Veel Nederlanders zijn
conservatiever geworden
Rijbewijs voor vrouw onafhankelijkheid
5
Gonzalez
Byass
deTijd
Heroïnesmokkel uit
Hongkong gestaakt
Van Huiten
onthult:
Nederhorst
Vooral in de „lagere" bevolkingsgroepen:
I
I
I
I
I
I
I
I
Weekblad r
Landingsbaan Tunis
zou grotendeels
vrijgemaakt zijn
Nederlanders
verdeeld over
conclusies van
rapport Prins
Doel kaartenactie UNICEF
is niet alleen geld
Belangrijke bekentenissen afgelegd
Nuts met gezonde
vers gebrande hazelnoten.
Aantal examens sedert '71 voor de eerste maal boven 300.000
R0SA
AMONTILLADO
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De tijd, waarin veel Nederlanders naar politieke
verandering en vernieuwing verlangden schijnt voorbij. Over het
algemeen wordt er sinds 1970 vooral bij de lagere bevolkings
groepen veel conservatiever gedacht dan in de tweede helft van
de jaren zestig. Dat werkt door in de opvattingen over inspraak,
en in rust-en-orde verschijnselen. De oorzaak ervan moet ge
zocht worden in de teruggang van de economie, de groeiende
werkloosheid en de sombere vooruitzichten.
ADVERTENTIE
al
waarom de CHU niet in het
kabinet mocht, wat hij
tegen Westerterp heeft en
waarom hij de PPR soms
'spuugzat' is Abortus
PvdA en VVD bedreigen
vrijheid van de arts Bram
v.d. Lek'Ik dénk dat de
koningin een aardige
vrouw is' Filmer Stanley
Kubrick'Ik ben de baas,
ik neem de beslissingen'
Capucijners en gebak
Jan Mulder over voetbal
en bijgeloof De opvang
van drop-outs: begin van
een fascinerende serie
Bon voor proefabonnement
5 weken de Tijd voor 5 gulden.
^^bonnementen: tel. 020 - 23 39 84
Zonder postzegel zenden aan de Tijd.
Anlwoordnummer 6. Amsterdam.
Betaling na ontvangst van acceptgiro.
Overal te koop: f 2.-
Vervolg van pagina 1
De Groot Zwijndrecht zou als
voorwaarde voor overname van Ne
derhorst Gorkum hebben geëist dat
Nederhorst Rotterdam wordt opge
heven. De Kamercommissies echter
zullen „onder geen beding" een der
gelijk vetorecht aanvaarden, zo
heeft commissievoorzitter Wierenga
gezegd.
Volgens president-directeur R F.
van Heusden van Nederhorst zou het
voor het Rotterdamse deel van Ne
derhorst het beste zijn als het door
Van Nellen's machinefabriek werd
overgenomen. Nellen biedt welis
waar minder mensen werk, maar de
heer Van Heusden geeft aan dit be
drijf voorkeur omdat daarmee wordt
voorkomen dat er opnieuw een staal-
constructiebedrijf op de toch al zo
j overvolle markt bijkomt.
De heer W. Christiaanse, directeur
van Van Kooten en Veerbeek in Rot
terdam, zei desgevraagd verbaasd te
zijn over het feit dat Van Nellen nog
steeds een kandidaat voor overne
ming is van het voormalige Braat.
Volgens hem zou als dit aanbod se
rieus was, Van Nellen's machinefa
briek maandag ook moeten zijn ge
hoord door de vaste kamercommis
sies voor economische en sociale za
ken. Dit is echter niet gebeurd, aldus
de heer Christiaanse.
De Kamercommissies hebben minis
ter Boersma gevraagd grondig te la
ten uitzoeken of in Gorkum niet
meer dan vierhonderd man kunnen
worden behouden. Het overname
plan van De Groot en Hollandia zou
dan moeten worden aangepast. De
PvdA in de Tweede Kamer wil dat de
j overheid voor vijftig procent gaat
deelnemen in het weer op te richten
De Vries-Robbé-bedrijf in Gorkum.
Bestuurder B. van de Weg van de
Industriebond NVV was teleurge
steld dat het NW-NKV-plan voor
Nederhorst-Gorkum geen kans
maakt. Hij vindt het „onbegrijpe
lijk" dat minister Boersma met De
Groot en Hollandia in zee wil gaan.
Deze overname dient slechts het
werkgeversbelang. aldus Van de
Weg. Het verwonderde hem dat er
door Boersma nog met geen woord is
gesproken over een sociaal plan voor
vijfhonderd Nederhorst-werkers in
Gorkum, die nu zullen moeten wor
den ontslagen. Berekend is dat door
de overname van het Nederhorstbe-
drijf de werkloosheid in Gdrkumzou
stijgen van vijf tot twaalf procent
van de beroepsbevolking.
Deze ontwikkeling, die al meer gesig
naleerd werd, ondermeer door oud-
VVD-senator Van Riel in het tv-
programma Haagse Kringen, wordt
nu ook wetenschappelijk geconsta
teerd. en wel in een rapport dat giste
ren door het Sociaal-Cultureel Plan
bureau gepubliceerd is.
Dit planbureau is een instelling die
wetenschappelijke verkenningen
doet op het terrein van het wel
zijnsbeleid en adviezen geeft aan de
regering. Hoewel het bureau onder
CRM valt, richt het zich op het inter
departementaal beleid op het gebied
van sociaal en cultureel welzijn.
In zijn rapport besteedt het bureau
aandacht aan het welzijn met be
trekking tot ondermeer arbeid, soci
ale zekerheid, onderwijs en deelna
me aan het politieke leven. Door de
teruggang in de economie is het toe
komstbeeld. dat veel Nederlanders
voor zichzelf hebben stukken som
berder geworden, aldus het planbu
reau. Men vreest nu meer dan in 1970
dat zijn positie in de maatschappij
in de toekomst zal verslechteren. Bij
velen is de reserve tegenover het
scheppen van nieuwe sociale en cul
turele voorzieningen toegenomen
Dit komt tot uiting onder meer in de
Van een verslaggever
DEN HAAG Volgens een verkla
ring van de Tunesische zaakgelastig
de in Den Haag is er opdracht gege
ven om de landingsbaan vrij te ma
ken voor het gekaapte KLM-
vliegtuig. In de verklaring staat dat
dit ook grotendeels is gebeurd. De
Tunesische autoriteiten gingen er
vanuit dat de piloten onder dwang
verzochten te mogen landen en dat
Zij in opdracht van de kapers"
meldden vrijwel geen brandstof
meer te hebben. „De Tunesische au
toriteiten hebben onmiddellijk nega
tief geantwoord op het door de pilo
ten uitgesproken verzoek om te mo
gen landen, omdat zij op de hoogte
zijn van de techniek die zij (de pilo
ten) doorgaans toepassen, wanneer
zij worden bedreigd", aldus de ver
klaring.
Zoals bekend gaat de Nederlandse
regering aan de hand van de bevin
dingen van de ambassadeur in Tune
sië na of. en op welke wijze stappen
in Tunis zullen worden genomen. De
gezagvoerder van het gekaapte
vliegtuig noemde het „een grof
schandaal, dat een vliegtuig in nood
verhinderd wordt te landen en dat
van staatswege de landingsbanen
werden geblokkeerd. Ook in Den
Haag vindt men de weigering van
hulp aan een vliegtuig in nood een
bijzonder ernstige zaak.
mening die men heeft over de hoogte
van de uitkerengen van een aantal
sociale verzekeringswetten. Ook de
bereidheid om de overheid over
extra geld te laten beschikken om
openbare voorzieningen mogelijk te
maken daalt. Dit blijkt met name
ook in de houding van de mensen ten
aanzien van dingen als milieupoli-
tiek, het bouwen van kinderdagver
blijven. subsidies aan de kunst, het
studiebeurzenbeleid enz.
Mensen, die zelf (nog) werk hebben,
denken veelal nog steeds negatief
over de werklozen. Vergeleken met
de werker zou de werkloze futloos
zijn. behept met een slap karakter
en ongeveer het tegenovergestelde
van een doorzetter. Over arbeidson
geschikten oordeelt men over het
algemeen iets minder scherp maar
toch nog negatief.
'Misbruik tegengaan'
Omdat de geloofwaardigheid van
het hele stelsel van sociale voorzie
ningen momenteel in het geding is,
vindt het planbureau het aanbeve
lenswaardig om meer dan tot nu toe
het misbruik van die voorzieningen
tegen te gaan. Ook al zou de omvang
van dat misbruik in werkelijkheid
beperkt blijken te zijn.
Over het dag-onderwijs in Neder
land is het rapport wel tevreden. Het
spreekt zelfs van een verfrissend en
realistisch beleid.
Speciale ssndacht besteedt het soci
aal-cultureel planbureau aan de
contourennota van minister Van
Kemenade. Over de plannen met
betrekking tot de middenschool
wordt in grote lijnen gunstig geoor
deeld. zowel met betrekking tot de
positieve invloed op de leerpresta
ties van de leerlingen uit lagere soci
ale milieu's als ten aanzien van de
groei van sociale en expressieve
vaardigheden. Geraadpleegde bui
tenlandse studies spreken de hoge
verwachtingen die men van de mid
denschool heeft niet tegen, aldus
het rapport.
stuur, nieuwe provincie-indeling en
dergelijke, niet meer taken van de
rijksoverheid aan de lagere overhe
den overgedragen worden, integen
deel dat zelfs een aantal gemeente
lijke bevoegdheden naar de provin
cies zal gaan. Op gemeentelijk ni
veau is namelijk de inbreng van de
burger op het overheidsbeleid het
best te realiseren
Van een onzer-verslaggevers
AMSTERDAM Het Nederlandse
volk blijkt verdeeld te zijn over de
conclusies, die de regering uit het
rapport-Donner trok. Volgens een El-
sevier/NIPO-enquête vindt 41 procent
van alle Nederlanders dat prins
Bernhard zijn functies niet had moe
ten neerleggen.
Verder vindt 62 procent dat de com-
missie-Donner slechts,gedeeltelijk de
feiten heeft kunnen achterhalen. De
na de publikatie gehouden enquête
bevestigt weer de grote populariteit
van koningin Juliana: 76 procent
hoopt dat de Koningin nog jaren zal
blijven regeren.
De enquête een representatieve
steekproef onder ruim 900 Nederlan
ders van boven de achttien jaar was
de laatste in een reeks van vijf. die het
NIPO in opdracht van Elseviers Maga-
zine hield over het onderwerp De mo
narchie en de prins. Uit een vergelij
king van de eerste, op 1 en 2 maart
gehouden, en de laatste op 30 en 31
augustus gehouden enquête, blijkt
dat het Nederlandse volk het instituut
van de monarchie los ziet van het
gedrag van prins Bernhard. Na het
bekend worden van het rapport-
Donner steeg het aantal voorstanders
van de monarchie onder PPR-
stemmers zelfs van 70 naar 93 procent.
bij de CHU van 99 naar 100 en bij de
PvdA-stemmers van 79 naar 8.1
procent.
Opvallend is dat de monarchie bij
jongeren praktisch even hoog geno
teerd staat als bij de ouderen, van wie:
wel wordt gezegd dat ze door hun
ervaringen in de tweede wereldoorlog
sterker aan Oranje zijn gebonden. Uit
de enquête wordt tevens duidelijk dat
de waardering voor koningin Juliana
in alle politieke partijen hoog is. De
tijd waarin de socialisten twijfels had
den over het nut van de monarchie
lijkt voorbij te zijn.
Van de PvdA-stemmers meende 33
procent dat de prins moet doorgaan
met zijn functies en activiteiten, van
de VVD-stcmmers was dat 38 procent,
van de KVP-stemmers 46 procent, van
de ARP-stemmers 43 procent, van de
CHU-stemmers 48 procent en van de
PPR-stemmers 24 procent. Het gemid
delde was 41 procent.
Leerplicht
Uw bedrijfsnieuws
Grote stukken (jaarverslagen)
voor onze redactie-economie
zullen sneller ter plaatse komen
als de omvangrijke omslagen
deze adressering dragen:
Trouw
Redactie Economie
Postbus 859
Amsterdam.
Wel is het bureau tegen de verlen
ging van de leerplicht tot achttien
jaar. Liever legt men de nadruk op
het tweede-kans-onderwijs voor vol
wassenen. De voorzieningen op dit
gebied worden onsamenhangend ge
noemd. met te veel normen als be
drijfsopleidingen, volkshogescho
len, avondscholen, schriftelijk on
derwijs, vormingswerk en Teleac.
Ook waarschuwt men voor over
scholing. Dit kan alleen als aanko
mende academici in functies ge
plaatst willen en kunnen worden,
waarvoor tot nu toe een lagere oplei
ding voldoende was.
Politieke deelname
Met de deelname aan het politieke
leven door grote groepen burgers is
het volgens het sociaal-cultureel
rapport 1976 nog niet zo best ge
steld. De theorie is hier rooskleuri
ger dan de praktijk. Vooral de men
sen met een betrekkelijk lage soci
aal-economische positie doen niet
op grote schaal aan het politieke
leven en aan inspraakprocedures
mee. Toch zijn zij het juist die het
meest ontevreden zijn over het
optreden van de overheid.
Van de verbeterde mogelijkheden
tot inspraak, die er bij verschillende
overheidsinstellingen sinds 1965 ge
komen is. maken eigenlijk alleen de
intellectueel en economisch beter
bedeelden op redelijke schaal ge
bruik. Hier dient meer evenwicht te
komen, vindt het Sociaal Cultureel
Planbureau. Het vindt het dan ook
jammer dat in de plannen voor reor
ganisatie van het binnenlands be-
DEN HAAG UNICEF, het kinderfonds van de Verenigde
Naties, is gisteren weer begonnen met haar jaarlijkse
wenskaartenactie. De opbrengst is bestemd voor ontwikke
lingsprojecten in de derde wereld, die voornamelijk ten
goede komen aan de kinderen in die gebieden.
Vorig jaar heeft de wenskaarten
actie in de hele wereld 12,6 mil
joen dollar opgebracht, dat wil
zeggen 6,2 procent van de totale
inkomsten van UNICEF. Daarom
ook hecht deze vereniging erg
veel belang aan de actie
De geldelijke opbrengst is overi
gens niet het enige doel dat men
met deze verkoopactie wil berei
ken. De kaarten hebben namelijk
altijd ai een zekere voorlichtende
waarde. Men wil hiermee de ko
pers van de kaarten op de hoogte
brengen van de toestand in de
derde wereld en zo hen overtuigen
van de noodzaak dat hieraan iets
wordt gedaan.
Het kinderfonds wordt uitslui
tend „gevoed" uit vrijwillige bij
dragen en acties als deze. De Ne
derlandse regering loopt vooraan
met de bijdragen die jaarlijks
worden gegeven. Zo werd uit de
pot van minister Pronk vorig jaar
in het totaal vijftien miljoen dol
lar beschikbaar gesteld voor het
fonds Hiermee is ons land de
derde in de rij van landen, die
bijdragen aan UNICEF Alleen
Amerika en Zweden geven meer.
UNICEF probeert zoveel mogelijk
waarborgen in te bouwen om te
voorkomen dat er teveel geld aan
de strijkstok blijft hangen. Hier
om wordt tachtig procent van de
hulp gegeven in goederen en
slechts twintig procent in geld
Op de foto: Deze twee meisjes heb
ben op het Haagse Binnenhof het
opvoedkundig speelgoed uitge
stald, dat door Unicef wordt uitge
geven.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM/BANGKOK De laatste maanden is er hoogst
waarschijnlijk geen heroïne vanuit Hongkong naar Europa ge
smokkeld De voornaamste leveranciers zitten in de Thaise
hoofdstad Bangkok, die nu de heroïne rechtstreeks naar Parijs,
Londen-en Amsterdam transporteren. Van oudsher is Thailand
één van de opiumproducerende landen. Uit opium wordt heroïne
geraffineerd. Jonken (vrachtscheepjes) brachten in het verleden
de heroïne naar Hongkong, waarna het via slinkse wegen naar
Europa en Canada gesmokkeld werd.
ADVERTENTIE
Lekker
tussendoortje.
Alhoewel de politie altijd één of twee
stappen achterloopt, menen com
missaris Toorenaar van de Amster
damse politie en chief-
superintendant Johnston van de
Royal Hongkong Police over aanwij
zingen te beschikken, dat er vanuit
Hongkong geen heroïne meer aange
voerd wordt. Wel zitten in deze Brit
se kroonkolonie de „Mr. Bigs". de
grote bazen, die zorgen voor de fi
nanciering en de organisatie van de
drugssmokkel vanuit Thailand
Volgens Johnston opereren in deze
stad ongeveer vijfentwintig grote ba
zen, omringd door een niet te schat
ten aantal „ambitieuze luitenants".
Zij zijn. aldus de uit Schotland af
komstige politieman, zeer moeilijk
aan te pakken, omdat zij zich zelden
rechtstreeks inlaten met heroïne
handel en vrijwel nooit het spul bij
zich hebben. Omdat enkele gearres
teerde „luitenants" doorsloegen tij
dens politieverhoren is de politie in
Hongkong er in de laatste drie jaar
in geslaagd toch drie van de grote
bazen voor de rechter te krijgen.
Taalbarrière
Volgens Toorenaar en Johnston, die
een oriëntatiebezoek aan Amster
dam bracht, is bij de bestrijding van
de heroïnehandel de taalbarrière één
van de grootste probiemen.
Daarnaast bemoeilijkt de corruptie
binnen de politiekorpsen in het Ver
re Oosten een effectieve bestrijding.
Johnston zei gisteren dat enkele van
zijn ex-collega's nadat zij wegens
corruptie uit het politiekorps waren
gezet, nu zeer actief betrokken zijn
bij de heroïnehandel in Amsterdam
Plannen om politiemannen uit
Hongkong in Amsterdam te plaat
sen waren daarom gedoemd te mis
lukken. Na twee dagen in Nederland
te zijn. kwamen ze al ex-collega's
tegen, die hen hartelijk de hand
drukten, maar intussen dachten,
wat moeten die kerels hier. Vast
staat dat zeker tien voormalige col
lega's zich hier in Amsterdam inten
sief bezighouden het heroïne
handel". aldus Johnston.
In een commentaar op de arrestatie
van twee Nederlanders op het vlieg
veld van Bangkok, omdat zij 138
kilo zuivere (nummer vier kwaliteit),
heroïne naar Amsterdam wilde
smokkelen zei de superintendent.
„Als deze partij in Amsterdam op de
markt was gekomen, zou de herolne-
prijs aanzienlijk zijn gedaald met
als gevolg dat meer mensen aan
heroïne verslaafd zouden raken.
Van een verslaggever
RIJSWIJK Bij een klein onderzoekje is gebleken dat de meeste vrouwen hun
rijbewijs halen om onafhankelijk te zijn.
Dat onderzoekje is eind vorig
jaar uitgevoerd door het
Centraal Bureau Rijvaardig
heidsbewijzen. Ongeveer 68
procent van de vrouwen die
rij-examen deden zei als mo
tief te hebben dat ze zich
graag onafhankelijk van an
deren verplaatsen.
Het z.g. statussymbool, dat
ooit misschien een belangrij
ke factor is geweest, speelt
thans nauwelijks nog een rol.
Voor slechts vijf procent van
de ondervraagden betekende
het rijbewijs een statussym
bool. In totaal zijn 500 vrou
wen die examen deden on
dervraagd. Zeven procent zei
dat de bromfietshelm een be
slissende rol had gespeeld
Deze dames vonden de brom
fietshelm uiterst onflatteus,
en vonden daarin een motief
om dan maar rij-examen te
doen.
Beroep
Eveneens zeven procent wil
de het rijbewijs hebben in
verband met een eventueel
toekomstig beroep. Dat wa
ren hoofdzakelijk jonge vrou
wen die in de toekomst graag
een beroep zouden willen
uitoefenen waarin ze er vaak
op uit moesten.
Zes procent had het rijbewijs
nodig in verband met een in
valide huisgenoot. Verder
was er drie procent van de
vrouwen die examen deden
met het oog op het alcohol
wetje. Dat gaat dan zo. man
en vrouw hebben allebei het
rijbewijs. In geval van een
feestje, of een uitstapje
wordt de kwestie rij jij of rij
ik gekoppeld aan de vraag
drink jij of drink ik. Naar
bevind van zaken neemt de
meest nuchtere plaats achter
het stuur.
De gegevens van het onder
zoek werden gisteren gepu
bliceerd in het jaarverslag
1975 van het Centraal
Bureau.
Hoger
Uit dat jaarverslag blijkt ook
dat in het verslagjaar 330.000
mensen voor de eerste maal
rij-examen deden. Dat is
achttien procent hoger dan
in 1974. Voor het eerst sedert
1971 lag het cijfer weer boven
de 300.000. Het totaal aantal
examens was vorig jaar
845.000. Het aantal gezakten
is derhalve erg hoog. Het gro
te aantal aanvragen is vol
gens het bureau in hoofdzaak
te verklaren uit de toenemen
de belangstelling voor het au
torijden door de jeugd. Ook
het grote aantal jeugdige
vrouwelijke kandidaten valt
op Overigens is het aantal
geslaagden per honderd exa
mens wel een klein beetje ge
stegen; de mannen komen er
wat het praktisch rijden een
stuk beter vanaf dan de vrou
wen. Voor de mannen was het
percentage geslaagden 39,8,
voor de vrouwen 29 Het ver
haal dat vrouwelijke char
mes enig gewicht in de schaal
leggen bij het beoordelen van
de prestaties, is daarmee wel
van de baan.
Het rij-examen, nog altijd
een (voor de kandidaten)
kostbaar struikelblok,
aangezien het aantal ge-
zakten erg hoog ligt. is
voor vrouwen vooral van
belang, omdat het een
stuk onafhankelijkheid
betekent.
Daarna zou de prijs natuurlijk weer
flink omhoog gaan".
Bekentenis
Overigens heeft de Amsterdamse
hoofdinspecteur K. Sietsma in
Bangkok de twee Nederlanders een
bekentenis weten te ontfutselen.
Sietsma: „Aanvankelijk dachten wij
dat C. de organisator van de smok
kel was. Het bleek echter de 25-
jarige M. te zijn. Volgens M. is hij
hiertoe gedwongen door een zekere
L. uit de Amsterdamse Chinezen-
gemeenschap, die hem met de dood
had bedreigd C. zou van L. 70.000
dollar krijgen voor het vervoer van
de heroïne".
C. was later door M. ingehuurd, om
dat deze een vliegbrevet heeft. Scha
de aan de motor van het vliegtuig
had hen gedwongen de heroïne op
een andere wijze naar Nederland te
brengen. Zij hadden de drugs toen
in olievaten verstopt, waar het werd
gevonden door de Thaise douane.
Deze hadden argwaan gekregen,
omdat Thailand alleen maar olie
invoert en niet uitvoert".
Volgens Sietsma zou M. een „be
langrijke figuur" zijn in de smokkel
organisaties naar Nederland. De
Thaise politie zoekt nu nog vier Chi
nezen. die vermoedelijk de finan
ciers zijn van deze smokkel en ver
dere distributie van de drugs.
De ondervraging van M. en C. In
Bangkok wordt voortgezet in dc
hoop meer inlichtingen te krijgen
over vertakkingen in Nederland en
over de activiteiten van de groep in
de afgelopen maanden. Zij zouden
al meer dan vijfhonderd kilo heroïne
in Nederland hebben verkocht. Dat
is volgens de Amsterdamse politie
misschien de verklaring dat de prijs
van heroïne in de hoofdstad behoor
lijk was gedaald.
ADVERTENTIE
...bij rozegeur
en maneschijn ~o
een romantische jjf
sherry...
hartveroverend. FT
de beste sherry
VT ANDRÉ KERSTENS
RITA
,,Ik verwacht nogal wat cadeaus voor
mijn verjaardag, daarom gooi ik al
mijn oude speelgoed weg."
