L
Zending en evangelisatie
accentueren hun eenheid
Intercommunie nog
geen kans bij Rome
Kerk in de wereld
Nieuw maandblad
wil vrijgemaakten
tot elkaar brengen
Vandaag
Intentieverklaring aan synode
Duitse bisschoppen
tegen bijbelvertaling
Conferenties
„Vice-paus is
pure fantasie"
R.k. kerk
bestudeert
ontzuiling
Onze adressen:
Brüsewitz
misschien niet
voor niets
gestorven
OONOERDAG 21 OKTOBER 1976
KERK
TROUW/KWAR
Van een onzer verslaggevers
LEUSDEN Deputaten voor evangelisatie en het centraal orgaan voor de zending in de
gereformeerde kerken hebben een gezamenlijke verklaring aan de synode gezonden. Daarin
spreken zij zich uit voor een zeer nauwe samenwerking tussen zending en evangelisatie.
Tussen zending en evangelisatie is
volgens hen geen wezenlijk verschil.
Wel willen zij om praktische redenen
twee aparte organisaties laten be
staan. waarvan de ene zich richt op
werk bulten Nederland en de andere
op werk in eigen land. Zij willen dit
consequent doorvoeren, zodat de
zending bepaalde takken van werk
ln Nederland overdraagt aan de
evangelisatie. Om de eenheid te ac
centueren willen zij ook. dat het op
de duur komt tot één gezamenlijke
begroting en geldwerving.
De Intentieverklaring Is het gevolg
van een Jaar Intensief contact tussen
de beide deputaatschappen. Daar
bleek, dat bij zending en evangelisa
tie over en weer het Inzicht groeit,
dat de Jonge kerken overzee en de
kerken ln Nederland elk in hun eigen
situatie ln principe met dezelfde uit
dagingen te maken hebben. In het
helpen dragen van de missionaire
verantwoordelijkheid hebben zen
ding en evangelisatie elkaar dan ook
steeds meer nodig.
Taakverdeling
De gezamenlijke verklaring luidt als
volgt.
Zending en Evangelisatie zijn in
principe vormen van één en dezelfde
missionaire verantwoordelijkheid
van de gemeente;
voor elke kerk in elk land zijn de
verkondiging van het evangelie aan
hen die vreemd zijn aan het evange
lie en aan hen die vervreemd zijn van
Ds A. Vos, directeur van het
gereformeerd zendingscentrum.
het evangelie nauw met elkaar sa
menhangende taken;
bovengenoemd onderscheid is
daarom als zodanig niet meer te han
teren als criterium voor een taakver
deling tussen Zending en Evangeli
satie;
de taakverdeling tussen de orga
nen v^h Zending en Evangelisatie
kan op pragmatische gronden be
paald worden door dienstverlening
t-b.v. werk bulten Nederland en werk
binnen Nederland;
dit laatste betekent een over
dracht van verantwoordelijkheid
voor bepaalde taken van de gerefor
meerde zendingsorganen binnen Ne
derland. zoals taken t.b.v. de arbeid
onder Afro-Aziatische studenten en
Surinamers aan organen voor de
Evangelisatie;
vanuit de zending-in-zes-
continenten-gedachte (m.n. op het
punt van de wederzijdse assistentie)
èn vanwege het bezig-zijn met ver
wante vraagstukken in Zending en
Evangelisatie èn voor het op elkaar
afstemmen van de binnenlandse
diensten van Zending en Evangelisa
tie is een voortdurend en toenemend
samenspel tussen organen van Zen
ding en Evangelisatie onmisbaar;
dit samenspel maakt een geïnsti
tutionaliseerd overleg voor contact
en samenwerking nodig;
vanwege de éénheid tussen Zen
ding en Evangelisatie en t.b.v. een
goede beeldvorming daaromtrent in
onze kerken lijkt het gewenst om toe
te groeien naar één missionaire be
groting en geldwerving;
in onderling overleg tussen depu
taten voor de Zending en de Evange
lisatie dient in de toekomst te wor
den aangegeven welke prioriteiten in
de missionaire dienstverlening ge
wenst zijn.
Als de gereformeerde synode zich
hierover in november heeft uitge
sproken, zullen de consequenties na
der moeten worden uitgewerkt.
De 29-jarige James Coakley uit Arlington en zijn 25-jarige
vrouw Sarah is het
eerste echtpaar in Engeland dat samen een onderwijspost
aan de Lancaster-universiteit deelt. Het paar geeft om de
beurt les in godsdienst. James en Sarah, die ook het salaris
keurig delen, zijn nu een jaar getrouwd.
AMSTERDAM De Romeinse curie blijft nee zeggen tegen de
intercommunie. Zij heeft de overeenstemming, die (onder meer
in Nederland) in het theologisch onderzoek bereikt is. nog
allerminst aanvaard. Aldus dr August B. Hasler, docent aan de
universiteit van München en gelegenheidsmedewerker aan het
Romeinse secretariaat voor de eenheid.
Van een onzer verslaggevers
VLAARDINGEN „Saamhorig" is de naam van een nieuw
maandblad, dat deze week van start is gegaan en dat tot doel
heeft herstel van de breuk in de gereformeerde kerken (vrijge
maakt). In de redactie zitten zowel „binnenverbanders," als
„buiten verbanders."
In het eerste nummer schrijft de
redactie, dat al langere tijd verschil
lende leden van beide kerken een
sterk onbehagen koesterden over de
breuk van de jaren 1967 e.v. en over
de stilte, die geleidelijk rond de
scheuring en de gevolgen ervan was
gevallen. Het nieuwe blad wil deze
stilte doorbreken en de breuk weer
bespreekbaar maken. Volgens de re
dactie zijn er ln beide kerkengroepen
velen, „bij wie de pijn om de ge-
scheurdheld van Christus' gemeente
Is gebleven"
De verschrikkelijke scheur mag geen
geaccepteerde zaak worden, aldus
de redactie. De niet te onderschatten
verschillen van inzicht, die voor een
deel oorzaak waren van de breuk,
zullen opnieuw aan de orde moeten
komen. Ook tijdens het hoogtepunt
van de crisis is van een werkelijk
fundamenteel doorspreken over de
vragen rond belijdenis, kerkverband
en kergrenzen vaak weinig sprake
geveest, volgens de redactie. De le
zen zullen de gelegenheid krijgen,
als mondige kerkleden mee te spre
ken. „Saamhorig" hoopt, dat de cari-
caturen, die ln de loop der jaren van
elkaar gegroeid zijn, op deze wijze
zullen verdwijnen. Ook al lijkt her
stel van de breuk een utopie, dan
nog bUjft volgens de redactie kerke
lijke eenheid opdracht.
Naam
Toen al min of meer beslist was over
de naam van het nieuwe maandblad,
ontdekte de redactie pas. dat kerke
lijk Nederland al een blad kent. dat
«Saamhorig" heet. te weten het or
gaan van de raad van kerken. Toch
werd besloten deze naam te
bandhaven.
De redactie schrijft daarover. „De
lezerskring is totaal verschillend en
ook de inhoud zal naar valt aan te
nemen zozeer afwijken dat voor ver
warring geen vrees behoeft te be
staan. Dêar een blad. doortrokken
van een geest van moderne oecume
ne. die eenheid boven alles stelt en
waarheid en leugen vermengt. Hier
naar we bopen en bidden een zoeken
naar een eenheid die geworteld is in
de waarheid, vanuit het besef dat
slechts in het samen belijden van de
waarheid Gods in Christus echte
eenheid te vinden is."
De redactie bestaat uit de buitenver
banders Ad de Boer (van de EO) en
A. Ros. en de binnenverbanders S.
W. P. Verkade en H J. Zemel. Het
adres van het blad is Zuidbuurtse-
weg 2a, Vlaardlngen.
STUTTGART De gezamenlijke
vertaling van het Nieuwe Testament
van de protestantse en rooms-
katholieke bijbelorganisaties in
West-Duitsland. waaraan al tien
jaar is gewerkt, heeft onverwachte
tegenslag gekregen. Het zal daar
door waarschijnlijk niet meer luk
ken. deze vertaling begin volgend
jaar op de markt te brengen.
Op het laatste ogenblik zijn bezwa
ren binnengekomen van de Duitse
bisschoppenconferentie. De secreta
ris-generaal van de protestantse bij
belgenootschappen. ds Siegfried
Meurer. heeft gezegd, met deze be
zwaren niet gelukkig te zijn. De bij
beltekst moet volgens hem voorrang
hebben boven eenzijdige dogma
tische stellingname. De katholieke
bijbelorganisatie heeft op beide par
tijen een beroep gedaan om de
grootst mogelijke soepelheid te be
trachten.
Hasler schrijft dit in het internatio
nale tijdschrift Concilium, dat dit
maal gewijd is aan de oecumenische
studies over de persoon en de leer
van Luther. In hun voorwoord mer
ken de Tübingse theologen Walter
Kasper en Hans Küng op. dat de r.k.
bestudering van Luther de laatste
tientallen jaren beslissenden voor
uitgang heeft geboekt, maar dat de
officiële kerk deze ontwikkeling nog
niet heeft doorgemaakt.
..Concilium" geeft uitgebreide infor
matie over de stand van over
eenstemming tussen rooms-
katholieke en lutherse (en andere)
theologen, alsmede over de langjari
ge pogingen om de officiële pauselij
ke ban over Luther opgeheven te
krijgen. Küng en Kasper spreken de
hoop uit. dat Rome het door velen
verwachte verzoenende woord kan
spreken.
Maar volgens Otto Hermann Pesch,
die de huidige stand van de eenstem
migheid beschrijft, moet op dit ver
zoenende woord nog niet gerekend
worden. Hij herinnert aan de rede
van kardinaal Willebrands als hoofd
Werkdag over macht, van Kerk en
Vrede, zaterdag 23 oktober in het
Markuscentrum. Wijnesteinlaan,
Utrecht. Inleiders drs Herman de
Lange en dr Ernst Stern. Inl. en
aanm. tel. 033-32133.
Geloofszekerheid vandaag. Ont
moetingsdag geref. mannenbond,
zaterdag 23 oktober 10 uur. Imma-
nuelkerk, Ermelo. Spreker dr J. S.
Hielema Inl. tel. 01745-2701.
van het secretariaat voor de eenheid
op de assemblee van de lutherse
wereldfederatie te Evian bij Genève
in 1970.
Bij die gelegenheid, aldus Pesch,
sprak Willebrands lovende woorden
over Luther als de grote zoeker naar
de waarheid van het evangelie, maar
hij deed geen zakelijke concessie
waar Luthers theologie werkelijk
„pijn" zou hebben gedaan. Zelfs deze
voorzichtige benadering door Wille
brands ging de Romeinse curie nog
te ver.
ROME (UPI) Het Vaticaan heeft
het bericht over de benoeming van
een vice-paus van de hand gewezen
als „pure fantasie". De woordvoer
der van het Vaticaan verduidelijkte
echter niet, waarom het Vaticaan
ruim een etmaal heeft gewacht met
reageren.
Achter het bericht in de het Mila
nese dagblad II Giornale. dat paus
Paulus op het punt stond een deel
van zijn taken over te dragen aan
een „tweede man." waren overigens
al direct vraagtekens gezet. De r.-k.
kerk kent het instituut van vice-
paus niet. Invoering ervan zou on
vermijdelijk de indruk wekken, dat
een regerende paus al een voorkeur
uitspreekt over de persoon van zijn
opvolger. Maar het aanwijzen van
een nieuwe paus is het absolute
recht van het college van kardi
nalen.
UTRECHT De r.k. kerk in Neder
land gaat op korte termijn de
vraagstukken van de deconfessiona-
risering of ontzuiling onder de loep
nemen. De bisschoppenconferentie
heeft besloten tot oprichting van
een stuurgroep en aanstelling van
een fulltime studiesecretaris.
Op veel gebieden van de samenle
ving vindt een snelle ontzuiling
plaats. Het wegvallen van het predi-
caat „rooms-katholiek" bij sommige
onderwijsinstituten, fusies van in
stellingen in de gezondheidszorg, de
vakbeweging en meer plaatst de r.k.
kerk voor de dringende vraag, hoe in
deze nieuwe situatie het katholiek
getuigenis kan worden uitgedragen
en aan de katholieke levensovertui
ging gestalte kan worden gegeven,
zonder dat op de weerbaarheid van
de enkeling een te zware wissel
wordt getrokkèn.
De studiesecretaris krijgt een om
vangrijk pakket taken toebedeeld.
Hij zal de feitelijke ontzuiling per
sector van het maatschappelijk le
ven en per regio alsook de studies
daaromtrent inventariseren. Ook
zal hij nagaan waarom confessione
le organisaties verdwijnen of fusies
aangaan en zal hij een analyse ma
ken van de factoren, die de ontzui
ling versnellen of vertragen.
De studie van de ontzuiling hoort
natuurlijk bij uitstek thuis bij de
katholieke raad voor kerk en samen
leving. Maar omdat deze raad nog
pas kort werkt hebben de raad en de
bisschoppelijke beheerscommissie
in goed overleg op zich genomen het
studieproject samen aan te vatten.
(ADVERTENTIE)
Deze week in Hervormd Nederland
Interview met
Jan Foudraine.
Het einde van een illusie: groeien uit
onmacht of de groei van geluk?
Redding van de wereld komt van de
Burgemeester Schols: Waar heb ik
de brutaliteit vandaan gehaald?
In Zweden is de toekomst al heden
daagse werkelijkheid.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES:
PLAATS:
TEL.NR.:
ab.prijs 28,50 per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan:
Antw.nummer 1776, Den Haag. Bel
len mag ook: 070-512111. Ook in d<
losse verkoop. j
door Aldert Schipper
AMSTERDAM
Postbus 659.
Wtoautstraat 131
Tet 020-913456
Tele* 13006
«OTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 940
Westbiaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
0€N HAAG/LEIDEN
Poslbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Poslbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
Het afgelopen weekeinde zijn
de DDR-burgers naar de stem
bus geweest om een nieuwe
Volkskamer te kiezen. Daarbij
zijn aan de Christelijk Demo
cratische Partij (CDU) op
nieuw vele stemmen toegeval
len. Deze partij, die een Bijwa
gen is van de communistische
staatspartij SED, en dat ook
bewust wil zijn. heeft het de
afgelopen maanden moeilijk
gehad met het kerkelijk ge
oriënteerde publiek, waar deze
partij haar kiezerssteun aan
ontleent.
De moeilijkheden waren al eerder
dit jaar begonnen, tijdens de discus
sie die het hele land voerde over de
nieuwe grondwet In het ontwerp
ontbrak een uitdrukkelijke verwij
zing naar de godsdienstvrijheid.
Daartegen morden heel wat be
zorgde mensen, maar de CDU liet
opgewekt weten, dat een uitdrukke
lijke garantie van godsdienstvrij
heid in een socialistische grondwet
net zoiets overbodigs was als een
aparte mededeling dat je er kunt
tumen in statuten van een gymnas
tiekvereniging. In de socialistische
maatschappij zou volgens de CDU
ieder vanzelf ook aan zijn religieuze
trekken komen, zei vice-voorzitter
Heyl van de CDU Tenslotte werd in
de grondwetstekst toch een verwij
zing naar godsdienstvrijheid opge
nomen. waarmee de CDU enigszins
in haar négligé werd gezet door een
SED. waarvan zij zo trouw en
zorgvuldig steeds de slippen had
getorst.
Tragedie
Een veel ernstiger en dieper ingrij
pende gebeurtenis was de geslaagde
poging tot zelfmoord van de
Oostdultse dominee Oskar Brüse
witz in augustus. De ontzettende
tragedie in Zeitz sloeg als een golf
door de DDR De bevolking begreep
heel goed waarom Brüsewitz tot de
ze wanhopige daad was gekomen
hij vond dat de kerk veel te ver
gegaan was in het toegeven aan de
verlangens van de Oostdultse
staatsorganen. De officiële partijor
ganen trachtten de tragedie te ver
kleinen tot een wanhoopsdaad van
een psychisch onevenwichtig mens.
die teveel naar de propaganda uit
het Westen had geluisterd. Maar de
mensen beseften wel degelijk dat
hier een zeer ernstige kwestie aan de
orde werd gesteld. De kennis
omtrent de zelfmoord van Brüsewitz
ontving de kerkelijk belangstellen
de DDR-burger trouwens niet uit
zijn eigen krant of kerkblad. De or
ganen van de SED en de CDU deden
of we hier te maken hadden met een
dwaze hals. maar de mensen hebben
geleerd de propaganda te doorzien.
Dat kan niet gezegd worden van de
evangellcalen in West-Berlijn. die
een massale „Tagung" hielden, waar
Brüsewitz' getuigenis meteen ook
geldig werd verklaard als protest
tegen de wereldraad van kerken, die
steun verleent aan „communisten"
ln zuidelijk Afrika. De enige uitge
wogen reactie kwam van de leiding
van de evangelische kerk in de DDR
en van bisschop Scharf van Berlijn.
De postbestellers in de DDR hadden
het gemakkelijk in het laatste week
einde van september, want zij hoef
den geen kerkelijke bladen te be
stellen. De vijf evangelische zon
dagskranten waren geen van alle
verschenen, omdat zij de kansel-
boodschap van de voorgaande zon
dag bevatten. In deze boodschap
werd gesproken over spanningen in
de DDR. De kerkleiding zei dat deze
spanningen nu maar eens niet ver
drongen maar openlijk besproken
dienden te worden. De leiding van
de DDR had het zo gedraaid dat de
zetters weigerden zo een rare oproep
in lood te gieten, maar iedereen be
greep dat hier de staat openlijk door
de kerkleiding werd uitgedaagd.
Luisteraars
In alle kerken hadden de zondag
tevoren reeds onbekende, met pot
lood en papier uitgeruste luisteraars
gezeten, die nauwkeurig toehoorden
of de dominee de kanselboodschap
voorlas, noteerden hoeveel mensen
onder zijn gehoor zaten en hoe de
gemeente er op reageerde De statis
tiek schijnt de leiding van de SED
bevestigd te hebben in haar vermoe
den dat er onrust onder de bevol
king was en dat er een groeiend
gevoel van zelfbewustzijn bestond.
Er kwamen echter geen belangrijke
tegen de kerk gerichte maatregelen.
Weliswaar had bisschop Class vori
ge maand grote moeilijkheden met
het krijgen van een inreisvisum voor
de DDR. maar de SED-leiding putte
zich een maand lang uit in vriende
lijkheden tegen de kerk. terwijl an
deren er van langs kregen. Een
groepje van drie jonge intellectue
len uit de omgeving van Karl Marx
Stadt, dat een oproep had gepubli
ceerd om de mensenrechten beter
tot ontplooiing te brengen in de
DDR werd gearresteerd Maar er
kwam een petitionnementsactie op
gang. waar duizenden burgers aan
meededen en waarin partijleider Er
ich Honecker gevraagd werd de ar
restanten toestemming te geven het
land te verlaten. Een ander opmer
kelijk evenement is het eerste optre
den van de politieke liedjeszanger
Wolf Biermann. Deze bekende aan
hanger van het humane socialisme
kwam voor het eerst sinds elf jaar
weer voor zijn publiek te staan, uit
gerekend in een kerk. Deze man
schijnt nog wat te verwachten van
de kerk in de DDR. om in dat land
een beetje menselijke warmte te la
ten gloeien. De zelfmoord van
Brüsewitz. de arrestatie en de peti
tie van de burgerrechtsmensen in
Karl Marx Stadt en het optreden
van Biermann hebben de SED. zo
vlak voor de verkiezingen van afge
lopen zondag in een alarmtoestand
gebracht.
Synode
Tussendoor kwam de synode van de
evangelische kerk. waarnaar leder
een in dat land uitzag. Want: wat
zou de kerk nu zeggen over haar
relatie met de staat. De gebeurte
nissen voorafgaand aan de synode
waren niet zo best. De synode werd
gehouden in Züssow bij Greifswald.
in het noorden van de DDR. De
vertegenwoordiger van de kerk uit
het Westen, bisschop D Helmut
Class, mocht niet over de grens. Sa
men met de uit Chili verbannen
bisschop Helmut Frenz werd hij bij
de grens tegengehouden. Doch later,
toen de synode aan de gang was.
mochten de twee het land binnen.
Een ander teken dat de DDR-Ieiding
kennelijk niet de kerk wilde treffen,
maar er slechts od uit was. te laten
zien wie er eigenlijk de baas is in het
land.
Dat zij de kerk niet wilde lastig
vallen bleek tijdens de synode. Hier
werd openhartig uit de school ge
klapt. Het was een althans groten
deels openbare bijeenkomst. De lei
der van de synode was bisschop D.
Albrecht Schönherr, de voorzitter
van de evangelische kerk in de
DDR. Hij vertelde dat hij zo pas met
de staatsleiding gepraat had over
twee onderwerpen: de onderwijsfa
ciliteiten voor christelijke jongelui
en over de bouw van kerken in nieu
we woongebieden in het land. In die
laatste kwestie, een moeilijk pro
bleem, omdat er veel nieuwe buur
ten gebouwd worden, kon Schön
herr vertellen dat de staat beloofd
had zich niet langer te zullen verzet
ten tegen kerkebouw, waarvoor de
kerk bescheiden plannen kon in
dienen.
Over de problemen in het onderwijs
sprak Schopijnherr heel openlijk.
Hij zei dat de communisten nu een
maal een ander onderwijsideaal
hebben dan de kerkmensen. De
staat wil communistisch ingestelde
mensen opleiden, die ook tot op
zekere hoogte een atheïstische in
stelling zouden hebben. „Wij zien
niet duidelijk hoe zich dit verdraagt
met het grondwettelijke principe
van de geloofsvrijheid en gelijkbe
rechtiging". zei SchHerr, maar hij
verwachtte hierover een nader ge
sprek met de autoriteiten te kunnen
voeren. Dit leek allemaal nogal ont
spannen. hoewel getuigend van rea
lisme. De evangelische bisschop uit
Maagdenburg, dr. Werner Krusche
ging veel meer ln op het wantrou
wen dat in veel kerkelijke gemeen
ten heerst tegenover de kerkleiding,
die men vaak te tolerant tegenover
de staat vindt. Hij gaf toe dat de
kerkleiding soms wat te toegeeflijk
is geweest tegenover de staat. Hij
vertelde dat hierin een verandering
komt. zonder dat het nu om een
confrontatie zal gaan. „De kerk zal
noch een hulpmiddel van de partij,
noch een Trojaans paard van de
contrarevolutie mogen zijn", zei
Krusche.
Tolerantie
Toen de synode ten einde ging. na
men de leden met algemene stem
men een resolutie aan. waarin zij
opriepen om een grondige „verdui
delijking" van de tegenstelling tus
sen de gegarandeerde godsdienst
en gewetensvrijheid aan de ene en
aan het „opvoedingsideaal van de
Gerald Götting
communistiscne persoonlijkheid in
het op eenheid gerichte socialis
tische onderwijssysteem" aan de
andere kant. Dat is heldere taal. De
ouders en opvoeders werden door de
synode aangeraden „op alle niveaus
zich in te spannen voor een sfeer van
tolerantie", hetgeen in de DDR een
protest is dat niet wordt misver
staan.
De communistische overheid rea
geerde gematigd op deze klare uit
spraken. Nog voordat afgelopen
weekeinde de DDR-burgers opge
trommeld werden om hun nieuwe
Volkskammer te kiezen, kwam de
werkgroep „Christelijke Kringen"
van het nationale front bijeen. De
groep riep de christelijke stemmers
op. niet na te laten op de een-
heidslijst te stemmen en verzekerde
hen tevens dat alle burgers in de
DDR gelijkberechtigd zijn. dat zij
dezelfde plichten hebben en kunnen
rekenen op gelijke achting. „Nie
mand wordt om zijn geloof bena
deeld en dat geldt vanzelf ook voor
kinderen, die uit een christelijk ge
zin komen, zei ene Werner
Kirchhoff. die kandidaat is voor het
centraal comité van de SED.
Tegelijkertijd riep staatssecretaris
Hans Seigewasser voor kerkelijke
vragen de 150 aanwezige dominees
op. door te gaan met hun vredes
werk. waar de kerken met zoveel
belofte aan waren begonnen. De do
minees moesten maar niet vergeten
volgend jaar juni naar Moskou te
reizen voor de wereldbijeenkomst
van godsdiensige vredeskrachten.
Zo hernam de ontwikkeling van de
verhouding tussen kerk en staat in
de DDR haar loop, maar het ls niet
meer helemaal zoals het ls geweest.
VLOEKEN
In de discussie die naar aanle
van bepaalde uitpraken op de
formeerde synode is opgelaaid
het „vloeken" is ook vaak het
gebod genoemd. Prof. Kook
taalt dat in zijn bijzonder i
bevelen boekje „De tien g
(Bosch en Keuning. Baai
volgt: „Bedien u niet domw
de naam van de HERE uw
Want de HERE zal beslist nil
schuldig achten wie zich dqi
van zijn Naam bedient." Het ij
de moeite waard om toch iet*
te weten van de „teksten"
we ons in een discussie bï
Prof. Koole wijst er dan allere
dat het werkelijk om die naai
die in onze „vertaling" mét H]
aangeduid. In het hebreeuws i
daar het zg. vierletterwoord: J!
waarvan de uitspraak
vaststaat. Over zijn eigen vert
schrijft prof. Koole dan verder I
opzet koos ik de vertaling „zie 1
dienen", om te laten uitkomei i
de bedoeling van dit gebod nk i
zeer is, dat wij deze Naam nieti
keloos in de mond mogen ne i
maar dat deze Naam niet doa i
gebruikt mag worden om er ieti i
te bereiken waarvoor die Naam i
niet gegeven is. Het woord, d i
het oorspronkelijk gebruikt
kan letterlijk vertaald worden
„opheffen".Zulke precieze I
vens kunnen misschien heel I
twisten voorkomen. Bij dat i t
...opheffen" moest ik meteen de t
aan de dominee bij wie ik catec
tie kreeg. Ook hij had het daar:
over. Hij zei zoiets als dit: God
zijn Naam in ons midden. Nu
ten wij die Naam opheffen, i
dan wel waarvoor die Naam gegi
is. Met eerbied en niet te gema
lijk. Niet om er je tegenstander
dood te slaan. Of om er je verlt
heid mee weg te werken. Of om
met een soort zalf dicht te pit
ren. Maar wel opheffen! Je maj j
naam ook niet niet-opheffen ei
maar laten liggen. En dat bedi I
zij zeker niet die ertoe manend 1
Naam van God met grote bes
denheid te „gebruiken."
DlS
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bodegraven: J. P on
Roon te Zeist; te Epe (buiteng. ei
gem J. Korpershoek te De
Stavenisse: L. C. Talsma, k:
Den Haag; te Maartensdijk (b.i Ne
toez.); D. Plantinga, leraar gftte
Ede (verb. ber.).
Aangenomen naar Apeldoornil
Labrie te Havelte.
Bedankt voor Stellendam-
Veldhuizen te Wapenveld.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Veenwoui
wal: W. R. Barkema te RotteifP®
Charlois.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Steenwijk: G. val
gen te Grand Rapids (VS); te
pel: H. Scholte te Rotterdam
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Lelystad: J. Dril
Oostkapelle.
Bedankt voor Haarlem: A. Hof!®'
land te Krabbendijke; voor
C. v. d. Poel te Yerseke; voorflf"0
Geldermalsen: R. BoogaL
Leiden. We
sou
Lercaro
Op 85-jarige leeftijd is
kardinaal Lercaro. oud-a
schop van Bologna en een
vooruitstrevendste leiders vi
r.k. kerk in Italië. Lercaro kn
ternationale bekendheid tijde
tweede Vaticaans concilie. I
hoorde met mannen als Alt
Doepfner en Suenens tot de
die weigerde mee te werken al
curiaal voorgekauwd concilit
voornamelijk zou dienen tot 6
tiging van de kerkelijke statui
Hij stimuleerde het conclliï
zijn beklemtoning van de thee
van de armen en door zijn bijdi 1
aan de liturgievernieuwing. B
klemtoonde het gemeensch! f
rakter van de liturgieviering. I
ro werd belast met de leiding?
postconciliaire raad voor de li»
In snel tempo gaf hij uitvoerin 1
de conciliaire vernieuwing vs
liturgie, maar in 1967 werd hij« F
nooit opgehelderde omstani i
den gedwongen af te treden.
Prof. S. van der Lin
Tijdens de viering van de 77t
van de gereformeerde theolof r
studentenvereniging „Voetius
aan prof. dr S. van der Lind' 1
bundel aangeboden, getiteld j
gang en Voortgang der Reform
Prof. Van der Linde, die oc
officieel afscheid nam als h' 1
raar aan de rijksuniversiW
Utrecht, is erepracses van dit j
logendispuut. Het boek is een> l'
uit lezingen en artikelen vanp r
sor Van der Linde, waarvan
ge nog niet eerder zijn gepublx
Zo is ook zijn afscheidscollege f
„Gisbertus Voetlus in zijn cd
met Jean de Labadie" opgend
De bundel is verschenen bij
Bolland te Amsterdam
