Harde strijd over duur
van de studie verwacht
J
fllslllalll
INSTITUUT PRAEHEP
Prof. Diepenhorst
gaat fel in tegen
links radicalisme
Meer ruimte voor
loononderhandelingen
Van der Stee verwacht
komend seizoen geen
nieuwe aardappelcrisis
2
Universiteiten bereiden zich voor op krachtmeting ministerie
goed mogelijk te benutten. Het door Mr. Van Veen, voorzitter VNO:
Beatrixkalender
1977
Grote schade in Zeeland
Oplossingen en
wensen voor
tramlijn 1 en
10
Nieuwe boeken
„Voor particulier
geen krenten uit
gemeentelijke pap"
Demonstratie tegen
bezuinigingen
LERAAR
LICH. OPVOEDING
LEERKRACHT
HANDENARBEID
STAATSPRAKTIJKDIPLOMA SPD
MOD. BEDRIJFSADMINISTRATIE MBA
PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN
agent/bezorger
Maakjc sterk mét het CIW
INSDAG 7 SEPTEMBER 1976
BINNENLAND
TROUW/KWARTET H 9
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM In het gisteren begonnen academische jaar zal een harde strijd ontbranden over
de lengte van de universitaire studie. De meerste faculteiten willen een vijfjarige cursusduur,
waardoor zij in conflict komen met de ministeriële eis zo mogelijk vierjarige programma's te
maken. In de gisteren uitgesproken redes werd duidelijk, dat de universiteiten zich voorbereiden
op een krachtmeting met het ministerie.
De scheidende rectoren van de
technische hogescholen in Delft en
Eindhoven, prof. H. van Bekkum en
prof. G. Vossérs, deelden mee dat
alle studierichtingen aan hun T.H.'s
op vijf jaar uitkwamen. Prof. Vossers
voorspelde een geweldige papierla
wine. als alle studierichtingen in het
komend voorjaar hun aanvragen
voorleggen aan de academische
raad. Alles bij elkaar wordt dat een
boekwerk van negenduizend pagi-
's. „Ons voorstellingsvermogen
schiet tekort om te bedenken wat de
staatssecretaris en de onderwijsraad
daarna nog allemaal moeten gaan
doen."
De voorzitter van het Leidse college
van bestuur, mr K. J. Cath, viel
enigszins uit de toon door zijn verde
diging van het overheidsbeleid. Hij
wees erop, dat de maatschappij dui
delijk de eis gesteld had dat de stu
dieprogramma's korter zouden wor
den. „Wij moeten zelf orde op zaken
stellen binnen de voorwaarden die
regering en parlement aangeven. Zo
als de zaken er nu voorstaan lijkt het
erop, of het presenteren van een stu
dieprogramma van vier jaar gelijk
staat met verraad aan de kwaliteit
van het wetenschappelijk onderwijs.
Zo wordt een duidelijk verlangen
van de maatschappij naar een korte
re studieduur genegeerd. De voor
beelden uit het buitenland werken
tegen hen die volhouden dat een
vierjarige studie onvolwaardig zou
zijn. Het college van bestuur zal ech
ter niet meedoen in het koor van hen
die roepen dat we met financiële
beperkingen geen rekening mogen
houden. Het bestuur zal voorgelegde
programma's die onrealistisch zijn
van het nodige commentaar voor
zien."
wet toch nog gebrekkig. Prof. dr. A.
E. Cohen in Leiden klaagde dat de
universiteitsraad soms meer op een
actiegroep dan op een bestuur leek.
De macht is niet gedemocratiseerd,
maar heeft zich verplaatst naar een
nieuwe elite van beroepsbestuur
ders, concludeerde hij.
In Nijmegen riep ir W. C. M. van
Lieshout de universiteiten op tot sa
menwerking om Den Haag beter te
genspel te kunnen leveren. De Til-
burgse rector prof. H. J. M. Jeukens
wilde de katholieke signatuur van de
hogeschool nog niet prijs geven, nu
overal een discussie woedt over de
verantwoordelijkheid van de we
tenschappelijke onderzoeker. Zijn
Groningse collega M. J. Janssen
pleitte voor een grote vrijheid van de
onderzoeker, omdat de ervaring in
landen als Rusland leert, dat het
fundamentele onderzoek dreigt te
verstikken in een centralistisch
systeem.
Aan de universiteit van Amsterdam
hield de minister van we
tenschapsbeleid. F. H. P. Trip, een
rede over de bijdrage van de sociale
wetenschap aan het overheidsbeleid.
De overheid heeft nogal wat kritiek
op onderzoekers, onder meer dat ze
zich te weinig richten op grote be
leidsproblemen (werkloosheid, soci
ale gevolgen van kernenergie, enzo
voorts). Van hun kant verwijten de
onderzoekers de overheid soms dat
hun onderzoek slechts dient om het
al vastgestelde beleid te steunen. De
minister vroeg de onderzoekers zich
meer met' beleidsvragen bezig te
houden en daarbij zoveel mogelijk
met andere t,akken van wetenschap
samen te werken.
In Wagenineen werd het academisch
Jaar geopend door bestuurder J. van
Bragt. Utrecht volgt woensdag en in
Maastricht en Rotterdam wordt de
nieuwe cursus een week later
geopend.
,0p de bres"
Mr. Cath nam de regering in bescher-
ming tegen de ook gisteren weer van sen zich er maar voor inzetten. Maar
vele kanten aangeheven protesten elders vond men de nu vijf jaar oude
tegen Haagse bedilzucht en bezuini
gingsdrift. Hij sprak over uitsteken
de contacten met het departement
van onderwijs en over een voortva
rende staatssecretaris die „op de
bres staat voor onze belangen." Ook
prees hij de inspanning van ons land
op het gebied van onderzoek en
speurwerk. Daaraan besteden we
twee procent van ons bruto natio
naal produkt en dat is een bedrag
dat weinig andere landen
opbrengen.
De Delfstse bestuurder ir. N. F. I.
Schwarz getuigde eveneens dat
staatssecretaris Klein zijn best deed
voor de universiteiten, al had hij wel
moeite met de bezuinigingen, de ver
mindering van personeelsplaatsen is
pijnlijk, maar wel aanvaardbaar als
de operatie op sociaal verantwoorde
wijze geschiedt. De universiteiten
zullen alles op alles moeten zetten
om de beschikbare mankracht zo tt tt tt-kt/-\
de „Haagse Post" getekende beeld
van lanterfanterende „vrijgestel
den" mag een karikatuur zijn, hele
maal onjuist is het niet. Hij kondig
de een actie aan tegen betaalde bij
baantjes in de normale werktijd en
een controle op de bereikbaarheid.
Het moet bekend zijn waar de mede
werkers overdag zitten. Al te somber
wilde ir Schwarz overigens niet zijn:
„de meeste tijd en het meeste geld
wordt nuttig besteed."
Heet hangijzer
De universitaire bestuursvorm (in
1970 gedemocratiseerd) blijft een
heet hangijzer. Prof. I. A. Diepen
horst van de VU (overuren elders op
deze pagina uitvoeriger) klaagde
over een oeverloos gepraat en gebrek
aan kwaliteit bij de bestuurders.
Prof. dr. J. Kreiken in Twente meen
de dat democratie en doelmatigheid
best verenigbaar waren, als de men-
Van onze sociaal-economische redactie
DRACHTEN „Afgaande op wat wij nu weten, zal er voor 1977
en volgende jaren te weinig ruimte zijn voor reële loononderhan
delingen tussen de werkgevers en werknemers. Ik doe een beroep
op het kabinet om het bedrijfsleven de nodige ruimte daarvoor
te verschaffen."
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Niet zonder verbittering heeft prof. mr. I.
A, Diepenhorst gisteren het rectoraat van de Vrije Universi
teit overgedragen met een rede waarin hij kritiek uitte op
het links radicalisme. Opmerkelijk was dat de voorzitter
van het college van bestuur, dr. K. van Nes, op enkele
punten een milder oordeel uitsprak.
Prof. Diepenhorst waarschuwde
voor de verwarring die ontstaat
door 'het haperend denkvermo
gen en gebrek aan rondheid' bij
hen die verklaren de christelijke
doelstelling van de VU te eerbie
digen (de zogenaamde loyali
teitsverklaring). terwijl zij a-
christelijke of anti-christelijke ac
tiviteiten van bladen en politieke
partijen voor hun rekening
nemen.
„Het moet eens en voorgoed
vaststaan", aldus de scheidende
rector, „dat evenals de VU voor
heen bepaalde godsdienstige,
wijsgerige, natuurwetenschappe
lijke en sociaal-politieke beschou
wingen heeft gewraakt en de aan
hangers van deze opvattingen wel
tot de collegebank, nooit tot de
bestuurstafel toeliet, zij dit ook
heden moet weigeren. De univer
siteit noemt waarheid waarheid
en dwaling heet evenzo dwaling.
Zij ziet de tegenstelling tussen
geloof en atheïsme. Zij wil met
andersgezinden heel lang spre
ken. maar tevens daden toetsen
en gevolgtrekkingen maken."
„Heden gaat het om de beoorde
ling van het marxisme dat in reli
gieuze termen uitgedrukt de arme
redt enkel omdat hij arm is. dat
maar te gaarne bereid is geeste
lijk te heersen dankzij een strijd
vaardige minderheid. Het gaat
om de beoordeling van het com
munisme dat politiek de demo
cratische vrijheden verwerpt, zich
bedient van onderdrukking op
grote schaal, de moraal onder
werpt aan de ideologie van de
partij en nu reeds jaar en dag
aanstuurt op het verdwijnen der
religie, die indien al tijdelijk
gedoogd zich aan de grie-
vendste bepalingen onderwerpen
moet en zich tot het innerlijke
leven beperkt ziet."
Bestuursvorm
Prof. Diepenhorst uitte ook scher
pe kritiek op de huidige be
stuursvorm van de universiteiten,
die eindeloze vergaderingen met
zich brengt. Je kunt geen hoogle
raar in de dogmatiek meer wor-
Prof. dr. I. A. Diepenhorst:
desnoods een spoor van haat
trekken
den zonder kennis van snelschrift,
boekhouden en typen. Het verga
deren kost zoveel tijd dat er voor
de betrokkene zejfs geen tijd
overblijft öm leergeschillen te
veroorzaken.
De voorzitter van het college van
bestuur, dr. K. van Nes. was in
zijn oordeel tamelijk positief over
de universitaire democratie Er
wordt veel gediscussieerd, erken
de hij. maar al luisterend naar
elkaar proberen we samen iets
goeds te vinden. De linkse stu
denten nam hij enigszins in be
scherming tegen de rectorale kri
tiek. „Laten we blij zijn dat er
jongeren zijn die vragen naar
christelijk radicalisme, die zich
het lot van vervreemden en ver
volgden willen aantrekken Laten
we er als ouderen voor waken dat
onze houding op hen niet over
komt als die van een farizeeër
Prof dr J de Ruiter nam gisteren
het rectoraat van de Vrije Univer
siteit over van prof. Diepenhorst.
Dit beroep deed de voorzitter van
het Verbond van Nederlandse On
dernemingen, mr. C. van Veen, gis
termiddag in een toespraak op een
regionale vergadering van het VNO
in Drachten. Hij merkte verder op
dat zijns inziens in ons land niet
eeuwig kan worden doorgegaan met
een loonbeleid, dat wordt bepaald
door besluiten van de overheid.
Voor 1977 en volgende jaren moeten
werkgevers en werknemers volgens
hem weer ruimte krijgen voor eigen
verantwoordelijkheid voor de ar
beidsvoorwaarden in de bedrijven
„Het gaat allereerst om de totale
loonruimte die voor het volgende
jaar beschikbaar is. Die ruimte is
sterk afhankelijk van het beslag van
de overheid op de nationale midde
len. Daarover moet dus, aldus de
UTRECHT In de eerste helft van
dit jaar namen in Utrecht 18,8 mil
joen mensen de stadsbus, één pro
cent minder dan in de eerste zes
maanden van 1975.
Het Utrechtse gemeentelijk vervoer
bedrijf zat jarenlang „in de lift". In
de eerste helft van 1975 vervoerde
men bijvoorbeeld nog liefst 11.5 pro
cent meer passagiers dan in de
eerste helft van '74.
Stadsbusdirecteur ir P. Brouwer
verklaarde maandag dat moeilijk is
aan te geven waar de plotselinge
„vervoersknik" nu precies door
wordt veroorzaakt. Het fraaie zo
merweer - vooral in juni liep het
vervoer sterk terug met dertien pro
cent maar wellicht ook de rege-
ringspolitiek kan er debet aan zijn.
Utrecht heeft jarenlang zijn buslij-
nennet en de frequenties mogen
uitbreiden, maar vorig jaar gaf mi
nister Westerterp geen toestemming
voor verdere uitbreiding van het
dienstbetoon en deed hij de knip op
de beurs. „We weten niet precies
waar de vervoersdaling nu precies
aan ligt en bovendien willen we de
vervoersresultaten over het hele
jaar afwachten. Misschien maakt de
tweede helft van dit jaar weer wat
goed", aldus ir Brouwer
VNO-voorzitter, op centraal niveau
worden overlegd tussen de overheid,
werkgevers en werknemers. Zowel
werkgevers als werknemers moeten
dan ook met duidelijke ideeën ko
men over de ontwikkeling van de
overheidsuitgaven tegen die van de
particuliere sector."
„Vervolgens moetan. aldus de heer
Van Veen, „de centrale organisaties
van werkgevers en werknemers
trachten in een centraal akkoord op
enkele hoofdpunten een kader te
scheppen voor de loononderhande
lingen per bedrijfstak of onderne
ming. Wat de ruimte aangaat die de
overheid het bedrijfsleven zou moe
ten verschaffen om reële loononder
handelingen mogelijk te maken,
merkte de heer Van Veen op. dat het
laten doorgaan van de verhoging van
de BTW per 1 oktober aanstaande
„een onverstandige en ongelukkige
zet is van het kabinet".
De Beatrixkalender 1977, met
twaalf afbeeldingen van leden van
het koninklijk huis, opent met een
familie-kleurenfoto, die in april van
dit jaar op Soestdijk is genomen. In
deze maandkalender zijn onder
meer gezinsfoto's opgenomen van
het echtpaar Van Vollenhoven, het
kroonprinselijk gezin op de tandem
en een ongedwongen opname van
prins Claus, prinses Beatrix en hun
zonen in het vakantieoord Porte Er-
cole, kennelijk bezig met het spel
„Mens erger je niet". Een der meest
veroverende foto's is een opname
van prinses Margaritha, de dochter
van prinses Irene, op Koninginne
dag 1976. Voorts een exclusieve op
name van prins Bernhard in Roeme
nië en van zijn oudste schoonzoon
op de paardendag in Den Haag. De
kalender besluit met een beeld van
een skivakantie in het Oostenrijkse
Lech.
De Prinses Beatrix kalender is ver
krijgbaar voor 5.95 en een uitgave
van de uitgeversgroep Combo.
R/S
Aan het begin van het academisch jaar heeft prof. I. A. Diepenhorst (links) zijn functie van' rector
magnificus aan de Vrije Universiteit overgedragen aan prof. mr J. de Ruiter (rechts)
Van een verslaggever
BIERVLIET Minister Van der Stee (landbouw en visserij)
verwacht niet dat er zich het komend seizoen een nieuwe
aardappelcrisis zal voordoen. Dit ofschoon de aanvoer van
Nederlandse aardappels in verband met de droogte veel minder
zal zijn dan vorig jaar.
Maar door de import van elders zal
een crisis uitblijven en zullen de aar
dappels ook niet zo duur worden als
het afgelopen seizoen het geval is
geweest.
Van een onzer verslaggeefsters
DEN HAAG De PPR-werkgroep
verkeer uit Den Haag heeft in een
nota een aantal verbeteringen van
de regelmaat, de snelheid en de
uitbreiding van de lijnen 10 en 1
voorgesteld. Deze nota is verzonden
aan de gemeentebesturen van Den
Haag en Rijswijk.
Om het traject tussen het Sta
tenkwartier en Station Voorburg
aanzienlijk te verbeteren acht de
werkgroep het noodzakelijk, dat er
o.a. een bovenleiding wordt aange
bracht op de Geestbrug, dat op di
verse kruisingen stoplichtbeïnvloe
ding moet worden aangebracht en
dat er een aantal haltes beter ver
plaatst kunnen worden i.v.m. de ge
vaarlijke situatie nu, zoals bij de
Wagenstraat. Ook vindt de
werkgroep het een bezwaar dat lijn
10 geen enkel station van de Neder
landse Spoorwegen aandoet Zij
acht het wenselijk dat er een studie
naar de wenselijkheid en de moge
lijkheden van een aantal oplossin
gen van hun rapport komt.
Over de uitbreiding van lijn 1 naar
de nieuwe zuidwestelijke wijken van
Delft schrijft de werkgroep dat
reeds in 1965 met een studie is be
gonnen, maar dat tot op hedenten-
dage nog steeds geen openbaar rap
port is verschenen. De werkgroep is
van mening dat een dergelijke lijn
een onderdeel moet gaan vormen
van het Structuurschema Verkeer
en Vervoer, dat binnenkort ver
schijnt. In het algemeen stelt de
werkgroep dat er moet worden ge
streefd naar zoveel mogelijk vrije
banen voor de trams
De minister zei dit zaterdagmiddag
tijdens zijn bezoek aan vier door de
droogte getroffen boerenbedrijven
in Zeews-Vlaanderen.
Schade
De vier bedrijven die hij bezocht
hadden alle al een flinke schade op
gelopen door de droogte van dit jaar:
een melkveebedrijf had al een scha
de van ruim 128.000 gulden, een ak
kerbouwbedrijf een schade van
129.000 gulden, een gemengd bedrijf
een schade van 110.000 gulden en
een fruitteeltbedrijf. waarvan de
schade nog niet precies vaststond,
maar waarvan wel bekend was dat
het zijn hele perenoogst verloren had
en de appeloogst al voor de helft.
De adelaar is geland, door Jack Hig-
gins. 318 blz. Uitgave Elsevier.
Amsterdam.
Jack Higgins schreef een uitermate
boeiend verhaal waarin waarheid en
fantasie knap verweven zijn Een
speciaal opgeleide groep Duitse pa
rachutisten krijgt midden in de oor
log de opdracht van SS-leider
Himmler de Britse oorlogsleider
Churchill te ontvoeren. De nauwge
zette voorbereiding van dit spekta
kelstuk de luchtlanding, het ge
vecht om een Engels dorp. spionage
en contraspionage. Higgins schrijft
het of het echt gebeurd is en hij het
zelf heeft meegemaakt De rillingen
lopen je over de rug.
Higgins moet behalve over ee.i le
vendige fantasie over veel histo
rische kennis beschikken Dat bete
kent overigens niet dat de thriller op
alle punten even logisch in elkaar zit
(de Duitse militairen, behalve de
SS'ers dan. komen er allemaal wel
érg aardig vanaf, en aan de ontkno
ping zit ook een steekje los) maar
„De adelaar is geland" is toch een
van de betere oorlogsromans ge
worden
W. Y. S.
Sportcomplex Ockenburg
DEN HAAG Het plan voor een
overdekt sport- en recreatiecentrum
op het terrein „Ockenburg" is ge
deeltelijk door de raadscommissie
voor jeugd, sport en recreatie van de
hand gewezen.
Het bouwplan „an sich", een grote
sporthal met een flink aantal bij-
behhorende voorzieningen, werd
door alle leden van de commissie
met instemming begroet. Op de
VVD-er S F. Breuer na, had de
raadscommissie echter moeilijkhe
den met de financieel-juridische
kant van het plan.
Het sportcentrum wordt gebouwd;
door de „Stichting Sport- en Recrea
tiecentrum Ockenburg". De ge»'
meente huurt de sporthal (en alles'
wat daarbij hoort) van de stichting'.
Het bouwplan voorziet echter ook in
een resaturant. een bowlingruimte
en een aantal squasbanen. Dat ge
deelte wordt gehuurd door een par
ticuliere onderneming.
Met name de linkse frakties willen
weten waarom de gemeente niet zelf
het gehele complex bouwt en exploi
teert Ook de heer du Chatinier
(CDA) wilde wat meer cijfers op ta
fel zien alvorens zich goedkeurend
over dit plan uit te spreken De heer
Du Chatinier vroeg zich af of de
particuliere instantie bij deze opzet
niet juist de krenten uit de pap"
krijgt, terwijl de gemeente met het
onrendabele gedeelte van het
sportcomplex komt te zitten. We
thouders Vink JSR) heet dde leden
van de commissie toegezegd mef
meer gegevens te komen, die moe
ten aantonen dat de greep van de
gemeente op het beheer van het
centrum voldoende is. Ook wil hij
laten zien. dat het exploitatieverlies
voor Den Haag bij deze be
heersvorm niet groter is dan wan
neer de hal geheel in gemeentelijke
handen zou zijn
AMSTERDAM Bij de opening
van het academisch jaar door minis
ter Trip van wetenschapsbeleid is
gistermiddag bij de aula van de Uni
versiteit van Amsterdam door stu
denten van de ASVA een demon
stratie gehouden tegen de aange
kondigde bezuinigingen. Met span
doeken en aanplakborden met
teksten spraken de studenten zich
uit tegen deze bezuinigingen. Vol
gens hen zou inkrimping van de
personeelsbegroting met 7 78 pro
cent. zoals door staatssecretaris
Klein wordt voorgestaan, het in
krimpen met 340 tot 400 personeél-
splaatsen betekenen.
Onder het motto „Bezuinigen nekt
de universiteit" was bij de ingang
een galg opgericht met daaraan met
een strop om de nek van een pop.
voorstellende de universiteit.
Het Bestuur van de
Sav Lohmanschool
Willem Beukelszoonplein 7
Scheveningen
vraagt zo apoedlg mogelijk een
voor de maandag en zo mogelijk donderdag
voormiddag.
en
Brieven aan J.Sijtsema. h.d.s.. Loosduinse
Hoofdstraat 338 Tel. school 070-551437
Tel.: huis: 070-236477
In Den Haag aanvang van de nieuwe cursussen:
op vrijdag 10 en vrijdag 17 september
op vrijdag 10 en woensdag 15 september
op dinsdag 14. woensdag 15. donderdag 16 september
en in Rijswijk eveneens donderdag 16 september
GESLAAGDEN:
PD (juni '76): 715 cursisten MBA (juni '76): 323 cursisten
SPD (okt. '75): 381 cursisten Acc. A/C (juni '76): 55 cursisten
lol., prosp en inschr maandag t/m vrijdag van 95 uur en 79 uur
SWEELINCKPLEIN 46 - TELEFOON 469722
AMSTERDAM - ROTTERDAM - DEN HAAG - HAARLEM - UTRECHT
HILVERSUM - GRONINGEN - LEEUWARDEN - ENSCHEDE
AANTREKKELIJKE BIJVERDIENSTE
Voor ons agentschap WATERINGEN zoeken wij
een serieuze
die s morgens vroeg de verspreiding van
ons ochtendblad kan verzorgen
Voor verdere inlichtingen kunt u kontakt
opnemen met
DAGBLAD TROUW
Parkstraat 22 Den Haag lel (070) 469445
S Avonds né 7 uur lel (070) 244784
Chr. Nationaal Vakverbond,
C |VJ 1 de kleine centrak'
met de grote inbreng.^
Utrecht, RavtUaan l, Pq»tbut,2475,Tekfoón 030-941041,
