Syrië valt aan in zuiden van Libanon Enoch Powell: vat vol tegenstellingen Britten blijven bij Rhodesië-conferentie Israël beperkt reizen naar Hebron Meer arrestaties in Rusland Ford geeft fout toe Palestijnse woordvoerder: Belg gispt Nederlands ontwikkelingsbeleid „Herdenking" Geen overlevenden bij vliegramp Malta stuurt rechters naar huis Thaise studenten in zwaar beveiligde gevangenissen EG wil besnoeiing Japanse staalexport Tl WOENSDAG 13 OKTOBER 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 BEIROET (AFP, AP, UPI, Reuter) Syrische troepen in de bergen ten zuidoosten van Beiroet zijn gisteren met steun van tanks en pantserwagens een grote aanval begonnen op posities van links-Libanese strijders en Palestijnen op de belangrijke weg naar de zuidelijke havenstad Sidon. Dit heeft een Palestijnse woordvoerder meegedeeld. Het nieuwe offensief volgt vlak na de besprekingen in het ten oosten van Beiroet gelegen Sjtaura van maan dag waarbij een voorlopig akkoord zou zijn bereikt tussen vertegen woordigers van de president van Li banon, Elias Sarkis, president Hafez al-Assad van Syrië, de leider van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) Jasser Arafat, en de secreta ris-generaal van de Arabische Liga, Machmoed Riad. De posities van de Palestijnse com mando's en hun links-Libanese bondgenoten in Roum, Azour, Hom- siyeh, Chaitoura en Jbaa werden aangevallen. Roum ligt een paar ki lometer ten oosten van Jezzin, waar de Syrische en rechts-Libanese troe pen in de afgelopen weken verster kingen kregen. Linkse strijders in het gebied had den voorspeld dat de Syriërs zouden proberen een overrompelingsaanval op Roum uit te voeren teneinde de smalle, zich kronkelende weg naar Sidon, 20 km meer westelijk te openen. Twee richtingen De Syrische pantsereenheden ruk ken in twee richtingen op: op de weg Jezzin-Sidon en op de weg van Jezzin die voert naar Nabatieh en Marja- youn (in het Libanees-Israëlisch grensgebied), aldus het Palestijnse persbureau Wafa. Voorts zijn Sy rische concentraties gesignaleerd in de omgeving van de Noordlibanese havenstad Tripolis. Libanese kranten hadden gisteren gemeld dat men het in Stoura eens geworden was over een terugtrek king van de elkaar bestrijdende troe pen naar de posities die zij innamen voordat de burgeroorlog achttien maanden geleden in Libanon begon. De vertegenwoordigers zouden giste ren verslag uitbrengen, waarna het overleg in Sjtaura vandaag zou wor den voortgezet over resterende ge schilpunten. Men zou het reeds eens zijn over de vestiging van observatie posten, troepenscheiding, het openstellen van wegen, de terugkeer van burgers die hun huizen moesten ontvluchten en beëindiging van de propagandacampagnes. Het ak koord zou voorzien in de uitvoering van de overeenkomst van november 1969 tussen Libanon en de Palestij nen waarin de Palestijnen zich ver plichtten buiten hun kampen geen wapens te dragen. De bemiddelaar van de Arabische Liga in Libanon, Kholy, zei gisteren niet te geloven dat de jongste ont wikkeling het maandag bereikte ak koord In gevaar zou brengen, ofschoon de uitvoering daarvan misschien Wel vertraagd zou worden. Hij vertrouwde dat de onderhande laars elkaar vandaag opnieuw in Sja- taura zouden ontmoeten om „de laatste hand" aan de bestandsover eenkomst te leggen. Maar de christelijke bondgenoten van Syrië noemden het akkoord van Sjtaura „een mislukking" waarvan men nooit iets had kunnen verwach ten. Het Syrische offensief in het zuiden zou het begin zijn van een „uiteindelijke militaire climax" van de burgeroorlog. Van een verslaggever STRAATSBURG Het Bel gische lid van het Europese parlement Deschamps (een christen-democraat) heeft gis teren fel uitgehaald naar het Nederlandse ontwikkelingsbe leid. Sommige landen zouden moeten in zien dat het beter is gemeenschappe lijk een stap vooruit te doen dan alleen een progressief nummertje op te voeren", aldus de Belg over de Wereldhandelsconferentie UNCTAD in Nairobi. Op deze conferentie (over samenwer king tussen rijke en arme landen) traden Nederlanders en Denen, al dus Deschamps, op als „linkse par tijen", door de voorstellen van de ontwikkelingslanden over de grondstoffen en de schuldenlast op Liever geen „progressieve nummertjes enkele kleine wijzigingen na te aan vaarden. Maar het opvoeren van „progressie ve nummertjes" heeft uiteindelijk geen effect en legt extra nadruk op de verdeeldheid van de ge meenschap in de ogen van de ont wikkelingslanden'. Dit te meer daar sommige van deze standpunten we liswaar de schijn hebben anderen te dienen, maar bepaalde nationale be langen niet kunnen verhelen, aldus Deschamps in Straatsburg. Ondanks aandringen van het tweede kamerlid Schelto Partijn (Soc.) was Deschamps niet bereid met zo veel woorden te zeggen dat hij met „pro gressief nummertje" op minister Pronk doelde, en wilde hij evenmin duidelijk maken welke nationale be langen hij op het oog had. Schulden Het parlement kwam er niet toe zich uit te spreken voor de oprichting van een gemeenschappelijk fonds om de vorming van internationale grondstoffenvoorraden te financie ren zoals de ontwikkelingslanden willen. Wat het probleem van de schuldenlast betreft stelde het zich vierkant achter het standpunt dat Amerika, Japan en West-Duitsland in Nairobi hebben ingenomen, name lijk dat deze kwestie van geval tot geval moet worden bekeken en dat er geen algehele schuldenregeling kan komen. Een klein stapje in de richting van het standpunt der ont wikkelingslanden werd gemaakt door de uitspraak dat men zich voor- nelijk moet baseren op het sa- mt ogende grondstoffenpro- gram.nu, opgesteld door de zgn. „Groep van 77. (die thans 111 ont wikkelingslanden omvat), en dat moet leiden tot een gemeenschappe lijk grondstoffenfonds, dat de derde wereld moet verzekeren van hogere en meer evenwichtig grondstof- fenprijzen. Doel Het doel van het Jongste Syrische offensief zou zijn de omsingeling van de bijbelse havenstad Sidon, waardoor niet alleen het be langrijkste steunpunt van de Pales tijnen in het zuiden zou worden geï soleerd maar ook hun belangrijkste aanvoerlijn naar het 50 km noorde lijker gelegen Beiroet zou worden afgesneden. LONDEN/SALISBURY (Reuter, AP) Groot-Brittannië blijft bij haar standpunt dat 25 oktober in Genève een conferentie moet beginnen over de toekomst van Rhodesië. Londen lij kt zich niets aan te trekken van de groeiende meningsverschillen tussen blank en zwart Rhodesië over de conferentie. Minister van buitenlandse zaken Anthony Crosland zei gisteren in het parlement dat hij als vertegenwoor digers van de zwarte nationalisten Robert Moegabe, bisschop Abel Moezorewa en Joshua Nkomo heeft uitgenodigd. Verder heeft hij de lei- de; van de blanke minderheidsrege ring Ian Smith gevraagd een delega tie samen te stellen. Smith zelf heeft gezegd dat hij een afvaardiging van vier ministers naar de conferentie zal leiden. Dit vormt één van de belangrijkste geschilpun ten met de zwarte nationalisten. Zij vinden dat Smith geen recht heeft op een eigen delegatie omdat blank Rhodesië zich eenzijdig heeft losge maakt van Groot-Brittannië. Als Smith wil deelnemen, aldus de natio nalisten, moet hij maar deel uitma ken van de Britse afvaardiging. Kennelijk heeft Groot-Brittannië die els van het zwarte verzet naast zich neergelegd, evenals het verlan gen van de nationalisten de confe rentie veertien dagen uit te stellen. Zij vinden dat de tijd van voorberei ding niet lang genoeg is geweest. Beroofd van de aanvoer-route na het eerdere verlies van het meeste gebied van het centrale bergland vorige maand, zouden de Pales tijnen militair volkomen geïsoleerd zijn. Volgens linkse kringen vorderden de Syriërs gisteren langzaam als gevolg van de mijnen die de Palestijnen langs de hoofdweg ten westen van Jezzin hadden gelegd. Maar uit be richten van het front zou blijken dat de Syriërs in de eerste twee uur van hun offensief drie kilometer waren opgerukt naar de heuvels van waar men uitziet op Roum en Azour. De val van die plaatsen werd als slechts een kwestie van tijd beschouwd. In Cairo beschuldigde de Arabische Liga intussen Israël van beschieting van linkse troepen in Zuid-Llbanon en het blokkeren van Libanese ha vens, waaronder Sidon. De secreta ris-generaal van de Arabische Liga, Machmoed Riad. deelde in een boodschap aan VN-secretaris- generaal Kurt Waldheim mee dat de Israëlische acties ernstig de kansen op herstel van de vrede in Libanon bedreigden. Hij vroeg om maatre gelen tot beëindiging daarvan. De Amerikanen houden er zo te zien vreemde manieren op na om de atoombom op Hirosjima, waarbij ongeveer tachtigduizend mensen om het leven kwamen, te herdenken. Bij Harlingen (Texas) liet een B-29 bommenwerper, met generaal Paul Tibbets aan de knuppel, een nepbom vallen. Tibbets. die ook de piloot was van het toestel boven Hirosjima, deelde later trots handtekeningen uit. Dissident: aandacht afgeleid door verkiezingen VS MOSKOU (AP) De laatste maanden is het aantal arrestaties van godsdienstige en politieke „dwarsliggers" in de Sowjet-Unie opgevoerd en dit zou, zei gisteren een woordvoerder van de „dissidenten" te maken kunnen hebben met de verkiezingscampagne in de Verenigde Staten. WASHINGTON (Reuter. AP) „Ik heb de eerste fout gemaakt. Ik heb me niet duidelijk uitgedrukt". Met die woorden gaf de Amerikaan se president Gerald Ford gisteren toe hoe hij blunderde in het televi siedebat met zijn rivaal Jimmy Car ter. Ford zei toen dat van een Sow- jetrussische overheersing van Oost- Europa geen sprake was. De presi dent verontschuldigde zich in een toespraak tot etnische leiders die na afloop allen lieten weten dat zij Ford „vergeven" hadden. Kort na het gesprek vloog Ford naar New York waar hij vooral contact zal zoeken met de joodse bevolking. BOMBAY (Reuter) Gisteren kwam vast te staan dat er bij de vliegramp met een Indisch lijntoe- stel geen overlevenden zijn. Gister morgen vroeg stortte het toestel brandend in zee, waarbij alle 95 in zittenden omkwamen. Eén van de twee motoren was door nog onbe kende oorzaak in brand geraakt. „Men hoopt dat de aandacht van het publiek in de VS door de komende verkiezingen zal worden afgeleid van de toegenomen onderdrukking hier", aldus Joeri Orlow. de voorzit ter van de beweging die nagaat in hoeverre Moskou zich houdt aan het akkoord van Helsinki. Orlow en vijf leden medewerkers van de groep die uit elf leden bestaat zeiden dinsdag tot westerse journa listen dat haast 80 procent van de arrestaties van andersdenkenden, voor zover men daarvan afweet, sinds de conferentie van 1975 is ver richt in de afgelopen drie en een halve maand. In totaal waren sinds de conferentie voor zover bekend was 17 personen gegrepen van wie 13 sinds de eerste juli van dit jaar. Tot de arrestanten behoorden zes baptistische predi kanten en vier personen uit Le ningrad die daar op verschillende plaatsen politieke leuzen hadden ge schilderd. Ook werd meegedeeld dat de „niet- officiële" componist en zanger PJotr Starsjik die op 15 september was gearresteerd in een psychiatrisch ziekenhuis het verzwakkende mid del haloperidol werd opgedrongen. Dit was ook gebeurd met de wiskun dige Leonid Plioetsj voordat deze in de afgelopen maand januari uit een gesticht voor geesteszieken was ont slagen. Starsjik. die 38 Jaar oud is. was wel bekend onder studenten en activis ten te Moskou wegens de bijeen komsten in zijn woning op vrijdaga vond. waarbij het zingen van liede ren altijd op het programma stond. De gearresteerde, zo werd gezegd, is in een psychiatrisch- medisch rap port beschreven als „sociaal gevaar lijk" maar in het stuk werd niet gezegd om welke medische reden hij was „opgenomen". Vrienden van Starsjik noemen diens liederen niet anti-sowjet maar „kampliederen" die gaan over het leven in de gevan genkampen in de Sowjet-Unie. VALETTA (UPI) De Maltese rege ring heeft twee van de drie rechters in het speciale hof ter bescherming van de grondwet naar huls gestuurd en vervangen door andere funktio- narissen. Enkele uren daarvoor had het hof een voorlopige en voor de regering nadelige uitspraak gedaan in een fraudezaak die samenhangt met de recente algemene verkie zingen. Deze werden gewonnen door de Arbeiderspartij van premier Dom Mintoff. TEL AVIV (UPI) De autoriteiten hebben beperkingen opge legd aan het reizen naar Kiryat Arba, de Joodse wijk bij Hebron in het bezette gebied op de Westelijke Jordaanoever. Militairen richtten versperringen op de belangtijkste wegen naar en van Kiryat Arba op. door Bert van Panhuis De Brits-Noord-Ierse politicus Enoch Powell heeft vorige week een vooral psychologische nederlaag geleden. Aan de vooravond van het jaarcongres van de Britse conservatieven hield hij een toespraak over wat het belangrijkste gespreksonderwerp van het congres leek te worden: de immigratie van niet-blanke inwoners van het Gemenebest en de positie van de gekleurde bewoners van het Verenigd koninkrijk. lerd Het effect van de verguisde rede was tegengesteld aan wat Powell had ge hoopt en waarschijnlijk zelfs ver wacht. Het hele congres nam een vrij gematigd standpunt in en de discus sie gaf geen enkele aanleiding tot rellen of verdeeldheid. Het lijkt erop dat Enoch Powell steeds meer de aansluiting met de Tories gaat missen. Sinds hij acht jaar geleden met zijn geruchtmaken de toespraak over de positie van de gekleurden bij de ontwikkeling van Groot-Brittannië bekend als de „rivieren van bloed" toesprak en zichzelf buiten de conservatieve ka binetsgelederen prijsde, heeft Po well nog altijd grote invloed uitgeoe fend op de conservatieve partij. Volbloed Hij is en blijft een volbloed conserva tief ik ben als Tory geboren en zal als Tory sterven zijn zijn eigen woor den -- die zeker binnen de rech tervleugel van de partij nog vele vrienden heeft, die hem het liefst vandaag nog weer met vreugde in hun midden zouden willen opnemen. Voor hen zou het dan vergeten en vergeven zijn met de subversieve ac ties van Powell, die de conservatie ven veel kwaad hebben gedaan. Twee jaar geleden was dat bijvoor beeld zijn oproep om bij een algeme ne verkiezing op de socialisten te stemmen omdat bij Labour de onaf hankelijkheid van Groot-Brittannië In betere handen was dan bij de Tories, die zich onder aanvoering van Edward Heath sterk maakten voor voortzetting van het Britse lid maatschap van de Europese Ge- •neenschaD zonder daar ook rond voor uit te komen. Ironisch genoeg had Powell vier jaar daarvoor opge roepen tegen de socialisten te stem men omdat de Britten onder labour hun onafhankelijkheid zouden ver liezen. De zeer begaafde en welbespraakte Enoch Powell hij was al op 25- jarige leeftijd hoogleraar klassieke talen en hij betreurde het zeer dat de door hem mateloos bewonderde Friederich Nietsche dit al als 24- jarige was toonde daarmee één van de vele tegenstrijdigheden waa raan ziin gedrag zo rijk is. Om er een paar te noemen: hij was eens fel gekant tegen de Europese Gemeenschap, daarna even sterk voorstander en nu weer fel tegen. Opgegroeid als christen noemde hij zich enige tijd „athe.".st" en daarna was hij weer een toegewijd lid van de Christelijke gemeenschap. Toen hij de politiek binnenstapte roemde hij het Britse Imperium maar toen de eerste koloniën in dit geval het Indische subcontinent en Pakistan onafhankelijkheid kregen, schaarde hij zich aan de kant van de linkse socialisten in het streven het Britse rijk zo snel mogelijk tot het Verenigd Koninkrijk terug te brengen. Tegenover Powells zeer conserva tieve ideeën over de economie hij staat een 100 procent vrije markt economie voor staat zijn verklaar de tegenstand tegen de doodstraf, tegenover zijn zeer omstreden op vatting over immigratie staat volle dige steun voor de hervorming van de wetgeving op homosexualiteit. Kortom, iedereen kan wel wat vin den waar hij of zij Enoch Powell om zou verafschuwen. Powell tijdens zijn rede voor de Monday-club En toch laadt hij algemeen de ver denking op zich uitsluitend macht na te streven. Zo zou zijn opstelling aan het eind van de jaren zestig in de kwestie van de kleurlingen bedoeld zijn geweest om het leiderschap van de conserva tieven te bemachtigen. Ook bij andere omstreden zaken zo als de Europese Gemeenschap en Noord-Ierland zou hij zich volgens tegenstanders alleen door opportu nisme laten leiden. Vast staat in ieder geval dat Powell met zijn ten onrechte vaak als racistisch en fas cistisch bestempelde uitspraken over immigratie zijn intellectuele vrienden van zich vervreemdde, maar grote aanhang terug kreeg on der de gewone arbeiders, of die nu uit dokken van Londen komt of uit de fabrieken van de Midlands. Bij duizenden kwamen de lovende brie ven bij hem binnen en jaren geleden kwam men zelfs bij de parle mentsgebouwen betogen om zo steun te laten blijken. Vriend en vijand zijn het erover eens dat Po well een aansprekende persoonlijk heid is die met zijn onverbloemde toespraken de massa in de ban weet te krijgen en te houden. Het is vooral de uitwerking van Po wells immigrantenstandpunt dat zijn tegenstanders bevreesd maakt. Daarbij kan alleen al worden gewe zen op de activiteiten van het fascis tische hier en daar ook nazistische Nationale Front, de kleine maar fiardschreeuwende groepering, die van het treiteren van Westindiërs en Aziaten de voornaamste bezigheid lijkt te maken en die regelrecht in haakt op de door Powell opgeroepen angstgevoelens. En toch neemt Powell telkens weer afstand van het front. Dit vermeend oproepen tot rassenhaat komt echter telkens weer terug, zoals vori ge week in zijn jongste redevoering. Voor een gezelschap van de afdeling Croydon van de Monday Club, een organisatie van rechtse Tories, riep Powell op om een miljoen niet- blanken een bedrag van ruim 2 dui zend gulden per persoon in het voor uitzicht te stellen als ze zouden ver trekken. Over een tijdsbestek van vijf jaar kost dit Groot-Brittannië vijfhonderd miljoen gulden per jaar. En alles natuurlijk op basis van vrij willigheid. Het Britse dagblad de Times stelde daar tegenover dat Powells voorstel wel zorgvuldig het dwangelement vermeed, maar dat een aantal immi granten, dat voor de eer bedankte onder grote druk zou komen te staan van bijv. de naaste blanke omgeving, die koppigheid en halsstarrigheid zou veronderstellen. Bovendien zou de Britse samenle ving ontslagen worden van de plicht om een oplossing te vinden voor het vredig en blijvend naast elkaar le ven van blank en gekleurd. Intussen blijft Enoch Powell ook op een ander front actief en wel als parlementslid van de Unienisten voor jiet Noordierse district South Down. Hij vertegenwoordigt het sinds de jongste verkiezingen van oktober 1974. Powell had een half jaar daarvoor zijn oude district Wol verhampton laten weten er na 21 jaar vertegenwoordigen mee te wil len ophouden. Conservatieven en socialisten zagen Powell graag naar het wespennest Noord Ierland ver trekken. Verstrikken De verwachting was dat hij snel zou verstrikken in de vele intriges die de Ulster politiek kenmerken. Maar niets van dat alles was het geval. Powell kocht een huls in het district en begon met alle bewoners van South Down een bezoek te brengen tot en met de pastoor toe. De Noord ierse bevolking draagt hem nu op handen en voor Powell Is dit het zoveelste bewijs van zijn aantrek kingskracht voor de gewone man. Dat dit ook zijn keerzijde heeft, heeft hij de vorige maand gemerkt bij de formele kandidaatstelling voor de nieuwe verkiezingsronde. Binnen de Unionistische beweging is het verzet tegen hem toegenomen omdat hij de aandacht te veel op zichzelf zou vestigen. Bovendien heeft de conservatieve Ulster des kundige Airey Neave de beroem de Kolditz-veteraan de Unionis ten erop gewezen dat Powell samen werkt met Labour om bepaalde wet ten door het Lagerhuis te loodsen en dat terwijl de Unionisten toch de natuurlijke bondgenoten zijn van de conservatieven. Het is de vraag of hiermee een eind zou kunnen wor den gemaakt aan Powells loopbaan. Een politieke rot zei onlangs nog: De invloed van Enoch Powell op de Britse politiek is pas voorbij als hij dood is. Volgens ooggetuigen werden 30 bus sen met aanhangers van de militante beweging „Goesj-Emoenim" (Blok der Gelovigen), die op weg van Jeru- BANGKOK (AP, UPI, Reuter) De Thaise politie heeft gisteren ver schillende studentenleiders die on langs gearresteerd werden, overge bracht naar een zwaar beveiligde gevangenis. Voorts heeft zij diverse rechtbanken verzocht het voorar rest van ongeveer 600 personen, hoofdzakelijk studenten, te verlen gen. De arrestanten worden ervan verdacht suberversief te zijn. De verdachten zullen mogelijk te recht moeten staan voor militaire rechtbanken wegens deelname aan het straatgeweld dat vorige week leidde tot een staatsgreep. De arres tanten kunnen volgens de Thaise wetgeving maximaal 84 dagen In voorarrest worden gehouden. Eenheden van de politie en het leger doorzochten gisteren buksen van en naar Bangkok op mogelijke verbor gen wapens. Het nieuwe Thaise regi me heeft verklaard dat particulieren uiterlijk morgen alle wapens die zij in hun bezit hebben ingeleverd moe ten hebben. De nieuwe buitenlandse politiek van Thailand en zijn nieuwe militai re regering zal worden gekenmerkt door toenemende vriendschap voor de Verenigde Staten, Japan en Ma leisië. zo verklaarde gister in een interview oud-minister van buiten landse zaken Thanat Khoman. Thanat. adviseur van de junta, zinspeelde er verder op dat aan de detentepolitiek Jegens de commu nisten een halt zal worden toegeroe pen en zal worden vervangen door een politiek van beslistheid. zalem naar de Joodse wijk bij He- bron waren, tegengehouden. Zij keerden daarop rustig terug. De in woners van de wijk hebben een ver gunning nodig om het gebied te ver laten. „Goesj-Emoenim", is een fel nationalistische beweging, die an nexatie voorstaat van het in de juni- oorlog van 1967 veroverd gebied, en die uitgebriede Joodse nederzettin gen in bezet gebied wil. Voor Hebron geldt al tien dagen een uitgaansver bod na de bittere strijd aldaar tussen Joden en Mohammedanen bij het graf van de aartsvaderen waarbij re ligieuze voorwerpen werden ver nield. Meer ten noorden van Hebron sloten de autoriteiten een gebied van 400.000 vierkante meter in het dorp Kaddoem bij Nabloes „voor militaire doeleinden" af. Het in Jeruzalem verschijnende Arabische blad „Al Koeds" schreef dat dit gebied be stemd was voor aanhangers van „Goesj-Emoenim", die onlangs een Illegale bezetting uitvoerden en die daarop in een naburig legerkamp werden ondergebracht. Als uitvloeisel van de incidenten In Hebron tien dagen geleden zijn nieu we arrestaties verricht. De Israë lische politie maakte gisteren in een communique bekend dat zeven Ara bieren uit Hebron en zeven Joden uit de wijk Kiryat Arba zijn gearres teerd. Zij worden beschuldigd van geweld en aantasting van d BRUSSEL De Europese Qe- meenschap zal binnen afzienbare tijd een bijzondere afgezant naar Ja pan sturen om te proberen een be snoeiing van de Japanse staalexport naar Europa gedaan te krijgen. Het is bekendgemaakt door Henri Simo- net, vlce-voorzitter van de Europese Commissie en belast met de staalin dustrie. De afgezant is Johannes Pe- trick. directeur voor staal- aangelegenheden van het industriële departement van de commissie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7