijn. Voor de Arabische we
reld begon de tijd niet alleen vanwe
ge de toenemende binnenlandse
spanningen in bijvoorbeeld Syrië te
dringen. De politieke speeltuin Liba
non, waar men zijn kracht op de
proef kon stellen en mocht pogen
eigen machtsposities te versterken
werd een gevaarlijke luxe. Men kan
zich nu niet meer veroorloven om de
confrontatie met Israël op de lange
baan te schuiven, omdat men het zo
druk heeft met zichzelf De tekenen
van nieuwe initiatieven om het al
tientallen jaren oude conflict in het
Midden-Oosten op te lossen dienen
zich nu al aan.
Vredesconferentie
Volgende week vinden de Ameri
kaanse presidentsverkiezingen
plaats. Zowel de Verenigde 6taten
als de Sowjet-Unie dringen op de
hervatting van de vredesconferentie
van Genève aan. Moskou heeft hier
toe kort geleden weer openlijk opge
roepen. In politieke kringen in de
Amerikaanse hoofdstad leeft het
vermoeden dat president Ford zal
pogen om een voorlopige vergade
ring van de vredesconferentie nog
voor afloop van zijn ambtstermijn
bijeen te roepen. Op deze bijeen
komst. die binnen de komende drie
maanden zou moeten plaatsvinden,
zou een agenda voor de echte vredes
conferentie moeten worden opge
steld.
Een dergelijk initiatief zou on
denkbaar zijn zolang de Syrische
president Hafez al Assad en het
Egyptische staatshoofd Anwar Sa-
dat de grofste beledigingen en ergste
verwijten aan eikaars adres richten..
Wat principiële geschilpunten tus
sen de twee staatslieden over het
tweede Sinai-akkoord en het Sy
rische optreden in Libanon leken te
zijn waren in geite verschillen in
beoordeling. Zowel Syrië als Egypte
hebben namelijk gemeenschappelij
ke belangen. Beide landen streven
naar Israëlische terugtrekking uit de
in 1967 bezette gebieden en een er-
volle oplossing van het geschil met
Israël.
Dit belang is ook één van de meest
fundamentele verklaringen voor het
optreden van het zo „progressieve en
nationalistische" Syrië in Libanon
tegen zijn Palestijnse wapenbroe
ders. Een overwinning van het
bondgenootschap tussen linkse Li-
banezen en Palestijnse guerrillastrij
ders in het door burgeroorlog ver
scheurde land zou het levensgrote
gevaar van een hernieuwde militaire
confrontatie tussen Israël en de Ara
bische wereld met zich hebben mee
gebracht.
Gematigd leiderschap
Terugdringen van de politieke in
vloed en de militaire kracht van de
Palestijnse Bevrijdingsbeweging
(PLO) komt overeen met de Syrische
interpretatie, maar ook met de
Egyptische opvatting, van de beslui
ten van de Arabische topconferentie
in Rabat in oktober 1974. Op deze
conferentie werd de PLO als de enige
wettelijke vertegenwoordiger van
het Palestijnse volk erkend, en werd
het streven van de Palestijnen naar
een onafhankelijke staat, mogelij
kerwijs op de bezette westelijke Jor-
daanoever onderstreept. De Ara
bische leiders hebben leren beseffen
dat dit het beste realiseerbaar is
wanneer men Israël met een gema
tigd Palestijns leiderschap kan
confronteren.
De tekenen van de afgelopen tijd
wijzen er eveneens op dat zowel Sy
rië als Egypte menen dat de creatie
van een nieuw PLO-leiderschap ter
verwezenlijking van dit doel nodig is.
Herhaaldelijk heeft Syrië gepro
beerd om PLO-leider Jasser Arafat
van zijn troon te stoten. Op het vlieg
veld van Riaad verleden week bele
digde Sadat Arafat door te weigeren
hem ter begroeting te omhelzen en
door arm in arm met PLO-
functionaris Khaled Hassan ervan
door te gaan.
Terwijl de Arabische topconferentie
deze week in Cairo voor de Syriërs
een overwinning betekende, vormde
het voor de Palestijnen enerzijds
een nieuwe nederlaag en anderzijds
de strohalm voor de afwending van
een volledig militaire fiasco. De offi
cieuze Palestijnse minister van bui
tenlandse zaken, Faroek Kaddoemi,
slaagde er niet in, om een gedeelte
lijke terugtrekking van de Syrische
bezettingsmacht in Libanon voor el
kaar te krijgen. Het grootste deel
van de nieuwe Arabische vredes
macht bestaat uit de in Libanon
reeds aanwezige Syrische troepen.
Het akkoord van Cairo van 1969,
waarin richtlijnen voor de militaire
aanwezigheid van de Palestijnen in
Libanon werden uitgestippeld, werd
bekrachtigd. Hun aanwezigheid zal
tot de vluchtelingenkampen en mits
de rechtse Libanese krachten ge
steund door Israël dit niet dwarsbo
men, tot bepaalde gebieden in Zuid-
Libanon beperkt worden.
Cru
Hoe cru het misschien op het eerste
gezicht ook lijkt, toch zijn er gegron
de redenen om aan te nemen dat de
gematigde stroming binnen het Pa
lestijnse verzet door het kortwieken
van de guerrillastrijders in Libanon
versterkt uit de bus is gekomen. Het
is in dit verband opvallend, dat de
PLO-leiding aan de vooravond van
de Arabische topconferentie besloot
om onder meer Faroek Kaddoemi
naar een ontmoeting in Parijs met
vooraanstaande Israëlische duiven
te sturen. Het is Immers nog maar
enkele maanden geleden dat een
symposium in Londen waaraan zo
wel Israëli's als Palestijnen zouden
deelnemen werd afgezegd omdat de
PLO weigerde in een „tijd van brute
onderdrukking in de bezette gebie
den door Israëlische strijdkrachten"
met Israëli's aan één tafel te zitten.
Het Palestijnse verzet heeft hopelijk
geleerd om te roeien met de riemen
die het heeft. Na het debacle in
september 1970 in Jordanië, toen
tienduizend Palestijnen het leven
lieten tijdens vijandelijkheden met
het leger van koning Hoessein, heb
ben zij het in Libanon net overleefd.
In Cairo moesten zij het deze week
doen met een nieuwe pan-Arabische
Door het uitoefenen van zware politieke druk wist de Saoedi-Arabische koning Khaled onder meer de Egyptische
president Anwar Sadat. de Syrische president Hafez al Assad en PLO-leider Jasser Arafat voor een kleine Arabische
top in Riad bijeen te brengen Hier weid de basis gelegd voor het Arabische vredesplan voor Libanon dat deze week
door de Arabische topconferentie in Cairo werd aanvaard.
garantie voor hun voortbestaan als
eenheid.
Maar zowel de militaire als de poli
tieke marges waarin zij zich vrij
kunnen bewegen zijn aanzienlijk
kleiner geworden. Met enig sarcas
me kan worden vastgesteld dat de
enige werkelijke garantie voor het
overeind houden van de Palestijnse
eenheid een regeling tussen de PLO
en Israël vormt.
Machtsverhoudingen
Of cr nu inderdaad de ruimte is
geschapen voor nieuwe initiatieven
om het conflict in het Midden-
Oosten op te lossen valt nog te be
zien. Met de vertienvoudiging van
de Arabische vredesmacht in Liba
non is het karakter van de pan-
Arabische interventie in Libanon
veranderd. De eerste Arabische vre
desmacht van 2300 man had alleen
symbolische waarde. De huidige
vredesmacht zal misschien ten dele
met militair optreden de naleving
van de wapenstilstand moeten af
dwingen. Er is in Libanon een ge
vechtspauze ingelast, maar nog
steeds is Libanon een tijdbom want
men is er nog niet eens aan begon
nen om de werkelijke problemen
van dat land aan te pakken. Liba
non heeft wel de machtsverhoudin
gen in het Midden-Oosten sterk ge
wijzigd.
Niet alleen vormt de nieuwe Ara
bische vredesmacht een nieuw mili
tair feit aan de grenzen van Israel,
het is ook duidelijk datiïe Israë
lische invloed tot ver in Libanon nu
reikt. Ofschoon de Israëli's bij het
kijken tot nu toe naar Libanon met
enig cynisme in hun vuistje konden
lachen, is het de vraag of zij zo blij
zijn met de resultaten van de Ara
bische vredesconferentie van Riaad
en Cairo. Wanneer de Arabische lan
den een militaire confrontatie met
Israel willen vermijden en het risico
van een debacle zoals na de Zes
daagse Oorlog in 1967 uit de weg
willen gaan, zullen zij enerzijds hun
interne politieke problemen moeten
oplossen en anderzijds gauw nieuw
leven moeten inblazen in hun pogin
gen om tot een fatsoenlijke regeling
van hun geschillen met de zionis
tische staat te komen.
IDAG 29 OKTOBER 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET7