)en Uyl wijst
neer geld voor
efensie af
Akkoord met PPR
verdeelt de PvdA
Nieuwe Leidse Courant
Barakken gesloopt na
optreden van politie
Grondig
Van Agt
lijsttrekker
van CDA
Imet Nieuwe Haaöse Courant
Evenwicht in
Haagse begroting
Uw
- pagina 6
en met
otie Aantjes afgeraden
Harde wind
perder met
ensioen om werk
verdelen
Veel minder
sigaretten
verkocht
Veel ministers en
fractieleiden tégen
Van alle kanten in
Kamer kritiek
Rust terug in woonoord
Nobelprijzen voor
drie Amerikanen
Koningin bij
standbeeld
Gerbrandy
Vormingswerk wil
in 1977 eendaagse
leerplicht voor
zeventienjarigen
"Ni
Van Trouw word je wijzer.
Elke ochtend.
Welkomstvoordeel
'Oliyy
hoort bij u.
34STE JAARGANG NR 9958 VRIJDAG 15 OKTOBER 1976
rouw
vandaag voor 4 uur
pgegeven wordt
rgen geplaatst
en kan dezelfde dag
al resultaat hebben
Tel 020-913456
Tel 010-115588
Tel 070-469445
TGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
80NNEMENT 14,17 PER MAAND 42,50 PER KWARTAAL 167,80 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000— LOSSE VERKOOPPRIJS 0.55
DEN HAAG Vice-premier Van Agt
wordt lijsttrekker van het CDA bij de
komende Kamerverkiezingen.
Hij heeft gisteren in besloten kring
„ja" gezegd op het verzoek van de
voorzitters van KVP, ARP en CHU
om de CDA-Iijst aan te voeren. De
benoeming zal naar verwachting vol
gende week maandag door het CDA-
bestuur worden bekrachtigd.
Het CDA-congres van december
heeft dan het laatste woord maar dat
is naar ieders oordeel nog slechts een
formaliteit.
De beslissng van Van Agt verlost de
CDA-top van een pijnlijk probleem.
De verdeeldheid over de aanvoering
van de lijst was lange tijd tussen
KVP, ARP en CHU zo groot dat het er
naar uit begon te zien dat de drie
huidige fractieleiders gezamenlijk de
lijst zouden aanvoeren. Met de be
noeming van Van Agt heeft het CDA-
bestuur intussen naar in politieke
kring wordt opgemerkt voor een
belangrijk deel zijn mede
verantwoordelijkheid voor het beleid
van het kabinet Den Uyl onder
streept.
HAAG De regering is niet bereid de defensiebegroting
jend jaar met 150 miljoen extra te verhogen. Premier Den Uyl
idde de Kamer gisteravand dringend af de motie van de
t-fractieleider Aantjes, waarin die 150 miljoen werd gevraagd
a te nemen. De premier vroeg de Kamer met een oordeel over
1 defensie-investeringen te wachten tot bij de behandeling van
^defensiebegroting over enkele weken.
wees erop dat minister Vredeling
jienteel onderzoekt hoe het pre-
is met z'n investeringsruimte voor
jsie gesteld is en hij sloot niet
[t dat zal blijken dat er meer finan-
ruimte voor investeringen
zig zal zijn. De motie-Aantjes
jFmede gesteund werd door de
".'voorzitters Andriessen (KVP)
rulsinga (CHU) kan rekenen op
terderheid van de Kamer. Bij
riten van deze editie had de
jfmming over de motie nog
atsgevonden.
Eerder in
p lebat had premier Den Uyl de
It afgehouden in zake de sugges
ts van Aantjes voor verhoging van
Idefensiebudget. Aantjes noemde
I antwoord van Den Uyl dan ook
Idoende.
tens de AR kan de 150 miljoen
[den geput uit de pot van 1,1
die het kabinet in reserve
t om prijsstijgingen te compen-
in. Het geld is bestemd om meer
slematerieel te kunnen aanko-
wat precies staat niet in de
Dat zal bij de behandeling
o de defensiebegroting nog nader
len aangegeven.
5 had er tevoren wel opgewe-
|dat het voortdurende uitstel van
vanging van de verouderde
ne- patrouillevliegtuigen strij-
N met de inhoud van de defensie-
I. Aantjes vindt het onjuist om
Uitlopend op mogelijke taakwij-
>n van Nederland binnen de
Wisselend bewolkt en enkele
buien. Vrij krachtige tot harde
en aan de kust af en toe storm
achtige wind uit zuid tot zuid-
I oost. Maximum temperaturen
ongeveer 15 graden.
MORGEN EN OVERMOR-
I GEN: plaatselijk regen en iets
lagere temperaturen.
Morgen zon op: 07.06
zon onder: 17.44
maan op: 23.45
maan onder: 14.09
NAVO al vn de vervanging van de
Neptunes af te zien.
Bij de neus genomen
Achtergrond van de harde AR-
houding op defensiegebied is dat
men het idee heeft door het kabinet
voortdurend bij de neus te zijn geno
men wat betreft de uitvoering van de
plannen in de defensienota. Op die
plannen is ieder jaar weer aanzien
lijk bezuinigd. De AR-fractie vindt
het niet aanvaardbaar dat defensie
meer dan andere departementen
heeft moeten bezuinigen. Op zichzelf
wil men wel accepteren dat defensie
naar evenredigheid in die bezuini
gingen zou delen.
Om die reden zullen de CDA-fracties
naar verwachting het voorstel van de
WD-fractieleider Wiegel om alle be
zuinigingen op defensie voor het vol
gende jaar teniet te doen niet steu
nen. De motie die Wiegel op dit punt
indiende zal daardoor geen meerder
heid krijgen.
De linkse regeringsfracties zijn op
zichzelf tegen iedere verhoging van
de defensiebegroting, maar het viel
op dat PvdA-fractieleider Van Thijn
zich hierover niet uitsprak. De PPR-
fractieleider De Gaay-Fortman ver
klaarde dat voor de PPR de defen
siebegroting de grens van het aan
vaardbare heeft bereikt. Hij ging er
van uit dat het kabinet niet aan de
druk voor hogere uitgaven zou toe
geven.
DEN HAAG In weerwil van
aanzienlijk verhoogde recla
meuitgaven (met bijna 35 pro
cent tot 17.1 miljoen gulden in
de eerste helft van dit jaar),
gaat het met de verkoop van
sigaretten niet zo goed. Het
Bureau voor de Tabakshandel
concludeerde dit op grond van
gegevens over de hoeveelhe
den gebanderolleerde sigaret
ten in ons land.
Volgens de CBS-cijfers zijn
van september 1975 tot en met
augustus 1976 22.848 miljoen
sigaretten gebanderolleerd.
Dit was ruim een miljard siga
retten minder dan de hoeveel
heid van 23.892 miljoen in
1975.
Loopt de sigarettenproductie
terug, die van kerftabak
neemt toe, namelijk van
14.223.000 kilo in 1975 tot
14.531.000 kilo in septembcr-
/augustus 1975/76. De produk-
tie van sigaren loopt sterk ach
teruit. In 1975 werden nog ne
genhonderd miljoen grote si
garen gebanderollerd, in scp-
tember-augustus waren het er
nog maar 831 miljoen. De pro-
duktie van kleine sigaren
(voornamelijk cigarillos) daal
de van .391 naar 295 miljoen.
Na de met groot machtsvertoon door
marechaussee en politie (bijna vijf
honderd man een twaalf pantserwa
gens) uitgevoerde ontruiming, vor
derde het slopen van de ontruimde
barakken overigens langzaam. De
btflldozers, die de barakken ook in
de ingevallen duisternis tegen de
grond haalden, waren voorzien van
stalen kooiconstructties als bescher
ming tegen sluipschutters. Later op
de avond trokken alle politiemannen
en marechaussees zich uit het kamp
terug. Een klein gedeelte werd bui
ten het kamp paraat gehouden.
Minister Van Agt (justitie) heeft gis
termiddag tegenover de bijzondere
Kamercommissie voor de Zuidmo-
lukkers als argument voor het mas
sale ingrijpen aangevoerd dat het
ernaar uitzag dat zich „veel zwaar
wapentuig" in het kamp bevond.
„Dit alleen al noodzaakte ons veel
manschappen in te zetten. Achter
elke politieman staat een gezin en
het is onze plicht, die politieman te
beschermen", aldus de minister. Hij
benadrukte dat er geen politieke
groepering achter het verzet tegen
de ontruiming stond, maar dat
slechts één gezin verzet pleegde.
„Dit gezin nam bovendien een geïso
leerde positie in het kamp in", be
toogde minister van Agt.
De bijzondere Kamercommissie zal
contact opnemen met de vaste Ka
mercommissies van Binnenlandse
zaken. Justitie en CRM voor overleg
over het beleid in deze actie. In deze
over ongeveer drie weken te houden
bespreking zal onder meer worden
ADVERTENTIE
i'j gezellig de vaal, dan ga ik
•WIen.
„De grootste tentoonstelling van het Europese Continent met 3950
honden.
Alle topdieren uit Europa aanwezig. Dressuurgroepen en G. G. demonstraties.
Jongehondenwedstrijden met 600 deelnemers. 16 en 17 oktober 1976 RAI Amsterdam.
Toegang 5.Kinderen 2.50. Open van 9-6 uur.
\1
Gewapende politiemannen hielden jonge Zuid-Molukkers in be
dwang terwijl dezen op wapenbezit worden onderzocht.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG/VAASSEN Hoewel gistermiddag nog schoten van
enkele sluipschutters in het woonoord van de Zuidmolukkers in
Vaassen (gemeente Epe op de Veluwe) werden gehoord, leek
gisteravond de rust weergekeerd.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De meeste
PvdA-bewindslieden en de
grote meerderheid van de
PvdA-fractie zijn niet bereid
akkoord te gaan met de sa
menwerkingsovereenkomst
die de partijbesturen van
PvdA en PPR deze week heb
ben gesloten voor de komende
verkiezingen. Ze vinden het
volstrekt onjuist dat de kans
dat PvdA aan een volgend ka
binet meedoet, reeds bijvoor
baat tot vrijwel nul terugge
bracht wordt.
Formeel hebben de ministers en Ka
merleden van de PvdA geen invloed
op de overeenkomst. De partij
congressen moeten er in januari vol
gend jaar over beslissen. Gisteren
werd echter duidelijk dat zij alles
zullen doen om te bereiken dat het
akkoord spoedig weer verdwijnt of
in het uiterste geval in januari in het
congres wordt verworpen.
Niet-rpgelost
ln de PvdA-fractie kwam het giste-
ten tot een harde discussie tussen de
grote meeraerheid en de fractievoor
zitter Ed van Thijn alsmede de vice-
voorzitter van de PvdA Van der
Doef, die het akkoord verdedigden.
De meningsverschillen werden daar
bij niet opgelost. Hoofdbezwaar van
de tegenstanders is dat toekomstige
regeringssamenwerking absoluut
afhankelijk wordt gesteld van ver
kiezingswinst voor beide partijen.
Indien PvdA en PPR niet meer ze
tels halen dan ze nu samen hebben
(50) ofwel kleiner blijven dan het
CDA, moeten zij volgens de partij
besturen buiten de regering blijven.
Veel kritiek bestaat er voorts op de
grote invloed die de PPR krijgt op
het regeerakkoord tussen beide par
tijen. PPR plus een minderheid van
de PvdA kunnen daarbij de dienst
uitmaken.
Tot keus dwingen
Ook in de Tweede Kamer werd het
akkoord gisteren van alle kanten
aangevallen. Sprekend uitsluitend
namens zichzelf benadrukte Van
Thijn dat de voorwaarden zijn opge
steld om de kiezers tot een duidelij
ke keus te dwingen.
nagegaan hoe een dergelijke actie in
het vervolg kan worden voorkomen.
Mevrouw Kappeyne van de Copello
(VVD), vooratster van de bijzondere
Kamercommissie, voegde aan de be
kendmaking van dit overleg toe:
„Tenzij de actuele situatie noodza
kelijk maakt dat het eerder ge
beurt."
STOCKHOLM (Reuter) - De No
belprijs voor geneeskunde is dit jaar
toegekend aan twee Amerikanen,
voor hun onderzoek naar oorzaak en
verspreiding van infectieziekten
Baruch S. Blumberg (51) leidde het
onderzoek dat de bestrijding moge
lijk maakte van de leverontsteking
hepatitis-B („serumhepatitis"). D
Carleton Gajdusek (53) ontrafelde
de oorzaak van de op Nieuw Guinea
ontdekte hersenziekte koeroe.
De Amerikaanse econoom Milton
Friedman (64) krijgt de Nobelprijs
voor economie voor zijn studies van
het consumptiegedrag en ae
geldtheorie, die een belangrijke in
vloed hebben op de beleidsvorming.
Meer over de prijs voor geneeskunde
op pagina 7.
Meer over de economische onder
scheiding op pagina 23.
In de stromende regen onthulde
koningin Juliana gistermiddag
in Sneek een standbeeld voor
wijlen mr P. S. Gerbrandy, die
de grootste bekendheid verwor
ven heeft als minister-president
v^n de regering in ballingschap
tijdens de oorlogsjaren. Meer
nieuws over de onthulling op
pagina 9.
Vervolg op pagina 16
Van onze onderwijsredactie
UTRECHT De organisaties voor
het vormingswerk van werkende
jongeren stellen de regering de eis
dat de eendaagse leerplicht voorze-
ventienjqrigen volgend jaar wordt
ingevoerd. Volgens de organisaties
is dit een van de maatregelen die
nodig zijn om een ongewilde insto-
ring van het vormingswerk te voor
komen.
Uit een telefonische rondvraag bij
de ruim tweehonderd instituten
blijkt dat het aantal cursisten dit
jaar met ruim een kwart is afgeno
men. Hierdoor komen ongeveer
tweehonderd vormingswerkers op
straat te staan!
De organisaties op het gebied van
hét vormingswerk beleggen, zoals
eerder gemeld, op zaterdag 23 okto
ber een manifestatie om de
noodklok te luiden. Gisteren werden
enkele eisen bekend gemaakt die op
deze bijeenkomst gesteld zullen
worden. Behalve de invoering van
een eendaagse leerplicht voor zeven
tienjarigen wil men
Betere samenwerking tussen vor
mingswerk enerzijds en streekscho
len en beroepsonderwijs anderzijds;
dezelfde garanties voor de
rechtspositie van vormingsleiders
die ook docenten van het voortgezet
onderwijs hebben;
bijscholen voor vormingsleiders
intrekking van de aangekondig
de bezuinigingen.
Op pagina 3 een gesprek over de naar
verhouding nog gunstige situatie van
het christelijk vormingswerk.
Voor wie nog plannetjes in die richting had, brengt
Trouw vandaag een gastcollege „Hoe je wel en niet
met verkiezingsonderzoek omspringt". Van de man
die het voor Nederland ongeveer uitgevonden heeft,
Marcel van Dam. Grondig en toch leesbaar.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door
Naam
Adres:
Plaats
Ik ontvang graag naar keuzr:
f~| 4 fraaie zwart-kunstlrdcrrn ondcrrriter* mr» zilver bedrukte ouder
wetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op mijn Cafel.
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender Modern, origi
neel. «oor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook
Tekening van het vroegere IJ te Amsterdam.
Du nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de kranl te
hebben ontvangen) I 6.25 minder voor de eerste termijn
Schrijf op de open envelop TrouwKwartet. antwoord
nummer 2792. Amsterdam
Een postzegel is niet nodig Die betalen wij
X
.j
