neemt Palestijnse iterkten in Westduitse verkiezingen ^Britse liberalen: ongetrouwde tantes die echtscheiding willen ben onschuldig Vragen aan huweiyks- adviseurs Wet Beste Links ontbreekt in nieuw Fins kabinet Onzekerheid maakt Helmut Schmidt wat al te agressief $L0: strijd gaat door Spanjaarden opgeroepen om te staken on houdt vol: _L X nu Reader's Digest Oproer gevangenis Canada Vooral Centrum sterk vertegenwoordigd Schietpartij in Buenos Aires SWAPO doet beroep op Kissinger Noodtoestand verlengd in Peru Nieuwe incidenten op eiland Corsica. DEfiDAG 30 SEPTEMBER 1976 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 nfl YORK (AP/UPI) Richard i jon zegt in zijn nog uit te komen gnoires dat het Watergate- [eiandaal een wapen is dat zijn te- f islanders hebben gebruikt om hem df te werken. De oud-president nft ontkennen persoonlijk dingen repebben gedaan die niet door de 1(§gel konden. Dit schreef de New I |k Times gisteren in een bericht tapmstig van een medewerker in zeiden. Deze heeft het van uitgevers )5jle Verenigde Staten en Europa die 164 pagina's van Nixons boek over itergate hebben gezien, ton zou onder meer hebben gezegd het hem speet dat hij zijn mede- niet nauwkeuriger aan de gevoeld omdat hij achteraf weinig wist van de Watergate- Generaal Alexander Haig, de chef-staf van het Witte Huis in de laatste maanden van de regering Nixon zou meteen al na de inbraak hebben gevoeld dat dit het eind bete kende van Nixons presidentschap. Diens woordvoerder Ronald Ziegler zou zich tegen het aftreden van de president hebben verzet. In de laatste uren zou Pat Nixon haar man hebben geprobeerd te overreden naar een me nigte voor het Witte Huis te gaan, niet wetende dat de betogers „jail to the chieP' riepen (de president moet het gevang in). Het boek van Nixon zal worden uitge geven door Warnerbooks. Volgens de New York Times krijgt de oud president voor het schrijven 2 miljoen dollar plus 300 duizend dollar voor onkosten. (Reuter, UPI) Met de val van twee Palestijnse rriDlwerken in het centrale Libanese bergland, heeft het Syrische Hffensief tegen de verbonden linkse strijdkrachten gisteren aan 1 et slot van zijn tweede dag dramatische successen geboekt. Palestijnse zegsman bevestigde de val van Aintoura en Tetein, twee bergdorpen 31 kilometer ten zuidwesten van leiroet. i twee Palestijnse sterkten hadden j hele dag onder vuur van zware frische artillerie en raketwerpers iegen. In de late middaguren ont- unden de verdedigers hun stelling- waarna een Syrische tankmacht (ntoura en Metein kon binnen- tken. Palestijnen en hun geallieerden, linkse Moslem-strijdgroepen van mal Joemblatt, trokken zich te- op posities acht k tien kilometer der naar het zuiden. Maar door at het Syrische offensief een ngbeweging maakt zijn ook die jellingen vrijwel omsingeld door Sy- ,aïche strijdkrachten. Het strate- aJ5che dorp Hammana was al eerder hP de dag in Syrische handen ge- Jfilen. de val van Aintoura en Metein ojebben de Palestijnen een zeer ejwaar verlies geïncasseerd. De linkse „Strijdkrachten vormen niet langer ten samenhangend geheel en zijn lereduceerd tot geïsoleerde haarden verzet, zonder goede verbinding en aanvoerlijnen. Palestijnse zegslieden gaven toe dat positie thans „zorgwekkend" is lujeworden. Volgens hen verslechter de de militaire situatie gisteren vrij ADVERTENTIE Talloze echtparen wenden zich tegenwoordig tot huwelijksadvies bureaus, voor hulp of advies. Tien van de meest voorkomende vragen zijn nu op een rijtje gezet. Sommige ervan zou u zelf misschien wel eens hebben willen stellen. De bruikbare en stimulerende antwoorden vindt u in één van de 25 artikelen in Het Beste van OKTOBER Bij een oproer in de gevangenis van de Canadese staat Brits Columbia is gisternacht een hele vleugel met cellen totaal verwoest. De gevangenen hadden aanvankelijk ook twee mensen gegijzeld. Op de foto kijken gevangenen toe hoe journalisten en fotografen een ronde maken door de gevangenisvleugel. plotseling omdat de Syriërs meer soldaten en tanks in de strijd wierpen. Gisteravond circuleerde in Beiroet eensklaps het bericht dat Jassar Arafat zijn Palestijnen had bevolen hun strijd in het bergland te staken. Een woordvoerder van Arafats PLO ontkende dat echter. ,Een dergelijke order zullen wij niet geven', aldus deze Palestijn. ,wij zullen onze reste rende posities tot de laatste man verdedigen'. Niettemin meldde radio-Damascus dat er in het Libanese bergland een eind was gekomen aan alle militaire akties. Ook de christelijke radiosta tions meldden dat de .slag om het bergland' voorbij was. Inmiddels lijkt het vrijwel zeker dat Syrië de rest van de Arabische we reld in Libanon dan toch voor een militair voldongen feit heeft gezet. Egypte, dat de Palestijnen en Mos lems wel met woorden maar niet met daden steunde, bepleitte gisteren een .kleine' Arabische topconferen tie binnen 48 uur. Daar zou moeten worden gesproken over de hulp die Arafat, na de start van het Syrische offensief, heeft gevraagd. HELSINKI (Reuter, DPA, AP) Finland heeft sinds gisteren een nieuwe regering, die bestaat uit leden van de Centrum-partij, de Liberalen en de Zweedse Volkspartij. Het nieuwe kabinet, het eerste niet- socialistische sinds april 1962 staat onder leiding van Martti Miettunen, die ook het tien dagen geleden afge treden kabinet met de nieuwe drie plus sociaal-democraten en conser vatieven leidde. Dit kabinet struikel de over de problemen rond de begro ting voor 1977. De communisten wil den grotere overheidsbestedingen dan de andere vier partijen wilden, goedkeuren. Het nieuwe kabinet steunt op 58 van de 200 zetels in het Finse éénkamer- parlement. Het kan evenwel rekenen BUENOS AIRES (UPI) In een voorstad van Buenos Aires hebben politiemannen en militairen woensdag een flatgebouw bestormd. Dit gebeurde op het hoogtepunt van een schietpartij van drie uur. Bij de strijd sneuvelden vier guerrilla strijders, zo is van de zijde van de politie vernomen. Vier leden van de veiligheidsmanschappen werden ge wond. In de zes jaren van guerrilla strijd. die Argentinië heeft gekend zijn in het geheel 942 mensen om het leven gekomen. Bij de bestorming van het flatgebouw werd gebruik ge maakt van pantserwagens en van een hefschroefvliegtuig. Van de zijde van de belegerden werden handgra naten gebruikt. op de steun van conservatieven en sociaal-democraten. Miettunen heeft op een persconferentie ver klaard dat niemand kan voorspellen hoelang deze regering aan de macht zal blijven. De voornaamste taak van de nieuwe regering is de begro ting voor 1977 in te dienen en de economische problemen aan te pakken. Naast Miettunen maken nog twee vooraanstaande Centristen deel uit van het 16 leden sterke kabinet. Zo heeft partijleider Johannes Virolai- nen het departement van landbouw onder zijn beheer en is Ahti Karjalal- nen vice-premier en minister van economische zaken geworden. Mi nister van buitenlandse zaken is Keijo Korhonen geworden, een ver trouweling van de Finse president Urho Kekkonen. Korhonen was tot nu toe Miettunens adviseur in kwes ties van buitenlands beleid. NAIROBI, NEW YORK (AP. UPI) De SWAPO (de volksbeweging voor Zuldwestr—Afrika (Namibië) vindt dat alleen besprekingen met Zuid- Afrika kunnen worden gehouden als dat land troepen uit Namibië terugtrekt. Verder heeft de organisa tie bij de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger aangedrongen op economische maatregelen tegen Zuid—Afrika om de toekomst van Namibië veilig te stellen. Namibië wordt tegen de wil van de Verenigde Naties in nog steeds door Zuid—Afrika bestuurd. De SWAPO heeft in de huidige zitting van de Verenigde Naties de status van waar nemer en wordt als de enige afge vaardigde van Namibië beschouwd. De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zal deze week beginnen aan het debat over Namibië. Het verzoek aan Kissinger werd ge daan door SWAPO-voorzitter Sam Noejoma tijdens zijn bezoek aan New York. Volgens Noejoma is de enige hoop van de SWAPO dat de Verenigde Staten SWAPO's eisen zullen steunen en druk uitoefenen op de Zuidafrikaanse premier John Vorster. De eis tot terugtrekking van de Zuidafrikaanse troepen deed Noe joma in een gesprek met het Keniase blad Daily Nation. Hij beschuldigde Zuid—Afrika ervan nog steeds door te gaan met .terreurdaden' tegen het Namibische volk en dat het Namibië gebruikt voor acties tegen aangren zende Afrikaanse landen. Zuidafri kaanse troepen zouden nog steeds soldaten van het nationale front voor de bevrijding van Angola (FNLA) trainen, dat in de burgeroor log werd verslagen door de nu rege rende volksbeweging MP LA. Angolese actie Inmiddels zijn Angolese troepen be schuldigd van een actie in zuid- Angola waarbij zeker vijfhonderd burgers zouden zijn gedood. De An golese militairen zouden daarbij steun hebben gekregen van Cuba nen en guerrilla, van de SWAPO. De beschuldigingen zijn geuit door vluchtelingen die vanuit zuidAn gola naar Namibië zijn gekomen. Volgens Kornelius Ndjoba, eerste minister van het thuisland van de Ovambo's, heerst er .totale chaos' in het zuidelijk deel van Angola. Hij sprak over een .kennelijk militaire actie gericht tegen burgers'. Naar verluidt gaat het hier om militairen die aan het muiten zijn geslagen omdat zij al lange tijd geen betaling hebben ontvangen. LIMA (Reuter) Het militaire be wind in Peru heeft de noodtoestand die op 1 Juli in verband met onlusten voor het gehele land werd afgekon digd, met een maand verlengd. De onlusten ontstonden nadat door nieuwe economische sober heidsmaatregelen en andere ver- bruiksgoederen sterk waren geste gen. Volgens de bepalingen van de noodtoestand zijn de gewone grondwettelijke rechten opgeschort en kunnen de veiligheidstroepen mensen zonder aanhoudingsbevel oppakken. AJACCIO (UPI) Bij nieuwe inci denten op het Franse eiland Corsica zijn gisteren schoten afgevuurd op het gebouw van de plaatselijke gou verneur in Corte, terwijl zijn auto met een kneedbom werd vernield. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. Aanleiding tot deze gewelddaden was de bekentenis van een deserteur van het vreemdelingenlegioen, dat hij twee broers had doodgeschoten. De actie tegen het vreemdelingenle gioen wordt voornamelijk gevoerd door het „Corsicaanse nationale be vrijdingsfront" (CNLF) dat autono mie voor het eiland eist. De Westduitse sociaal democraten verkeren nog steeds in grote onzekerheid over de te verwachten uitslag van de verkiezingen van ko mende zondag. Al enkele we ken komen de opiniepeilers tot een percentage van ten hoogste 51 procent voor de coa litie-partijen SPD en FDP sa men. Er is echter een afwijking van 2,5 procent naar beide kan ten mogelijk. Het kan 53, maar ook 49 procent worden. Het ligt voor de hand, dat de onze kerheid er toe bijgedragen heeft, dat de verkiezingscampagne een agres siever karakter heeft gekregen. Dit geldt met name voor de SPD die drie weken geleden niet alleen als de gro te verliezer te boek stond, maar zelfs als regeringspartij leek te zijn afge schreven. Er zou namelijk ook geen meerderheid meer voor de coalitie zijn weggelegd. Een gevolg was, dat de vertegenwoordigers van de oppo sitie het persoonlijk moesten ontgel den en dat een situatie ontstond waarin de uit het Duits bekende kreet „wil Je niet mijn broeder zijn, dan sla ik je de hersens in" opgeld deed. Vooral kanselier Schmidt, die het aan de SPD toegedachte resultaat als een persoonlijke belediging op vatte en de christen-democraten wel eens mores zou leren, heeft hard toe geslagen, zij het soms met stoten onder de gordel en nog al wat halve waarheden. Het was bedroevend te zien. hoe deze man afdaalde tot het lage niveau van Franz Josef Strauss, de tactloze voorzitter van de CSU, de Beierse zusterpartij van de CDU. Chef-kok 8chmidt gebruikte woorden als „brandstichter," liet niet na telkens weer te beweren, dat Kohl een ma rionet van Strauss zou zijn, noemde Strauss de chef-kok en Kohl een kelner en riep: „Als Strauss zegt dat iets niet zal gebeuren, beaamt Kohl: „Ja dat vind ik ook." Schmidt ging zelfs zover, dat hij de zaal in schreeuwde: „Als Strauss na 3 okto ber aan de macht komt, wordt West- Duitsland van de rest van Europa geïsoleerd." En even later: „Om Kohl kan men lachen, maar Strauss is het ergste gevaar voor de vrede in bin nen- en buitenland." Helaas gebruikte Schmidt ook halve waarheden. Zo vertelde hij de menig te met gespeelde verontwaardiging, dat de CDU die steeds beweerd heeft, dat de pensioenen na de ver kiezingen in gevaar komen, als de coalitie zou worden geprolongeerd, kort geleden had toegegeven dat de pensioenen niet in gevaar zouden zijn. Hij had een CDU-pamflet in de hand en las voor: „Uw pensioenen zijn ook in de toekomst veilig." Maar Schmidt zei er niet bij dat dit het geval zou zijn als de CDU-CSU op 3 oktober de verkiezingen zouden win nen. En dat stond in hetzelfde pamflet, dat Schmidt in de hand had. enkele regels boven de door hem voorgelezen zin. Bij verkiezingen heiligt het doel de middelen, maar de methoden kun nen ook het doel voorbij schieten. Mogelijk heeft Schmidt met zijn agressieve optreden de belangen van de SPD geschaad. Van een kanselier verwacht men niet dat hij de Westduitsers verdeeld in rode en zwarte groepen of in goede en slech te mensen, al naar gelang men hem steunt of niet. In de hitte van de verkiezingsstrijd heeft Schmidt (misschien onbewust) haat gezaaid en dat terwijl er al 31 jaar een schei dingslijn dwars door het Duitse land loopt. Dat Schmidt de christen democraten niet lust, is begrijpelijk. Maar dat hij doet alsof zij staatsvij anden zijn, die er alleen maar op uit zijn om alles af te breken wat de bevolking aan sociale verworvenhe- door J.den Boef den heeft verkregen, is niet alleen een miskenning van hetgeen bereikt werd van 1949 tot 1969, toen de chris ten democraten van een grote puin hoop een welvarend land maakten. De uitspraken van Schmidt getuigen van een onderschatting van de intel ligentie van de kiezers. Dat beseffen ook velen, die als sociaal democraten nog steeds de moeite nemen om zich niet aan demagogie schuldig te maken. MADRID (Reuter, UPI, AFP) Linkse partijen en vakbonden in Spanje hebben gisteren opgeroepen tot een algemene staking van één dag om te protesteren tegen de dood begin deze week van een Madrileen- se student tijdens een betoging. De staking zou morgen moeten worden gehouden. De student werd gisteren in alle stilte begraven omdat zijn familie de begrafenis niet voor politieke doel einden wilde laten gebruiken. De doodgeschoten Carlos Gonzalez had geen enkele politieke belangstelling en vermoed wordt dat hij bij het voorbijgaan van een betoging is doodgeschoten. De dood van de student leidde giste ren tot diverse acties naast de sta- kingsoproep. Zo trokken honderden jongeren door de straat, waar hij werd neergeschoten, een rode anjer op de borst en voorzien van spandoe ken met „Carlos we zullen je niet vergeten". Op de universiteit van Madrid, waar de jongeman studeer de, hingen de vlaggen halfstok en werden de colleges geboycot. De or de van advocaten in Madrid heeft aangedrongen op eert onderzoek naar de dood van de student. In Badalona, een voorstad van Bar celona, is gisternacht een politieman zwaar gewond toen hij werd neerge schoten door onbekenden, die het politiebureau trachtten binnen te dringen. Twee mannen zouden de politieman, die bij het bureau op wacht stond met een pistool hebben bedreigd. Toen de agent hen poogde te ontwapenen schoten de twee hem neer. De kans bestaat dat de aanval lers mensen wilden bevrijden, die op het bureau werden vastgehouden. lloor Bert van Panhuis ier najaar weer weten de iritse Liberalen op hun partij congres te indruk te wekken sig te zijn met de enorme problemen, die de volgende Li- ïrale regering staan te wach- en. Veelal is de grote kwestie: Zullen we alleen aan de macht achten te komen of verslinge ren we ons aan een verbond met de verfoeide Conservatie- Yen of de verafschuwde socia- sten van Labour. Een nogal vermakelijk gebeuren mor wie weet dat de laatste onver valste Liberale regering ongeveer 60 jjaar geleden optrad en het ongeveer ?,40 jaar geleden was dat voor het ''laatst een Liberaal zich minister emocht noemen. 3 Toch is de politieke macht een zaak. "die binnen de Liberale partij, hoe •J klein ook met z'n 13 zetels tussen de giganten Tories en Labour met hun 5om en nabij 300 parlementszetels. w serieus wordt nagestreefd. Jarenlang hebben de Liberalen zich vrijblij vend opgesteld binnen het Britse partijstelsel. Ze hadden geen goed woord over voor het systeem met de twee groten, die bovendien nog eens verkiezingen hielden volgens het dis trictenstelsel, waarbij in het alge meen die groten de zetels tussen zich verdeelden. De Liberalen warmden zich daarom maar in de gloed van hun eigen politieke programma, vooruitstrevend, apart en dikwijls elitair. Aanbod Met name een paar jaar geleden kwam er verandering in dat afzijdig bestaan. De Liberalen boekten groot succes bij de algemene verkiezingen van februari 1974:15 procent van het aantal stemmen. Er stonden echter maar 15 parlementszetels tegenover. Desondanks leefde de partij weer op en de op het nippertje verslagen Conservatieve eerste minister Ed ward Heath kwam met een tamelijk sensationeel aanbod. Hij stelde de Liberalen voor een Conservatief- Liberale coalitie te vormen. Sinds het eind van de jaren dertig was op de oor logskabinetten van sir Winston Churchill na geen meerpartijenrege- ring opgetreden. Heath* voorstel werd echter al spoe dig verworpen door de Liberale lei der Jeremy Thorpe want de Conser vatieven wilden maar zo schamel aan de programmatische verlangens van hun partner in spé tegemoet komen dat het als vernederend moest worden beschouwd. De coalitie-gezindheid is sindsdien nooit meer verdwenen uit de Libera le gelederen. Thorpe was er wel voor te porren en ook zijn opvolger, de sinds juli als zodanig optredende Da vid Steel liet er geen twijfel over bestaan dat het beter is in een coali tie althans een deel van de program mapunten verwezenlijkt te krijgen dan alleen en onbesmet het onbe reikbare na te streven. Die mening was Steel in het verleden toegedaan en die maakte hij onlangs ook tot. het hoofdbestanddeel van zijn eerste redevoering als partijleider tijdens het congres in het Welshe Llan dudno. Vuile handen „We zullen in elk geval tijdelijk sa men moeten werken met anderen willen we de veranderingen kunnen aanbrengen, die we nastreven Ik wil dat we bij de volgende verkiezings campagne in het brandpunt van de strijd staan, niet ergens terzijde. We moeten niet de indruk wekken bang te zijn om vuile handen te maken, riep Steel het congres toe. Zijn stel- lingname was verwacht. De groep van zeer radicale Jonge Liberalen te vergelijken met de linkervleugel van onze PPR stond in z'n geheel op, hief de spanborden en scandeer de: „Nee tegen de coalitie." Dit was kennelijk de prikkel, die de rest van het congres nodig had want het stond op en riep in koor: „Ja. ja ja." Zelfs Steels grote tegenstander in de strijd om het leiderschap van de partij John Pardoe viel zijn oude rivaal bij. Het werd een bijna ontroe rend staaltje van eensgezindheid en Steel zal opgelucht adem hebben gehaald dat het hem was gelukt. Haarstukje Die eensgezindheid was namelijk helemaal niet zo voor de hand lig gend. Had de partij tijdens de nada gen van Thorpe's leiderschap ge toond niet zo hecht aan elkaar te hangen, in de strijd tussen Steel en Pardoe werd de vuile was nog eens flink buiten gehangen. Over en weer vielen de twee elkaar aan met als dieptepunten het verwijt aan Steel dat hij nog geen klap zou kunnen maken al had hij in iedere hand een donderslag en de beschuldiging aan het adres van Pardoe dat hij een haarstukje droeg. Conservatieven en socialisten sloegen zich op de dijen van plezier over zoveel anti- propaganda voor het eigen huls. De verkiezingsstrijd, die voor het eerst in de Britse politieke geschie denis geen zaak was van de fractie maar waar alle partij-afdelingen bij werden betrokken eindigde in een overwinning voor Steel en zijn rede lijke. sobere en daarom misschien wat saai aandoende aanpak. Twee van de drie Liberalen spraken hun voorkeur uit voor Steel. Tussen juli en het partijcongres deden zich geen incidenten voor en Pardoe hield zich wat od de achtergrond. Gouden tijden? De enthousiaste ondersteuning van de nieuwe leider en het daarop vol gend herstel van het Liberale zelfvertrouwen betekent niet dat nu ineens de gouden tijden zijn aange broken. De Liberalen hebben nog veel te doen. In de eerste plaats zouden ze wat gedisciplineerder aan het werk kunnen gaan. Het jongste congres had meer van een Poolse landdag dan van een goed voorbe reide bijeenkomst. Het merendeel van de resoluties was zo gammel dat ze na een klein duwtje al in elkaar stortten. Bovendien moesten door David Steel tijdgebrek belangrijke onderwerpen zeker op dit moment als onder wijs en huisvesting onbesproken blijven Tot woede van de makers werd de inkomens en prijzenjjoli- tiek-Liberale stijl met een breed handgebaar van de tafel geveegd. Ten tweede zullen de Liberalen een programma moeten samenstellen dat wat meer aansluit op de dingen van alledag, een programma dat meer mensen bereikt dan degenen, die al van vader en grootvader de Liberale beginselen hebben geërfd. De Liberalen hebben een aantal al gemene kwesties, die met enig werk gemakkelijk zijn om te vormen tot een stel programmapunten. Met na me kan dat rond zaken als de slogan „klein is goed" en rond de afkeer van de bureaucratie. Tantes In de derde plaats moeten de Libe ralen niet denken dat hun bereid heid tot coalitievorming een plaatsje in het volgende kabinet ver zekert De Conservatieven gelden nog steeds als vijand nummer één onder de Liberalen. Het Is niet voor niets dat de Liberalen het goed doen waar de Tories tot hun sterkste te genstanders kunnen worden gere kend. Bovendien zijn het rond de eeuwwisseling de Conservatieven geweest, die de afbrokkeling van de partij hebben bewerkstelligd. Er zal heel wat wederzijdse afkeer ver werkt moeten worden voor Conser vatieven en Liberalen in één kabinet zitting nemen Een coalitie met La bour lijkt nog meer tot de onmoge lijkheden te behoren In het verle den hebben de socialisten één keer met een coalitie te maken gehad en sindsdien is het devies geweest, nooit meer. Het gepraat van de Libe ralen over politieke macht doet dus net als een commentaarschrijver on langs stelde denken aan woorden van Chesterton: „Mijn ongetrouwde tantes willen de mogelijkheid heb ben óm te scheiden."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1976 | | pagina 7