Radio- en televisieprogramma's
DOLLY
PvdA handhaaft zich en
WD wint minder dan
volgens In de rooie haan
Trouw
Scheldpartijen en zelfs
bedreigingen na preek
over Prins", zegt ds. Ton
Even puzzelen
Z
VAN
ARNHEM
Hier en Nu
Onder opinieonderzoek:
Papierfabriek KNP
draait veel beter
MEDEWERKER/STER
SERVICEAFDELING
Predikant geschokt door laster
MAANDAG 16 OKTOBER 1976
De tweede aflevering van Hier en Nu
In de nieuwe stijl was al beduidend
beter dan de start. Ik heb enkele
redacteuren van deze
actualiteitenrubriek het afgelopen
weekeinde een poos gevolgd. Als lk
een verhaal klaar heb, Is de kous af.
Wanneer zij echter hun onderwerp
op papier rond hebben, begint het
pas goed. Er komt zenuwslopend
veel bij kijken voordat de
reportages op film zijn gebracht en
ledereen ln de studio's paraat Is en
de ult2endlng kan beginnen. En dit
allemaal terwijl de meeste mensen
genieten van hun vrije weekeinde.
Hans Sleeuwenhoek en Theo
Leeuwenburg hebben de kijkers op
suggestieve wijze geconfronteerd
met het feit dat er te hard wordt
gereden, als gevolg waarvan het
aantal doden voor het eerst sinds
Jaren toeneemt. Ik heb de lijsten
van de door het NCRV-team
gehouden controles op de
maximumsnelheid gezien en op
grond daarvan geloof lk niet dat Je
Iets mag verwachten van een
metnalltettsveranderlng bij
automobilisten. Minister Westerterp
liet ook al uitkomen dat het aantal
mogelijkheden om de zaak te
reglementeren ls uitgeput en alleen
fikse bekeur—ngen nog enige zin
kunnen hebben.
Het Incasseren van de boete zou.
zoals ln sommige omringende
landen, direct moeten gebeuren. De
wetenschap dat
snelheidsoverschrijding Je op
staande voet honderd gulden of
meer kan kosten heeft een
preventieve werking. Dit ls niet het
geval wanneer Je na drie maanden
(want zo lang duurt de afwikkeling
van processen-verbaal) een bepaald
bedrag te betalen krijgt. Helaas zal
de zaak wel bij het oude tijd- en
mankracht rovende systeem
blijven, want bij het department
van Justitie wil men de afwikkeling
in eigen hand houden. Motief: de
politie behoeft slechts een
overtreding te constateren, de
Justitie doet de rest.
In Hier en Nu verscheen ook ds. Ton
die ln een preek de Lockheed-affalre
ter sprake heeft gebracht en
daarover met prins Bemhard van
gedachten heeft gewisseld. Het ls de
Dordtse predikant niet ln de koude
kleren gaan zitten dat er door
onvolledige publikaties in sommige
bladen wanbegrippen zijn ontstaan.
Wat hem vooral heeft geschokt is
het laag bij de grondse pell van vele
schriftelijke en telefonische
reacties, vertelte hij. De dominee
zou eens moeten kunnen lezen wat
er aan „fraais" neerdwarrelt op de
bureaus van publiciteitsmedia.
Iedereen die voor een mening
uitkomt en daarmee ln een glazen
huisje zit loopt de kans dat met
hem de lvoer wordt aangeveegd. Ik
wed dat ds. Ton ln die boze reacties
heel wat keren met bijbelteksten om
de oren ls geslagen en dat men hem
naar de buitenste duisternis heeft
verwezen. Hij Is niet de eerste die dit
overkomt
Over de start van Sll de
Strandjutter en van Sandokan heb
lk reeds geschreven. Van het feest
dat de TROS Willy Albert! aanbood
bij zijn vijftigste verjaarda kan
worden gezegd, dat hij wel erg werd
opgehemeld. Ik zou het een
geruststelling hebben gevonden als
lk een paar minder goede
eigenschappen van de kleine zanger
had vernomen. Met deze bejubeling
heeft de TROS wel precendenten
geschapen. Een dure grap die ergens
nog wel eens zal worden
gememoreerd.
De NCRV bood zondagavond een
goed uitgebalanceerd programma
met een Interessante reconstructie
van de ontdekkingsreis van kapitein
Cook, een vreugdevolle opening van
het koorselzoen en een
Indrukwekkende Nederlandse
vertolking van Tsjechows drama
Iwanow. waarvan de
theatervoorstelling eerder werd
besproken.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM De verschui
vingen die zich zouden voor
doen als er nu verkiezingen ge
houden zouden worden zijn (als
we de resultaten van een dit
weekeinde gepubliceerd onder
zoek mogen geloven) geenszins
zo groot als bleek uit het ge
ruchtmakende onderzoek (van
NIPO-Maurice de Hond), waar
van de resultaten een flinke
week geleden in het VARA-
radioprogramma In de rooie
haan bekend gemaakt zijn.
Uit het laatste onderzoek van het
Bureau Lagendijk, waarvan de resul
taten gistermiddag ln het AVRO-
radloprogramma Delta bekend ge
maakt werden (zaterdag konden wij
ln een deel van onze oplage de resul
taten nog kort melden) blijkt dat de
Van onze redactie economie
MAASTRICHT De bedrijfsresul
taten bij de Koninklijke Neder
landse Papierfabrieken (KNP) te
Maastricht. Lanaken en Meerssen
zijn dit Jaar beduidend beter dan
verleden Jaar. Vooral de positie van
het zogenaamde gestreken papier ls
bijzonder sterk. Daarom staat de
KNP er veel beter voor dan papier
fabrieken ln Engeland en Frankrijk
waar sluitingen dreigen.
De verbeterde situatie bij KNP valt
des te meer op omdat Van Gelder,
de andere grote papierfabriek in Ne
derland. het tot nog toe veel slechter
doet dan ln 1975. In het eerste
halfjaar ls 20 miljoen verloren.
KNP deelde mee ln Maastricht voor
20 miljoen gulden te investeren wat
een duidelijke verruiming van de
werkgelegenheid zal betekenen.
trend zoals die de laatste Jaren uit
opinieonderzoeken naar voren komt.
wordt bevesUgd. Dat betekent dat
de Partij van de Arbeid even groot
blijft of Iets groeit, dat de WD wint,
zij het op kleinere schaal dan vol
gens het Rooie Haan-onderzoek, en
dat er tussen de Partij van de Arbeid
en het CDA een nek-aan-nek-race ls
wie de grootste partij wordt. Het
Bureau Lagendijk voert regelmatig
onderzoeken uit ln opdracht van de
AVRO en de uitkomsten zijn, ln te
genstelling tot het Rooie Haan-
onderzoek. ln overeenstemming met
het beeld zoals Jich dat de laatste
jaren heeft ontwikkeld. Het onder
zoek ls gehouden kort vóór het Rooie
-Haan-onderzoek, zodat er geen spra
ke kan zijn van beïnvloeding. Lagen
dijk geeft geen details over kleinere
partijen.
De resultaten van de steekproef van
Lagendijk zijn (achtereenvolgens
het aantal zetels ln de Tweede
Kamer na de verkiezingen ln 1972,
het Rooie Haan-onderzoek en het
laatste onderzoek van Lagendijk):
KWALITEITSOCHTENDBLAD
Voor de behandeling van diverse kontakten met de
abonnees van onze krant zoeken wij een
die naast de kontakten met de abonnees zich ook zal.
bezig houden met de interne verwerking van de daaruit
voortvloeiende gevolgen.
Voor deze funktie gaan onze gedachten uit naar iemand
van MAVO-niveau. die in staat is op plezierige wijze
telefoongesprekken af te handelen.
Leeftijd 20-25 jaar.
Indien u belangstelling hebt voor deze funktie, verzoeken wij u uw
schriftelijke sollicitatie te richten aan de afdeling Personeelszaken,
Wibautstraat. 131, Amsterdam, t.a.v. de heer. B. de Bruin.
PvdA
PPR
D'66
Totaal
CDA
WD
Andere
Partijen
43 41 46
7 4 7
6 1 2
56 46 55
48 52 43
22 39 32
24 13 20
KVP, ARP en CHU samen.
Van de ondervraagden gaf 54 pro
cent te kennen voor een combinatie
van het CDA met de progressleven
te zijn; 44 procent ziet liever een
kabinet van het CDA met de VVD.
BIJ de CDA-stemmers ligt deze ver
houding duidelijk anders: maar
liefst twee van de drie CDA-
stemmers geeft de voorkeur aan sa
menwerking met de VVD. Gevraagd
naar welk type lijsttrekker hun voor
keur uitgaat, antwoordde 45 procent
van de CDA-stemmers: „Het type
Blesheuvël. 8chmel2er. De Jong" en
38 procent: „Het type Aantjes.
Andrlessen, Boersma".
Horizontaal, l. zeepwater. 3. rivier. 4
nachtvogel. 6. loterijbriefje. 7. boom.
9. gebogen been. 11. rund, 12. wa
terstand. 14. lidwoord. 15. spil van
een wiel. 17. muzieknoot. 19. voort-
zetsel. 20 vogel. 22. voorvoegsel 23
kledingstuk. 25. wier. 27. zwaardvis, ju
29 grap. 30. behoeftig. 31. zangstem.
I
Verticaal. 1 muzieknoot, 2 gegraven, 17
diepte. 3. paard. 5. steensoort. 7>
boom. 8 famlelld. 9 muzieknoot. 10.
foei. 11 grondsoort. 13. nachtge
waad. 14. scheepsvloer. 16. vreemde
munt. 18. bouwland. 19. pers. voor-
naamw. 21. water ln N. Br. 22. koning
van Basan. 24. boom. 26. duikereend.
27. familielid. 28. huisdier.
Oplossing van vorige puzzel
1. origine. 2. spaniel, 3. stotend. 4.
kassier. 5. stijfsel, 6. musicus. 7.
fantoom.
OPOSSUM
Van een onzer verslaggeefsters
DORDRECHT Ds. M. G.
Ton, gereformeerd predikant
ln Dordrecht, heeft, sinds hij in
een preek kritiek uitoefende op
de houding van prins Bemhard
ln de Lockheed-affaire, bloot
gestaan aan talloze scheldpar
tijen en zelfs bedreigingen. De
predikant deelde dat gister
middag mee ln een dienst ln de
Wilhelminakerk.
Ds. Ton die na afloop van het ge
sprek dat hij met de Prins over zijn
preek heeft gehad liet weten niet
meer te willen terugkomen op deze
affaire, ls zo geschokt door de vol
gens hem schandalige laster die da
gelijks over zijn hoofd wordt uitge
stort vla de telefoon, brieven en
briefkaarten, dat hij meende dit niet
langer voor zich te moeten houden
Ds Ton zei gisteren sinds zijn ge
ruchtmakende preek geen dag rust
te hebben gehad. „Dat ligt niet aan
de prins", aldus de predikant, „maar
aan de houding van mijn vele haters,
die me dagelijks bestoken met
scheldpartijen" Ds. Ton zei nooit
bevroed te hebben dat er in het
christelijke Nederland zoiets moge
lijk zou zijn. Hij vertelde er de
laatste dagen toe te zijn overgegaan
de telefoongesprekken op de band
op te nemen
„Ik kan u al zeven uur aan
scheldpartijen laten horen", aldus
ds. Ton. „Van vier kanten heeft men
Inmiddels gedreigd mij voorgoed het
zwijgen op te leggen. Voor deze drei
gementen ben ik echter niet bang",
liet de predikant de kerkgangers we
ten. „Dit dagelijkse vergif doet me
niets, maar ik ben wel bang gewor
den voor de duivel en zijn macht, die
de mensen tot zo n eenzijdig en ver
blind fanatisme kunnen brengen".
In de VARA-serie over
jeugdwerkloosheid zoekt
Harry een baan ln de zwak
zinnigenzorg.
Ned. 2/19.30
De NCRV start de Franse
filmserie over mensen die in
de tweede wereldoorlog be
zet Frankrijk probeerden te
ontvluchten.
Ned. 1/20.00
De tijd staat even stil bij de
kettingbotsing te Prinsen
beek. waar op 25 augustus
1972 dertien doden en meer
dan dertig gewonden uit de
autowrakken werden
gehaald
Ned. 1/20.25
Na Beryls Lot (20.25) volgt
Koning Klant.
Ned. 2/21.15
Achter het Nieuws belicht
actualiteiten.
Ned. 2/22.05
Gespreksthema ln Pleun
Publiek is de vraag Ver
trouw je me nog?
Hilv. 2/09.00
De VARA laat een Neder
lands concertuitvoering ho
ren van Verdi s opera Don
Carlos.
Hilv. 4/12.00 en 15.00
RADIO VANDAAG
HILVERSUM 1 (29» m en FM-kanaleni
TROS 7 00 Nieuws 7.02 (S) bij de tijd
..sein". Lichte frammofoonpUten. 7 30
Nieuws. 7 41 Aktua-ochtendeditie. 8 30
Nieuws. 1.36 Gymnastiek voor de
huisvrouw. 8.45 (S) Kom er maar eens bij
Klassieke muziek en cesprek 10 00 (S)
Sphinx. Wekelijks radioblad voor haar en
hem (10 30 Nieuws 10 33-10 45 Kabouter-
tijd.) VPRO: 12.00 Piet Ponskaart Presen
teert Show programma over hel kan
toorleven. (12.26 Mededelingen voor land
en tuinbouw 12.30 Nieuws.) 13 30 (S) Mu
ziek. de wereld van muziek en geluid op z.jn
kop of andersom. 15.00 Permanent Wave.
Programma voor de vrouw. 15 30 Nieuws.
15 33 (S) Nova Zembla. ls er leven in de
Sowjet Unie* EO 16.15 (S) De EO deze
w«ek Programmaoverzicht 16.20 (S) Licht
erv uitzicht. Gewijde muziek met een thema
17 05 (S) Eigen wijs. voor de kleuters.
OVERHEIDSVOORLICHTING Program
ma van het ministerie van CRM met als
onderwerp „de vrouw". EO: 17.30 Nieuws.
I7J2 (S) Klankbord 18 00 (S> De Trekvo
gels. lichte zang P P 18.1» Uitzending van
de Rooms Kath Partij Nederland. 18 30
Nieuws. EO. 18.41 (S) De grote opdracht,
religieus programma 19.00(S) Ronduit mu
zikaal en informatief programma voor de
jeugd 19.40 (S) De Bijbel open. bijbelstudie.
20 00 (S) Ga er eens voor zitten, met om 20 06
Dammen per radio 20 40 Reisimpressie.
21.00 Interkerkelijke gezinsweek en om
21 10 Meer dan een lied. 2I.15(S) Avondslui-
ting. NOS. 21 30 (S) Openbaar kunstbc-ziL
21.40 Voor btinden en slechtzienden 21 55
<S) Voor de Antillsanen in Nederland- 22.25
Bond zonder Naam. 2220 Nieuws NCRV
22 40 (S) Hier en nu VERONICA 22.55 <S>
3600 seconden muziek en informatie 23 55-
24 00 Nieuws. RVU 1140-Z12.00 Mensen
van de rekening, programma over ge
zondheidszorg.
HILVERSUM II 1482 m en FM-kanalen)
NCRV 7 00 Nieuws 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 Vandaag. maandag. (8 00
Nieuws 8.II Hier en nu.) 8 30 Het levende
woord 8 35 Te Deum Laudamus 9 00 Plein
Publiek: Vertrouw je me nog' (9.35 Wa
terstanden.) 11 00 Nieuws. 1103 Plein mu
ziek. 12.00 Het nuttigen van etenswaren is
toegestaan lunchprogramma 13.00
Nieuws 13 11 Hier en nu. 13.30 Onder
schooltijd NOS 14.30 Van Wijnen Hofland
versie politieke beschouwingen 15.00 Kijk
op buitenland NCRV 15 30 Leerhuis: lee
soefeningen in de Bijbel 15 42 Een goed
kwartier 16.00 Nieuws. 16.03 Rozcgeur cn
prikkeldraad gevarieerd programma. 17 55
Mededelingen 18 00 Nieuws 18 11 (S) Hier
en nu Aansl Makro. sociaal-economische
rubriek 18.40 (S) Muziek in vrije tijd
Oostgelders Symfonie-Orkest 19 05 (S>
Agenda 19 10 (S) Flitsen van het 18e Okta-
vj appel te Amsterdam. 19 45 (S) Met uw
instemming het lied van de week. 20 00
Nieuws. 20 05 (S) Radio Filharmonisch Or
kest, Groot OMROEPKOOR EN SOLISTE
klassieke muziek. 21 05 (S) Moderne kamer
muziek. 21 -35 (S) Literama live. literaire en
toneelkroniek NOS 23 00 (S) Met het oog
op morgen (23 05 Aktualiteiu-noverzicht
Radio-TV 23 20 Den Haag vandaag. 23 52
Even ontspannen voor het slapen gaan.)
23 55-24.00 Nieuws
HILVERSUM UI (FM-kanalen.) KRO 7 02
(S) Drie op je boterham muziek en informa
tie voor werkende jongeren AVRO 9 03 (S)
De Negen-uur-show 10.03 (S M) Arbeidsvi
taminen 11 03 Radiojournaal 11 06 (S) Drie
draait op verzoek Postbus 700. 12.03 (S)
Drie tussen de middag: Joost mag niet eten.
14.03 (S) Radiojournaal. 14.06 (S) Pop-
konlakt 1 15 03 (Si Pop-Kontakt II 16 03 (S)
Hitmeester met o a de Telefoon-top-S (17.03
Radiojournaal). NOS: 18.03 De Vakature-
bank. 18.10 (S) NOS-maal. AVRO 19 02
Let's twist again. 20.02 Radiojournaal. 20.05
(S) Blues, ballads Sc Beat. 23 03 (S) Candle-
lightshow (0 02 Radiojournaal). EO 102-
7 00 (S) True light.
HILVERSUM IV (FM-kanalen) VARA: 7 00
Nieuws. 7.02 (Si Groot en klein kamer- en
orkestmuziek 9 00 Nieuws. 9.02 (S) Kinde
ren een kwartje? Programma over school
en thuis. 9.27 Wonen, verschil tussen huis en
thuis. 10 00 (S) Feest der herkenning wer
ken van Mozart. 11.00 (S) Muziek bij Frie-
drich von Schiller 1200 Groot Omroep
Koor en Orkest en solisten opera 14.00
Nieuws 14 02 Keuren en kiezen ons koop-
en leefgedrag. 14.30-17.00 (S) De ezel en de
olifant. Verkiezingen in de Verenigde
Staten.
TV
VANDAAG
NEDERLANO1
18.45 NOS: Bereboot
18.55 Journaal
19.05 NCRV: Mmi-voetbaishow
20.00 Vluchtroute, filmsene
20.25 De tig] stond even sM. documentaire
sene
21.35 Journaal
21.50 Kojak. politieserie
22.45 Vroomheid m hout en steen
23.00 Uitzending van SYMIOSE
23.04 NOS: Journaal
NEOERLANO II
18.45 NOS: Trekking Staatsloten)
18.55 Journaal
19.05 VARA: Addams Pamiiy komische sene
19.30 Harry zoekt werk .n de
zwakzinnigenzorg
20.00 NOS: Journaal
20.25 VARA: Beryl s lot. tv-sen#
2116 Volgende patient, komische sene
22.05 Achter hel nieuws
22.55 NOS: Journaal
20: Brigadier Plet zou waarlijk niet
zo rustig hebben staan toekijken,
als hij had geweten wat er ging
gebeuren. Wie zou er nu ook ooit bij
stilstaan, dat een brave Italiaanse
ijsman zich plotseling kon ontpop
pen als een keihard persoon, die op
woeste en nietsontziende wijzé aan
slagen pleegt? Gebeurt dat Jullie
soms ook, als Je rustig bij een Itali
aan een ijsje koopt? Slaat hij Jullie
dan ook met de scheplepel op het
hoofd? Nee Immers! Juist! Dat komt
vermoedelijk, omdat de gemiddelde
Jeugdige Nederlander lang niet goed
genoeg voetbalt. De slotsom kan
dus zijn, dat alleen werkelijke goede
voetballers er goed aan doen uit de
buurt van Italiaanse ijsmannen te
blijven. Het zal Je immers maar ge
beuren, dat je eerst een klap met de
scheplepel op je hoofd krijgt om
vervolgens in de ijsbak geduwd te
worden! Helemaal er in! Enfin, om
kort te gaan, Karei Kleuntjes zat
dus in het ijs en de namaak-ijsman
sloeg met een slag het nikkelen dek
sel weer dicht. Alles was binnen een
paar seconden gebeurd. Karei was
spoorloos verdwenen en brigadier
Piet was niet in staat geweest in te
grijpen. Piet hield evenwel zijn zin
nen goed bij elkaar. Hij zette zijn
politie-fluitje aan de mond en
stortte een massa snerpende
alarmstoten uit over het anders zo
rustige plein. Tuut-tuut-tuut-tuut!
Onheilspellend gilden de fluit-
toontjes door de lucht. Zou er nog
op tijd hulp komen opdagen? Dan
moet het wel gauw zijn, want daar ln
de verte verdwijnt de namaak ijsco
man al.
FERDINAND
Ds. Ton, die zich zaterdagavond tij
dens de uitzending van de NCRV
actualiteitenrubriek Hier en Nu ook
al heeft uitgelaten over deze kwestie,
riep de kerkgangers tot slot op ln
hun gebeden overheid en vorsten
huis" niet te vergeten.
r oil
-328-
Ze draalt nog
even en blijft op de drempel van de
hut staan, in de gang is er een druk
heen en weer geloop, er heerst overal
die niet helemaal natuurlijke drukte
en vrolijkheid, die altijd aan boord
heerst, vlak voor de afvaart. In de
open hut tegenover de hunnen staan
twee Jongens, ze hebben Joodse trek
ken. 't lijken broers, ze moeten een
jaar of veertien en zeventien zijn.
schat Dolly hen. In de hallen heeft ze
hen al opgemerkt. Ze vraagt hun met
die zekere natuurlijke vrijmoedig
heid. die haar eigen ls:
„Sie slnd wohl aus Deutschland?'"
De twee zwijgen. Hun ogen draaien
angstig ln het hoofd, dan zegt de
jongste schuchter, terwijl hij Dolly
maar half aankijkt:
„Wien."'
„Wir emigrieren auch."1 zegt Dolly,
ze kijkt vertrouwelijk naar het twee
tal en ze is blij. dat even iets. dat op
een glimlach lijkt, over de schichtige
gezichten glijdt. Ze knikt ze nog eens
toe en gaat dan de trap naar het dek
op.
Aan de thee doet ieder zijn best om
monter te praten, het gaat gemakke
lijk. omdat op 't laatste ogenblik
toch nog een paar kennissen komen
en zelfs een persfotograaf, die vraagt
of hij mijnheer en mevrouw Israël
kan fotograferen. Het is een gemak
kelijke afleiding en het doet vlotter
babbelen over allerlei ditten en dat
ten. Bij de eerste stoomfluit komt er
beweging onder alle gasten in de
theesalon.
De oude Alexander is de eerste, die
afscheid neemt, dan Gerrit. de
chauffeurspet tussen de bovenarm
en de jas geklemd, hij slikt snik na
snik weg; Heini begroet zijn oom en
tante met uitbundigheid. Dolly
omarmt hij en ze voelt, dat ze blij is.
dat 't Clemens' zoon is. die het doet.
Het laatste staat de oude Sam voor
zijn kinderen, klein, tenger, met een
gestaalde blik. die ze honderd malen
van hem gezien hebben, als hij pa
tiënten uitliet. Zijn stom is haast te
correct, alsof er een ambtelijke ver
richting te doen valt.
„Jullie hebt me groot plezier gedaan
met dit besluit, kinderen, groot ple
zier." Het klinkt ijselijk content, als
of alles boter tot de boom is.
Eén voor één gaan de achterblijvers
de boot af en de loopplank weer
over. de passagiers gaan naar een
hoger dek. vandaaruit is er beter
uitzicht op de kade. De stoomfluit
snerpt voor de derde keer, de
loopplanken en de trossen zijn bin
nengehaald. groeten en boodschap
pen wisselen achterblijvers en weg-
reizenden nog uit. hoog'op de brug
staat de kapitein van de Pretoria en
ziet bedaard op alle verrichtingen
toe. Twee slepers trekken de Preto
ria langzaam om.
Dolly zoekt Sams hand. die op de
reling geklemd is. merkt hij het
niet? Hij ls in gedachten en kijkt
naar de kade, waar de mensen staan
en opturen naar de Pretoria.
„Jammer, jammer, dat we hem niet
mee kunnen nemen," hoort Dolly
hem mompelend zeggen. Ze weet.
dat hij zijn vader bedoelt. Ze kijkt
naar de rechtschapen gestalte van
de oude Sam, daar staat hij in de
laagte op de kade. ongebroken, on
gerept. het hoofd ontbloot, de hoed
vast in de rechterhand, zonder te
bewegen. Gerrit staat naast oude
Sam. Voor Gerrit is elk afscheid te
veel emotie, om daar 'n hele boot vol
mensen te zien afzwenken, de hemel
mag weten waarheen, machteloos
toe te zien dat mevrouw Dolly en
meneer Sam onder die mensen zijn.
is voor Gerrit te machtig. Hij snikt
in een grote blauw geruite zakdoek,
tussen de snikken houdt hij de zak
doek als een vlag in de hand en
zwaait met 'n royale uithaal naar de
richting waar Sam en Dolly aan de
reling staan.
Als de wuivende mensen al haast
niet meer te herkennen zijn en dat
gaat gauw. zegt Dolly tegen Sam:
..We moeten later een beetje met
onze hutoverburen praten, vind je
niet? 't Zijn nog heel jonge kinderen,
zielepoten weet je, niemand heeft ze
uitgeleide gedaan, 't zijn twee jood
se Jongens uit Wenen. Misschien dat
we ze onderweg wat gezelligheid
kunnen geven, kijk daar staan ze."
Ze kijken naar de achterboeg. waar
de twee knapen met strakke gezich
ten starogen naar een zwerm meeu
wen, die de boot volgen, een pantry-
boy heeft juist een bak afval over
het water gegooid en de meeuwen,
met vraatzuchtige gekrijs, storten,
zich op de dobberende voedsei-t
resten.
Langzaam schuift de Pretoria tus
sen de oevers van de Nieuwe Water
weg. de namiddagzon ligt laag over
het land, de grote en groene weilan
den na Vlaardingen en Maassluis
zijn wijd als de hemel er boven.
Enkele geluiden van de oevers zijn
nog te horen, zelfs het kraaien van 'n
haan. dan weer kinderen, die op de
dijk zitten, de boot toewuiven en
luide roepen, een karretje met een
paard ervoor, dat meer landin
waarts is, 't wordt alleen gezien en al
niet meer gehoord. Een derde stuur
man. blond en blozend, komt in een
aardig mengsel van militaire en ci
viele beleefdheid, de koopvaardij ei
gen. over het dak naar Sam toe. Hij
salueert vriendschappelijk en zegt:
„Meneer Samuel Israël?"
„Die Ben ik."
„De kapitein laat u vragen, of u en
mevrouw alleen aan 'n tafel wilt
zitten of aan de tafel met de kapi
tein."
Sam glimlacht met zijn gulle glim
lach.
„Dat is een voorzichtige uitnodi
ging. zegt u maar aan uw heer en
meester, dat mijn vrouw en ik graag
aan de tafel met kapitein Noormans
zitten."
U bent zeker uit Duitsland?
Wenen.
Wij emigreren ook.
(wordt vervolgd'
Simpkins
.Hoe vind je mijn
nieuwe kapsel?"