Kabinet: geen uitstel
aanleg rijksweg 19
endat drink je.
Uit de weekbladen
Arts met een kleine
praktijk verwijst niet
zo snel naar specialist
De politiek in de kunst
Kans dat motie na aanneming niet wordt uitgevoerd
Weinreb
Drees jr.
Erfelijkheid
Bijlmermeer
Regeerakkoord
Van Agt
Drie is te veel
Gezondheidszorg wordt niet slechter
„Patiënt raakt
in de knel door
te veel hulp"
Veelzijdige aanpak
in psychiatrische
instituten is nodig
DONDERDAG 21 OKTOBER 1^76
TROUW/KWARTET
De (on)herkenbaarheid van de wereldpolitiek speelt een belangrijke rol op de derde Internatio
nale beurs van eigentijds kunst in Parijs. De beeldhouwer William King stelt zijn Uncle Sam"
tentoon (links) en een naamloze sculptuur van Marisol lijkt veel op de Franse staatsman De
Gaulle.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet voelt er niet voor de werkzaamheden voor de aanleg van rijksweg 19
tussen Rotterdam en Den Haag op te schorten. Minister Gruijters zei gisteren in de Tweede Kamer
in bedekte termen dat indien de Kamer vanmiddag een motie-Voortman (PvdA) aanneemt, waarin
opschorting gevraagd wordt, de regering deze motie niet zal uitvoeren.
De minister betoogde gistermiddag
In de Kamer bij de behandeling van
het wetsontwerp over het recreatie
gebied Midden Delfland (waar
rijksweg 19 dwars doorheen komt)
dat de regering de eventueel aange
nomen motie zal betrekken bij de
structuurnota verkeer en vervoer,
waaraan momenteel de laatste hand
gelegd wordt. In die nota, zo zei
minister Gruijters alvast, worden al
leen argumenten genoemd om
rijksweg 19 wél aan te leggen.
De weg moet de zesbaans rijksweg 13
tussen Den Haag en Rotterdam
gaan ontlasten en zal leiden van de
Schledamse Beneluxtunnel naar het
RIJswijkse verkeersplein Ypenburg.
De weg moet in 1981 gereed zijn. en
aan de eerste werkzaamheden er
voor zijn al 45 miljoen gulden uitge
geven.
Niet voorspelbaar
In het Kamerdebat van gisteren
bleek overduidelijk dat de uitslag
van de stemming die vanmiddag
plaatsvindt niet te voorspellen valt.
omdat er ongeveer evenveel voor- als
tegenstanders zijn. Progressieve
fracties zijn tegen de weg. evenals
DS'70 en waarschijnlijk een klein
aantal christen-democraten. Ervóór
zijn nu de gehele WD. de CPN. het
merendeel van de CDA-fracties en
de kleine fracties.
Kamer en regering werden het giste
ren over het algemeen eens over re
gelen voor de inrichting van de buf
ferzone Midden Delfland tussen
Delft en de Rotterdamse steden
band. In de afgelopen maand werden
er maar liefst 49 wijzigingsvoorstel
len merendeels op details door
Kamerleden ingediend, waarvan er
zo n dertig door de regering overge
nomen werden. Over de overige
wordt vanmiddag gestemd.
Staatssecretaris Meijer (CRM) deel
de de Kamer mee dat de gemeente
Rotterdam heeft meegedeeld finan
cieel niet in staat te zijn een bijdrage
aan de inrichting van het gebied te
leveren. Dat betekent dat er een te
kort van 20 procent in de exploitatie
ontstaat, waarvoor minister Gruij
ters nu de gemeente Den Haag wil
interesseren, omdat veel Hagenaars
van het gebied gebruik zullen gaan
maken.
Haagse Post:
Aad Nuis heeft ernstige kritiek op
het rapport Weinreb. In de Haagse
Post noemt hij het een „ontzettend
unfair, slecht gemaakt, boos en dom
stuk proza". „Het wereldbeeld van
Weinreb." zo zegt Nuis die vroeger
meende dat Weinreb onschuldig
was, „ls in dit rapport omgeslagen in
een wereld waarin iedereen, tot de
SD'ers toe. deugt, deugt van te
voren, deugt vooral als hij Iets tegen
Weinreb heeft ln te brengen". Overi
gens twijfelt Aad Nuis op het
ogenblik wel aan Weinreb.
Martin Schouten probeert het ge-
helm van Theo Thijssen, de schrij
ver van onder andere Kees de Jon
gen. te ontsluieren. Wat bewoog de
ze schoolmeester uit Amsterdam-
Oost. deze vakbondsman en poli
ticus?
„Thuis kreeg ze altijd alles op een
presenteerblaadje aangeboden een
auto. kleren, ski's, ze kon golfen,
zwemmen, alles". Deze zin komt uit
de mond van een bedroefd Ameri
kaans echtpaar, dat hun dochter
achterna ls gereisd naar het verre
Amsterdam waar zij ls toegetreden
•tot de Jezus-sekte, de „children of
God". Jantine van Asch sprak met
de ouders en het meisje en keek wat
er gebeurde.
„Dit kabinet zit hartstikke vol met
politieke hobbyisten". Deze uit
spraak is van de directeur van Bij
enkorf-Beheer. Het is het eerste van
een serie Interviews die Nypels en
Tamboer met topondernemers
houden.
Verder publiceert HP deze week het
laatste artikel van de Chileen Orlan
do Leteller, oud-minister uit de rege
ring Allende die op 21 september
werd vermoord ln Washington.
Vrij Nederland
Bibeb interviewt in Vrij Nederland
Willem Drees jr. van DS'70. Drees
vindt de PvdA. evenals zijn vader zo
beweert hij. helemaal niet progres
sief. Het beleid van Den Uyl schil
dert hij als volgt af: Mensen die
van honden houden, fokken honden
en mensen die van zwakken houden,
zorgen dat er zwakke groepen ko
men". Drees jr. gelooft dat „niemand
het zo slecht zal doen als Den Uyl".
Het afstotingseffect van net com
munisme ligt minder in de offers die
je de bevolking om economische re
denen gedurende een bepaalde peri
ode oplegt, dan in een gebrek aan
vrijheid". Deze niet zo kleine kop
staat boven een gesprek dat twee
VN-redacteuren met de Belgische
econoom Ernest Mandel voerden.
Hoofdthema: de vrees voor het com
munisme.
Nog een interview: Ab van Ieperen
sprak met de filmactrice Liv
Ullmann over het filmen met Ingmar
Bergman. „Soms denk ik wel eens
dat Ingmar helderziende moet zijn"
zegt ze. „Hij schrijft scènes die me
een of twee jaar later echt over
komen".
De sportpagina is drastisch van ui
terlijk veranderd. Een collage van
allerlei opmaaktechnieken. Zelfs
Trouw is erin terug te vinden. Deze
week een uitgebreide boekenbijlage:
Hierin veel aandacht voor het
anarchisme en een groot aantal
boekbesprekingen.
De Groene Amsterdammer
In het middenkatern van De Groene
een artikel van twee Groningse bio
logen over de risico's bij het .knutse
len met erfelijkheid.' Sinds kort kan
men erfelijk materiaal (DNA) van
verschillende organismen in een rea
geerbuis vermengen. Dat biedt on
voorziene mogelijkheden (kanker
bestrijding. nieuw voedsel), maar
wat gebeurt er als een scheiding van
miljarden jaren evolutie opeens
weer wordt kortgesloten? zo vragen
beide biologen zich af.
Prof. Jan Tinbergen, hervormer van
de wereldorde, gaat in op het rap
port dat deze week van zijn hand is
verschenen. „We proberen de pu
blieke opinie aan de hand van dit
rapport te bewerken. We onder
scheiden verschillende machtsfac
toren: zuiver economische, fysieke
en traditionele. Maar dan is er ook
nog de macht van het woord, het
argument. Wij kunnen niet veel an
ders doen dan dat stukje macht
proberen te gebruiken," aldus de
Nobelprijswinnaar Tinbergen.
Selma Leydesdorff mengt zich nu
ook in de Weinrebdiscussie, maarzij
ziet het niet zitten om daarmee door
te gaan. „Laten we alsjeblieft op
houden", zegt ze, „en een definitief
oordeel aan de rechter overlaten."
Verder in deze Groene de slappe
thee van minister Pronk, de
schaamte van Groene-redactrice
Anja Meulenbelt en de open hartchi-
rurgie moet zelf onder het mes.
De Tijd:
De Bijlmermeer heeft de nachtegaal
gehoord. De Tijd wijdt een omslag
verhaal aan deze Amsterdamse bui
tenwijk. Wat is de Bijlmer, een woo
nerf voor een wereldstad of gewoon
het kreng van hiernaast. De Tijd
komt er niet uit.
Rob Vermaas vertelt hoe het CDA
zijn lijsttrekker kreeg. Een na
beschouwing van het touwtrekken
bij de drie christelijke partijen.
„Van Agt: een onomstreden kandi
daat".
De katholieken zijn boos, want zij
hebben hun ziel verkocht. Deze stel
ling was het hoofdthema van een
rede van dr. W. J. Berger, lector in de
toegepaste godsdienstpsychologie
in Nijmegen. „Het lijkt dringend no
dig dat wij veel meer gaan weten
van de concrete kansen en gevaren
voor het ontwikkelen en articuleren
van religieuze ervaringen", zo vindt
dr. Berger, die tevens pleit voor een
grotere bewustwording van de kerk
om de religieuze ervaringen van
mensen te helpen structureren, ln
plaats van ze te wantrouwen en te
onderdrukken.
Ook De Tijd heeft een gesprek met
prof. Jan Tinbergen: „Met pessi
misme komen we niet verder." zegt
Tinbergen. „Dan maar liever' een
droom, waar we over kunnen discus
siëren".
Mr. Abspoel, hoofdofficier van justi
tie in Alkmaar wil graag een andere
rolverdeling rond de groene tafel in
de rechtzaal. Zijn kritiek uit hij in
een verhaal onder de kop: Liever een
mensenkenner dan een knap jurist
als president.
De Nieuwe Linie:
Het CDA vraagt om een kabinetscri
sis vindt de Nieuwe Linie in haar
openingsverhaal. „Het regeerak
koord van PvdA en PPR is een ver
antwoord en logisch antwoord op de
weigering van de confessionele par
tijen om te kiezen voor een progres
sief beleid". De duidelijkheid die
ontstaan is, moet nu langs de weg
van polarisatie worden vergroot.
Het defensiebudget en de wet op de
vermogensaanwasdeling zijn kwes
ties die het uiteengaan van confessi
onelen en progressieven rechtvaar
digen," aldus DNL.
„Vroeger had politiek voor mij niets
te maken met mijn kind in de box",
zegt Rooie vrouw Riet Hof (45 Jaar,
moeder van vijf kinderen en gebo
ren in de Rotterdamse Afrikaander
wijk). Marjo van Soest sprak met
haar over het feminisme. „Ik ben er
al lang vanaf om lief te zijn, behalve
voor de kinderen", aldus Riet Hof.
Het gaat niet goed in Spanje. De
democratie komt niet op gang.
Rechts hergroepeert zich en het ge
weld van de ETA heeft een ave
rechtse uitwerking. Jean A. Schale-
kamp vertelt in zijn Spaanse dag
boek over het £panje van nu. „On
derschat de enorme haat niet", zegt
Schalekamp. „de haat die in dit!
broeit. Spanje is geen Portugal -
f)
Een interview met cineast Nico -
ma, een analyse van de toestan
China en lijsttrekker Van Agt
andere onderwerpen in het bli
Elseviers Magazine:
Elseviers Magazine denkt
lijsttrekker Van Agt straks h
kan scoren. „Bij veel mensen
begrip en waardering te signa)
voor het geweifel van de min
van Justitie", aldus Elsevier.
Het blad laat de bij VU-studei
niet zo geliefde prof Troost aan
woord. De hoogleraar weigert
langer colleges in de sociale et)
te geven. Troost is „het getreiter
de studenten en de weifelende I
ding van de universitaire beleid
ganen" beu. „Er heerst een ze
terreur. Mensen die naar mijne
ges willen komen worden we
stuurd. Door links-radicale agit
kan ik geen les geven", zegt de j
keerde hoogleraar.
Pier Huyskens ging op zoek i
zwartwerkers in Limburg sar d
met de sociale reehert
„Zwartwerkers zijn een nl
volkje. Ze komen vroeg uit de vt
We hebben nog wel duizend i
nodig om ze op te sporen", zo vei
Wiel Wolters, de eerste sociale
chercheur die opsporingsbevo*
heid kreeg. Elsevier biedt nog
reportage uit China en een ver!
over het regeerakkoord tussen P
en PvdA".
Accent
Accent volgde het gedrag van
schillende politici tijdens de lan|
rige algemene beschouwingen,
nister Irene Vorrink voelde
somber tijdens de debatten. „Ik
het gevoel alsof ik Jaren niet in
bad ben geweest, terwijl ik een
telkamer met bad heb waar ik
in lig. Twee dagen heb ik kun
luisteren. Die derde dag is nt
veel."
Het gaat slecht met het voetbi
Nederland. De bezoekers komei
steeds mindere mate. „Koning d
bal is op stervens na dood", con
deert Accent
Twintig jaar geleden brak
opstand in Hongarije uit. Een vlu
telinge vertelt over haar ontsn
ping, waarvan ze het compl
draaiboek al in een droom van
voren zou hebben gezien, i
merkwaardig verhaal van een vrc
die nu al zeventien jaar een rest
rant in Amsterdam leidt. 7,
Verder: Allard van der Scheer
teur), Liza Minelli (filmster), de
de toekomst van de auto en bril
van beleggers.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Een huisarts die naar verhouding weinig patiënten
heeft, stuurt gemiddeld minder vaak mensen door naar specialis
ten. Als hij er de tijd voor heeft, kan de dokter kennelijk meer
problemen zelf behandelen en begeleiden. Bij een dergelijke
aanpak wordt de gezondheidszorg minder duur en naar veler
inzicht bepaald niet slechter.
aantal specialisten en de stijgende
gemiddelde leeftijd van de bevol
king
DEN HAAG „Men kan de vrijheid
van de patiënt beperken door hem
zozeer met zorg te overladen, dat hij
eronder wordt bedolven. Dat risico
is ook aanwezig bij de psycho
sociale hulpverlening. De patiënt
kan dan te weinig ruimte overhou
den om zelf zijn problemen op te
lossen". Prof. dr. H.J.J. Leenen, di
recteur van het InsUtuut voor socia
le geneeskunde, maakte deze op
merking gisteren op het jubileum
congres van de vijftigjarige Neder
landse vereniging tot theumatiekbe-
strljding in Den Haag.
„Hulpverlening moet de mensen
niet hulpelozer maken, wat soms
gebeurt, maar vrijer en meer in staat
stellen hun eigen problemen op te
lossen", aldus prof. Leenen De
hoogleraar constateerde, dat er een
spanning is ontstaan in de relatie
tussen patiënt en hulpverlening. Hij
wijt dat aan de afhankelijkheid van
de paüènt en aan de modernisering
van de organisatie van de dienstver
lening.
Daarbij raakt overigens niet alleen
de patiënt in de knel. maar ook de
hulpverlener die een radertje in een
machine wordt. „Het is niet eerlijk,
aldus prof Leenen. alle kriUek op de
hulpverlener toe te spitsen, omdat
die veelal zelf met handen en voeten
is gebonden aan een sterk geregu
leerd systeem".
Nieuwe gegevens over de ..verwij
zingspercentages" zijn door drs. F
H. H. Rutten van het ministerie van
volksgezondheid gepubliceerd in het
Tijdschrift voor sociale geneeskun
de Het materiaal heeft betrekking
op de Jaren 1971 en 1973. Het onder
zoek is de voortzetting van het pro
ject ..Makro-rekenmodel" onder lei
ding van de Leidse prof. dr. B M S.
van Praag. Een eerste rapport, alleen
over het Jaar 1969, kwam tot soortge
lijke conclusies Bij de verschijning
in 1973 is dat rapport vanuit me
dische kringen fel aangevallen, on
der andere omdat de conclusies al
leen gebaseerd waren op een mo
mentopname. Vandaar dat de cijfers
over volgende Jaren met meer dan
gewone belangstelling werden afge
wacht
Over de hele lijn
Ook andere eerder aangegeven ef
fecten worden door het nieuwe mate
riaal bevestigd. Als in een gebied
veel specialisten gevestigd zijn. wor
den er ook veel patiënten verwezen.
En het ..verwijzingsgedrag" van de
hulsarts ls „niet onafhankelijk" van
het toepasselijke verzekeringssys
teem (Voor ziekenfondsverzekerden
krijgt de dokter een vast bedrag per
jaar. ongeacht de inspanning die hij
daarvoor moet verrichten Voor par
ticulier verzekerden wordt hij per
consult betaald Een nieuw gegeven
is dat het verwijspercentage. afge
zien van bijzondere effecten, over de
hele Ujn stijgt.
De onderzoekers zullen aan de hand
van de nu gevonden resultaten ook
nagaan, wat de gevolgen zullen zijn
van een aantal verwachte ontwikke
lingen zoals verkleining van de huis
artsenpraktijken. toeneming van het
UTRECHT „Juist in een situatie
waarin de geestelijke ge
zondheidszorg in een voortdurende
ontwikkeling verkeert moet er ruim
te blijven voor een veelzijdige aan
pak en een breed arsenaal van
hulpverleningsmogelijkheden voor
patiënt en pupil".
Ditder voorzitter J. L. van Hasselt
op de ledenvergadering van de sec
tie psychiatrische instituten van de
Nationale Ziekenhuisraad (NZR) in
Utrecht. Hij toonde begrip voor het
streven naar kostenbeheersing,
maar anderzijds is het duidelijk, zei
hij, dat de daarmee verband houde
uniformaering en normering rem
mend werken op kwalitatieve verbe
teringen.
Van Hasselt herinnerde aan het ver
zoek van de sectie aan staatssecre
taris Hendriks binnen psychia
trische ziekenhuizen kleine afdelin
gen te scheppen voor „moeilijke"
patiënten die een bedreiging vor
men voor derden en door hun agres
sief gedrag het personeel zwaar be
lasten.
De noodzaak van dergelijke speciale
afdelingen is volgens Van Hasselt de
keerzijde van de vermaatschappelij
king van de psychiatrische zieken
huizen. die leidt tot een grotere
openheid naar de maatschappij toe.
Daardoor dreigen mensen, die „bui
ten" niet meer worden geaccep
teerd. omdat ze ernstig onmaat
schappelijk zijn nu ook binnen de
psychiatrishce ziekenhuizen geen
plaats meer te vinden.
De sec tie-voorzitter besteede ook
aandacht aan het probleem van de
niet-erkende zwakzinnigen
inrichtingen. Momenteel maken
ruim 550 pupillen gebruik van de
zogenaamde 1 oktober-regeling. ter
wijl er 1350 pupillen verblijven in
niet-erkende inrichtingen die daar
met voor in aanmerking komen. De
1 oktober-regeling houdt in. dat de
AWBZ de opname in niet-erkende
inrichtingen toch vergoedt, indien
de betrokkenen geen plaats kunnen
vinden in wel erkende inrichtingen.
De overheid wil deze regeling nu
intrekken in regio's, die inmiddels
over genoeg erkende plaatsen be
schikken. maar op dit moment kan
men zich. aldus de heer Van Hasselt
afvragen, of 1900 zwakzinnigen kwa
litatief wel die zorg ontvangen, waa
rop ze op grond van de AWBZ recht
hebben
'tis goed
't is grolsch
Dat zeg je bis je grolsch drinkt. Grolsch hier is vers bier op natuurlijke wijze -
gebrouwen en daarna lang gerijpt, daarom heeft het die goede smaak en frisheid, v yf fi
Grolsch bier is er in pijpjes, beugelflessen en tinnetjes.
Vakmanschap is meesterschap
