Meerderheid Kamer is tegen plan Gruijters
0p losse
groeven.
Radio- en televisieprogramma's
DCLLy
VAN
ARNHEM
Concurrenten
Premies voor koopwoningen
dus zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
Dame Edith Evans EV€1t ptiZZCÏCtt
overleden
Gied Jaspers mag
Tros-directeur niet
gangster noemen
tv
radio vandaag
vandaag
VRIJDAG 15 OKTOBER 1976
BINNENLAND/RADIO-TV
Een merkwaardige samenloop van
omstandigheden wil dat NCRV en
TR08 morgenavond de
belangstelling vragen voor sterk
dominerende mannen, wier namen
beginnen met een S. Als de NCRV
begint met Sll de Strandjutter, die
een topper van het winterseizoen
moet worden, heeft bij de TROS die
andere man. de Maleise
vrijheidsstrijder Sandokan al bijna
een uur lang zijn
aantrekkingskracht uitgeoefend.
Weliswaar kiest de meerderheid van
het publiek als regel voor een
Nederlandstalig spel. maar elke
regel heeft nu eenmaal zijn
uitzondering. Die zal. naar lk
aanneem, deze keer bestaan uit
kijkers die een deel van hun leven In
de tropen hebben doorgebracht. De
avonturen van Sandokan spelen
zich namelijk af aan de gordel van
smaragd.
Over de plaats van handeling lopen
de mededelingen uiteen van het
schiereiland Malakka tot Sarawak.
De verwarring Is wel te begrijpen, al
liggen er duizenden zeemijlen
tussen Malakka en Sarawak en
Sabah op Noord-Bomeo. In de tijd
waarin het verhaal speelt, maakten
de gebieden nog deel uit van het
gigantische Britse Imperium. De
Italiaanse schrijver Emllio Victoria
doet het voorkomen alsof het
tijdens de regering van koningin
Victoria al wemelde van de Maleise
vrijheidsstrijders. Een effectief
nationalisme dateert daar pas van
onze Jaren dertig. De helden die wij
ln de Italiaans-Duitse film zien.
waren in de vorige eeuw veeleer nog
regelrechte zeerovers. Dat blijkt ook
wel uit de activiteiten van de in de
adelstand verheven kolonel James
Brooke, die Radjah van Sarawak
wist te worden en ln die kwaliteit op
verzoek en met medewerking van
Engeland de zee ging schoonvegen.
Als Sandokan echt bestaan heeft,
zal hij waarschijnlijk een soort
Robin Hood zijn geweest. In een
toelichting las lk dat deze Maleier
van het eiland Mompracem een
inneembare vesting maakte, van
waaruit hij de Britse overheersers te
lijf ging. Ik heb het eiland niet
kunnen vinden, maar in de buurt
van Labuan. dat ook ln het verhaal
voorkomt, ligt wel een eiland met de
erop lijkende naam Mempaku.
Sandokan werd ..Tijger van
Maleisië" genoemd, kennelijk
vanwege zijn ras en niet omdat hij
op Malakka opereerde, want,
nogmaals Noord-Bomeo Is het
actiegebied. Daar zijn ook de
opnamen gemaakt.
Vreemd genoeg heeft Sergio
Sollima. regisseur van vele
zogenaamde spaghetti-westerns,
voor de rol een acteur gekozen die
niets van een Maleier heeft. In
sommige scènes doet hij eerder
denken aan een Italiaanse heilige,
een figuur op een antiek bidprentje.
Op andere momenten heeft hij veel
weg van een forse Arabier uit de
club van All Baba. Zijn naam ls
Kablr Bedl.
't Zou best eens kunnen zijn dat
daar een kostelijke grap achter
steektKablr betekent namelijk ln
het Maleis iets naar Je toe halen met
een spaan. Hij is van de
roeivereniging, zeggen we hier wel
van iemand die lets van een ander
pikt. Bedl zou afgeleid kunnen zijn
van Bedil en daaronder wordt
schieten verstaan. Dan zou
Sandokan ondanks de
gesuggereerde vrljheledsstrijd
tegen kolonialen toch een
regelrechte zeerover zijn. Hoe dan
ook. het ls een romantisch verhaal,
met veel verdichtsels, maar wel
plezierig om naar te kijken. De
vakkundig uitgebouwde avonturen
rollen ln drie zaterdagen over het
scherm.
Van onze parlementsredactle.
DEN HAAG Een meerder
heid van de Tweede Kamer
verzet zich tegen het plan van
het kabinet om de hoogte van
de premies voor eigen koopwo
ningen te koppelen aan het In
komen van de koper. Behalve
bij de WD, van wie fractie
voorzitter Wiegel zich deze
week ln de Kamer heftig tegen
het plan afzette, leven er ook
bij de Christen-Democratische
partijen grote bezwaren.
Hierdoor wordt het waarschijnlijk
dat de voorstellen van minister
Oruljters In de Tweede Kamer het
niet zullen halen.
SPECIAAL
De VARA vertoont de Rus
sische ipeelfüm De Woeste. De
titel slaat op een moederloos
wolvenjong. waarover de tesja-
rige Kunnasj zich ontfermt.
Ned. 1. 19.55
Het tweede deel van De Jor-
daches Is sterker dan de eerste
aflevering.
Ned. 2, 21.20
Achter het Nieuws opereert
in „Haagse Kringen". Van
Thijn (PvdA) en Aantjes (A.R.)
hebben het over de algemene
beschouwingen. Van der
Sanden (KVP) en Van der Lek
(PSP) over de idee van de
kiesdrempel.
Ned. 1, 21.50
Onderwerpen in Aktua zijn:
De verkiezingsenquête van „In
de Rooie Haan", het vervoer
van heroïne uit Thailand naar
Amsterdam, mishandelingen op
de veemarkten en de nieuwe
fUm „1900".
Ned. 2, 22.05
De IKON vertoont fragmen
ten uit films van Erwin Leiser
over de positie van de vrouw in
Noord- en Zuid-Amerika.
Ned. 1, 23.10
Der Fall Bundhund, een tv-
film gebaseerd op de roman van
Bruno Nelissen Haken, geeft
een bewogen beeld van eenvou
dige mensen in conflict met de
bureaucratie van de jaren
twintig.
Duitsl. 2, 20.15
Het vierde deel van de docu
mentaire Want de bajes is zó
groot, voert naar de Mesdagkli
niek in Groningen.
Hilv. 2, 09.00
In Muziek-op-Vier wordt
vastgesteld dat het Salzburg
van Mozarts tijd nog vrijwel on
veranderd doorklinkt.
Hilv. 4, 15.00
Met het programma Br. Grol
en de internationale lol probe
ren Jacques Klöters en Theo
Stokkink een verlengstuk te
breien aan „Babel Satire".
Hilv. I, 21.15
Minister Gruijters wil binnenkort
het voorstel bij de Tweede Kamer
Indienen om het subsidie-stelsel
voor premie-koopwoningen dras
tisch te herzien. Momenteel is de
hoogte van de rijksbijdrage aan de
koper afhankelijk van de bouwkos
ten. Hoe lager de bouwkosten, hoe
meer premie. De hoogte van het in
komen van de premie-ontvanger
doet niet ter zake. Minister Gruijters
wil nu het inkomen van de koper
centraal stellen in de subsidiëring.
Hoe hoger het Inkomen, hoe minder
premie. De regeling zou 1 januari
1978 ln moeten gaan Omdat de rege
ling behalve de nivellerende werking
ook tot doel heeft geen premie meer
te geven aan mensen die dat niet
nodig hefcben, verwacht de minister
een bezuiniging tot driekwart van
het premiebedrag dat nu wordt uit
gekeerd.
Fractievoorzitter Wiegel van de WD
noemde ln zijn algemene beschou
wing deze week het premie-plan een
van de vele nivellerende plannen van
dit kabinet, „ln het wilde weg. zon
der onderbouwing, zonder de gevol
gen te overzien". Wiegel verwacht
dat nadat de nieuwe maatregel zou
ingaan de vraag naar premie-
koopwoningen zal Instorten, met als
gevolg nog verder teruglopende
werkgelegenheid ln de bouw.
Uitwerking
Binnen het CDA leven niet zo zeer
bezwaren tegen het principe van de
regeling, als wel tegen de mogelijke
uitwerking er van voor de bouw.
Bouwspeciallst mr. Scholten (ARP)
zegt dat „op zich de gedachte van de
regering niet verwerpelijk behoeft te
zijn," maar wijst meteen op het feit
dat hulzenkopers de premie bij hun
belastbare inkomen moeten optel
len. waardoor die premie dus al pro
gressief belast wordt. „Het ls de
vraag of een wijziging van de rege
ling dan nog veel effect heeft".
Binnen het CDA vreest men dat de
nieuwe regeling een nadelig effect
zal hebben op de bouwproduktle.
ADVERTENTIE
(20.25 -
TROS Ned. 2)
Van onze kunstredactie.
LONDEN De bekende Britse
actrice Dame Edith Evans is giste
ren op 88-jarige leeftijd overleden.
Dame Edlth heeft 64 jaar op de
planken gestaan.
Haar carrière begon in 1912 met een
rol ln Trollus en Cresslda van Sha
kespeare. Haar bekendste optreden
was in de rol van Lady Bracknell in
Oscar Wilde's „The Importance of
being Earnest". Dame Edith speelde
ook veel ln stukken van George Ber
nard Shaw, met wie zij een hechte
vriendschap onderhield.
In 1948 begon zij een filmcarrière.
Dame Edith heeft in haar loopbaan
vele onderscheidingen gekregen zo
als de prijs van de New Yorkse
filmcritici, de Zilveren Beer van het
Berlljnse filmfestival en de prijs van
de Britse filmacademie.
AMSTERDAM Gled Jaspers, ma
ker van diverse televisieprogram
ma's mag de directeur van de Tros,
drs. Leeman, geen gangsterfiguur en
oninteger noemen. Binnen vijf da
gen moet Jaspers een rectificatie
plaatsen ln het provinciale dagblad
„De Limburger". Dit heeft de presi
dent van de rechtbank ln Amster
dam. mr. Borgerhoff-Mulder, giste
ren bepaald na een kort geding dat
de TROS-dlrecteur tegen Gled Jas
pers had aangespannen.
Mr. Borgerhoff Mulder overwoog in
zijn vonnis, dat Jaspers de opzet
heeft gehad drs. Leeman te beledi
gen. omdat hij aan de beledigende
delen had toegevoegd: Zet het er
maar gerust in. Het kan mij niet
schelen".
Vul horizontaal in: 1. oorsprong, 2.
soort hond, 3. hinderlijk, 4. kashou
der, 5. plakmiddel, 6. toonkunsten
aar, 7. schim. Bij juiste invulling
leest men op de cirkeltjes de naam
van een bontsoort.
Oplossing van vorige puzzel:
Hor. 1. Wasa, 4., lam, 7. kina, 8. Peri,
9. lente, 11. emt, 12. Eigcr, 14. pi, 15.-
red. 16. o.d., 17. kedin, 19. ren, 21.
etage, 23. unie, 24. Iran, 25. gek, 26.
meel.
Vert. 1. wie, 2. Anne, 3. satire, 4. leer,
5. arm, 6. mitsdien, 7. klapburg, 10.
Egede, 13. editie, 17. knik, 18. nare, 20
ene, 22. gal.
2
3
4
S
6
7
HILVERSUM I <29* m en FM-kanalent.
KRO 7 00 Nieuws 7 02 Hit levende woord
7 06 (S> Lichte muriek (7 30 Nieuws» 8 30
Nieuws. 836 GymnasUek voor de
huisvrouw 8 45 (S) Lichte muziek (10 30
Nieuws). 11 00 (S) Standwerkers, gisteren en
vandaag 12 00 (S) Hans van Willigenburg.
(12 22 Wij van het land 12 26 Mededelingen
voor land- en tuinbouw. 12 30 Nieuws) 14 00
(S) Lichte muziek en informaties (15.30
Nieuws) 16.00 (S) Spreekuur. 17 00(S)Inde
hutsgeklutste kinderwinkel. 17.30 Nieuws
17 32 (S) Echo magazine 18.30 Nieuws. 18 41
Marktberichten. 19 44 Sprong in het heelal.
Hoorspelsene 19.30 (S) Edwin, praten en
zingen 20 00 (S) In antwoord op uw schn)-
vm 21 00 (S) Sir 5 6i one Jazz 21 15 (S) Or.
Grot en de internationale lol Satirische
spreekbeurt. 21 45 (S) Jazz 298 22 25 Over
weging 22 30 Nieuws 22 40 (S) Goal. pro
gramma vanuit en rondom de sport. 23.55-
24 00 Nieuws
HILVERSUM II (402 m en FM kanalenL
NCRV 7 00 Nieuws. 7 11 Ochtendgymnas
tiek 7.20 Vandaag vrijdag, informatief
programma (8 00 Nieuws 6 11 Hier en nu.L
8 30 Herkenning, praatje 8 35 Te Deum
Laudamu» gewijde muziek. NOS 9 00 Do
cumentaire over het gevangeniswezen. 9 35
Waterstanden 9 40 Schoolradio 1000 Wat
heeft dat kind*, pedagogische rubriek 10 15
D» taal in je hand. over het leven in de taal
10 30 NOS Jazz port ret 'Groten van giste
ren' 11 00 Nieuws 11 03 Meer over minder
de stem van de sprekende minderheid 12 30
Toerismo. toeristische informatie OVER
HEIDSVOORLICHTING 12 49 Uitzending
voor de landbouw 13 00 Nieuws NCRV
13.11 Hier en nu NOS: 13.30 Vonken onder
de as: Nederlandse volksverhalen en
volksgebruiken 13.45 Onder de Groene Lin
de. oude liedjes en balladen. 14 00 Reperto
rium van dc NOS-koren en orkesten, klas
sieke muziek 15.00 Zoeklicht op Nederland,
regionale zaken nader bekeken (16 00
Nieuws) 16 30 Kijk op buitenland VPRO:
17 00 Welingelichte kringen, rechtstreeks
debatprogramma 17 45 Symbiose 17.55
Mededelingen 18 00 Nieuws. 18.11 Embar
go (P Pt 18 20 Uitzending van de Politieke
Partij Radikalen) NOS 20 00 Nieuws. 20 05
Het Radio Philharmonisch Orkest klassie
ke muziek (In de pauze Een kleintje kui
tuur). 22.15 NOS-cultuur alles wat cultuur
interessant maakt- en internationaal ge
richt 23 00 (S) Met het oog op morgen, met
om 23 05 Aktualiteitenoverzicht Radio en
TV. 23 20 Den Haag Vandaag en 23.52 Even
ontspannen voor het slapen gaan 23 55-
24 00 Nieuws.
HILVERSUM 111 («45 m en FM-kanalen).
EO 7 02 (S) Gospelsound 8.03 (S) Tijdsein.
9 03 (S) De muzikale fruitmand verzoekpla
ten van en voor zieken 10 03 (S) Te elfder
ure nonslop muziek TROS 11.03 (S) Ver
zoekplaten 12 03 (S) Nederlandstalige top
tien en kwiswijs NCRV IJ 30 fS> Pop-
Kontakt de Nationale Tip-30 15 03 (S) El-
pee-pop NOS 16 03 (S) De Hitmeesten
Nationale hitparade met de Top-30 18 03 De
vakaturebank 18 10 (Sl NOS maal VER
ONICA 19 02 iS) Veronica op drie VPRO.
20 02 (S) VPRO-vrtjdag-op-drie 23 02 Radio
Vrij Belgic 0 02 (St Amtgos de Musica
AVRO I 02 IS) Radio Pandora 2 02-7 00 (S)
'n Nachtje AVRO.
HILVERSUM IV iFM-kanalen). NOS 7 00
Nieuws 7.02 (S) Vroeg klassiek 9 00
Nieuws. 9 02 <S) Slof van eeuwen 10 30 (Sl
Vocalise: Opera en operetteverzoeken. 12.00
(S) Van het Nederlands concertpodium: ou
de en hedendaagse gitaarmuziek EO: 13 00
(S) Klankspiegel concertgcbeuren uit he
den en verleden. 14 00 (Nieuws). 14.02
Klankbord 14 20 (S) Nederland se orgelcom
ponisten en hun orgels. 14.45 (S) Woord der
waarheid theologie naar de Heilige Schrift.
VPRO 15 00-17 00 (S) Muzick-op-vier Met
Mozart op reis (4)
NEOERLANOl
11.10 NOS/NOT: Tijdschrift 4
18.15 TELEAC: Engels
S(harh)
16.45 NOS: Bereboot
18.55 Journaal
19.05 VARA:'t Spant erom. kinderspelshow
19.55 O® Woeste, tv-film
21.35 NOS: Journaal
21.50 VARA: Haagse kringen. Achler het
mouws ontvang) m zi|n onparlementaire
salon
22.40 Terug naar de natuur, tv-sene
23.10 tKON: Wie is vnj' (1) Vrouwen in
Zuid-Amenka
23.35 NOS: Journaal
NEOERLANOH
18.45 NOS: TV-eitormatie voor Spanaarden
16 55 Journaal
19 05 TROS: Caftmero
«918 Ni Disco Show
20 00 NOS: Journaal
20.25 TROS: Op losse groeven
Nederlandstalige t>p- en topnummers
21.20 Oe Jordaches. tv-lemfleton
22 05 Aktua-TV
23.00 O moeder, wat is hel heet. tv-sene
23.30 NOS: Journaal
Men zou werkelijk geneigd zijn te
veronderstellen, dat de twee Italia
nen een ijsje gingen eten. Ze liepen
tenminste op de ijsman af en zeiden:
„Una porzione di cinque tutti frutti".
De ijsman, die blijkbaar een ont
wikkeld heerschap was. verstond
Italiaans en vroeg schamper: „Wat-
te? Eén portie van 5 voor met zijn
beiden? Maak het nou even!" „Si-
lentio!" siste toen plotseling Angeli-
co met de snor. Tegelijk verscheen er
een dreigende revolver in zijn hand
en hij voegde er aan toe: „Sempre
pluro ultra manua tua! Vivace!"
De ij man kon natuurlijk niet veel
uitrichten en koos eieren voor zijn
geld. Protesterend stak hij vlug zijn
handen omhoog. „Exua tua blan--
ca vestimente!" grijnsde de dikke
Diavolo. Ook aan dit bevel voldeed
de ontwikkelde ijsman schielijk.
Braaf trok hij zijn witte jasje uit, dat
snel van eigenaar verwisselde. Toen
dat gebeurd was, trok dikke Diavoi
dat jasje aan om er vervolgens dow
gemoedereerd met het ijskamtji
vandoor te gaan. Hij liep brutii
naar het stadionplein, waar brip
dier Piet nog steeds stond te wacb
ten op de komst van Kare
Kleuntjes. Alwéér een ijscoman'
dacht hij. „Jonge jonge, wat mail
deze zich druk". En dat wasod
zo, want deze ijsman schreeuwde
verig: „IJsco Italiano! IJsco semprn
mobile Torino!"
FERDINAND
-326-
Op de stoep staat het
personeel, ook dat van tuin en gara
ge. om Dolly en Sam uitgeleide te
doen, ze krijgen en geven een hand.
Voor gesprekken is er geen tijd meer.
Vlug stappen ze in de auto en met
een harde klap doet Gerrit het por
tier toe. Hij start. Vanmorgen is er
wat wind. Dolly ziet. dat de gouden-
regentrossen vlak bij huis heen en
weer schudden. Sam wuift met de
hand naar het personeel, ze wuift
ook, dan kijkt ze naar boven naar
dat ene open raam. Ze weet. dat
Christine op dit ogenblik de auto
over het grint hoort wegrijden.
Baarn in de laatste dagen van april
1940. Groen, bloesems, bloemen,
overgeurende beminlijkheid in de
tuinen en langs de wegen. Er zijn
maar weinig straten, merendeels we
gen en weggetjes, kleine, en grote
huizen met tuin voor en tuin achter,
struiken en bomen zijn al zover in
bloei, dat bijen en hommels erin zoe
men en van tuin naar tuin vliegen.
Veel tuinen hebben een grintpad
met aan weerszij bloeiende struiken
of een zacht groene grasmat, soms
staat er 'n oude boom, waarin nu in
het voorjaar een jonge eekhoorn in
een furioso van looplust heen en
weer raast: regen 't, dan heeft hij
met volmaakte gratie de staart toe-
gekruld. is het zonnig en droog, dan
draagt hij de staart uitpluimend als
Cyrano zijn panache. De oude Sam
woont aan een binnenweg bij het
Wilhelminapark, de ramen van het
huis kijken voor en achter in het
groen. Nog een kleine week zullen
Sam en Dolly bij hem te gast zijn,
dan zal de boot vertrekken. In deze
laatste week is er veel te doen en de
dagen zijn eivol. Sam reist heen en
weer, dan naar het consulaat, dan
naar het bureau van de
scheepsvaartmaatschappij; er zijn
honderd-en-een beslommeringen te
regelen, bezoeken nog af te leggen of
te ontvangen" Na elk afscheid voelt
Dolly zich lichter en vrijer; het is
alsof er dan een last van haar af
glijdt.
„En aan boord gaan we heerlijk kin
derboeken lezen," zegt ze aan haar
schoonvader. Ze hebben een geregel
de briefwisseling over hun ge
meenschappelijke studie voorbe
reid, ze zullen gelijkop lezen en
schriftelijk van gedachten wisselen,
ze stellen er zich beiden veel van
voor. De studie zal anders zijn. maar
ze zal blijven bestaan. De avonden
van deze laatste dagen houden zij zo
rustig en huiselijk mogelijk, alleen
een keer gaan ze gezamenlijk naar
de bioscoop om de beminlijke film
van Mr Chipps te zien. Alle drie
voelen ze in deze week, dat 't samen-
zijn echt en waarachtig is. er is geen
rimpeling aan de spiegel, geen wan
klank in de sfeer, ze zijn zo
dankbaar, dat het zo zijn kan, terwijl
een grimmige ernst in de grote we
reld die ze omringt hen aangrijnst.
Als Sam het huis binnenkomt, valt
hem dadelijk op. dat er geen schilde
rijen aan de muur hangen, de hele
collectie van de Haagse school, het
meest kostbare en dierbare bezit van
zijn vader, is er niet meer. Waar de
schilderijen gehangen hebben zijn
nu lege moeten aan de muur.
Een stil kerkinterieur van Bosboom,
rijk aan zachte schaduwen, een
Breitner, stevig in de verf, werk van
Roelofs, Jongkind en van de gebroe
ders Maris, de hele collectie die het
stempel legde op zijn ouderlijk thuis
en het tot een behuizing van schoon
heid maakte, ze schijnt uit elke ka
mer verdwenen?"
„Angst voor de oorlog, vader, hebt U
ze laten inpakken?"
De oude Sam drinkt juist zijn kopje
thee met kleine slokken, hij drinkt
het kopje helemaal leeg en kijkt
daarna zijn zoon over de gouden bril
aan, wat schelms en doodtevredi
zegt hij:
„De ene helft zal waarschijnlijk
voor jullie in Kaapstad aangelaa
zijn, de andere helft is naar Nt
York, naar Roosje en haar man.
kunt ze bewaren of ophangen, 1
een mooi bezit. ais Je eens en
met de ogen wilt weten, hoe de hei»
met avondwolken uitziet, hoe c
regenwolk over een kreekje han
hoe een bom op het Schevenini
strand heeft gelegen, hoe koeien
de wei staan. dan hoeven jul
maar langs je eigen muur te kijke
en dan kinderen.hebben jullieh
financieel eens moeilijk, dan heb
aan die schilderijen een aardig ve
koopobject."
„Maar vader, U genoot er zo van,
nu?"
„Ja. zeg dat wel, ik heb reusacb
van die collectie genoten, vooral
de Amsterdamse tijd. als ik hai
geen tijd had. om er eens uit
komen, dan was eventjes turen lar
de muur mijn opfrissing.maarb
getij is verzet, kinderen, die schik
rijen zijn bij jullie daarginds veili?
dan hier, ik heb kans gezien om
nog allemaal verpakt en verstuurd
krijgen, je zult me wel niet will'
geloven, maar ik kijk nu met plee
naar de lege muren."
„Als Ulilief terugkomt, zal zij zedi
niet missen?" weerlegt Dolly nof
Ontkennend en wat weemoed
schudt oude Sam het hoofd, ophi
vraag geeft hij geen antwoord.
„Jullie moet me precies schrijn
dat heb ik ook aan Roosje gevra*
of je ze chronologisch of naar
ophangt." En haast luchthail
spreekt de oude Sam over de afsta
van de collectie, een bezit dat
door kunde en kennis verworn
heeft in een mensenleeftijd van
beid.
(wordt vervo