Even kijken naar n
Uit de weekbladen
Meer kinderen naar
|VW0, HAVO of MAVO
Onrustbarende ontwikkeling
van censuur en dictatuur"
Ileuman gaat aan
Durnaal meewerken
Werkgemeenschap signaleert:
Onsamenhangend" plan voor
basisonderwijs afgewezen.
|ProfHulsman: Prins
kan vervolgd worden
wegens oplichting
Meer vertrouwen
in kabinet-Den Uyl
Erfgenaam
Helmut Kohl
Auto
Pronk
Neo-koloniaal
Kerkelijke macht
Rapportcijfer
,,Hoog niveau"
of marine,gevoerd. 60:
Sokken niet
Schotse ruit,per paar
Sportieve pantalon, ruig niouline.met riem en klepxakken achter.
Gevoerde pijp, in grijs of bruin. 75r
(DERDAG 30 SEPTEMBER 1976
Lager beroepsonderwijs minder in trek
I Van onze onderwijsredactie
I DEN HAAG Steeds meer kinderen, die van de lagere school komen,
I gaan naar het VWO," HAVO of MAVO, terwijl de belangstelling voor het
I lager beroepsonderwijs steeds verder afneemt. Dit blijkt uit cijfers, die
1 het Centraal Bureau voor de Statistiek gisteren heeft gepubliceerd.
I Uit deze cijfers blijkt verder dat de toeloop van jongens met een
I MAVO-diploma naar het HAVO minder wordt (38 procent in 1975 tegen 41
I procent in 1974), terwijl deze cijfers voor meisjes hetzelfde zijn gebleven
I (29 procent).
I Het CBS heeft ook nog berekend dat van de jongens met een HAVO-
I diploma, tien procent doorging naar het VWO, 53 procent naar het
I beroepsonderwijs en 37 procent geen volledig dagonderwijs meer volgde.
I Voor de meisjes zijn deze percentages respectievelijk 4, 46 en 50 procent.
ADVERTENTIE
Het geschreven woord zet zich voort. Veenman Tekst Schrijfautomaten.
1QCO De Japanse StempelmakerTakoOnano 1Q7fi üaMuilenboomvanAdvokatenkantoor
15,0,5 ontdekt de viltstift (die in '62 in Amerika Hassoll 4 De Kleen ontdekt de extra
al was uitgevonden). kwaliteiten van de Veenman Tekst
Schrijfautomaat.
Voor meer informatie over al onze schrijfautomaten: even bellen naar Veenman Tekst, tel. 010 13 49 80.
i een verslaggever
LVERSUM De heer H. J. Neu-
directeur van het Nederlands
tituut voor Vredesvraagstukken,
I met ingang van 1 oktober „met
regelmaat" gaan medewerken
het NOS-journaal. Niet uit
)fde van zijn functie, maar per-
ijk zal hij indien gewenst be-
ijke buitenlandse politieke ont-
kkelingen van commentaar en
inlichting voorzien.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het bestuur van
de Stichting Nederlands Zuid-
afrikaanse Werkgemeenschap
vindt het een kwalijke zaak dat
haar voorzitter, het Tweede
van onze onderwijsredactie
pEN HAAG De Algemene
fereniging van Leerkrachten
eft geen goed woord over
or de plannen van minister
}fan Kemenade met het basis-
nderwijs. In haar commen-
noemt de vereniging het -
oncept-wetsontwerp „een on-
nenhangend en onaan-
aardbaar geheel".
i vereniging heeft met name kri-
iek op de inspraakperiode die aan
e onderwijsorganisaties is gegeven,
duurt vier maanden, waarin
endien de vakantie viel. Deze pe
is zo kort omdat de be-
ndsman het definitieve wets-
ntwerp nog voor het eind van deze
labinetsperiode (mei 1977) wil in
dienen.
vereniging protesteert met
•acht tegen deze gang van zaken,
ovendien heeft zij bezwaar tegen
mededeling van Van Kemenade
Öat verlenging van de inspraakperio-
1de in strijd zou zijn met de verlan
gens in het onderwijs zelf. „In onze
ringen beluisteren wij slechts ver
ontwaardiging over de overhaaste
procedure".
ok inhoudelijk heeft de vereniging
Iveel bezwaren tegen het concept-
Vetsontwerp. Zo bevat het volgens
haar nogal wat vaagheden en wor-
[den er zeer lichtvaardig te veel be
gaande onderwijszaken afgevoerd,
terwijl het onzeker is wat hiervoor
terugkomt.
ok de grotere invloed, die Van Ke-
enade aan de ouders in het onder
ijs wil toekennen, ontmoet bij de
vereniging veel weerstand. „De des-
I kundigheid van de onderwijsgeven-
krijgt in het concept-
■wetsontwerp geen aandacht. Des te
I groter echter is de invloed die wordt
toegekend aan niet-deskundigen te
I weten de ouders. Hoewel zij over
[geen enkele bewijs van bekwaam-
Iheid behoeven te beschikken, vor-
|men zij de meerderheid van de
Van onze verslaggever
ROTTERDAM De Rotterdamse
hoogleraar strafrecht mr L. C. H.
Hulsman, is tot de conclusie ge
komen dat prins Bernhard heel goed
vervolgd had kunnen worden we
gens oplichting van de firma
Lockheed. Dat dit niet gebeurd is
zal volgens de hoogleraar vergaande
gevolgen hebben voor de rechtson
gelijkheid in ons land.
De regering heeft de verdenkingen
ten aanzien van de prins gekoppeld
aan de artikelen in het wetboek van
strafrecht, die gaan over het aanne
men van steekpenningen, wat een
ambtsmisdrijf is. Vanuit die koppe
ling is het volgens prof. Hulsman
twijfelachtig of een proces tot een
veroordeling zou leiden. Hij vindt
het veel meer voor de hand liggen de
prins te verdenken van oplichting,
dit op basis van de twee brieven die
de Prins in 1974 aan Lockheed
stuurde en waarin hij aandrong op
het ontvangen van commissie.
Prof. Hulsman, die zijn mening geeft
in het Rotterdamse universi
teitsblad Quod Novum, meent dat
het 'oogmerk van wederrechtelijke
bevoordeling" (artikel 326 wetboek
van strafrecht) aanwezig was.
Ook heeft de wet het over 'iemand
anders bewegen tot afgifte van enig
goed of het aannemen van een
schuld'.
Blijkens de verklaringen was dit vol
gens prof. Hulsman de opzet van de
Prins en tevens was er sprake van
een 'samenweefsel van verdichtsels'
in de brieven van de Prins staan
volgens hem meerdere leugens, on
der meer dat de Orion weer in de
markt was dank zij zijn bemoeiin
gen, die gebaseerd zouden zijn op
zijn oude vriendschap voor
Lockheed.
schoolcommissie en de schoolraad".
Deze situatie kan volgens de vereni
ging tot de grootste botsingen aan
leiding geven, te meer daar de beslis
singsbevoegdheid van directeur en
onderwijzend personeel sterk wor
den gereduceerd, terwijl zij wel ver
antwoordelijk blijven.
Kamerlid voor de Chu T. Tol
man, is gedwongen zijn voorzit
tersfunctie neer te leggen. Het
is een kwalijke en onrustbaren
de zaak dat het in ons land
mogelijk blijkt te zijn een
volksvertegenwoordiger
monddood te maken, aldus het
bestuur in een verklaring.
Men constateert in de Nederlandse
democratie „een als kwalijk en on
rustbarend te betitelen ontwikkeling
van censuur en dictatuur."
De werkgemeenschap reageert hier
mee op het afgelopen weekeinde
door de heer Tolman genoemd be
sluit om zijn voorzitterschap neer te
leggen. Hij nam dat besluit na een
gesprek met zijn fractievoorzitter
Kruisinga en CH-Unievoorzitter Ba
ron van Verschuer. Tolman kwam in
opspraak nadat hij in Zuid-Afrika
namens zijn stichting 30.000 gulden
overhandigde aan het Zuiderkruis-
fonds, en daarbij zei dat er in Neder
land een kentering plaatsvindt in
het denken over het Zuidafrikaanse
apartheidssysteem.
In de verklaring stelt de werkge
meenschap dat het besluit het geld
aan het Zuiderkruisfonds te geven
een reactie was op het beleid van
minister Pronk (ontwikkelingssa
menwerking) om financiële steun
aan bevrijdingsbewegingen te geven.
De werkgemeenschap had de bedoe
ling geld in te zamelen „om het leed
van alle slachtoffers van de bloedige
strijd in dit deel van de wereld te
verzachten."
DEN HAAG Het vertrouwen in
het kabinet-Den Uyl is tussen half
augustus en half september duide
lijk toegenoipen. In die tijd ver
scheen het rapport van de commis
sie van drie over de Lockheed-
affaire.
Volgens een steekproef van het Ne
derlands instituut voor de publieke
opinie zei 31 procent van de onder
vraagden veel vertrouwen in het ka
binet te hebben (was in augustus 23
procent). 49 procent weinig (was ook
49) en 14 helemaal geen (was 19).
Premier Den Uyl zelf scoorde 36
procent „veel vertrouwen" (was 28),
40 procent weinig (was 39) en 18
procent geen (was 23).
Lijsttrekker
Volgens een Elsevier/NIPO-enquéte
zou 18 procent van hen die bij de
vorige verkiezingen KVP, ARP of
CHU hebben gestemd, oud-premier
mr B. W. Biesheuvel als CDA-
lijsttrekker willen.
GOEIE BROEK
Modieuze wollen tweed-pantalon niet neinlussen.Gevoerd,
met jukstuk en twee franse steekzakken. 50.-
I raar acryl sokken v<x>r
350
r Polyester kamgaren pantalon met kap- Katoenen sokken. 2 paar vort A JjQ
naad.banaanzakken en riemlussen.ln zwart
C&yl U tot/i \km%de£i^ex!
TROUW/KWARTET 17
De Groene Amsterdammer:
De Groene Amsterdammer is blij
met de gratieverlening aan corres
pondent Peter Custers, maar wijst
ook op het lot van vier medever
dachten, die nog in Bangladesj ge
vangen zitten. „Voor hen geen be
zorgde artikelen in de internationale
pers en verontrust met ontwikke
lingsmiljoenen dreigende ministers
van buitenlandse zaken." De Groe
ne constateert dat door de komst
van het CDA de Nederlandse poli
tiek wel kleiner, maar niet duidelij
ker is" geworden: „Het CDA is de
erfgenaam van het slechtste van
wat de KVP de afgelopen dertig jaar
heeft opgeleverd."
Frits N. Eisen toeffel sprak met de
leden van de Swapo-delegatie, die
vorige week in ons land was. Deze
bevrijdingsbeweging voor Namibië
heeft geen goed woord over voor
premier Vorster van Zuid-Afrika en
wijst erop dat haar bevrijdingsoor
log niet gevoerd wordt „om alleen
een vlag te kunnen hijsen."
Quint Meijer probeert uit te leggen
hoe de angst voor het communisme
aan de Amsterdamse Vrije Universi
teit is ontstaan en tot welke maatre
gelen die angst heeft geleid. Bij de
schrijver „rijst het angstige vermoe
den dat de communistenjagers het
niet zozeer op CPN-ers hebben ge
munt, maar veeleer op de hele stu
dentenbeweging op de VU, of nog
breder, op het progressieve deel van
de VU-bevolking."
Op de middenpagina's geeft Arnout
Weeda een blauwdruk van een
werkloosheidsbestrijding „die niet
in de Miljoenennota stond." Als een
van de alternatieven voor de rege
ringsplannen noemt Weeda een her
verdeling van de collectieve lasten,
die er toe zou kunnen leiden dat de
inflatiecorrectie wordt afgeschaft.
„Het geld dat daardoor vrijkomt zou
weer kunnen worden gebruikt om de
inflatie te bestrijden," aldus Weeda.
De Tijd:
Volgens De Tijd zou het aanvaarden
van drie lijsttrekkers voor het CDA
de start van deze partij extra be
moeilijken. Er wordt voor gepleit de
mogelijkheid te overwegen Steen
kamp als lijsttrekker naar voren te
schuiven, hoewel deze een dergelij
ke politieke positie niet nastreeft.
„De beste, voor iedereen aan
vaardbare oplossing", vindt De Tijd.
Zondag gaan de Westduitsers naar
de stemlokalen. Reden voor Ton
Crijnen het profiel te schetsen van
CDU-lelder Helmut Kohl, de direkte
tegenstander van Helmut Schmidt.
Het zal een dubbeltje op zijn kant
worden. Kohl houdt zich vrij afzij
dig van Strauss en neemt „tamelijk
progressieve figuren in zijn scha
duwkabinet op". Dat maakt de
CDU-leider „een man om voor op te
passen".
De vraag die VARA-ombudsman
Johan van Minnen heeft laten liggen
bij zijn afwijzing van de Doman-
therapie (behandeling door ouders
van geestelijk en lichamelijk zwaar
gehandicapte kinderen met hersen
beschadiging, red.) is volgens P. van
der Eijk hoe ver ouders mogen gaan
om hun kinderen gelukkig te
maken.
Elseviers Magazine:
Elseviers Magazine haakt in op de
pro-auto campagne die RAI en Bo-
vag hebben ontketend als antwoord
op het „autootje pesten" van de
regering. Aan de hand van een aan
tal statistieken wordt de strijd van
de autohandelaren verduidelijkt.
Onno Reitsma laat aan de hand van
uitspraken onder meer voorzitter
Dutman van de ambtenarenbond
merken hoe hoog de „overheidsdie
naren" de aanval op hun portemon-
naic opnemen. Dutman: „Als er pijn
geleden moet worden, dan zullen wij
meedelen. Maar dan wel gelijk op
met alle anderen en niet extra om
dat onze werkgever nu toevallig
overheid heet".
De maatschappelijke visie van de
neo-marxisten, vakbonden en jonge
intellectuelen wordt onder de loupe
genomen door prof. dr. H. P. M.
Litjens.
In zijn commentaar over de
totstandkoming van het CDA zegt
dr. F. A. Hoogendljk dat niet Bies
heuvel (uit een Elsevier-enquête
naar voren gekomen als toekomstig
leider van de christen-democraten)
maar dr. Zijlstra de aangewezen lei
der is. „Het moet interessant zijn als
deze econoom in het Catshuis zijn
denkbeelden politiek kan vertalen",
aldus Hoogendijk.
Verder interviews met Mies Bouman
en NOS-voorzitter Erik Jurgens en
een beschouwing van tv-pionier Jan
Willem Hofstra over 25 jaar tele-
viste.
De Nieuwe Unie:
Werkende jongeren over het NKV.
„witte Jassen in de bajes" en een
onderzoek naar het functioneren
van de wet op de arbeidsongeschikt
heid (WAOi zijn andere onderwer
pen in DNL.
Dc Nieuwe Linie heeft een interview
met minister Pronk van ontwikke
lingssamenwerking. Over zijn minis
terschap zegt Pronk, dat hij geen
problemen heeft met zijn ambtena
ren (..ongelooflijk loyaal") en het
kabinet Wel valt de beïnvloeding
van grotere landen hem erg tegen.
Wim Klinkenberg neemt de Duitse
verkiezingen onder de loep. „De to
tale verkiezingsoorlog van Franz Jo
zef Strauss." Alleen een conse
quente. beginselvaste strijd tegen
Strauss zou de Westduitse kiezer de
ogen kunnen openen voor de le
vensgrote gevaren die de Bondsre
publiek en geheel Europa bedreigen,
zo zij het weer in Bonn voor het
zeggen zouden krijgen', aldus Klin
kenberg.
Haagse Post:
Volgens Wiecher Hulst in de Haagse
Post is Kissinger zich te laat gaan
interesseren voor Zuidelijk Afrika.
Zijn oplossing wordt als neo-
kolonlaal beschouwd, voorzover die
nog van toepassing is. Want, „het
revolutionaire getij in dit werelddeel
zal vermoedelijk niet meer te stui
ten zijn".
Kees Tamboer ziet weinig heil in het
CDA: „Door het CDA te vormen
delft men tegelijk het graf voor dat
CDA. Er is nu eenmaal geen derde
weg in het sociaal-economisch ge
vecht om het bestaan."
Het omslagartikel van de HP is ge
wijd aan de SDP-campagne in de
vroegere arbeiderswijk van Ham
burg. Een week lang volgden Nico
Haasbroek en John Jansen van Ga
len de sociaal-democratische kandi
daat Gobrecht. een bewonderaar
van Willy Brandt, „diens efficiency
zonder kilheid, met alle kwetsbaar
heid". Het zijn net de eigenschap
pen die hijzelf mist. concludeert het
tweetal.
Mag een psychiatrisch patiënt in de
gevangenis worden gestopt of op
een andere manier worden bestraft?
A. J. Heerma van Voss raadpleegde
psychiaters en geneesheer-directeur
Van der Werf van de St. Bavokli-
niek, waar de 45-jarige Hans de G.
brand heeft gesticht. Een daad
waarvoor de officier van justitie cel
straf eist. Van der Werf: .Als een
patiënt te hard met zijn brommer
door het dorp rijdt heeft ook hij
recht op een bon. Als je doet alsof
hij zich alles kan veroorloven discri
mineer je hem, infantiliseer je hem".
Hervormd Nederland:
Professor H. A. M. Fiolet, secretaris
van de Raad van Kerken in Neder
land. vindt dat„we niet zonder meer
kunnen zeggen dat een christen
geen geweld mag gebruiken". In een
interview met Hervormd Nederland
praat hij met Cees Veltman over de
politieke rol van de kerken en het
machtsverlies dat deze hebben
geleden.
HN heeft weinig vertrouwen in het
functioneren van het CDA, maar
wijst toch op „hoopgevende krach
ten binnen het CDA. van wie we
wensen dat ze onze pessimistische
verwachtingen zullen beschamen".
Aan de vooravond van de verkiezin
gen in West-Duitsland geeft drs.
Harry van den Bergh. internationaal
secretaris van de PvdA, zijn visie
op„het angstaanjagend politieke
klimaat in de Bondsrepubliek". De
gevaren voor de Duitse democratie
moeten volgens Van den Bergh tij
dig onderkend worden, „anders
vrees ik dat we binnen niet al te
lange tijd weer te doen hebben met
een „Duits vraagstuk" en dat is het
laatste waar we behoefte aan
hebben".
Verder in Hervormd Nederland een
portret van de „beste, brave huisva
der Ford" en de rol van Shell in
Zuid-Afrika.
Accent:
Accent zet de prestaties van onze
zestien ministers op een rijtje. Een
weinig florissant rapportcijfer is de
uitkomst voor een kabinet, dat dui
delijk „moegeregeerd is".
Iemand die daar zeker geen last van
heeft is WD-leider Hans Wiegel. In
zijn woning sprak Reny Dijkman
met de liberale voorman, die hoopt
de „wezenlijke verschillen tussen de
PvdA en de VVD tijdens de verkie
zingscampagne goed naar buiten te
kunnen brengen".
Dc wervingsactie voor de VARA
wordt gevoerd met grote namen van
mensen met grote salarissen,
concludeert Accent. Kopstukken
als Edo de Waart, Bob de Lange en
Rotterdams burgemeester André
van der Louw zien niet alleen hun
motivatie, maar ook hun „inko
mensbeleid" bekritiseerd.
Vrij Nederland:
Vrij Nederland publiceert de letter
lijke tekst van een gesprek tussen
Mao en Pompidou op 12 sepember
1973. Interessant te zien hoe op
'hoog niveau" gepraat wordt. Pompi
dou: Mag ik u op mijn beurt vragen
hoe groot uw bevolking is? Nou.
precies weet ik het niet Ik geloof
niet dat het er achthonderd miljoen
zijn. Ik geloof niets eens dat we de
zevenhonderd miljoen halen".
Igor Cornelissen heeft nog enkele
aanvullingen op de affaires rondom
prins Bernhard „Teengs-Gerrltsen
had altijd de onhebbelijke gewoonte
om als hij op militaire kantoren
kwam voor onderhandelingen eerst
altijd even de prins op Soestdijk te
bellen. Hij deed dat gewoon om die
mensen te imponeren zo vertelt
een hoge militair.
VN besteedt veel aandacht aan de
Duitse verkiezingen: een portret van
Helmut Kohl en Helmut Schmidt,
een stemadvies uit de 'deelstaat
Holland', een interview met de pre
mier van Rheinland-Westfalen en
'de verkiezingsstrijd tussen Persll
en Omo'.
..Humor is alleen maar door een
paar grappen proberen te vergeten
hoe erg het is". Deze uitspraak komt
van Neerlands Hoop in een gesprek
met Plet Plryns over hun optredens
en hun 'huwelijk'. Verder in Vrij
Nederland een gesprak met graficus
Gerd Arntz en met voetbaltrainer
Frits Korbach.
