Weinig animo voor de eendaagse leerplicht Beleidsplan FNV valt niet best bij achterban Onderwijsvernieuwing moet doorgaan' MatvoBakker Kerkgangers geërgerd Luchtlijn tussen Moskou en Amsterdam in gevaar Commentaar I doodklok Niet overtuigend Manifestatie van vormingswerkers in Amsterdam Hendriks wil dat dure apparatuur ook wordt gebruikt Niet bereid iets uit loonzakje op te offeren de beste wensen gaan vergezeld van bloemen uw Fleurop-bloemist Tamelijk positieve geluiden op conferentie in Bilthoven: kiest Hella. rE\AND/ lNDAG 25 OKTOBER 1976 BINNENLAND/COMMENTAAR TROUW-KWARTET 3 |et leek allemaal zo mooi, toen de ^ti-revolutionaire bewindslieden loolvink en Grosheide in 1969 met tn tienjarenplan voor de werkende tngeren kwamen. Dat plan beloof- e dat de volledige leerplicht tot thttien jaar in 1980 een feit zou ^n. Voor de werkende jongeren Ou er een nieuw soort onderwijs pmen (participatie-onderwijs) dat en aantrekkelijke combinatie bood on vorming, beroepsopleiding en tages. 1 let is anders gelopen. De vijftien- irigen werden eerst gedeelteijk, st£rvolgens geheel leerplichtig en ok de zestienjarigen hebben sinds orig jaar een tweedaagse leerplicht ze op vormingsinstituten en be- :psopleidingen doorbrengen. de gedeeltelijke leerplicht >r zeventien jarigen is nog niet in i, Het verzuim onder de zestien- igen is zo groot, dat het vor- lingscwerk vreest voor een „slui- nde afbraak". Van de beloofde menwerking tussen vormingswerk beroepsonderwijs is weinig te- :ht gekomen. Experimenten met it hoog geprezen „participatie- iderwijs" zijn, uitzonderingen gelaten, niet hoopgevend, er het toekomstige stage-beleid foor lerende-werkende-jongeren is Mog niets bekend. Ondertussen is er ^len schrikbarende jeugdwerkloos- eid. De toestand is zo erg dat de rganisaties van de werkende jon- eren zelf al niet meer geloven in de edeeltelijke leerplicht, althans in 1 e huidige vorm. Iet is om droevig van te worden, remeer daar zaterdag in Amsterdam kileek dat noch de aanwezige Ka- Luerleden noch de minister een op- ising bij de hand hebben. We toeten constateren dat de zestien- rige werkende jongeren niet be- ijdenswaardig zijn. eelat uit teleurstelling verlaten ze iet dagonderwijs op jonge leeftijd, en deel van hen merkt dan dat er leen behoorlijke baan te vinden is. rZij die wel werk vinden krijgen een >{eer versnipperde werkweek voor geschoteld: één dag op een vor mingsinstituut, drie dagen in een bedrijf en één dag naar een school •r beroepsondewijs. Op z'n best ;aan die ene dag vorming en be- oepsopleiding van hetzelfde insti tuut uit, maar dat is lang niet overal het geval. Vaak staan beide onder wijsinstituten nog op gespannen ^voet met elkaar. ?Wij zouden niet weten hoe we uit rideze noodsituatie kunnen geraken, %naar willen toch proberen een paar inclusies te trekken. De eerste is at met name de tweedaagse leerplicht geen succes is geweest. 7aarschijnlijk is een eendaagse ileerplicht voor zestien- en zeven- Itienjarigen veel beter uitvoerbaar lan een tweedaagse leerplicht die le week zozeer verbrokkelt. lEen tweede conclusie is dat we 'jkennelijk gestuit zijn op de grenzen jvan de leerplicht. Je kunt jongeren ivan deze leeftijd niet dwingen zich ite vormen. Er zullen dus andere 'middelen gevonden moeten worden lom hen aan hun trekken te laten komen. We denken dan aan betaald educatief verlof op een moment dat ize zelf aan verdere vorming en 'opleiding toe zijn. Heeft Wiegel gelijk met zijn opvat- i ting dat er in het kabinet niet over de omstreden resolutie van de PvdA-PPR gesproken mag worden? Premier Den Uyl vindt van niet, want, aldus de minister-president, de heer Wiegel heeft de resolutie zelf in de Kamer aan de orde ge steld en dan mag er ook wel in de ministerraad over worden ge sproken. Dat lijkt een redelijk motief, alleen de heer Den Uyl laat wel buiten beschouwing dat wij nu niet weten wat er in de ministerraad zoal is gezegd. Voor de televisie vertelt de premier dat wel niet alle gevoeligheden bij progressieve en CDA-ministers zijn weggenomen over deze resolutie, maar dat er verder over en weer begrip was en dat alles in een goede sfeer is verlopen. Deze mededeling van de premier valt niet helemaal te rijmen met de rede van zijn partijgenoot minister Van der Stoel, die daags daarna in Rotterdam om een extra partij congres vraagt en bovendien een opinieonderzoek onder de PvdA- -kiezers over de omstreden resolu tie voorstelt. Deze suggesties en het feit dat mi nister Boersma sedert de kabi netszitting zijn dreigement om af te treden ook niet heeft ingetrokken, doen vermoeden dat de premier het allemaal wat mooier voorstelt dan de werkelijkheid is, en dat komt niet zo overtuigend over. Van onze onderwijsredactie AMSTERDAM Noch de minister van onderwijs noch de regeringspartijen lijken iets te zien in een eendaagse leerplicht voor zeventienjarige werkende jongeren per ingang van 1 augustus volgend jaar. Dat bleek zaterdag tijdens de manifestatie van organisaties voor vormingswerk in de Rai in Amsterdam. ADVERTENTIE W-é-*m12 i U heeft het op WWW MWMWMWMJ televisie kunnen zien WWW JË.WWWWWWs Neerlands populairste bariton zingt al die bekende Italiaanse liedjes Er waren ongeveer duizend vor mingswerkers aanwezig om „de noodklok te luiden" voor het vor mingswerk. De manifestatie was ge organiseerd door de algemene en de christelijke organisaties van vor mingswerk en door de vier perso neelsorganisaties van vormingswer kers. De organisaties van werkende Jongeren (KWJ. NW- Jongerenkontakt en CNV-Jeugd) de den niet mee, omdat zij tegen verlen ging van de gedeeltelijke leerplicht zijn, zolang de Jeugdwerkloosheid voortduurt. De CNV-jongeren had den wel een telegrafische sympathie betuiging gestuurd. Aanleiding tot de manifestatie in Amsterdam was het snel teruglopen van het aantal cursisten bij de vor mingsinstituten. Steeds meer jonge ren blijven een extra Jaar op school, waarschijnlijk ook uit vrees voor werkloosheid. De jongeren die wel van school gaan ontduiken in toene mende mate de tweedaagse leerplicht voor zestienjarigen. De or ganisaties van het vormingswerk zijn bang dat hun werkvorm op deze manier geruisloos van het toneel ver dwijnt. Daarom was hun eerste eis zaterdag: invoering van een een daagse leerplicht voor zeventienjari gen. Dat zou niet alleen het aantal deelnemers verhogen, maar ook de vorming zelf zinvoller maken aange zien één jaar vorming eigenlijk te weinig is. De heer G. van Schie, voorzitter van de algemene organisatie voor vor mingswerk (waarbij ook enkele christelijke instituten zijn aangeslo ten) en de heer J. Rep, voorzitter van de christelijke organisatie legden de nadruk op het grote belang van vor mingswerk voor een zestienjarige die van school komt. Beiden wezen zij erop dat het vormingswerk liet zien dat de mens niet alleen leeft voor zijn beroep, zeker in een tijd van werkloosheid en toenemende vrije tijd. Betere samenwerking In een verklaring aan minister en parlement eisten de aanwezigen be halve een verlenging van de gedeel telijke leerplicht ook een betere sa menwerking tussen vormingswerk en beroepsonderwijs (die elk de helft van de tweedagenprogramma's vul len), een betere rechtspositie van met ontslag bedreigde vormings werkers, meer bijscholing en intrek king van de aangekondigde bezuini gingen (o.a. vergroting van groepen). J. Worell, Tweede Kamerlid voor de PvdA. stelde de aanwezigen duide lijk teleur door zijn afwijzing van de voornaamste eisen. „De Partij van de Arbeid wil geen verlenging van de leerplicht terwiile.van de verlen ging, eerst willen we er zeker van zijn dat er een goed programma is". De heer A. J. Hennes (KVP) vond het begrijpelijk dat het vormings werk zich bedrogen voelt. Zowel de christen-democraten als de socialis ten hebben vier jaar geleden in hun verkiezingsprogramma's beloofd dat de gedeeltelijke leerplicht voor zeventien jarigen in deze kabi netsperiode een feit zal zijn. Afge zien van de moeilijkheden die zich voordoen door het verzuim van zes tienjarigen zijn er volgens Hermes nu ook financiële problemen die ver lenging van de leerplicht verhin deren. Geen schuldvraag Mevrouw Kraaijeveld-Wouters (ARP) vond het zinloos de schuldvraag te stellen. In 1969 heb ben de anti-revolutionaire be windslieden Grosheide en Roolvlnk een ambitieus plan voor de werken de jongeren opgesteld. Achtereen- Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Ruim 400 bezoekers van de ochtenddienst in de her vormde kloosterkerk hebben zich gisteren uitermate geërgerd aan de luidruchtigheid, die verband hield met het maken van opnamen voor de film „Soldaat van Oranje." Jhr. mr. J. A. E. van de Does, voorzitter van de stichting Kloos- terkerkgemerente, zei desgevraagd dat de overlast zo groot was dat de voorganger, ds. G. Kalsbeek, o.m. zijn schriftlezing moest onderbre ken toen op de tonen van het nazis tische „Horst Wessel-lied" Duitse „militairen" voorbij de kerk trok ken. „Ik ben er erg door geschokt dat zoiets mogelijk blijkt te zijn. De filmploeg was ervan op de hoog te dat in de Kloosterkerk een och tenddienst werd gehouden. Ik vraag me af waarom de gemeente Den Haag dit heeft goedgevonden: Het past immers niet muziek korpsen op zondag door de stad te laten marcheren," aldus mr. Van de Does. De dienst was bovendien te laat begonnen, doordat de hele omge ving rond de kerk in de Haagse binnenstad voor de filmopnamen was afgezet. Trans en bussen wer den omgewleid. Het bericht over de afzetting was op een zo laat tijdstip binnengekomen, dat de Klooster kerkgemeente zijn sympathisan ten niet meer tijdig kon inlichten. Alleen via een achteringang kon men de kerk bereiken. Volgens mr. Van de Does wordt overwogen een protestschrijven aan B en W van Den Haag te richten. Overigens hebben de filmopnamen van „Soldaat van Oranje" naar het boek van Eric Hazelhoff- Roelfsema de gehele zondag ge duurd. 's Morgens liep er steeds wat mis doordat mensen die niet in de scènes thuishoorden zich in het kielzog van de camera's bevonden. Toen de kerk uitging was de chaos compleet. Trams en bussen kon den gistermiddag om half zes weer hun normale route vervolgen. De foto toont de situatie op de Kneu terdijk. volgende regeringen hebben daar hard aan gewerkt. Nu het minder vlot gaat dan we gehoopt hadden kun je velen de schuld geven: de regering die niet genoeg doet, de vormingsinstituten en streekcentra die te weinig aantrekkelijke pro gramma's bieden, de wetgever die teveel gaten in de wet heeft laten zitten, de gemeenten die de controle niet uitvoeren, de werkgevers die Jongeren langer dan drie dagen la ten werken, en de jongeren zelf die de zin van vorming niet willen in zien. „We hollen de rechtsstaat uit als we wetten maken die in de prak tijk zo slecht uitvoerbaar zijn", al dus mevrouw Kraaijeveld, die overi gens verklaarde alles te willen doen wat In het belang der werkende Jon geren gedaan kan worden. De communist De Leeuw vond het een uitstekende ontwikkeling dat steeds meer jongeren het volledig dagonderwijs verkozen. „De gedeel telijke leerplicht heeft als breekijzer zijn werk gedaan". Hij ondersteun de als enige politicus alle gestelde eisen en sprak daarbij smalend over de christendemocraten, die wèl hon derdvijftig miljoen extra voor straaljagers over hadden, maar ner gens op de begroting enkele tiental len miljoenen voor werkende jonge ren konden vinden. Minister Van Kemenade (onder wijs), die op 6 december met de organisatoren van de demonstratie gaat praten, gaf geen duimbreed toe. maar zei wel: „Ik daag u uit aan te tonen dat deze regering de wer kende Jongeren in haar beleid geen voorrang heeft gegeven". Ellen Vo gelaar (Algemene Bond van Onder wijzend Personeel) nam die uitnodi ging aan. „Als we op 6 december geen gehoor vinden, komen er acties desnoods staking". Ons commentaar leest u elders op deze pagina. Mattinata - Pecchè? - Marechiare - Ideale - Mattinata Fiorentina - Santa Lucia - Tiritomba - Gondoliere Veneziana - Musica Proibita - Torna a Sorrento - La Danza - Carmela - L'Addio a Napoli - Non ti scordar di me. f20.25 Haal'min huis Op elpee en musicassette Van een verslaggever EINDHOVEN Kostbare medische apparatuur die onvoldoende wordt gebruikt. Is een verborgen maar aanzienlijke bron van kostenstij ging in de gezondheidszorg. Dat is de „sterke indruk" van staatssecre taris Hendriks, die hij zaterdag uitte in de technische hogeschool Eindho ven op het symposium „Ingenieurs in de gezondheidszorg". Als eenmaal de Wet ziekenhuisvoor zieningen hem daartoe de bevoegd heid geeft, zal de heer hendriks een „uitermate duidelijk beleid" voeren om verspilling van geld aan dure apparatuur tegen te gaan. Hij hoop- te dat het niet nodig zounzljn om krachtdadig ln te grijpen. Maar om dat te voorkomen, zouden zieken huizen en andere instellingen wel nauwer met elkaar moeten gaan sa menwerken bij het gebruik van dure apparatuur. De volksgezondheid is volgens staatssecretaris langzamerhand te belangrijk om alleen aan artsen over te laten. Wel degelijk hebben men sen uit andere vakgebieden ook een belangrijke taak- De technici komt een vaste plaats toe. maar ander zijds mag bij de Introductie van allerlei ingewikkelde apparaten niet worden vergeten dat het luisteren naar de patiënt nog steeds het begin van medisch handelen is. De techniek blijft hulpmiddel, aldus de heer Hendriks. Van onze sociaal-economische redactie ROTTERDAM De leiding van de Federatie Nederlandse Vakbeweging krijgt het met haar beleidsplan voor gematigde looneisen niet gemakkelijk bij de achterban. Zaterdag hield de FNV op acht plaatsen in het land massale vergaderingen van kaderleden over „het FNV-plan "11"Met name op de bijeenkomsten in Rotterdam en Tilburg was een duidelijke meerderheid van de aanwezige kaderleden niet bereid wat uit het loonzakje in te leveren ten behoeve van meer werkgelegenheid en behoud van sociale voorzieningen. Van een verslaggever SCHIPHOL In een al jaren slepend conflict over de luchtvaa rovereenkomst tussen Nederland en de Sowjet-Unie heeft de rijksluchtvaartdienst thans besloten duidelijke druk op de Rus sische luchtvaartmaatschappij Aeforlot te gaan uitoefenen. Geëist wordt dat de opbrengsten op de luchtlijn Amsterdam- Moskou op basis van gelijkheid worden gedeeld met de KLM. Als stok achter de deur heeft de rijksluchtvaartdienst laten weten, dat alleen bij inwilliging van deze voorwaarde de winterdienstregeling (ingaande 1 november) zal worden geodgekeurd. Met die eis is de luchtvaartlijn Amsterdam-Moskou in gevaar gekomen. Ook de SowJet- Unle heeft de winterdienstregeleing, zoals die door de KLM voor de vluch ten naar Moskou is ingediend, nog niet goedgekeurd. Eén van de voornaamste grieven van de KLM is dat zij in de Sowjet-Unie geen vliegbiljetten mag verkopen. Wie zich in Moskou bij de KLM- vertegenwoordiger vervoegt met het verzoek geboekt te worden voor een vlucht naar Nederland, wordt ver wezen naar Aeroflot, want de Rus sische overheid eist nu eenmaal dat Aeroflot. alleenrecht van de boekin gen heeft. Weliswaar behoort de Russische maatschappij passagiers die dat vragen ook te boeken op KLM-vluchten, maar zo luidt de klacht het gebeurt maar al te vaak dat dit wordt geweigerd met het ex cuus dat de KLM-vlucht al volge boekt is. Volgens een woordvoerder heeft de KLM inderdaad in de Sowjet-Unie vrijwel geen enkele wervingsmoge lijkheid. „Wij zijn voor boekingen op onze vluchten naar Amsterdam ge heel afhankelijk van wat Intourist (het Russische staatsreisbureau) en Aeroflot ons toespelen." Als tegen maatregel tegen deze situatie heeft de rijksluchtvaartdienst in Neder land aan Aeroflot verboden om zelf boekingen te verrichten. „Formeel is de KLM ln Nederland voor de vluch ten op de lijn naar Moskou de enige verkoopagent. Gebleken is dat Aero-" flot in Nederland toch voor haar ei gen vliegtuigen passages boekt. De controle op deze in feite verboden gang van zaken is in het vrije Westen nu eenmaal veel moeilijker uit te oefenen dan in de Sowjet-Unie en dus trekt Aeroflot zich van het ver bod niets aan," aldus de KLM- zegsman. ADVERTENTIE weet er alles van' Dc landelijke VVV -geschenkbonnen zijn bij alle Fleurop-bloemisten inwisselbaar voor een lleunge surprise j In Rotterdam vertegenwoordigde FNV-vicevoorzitter Spit het FNV- bestuur voor ruim duizend kaderle den, wat minder dan was verwacht. Spit kreeg het zwaar te verduren. In april al hebben de leden de ideeën van Kok en Spit, om een stukje prijscompensatie op te offeren voor werkgelegenheid en sociale voorzie ningen. duidelijk van de hand gewe zen. Dftzneninsvan de leden over het nieuwe FNV-plan is dus al bekend. ..Wanneer wordeh wij nu eindelijk eens serieus genomen door de FNV- leidlng? De top moet uitvoeren wat de basis eist", aldus kaderleden. Minder aanhang De enkele kaderleden in Rotterdam die het voor de FNV-top en haar voorstellen opnamen, hadden in de zaai duidelijk mirtder aanhang dan de opposanten. Ook in Tilburg waar FNV-vooizitter Kok aanwezig was. kreeg een kaderlld dat pleitte voor korter werken ten behoeve van meer werkgelegenheid, bijna geem bijval. De mening overheerste in Tilburg dat aan het loonzakje net zo min mag worden getornd ais aan de soci ale voorzieningen. Van een keuze tussen deze twee wilde men niet horen. In zijn openingstoespraak in Tilburg verweet FNV-voorzitter Kok de werkgevers dat zij „de kans op een centraal akkoord op zijn minst heb ben gehalveerd" door „botweg" de FNV-eis voor een prijscompensatie van 40 gulden per maand per 1 okto ber j.I. af te wijzen. „De heren werkgevers voelen zich kennelijk sterk met een kwart miljoen werklo zen op straat", aldus Kok. Offer Spit hield in Rotterdam zijn gehoor voor dat een offer nodig is voor goede sociale voorzieningen, „een offer uit solidariteit en rechtvaar digheid. maar ook een offer uit wel begrepen eigenbelang. Een terug houdend loon- en arbeidsvoorwaar denbeleid is geen kwestie van inle veren, maar wel een kwestie van een verstandige verdeling van datgene waarover we kunnen beschikken", aldus Spit. Hij wees erop dat de FNV-leiding voor 1 Januari uitdruk kelijk herstel eist van de vroegere prijscompensaties. Zolang er volledige prijscompensa tie komt. is er van echt inleveren nog geen sprake, stelde Spit Een vakbeweging die echter domweg al leen maar meer koopkracht eist en daarbij geen rekening houdt met de werkloosheid, „zo'n vakbeweging is geen knip voor de neus waard," riep Spit zijn opposanten in de zaal toe. Evenals Spit in Rotterdam verweet FNV-bestuurder Bode op de Gro ningse kaderbijeenkomst het kabi net Den Uyl en met name minister Lubbers van economische zaken dat het veel te angstig is om ten behoeve van meer investeringen en werkgele genheid veranderingen aan te bren gen in het huidige economische systeem. De komende weken houden de FNV- bonden ledenvergaderingen ter be spreking van het „FNV-plan '77". Op 22 november stelt de federatie- raad van de FNV dit plan definitief vast. In deze raad zitten naast het FNV-bestuur alle voorzitters van de FNV-bonden. ADVERTENTIE Van onze onderwijsredactie BILTHOVEN We moeten ervoor oppassen dat het optimisme van de onderwijspolitiek van de jaren zestig niet omslaat in pessimisme. De resultaten van de vernieuwing zijn misschien minder groots dan sommigen verwacht hadden, dat mag ons niet blind maken voor het vele wat in scholen reeds gedaan is en nog steeds gedaan wordt. Hoewel er ook somberder stemmen opgingen was dit toch het geluld dat de boven toon voerde op de conferen tie in Bilthoven over „De school als werkplaats in de samenleving". De conferen tie was georganiseerd in de Werkplaats, de school die vijftig jaar geleden door Kees Boeke werd gesticht. Behal ve onderwijsdeskundigen uit alle windstreken waren er ook heel wat oud-werkers van de Werkplaats, onder an dere de dochters van Boeke. en uniform beeld." Steven ten Brinke, lector in Utrecht en voorzitter van het schoolbestuur van de werkplaats, liet zich nogal negatief uit over de ontwik kelingen in het Nederlandse onderwijs: „Tot voor de jaren zestig was het Nederlandse onderwijs bijna een stilstaand water, toen ging er even een frisse wind door de scholen, maar nu vertonen de meeste scholen weer een grijs In beweging Tegen die bewering kwam H. Jacobs, voorzitter van de commissie-middenschool in het geweer. Hoewel zelf voor al betrokken bij een klein aantal experimenterende scholen, getuigde Jacobs toch van de overige scholen in Nederland dat deze in meerderheid volop in bewe ging zijn. „Ik pik het niet als iemand zegt dat de meeste scholen grijs zijn". Jacobs bleek niet alleen te staan. Geoffry Cooksey, di recteur van een school in de nieuwe Engelse stad Milton Keynes, zei hetzelfde over Engeland: „Zeer veel scholen hebben progressieve ideeën doorgevoerd. Niet elke school is even ver. maar overal vind je wel bepaalde verbeterin gen Het enige waardoor de vernieuwing kan worden af geremd is de slechte econo mische situatie of ons eigen pessimisme. Dat laatste is het grootste gevaar". Er was nog een Engelse spre ker: Stuart Maclure, hoofdre dacteur van de wekelijkse onderwijsbijlage van de Ti mes. Hij schetste de wissel werking tussen veranderin gen in het maatschappelijk bestel en in het onderwijs. Zo liet hij zien hoe de progressie ve scholen die tussen de twee wereldoorlogen in Engeland ontstonden inspeelden op veranderende inzichten omtrent gezag, democratie, sex, gezin, enzovoorts. Maclu re legde er de nadruk op. dat een school alleen succes heeft bij vernieuwingen als de docenten één team vor men, ais de ouders goed wor den voorgelicht en als de school goede betrekkingen heeft met de directe omge ving. De onderwijssocioloog dr. C.E. Vervoort erkende dat de invloed die de school op de samenleving heeft gering is. Rita Tien jaar geleden dachten ve len dat de school het ideaal van gelijke kansen zou kun nen verwerkelijken. Nu kij ken we daar wat nuchterder tegenaan, maar aan de ande re kant mogen we ons idealis me niet laten varen. Juist nu de overheidsbemoeienis steeds verder wordt uitge breid zou het goed zijn daar bij opnieuw te denken aan initiatieven van onderop, zoals ook het initiatief van Kees Boeke vijftig jaar ge leden van onderop kwam. Zo onbelemmerd als zij steeds de toekomst inkijkt, wil zij óók bij mist zien. Daarom laat zij op haar auto natuurlijk Hella halogeen mistlampen monteren. Vraag om gratis prod uk tan-foldar an cartoon sticker Sluytar b. franc Iscusdraat 40 Utrecht Cl 1 fl tal 030 61.41.41. ltst

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 3